Rode vraagtekens in
Voorlopig geen Pacific-pact
eer bericht
voor
„Gelijkheid van offers
Dominions
1
Stornihoek
Yan Cauwelaert ontving
journalisten
de
Niet 3 y2 week maar 3 y2 maand
aardbeien
Laatste emigranten naar Canada
De moorden met zwavelzuur
Een nota over zijn onderhandelingen
nopens de koningskwestie
Militairen „Kota
Inten"
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
71ste JAARGANG
DINSDAG 19 JULI 1949
No. 20982
Crisis-structuur en zwakke economie
V)
Totale dollarbesparing van 25 pet.
w
ïn de
Socialisatie van staal
Labourregering lijdt nieuwe
nederlaag
Vonnis tegen Bijenkorf
Tenslotte 4 ton boete
Het gróte moment uit de etappe van gisteren; Bartali (voorop) en Cop pi hebben het stoute stuk verricht
en passeren als eersten het hoogste punt van de Col d'Izoard met ruim zeven minuten voorsprong op
hun naaste concurrent. Honderden Italianen juichen hun landgenoten toe met dit weergaloze succes der
campionissimi. (Zie voor beschrijving van dit mo ment het begin der Tour-reporatage van heden).
(Telefonisch van onze Brusselse correspondent)
Verrassende aardbeienproef te Naaldwijk
Omwenteling met
perspectieven
Laaghangende wolkenvelden overschaduwden gisteren de massa
meeting der stakende Londense haven-arbeiders op Trafalgar-Square.
Duizenden luisterden naar hun leiders, die de staking verdedigden.
Na 69 jaar droogte
weer een „drupje in Kansas
In Z.W. Afrika goede kansen voor
Nederlandse boeren
REEDS WOENSDAG THUIS
DE KAARTEN OP TAFEL
ÏTdiAi al dan niet toerekenbaar
Oefeneskader naar de
West
vKarel Doorman'* gaat mee
DE KANTOREN zijn tijdelijk gevestigd in het
Gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven 71,
Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 9095 ten
name van de „N.V. De Courant De Maasbode",
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt T 3-90 per kwartaal,
1.30 per maand, f 0.32 per week.
Directeur: J. KU1JPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P.
LEO J. M. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A. PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
In het begin der vorige week kon men
in enkele organen der wereldpers het
tamelijk sensationele bericht lezen, dat
in het Verre Oosten en in Zuid-Oost-
Azië een groot anti-communistisch blok
jn wording was. Naarmate de dagen
voortschreden werd het bericht tot juis
ter proporties teruggebracht: op de
Filippijnen zijn tussen de president van
dit eilandengebied Quirmo en de Chinese
nationalistische generalissimo Tsjang Kaï
Shek besprekingen over de vorming van
een dergelijk anti-communistisch front
gevoerd waarbij zij min of meer bedekte
of directe invitaties tot alle landen van
het betrokken gebied en ook tot Japan,
A.,«tralie Engeland en de Verenigde
ct-ten hébben gericht zich daarbij aan
te sluiten. Tot dusverre hebben zij slechts
één gunstig antwoord ontvangen, van
Synghman Rhee, de president van Zutd-
Korea.
Intussen heeft dit tamelijk onver
wachte initiatief van Tsjang Kai Shek
zeer belangwekkende discussies ont
ketend, welke alle practisch tot dezelfde
conclusie komen: een anti-communistisch
pact zou in de Stille Oceaan en de Stille
Zuidzee van het hoogste belang zijn;
maar de algemene toestand is nog te
kritiek om een dergelijk experiment 'e
mogen wagen. Het heeft slechts kans op
succes, als de grote mogendheden van
het Westen het ruggesteunen, maar daar
op is momenteel weinig of geen uitzicht.
