Van rode redenering en atoombom
Bevordering van zuiver weten
schappelijk onderzoek
R
Record omzet textiel in Juli
Alleen de Kitsch bleef over
Herinnering aan opening lucht
lijn Londen-Schipliol
CcAFal&tt
Een viool verdween
Bezwaren tegen de voorgestelde organisatie
ADIO
programma
„IJzeren Gordijn
conferentie" te Londen
Dertig jaar K.L.M.
Van lattenbuizen en doek tot Convair
Daders overval A'damse
Spaarbank gegrepen?
Voetbal voor Zondag
Iss*
RESA -HILVERSUM
VRIJDAG 7 OCTOBER 1949
PAGINA 2
Waar moet het cyclotron heen
NEGENTIGDUIZEND VATEN
HARING NAAR RUSSISCHE
ZONE
WAT IS HUTSPOT1
VOOR HET EERST EEN
TERUGSLAG BIJ
KRUIDENIERS
STRAAT DER VERLEIDING"
ZONDAG ONTSCHEPING
„ZUIDERKRUIS"
En een brief voor do
burgemeester
Dertig 'jaar geleden staken deze heren hun hoofd tussen de touwen en
latten van een vliegtuig door; ze openden toen de K. L. M.-dienst
LondenAmsterdam. Gisteren kwamen ze opnieuw met hun hoofden
uit de cockpit op Schiphol, nu van de ultra-moderne Convair Albert
Cuyp". Links de heer Shaw, dertig jaar geleden piloot van het toestel,
dat de openingsvlucht maakte, rechts de heer Rhodes, toentijds
passagier.
AARDAPPELEN VOOR
GROTE GEZINNEN
van
Was Uw wol veilig In
ALKALIVRIJ
SCHAAKTORNOOI TE BAARN
Geslaagd dank zij
door
PAUL SCHOTT
NEDERLANDS GYMNASTIEK-
CONGRES IN 1950
ATHLETIEK EN BOKSEN
DE KORFBALCOMPETITIE
(Zitting van Donderdag 6 October).
Als het wetsontwerp tot bevordering
van het zuiver wetenschappelijk onder-
loek tot wet zal zijn verheven en dat
zal ongetwijfeld gebeuren, dan zal er
worden opgericht de Nederlandse orga
nisatie voor zuiver wetenschappelijk
onderzoek, die rechtspersoonlijkheid zal
hebben en zal zetelen te Den Haag. Zij
zal tot doel hebben het zuiver weten
schappelijk onderzoek te bevorderen
door het beschikbaar stellen van gel
den (die de minister van Financiën
zal foureren) en datgene doen wat hij
haar bij wet, algemene maatregel van
bestuur of door de minister van O-.
K. en W. zal worden opgedragen.
Met dat doel nu waren alle afgevaar
digden het wel eens, behalve dan de heer
Hoogcarspel (CPN) die zich afvroeg wat
zuiver wetenschappelijk onderzoek wel
was. met de nadruk op zuiver en langs
een pracht van een communistische re
denering kwam hij precies bij de atoom
bom uit. Via de aanhaling door de mi
nister van een citaat uit een Ameri
kaans rapport kwam hij tot de concl'i
sie dat het doel was, dat de natie
(Amerika) zou zijn „stronger in war-
competition" en dat deed hem denken
aan de atoombom. „Bom!" zei daar
op een afgevaardigde en dat was in ieder
geval een zuivere reactie, nu men het
toch over zuiver had.
Toch verliep het hele geval niet he
lemaal zonder schokken en dan doelen
wij niet op het feit, dat de heer Weiter
(KNP) op een gegeven ogenblik he
bleek slechts voor kort te zijn de
voorzittershamer plus stoel van voorzit
ter Kortenhorst overnam, zodat de heii
fractie van de KNP op het voorzitters-
gestoelte zetelde, omdat de tweede voor
zitter, de heer Terpstra zich in het de
bat had gemengd en de derde voorzit
ter, de heer Donker (P. v. d. A.) nljl
aanwezig was, zodat het oudste lid
jaren de voorzitter tijdens diens geheim
inniae missie diende te vervangen.
Neen, ondanks alle juichtonen over
de noodzakelijkheid van dit zuiver we-
tenschappelijk onderzoek, waren er toch
dissonanten, die o.a. geproduceerd wed
den door de ovengens wei mdende stem
van mej. Corry Tendeloo (P-v-d-A-). ZU
had overigens behoorlijke argumenten
voor haar afwijzende houding tegen dit
wetsontwerp, hoezeer zij ook voor het
zuiver wetenschappelijk onderzoek =,e
porteerd was- Zo vond zij het niet juist,
dat dit ontwerp nu aan de orde werd
gesteld juist nu het rapport over de
reorganisatie van ^et Hoger Onderwijs
gereed was, zij vond dit ogenblik slecht
gekozen- En daarbij achtte zij het met
nodig een organisatie in het leven te
roepen om te beslissen over de besteding
van een bedrag, dat door de regering
voor dit doel werd gegeven- Daar wa
ren immers de senaten en curatoria der
universiteiten, die dit zouden kunnen
doen, waarom dan weer een organisatie
buiten onze universitaire instellingen
Minister Rutten stelde hier niet min
der pakkende argumenten tegenover-
Waarom zou men wachten op het rap
port reorganisatie Hoger Onderwijs, dat
eerst tegen het einde van deze maand
kon worden verwacht? Dat rapport ging
over het Hoger Onderwijs als zodanig,
de kennis hiervan zou geen noemens
waardige winst betekenen voor het zul-
ver wetenschappelijke onderzoek. Het
<*af alleen een aantal denkbeelden ten
aanzien van het Hoger Onderwijs-
De nieuwe wet op het Hoger Onderwijs
zou niet eerder gereed zijn ter behande
ling in de Kamer dan op z'n vroegst eind
1950, waarschijnlijk echter later. Het had
geen zin daarop te wachten.
