Aardbeving eiste 5000
doden
Herderlijk vermaan der Beierse
bisschoppen
Communistische opmars in China
Of
De vlam van Apostolisch vuur
Mgr. Ariëns,
voorganger van
het lekenapostolaat
Rood offensief tegen de Kerk
Pools antwoord op 't excommu
nicatie-decreet
Tsjechische leger ingeschakeld
W eerbericht
18e Sociale Studieweek te Rolduc
Sociale rechtvaardigheid nü!
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Aantal gewonden niet te schatten
De a.sverkiezingen in Duitsland
Stemrecht ernstige gewetenszaak
Traangas in Amster
damse bioscoop
Bedreiging van Kanton
neemt toe
Duitse gevangenen
ontsnapt
De Belgische uitvoer
NDER DE
O U P E
Wij geloven in het voortbestaan van de
christelijke beschaving
Priesters met zware straffen bedreigd
Sumatra en Javatabak
Deken J. J. A. Kuilman
ere-kanunnik
Naar sociale rust
Italië
71ste JAARGANG
MAANDAG 8 AUGUSTUS 1949
Ho. 20999
De zware aardbeving, 'die Vrijdag C entraal-Ecuador teisterde
heeft zich Zaterdag en Zondagmorgen herhaald. Het aantal
doden is enorm groot. Met vrij grote zekerheid schat men het
-totaal op ongeveer 5000. Gevreesd wordt, dat zich onder de
puinhopen nog vele lijken bevinden. Een schatting van het aantal
gewonden is onmogelijk. Het zal ongetwijfeld in de duizenden
lopen.
GRIEKSE REGERING IN
OFFENSIEF
BOSSCHE STATION WORDT
GESLOOPT
Nederland de grootste afnemer
M G
De Prinsesjes Beatrix en Irene reden Zaterdag mee in de dressuur-
wedstrijden van de nationale jeugdkampioenschappen te Heemstede.
7000ste SCHIP IN ROTTERDAMSE
HAVEN AANGEKOMEN
VADER VAN WALI NEGARA
vermoord
VRIJ KOEL WEER
tot
in
Behartigenswaardige woorden
van prof. Rogier
DE EIGEN PAPPOT
KIND OP STRAND VERMIST
HET OUDE PROBLEEM NOG
ALTIJD NIET OPGELOST
DB KANTOREN zijn tijdelijk gevestigd in het
Gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven 71,
Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 9095 ten
name van de „N.V. De Courant De Haasbode",
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt f 3.90 per kwartaal,
1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur: J. KUIJPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER OJ.
j LEO J- M- HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
Grote
rouw
in Ecuador
De steden Pillaro en Salcedo zijn met
de grond gelijk gemaakt. In eerstge
noemde plaats staat nog één gebouw
overeind. Van de stad Ambato is onge
veer de helft verwoest. De overige hui
zen en gebouwen zijn zo zwaar bescha
digd, dat gevaar voor instorten bestaat.
In het stadje Pelileo viel het grootste
aantal slachtoffers, n.L 1300. De plaats
Guano, waar de verwoestingen veel ern
stiger waren dan in Pelileo, boekte
slechts een verlies van 10 mensenlevens.
In deze plaats is geen enkel bewoon
baar huis overgebleven.
Omtrent de aangerichte schade Kon
den ooggetuigen onmogelijk een schat
ting maken. Dat er voor tenminste zu
jnillioen dollars aan huizen en gebou
wen is vernield, staat in ieder gevai
vast.
In de getroffen gebieden heerste grote
onrust en kwamen wanordelijkheden en
plundering voor. In allerijl zijn troepen
naar deze streken gedirigeerd om de
orde te herstellen en eigendMnmen te
beschermen. De president van Ecuador
is naar Ambato vertrokken om persoon
lijk de leiding van de reddings- en op
ruimingswerkzaamheden op zich te
nemen.
Het Amerikaanse Rode Kruis heeft
een dringend verzoek om verband, peni
cilline en bloedplasma onmiddellijk in
gewilligd Transportvliegtuigen van de
Amerikaanse luchtmacht zijn direct uit
Panama vertrokken. Meer vliegtuigen
worden thans gereed gemaakt om de
noodzakelijke voorraden naar het getrot-
fen gebied te brengen.
Vele van de getroffen steden zSn
niet bereikbaar, omdat de wegen en
bruggen erheen volkomen zfln ver
nield. Bovendien dreigt het gebied te
overstromen, daar het water
puin gevulde rivieren onru^
stegen is. Boven zele plaatsen -
aan parachutes voedsel en medicamen
ten uitgeworpen.