Algemeen heeft men de indruk, dat de
verrassende onderneming door Tsjang
Kai Sjek op touw is gezet als een wan
hopige poging om de strijd tegen de
Chinese communisten bij zijn eigen
volgelingen aan te wakkeren, door hun
een actieve hulp uit het buitenland voor
te spiegelen. Het is echter een feit, dat
de generalissimo behalve misschien bij
een groep republikeinse senatoren in de
Verenigde Staten, weinig sympathie meer
geniet. Men verwijt hem terecht of ten
onrechte, dat is 'n zeer ingewikkelde aan
gelegenheid dat hij en de koeoming-
tang, welker vertegenwoordiger hij was
en is, China in de armen van het com
munisme hebben gedreven; de corruptie
in die partij moet zo afschuwwekkend
zijn geweest, dat zelfs de Chinese mio-
denstand het communisme als een
welkom alternatief beschouwde. Zou de
koeomingtang zich ook maar in een deei
van China kunnen handhaven en dit
lijkt voorlopig waarschijnlijk, al was het
slechts op Formosa dan zou het anti
communistische front met dit odium van
zijn oorsprong beiast blijven. Er is, prac
tisch, slechts één leider in zo'n front
mogelijk: India met Pandit Nehroe aan
het hoofd. Maar deze zelf acht de tijd
nog niet rijp voor een Pacific-pact. En
Washington en Londen blijken deze
mening te delen.
Terwijl voor de Verenigde Staten het
Noord-Atlantisch pact, waarover Donder
dag a.s in de Amerikaanse senaat zai
Worden gestemd, alle andere vraagstuk
ken van internationale aard voorlopig op
de achtergrond drukt, blijft Engeland
heel sterk aan de gemenebest-gedachte
vasthouden. Ofschoon beiden het belang
yan het bedwingen van het communisme
in Azië volkomen inzien, meent men, dat
om met gezag en macht te kunnen op
treden, eerst zekere economische voor
waarden moeten worden vervuld, welke
echter nog niet aanwezig zijn. Washing
ton meent, dat dergelijke voorwaarden in
West-Europa wei kunnen worden gevon
den, daarom kon een Atlantische groep
worden gevormd. Maar in Azië, dat m
een revolutionnaire structuur-crisis ver-
keert, moeten eerst de nieuwe vormen
steviger worden, of Zejfs nog omlijning
krijgen.
De betrokken landen kampen dan ook
nog met te veel innerlijke moeilijkheden,
om zware verplichtingen tegenover el
kaar te kunnen aanvaarden. Van vele
weet men bovendien zelfs niet in welk
kamp zij binnenkort zullen staan. Wie
zal in Indochina winnen: de commun.s-
tische leider of de door de Fransen ge-
installeerde koning Bao. Hoe staat het
met Birma? Ja, wat speelt zich in India
af, waar bijv. Calcutta op de grens van
een door de communisten verwekte
anarchie leeft? En hoelang zal het nog
officieel vrede zijn tussen India en
Pakistan; tussen Pakistan en Afgha
nistan? En welke rampen zal de fatale
w
OVERWEGEND DROOG
WEER
mSenavon?ïïïft;Van hetel" t0t
Overwegend droog weer met
over het algemeen wS minder
aewolktng dan vandaag Zwakke
ot matige wind tussen Noord-West
an Zuid-West. Iets finder koel
Woensdag 20 Juli: Zon op 4.43 uur
onder 20.48 uur; maan op midder
nacht, onder 16.12 uur.
Amerikaanse politiek straks over het
strategisch zo belangrijke Indonesië ont
ketenen?
Zo lang degelijke vragen geen ant
woord en oplossing vinden, zullen de
Verenigde Staten en Engeland indien
laatstgenoemd land bij de vele crisissen,
welke het doormaakt, daartoe ten minste
nog in staat is er bitter weinig voor
jaren, machteloos om een werkelijk
effectief anti-communistisch front te
vormen, een front namelijk dat in het
allerergste geval in staat zal zijn de
strijd tegen een militair opdringend
communisme te voeren.
Als er in de Verenigde Staten nu reeds
zo'n verzet is tegen wapenleveringen
aan de landen van het Noord-Atlantisch
pact, hoe sterk zal, vooral met het voor
beeld van China voor ogen, dat verzet
dan wel zijn tegen wapenleveranties aan
Aziatische landen? Merkwaardig is in
tussen, dat uit Washington de suggestie
komt, dat afzonderlijke Europese landen
steun zouden verlenen aan de Aziatische
landen, waarmede zij nauwe betrekkin
gen onderhouden. Wijst dit op een
nieuwe richting, welke Washington ein-
voelen zich in de Pacific te binden. Zon-1 delijk zou willen inslaan? Wij stellen d
der die binding echter is en blijft Azië vraag, zonder er een antwoord op te
voorlopig, d.w.z. minstens voor tientallen kunnen geven.