Ook toonde de minister aan, dat het niet
luist was deze materie alleen aan de uni
versiteiten over te laten. De universiteiten
moesten zeker het wetenschappelijk onder
zoek behouden, maar zij moesten geen
ondernemingen worden uitsluitend voor
wetenschappelijke onderzoekingen. Daar
onder zou het eigenlijke werk der univer
siteiten, de studie-opleiding ernstig lijden.
Fen ander argument van de minister was
aan in dat geval het wetenschappelijk
instrumentarium moest worden gegeven.
Bijvoorbeeld het cyclotron; moest de ene
ZATERDAG 8 OCTOBER.
HILVERSUM II (415 M.) K.H.O. 7.00 Nws
gram., morgengebed; 8.00 Nws., gram., 9.00
Moeders wil is wet; ».30 Waterstanden, M»
Te Deum. Bruckner; 10.00 V. d. kleuters,
1015 Muziek houdt fit; 11.00 V. d. zieken;
11 45 Klassiek progr.; 12.03 Zang en °rgeL
12 13 Amusementsork,; 12.55 Zonnewijzer,
13 00 Nws.; 13.20 Metropole-ork.14.00 Orgel;
£5 Eng. 'les; 14.40 Ma.treechter Staar; 15.10
TCmnipk letteren en kunst, 15.45 sonate v.
HouLider;P W??0 ^oriaan|
18.00 Amusementsork. U8-15 ^„°n^r,9 50
weekoverz.); 19.00 Nws.; 19.25 Or^noU, «.M
Amerik. comment.; 20.00 Nws., 0.03 De ge
wone man; 20.15 Lichtbaken; 20.40 Itat. volks
liedjes; 21.00 Negen heit de klok, 21.43 „W
U het"; 21.55 Ork. z. Naam; 22.30 WIJ luid®"
de Zondag ln; 23.00 Nws.; 23.15 Brahmsconc.
HILVERSUM I (301 M.) V.A.H.A. T-OO en
8.00 Nws., gram.; 8.40 Orgel; 9.0a Beethoven-
cyclus; 10.00 V.P.R.O.; 10.20 Feuilleton, 10-34
Gevar. progr.; 11.35 Sonate no. 4 In d., J-
S. Bach; 12.00 Swingensembles; 12.33 Kwartet
Jan Corduwener; 13.00 Ned. Strijdkr.; 13.30
Gershwinprogr.14.00 A.J.C.; 14.20 Gram
15 00 Boekbespr.; 15.15 Omroepkamerork.:
16.00 Komt U binnen; 18.15 Gram.: 18.45 Sport.
17 oo U.S.A.-cabaret; 17.30 V. d. jeugd; 18.00
Nws 18.15 Piano; 18.30 Ned. Strijdkr.; 19.00
Artist, staalkaart; 19.30 V.P.R.O.; 20.00 Nws.:
*>0 15 Promenade-ork.; 20.45 De Bonte Bal;
21.45 Social, comment.; 22.00 Hoorspel; 22.45
The Ramblers; 23.00 Nws.; 23.15 Dausmuziek.
RADIODISTRIBUTIE III: 7.00 VI. Br.:
nws; 7 05 gram.; 7.30 Kron.; 7.40 gymn.;
7 50 eram 8.00 nws; 8.05 conc.; 9.00 Eng.
LP- nws; 9.10 verz. pr.; 10.00 orgel; 10.30
Rendezvous Players; 11.00 Dick Barton,
12 00 VI Br: salonork.; 12.30 weer; 12 32
licht ork.- 13.00 nws; 13.15 operette; 14 00
gram 15.00 lichte muz.; 15.30 „The five
melodiians"; 16.00 liedjes uit verre lan
den; 16.12 accordeon; 16.27 omrMpork-,
17 00 Kootwijk: Bstavis, 18.00 Vi. Br.,
jazz; 18550 voor de sold.; 19.00 nws; 1M0
Eng L.P.: Monte Rey progr.; 20.00 Lon
den* symph. ork.; 21.00 Fr Br; amuse-
mentsmuz.; 22.00 VI Br., nws,
orkest; 23.00 nws; 23.05 gram.;
piano.
RADIODTSTRIBUTIE IV: 7.00 Eng.
H.S.: nws; 7.15 revue ork.; 7.50 „Lilt up
your hearts"; 7.55 weer; 8.00 Fr. Br.: nws,
8 10 conc.; 9,00 VI. Br.: nws; 9 05 gram.;
1000 div.; 10.30 Eng H.S.: banjo; 11.00
Welsh Orch.; 11.30 tennis; 12.00 sextet;
12.15 gevar progr; 12.30 Eng. LP.:
Ireland Orch.; 13.15 Fr. Br.: omroepork.;
13.30 weer; 13 32 verz. pr.; 14 30 zang;
15.30 verz. pr.; 16.30 Bill Alexandre; 17 00
interview; 17.10 Bill Alexandre; 17.40
Eng. LP.: sport; 18.00 lichte muz.; 18-30
jazz; 19.00 Fr. Br.: 2 piano's; 1930 VI.
Br.. Chansons; 19.50 Beromiinster: act.;
20.00 verzoek concert; 21.00 div.; 2115
Eng L.P.: Geraldo; 22.00 nws; 22.15 dans
muziek; 23.56 nws.
22.15
23.35
universiteit dat dan wel krijgen en de
ander niet? Dit alles pleitte voor een
sterke coördinatie tussen de drie groepen
van wetenschappelijke onderzoekers: na
melijk die uit het universitaire leven, uit
het bedrijfsleven en de afzonderlijke vor
sers.
Er waren er echter meer, die niet ge
kant waren tegen het stimuleren van het
wetenschappelijk onderzoek, maar die, zo
als mej. Tendeloo, deze organisatie te
zwaar vonden en eigenlijk overbodig. Dit
waren de heren Terpstra (A.R.) en Tilanus
(C.H.), die zich bij de replieken niet over
tuigd toonden en zich nu tegen verklaar
den.