De regering heeft gelast, de doden snel
tc begraven, ter voorkoming van epide
mieën. Zaterdag en Zondag trokken over
al kleine begrafenisstoeten door de ge
teisterde gebieden, temidden van de af
zienbare rijen vluchtelingen, die met hun
have en goed andere toevluchtsoorden
zochten.
De regering heeft een rouwperiode van
drie dagen afgekondigd. De president
heeft de opbrengst van zijn eigen plan
tages geheel beschikbaar gesteld ten bate
van degenen, die alles verloren hebben.
Ook andere personen en verenigingen
hebben materiële hulp aangeboden.
Zaterdag is een vliegtuig, waarin
zich een grote reddingsploeg bevond,
bij een poging om in een van de ge
teisterde gebieden te landen veronge
lukt. De ploeg was uitgezonden door
de Shell Maatschappij en bestond uit
34 personen, die allen om het leven
kwamen.
In 1868 werden Ecuador en Peru even
eens door een verschrikkelijke aardbe
ving geteisterd, die aan 70.000 mensen
het leven kostte. Een andere aardbeving
kwam voor in 1797, waarbij 40.000 men
sen levend begraven werden. Quito werd
toen verwoest.
Het schouwspel van Ambato herhaalt
zich in een. twaalftal andere plaatsen ter,
Zuiden van Quito.
Volgens het observatorium te Quito be
treft het hier een verschuiving van de
aardkorst, die met veel grotere intensiteit
kan optreden dan een aardbeving van
vulcanische oorsprong.
Nog een zware beving
geregistreerd
Het observatorium te Wellington heeft
in het centrale gebied van de Stille
Oceaan een aardbeving geregistreerd van
nog grotere intensiteit dan die van de
serie aardschokken in Ecuador.
Nog altijd „Het IJzeren Gordijn"
Na afloop van de eerste avondvoorstel
ling gisteravond heeft een bezoeker van
het Rialto-theater te Amsterdam, waar
enige tijd geleden de film „Het geval
Gouzenko" (The Iron curtain) werd ver
toond, een traangasbom kapot gegooid.
De bezoekers voor de tweede voorstel
ling konden het theater nauwelijks betre
den en zijn zoveel mogelijk naar het bal-
con gebracht.
Door het spuiten met water en ver
spreiden van parfum heeft men getracht
het bijtende gas te verdrijven, wat maar
ten dele gelukte.
De politie beschikt over aanwijzingen,
die de arrestatie van de „grappenmaker"
misschien mogelijk maken.
De bisschoppen van Beieren hebben,
naar aanleiding van de komende ver
kiezingen voor het West-Duitse fede
rale parlement, een herderlijk schrij
ven uitgegeven, dat gisteren in alle
kerken der Beierse bisdommen is voor
gelezen.
De bisschoppen wijzen op de buiten
gewoon grote betekenis van de a.s.
verkiezingen voor de toekomst van
land en ydk. Dat maakt de uitoefening
van het stemrecht tot een ernstige
gewetenszaak.
,.J>e veelzijdige en bijna bovenmense
lijke taak van het nieuwe federale par
lement vereist, dat wij de weg naar de
-uembus niet opgaan zonder ons ernstig
te hebben bezonnen. Het wel en wee van
ons volk hangt af van het weislagen ol
mislukken van het nieuwe federale par
lement.
De puinhopen, die ons overlevenden
van het zogenaamde derde rijk en de
tweede wereldoorlog omringen, zijn de
treurige erfenis van een staatsbestel, dat
veel beloofde, doch God, noch geweten
erkende, noch eerbied bezat voor de door
De communistische opmars in de
richting van Kanton wordt voortgezet.
Van twee punten uit rukken de rode
legers aan op Kansjon, een knooppunt
van goede wegen, op 560 km. ten N.O.
van Kanton gelegen. De communisten
zijn Kansjou tot op een afstand van 30
genaderd.
Inmiddels heeft de Chinese nationale
luchtvaart al het beschikbare materiaal
ingeschakeld om regeringsdocumenten
en ander bezit van Kanton naar
Tsjoengking over te brengen. Men be
schouwt dit als een onderdeel van de
voorbereidingen der regering, Kanton
te ontruimen, indien deze stad onhoud-
baQ0kwelders in N.W.- en Midden-China
drongen de rode troepen op en moesten
nationalistische legers met ernstige
de nau «trekken. Na de val van
verhezen conununistiscne „f.
