Wereldopinie als door bom
inslag geschokt
VISJINSKY STELT VREDE
VOOR
Engeland denkt aan Churchill's
waarschuwingen
eerbericht
IM
Nieuwe werkgelegenheid voor
215.000 arbeiders
Industriële productie tot 1953
met f 1.5 milliard omhoog
Wie wordt de 10.000.000ste
Nederlander
I
I
ONG
mm
Vonnissen te
Boedapest
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
De president der Ver. Staten, Truman, heeft gisteren een verkla
ring afgelegd, welke op de wereldopinie de schokkende uitwer
king gehad heeft als van een atoombom.
De president deed namelijk de onthulling, dat hij over gegevens
beschikte, volgens welke in de afgelopen weken een atoomexplo
sie in de Sovjet-unie heeft plaats gehad. Reuter, die Truman
aanvankelijk in de mond had gelegd, dat er een atoombom in
de Sovjet-unie was ontploft, corrigeerde deze mededeling later in
de door ons zojuist vermelde zin.
LAGEN
Ver. Staten en Engelandalsmede
atoombom veroordeeld
M(l(ir hij Het zich nipt verder uit
Geen „bulldog"-
operatie
I
li§ip
De Nederlandse troepen
weg
De grens thans correct
i
71ste JAARGANG
ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1949
No. 2103*
Men doet er goed aan, voor ogen te houden, dat Truman's sensa
tionele verklaring in feite niets anders is dan de „onthulling"
van een reeds lang bestaand openbaar geheim, nl. dat Rusland
met man en macht werkt aan de vervaardiging van de atoomhom.
Toen onlangs van Russische, of althans van met Rusland
bevriende, zijde openlijk verklaard werd: „Rusland bezit ook de
atoombom", maakte dat niet veel indruk meer. Thans echter is
er algemene opwinding.
G ener aal-majoor H. Dürst Britt speldt adjudante Van Stockum de
zilveren ere-medaille, verbonden aan de orde van Oranje Nassau met
de zwaarden op, tijdens een plechtigheid te Oldenbroek. De andere
onderscheidenen zijn: kapitein J. Wolterbeek, de reserve-officieren
van gezondheid eerste klasse G. Peterse en D. Swijgman, ritmeester
J. Koch en adjudante A. Tuerlings.
KOELER WEER
J
MM
Mtf
MËmÈ.
H. M. de Koningin bracht gistermiddag een bezoek aan de Bloemen- en Fruittentoonstelling te
Naaldwijk. Bloemenmeisjes bieden H.M. bloemen aan. Naast H. M. de Koningin baron Baud.
De industrialisatie neemt een der eerste plaatsen in van de
belangrijkste vraagstukken op economisch gebied, waarvoor
Nederland zich nu en in de komende jaren ziet gesteld, aldus de
minister van Economische Zaken in de Nota inzake de indus
trialisatie van Nederland, welke aan de stukken van de begroting
van zijn departement is toegevoegd. De waarde van de beschou
wingen omtrent de op dit gebied in de toekomst te verwachten
of te bevorderen ontwikkeling en het in verband daarmede te
voeren beleid zal naar de mening van de minister altijd betrek
kelijk zijn. Men mag het industrialisatieschema dan ook zeker
niet opvatten als een star en onveranderlijk programma, dat de
overheid in elk geval tot uitvoering wil brengen. De zo nood
zakelijke industrialisatie zal uiteindelijk vooral de vrucht moeten
zijn van private economische beslissingen.
Eis van politieke partijen
te Solo
Wijzigingen hebben baar beslag
gekregen
POLSSTOK IS TE KORT
DECEMBERBABIES MAKEN
EEN MOOIE KANS
Vrouwen met 32.855 in de
meerderheid
1
I
1
DE KANTOREN zijn tijdelijk gevestigd ln het
Gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven 71,
Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 9095 ten
name van de „N.V. De Courant De Maasbode
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt T 3-90 per kwartaal,
1.30 per maand, f 0.32 per week.
Directeur: J- KUIJPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr'^üT^eLZET^'
LEO J- M- HAZH.LZ.Li
Algemeen redacteur: H. A PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte-
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende ai verten tie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
Atoomexplosie in Rusland
Jl Jnn* nAn ntnnm.