Wel werd er gepleit voor zelfstandig
heid van de op te richten organisatie (De
Kadt, P. v. d. A.) en voorrang voor de
universiteiten (Terpstra, A.R.), waarbij de
heer De Kadt weer het gevaar zag voor
conservatisme.
Pater Stokman (KVP) verdedigde het
ministeriële standpunt en pleitte voor
een wetenschappelijk adviescommissie en
ruime vertegenwoordiging van professo
ren en docenten van openbare en bijzon
dere hogescholen. Hü kwam zelfs met
een viertal amendementen. Het amende
ment, waarbij aan de vertegenwoordiger
van de minister van Financiën het recht
werd gegeven van verzet tegen een be
sluit van de Raad der Organisatie ont
moette verzet bij de heren De Kadt en
Hoogcarspel en mej. Tendeloo. Ook de
minister was hiertegen, daar dit een in
breuk betekende op zijn ministeriële ver
antwoordelijkheid. Hij en niet de minis
ter van Financiën had dit wetsontwerp
ondertekend. Na enig tegenspartelen
trok pater Stokman dit amendement in.
Met de andere had hij meer succes. Zijn
amendement, dat de Rekenkamer inzage
zou moeten hebben van boeken en be
scheiden ontmoette niet veel tegenstand.
De Ned. Bond van haringhandelaren
heeft een contract afgesloten voor leve
ring van 90,000 vaten gezouten haring
aan de Russische zóne van Duitsland, die
in de komende zes maanden zullen wor
den verzonden Dit contract is gesloten op
basis van het handelsverdrag tussen Ne
derland en de Russische zöne van Duits
land, in welk verdrag een post ad vier
en een half millioen gulden voorkomt
voor gezouten haring.
Alleen moest de redactie wat worden
veranderd vond de minister Een ander
amendement, dat de raad dwingend
werd voorgeschreven commissies voor
wetenschappelijk onderzoek in te stel
len, vonden verschillende leden overbo
dig, maar de minister had er geen be
zwaar tegen en nam dit over, evenals het
amendement, dat twee derden van deze
vaste commissies moesten bestaan uit
hoogleraren en andere docenten van
openbare en bijzondere universiteiten.
En daarmee was het pleit beslecht.
Heden zal over dit wetsontwerp wor
den gestemd.
F. S.
Naar aanleiding van de viering van 3
October, de herdenking van Leiden's ont
zet, legt de „Manchester Guardian" zijn
lezers uit, wat hutspot, een gerecht, dat
men in Engeland niet kent, eigenlijk is.
Hutspot is „eenvoudig vlees, in een pan
gekookt, in geen geval in een oven ge
braden", aldus het blad, dat er aan toe
voegt, dat het vlees door het bevrijdings
leger werd meegebracht-
De Amerikaanse ambassadeurs in 7
Oost-Europese landen zijn voor over
leg tegen 24 October naar Londen ge
roepen. Zij zijn de Amerikaanse verte
genwoordigers in de Sovjet-Unie, Po
len, Tsjechoslowakije, Joegoslavië,
Hongarije, Roemenië en Bulgarije. De
Amerikaanse onderminister van bui
tenlandse zaken George Perking ïal
deze conferentie bijwonen.
Op het ministerie van buitenlandse
zaken worden geen details verschaft over
de te bespreken onderwerpen. Er wordt
eenvoudig gezegd, dat het „een bijeen
komst zonder enige plechtigheid" geldt,
tijdens welke de diplomaten van gedach
ten zullen wisselen en „vraagstukken
van gemeenschappelijk belang zullen be
handelen". Opgemerkt wordt, dat de
Amerikaanse ambassadeurs in de Oost-
Europese landen voor het eerst bijeen
komen. Volgens verklaringen van hoge
ambtenaren meent men te weten, dat
voornamelijk de kwestie zal worden be
handeld „hoe de beledigende propagan
da tegen de Ver. Staten in de zeven be
trokken landen te bestrijden". De bijeen
komst draagt officieel de naam: „ijzeren
gordijn conferentie".
Uit het door het Economisch Instituut
voor de Middenstand gepubliceerde cij
fermateriaal betreffende het omzetver-
loop In de detailhandel in Juli J.l. blijkt,
dat in vele branches in deze maand enige
omzetstijging werd geboekt- Voor een
cJeel is dit te beschouwen als een nor
male seizoensfluctuatie- Daarnaast dient
rekening te worden gehouden met het
feit, dat in Juli vijf Vrijdagen en vijf
Zaterdagen voorkwamen- Bovendien
werden in verschillende braches in deze
maand opruimingsverkopen gehouden-
Bovengenoemde factoren in aanmer-"
king nemende, kan het omzetverloop in
Juli niet onbevredigend worden ge
noemd.
In het kruideniersbedrijf werd een
kleine omzetvermëerdering geboekt.
Toch waren de omzetten in de midden
standszaken in Juli lager dan die in de
overeenkomstige maand van 1948, een
verschijnsel, dat zich in 1949 nog niet
eerder heeft voorgedaan.
De omzetten in het slagersbedrijf ste
gen ten opzichte van die in de vooraf
gaande maand met 8-8%.
In de detailhandel in textiel werden
in Juli opruimingsverkopen gehouden
en uit het verzamelde cijfermateriaal
is gebelken, dat de behaalde resulta
ten bevredigend kunnen worden ge
noemd- In geen der maanden na de
Film van Fritz Lang, die bitter
teleurstelt
Naar aanleiding van de film „Minis
try of Fear" (Spionnen aan de Theems)
van Fritz Lang hebben wij ons tnder-
tijd reeds schuchter afgevraagd, of de
lucht in Hollywood wel gezond was
voor de regisseur van films als „Die
Nibelungen", „M, eine Stadt sucht
einen Mörder". En later, in AmeHka
„Fury", waarmee hij bewees 'n welhaast
onfeilbaar instinct te hebben voor wat
waarlijk film is. Tevens wezen wij toen
op de gespleten persoonlijkheid van
Lang, waarin het smaakvolle op de
meest onverwachte wijze afwisselt met
het smakeloze, zodat Kunst en Kitsch
bij hem vaak hand aan hand gaan.