Tsjangsja w®rdriik voortgezet en Za-
fensief onmidde J verder gelegen
terdag werd het 5U
Tsjoetsjou veroverd. oes kun.
Een zorgeloze overturning^
nen de rode legers zich n jjtwo-
oorloven, want vijftien „„bieden
ners van de door hen bezette g
worden door overstromingen oeoi s
Naar verluidt, wiUen de communisten
Peking tot de hoofdstad van „het me
China" maken. pn
De nationalistische regering heeI*
krachtig protest bij Rusland uigedie
tegen het onlangs gesloten handeisvei
drag voor een jaar tussen Rusland en de
Chinese communisten. Volgens de na
tionalisten betekent het verdrag een
schending van het Chinees-Russische
verdrag van 14 Augustus 1945.
Het Griekse regeringsleger heeft Za
terdag een groot offensief ontketend te
gen ongeveer 5 000 guerillera's in de
Grammosbergen. De communisten zijn
samengedrongen in een gebied van in-
geveer 500 vierkante kilometer langs de
Albanese grens. De gevechten zijn zeer
hard, aldus heeft de radiozender van de
opstandelingen toegegeven.
God geschonken natuurlijke rechten van
de mens.
Wij moeten niet vergeten, dat het de
stembiljetten van de toen bedrogen,
maar thans ontgoochelde kiezers
waren, die dat rampzalige staatsbe
stuur aan de macht hebben geholpen,
ondanks de ernstige waarschuwingen
der bisschoppen".
Uit de gevangenis te Emsland, nabij
de Duits-Nederlandse grens, zijn dertig
gevangenen ontsnapt, van wie er 10 weer
gegrepen konden worden. In de gevan
genis was het tot muiterij gekomen, toen
een gevangene bij een ontvluchtingspo
ging werd gedood. Bij het overbrengen
van het lijk, kwamen 350 gevangenen
tegen hun bewakers in opstand en ge
noemd aantal maakte van de verwarring
gebruik. Aan de grens is de bewaking
versterkt om te voorkomen, dat de twin
tig ontsnapten Nederland binnenkomen.
De Nederlandsohe Spoorwegen hebben
aanbesteed het slopen van het Bossche
station. Met de afbraak zal spoedig wor-
den begonnen. De gemeente Den Bosch
zal in het bezit komen der op 't gebouw
geplaatste ornamenten, welke zullen wor
den aangewend voor stadsverfraaiing.
De Belgische uitvoer had in Juli J.l.
een waarde van 6.792 millioen francs en
een omvang van 1.238.400 ton. De daling
m vergelijking met Juni (waarde uitvoer
Juni 7.374 millioen frs) wordt toegeschre
ven aan de vacantieperiode. De waarde
van de uitvoer in het eerste half jaar
van 1949 bedroeg 42.235 millioen frs en
de waarde van de invoer 40.622 millioen.
Nederland was met 5.728 millioen frs de
grootste afnemer, Frankrijk met 4.024 mil
lioen de grootste leverancier.
De Belgisch-Duitse handel breidde zich
aanzienlijk uit: de uitvoer naar Duitsland
had een waarde van 4.496 millioen, de
invoer uit Duitsland een waarde van
2.779 millioen. De waarde van de uitvoer
naar Engeland steeg tot 4.392 millioen,
de invoer uit dat land daalde tot 3.570
millioen.
In het Verre Oosten was Indonesië de
beste afnemer met ongeveer 400 millioen
frs. Het tekort op de handelsbalans met
de Ver. Staten is sterk gedaald en bedroeg
in het eerste half jaar van 1949 nog
slechts ca. 5 milliard frs.
In de nacht van Zaterdag op Zondag
is het 7000ste zeeschip in de haven van
Rotterdam aangekomen. Het was het
Engelse m.s. „Sangara" komende van
Hamburg met een lading stukgoed. Vorig
jaar had dit plaats op 3 November en
toen was het 't Engelse s. „Reckenham"
(Van onze Utrechtse redacteur).
Weer zijn op een .varme Augustus-
Zondag vrienden en vereerders van
mgr. dr. Ariëns naar zijn graf In het
landelijk Maarssen aan de Vecht nabil
Utrecht opgetrokken. Zij zijn daar na
het bijwonen van een plechtige H. Mis,
in de paröehiekérk, opgedragen door
prof. dr. B. W. Alfrink en waaronder
pater Aegidius Brenninkmeyer O.P. de
fignur van de onvergetelijke priester
heeft belicht, in stil gebed neerge
knield om zijn machtige voorspraak af
te smeken btJ het ontzaglijke wik, dat
nog verricht moet worden, om de
maatschappij te kerstenen. Het getal
dergenen, die de grote sociale priester
nog bij leven gekend hebben en met
hem mochten samenwerken, wordt
steeds kleiner.