Truman liet op zijn bovenvermelde eer
ste verklaring de woorden volgen: „Naar
mijn mening heeft het Amerikaanse volk
er recht op om, voor zover dat met de
nationale veiligheid strookt, te worden
ingelicht over alle ontwikkelingen op het
gebied van de atoomenergie. Dat is de
reden, waarom ik dit nieuws bekend
m'De president vervolgde: „Van het ogen
blik af, dat de atoomenergie voor het
eerst door mensen werd vrijgemaakt, kon
borden verwacht, dat andere landen
7ftVPr zouden komen. Met aeze mogenjK
"hpiri i<; steeds door ons rekening gehou-
heid ££laee£f-r iaar geleden wees ik er
rleds op dat men in wetenschappelijke
,r naeenoeg unaniem van mening
kringen essentiële theoretische ken-
waarop de ontdekking is gebaseerd,
reeds ver verspreid was".
Het wordt ook geenszins uitgesloten
geacht, dat men in het buitenland, wat
de theoretische kennis betreft, met ons
gelijk zal komen in de loop van de tijd".
„Deze jongste ontwikkeling," zo be
sluit de verklaring van de president,
legt nog eens te meer de nadruk op de
noodzakelijkheid van een werkelijk
doeltreffe ,je en gedwongen internatio
nale controle op de atoomenergie, welk
denkbeeld wordt gesteund door onze
regering en d grote meerderheid van
de leden der Ver. Naties."
,,™rUSaafilas de verklaring aan de pers
rin" flooP van een kabïnetsvergade-
Wat nu het feit der explosie -zelf be
treft, valt te vermelden, dat een speciale
groep Amerikaanse waarnemers enkele
uren na de ontploffing het nieuws had
doorgegeven, dat in de Sovjet-Unie een
atoomexplosie had plaats gevonden, aldus
heeft Frerick C. Osborn, permanent ver
tegenwoordiger der V. S. in de commis
sie voor de atoomenergie der V. N. be
kend gemaakt.
„Ik ben er zeker van, dat het be
richt juist is", aldus Osborn. „Ik weet
het, omdat wij er de installaties voor
hebben om het te weten. Ik heb in de
atoomcommissie gezegd, dat wij het
enkele uren na de explosie zouden we
ten, op grond van de mate van radio
actieve uitstraling in de lucht".
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Acheson, verklaarde tegen
over journalisten op de hoogte geweest te
zijn van de Russische atoomexplosie, toen
hij Woensdag in zijn eerste grote rede
voering voor de assemblee een beroep
deed op de Sovjet-Unie tot samenwer
king. Waarnemers zagen in dit gebaar
van Acheson „positief een soort olijftak
geste".
Op de vraag, of de bekendmaking van
president Truman betekende, dat de sov
jet-unie nu ook de atoombom bezat, ant
woordde Acheson, te veronderstellen, dat
Rusland een wapen bezat, dat tot ont
ploffing was gebracht. De V.S. wisten
niet van andere explosies. Over de juiste
plaats van de explosie liet Acheson zich
niet uit. Ook weigerde hij in te gaan op
de consekwenties, die de militaire verde
diging waarschijnlijk uit de mededeling
van Truman zou kunnen trekken.
Het was thans noodzakelijker dan ooit
een effectief stelsel van internationale
contröle van de atoomenergie in te voe-
ren.
Acheson aarzelde, toen hem gevraagd
werd, of dè V.S. er achter waren geko
men, dat de explosie in de sovjet-unie
had plaats gevonden. Tenslotte antwoord
de hij te geloven, dat dit inderdaad het
geval was.
Uit Chicago seint Reuter, dat Eugène
Rabinowitsj, hoofdredacteur van een
blad voor deskundigen op het gebied
der atomische wetenscheppen, gisteren
verklaarde, dat, indien er een atomi
sche ontploffing in de Sovjet-Unie had
plaats gevonden, deze door een atoom
bom moest zijn veroorzaakt. Hjj voegde
hieraan toe. dat het in de practijk niet
mogelijk is op kleine schaal een atomi
sche ontploffing te veroorzaken. Elke
dergelijke ontploffing moet minstens de
omvang hebben van de explosies, wel
ke veroorzaakt werden door de twee
op Japan uitgeworpen Amerikaanse
atoombommen. De reden hiervoor is,
dat er een bepaalde hoeveelheid
uranium of plutonium voor nodig is om
een explosie te veroorzaken en indien
deze hoeveelheid wordt aangewend, is
de uitwerking ervan gelijk aan die van
ccn atoombomontploffing.