In „Scarlet Street" (Straat der Verlei
ding) is zelfs het laatste restje Kunst
verdwenen en blijft er alleen maar Kitsch
over. Het onderwerp voor deze film ls
ontleend aan een roman van Georges de
la Fouchardière over een in zijn vrije
tijd schilderende kassier (Ed. G. Robin
son), die na 25-jarige trouwe dienst gees
telijk en lichamelijk te gronde gaat aan
een krankzinnige verliefdheid op een
meisjes van de vlakte (Joan Bennett), dat
hem in samenwerking met haar „bemin
de" (Dan Duryea) tot moord, meineed,
poging tot zelfmoord en krankzinnigheid
drijft.
Ettelijke jaren geleden heeft Jean Be-
noir dit gegeven als een verfilmd onder
de titel „La Chienne". We hebben die
film niet gezien, maar we nemen aan, dat
iedere vergelijking met „Scarlet Street"
van Fritz Lang toch waardeloos zou zijn
geworden door de wijzigingen, die de
Amerikaanse scenarioschrijver Dudley
Nicholls er in heeft aangebracht. Wat in
Frankrijk kan, is in Hollywood onmoge
lijk en derhalve zijn Nicholls en Lang
voortdurend met één oog op de Ameri
kaanse censuur aan het werk geweest.
Het gevolg is, dat iedere artistieke inspi
ratie ontbreekt, dat de personen in de
film pratende schimmen zijn geworden,
die zich veel braver gedragen dan de
vertoonde omstandigheden suggereren,
dat de vrouw van de verliefde kassier
een Xantippe uit een stuiversroman is
Hoi mtrfc. KREMLON all.ón is
borq
Hel botte 'r
voor uw haar
geworden, dat de terugkeer van haar
overleden gewaande man hoogstens be
lachelijk en minstens ongeloofwaardig
wordt en dat Lang zonder fantasie alle
vanouds bekende trucjes toepast om de
wroeging van de kassier-moordenaar uit
te beelden.
Erich von Stroheim, die „Greed", één der
eerste grote realistische films èn een fi
nanciële mislukking, liet volgen door
„The Merry Widow", een kassucces, moet
eens in een interview hebben gezegd:
„Toen ik zag, hoe de censuur mijn film
„Greed", waaraan ik met hart en ziel had
gewerkt, verminkte, heb ik al mijn idea
len om filmkunst te scheppen, laten varen
en besloten, voortaan confectiefilms te
gaan maken. Mijn film „The Merry Wi
dow" bewijst, dat het publiek van dit
soort films houdt, maar ik ben er hele
maal niet trots op. Als u me echter
vraagt, waarom ik zulke films maak,
schaam ik mij niet, u de ware reder, te
vertellen: alleen, omdat ik niet, wil, dat
mijn gezin van honger omkomt". Precies
hetzelfde had Lang o.i. in een interview
over zijn „Scarlet Street" kunnen zeggen.
De K.F.C. heeft dit moois toelaatbaar
verklaard voor personen boven 18 jaar.
Hoewel wij het er mee eens zijn, dat een
film over immorele gedragingen niet per
sé een immorele film behoeft te zijn
er is hier zelfs een moraal de straf
van de zonde is de dood, zo niet lichame
lijk, dan geestelijk menen we toch, dat
het vertoonde in „Scarlet Street" voorbe
houden dient te blijven voor ogen, die
meer van het leven hebben gezien dan
gewoonlijk met 18-jarlgen het geval is.
F.
bevrijding van ons land, met uitzon
dering van October 1948, werden om
zetten behaald als in Juli j.l.
Van de tot deze branche behorende spe
ciaalzaken werd de grootste omzetstij
ging genoteerd in de herenmodezaken,
de heren- en jongensconfectiebedrijven
en de bedrijfskledingzaken-
De grotere aanvoer van fruit was o.m.
oorzaak, dat de omzetten in de detail
handel in aardappelen, groenten en fruit
verder opliepen- Toch bleven de omzet
ten belangrijk lager dan in Juli 1948-
Dit kan worden toegeschreven aan het
feit, dat de fruitprijzen in 1949 aanzien
lijk lager waren dan in 1948-
Een belangrijke omzetvermeerdering
kon worden geboekt in de detailhandel
in glas, aardewerk, porselein en huis
houdelijke artikelen. T-o v. Juni stegen
de omzetten met 12%- Naast een gro
tere verkoop van luxe artikelen in
touristenplaatsen, meldden de deelne
mers een vergrote verkoop van glas.
porselein en aardewerk. De omzetten
Dieven evenwel ook in deze maand
nog 7% lager dan de gemiddelde
maandomzet in 1947 en 12% beneden
de omzet ln Juli 1948-
In het bakkersbedrijf stegen de om
zetten in de middenstanclszaken piet
ruim 4%. In 1949 waren de omzetten
alleen in April hoger.
De opheffing van de tabaksdistributie
veroorzaakte in de detailhandel in ta
baksfabrikaten t-o.v. Juni j.l. enige om
zetvermeerdering- Vergelijkt men de in
deze maand behaalde omzetten met die
van April j.l in welke maand eveneens
vijf Vrijdagen en vijf Zaterdagen voor
kwamen, dan blijkt, dat de omzetstij
ging niet belangrijk was, immers de in
Juli genoteerde omzetten waren slechts
3-8% hoger dan die in April j-1-
Overigens was de omzetstijging niet
algemeen- Zo behaalde ln Juli 26%
van net totaal aantal inzenders een
lagere omzet dan in de voorafgaande
maand-
Ook in de detailhandel in meubelen
en aanverwante artikelen werden, zij
het op beperkte schaal,. opruUningsver-
kopen georganiseerd' Hier 5 scftijnt maar
weinig succes te zyfl geböekt. De omzet
ten waren althans lager dan in Juni j-1-
Ook ten opzichte van de overeenkom
stige maand van 1948 was een omzet
daling waar te nemen.