Er groeit een nieuw geslacht op, dat
Ariëns echter ook moet leren kennen
en in zijn geest dient te werken.
En een vertegenwoordiger van dat
U-..+ nnfwarlnn nnn Aa T-l
Naar onze tabaksmedewerker uit
betrouwbare bron verneemt, zal de
heer Teppema van de B. E. B. tot de
tweede helft van Augustus te Frankfort
verblijven voor besprekingen over het
a.s, handelsverdrag met Duitsland. H(j
verneemt, dat het voor tabak gaat, om
een bedrag van 8 millioen, waarvan
6 millioen voor Sumatra en Z mil
lioen voor Javatabak. De Duitse siga
renfabrikanten zijn echter niet zeker
dat zij dit hele bedrag zullen kunnen
opnemen.
Na deze gunstige berichten komen min
der gunstige binnen uit Indonesië. Op
Sumatra werden elf schuren in brand
gestoken. Gelukkig echter zonder tabak
Op Java is ook een zeer ongunstige stem
ming. Hier hebben de planters zeer veel
lest van onruststokers, die regelmatig niet
alieen de veiligheid in gevaar brengen,
maar ook veel schade aanrichten.
v H Exc- de bisschop van Haarlem
Vtotft hpnoemd tot ere-kanunnik van het
w„nLaardig Haarlems Kathedraal Ka-
tt 1hhoogeerw heer J. J. A. Kuil
man deken en paatow te Haarlem.
Blijkens te Batavia ontvangen be^ich^-
ten is de vader van de Wall S
Zuid-Sumatra op weg naar dracht
vallen en vermoord. De juiste
Is nog niet bekend, maar va^ staat dat
cok de jongere broer van de Wal
ernstig is gewond.
creet ««gevaarTgd"®^" een df;
rechtbank de bevo'eedh^ïrt aa" e
geven de doodstraf op te l^gen aan
en godsdienst"*11 Vr"heitl van geweten
Het decreet wordt te Warschau al
gemeen beschouwd als het antwoord
van de rode regering op het pauselijke
excommunicatie-edict tegen commu
nisten.
Het decreet telt 17 artikelen. Artikel
«2+7 Ieder, die weigert een ander
vier zeSf; npmen aan een godsdienstige
te laten deel godsdienstoefening 0p
plechtigheid 01 fale, wetenschappelijke
grond van zijn k7aarnheid of mening,
of poUtieke wer met eel) gevange
kan gestraft worden jaar-.
"isstraf van ten hoog d opgelegd
Dezelfde straf kan w Qpen_
aan degene godsdienstige gezind-
baar gebrek aan god k maakt op
heid verwijt. Hij, die u overtui-
„de vrijheid van doelen die-
ging en geween daarm k vijandlg
nend, die de Poolse rep
zijn", kan gestraft worden met drie j
gevangenisstraf t doen van
Twee artikelen waarin en het
bepaalde godsdienstige uitsp ten„ met
verspreiden van 'alse gen be_
gevangenisstraf en doodstral
dreigd, hebben vermoedelijk tot doel een
herhaling te voorkomen van de
die zich vorige maand buiten de K
draal van Lublin hebben afgespeeld, ue
ruchten over een „wenende Madonna
brachten honderdduizenden op het plein
voor de kathedraal tezamen. In het ge
drang om de kathedraal binnen te komen
werd een vrouw doodgedrukt.
De bepalingen van het decreet zyn
onmiddellijk van kracht. Hoewel iede
re vorm van persoonlijke vrijheid er in
gegarandeerd heet te zijn, blijkt het
decreet ruim genoeg gesteld om vrij
willekeurige maatregelen mogelijk te
maken tegen geestelijken, die oraers
van een hogere kerkelijke autoriteit
uitvoeren.
Het Pauselijke excommunicatie-bevel
is in de katholieke kerken In Polen niet
voorgelezen. Het volk hoorde er van
uoor middel van een regerings-commu-
vp?«i„riTS-ecllische minister van lands-1 het recht van de bisschoppen, om leden
de zs-n^icR heeft geëist, dat het leger van de „katholieke" actie met excom-
hancrPTi'Actie-beweging zal aan-1 municatie te treffen.
De verwachting van heden
morgenavond luidt:
Overwegend droog weer met wis
selende bewolking. Langs de Wad-
denkust aanvankelijk nog krachtige
overigens matige tot zwakke Wes
telijke wind. Vrij koel weer.