Toen verslaggevers aan de Amerikaan
se minister van defensie, Johnson, bij zijn
vertrek uit het Witte Huis vroegen, of er
wijzigingen in de defensie zijn aange
bracht als gevolg van de atoomexplosie
in Rusland antwoordde de minister met
een kort „neen".
Weinige minuten na de verklaring van
de president werd het nieuws over alle
Amerikaanse zenders bekend gemaakt.
De programma's werden er voor onder
broken en de omroepers nodigden de
luisteraars uit attent te blijven op ver
der nieuws.
Verwacht wordt, dat binnenkort meer
gegevens bekend zullen worden gemaakt,
b.v. over de wijze, waarop het nieuws
ter kennis van de president is gekomen.
Er is wel beweerd, doch nimmer officieel
bevestigd, dat Amerika al enkele jaren
een nauwkeurig instrument bezit om een
atoomexplosie te registreren. Het is ook
mogelijk, dat de Britse autoriteiten Tru
man hebben ingelicht.
Toen aan A. A. Arutiunian, lid van de
Sovjet-Russische delegatie ter algemene
vergadering van de Verenigde Naties,
werd gevraagd, of het waar was, dat ook
de sovjet-unie in staat is de atoombom
te vervaardigen, antwoordde hij: „Ik
hoorde dit het eerst van de president der
Verenigde Staten", waaraan hij toevoegde
„Ik heb geen commentaar. Een oud Rus
sisch spreekwoord zegt: ,,Er is niets
nieuws onder de zon".
In een officiële Britse verklaring, uit
gegeven door Downingstreet 10, wordt ge
zegd, dat „Zr. Ms. regering over het be
wijs beschikt, dat er in de afgelopen we
ken een atoomexplosie is geweest in de
sovjet-unie". De verklaring is verder ge
lijk aan die, welke door president Tru
man te Washington aan de pers is voorge
lezen.
s
De Russische gedelegeerde ter V. N.-
assemblee, Visjinsky, heeft gisteren in de
assemblee, na Engeland en de V. S. be
schuldigd te hebben van „voorbereiding
voor een nieuwe oorlog", een voorstel in
drie punten gedaan:
1. Veroordeling van de „voorbereidingen
voor een nieuwe oorlog, die in een aan
tal landen, in het bijzonder in de V. S. en
Engeland getroffen worden".
2. „De algemene vergadering der V. N.
erkent, dat het gebruik van atoomwapens
en andere middelen tot massale vernieti
ging van menselijke levens onverenigbaar
is met het geweten en de eer van naties
en met het lidmaatschap der V. N. en acht
elk verder uitstel van het aanvaarden door
de V. N. van practische maatregelen tot
het onvoorwaardelijk verbieden van
atoomwapens en het instellen van een toe
reikende en krachtige internationale con
tröle ontoelaatbaar".
3. Eensgezinde verklaring van de verga
dering, dat zij wenst, dat de V. S., Enge
land. China, Frankrijk en de sovjet-unie
de handen ineenslaan voor het handhaven
van de internationale vrede en veiligheid.
DC schokkende onthulling van
dent Truman heeft In Engeland ae her
innering wakker geroepen aa» herha^.
de waarschuwingen van Churchill cn
deze wordt thans met vragen bestormd
Hii onthield zich echter van commen-
t,L en wacht blijkbaar nadere byzon-
derheden af.Eerlang zal h« een conser-
Tongres toespreken en wellicht
vatief «song kofflen op de rede,
zal hij "an_ .nhe>r van het vorig jaar
welke hij 9 reae welke toen van
gehouden heeft, e nationale en
Britse officiële zijde eer
Internationale ramp" geheten
In die rede sprak Churchill om
fika's atoombom, „het enl§ Mos-
de onderwerping van Europ Rus-
kou's kuiperijen, geruggesteund
sische legers nog te stuiten er
Als Amerika, aldus toen Churcn
in zou toestemmen, op grond van
papieren accoord met het Kremlm.zj
atoombom te vernietigen, zou dat ëenel
land schuldig worden aan moord op ae
menselijke vrijheid.