De ministers van Financiën van het
Britse Gemenebest hebben gistermiddag
hun besprekingen over het doüarpro-
bleem in het sterlinggebied beëindigd.
De ministers van Financiën zijn het
eens geworden over de tekst van een
document, waarin voor de regeringen der
dominions wordt uitgestippeld, welke be
sparingen er naar schatting vrijwel on
middellijk bereikt kunnen worden op het
gebied van de met dollars te betalen in
voer, als bijdrage tot de opheffing van
het dollartekort.
Na afloop van de conferentie werd
bevestigd, dat de uinisters van Financien
overeen warfen gekomen, dat de be
perkingen van de met dollars te be
talen invoer zullen geschieden op basis
van „gelijkheid van opoffering". Uit
zou betekenen, dat de minder ontwik
kelde leden van het gemenebest minder
besparingen behoeven toe te passen bii
deze invoer, dan de sterker ge-
industrialiseerde landen van de dollar-
pooi van het sterlinggebied. De ver
minderingen zouden mogelijk op deze
basis, over het gehele sterlinggebied
verspreid, een totale besparing van 25
procent op de met dollars te betalen
invoer kunnen opleveren.
Van Zuid Afrikaanse zijde werd in het
bijzonder ter sprake gebracht de kwes
tie van de goudprijs, die sinds de jaren
voor de oorlog niet omhoog gegaan is
ondanks de toegenomen kosten van ex
ploitatie der goudmijnen en de verhoog
de prijs van bijna alle grondstoffen Al
gemeen waren de ministers evenwel van
oordeel, dat de conferentie zich hier
mede niet bezig kon houden, daar het
Gisterenavond is de Britse regering drie
maal in het hogerhuis verslagen bij stem
ming over het regeringsontwerp op de
nationalisatie van de ijzer- en staalin
dustrie. De regering heeft tot nu toe 12
maal met betrekking tot deze wet de ne
derlaag geleden.
Int. Monetaire Fonds en de schatkist
van de V.S. de enige waren, die tot de
oplossing van dit probleem aanmerkelijk
kunnen bijdragen.
Sir Stafford zeide, dat een verho
ging van de goudprijs geen oplossing
zou brengen voor het dollarprobleem,
maar dat er niet aan getwijfeld kan
worden, dat het zulk een oplossing
enigszins naderbij zou brengen.
Sir Stafford vertrekt vandaag per
vliegmachine naar Zwitserland, waar hij
enige weken in een sanatorium zal door
brengen. Gisterenavond werd hij door
de koning ontvangen. Op de persconfe
rentie kreeg men de indruk, dat hij er
bijzonder welvarend uitzag.
Eindelijk is nu in hoger beroep vonnis
gewezen in de zaak van de Prijsbeheer-
sing tegen de Bijenkorf. Drie jaar ge
leden voerde een legertje van 120 ambte
naren een controle uit bij de Bijenkorf
in Amsterdam, Den Haag en Rotterdam.
Zij vonden er heel wat dingen, die naar
hun officiële oordeel niet door de beugel
konden, al gaf de verdediger voor de
tuchtrechter een andere kijk op het ge
val in die naooriogsdagen Hij kon echter
de rechter niet overtuigen en deze Ver
oordeelde de N.V. na vele zittingen tot
een totaal van ruim zes ton aan boeten,
waarin de in beslag genomen goederen
waren begrepen.
De veroordeelde ging in hoger beroep
en deze tweede behandeling heeft weer
verscheidene zittingen gevergd Het eind
is wel geen vrijspraak geweest, maar toch
werd de boete aanzienlijk verminderd.
De economische politierechter veroor
deelde nu de Bijenkorf tot een geldboete
van drie ton plus verbeurdverklaring
van een deel der in beslag genomen
goederen, dat op ongeveer 100 000
(waarde *19461 geschat kan worden. Ten
aanzien van een aantal punten der ten
lastelegging werd de Bijenkorf vrijge
sproken De hierop betrekking hebbende
in beslag genomen goederen zullen bin
nen acht dagen worden teruggegeven.
Het was met een glimlach, dat de heer Van Cauwelaert gisteravond
de journalisten op een persconferentie ontving: „Het is al een tijdje
geleden, zo zeide hij, dat wij elkaar gezien hebben. Ik behoef U
wel niet te zeggen, wat zich inmiddels zo al heeft afgespeeld. De
moties van de socialisten en de liberalen kent U even goed als ik.