Dinsdag 9 Augustus: zon op: 5.13
uur. zon onder: 20.17 uur. Maan op
21.02 uur, maan onder: 5.25 uur.
niqué, waarin het optreden van de H.
Vader ais „een brute schending van de
gewetensvrijheid" werd betiteld.
De Poolse primaat heeft Vrijdagavond
op een wijdingsplechtigheid verklaard:
„Wij, bisschoppen en andere geestelijken,
moeten bereid zijn aan zondvloeden het
hoofd te bieden om de veiligheid van ons
volk te verzekeren".
Te Rome is een overeenkomst onder
tekend, die voorziet in loonsverhoging
en grotere gezinstoelage voor veel groe
pen Italiaanse arbeiders. Aan deze over
eenkomst zijn zes maanden van storm
achtige onderhandelingen tussen de be
langrijkste vakverenigingsbonden en de
algemene bond der Italiaanse industrie
voorafgegaan.
Industriële waarnemers zijn van me
ning, dat deze overeenkomst een eind
zal maken aan de „langzaam-aan"-tac-
tiek, die de Italiaanse productie maan
denlang heeft vertraagd.
nieuwe geslacht ook een sociaal pries
ter, rector Kraakman, directeur van de
K. A. in het bisdom Haarlem, die in een
herdenkingsbijeenkomst in „Concordia"
sprak, drukte dat verlangen uit en ge
lijk vele anderen bleek hij de figuur van
Ariëns, al had hij hem nooit gezien, te
begrijpen en ervoor bezield te zijn,
omdat over het graf de pure eenvoud en
diepe nederigheid van deze edele pries
ter door de woorden, die hij naliet, nog
spreken.
Velen hebben van Ariëns de vlam van
een waarachtig apostolisch vuur gekre
gen, zoals pater Borromaeus de Greeve
eens van zichzelf getuigde
Wat een actuele figuur ook in deze
tijd, waarin de leek zich zijn positie in
de Kerk bewust wordt, waarvoor Ariëns
zoveel heeft gedaan.
Toen Ariëns in Enschedé begon, was
er geen leek rondom hem paraat en toen
hij het hoofd neerlegde, was er een leger
van lekenapostelen gegroeid.
Rector Kraakman wees voorts op het
verheven voorbeeld, dat Ariëns a?n de
sociale werkers heeft gegeven door zijn
gebed en versobering. Het gaat immers
in het organisatie-leven niet om het getal
maar om de geest. Niet het organisatie
apparaat, maar religieuze diepgang za!
de dwaling overwinnen en de christen
maatschappij redden.
Een belangwekkend woord sprak nog
prof. dr L. Rogier voorzitter van hel
Ariëns-comité. Allereerst had hij de
fjine gedachte om twee vrienden en me
dewerkers van Ariëns, die dit jaar zijn
heengegaan, te herdenken: dr. Poels en
pastoor Geertman te Enschedé. Dan
maakte prof. Rogier, ook al naar aanlei
ding van het uitsterven van de oude
handen e„ ""«-"«weging zaï aan-
He vp^hiiL S e8ermg zal steunen „in
ftoP F strijd tussen Kerk en
verstrekt woX.desbetreff™de °rders
•Jtet Tsjechische leger van opperbevel
hebber tot gewoon soldaat zal zich strikt
moeten houden aan de communistische
leer." zo zeide de minister, die heftige
aanvallen deed op het Vaticaam en de
Westerse wereld.
Vele Tsjechoslowaakse priesters heb
ben geprotesteerd tegen het feit, dat de
rode regering van Praag bepaalde ker
kelijke organen heeft laten vervangen
door regeringsinstanties, die officiële op
drachten aan de priesters verstrekken
en zich daarbij zelfs niet ontzagen het
zegel van de bisschoppen te misbruiken.
De priesters verklaren, dat zij de op
drachten van deze regeringsinstanties
niet wensen op te volgen, daar de staat
het recht mist, in de functies der ker
kelijke autoriteiten te treden.
Van communistische zijde was gemeld,
dat pater Jindrioh Volny, belast met de
geestelijke verzorging in de parochie van
Jaromerice (Moravië), ingevolge het pau
selijk decreet door zijn aartsbisschop in
de ban is gedaan. De regering bestrijdt
Pater Volny verklaart, dat hij zich niet
als geëxcommuniceerd beschouwt en dat
hij een schriftelijke verklaring zou eisen
van zijn aartsbisschop, mgr Matochec.