Echter, vervolgde Churchill, er is geen
tijd te verspillen. Wellicht is er een over-
De operatie-„Buildog", ^^ittanMë
de doelmatigheid van de Britse
dediging te beproeven, is ultóeste,ld'
dat er mist wordt verwacht. Aan ae
ning, welke tot Dinsdag a.s. zou he
geduurd, zou door vliegers en person
van de gronddiensten der Britse, Franse,
Amerikaanse, Nederlandse en Belgische
luchtmachten zijn deelgenomen.
De verwachting van heden- tot
morgenavond luidt:
Od de meeste plaatsen enkele
hi.ien en overwegend zwaar be
wolkt Morgen echter hier en daar
onMaringen Matige Zuid-Oostelijke
opklaringen. Zuid_West en
later'iets afnemend. Iets koeler dan
vandaag.
Zondag 25 September: ^Zonopc
maankop: 10.42 uur; maan onder:
19.31 uur.
Maandag 26 September: Zon op: J
6.31 uur, zon onder: 18.31 uur,
maan op: 12.16 uur, maan onaer.
19.55 uur. t
eenkomst zonder oorlog mogelijk vóór
ook Rusland de atoombom heeft. Daarom
zullen de Westelijke mogendheden er goed
aan doen, hun eisen nauwkeurig op te
stellen. Daarna kan gesproken worden
over afschaffkig van dat verschrikkelijk
Wapen.
Die eisen formuleerde Churchill zelf:
Rusland moet weg uit de elf hoofd-
steden van Oost-Europa, de krijgsgevan
genen naar huis zenden, een einde ma-
en aan zijn agitatie in Europa en Azië.
stand °v,?reenkomst is intussen niet tot
bom had o e° v°ór Rusland de atoom
kou dn li er n°g kans is, nu ook Mos-
06 doornbom bezit?
Laszlo Rajk, voormalig Hongaars mi
nister van buitenlandse zaken, is heden
wegens verraad door het volksgerecht te
Boedapest ter dood veroordeeld. Luite
nant-generaal George Palffy, voormalig
stafchef en minister van defensie, zal op
nieuw worden berecht voor een militair
gerechtshof.
Twee der andere beklaagden werden ter
dood veroordeeld, twee kregen levenslang,
één werd tot negen jaar gevangenisstraf
veroo:rdeeld, terwijl een der beschuldig
den, evenals Palffy, opnieuw zal worden
berecht door een militair tribunaal.
De minister is van mening, dat de op-
lossing van het werkgelegenhe
Stuk door middel van emigratie met net
in de eerste plaats na te streven
dient te zijn.
Beide doelstellingen grotere werk
gelegenheid en opvoering van de pro
ductie zjjn, gegeven de economische
structuur van ons land, slechts te ver
wezenlijken, indien de industrie daar
in een zeer belangrijke bijdrage levert.
In deze nota is voor de bepaling van
het aandeel, dat niet-industriële sectoren
vermoedelijk zullen nemen in de oplos
sing van het werkgelegenheids- en be-
talings-balansprobleem uitgegaan, van
door het Centraal Planbureau gemaakte
berekeningen.
Uitsluitend ter wille van de overzichte
lijkheid van het betoog schat de minister
eerst de betekenis van de toekomstige
ontwikkeling der beroepsbevolking. Deze
ontwikkeling is door h-t C.P.B. in over
leg met andere instanties als volgt ge
raamd:
Totaal Toeneming
I Juli 1948 3.743.000
1 Januari 1953 3.900 000 157.000
1 Januari 1960 4.241.000 341.000
Opgemerkt zij. dat bij deze cijfers al
rekening is gehouden met een zekere te
verwachten emigratie. Voor de periode
19481953 op gemiddeld ca. 10.000 tot de
beroepsbevolking behorende personen per
jaar (dit is ongeveer de huidige omvang
der emigratie). Voor het tweede tijdvak,
waarin 'n zekere afneming der emigratie
mogelijkheden wordt verwacht, op 6000
per jaar.