Wat commentaar op die moties zal echter welkom zijn.
We zijn de gast geweest van lr j. m.
Riemens, Rijkstuinbouwconsulent en di
recteur van het proefstation voor de
groenten- en fruitteelt onder glas te
Naaldwijk.
Na in zijn werkkamer enigszins te zijn
ingewijd in de geheimen van de aard
beiencultuur (bij een goed geslaagde
aardbeienteelt oogst men in een ver
warmde kas 40—50 gram per plant, onder
plat glas 85 gram en in de volle grond 100
gram per plant, telkens gedurende een
pluktijd van 3 V2 week. Tijdens het hierop
volgende bezoek aan een van de s'-ook-
kassen van dit proefstation zagen wij U00
aardbeienplanten, die gedurende h
maand 56—700 vruchten hadden gedragen
met een gewicht van 259 gram per plant.
Hoe men te werk ging
In de eerste week van Augustus in het
vorig jaar werden de aardbeienplanten
op een luchtige kweekgrond geplant. Half
November werden zij met kluit opgeno
men en in betonnen putten geplant, die
gevuld waren met turfmolm en zand in de
verhouding 5:1, rulle grond dus met
goede waterhuishouding en ventilatie.
Om die waterhuishouding tot m het uiter
ste te perfectionneren, was ter diepte van
een halve meter in de betonnen putten
10 cm grint aangebracht en daaronder een
afweteringssysteem zodanig, dat de grond
niet kon worden doorgespoeld, maar dat
het overtollig water werd opgevangen om
daarna opnieuw te worden benut voor
begieting.
Talrijke proeven werden in de daarop
volgende maanden genomen met ver
schillende samenstellingen stikstof-phos-
phorzuur en kali. Van de van te voren
bepaalde hoeveelheden werd een vierde
deel vooraf gegeven, terwijl het restant
in flessen werd opgelost met het doel de
planten naderhand hiermede bij te mes
ten, hetgeen dit voordeel heeft, dat de
mest met zeer kleine hoeveelheden te
gelijk in de grond komt, waardoor de
zoutconcentratie laag blijft
Begin Februari werd een aanvang ge
maakt met het stoken. Sinds 12 Maart
werden de aardbeien één of tweemaal
per week bijgemest tot en met 9 April.
Toen werd de bemesting stopgezet En
het gevolg: op 30 Maart werd voor de
eerste keer geoogst: abnormaal gro e
vruchten. En die oogst bleef aanhol'den
gedurende de maanden April en Me
waarin resp 10.416 vruchten met een to
taal gewicht van bijna 63 kg en 9458
vruchten met een totaal gewicht van bij
na 62 kg werden geplukt. En het meest
opvallende verschijnsel was. dat, toen de
oogst minder werd, de aardbeien opnieuw
begonnen te bloeien om in de maand
Juni maar liefst 36 826 vruchten te dra
gen met een totaal gewicht van bijna 160
kg En eind Juni werd met de proef ge
staakt Maar de planten bleven nog steeds
vruchten dragen. De geregistreerde oogst
bedroeg in de oogstmaanden 56.700 stuks
met een totaal gewicht van ruim 284 kg,
ofwel per plant 51 vruchten met een ge
zamenlijk gewicht van 259 gram. Var de
gewone afzonderlijke teelten in de stook-
kas, onder plat glas en in de volle grond
bedroeg de oogst in de overeenkomstige
periode van drie maanden 235 gram per
3 planten. Nogal een verschil.
Betekent diteen omwenteling
Vanzelfsprekend, dank zij de doorge
voerde bemesting, maar uiteindelijk dank
zij de goede grondstructuur, is dit resul
taat mogelijk geworden. Thans i« er na
9 April niet meer gemest; men denkt er
uit de wereld te helpen, overhandigde
de katholieke staatsman ons een nota
over deze aangelegenheid. Van Cauwe
laert blijft er volgens die nota bil, dat
het koningsvraagstuk zonder nieuw
uitstel moet worden opgelost. De „on-
gemogeiykheid tot regeren door de
schuld van de vijand" heeft ai lang een
einde genomen. Het zou onbetamelijk
zUn, die fictie nog langer te laten du
ren. De wet van 19 Juli 1945. waarbij
het regentschap in het leven werd ge
roepen, geeft niet alleen het parlement
het recht, maar legt het zelfs de plicht
op, een beslissing over dat probleem te
treffen. Het kan zich daar niet langer
aan ontrekken.
