Congolese
KRUIS WO O RD-R V A D S EL
De zorg voor het kind
LAATSTE BERICHTEN
Reclame
De duivelse knechtingsplannen
van Praag
T,
De wonderbare visvangst van
Joanni aan het Meer van Lokandu
Rimboekrabbels
R.K. Medisch Opvoedkundig Bureau
per 1 November a.s. in eigen huis
WALDO
Nieuw gebouw van de
j(jl G.G. en G.D.
Maakt
Hoge onderscheidiiigen
voor prof. Granpré
Molière
Vastberaden houding der katholieken
Missionarissen met
medische kwaliteiten
Informatieproces voor
beatificatie
A..K.IJ..Nederland gaat
nylon maken
ZATERDAG 22 OCTOBER 194$
PAGINA 2
.J
SCHILDERIJ VAN PIET VAN
WIJNGAERDT
INENTEN TEGEN POKKEN
ST. CAECILIA BEGINT OM
8 UUR
EXCELSIÖR-NIEUWS
BURGERLIJKE STAND
TOERISTENDEVIEZEN VOOR
NOORWEGEN, ZWEDEN EN
FINLAND
PAUSELIJKE ONDER
SCHEIDING
BEZWAREN TEGEN INVOE-
RING VAN ACHTJARIGE
LAGERE SCHOOL
ZWERVER OM CHRISTUS'
WIL
MINISTER MANSHOLT
OPENT, TIELSE FRUIT-
TENTOONSTELLING
BRANDJE IN CHEM. FABRIEK
„VONDELINGENPLAAT"
L. J. C. J. VAN RAVESTEIJN f
NED. VRACHTENMARKT
FRANSE INTELLECTUELEN
COMMUNISTrAF
ECON. BETREKKINGEN MET
WEST-DUITSLAND
De Kerkvervolging in I sjechoslowakije
DAT ff AS WEER HANDIG BEKEKEN
Van laatste keizer van Oostenrijk
4
Het regenseizoen zit te komen en dan
gaat het water weer met bakken van
de hemel vallen. Daarom was het nodig,
dat de vijvers weer eens nagekeken
werden. De reserve vijver heeft een
sluisdeur om in geval van nood de vijvei
leeg te laten lopen. Die was vandaag
aan de beurt om eens geïnspecteerd te
worden. U moet echter niet denken, dat
wij die vijvers als luxe zo maar hebben
liggen, nee het zijn de twee reservoirs,
waar de witte steenkool van onze elec-
trische centrale opgestapeld ligt. Hier
mee voorzien we ons zelf, het soldaten-
kamp en de andere blanken die hier
zijn, van licht, en dat brengt dan weer
een paar centen in het laatje, maar het
brengt ook veel zorgen mee. Maar dat
ziet U dadelijk wel- De reserve vijver
is ontstaan door doodgewoon een rivier
tje af te dammen en een kanaaltje naar
de grote vijver te graven. In de dam nu
bevond zich de sluisdeur. Deze sluis
deur gingen we nu na vijf jaar vast
roesten eens proberen.... het lukt De
deur komt omhoog en er komt beweging
in het water. Dat is het enige wat er
aan te zien is, maar volgens de bereke
ning, zou het morgen Vier meter gezakt
moeten zijn.
De volgende morgen direct na de Mis
zijn we er alweer- De koster heeft ons
al iets verteld ,dat het niet helemaal in
orde is. Het water is maar twee meter
gezakt, maar de dam had dat voorbeeld
gevolgd. Als twee mensen tegen elkaar
aan duwen en de ander springt ineens
weg, dan valt de eerste om. Zo was het
ook met de dijk gegaan. Al vijf jaar
lang had de dijk tegen het water aan
staan duyen, maar nu het water weg
was. was er niets meer om tegenaan te
duwen en zo was hij het water maar
gevolgd. Een groot brok van de dijk lag
benedén. Dat was niet mooi van de dijk,
maar nog minder mooi van de dijk was
het, dat hij ook een stuk van de sluis
meegenomen had. Je kreeg er de tranen
van in je ogen, vooral toen verder op
de dag de schade duidelijker te zien
was
Maar de negers niet. Onze zwartjes
hebben niet veel tijd voor tranen; voor
al niet. als. er iets te halen is en dat
was er hier. Er zit tamelijk veel vis
in de vijvers en nu het water laag was,
was het geen groot karwei om die er
uit te halen. Al gauw krioelde het water
van de-zwarte lijven en vooral 's mid
dags, de school blijft gesloten: eerst
eten en dan filosoferen.
Zes negers zaten voor de sluisopenmg
en waren in hun soort nog beter dan de
keeper van het Nederlands elftal, ze
sprongen, doken en vielen, want niet
alleen onder water, maar zelfs over hun
hoofden heen probeerden de water
bewoners een doorgang te forceren. In
de vijver zelf, die nog een meter of vijf
breed was, ging het er nog drukker aan
toe. In het midden stonden ze ongeveer
tot hun middel in het water. Dit was
echter geen bezwaar om nog allerlei
capriolen uit te halen: uitvallen naar
een vis, die even lucht probeerde te
happen, grabbelen als er een aan' hun
benen kriebelde en vechten als de een
een vis bij de kop en de ander hem bij
de staart te pakken had. Alles was er
vertegenwoordigd Mannen met lansen,
netten en kapmessen, meisjes en vrou
wen met de baby's otp de rug. Die
kleine peuters waren er nog het ergste
aan toe- Niet enkel botsten de mop
neusjes telkens tegen moeders rug aan,
maar als moeder te ver onderdook, dook
ook het kleine achterwerkje mee en dan
ging het keeltje open. Soms kregen ze
daar zelfs geen kans voor, als achter
werkje en kopje onderdoken. Het was
een herrie van je welste: schreeuwende
baby's, gillende meiden, scheldende
mannen en krijsende vrouwen. Het leek
niks op een visconcours, maar ik geloof,
dat ze op nog geen enkel concours zo
veel vis eruit gehaald hebben. Het had
meer weg van de wonderbare visvangst
op het meer van Tiberias, alleen de
netten waren erniet ,die waren onder
tussen op de kant gesmeten, maar als
ze er geweest waren, dan waren ze
zeker gescheurd, èn van de mensen èn
van de vissen.