Intensiever gebruik apparatuur
Onderzoekingen hebben aangetoond,
dat de mogelijkheid aanwezig is, dat in
1952/53 de arbeidsproductiviteit in de
industrie ongeveer op het vooroorlogse
peil zal zijn teruggekeerd, hetgeen ten
opzichte van de gemiddelde stand in
1948 een stijging van ca. 23 pet. betekent.
Naar het oordeel van dt minister is dit
een minimum, dat zeker bereikt kan en
moet worden. Naarmate de arbeidspro
ductiviteit weer op het vooroorlogse
niveau terugkeert, zullen de abnormaal
gestegen personeelsbezettingen weer tot
een efficiënter grootte kunnen worden
ingekrompen. Dit houdt in, dat er voor
een deel van de bestaande bezetting
nieuwe werkgelegenheid moet worden
geschapen.
De conclusie is, dat de vereende
krachten van overheid en bedrijfsleven
er op zullen moeten zjjn gericht tus
sen 1 Juli 1948 en 1 Januari 1953 voor
215.000 arbeiders nieuwe werkgelegen
heid in de industrie te scheppen, hoe
wel voor de personeelsbezetting der in
dustrie in feite slechts een stijging van
1.395.000 tot 1.490.000 personen is ge
raamd.
Een dergelijk groot aantal nieuwe ar
beidsplaatsen vereist zeer aanzienlijke
kapitaals-investeringen. Gezien het te
verwachten draagvermogen van de Ne
derlandse volkshuishouding gedurende
de eerstkomende jaren, zal daarom naar
het oordeel van de minister voor de
onderhavige periode moeten worden
overgegaan tot een intensiever gebruik
van de beschikbare apparatuur dan onder
normale omstandigheden het geval is.
Naast het zoveel mogelijk in gebruik
nemen van in de vorm van overcapaciteit
aanwezige productie-middelen, behoort
hiertoe vooral een uitbreiding van het
meer-ploegenstelsel.
Dollartekort niet te dekken
In het tijdvak van 1948 tot 1952/53 zal
de netto-productie van goederen en dien
sten door Nederlandse bedrijven met
ruim 2,8 milliard moeten toenemen.
Van deze totale toeneming zal ruim
1,3 milliard door andere sectoren kun
nen worden geleverd. Hieruit resulteert,
dat een verhoging van de industriële
netto-productie met 1,5 milliard nood
zakelijk is, om het nadelig saldo van de
betalingsbalans te niet te doen.
Met de vervulling van deze op zichzelf
reeds zware taak is nog geen in alle op
zichten bevredigende positie van de be
talingsbalans verzekerd. Het naar ver
wachting bereikbare evenwicht heeft im
mers betrekking op de lopende rekening
van de betalingsbalans in haar geheel.
Ten aanzien van de dollargebieden zal
omstreeks de bedoelde tijd naar de me
ning van de minister zeer waarschijnlijk
geen evenwicht kunnen worden ver
kregen.
Tegenover het tekort in de dollar
sfeer moeten derhalve overschotten in
andere valuta worden gecreëerd, waar
mede het doliartekort kan worden ge
dekt. Deze oplossing zal echter naar
valt te voorzien nog grote moeilijk
heden opleveren, zowel t.a.v. het ver
werven van overschotten in bepaalde
valuta hetgeen de betrokken landen
begrijpelijkerwijs trachten te beperken
ais t.a.v. de noodzakelijke conver
tibiliteit dór geldsoorten.
Op de weg naar eonvertibiteit is nog
slechts een bescheiden stap gezet. Voor
het bereiken van een bevredigende op
lossing is het dan ook onvermijdelijk dat
de collectiviteit der Europese landen met
grote inspanning zich richt op een ver
mindering van deficitten in dollars.
In een resolutie, ondertekend door alle
politieke partijen te Solo, wordt de eis
gesteld, dat een formele overdracht van
bevoegdheden en verantwoordelijkheden
in de residentie Solo en het terugtrekken
van de Nederlandse troepen uit het ge
bied van Solo, ten laatste voor het einde
van September dient te geschieden. De
resolutie is ondertekend door de afdeling
Solo van de P-N.I., de Masjumi, de Par-
tai Socialis Indonesia, de Partai Murba,
de Indonesische Christelijke Partij, de
Republikeinse Katholieke Partij, de P.S.I.
en de Verenigde Islamietische Partij.