Een wat grotere verkoop van zomer-
dranken bracht in de detailhandel in
alcoholhoudende en alcoholvrije dranken
een geringe omzetverhoging. De in Juli
behaalde omzetten waren evenwel niet
minder dan 23% lager dan die in Juli
1948-
In de detailhandel in drogisterijar
tikelen liepen de omzetten op tot dé
zelfde hoogte als in de overeenkomstige
maand van 1948- De omzetstijging was
hier het gevolg van een grotere ver
koop van parfumerieën, zonnebrillen
en Pin-Up
Een omzetvermeerdering werd even
eens geboekt in het kappersbedrljf. De
omzetten in de damessalons en dife in de
parfumerieën-afdeling l88®n echter op
een lager niveau dan in Ju" 1948-
In de speciaalzaken van Parfumerieën,
cosmetische en toiletartikelen bedroeg
de omzetstijging t-o-v- Juni bijna 21%-
Al waren de omzetten ook thans lager
dan die in de overeenkomstige maand
van 1948. toch was het verschil kleiner
dan in de voorgaande maanden van 1949-
(Van onze verslaggever)
Wat was wel het grootste verschil
tussen de aankomst Donderdagmiddag
op Schiphol van de Convair-liner „Al-
bert Cuyp" uit Londen en die van de
Airco 16 G-EALO, een eenmotorig om
gebouwd Engels oorlogsvliegtuig, dat bU
zijn landing ongeveer dertig jaar gele
den op het toenmaals kleine luchtha-
ventje de openingsvlucht volbracht van
de K-L-M.-lyndienst Croydon-Schiphol?
In beide toestellen zaten dezelfde per
sonen: mr. Shaw, die op 17 Mei 1920
het samenstel van buizen, doek en hout
veilig onder slechte weersomstandighe
den Het Kanaal overvloog en KLM's
eerste piloot van een geregelde lucht-
dienst werd en mr- Rhodes, de, eerste
passagier van onze nationale luchtvaart
maatschappij, zij beiden staken evenals
dertig jaar geleden, hun hoofden uit de
cockpit.
Natuurlijk, nu stond een hypermodern
toestel voor het restaurant. Nee, dat was
het niet, het zat 'm in de tijd! De Havil-
land deed er de eerste maal 135 minuten
over, dat was 40 minuten sneller, dan
tevoren was berekend! En de Convair
arriveerde bijna een uur te laat! Al kon
de piloot Bax er weinig aan doen hij
vloog de afstand ln 90 minuten tóch
was het even typerend, dat de mist, die
al zo dikwijls spelbreker was geweest in
het tijdig aankomen van vliegtuigen in
de afgelopen jaren, ook deze machine op
hield, die het „l'histoire se repète" zou
verwezenlijken.
Maar ze waren er dan, de eerste piloot
en de eerste passagier van de jubilerende
K.L.M. Met hen was nog meegekomen,
de heer Spry Leverton, de man, die voor
de eerste vlucht op Croydon de grond
dienst verrichte en die thans hoofdver
tegenwoordiger van de KLM voor Groot-
De Amsterdamse recherche heeft twee
personen aangehouden, wier arrestatie in
verband wordt gebracht met de roof
overval in het filiaal van de Amster
damse Spaarbank op de Ceintuurbaan,
Beiden ontkennen hardnekkig maar
voor hoofdinspecteur v- Gellicum, die het
onderzoek leidt, is het een uitgemaakte
zaak, dat de werkelijke daders gegrepen
zijn.
„Misschien vallen zij vandaag door de
mand", zeide hij ons gisteravond hoop
vol- Die bewijzen zijn wel zeer sterk te
gen de gearresteerden, twee broers, de
ca. 25-jarige J- M- en de ongeveer 20-
jarige H. M., woonachtig jn het oosten
van Amsterdam-
Precies een week na de brutale roof
overval zijn beiden 's nachts van hun bed
gelicht. Na een uitvoerig onderzoek wa
ren de verzamelde gegevens voor de po
litie genoeg om tot actie over te gaan.
's Avonds omsingelde zij de woning van
de verdachten. Eerst toen men stellig
wist, dat beiden thuis waren, deed men
een inval. Bij een huiszoeking trof men
verschillende pasgekochte goederen aan,
o a. radio's en stofzuigers, die waarschijn
lijk van de buit waren gekocht. Ook wer
den enige revolvers en een som gelds ge
vonden.
Beide heren lieten zich gewillig arres
teren, dóch toeri zij hoorden, waarvan
zij beschuldigd werden, ontkenden zij
heftig. Zij bleven dit doen ook na lang
durige verhoren- Toch meent de politie
stellig zich niet vergist te hebben, want
de vingerafdruk, die op het hek voor
het spaarbankloket gevonden werd, blijkt
van de vingers van een der heren afkom
stig te zijn. Na confrontatie herkenden
de bankbedienden ook hun aanvallers-
Het troepenschip „Zuiderkruis" wordf
in de nacht van Zaterdag 8 op Zondag
9 October a.s- in de haven van Rotter
dam verwacht Onvoorziene omstandig
heden voorbehouden zal de ontscheping
beginnen op Zondag 9 October te 8 uur.
Britfannië en Ierland is- De drie heren
zullen de eregasten zijn van de KLM bij
de viering van haar 30-jarig bestaan. Pre',
sident-directeur Plesman, die de Engel
sen in 1920 hij was destijds administra
teur persoonlijk ontving, moest helaas
verstek laten gaan, daar hij voor dienst
zaken in Brussel vertoefde. Namens hem
ontving de perschef van de KLM, de heer
Vogels, de gasten. Hij sprak hen toé: de
heer Rhodes, die journalist is bij het
Engelse Zondagsblad „News of the world"
(oplaag 8 millioen!) complimenteerde hij
als een zeer belangrijk persoon: de eerste
van de 3 millioen passagiers, die de KLM
in de loop der jaren vervoerde- Een ge
schenk, een grote kruik oud-Hollands nat
vergezelden zijn woorden.