Uit de besprekingen, die voor het tot
stand komen van een nieuwe regering
werden gevoerd, is gebleken. dat het
wenselijk zou zijn, vóór de Dijeenroeping
der beide kamers een volksraadpleging te
houden, teneinde het parlement voor te
lichten over de opinie van het Belgische
volk zelf. wat betreft de hervatting door
de koning van de effectieve uitoefening
van zijn grondwettelijke prerogatieven.
Het resultaat van de volksraadpleging
zou echter niet bindend zijn voor de late
re beslissing van het parlement.
De regering die moet tot stand komen
zou verder ook niet de bedoeling hebben,
bij voorbaat een bepaalde houding voor
te schrijven aan de leden van de meer-
derheid, wier vertrouwen zij hoopt te
echter over de aardbeienplanten te laten bekomen. Teneinde echter de taak van
staan en deze bemestingsproeven opnieuw parlement te vergemakkelijken zou
ter hand te nemen, om te zien, hoelang regerjng het initiatief nemen van een
Van Cauwelaert begon met te wijzen
op de schakering in de beide moties. De
socialistische was van die aard, dat voor
lopig met deze partij niet meer te onder
handelen valt, terwijl de liberale motie
de deur voor verdere besprekingen open
liet. Dit werd gisteren de informateur
nog bevestigd' door een liberale delega
tie, die te verstaan gaf, dat de partij ver
der wenst te onderhandelen over andere
problemen dan het koningsvraagstuk.
Daar het onderzoek van die andere
problemen vroeg of laat toch moet ge
schieden, heeft van Cauwelaert dit ver
zoek niet van de hand gewezen. Dit wil
echter in zijn gedachtengang niet zeggen,
dat hij het koningsprobleem Op de ach
tergrond laat schuiven.
Teneinde verkeerde lezingen over zijn
aan liberalen en socialisten gedane
voorstellen over het koningsprobleem
verzocht worden, het ontwerp in kwestie
met bekwame spoed te behandelen. Wordt
de voorafgaande raadpleging verworpen,
dan zullen de kamers worden bijeenge
roepen op grond van de wet van 19 Juli
1945. Indien zij echter wordt aangenomen,
gaat de regering de verbintenis aan. haar
op eerlijke wijze te doen uitvoeren. Abes
zou dan moeten geschieden in een geest
van waardigheid en verdraagzaamheid.
Aldus de voornaamste passages uit van
Cauwelaerts nota.
De volksraadpleging zou dus een louter
informatief karakter hebben, dus geen
plebisciet zijn in de ware betekenis van
dat woord. De informateur zal nu de
besprekingen met de liberalen voortzet
ten en ze eventueel met de socialisten
hervatten, als deze daar de wens toe zou
den uitdrukken. De C.V.P. blijft van
Cauwelaert over de gehele lijn steunen.
Op de vraag of hij nog steeds optimis
tisch is antwoordde de informateur ,.De
situatie is wat mistig momenteel, maar
ge weet: "op een nevelige ochtend volgt
vaak een stralende dag. Er zijn echter
ook dagen, waarop de lichte nevel in een
zware mist verandert en dan blijft het
donker. Ik mag hier misschien ook nog
even, zo besloot van Cauwelaert herin
neren aan het bekende gezegde van de
Zwijger: Men hoeft niet te hopen, om te
ondernemen,noch te slagen om te vol
harden".
de planten in staat zijn zo overvloedig
vrucht te geven. Tevens zal het volgend
seizoen de thans slechts op het proef
station genomen proef in het groot wor
den toegepast op enkele bedrijven. Waar
schijnlijk dan echter in kistjes met een
diepte van 30 cm in kasgrond Open grond
droogt te snel en heeft over het algemeen
te weinig ventilatie.
De geoogste aardbeien zijn zeer fraai
van kleur en geur. Men hoeft geprobeerd,
hoe het buitenland op deze aardbeien
reageert. Zonder van te voren een prijs
te hebben bedongen, heeft een exporteur
getracht deze aan de man te brengen.
De prijs viel, dank zij de hoge kwaliteit
van het product en dank zij de verfijnde
verpakking, bijzonder mee. n.l. 38 cent
per stuk.