Naar wij vernemen, heeft de afbake
ningscommissie, welke, nadat de grens
correcties op 23 April j.L waren uitge
voerd, met de definitieve grenstrekking
belast was, haar werk voltooid. In ver
band daarmede zijn vandaag nog op twee
punten, te weten bij Beek (bij Nijmegen)
en bij Losser verkeerstechnische anama-
lieën, die na 23 April waren blijven be
staan, gecorrigeerd.
De verzetting van de grenspalen is op
de gebruikelijke wijze door de Britse mi
litaire autoriteiten in samenwerking met
ambtenaren van de rijkswaterstaat ge
schied.
Hiermede hebben dan de grenscorrec
ties definitief haar beslag gekregen.
Verlangens zijn interessante objecten
om te koesteren, maar niet altijd een
sterke basis voor een sociaal-gezonde en
economisch-verantwoorde huishouding
Minister Lieftinck heeft de gezamen-
juke verlangens van het volk op een
Kistje gezet en hij berekende, voor het
voldoen daaraan ruim drie milliard nodig
te hebben.
Persoonlijk hebben we gisteren ook onze
verlangens eens op papier gezet. We kwa-
j me" ,°D „de ronde som van 10.000 gulden.
..Klets", denkt misschien een lezer Ik
;kan wel een lijstje maken, waarvoor
100.000 gulden nodig is".
Er was onzerzijds heus geen auto bil
of dergelijke apparaten.
Wat we precies wensten, is ons eigen
geheim, maar we willen wel verklappen,
dat er van al die verlangens wel heel
weinig tot uitvoering zal komen. Doen
kop op, hoor,
We dragen verantwoordelijkheid en
springen dus niet verder dan de Dolsstok
lang is. Doch voor de vervulling van onze
wensen is hij te klein. Trouwens die van
min. Lieftinck ook. Want ondanks die
ruim drie milliard, bevredigt hii
niemand.
De grootste oorzaak van al die onbe
vredigdheid is onze armoe, al lopen we
dan nog minder of meer royaal met ons
papieren geld tussen de vingers. Het ge
zamenlijk bezit is naar verhouding maar
een schijntje. Doch het is hier al meer
geschreven we willen er niet aan. We
willen nu, na ruim vier jaar bevrijding
de vleugels wel eens uitslaan, doch we'
zijn of worden gekortwiekt Wat we wen
sen is er dikwijls niet, en wat er wet
is kunnen we vaak niet bemachtigen.
„Wat intussen boven alle golven als
een harde onverzettelijke rots uit
steekt, dat is in deze millioenennota, de
moraal voor ons allen, die te zamen
de volkshuishouding uitmaken. De mo
raal van productiever werken en van
sparen. Het sluitend maken van de be
talingsbalans is „voor en na het cen
trale economische vraagstuk" en dit
centrale vraagstuk kan alleen worden
opgelost door voortgaande vergroting
van de arbeidsproductiviteit en door
het daaruit voortvloeiende meerdere
inkomen niet weer te laten wegvloeien
in een toenemend verbruik. Men be
hoeft niet eens econoom te zijn, om
deze simpelheden te begrijpen.
Aldus prof. Romme in „De Volkskrant".
En inderdaad we zullen ons in zuinigheid
door de armoe-tijd moeten heenslaan
Natuurlijk houden alle mensen het recht
om menswaardig te kunnen leven. Doch de
bestaande verlangens reiken verder dan
de mogelijkheden van het ogenblik.