De Engelsen waren kort, toen ze on
dervraagd werden over hun ervaringen
op de vlueht van dertig jaar-geleden en
van nu. „Zo geheel verschillend", vond
de heer Shaw, die even tijdens de tocht
van gisteren de stuurknuppel in handen
had mogen houden, „En dertig jaar ge
leden waren er geen weerrapporten!" De
heer Rhodes had nog steeds geen spijt
van zijn eerste vlucht, die hij als jour
nalist mocht meemaken. „Het was een
reuze sensatie; ik mocht in de cockpit
zitten. Zoiets is mij nadien nooit meer
gebeurd, al is deze tocht mfj beter be
komen."
Een aardig moment tijdens het inter
view. was de ontdekking, dat de pers
fotograaf De Haan, evenals nu, ook in
1920 de aankomst an bet vliegtuig op
de gevoelige plaat had vastgelegd.
De Engelse gasten hadden een brief
bij zich voor burgemeester d'Ailly van
de Londense Lord-Mayor Aylwen. Daarin
feliciteerde -le burgemeester zijn Amster
damse collega met de gedenkwaardige
dag in de geschiedenis van het luchtver
keer.
Burgemeester d'Ailly nam deze brief
°P het stadhuis plechtig in ontvangst,
sprak de gasten toe en overhandigde een
van hen een epistel voor de Lord Mayor-
Een inwoner van Kerkrade rooide op
zijn aardappelveld een aardappel, waar
aan hij genoeg bleek te hebben voor een
hele maaltijd. De patat woog namely*
niet minder dan 9 ons en 80 gram.
WEST I
le Klas: VSV—Haarlem, Hermes DVS-
Sparta, ZeeburgiaKFC, DOSFeijenoord,
ADO—Blauw Wit.
2e Klas A: AFCAlcm. Victrtx, DWV-Vo-
lendam, Zaandijk-UVV, HVC-Rapiditas.
EUnkwlJk—de Spartaan; 2e Klas B; VVA-
Hercules, ZFC—Velox, Watergraafsmeer—
Westfrisia, WFC—TOG, OSV—Stormvogels.
WEST II
le Klas; DWS—Volewijekers, Xerxes—HBS.
EDO—Ajax, 't Gooi—SVV, Neptunus—RCH.
2e Klas A; LeerdamEBOH, Overmaas
Schev-, evv-vue, DFC—UVS, DCV—Unl-
tas; 2e Klas B: GoudaFortuna, ODSDHC,
CoalSliedrecht, RFC—Emma, Excelsior-
Quick.
OOST
Ie Klas: Go Ahead—Zwolse Boys, Ensch.
Boys-Quick, Hengelo—AGOVV, Wageningen
-Enschedé, NEC—Heracles.
2e Klas A: UDI—Achilles, Rigtersbleek—
Borne, Vosta—Tubantla, Eilermark—Phenlx,
NEO—Oldenzaal; 2e Klas B: AZCWVC,
ZAC—Doesburg, Rob. et Vel.—Sallandla, La
bor—PEC, Be Quick Z—Rheden; 2e Klas C:
.VitesseEde, GelriaWAVV, TheoleTEC,
SCH—ESCA, Arnhemse Boys—Veenendaal.
NOORD
le Klas; Be Qutck-GVAV, HSC-Velocltas.
LeeuwardenFriesland, SneekFrisia, He
renveen—Achilles. n„,pr.
2e Klas A: Zwaagwesteinde—LSC, o
ge^m—Veeferv-^ Emmen—Germanicus. Mun
tendamNoordster.
ZUID I
le Klas: PSVBrabantia, Limburgia
NO AD, MW—VVV, Helmondia—Kerkrade,
rBCSitt. Boys.
2e Klas A: RKC—Woensel, Schijndel—de
Valk, Veloc.—Concordia, TOP—RAC, DESK—
Zwaluw; 2e Klas B: Zeeuwen—SET, RKTVV
Alliance, HeroGoes, BaronieDosko, Rood
WitInternos.
ZUID II
le Klas; Juliana—NAC, LONGA—Eindho
ven, Willem II—TSC, BVV—Spcl. Emma,
Mauri tsBleljerheide.
2e Klas A: Groene Ster—Heerlen, Laura—
Chevrement, Hoensbroek—RKONS, VVH—
RKHBS, MirandaHeksenberg; 2e klas B;
Wilhelmina—Kolplng, Spechten—Standaard,
Sittard—Helmond, Blerlck—Geleen.
(„Sportkron.")
35 ct per pak Netto 100 gr..
61. We moeten ze ongemerkt volgen om precies te kun
nen zien, waar ze gaan graven", zei Basli. „Hoe kan dat?",
vroeg de zeekomkommer somber. „Op die kale vlakte zou
zelfs een vlieg opvallen", „Er staan alleen cactussen hier
en daar", zei de Kale dromerig. Plotseling veerde hij op.
„Het is heel eenvoudig", zei de Kale- „Iedere man verbergt
zich aohter een cactus en dan schuifelen we voetje voor
voetje naar voren. Niemand van Tirams mannen zal erop
letten, waar die cactusbosjes precies staan". En zo kropen
de ZZZ-mannen behoedzaam naar het eerste cactusbosje.
De cactussen werden vakkundig vlak boven de grond af
gezaagd. Het duurde niet lang of alle vrienden waren achter
een groen stekelig gevaarte verborgen. „Je kan hem niet
vlak tegen je aan hóuden", zei de ridder. „Dan prikt ie
„Dat heb je met woestijnplanten", antwoordde de Kale,
„Die worden niet dagelijks door de tuinman geschoren'.