Deze Westlandse noviteit, deze wel bij
zonder intensieve teelt van een kwali
teitsproduct biedt volgens de algemene
veronderstelling van het proefstation en
van de handelaren, zeer goede perspec
tieven Mocht de proef in net groot, die
in het volgend seizoen zal worden geno
men, slagen, dan kan worden gesproken
van een grote vooruitgang in de aart»-
beienteelt, van een grote rationalisering
en van een resultaat, dat grote spreiding
van het product aardbeien ten gevolge
zal hebben.
ontwerp, dat in een der beide kamers
zou worden ingediend, zodra het parle
ment na het zomerreces zijn werkzaam
heden zou hervatten. Die kamer zou dan
Voor het eerst sinds 69 jaar mag heden
in de Amerikaanse staat Kansas weer
sterke drank worden verkocht. De ver
koop werd in 1880 verboden. De laatste
32 jaar kon zelfs het bezit van een vin
gerhoed vol sterke drank met hechtenis
worden gestraft.
In November van het vorige jaar be
sloot Kansas met 422.294 tegen 358.310
stemmen het verbod af te schaffen. Het
drinken in het openbaar blijft verboden.
Drank mag slechts verpakt worden ver
kocht in daartoe aangewezen winkels.
Naar schatting werd, niettegenstaande
het verbod, jaarlijks voor een bedrag van
zestig millioen dollar aan sterke drank
verkocht in Kansas.
De steden van Kansas, die tegen op
heffing van het verkoopverbod hebben
gestemd, zullen droog blijven. Alleen in
de staten Oklahoma en Mississippi is in
Amerika de drankverkoop thans nog ver
boden.
Het bericht van de Legervoorlichtings-
dienst, dat de laatste man van de „Kota
Intcn" Vrijdag thuis zou zijn, is inmiddels
onjuist gebleken. In Amersfoort, waar de
militairen en hun bezittingen worden ge
desinfecteerd. heeft men alles op alles
gezet, om meer personen dan 400 per dag
te behandelen. Het Directoraat-Generaal
voor het Verkeerswezen kon ons heden
morgen in verband hiermede bevestigen
dat de laatste militair reeds morgen thuis
zal zijn.
De jeugd van onze tijd lijdt aan vele
kwalen; we kunnen dit helaas niet anders
dan bevestigen. Maar de afgelopen jaren
hebben toch ook wel winst gebracht en
een dezer winstpunten is, dat de meeste
jongeren niet bevreesd zijn, om bepaaide
situaties onder de ogen te zien. Neem b.v.
onze vrienden in Indonesië. Teleurstelling
op teleurstelling zijn hun deel geworden.
Steeds opnieuw koesterden ze ten opzichte
van bepaalde verlangens een vurige hoop,
maar haast even dikwijls werden ze te
leurgesteld. Ze betreurden het, ze kanker
den erop. maar ze zagen de feiten en
klemden de tanden op elkaar.
De waarheid, de feiten hebben dus op
nieuw bewezen te kunnen overtuigen.
Helaas, schijnt dit besef nog niet overal le
zijn doorgedrongen, met het gevolg, dat
maar al te vaak een onzekerheid heerst
waar-zulks niet nodig is. Een onzekerheid
welke in menig opzicht een fnuikende
uitwerking heeft.
Twee officiële verklaringen van de af
gelopen week doen ons vrezen, dat men
van hoger hand het principe van ,,de waar
heid zeggen" nog niet altijd huldigt. Deze
verklaringen hadden betrekking op de Na
tionale Reserve, waaraan voor jong Ne
derland nogal het een en ander vast zit.
De vrees bestaat n.l. onder de jongeren
van de lichting 1941 tot 1944, dat zij bij
een fiasco van de vrijwillige aanmeldin
gen, alsnog onder-de wapenen zullen wor
den geroepen.
D eerste verklaring in dit opzicht luidt,
dat deze oplossing niet overwogen wordt
Een tweede verklaring van enkele da
gen later, afgelegd door de zelfde auto
riteiten, t.w. de ministers van oorlog en
van binnenlandse zaken, luidt, dat men de
hoop heeft voldoende vrijwillige aanmel
dingen te krijgen zodat de regering niet
genoodzaakt zal worden de Staten Gene
raal opnieuw te raadplegen over de mo
gelijkheid de lichtingen 1941 tot 1943 on
der de wapenen te roepen.