„Zou hij die schriftelijke verklaring
ontvangen, dan zou hij liever de „katho
lieke actie" verlaten, dan geëxcommuni
ceerd te zijn".
Het is niet duidelijk, waarom hier een
schriftelijke verklaring wordt geëist, ten
zij men nieuwe bewijsstukken zoekt ten
gebruike bij een eventueel proces tegen
de aartsbisschop Pater Volny erkent
immers zelf, dat de aartsbisschop hem
gewaarschuwd heeft en daarbij woorde
lijk heeft gezegd, dat voortzetting van
zijn lidmaatschap der zg. katholieke actie
voor hem excommunicatie betekent.
Zowel van kerkelijke, als van commu
nistische zijde werd te Praag verklaard,
dat de gebeurtenissen van de afgelopen
week onvermijdelijk een verscherping
van het conflict tussen Kerk en staat
in Tsjeehoslowakije teweeg zullen bren
gen. Nu zowel Rome als Moskou ge
trouwheid van hun volgelingen eisen,
wordt het steeds moeilijker een open
lijke strijd te voorkomen, aldus werd
gezegd.
garde van Ariëns-vrienden, enige behar
tigenswaardige opmerkingen, getuige'nd
van zijn bekende objectieve historische
zin, vooral van zoveel waarde omdat zij
in deze tijd van cultuurpessimisme zo be
moedigend klonken.
Er is het gevaar, aldus spr., dat het
voorbeeld van Ariëns niet meer als een
levend bezit wordt overgedragen. Er is
al zoveel ten nadele van de katholieke
traditie vervaagd. In de tegenwoordige
geschiedenis-beschouwing van de laatst*
eeuw is al zo veel scheef getrokken.
In handboeken en gedenkboeken over
het grote sociale werk sedert 1848 wordt
stelselmatig het aandeel van bepaalde
mannen naar voren geschoven en van an
deren in het donker gehouden. Er wordt
hulde gebracht aan Louis Blanc, Bebel en
Marx en bij ons aan Domela Nieuwenhuls
en Pieter Jelle Troelstra. Wij kunnen
rustig erkennen, dat de katholieke opi-
nie te kort is geschoten met naast hun
gebreken niet hun verdiensten en goede
intenties te erkennen Maar zeker is het
verkeerd in de handboeken éen mgr. von
Ketteler niet te noemen.
Het ergste is, wanneer wij vandaag
voor een Europa staan, dat 't fiasco be
leeft van 'n verkeerd gerichte, hoe goed
bedoeld ook, sociale beweging, omdat-
men een wereld zonder God wil, het mens
dom omslaat in terreur en wanhoop. Dan
kan het werk van een Von Ketteler, een
Ariëns en een Poels duidelijk worden als
de enige redding van een geslacht, dat
wanhoopt. Dat sommigen dé zelfmoord
van Europa zien, is ontzettend voor een
geslacht, dat aan het begin van deze
eeuw alle materiele verworvenheden
heeft beloofd.
Wij christenen hebben nooit méér re
den gehad om onze roeping bewust te
worden dan in deze t«d. Wij leven uit de
gedachte, dat Gods wil op deze aarde zal
geschieden. Laten wij rustig nadenken
en dan zullen wij het ongerijmde inzien
van een bewering, dat het Gods wil is,
dat in Europa de christelijke cultuur ten
onder gaat. Wij geloven in de paradox,
dat Gods wil in de wereld geschiedt,
maar ook. dat in de wereld geschiedt,
wat wij willen, omdat wij een vrije wil
hebben. Het is lafheid te getuigen dat
ei naastenliefde zonder God kan zijn.
Wij geloven in een voortbestaan van de
christelijke beschaving en dat de 20ste
eeuw de triomf van Christus zal laten
zien.
Wanneer men klein is, lijkt 't nergens
prettiger dan bij moeders pappot. En de
grote mensen zeggen in gelijke zin, dat
't klokje nergens zo tikt als thuis, welk
spreekwoord intussen ook al slachtoffer
dreigt te worden van de techniek, aange
zien electrische klokken niet tikken.
Maar gelukkig blijft er de pappot, ook al
wordt de spijs electrisch bereid met melk
van electrisch gemolken koeien,,
Is men getrouwd, dan voelt de man
zich nergens beter op zijn plaats dan bii
de pappot van moeder-de-vrouw en wel
licht wordt er nimmer sterker naar deze
laatste pappot verlangd dan juist in <ie
vscantie Kijk maar eens des avonds aan
de stations; menig vacantie-ganger
vooral als een gezin met leden. Tan een
halve meter opklimmende per decimeters
tot een meter zoveel, op reis ging kan
dan zoals men dat pleegt uit te druk
ken geen pap meer zeggen .Neen, dan
is het aan zijn eigen pappot blijven toch
wel 20 verkieselijk Maar ja, een mens
wil d'r eens uit, al is het alleen slechts
om daarna blij te zijn, weer thuis te
zijn.