Dr. Haas die over dat mensenrecht een
artikel schreef in „Economie", het maand-
orgaan der Economische Hogeschool te
Tilburg merkte o.a. op:
„De algemene taak van de overheid
zal in dit verband moeten zijn het
scheppen en-of instandhouden van het
algemene kader, waarbinnen zich de
productie en de verdeling der goederen
afspelen, zodat elk der productiefacto
ren een redelijk aandeel kan verkrij
gen van de totale opbrengsten van het
productieproces. Het deel, waarop elke
groep recht heeft, hangt direct samen
met het geheel van goederen, dat aan
allen gezamenlijk ter beschikking
staat. Er dreigt op het ogenblik wel
eens uit het oog te worden verloren,
dat we, omdat we armer zijn dan vóór
de oorlog, aan onze voorziening met
goederen niet dezelfde eisen kunnen
stellen als toen. Slechts als een be
paalde groep t.o.v. andere in een on
redelijke positie verkeert, is het so
ciaal gewenst de positie van deze groep
te verbeteren. Tegenwoordig krijgt
men wel eens de indruk, dat bijna alle
groepen van werkers in de overtuiging
verkeren, dat zij zich in een dergelijke
uitzonderlijke toestand bevinden. Voor
een betere voorziening van de gehele
maatschappij, dus voor een betere voor
ziening van alle groepen, is de beschik
king over meer goederen nodig, hetgeen
gelijk staat met meer of harder wer
ken".
Er is veel overheidszorg geweest, waar
door we werden geleefd. Bovengenoemd
orgaan, manend tot voorzichtigheid en
waakzaamheid, zegt:
..Is men eenmaal gewend aan over
heidszorg, dan gaat men bovendien zo
gauw over tot het stellen van eisen,
die de overheid niet kan vervullen,
terwijl de fouten, die er worden ge
maakt of tekorten, die er op bepaalde
gebieden zijn, aan de overheid in de
schoenen worden geschoven".
Zoveel mogelijk zelf doen. Niet te veel
leunen. En verder bij het springen niet
verder gaan dan de polsstok lang is. Een
millionnairshouding kunnen zich maar en
kelen in den lande aanmeten. Al zijn er
inderdaad duizenden, die dik doen.
Denk aan de lengte van de polsstok en
ge zult groeven in uw gelaat voorkomen.
HENK VAN DER MAZE.
Wanneer de voorlopige ramingen klop
pen zal waarschijnlijk in December
van dit jaar de tien millioenste Neder
lander of Nederlandse zijn of haar
feestelijke entree in ons vaderland ma
ken. Zal de baby een jongen of een
meisje zijn? Een voorspelling is gevaar
lijk maar wel kunnen wij zeggen, dat
het sterke geslacht de meeste kans
heeft omdat er in de laatste jaren meer
jongens dan meisjes zijn geboren.
Het spreek natuurlijk vanzelf, dat de
tienmillioenste Nederlander niet per se
een baby behoeft te zijn. Het getal van
tien millioen wordt immers behalve door
geboorten ook bereikt door nieuwe ves
tigingen of naturalisatie. Het is echter te
verwachten dat men als de tien millioen
ste een baby aan zal wijzen. Overigens
mag men niet uit het oog verliezen, dat
wellicht eerst in het begin van 1950 be
kend zal worden wie de tien millioenste
Nederlander is, omdat de noodzakelijke
berekeningen veel tijd vergen door de
verschillende factoren, die het inwoner
aantal beïnvloeden.
In Juli van dit jaar telde ons land 37.871 mannen en 34.588 vrouwen.
9.955.394 inwoners; 31 December 1948 was
dit getal 9.884.415 en 31 December 1947
9.715.890, aldus de gegevens van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek.
Over de verschillende provincies was
het aantal inwoners op 31 December "948
als volgt verdeeld: Groningen 457.611
(453.057), Friesland 463.442 (460.519),
Drenthe 277.258 (273.800, Overijssel 656.047
(644.492), Gelderland 1.057.941 (1.039.025),
Utrecht 565.662 (556.391), Noord-Holland
1.824.305 (1.794.070), Zd.-Holland 2.351.669
(2.308.382), Zeeland 265,759 (262.589), Nrd-
Brabant 1.219.706 (1.192.640), Limburg
708.287 (691.493), Noord-Oostpolder 3.189
(2.369), Centr. Bevolkingsregister 33.539
(37.063). De tussen haakjes geplaatste
cijfers geven het aantal inwoners weer
op 31 December 1947.
Op dezelfde datum woonden er 4.877.683
vrouwen en 4.838.207 mannen in Neder
land. Deze getallen waren op 31 Decem
ber 1948 gegroeid tot 4.958.635 vrouwen
en 4.925.780 mannen.
In 1948 zijn er 119.678 kinderen van
het vrouwelijk geslacht en 128.245 kinde
ren van het mannelijk geslacht levend
geboren. In datzelfde jaar overleden