Ligt er tussen de eerste en tweede ver
klaringen al een klein, maar veelbeteke
nend onderscheid, wij beschikken over
een derde verklaring, welke een nóg an
der geluid laat horen. Deze verklaring is
vervat in een schrijven van de Luitenant-
Kolonel van 8e Generale Staf, G. J. Le
Févre de Montigny, aan het Ministerie
van Oorlog, het Hoofdkwartier van de
Generale Staf en het Directoraat van de
Nationale Reserve.
In deze brief lezen we o.m.: „Zulks im
pliceert mitsdien, dat, indien alsnog dienst
plichtigen van de lichtingen 1941 t.m.
1944 worden opgeroepen voor het vervul
len van verplichte werkelijke dienst, zij,
die zich vrijwillig bij de Nationale Reser
ve of Reserve-grensbewaking hebben
verbonden, hiervan zullen zijn vrijge
steld".
De regering is nu wel eens verweten,
dat ze de dienstplicht voor deze lichtingen
als een stok achter de deur houdt, voor
het geval betrokkenen zich ni£t vrijwil
lig zullen melden. „Volstrekt niet" zegt
de minister. „Ik hoop, dat er genoeg vrij
willige aanmeldingen zullen komen" zegt
hij iets vager, een paar dagen later. Maar
de alinea van de brief geeft toch wel te
denken. Misschien toch wel een stok. zij
het met prachtig fluweel omwonden?
We zouden nog enkele aanmerkingen
over deze kwestie kunnen maken. Laat
ons volstaan met deze. De ministers heb
ben verklaard, dat bij de oprichting van
de Nationale Reserve niet van een be
paalde getalsterkte is uitgegaan. We ne
men echter aan, dat de voorlopige orga
nisatorische opbouw de bepaling van het
noodzakelijk aantal manschappen zonder
meer insluit. En we kunnen dit met vrij
veel zekerheid aannemen, omdat het ons
bekend is. dat b.v. voor het district Rot
terdam 8 groepen luchtdoelartillerie met
een totale sterkte van 2000 man zijn vast
gesteld! Een totaal over het gehele land
zal dus ongetwijfeld ook wel zijn vast
gesteld!
We hopen allemaal, dat de jongeren
van de lichtingen 1941 t.m. 1944 rustig
aan het werk kunnen blijven. Maar mocht
dit onmogelijk zijn, mocht onze eigen vei
ligheid dit noodzakelijk maken, dan zal
een groot deel van jong Holland kanke
rend weliswaar, maar daarom niet min
der plichtsgetrouw doen, wat wordt ge-
eist. Dan echter nu ook geen tegenstrij
digheid meer! De kaarten op tafel!
ROERGANGER.
Vandaag en Vrijdag a.s. vertrekken res
pectievelijk de Volendam en de Tabinta
met emigranten naar Canada. Eieze twee
schepen zijn de laatste, die dit jaar emi
granten naar Canada zullen vervoeren, m
verband met de gevorderde werkzaam!ne-
den op de landbouwbedrijven is het niet
wenselijk, dat in de nazomer nog mensen
vertrekken. Thans worden de voorberei
dingen getroffen om in het voorjaar 1950
wederom een respectabel aantal emigran
ten de gelegenheid te bieden naar Canada
te emigreren.
Op 11 Juli j.l. vertrokken uit Antwer
pen 70 personen naar de Katholieke boe-
renkolonie de Fazenda Ribeirao. Het ligt
in de bedoeling, dat in de loop van dit en
het volgende jaar nog meer groepen zul-
'en vertrekken naar deze kolonie.
Teneinde de overgang van Nederland
naar Brazilië te vergemakkelijken, wordt
zoveel mogelijk de gelegenheid geboden,
de ongehuwden een paar maanden op het
Katholieke Emigratiecentrum Chateau
d'Artigues in Zuid-Frankrijk te doen ver
blijven, teneinde hen bekend te maken
met nieuwe levensverhoudingen etc.
Nederlandse deskundigen in Frankrijk
spreken eenstemmig als hun oordeel uit,
dat Z.W. Frankrijk, met name de omge
ving van het Chateau d'Artigues, goede
kansen biedt voor Nederlandse boeren en
tuinders. Als middelpunt van een goede
emigratie naar Z.W. Frankrijk bewijst het
Chateau d'Artigues onmisbare diensten.