Nu is inderdaad het op vacantie gaan
van een groot gezin voor de betrokke
nen vanwege de kleine volksverhuizing,
een geweldig probleem, de financiële zij
de van het geval nog daar gelaten. Het is
daarom verheugend, dat meerdere instan
ties dit vraagstuk onder de loupe namen
o. m. de Cultuurdienst van de KAB en
het comité voor Vacantie-spreiding. Men
heeft hierbij vooral het oog op het ge
brek aan recreatie-oorden. Hierin moet
wonden voorzien en die vacamitde-verblij-
ven wil men dusdanig ingericht zien, dat
de vacantie door de gezinnen in gezins
verband genoten kan worden: dus in de
sfeer van de eigen pappot!
Zulks is ongetwijfeld goed gezien en
men kan de initiatiefnemers slechts gun
stige resultaten toewensen, want hier
ligt, afgezien van de financiering, de
grote moeilijkheid. Immers, een dagje-
uit is niet alleen zeer vermoeiend, doch
geeft geen voldoening; daarvoor is het te
kort en geeft het te weinig-
Uiteraard rullen er nog wel heel wat
afgeladen voertuigen door Nederland
kraken, voor ieder een eigen vacantie-
pappot heeft, maar allons, bij alles moet
er een begin zijn en dit is er tenminste
al. En naar wij hopen een goed begin en
dus het halve werk!
Naast alle andere problemen, zal ook
dat van de gelden een hartig woordje
meespreken. Toch wel vervelend, dat dl"
centen overal bij te pas moeten kome'-
zodat menigeen moet passen. Natuurlij
zal een en aixler zonder geldelijke bij
drage van de belanghebbenden niet mo
gelijk zijn. Dat is ook geen bezwaar.
Doch het zou o.i. wel aanbeveling verdie
nen om er naar te streven, van het begin
af bij het ontwerpen van plannen, dat
van de beoogde voordelen ook zullen
kunnen profiteren zij, voor wie bijzon
dere maatregelen het meest nodig zijn:
nl. de grotere gezinnen en de minder-
draagkrachtige. Wij schreven dezer dagen
dat in alle standen de grote gezinnen
niet in gelijke mate kunnen profiteren
als de kleinere; daar is weinig aan te
doen. Men kan zulks o. i. ook niet eisen.
Maar wel verdient het naar ons gevoelen,
zoals gezegd, aanbeveling, te ijveren voor
maatregelen, welke een prettige vacar-
tie ook voor die gezinnen en de minder
draagkrachtige mogelijk maken, zoals
o.m. de Cultuurdienst van de KAB wil.
Dan zou een verplichte vacantie-toeslag
grotendeels de kosten moeten dekken en
verder zou o.i. een gelegenheid om hier
voor te sparen, gelijk er gespaard wordt
voor de vacantie-school, kampen enz.
aanbevelenswaardig zijn. Zulks is, naar
wij menen, voor ieder mogelijk, zo va«
de kinderbijslag telkens door het jaar
iets wordt bijgedragen voor dit doel.
Een en ander moet voor dit jaar toe-
komst-muziek zijn, maar wanneer straks
de vacantie met vacantie gaat, kunnen
de betrokken kringen alles nader bespre
ken, opdat een volgend jaar voor zoveel
mogelijk mensen de vacantie werkelijk
een vacantie zal zijn. En voor de gezin
nen dan in de sfeer van de eigen pappot.
ANALYST.
Zondagmiddag omstreeks 3 uur geraak
te de 5-jarige Freddie van der Velden uit
Heerlen, die bij zijn grootouders in
IJmuiden logeerde, bij het pootjebaden
spoorloos. De politie, de hulpverlenings
dienst en badgasten hebben tot laat in
de avond met politiehonden de duinen
tot aan Bloemendaal doorzocht, echter
zonder resultaat.
(Van onze redacteur).
In de haat, die het communisme de
katholieke kerk toedraagt ligt een ze
kere erkenning, dat die kerk in de
strijd tegen het communisme nog een
geweldige kracht betekent. Dit was
een van de treffende uitingen waar
mede aalmoezenier Roncken de Sociale
Studieweek te Rolduc Zondag opende.