Te Baarn werden gisteren slechts twee
efgebroken partijen uit groep B. ge
speeld; het zijn: ApkingVan Oisterwijk
Bruin ViVi, PaardApking 01.
(Bekende Schriftelijke Cursus)
Vraagt ons prospectus:
Engels. Frans, Spaans, Kerklatijn, Italiaans
NED. M.O. WISKUNDE M.O. KI en K5
Reclame
47).
Grangg ging naar het hotel terug, en
zag vanuit het venster, dat de knaap
zich op de hoek van de stal opstelde. Hij
kroop door het raam van de badkamer
aan de achterzijde van het huis naar bui
ten, en verdween ongezien door de s'rui-
ken. Zijn plan stond vast. Hij liep regel
recht naar de villa, trok zijn hoed dieper
in de ogen, en belde vastberaden aan ue
achterdeur. De tuinman deed open.
Grangg duwde hem meteen een vijf
lirestuk in de hand, en zei, dat hij de
Engelse signorina spreken wilde. Wilde
hij haar even buiten roepen? Hij had een
boodschap voor haar van een landgenoot,
die hij in Brescia ontmoet had. Wilde
meneer niet liever binnen komen, vroeg
de tuinman, maar Grangg weerde lachend
af. Het was maar om een paar minuten
te doen, hij wilde liever geen bezoek
maken. De man ging weg om miss Fran
cis te halen. Bij het licht van een blik
semflits zag Grangg, dat een donkere
gestalte over de balustrade van het ter
ras klom. Onmiddellijk herkende hij Zu-
biaure. Voor hij wist wat hij deed, stond
hij zelf op het terras, bevend "an woede,
en zag dat de Spanjaard zich aan een
balcon ophees. Wat gebeurde hier?
Speelde Zubiaure met de Engelsg onder
een hoedje? Was dit afgesproken? Kwam
die Spanjaard iedere avond over het bal
con in de kamer van het meisje? Grangg
perste zijn beide handen tegen zijn borst,
de adem stokte hem. Als dat waar was,
had hij hier niets meer te zoeken.
Een bliksemstraal verlichtte de omge
ving. Zubiaurre stond nu op het balcon,
hij klopte tegen het glas. Grangg balde
zijn vuisten. De deur ging open. Faustina
in een witte rok en witte blouse, deed
hem open! Terug naar de albergo!
Alles was uit. Morgen zou hij met' de
eerste de beste boot. vertrekken. Vaat-
wei Faustina, het had alles zo anders
kunnen zijn, het was te schoon om waai
te zijn!
Plotseling keek Grangg op. Op het
balcon werd luid gesproken, de Span
jaard duwde het meisje terug ln de
kamer, de deur ging dicht, op het gor
dijn verschenen wild gebarende scha
duwen, groteske figuren, als gestalten
uit een schimmenspel.
Wat moest hij doen? Naar boven klim
men? Z'ch belachelijk maken- Wachten.
weggaan?Maar zag dit er uit als
een liefdesscène? Neen. integendeel!
uu?. riep Faustina uit, toen ze
de Spanjaard in de regen op het balcon
zag staan. Ze stond op het punt naar
Grangg te gaan, maar ze hoorde haar
oom nog steeds beneden. Op het moment
dat zij haar mantel uit de kast haalde,
werd er op de balcondeuren geklopt.
Zou het Grangg zijn? Voi v-rwachting
opende zij de deur. en zag Zubiaure.
Hier ben ik, Faustina, schreeuwde
de Spanjaard boven bet geweld van
de storm uit. Je denkt misschien, dat
ik gek ben, maar ik kon niet langer
wachten. Je houdt van me. Faustina,
dat weet ik....
Hij breidde zijn armen uit, maar zij
week terug.
Ga weg, ik wil Je met meer zien!
Hij duwde haar in de kamer terug, en
sloot de deur achter zich.
Faustina! Waarom zullen we lan
ger wachten? Ik hou van je. ik zweer
het je, ik
Ze gaf hem een stomp tejfcn de borst
en riep verontwaardigd: Bedrieger!
Er uit.... direct of ik roep een bedien
de!
Het litteken onder zijn oog werd
donkerrood, en woedend siste hij: wie
heeft me verraden.. heeft iemand je
geschreven? WieGrangg.
Ja, men heeft me geschreven, me
neer de baron d'Avricourt, signor Mon-
tallegre! Eruit.... eruit, zeg ik!
Met een echt zuidelijk gebaat wees
zij naar de deur: Ik haat je bedrie
ger, vrouwenverleider. Oh, ik schaam
me zo!, ze barstte in tranen uit.
Ik begrijp het. Marguerite, hè? Mar
guerite heeft je geschreven. Maar ge
loof jij aan afgedankte liefde? Hij kwam
dichterbij, en vervolgde zacht: Ja
het is waar. Faustina, ik heb niet steeds
ais een engel geleefd, in de tropen kijkt
men niet zo nauw. maar ik zal mijn
leven veranderen omdat ik van je hou
Het meisje tas''r nnar de bel en vast
beraden zei ze: - Als je niet binnen
drie seconden de kamer uit bent, bei
ik. Hij staarde haar aan, en langzaam
werd het hem duidelijk, dat hy het
spel verloren had. Hij trok zijn lippen
op, zodat zijn tijgergebit zichtbaar werd
zijn ogen waren toegeknepen. Je wilt
mij er dus uit laten gooien, raustma?
Dat zul je niet doen! Ik ben een bedrie
ger geweest, dat geef ik toe, maar van
nu af aan verandert mijn leven. Ik hou
van je, ep
Faustina legde haar bevende hand op
de belknop. Het was stil m de kamer,
men hoorde slechts het ademen van
twee mensen, en het ruisen van de re
gen buiten. 'Toen sprong hij met de uit
drukking, van een in het nauw gedre
ven dier op haar af. en riep:
En toch zul je van mij zijn, ik zal
met je trouwen, ik zal je leren, mij lief
te hebben. Ik kan je dwingen, ais ik dat
wil! Hij pakte haar bij de schouders,
en rukte haar de bel uit haar hand.