In verband met de eventuele mogelijk
heid, dat militairen, die demobiliseren,
rechtstreeks uit Indonesië naar Australië
of Nieuw Zeeland kunnen vertrekken,
wordt voortgewerkt aan de voltooiing dei-
Katholieke Emigratie-organen in genoem
de landen, opdat zij bij de plaatsing en
nazorg behulpzaam kunnen zijn.
c?
Dc berechting van c}e dader van de afschuwelijke moord, op 16
februari van dit jaar gepleegd op een welgestelde 69-jarige weduwe
te Crawsley in Engeland, waarna de moordenaar het lijk in een
zwavelzuurbad vernietigde, heeft gisteren te Lewes in het Engelse
graafsciiap onder sensationele omstandigheden een aanvang genomen
van vijf der genoemde moorden afwist
buiten de moord op de weduwe, in de
aanklacht genoemd doch omtrent de
overige geen bevestiging kon geven.
Tekenend voor de mentaliteit van da
moordenaar is, dat deze een inspecteur
van politie gevraagd had, welke kansen
er waren om uit het asyl voor krank-
zinnge misdadigers te Broadmoor vrij
gelaten te worden, zo merkte de open
bare aanklager, Sir Hartley op- „Er was
toen zeker -geen teken van krankzinnig
heid te bespeuren", aldus Sir Hartley.
„Wanneer aan iemand, die blijkbaar on
toerekenbaar is, een moord tenlaste
wordt gelegd, waarop, gezien de feiten,
geen antwoord gegeven kan worden, moet
hij voordat hij kan zien hoe uit Broad
moor te komen, eerst overwegen, of en
hoe hij daar terecht kan komen
Zowel de openbare aanklager als de
verdediger hebben internationale beken
heid gekregen bij de processen tegen
oorlogsmisdadigers te Neurenberg.
Naar het zich laat aanzien, schijnt deze
zaak een opzienbarend aspect te zullen
krijgen door het feit, dat hoewel de
beklaagde juridisch slechts één moord
tenlaste wordt gelegd hij aan zijn
verdediger heeft bekend, er negen te
hebben gepleegd.
Dat de verdediger reeds nu dit onthuld
heeft, is slechts te verklaren door het
feit, dat de geroutineerde pleiter zijn
ganse verdediging wenst te baseren op
de thesis, dat zijn cliënt, de 39-jarige
„ingenieur" Haigh, ontoerekenbaar is.
Zijn bekentenis ten aanzien van de ene
hem tenlastegelegde moord heeft de be
klaagde intussen al weer herroepen. Sir
Hartley Shawcross de procureur-generaal
die in deze zaak als openbare aanklager
optreedt, zeide, dat de beschuldigde
al of niet naar waarheid beweerd had
het bloed van de vermoorde vrouw te
hebben gedronken.
Mogelijk heeft men met een zeer han
dige manoeuvre van de beklaagde te
doen (waarvan de verdediger dankbaar
gebruik kan maken) om alle morele ver
antwoordelijkheid van zich af te wijzen.
Ziehier een proeve van de tactiek der
verdediging:
„John George Haigh vermoordde vijf
vrouwen en vier mannen, dronk hun
bloed en loste hun lijken in zuur op, op
bevel van een hem in zijn dromen ver
schenen geest", zo verklaarde de verde
diger Sir David Maxwell Fyfe voor de
rechtbank om te bewijzen, dat zijn
cliënt niet toerekenbaar is. „Toen de ge
legenheid om deze verschrikkelijke
daden te verrichten zich voordeed, voel
de hij, dat hij niet alleen zijn eigen ver
langens uitvoerde, maar een
natuurlijke hem aangewezen weg volg
de", aldus Sir Maxwell
Een inspecteur van de recherche °,af
tijdens een verhoor toe, dat de politie
Het ligt in het voornemen om in het
najaar een oefeneskader van schepen dey
Kon. Marine te formeren, dat gedurende
enkele maanden eaar de West-Indisch»
wateren zal worden gezonden. Hierdoor
zal het mogelijk zijn d« practische oefo-
ningen van het personeel, die in Eurooa
boven- I gedurende de winter gewoonlijk worden
1 stopgezet, ditmaal in die periode voort
gang te doen vinden Van het oefenver-
band zal ook Hr. Ms. vliegkampschip
„Karei Doorman" deel uitmaken