Tevoren had hij reeds als voorwaarde
voor die strjjd genoemd een klaar in
zicht, gepaard aan een vurig idealis
me. Om deze twee belangrijke eigen
schappen te verwerven zijn deze sociale
studiedagen uitermate geschikt.
Het onderwerp van deze studiedagen
luidt: Sociale rechtvaardigheid nu.
Nadat aalmoezenier K. Roncken er op
gewezen had, dat dit een variatie was op
het hoofdthema, dat het hele leven be
heerst heeft van dr. Poels, namelijk: „hoe
kerstenen we de ontkerstende wereld"
was het woord aan dr. A. J. F. Cornelis-
sen. Dit thema werd in zijn algemeen
heid nog eens op briljante wijze belichi
door deze spreker in een rede, aan welke
hij veelbetekenend dezelfde titel had
gegeven als een rede van dr. Poels, in
1927 gehouden, had gedragen. Spr. ging
diep in op dit probleem, dat nimmer kan
worden opgelost, tenzij het christendom
heeft, wat vooral de jeugd verwacht: een
expansieve kracht,
l'.cisme en neutraliteits-katholicisme. De
ze vinden hun voedingsboidem in het
liberalisme, dat systematisch de gods
dienst van het leven scheidt. Die schei
ding hebben de katholieken nog lang niet
overwonnen. Zij hebben bruggehoofden
veroverd op het gebied van de wereldse
dingen, maar voor het overige hebber
zij nog allerminst de scheiding tussen
godsdienst en leven weten op te heffen
Wil men hierin slagen dan is het aan
gegeven middel daartoe de standsorgani
saties tot levende organen van onze ka
tholieke activiteit op werelds terrein te
maken. Nog altijd is naar sprekers me
ning een waarschuwing op haar plaats
tegen het pseudo-supernaturalisme, da'
de oplossing van de sociale vraagstukken
zoekt in een verwijzing naar het hier
namaals.
Doorbraak
Tenslotte kwam inleider nog te spre
ken over de achtergrond van de door
braak in strevingen op politiek gebied
waartoe veel katholieken zich enkele ja
ren geleden aangetrokken hebben ge
voeld Hij noemde ook deze strevingen
een gevolg van een liberale infectie,
waardoor men de politiek zo zeer van
de goddienst scheidt, dat men de opvat
ting huldigt, dat de beginselen zo ver
verwijderd en zo zeer gescheiden zijn
van de politiek, dat er geen bezwaar be
staat om één politiek verband te houden
met mensen, die door andere beginse-
Er i* echter nog te veel passief katho- len worden geleid. In zijn peroratie zag
spr in een bovennatuurlijk élan de mo
gelijkheid van een hogere doorbraak,
namelijk die van het apostolaat, waar
door wij hen, die buiten staan, voor onze
overtuigingen moeten winnen.
Des avonds onder het Iqf werd een toe
passelijke predicatie gehouden door de
zeereerw. L. Feiter aalmoezenier van
sociale werken.
In de avond werd een herdenkingsrede
over mgr. dr. Poels uitgesproken door
pater J. Jacobs M.S.C. Deze schetste de
.doctor" als mens, die in zich zelf de
synthese van het natuurlijke en het bo
vennatuurlijke, waartoe hij altijd zijn
discipelen en anderen had aangespoord,
verwezenlijkt had. In Poels als mens be
wonderde hij, behalve zijn grote intel
lectuele gaven, vooral zijn waarheidslief
de. Hij is het, die tot een vriend van zich
zelf kan zeggen, dat hij nimmer had ge
logen; ook werd iedereen getroffen door
zijn liefde voor de rechtvaardigheid en
door de onbaatzuchtigheid, waarmede hij
de ware verhoudingen in het maatschap
pelljke leven nastreefde. Hij was niet
naijverig op mannen, die met hem aan
hetzelfde werk stonden In dr. Poels als
christen kwam vooral uit zijn eenvoudig
geloof. Dit geloof heeft hij treffend be
leden in het grafschrift, dat hij vóór
zijn dood heeft gemaakt. Hier ligt be
graven en zal verrijzen H. A. A. Poels,
pr. Zijn geloof deed hem ook de kerk
liefhebben met een roerende liefde. Hij
schreef; ik zou mijn liefde tot de kerk
willen uitwenen aan de voeten van de
H. Vader. Het bewijs van zijn sterk
christendom heeft hij ten overvloede nog
getoond door de heldhaftige wijze, waar
op hij het vreselijk lijden van zijn laat
ste ziekte heeft ondergaan.