Bedrieger!, gilde zij. Schurk
moordenaar!!
Hij bracht zijn gezicht dicht bij het
hare. Je oom is in het bezit van de
viool, hij heeft hem van Calvacanti ge
kocht, die fraaie meneer. Jij bent min
derjarig, jij hebt te doen, wat hij zegt.
Ik ga nu naar hem toe, en zal eens een
woordje met hem spreken, begrijp je?
Ik zou dat niet gedaan hebben, als je
anders tegen me geweest was, maar je
dwingt mij.
Faustina was reeds bij de eerste woor
den doodsbleek in een stoel gezonken.
Haar ogen builden uit haar hoofd, en
nauwelijks hoorbaar fluisterde ze hees:
Schoft! Reeds ging hij naar de gang
deur. en verliet, zonder om te kijken,
de kamer. Met een zucht viel het meis
je in wijm.
De Spanjaard liep de gang door, ging
een trap op, en klopte op een deur
Avanti! Wie is daar? Tino? De Span
jaard trad binnen. Lorenzetti zat in een
kamerjas aan tafel, en knutselde aan eea
oude speeldoos.
Hij hield verschrikt op, en keek den
indringer aan.
Ik ben het, Zubiaure, u heeft mij °P
de „van Houten" ontmoet. Ik moet i
spreken.
Wat?Nu?Wie heeft u bin
nen g/itenFaustina?
Niemand. Ik heb niet veel tijd. U
bent in het bezit van de Stradivarius die
aan boord gestolen werd. De oude man
sprong van zijn stoel en stamelde
verschrikt: Wat..Stradi.Hij hapte
naar adem. Iki weet an m®ts
hoe komt u daarbij?
Zubiaure trad naderbij. Ik weet, dat
de viool in uw bezit is. Van hier naar he",
politiebureau in Peschieia Maraglio is
niet ver, binnen een half uur kan ik met,
de gendarmes hier zijn.
Lorenzetti was doodsbleek geworden,
hij wrong zijn magere handen.
Wal wilt u van mij?.. Geld?
Ik weet niets van een Stradivarius, ik heb
een Guarneri.
Gezien de groeiende belangstelling voor
de lichamelijke opvoeding, heeft een aan
tal organisaties, welke zich op dit ge
bied bewegen, besloten in 1950 een gym-
nastlek-eongres in ons land te organise
ren en wel op 8, en 10 Juni te Rot
terdam.
In een constituerende vergadering de
zer organisaties werd een congres-bestuur
samengesteld, waarin zowel vertegen
woordigers van confessionele als niet-
confessionele lichamen zitting hebben
genomen, zodat een werkelijk nationale
actie en deelneming verzekerd- is.
Een werkplan is opgesteld en verschil
lende sub-commissies zijn bezig dit plan
uit te werken.
Het doel van het congres is, gedurende
de hiervoor genoemde data een beeld te
geven van de wijze waarop de gymna
stiek toepassing vindt in de verschillen
de levenssectoren: in alle typen van on
derwijsinrichtingen, in de jeugdbeweging,
bij leger, vloot, luchtvaart en brand
weer, in de bedrijven, in de verschillen
de gymnastlekbonden en bij de sportorga
nisaties, bij de opleidingen voor de ver
schillende bevoegdheden voor het geven
van ondeiwijs ln de lichamelijke oefe
ning.
Door lessen, demonstraties en lezingen
hoopt het congres-bestuur in staat te zijn
niet alleen te laten zien hoe de gymna
stiek als zodanig toepassing vindt, maar
daarnaast tevens te geven een goede
voorlichting van practisch-technische
aard.
De minister-president en de minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen verklaarden zich bereid het ere-
presidium van het te vormen ere-comité
te aanvaarden.
Zaterdag 10 Juni zal het Congre3 wor
den besloten met een groots opgezette
demonstratie in het Feijenoord-Stadion
te Rotterdam.
Np Amsterdammer Kluyskens (L.A.T.)
behaalde het kampioenschap van Ne
derland snelwandelen door te Amster
dam de 50 km,, in 4 uur 58 min. 37.4 sec.
te lopen-
De te Milaan gehouden athletiek-
Interland ItaliëBelgië is door Italië
met 120—98 punten gewonnen. De Belg
Haest verbeterde het Belgisch record
kogelslingeren van 46.16 tot 46.78 meter.
Doordat zijn partij tegen de Brit Terry
Allen onbeslist eindigde, bleef de Schot
Rinty Monaghan :n het bezit van de
titel van wereldkampioen Vlieggewicht
(tevens Empire, Brits en Europees kam
pioen)
Zweedste zwaargewicht
Olie fandberg heeft zich als bokser te
ruggetrokken.
Weer' een lelijk geval in de bokserij:
i Jtabaanse zwaargewicht Bertola over
feed gisteravond te New York aan een
hersenbloeding na een op punten ver-
loren partij tegen de Yank Lee Oma.
(Wordt vervolgd.)
Noord Holland: Blauw WitKoog
Zaandijk 92: WesterkwartierArchi
pel 72; SVKLuto 67; DTVOoster
kwartier 74.
Zuid Holland: OSCR—Vieus Orientis
2—3: Het Zuiden—Deetog 7—1; HKV—
Achilles 6—4; Ons Eibernest—Gymna
siasten 103.
Zuid: OdiloOEC 52; Sportlust
Rust Roest 3—2; Det-o—Oranje Wit 3—2;
EindhovenPSV 09.
Oost; ZKCAKC 7—4; DOS—Groen
Zwart 2—1; HKC—Wit Blauw 2-2-
Noord: LDO—Hermes 6—3; WWMD-
Club Brothers 6—1; Wordt Kwiek—Vi
tesse 1—3; VKCSparta 72.