Ze grepen de vissen zo maar met hun
handen, een klap op de kop met het
hakmes en dan werden ze op de kant
op hoopjes gelegd. Maar daar hadden
ze vaak ook de tijd niet meer voor,
andere gleden langs hun benen of sta
ken snakkend naar adem, hun kop even
boven water. Gewoonlijk waren ze er
dan aan. Ze werden gegrepen en zo
maar op de kant gesmeten. Hier werden
ze dan verder verzorgd door de jeugd,
die te groot was om op moeders rug te
zitten en te klein om zich in het strijd
gewoel te mengen. Soms waren de
vissen echter te groot om op de kant
gesmeten te worden. Zo zag ik er
is geen woord jagerslatijn bij een
vrouw met een bakbeest van wel 60 cm.
lang als een ziek kind in haar armen
geklemd. Op de kant hadden twee jon
gens van een jaar of zes veel moeite
om hem in bedwang te houden-
Een eindje verderop, waar het water
nog dieper was, stonden de eigenlijke
vissers. Gewapend met hun lansen en
hakmessen wachten ze rustig de beweging
van het water af. Ik heb nooit walvis
vaarders bezig gezien, maar "toch heb
ik zo'n idee, dat zij de kunst Van de zwar
ten afgekeken hebben. Hun lans is de-
harpoen en hun kapmes is vervangen
door het drijvend oliefabriek. Je moet ze
daar zien staan, doodstil, net of ze niets
anders te doen hebben, maar zo gauw
als er enige beweging aan de oppervlakte
gaat komen, dan vliegt de lans erin. Ze
proberen dan de lans vast te houden, en
het hakmes doet dan de rest. Eens ook
weer zonder jagerslatijn hield er een
de stok vast, maar zijn voeten verloren
de grond en hij werd rustig meegetrok
ken- Hij werd hem pas de baas, toen een
ander de vis met zijn hakmes te lijf ging
Meestal kwam de lans er niet eens
aan te pas, kwam de vis dicht genoeg
in hun buurt, dan kreeg hij direct een tik
op zijn kop. De vissers wachtten dan
maar rustig af, totdat hij de kop of hel
lijf boven zag komen, want gewoonlijk
waren die niet meer aan elkaar.
Ik was wel eens bang, dat ik een voet
of een hand boven zou zien drijven, maar
gelukkig is het zo ver niet gekomen. Wel
werd in al dat gesteek, gehak en ge-
graai het vissenbloèd met negerbloed
vermengd, maar dat vonden ze nog he!
minste.
Om half 5 bleek, dat het nog rustig
was geweest. De klaroen in het kamp
had geblazen en de dagtaak van de sol
daten was afgelopen- Nu kwam er een
kleine 400 man helpen om het vissen-
geslacht uit te roeien. Was het eerst
modderwater, nu was het klare modder
Als ze nu met een paar man aan een vis
lagen te trekken, was er soms noch van
de vis, noch van de mensen iets te zien
De ruziekes groeiden nu uit tot ware
veldslagen, want ais een soldaat ruzie
heeft met een inlander komen alle sol
daten helpen of omgekeerd.
Tegen half zes begon Mupe Joanni te
vrezen, dat de hele dijk 'eraan zou gaan
Hij stelde daarom heldhaftige pogingen
in het werk om de kroeskoppen aan het
verstand te brengen, dat het- voor die dag
genoeg was. Hij schreeuwde zijn ste n
hees en zijn zwaaiende stok trok bijna zijn
arm uit het lid, maar eindelijk hadden
enkelen het toch in de gaten en deze maak
ten er weer de anderen opmerkzaam op
Zo was na een half uur de vijver einde
lijk zo goed als leeg- Het was toch bij
na donker, zodat die dag de rust terug
keerde en de vissen eindelijk weer rustig
konden ademhalen.
Maar nu zult U vragen: hoe had Mupe
nu visjes gevangen? Had die daar ook
in het water rond liggen spartelen? Nee
dat deed hij veei gemakkelijker. De vij
ver lag op de grond van de Missie en
dus ook de visjes Hij was daarom eens
op inspectie gegaan langs de kant en had
de buit bekeken. Met zijn stok, die toch
al veel ontzag had, werd hier en daar
eens gewezen. De boy pikte er prompt
de beste uit. Was er een, die veel sue
ces had gehad, dan zag hij er zelfs ver
schillende verdwijnen. Alles verdween
In het oude vrachtwagentje. Daar kon vee
in en Mupe had veel kinderen. Wel had
den ook de schooljongens allemaal in ar
vijver liggen spartelen en een voorraad
voor wel een week, maar Mupe had ook
nog andere kinderen: de stokers bij de
steenoven moesten op hun post blijven, de
oude menskens in ons dorp. De zusters
met hun kleine kinderen konden toch niet
zelf gaan vissen, evenmin als de zieken
in het hospitaal. Bovendien, Mupe zelf en
zijn huisgenoten hielden ook wel van een
visje- Zo stond ieder, graag of niet, een
deel van de buit af en Mupe had die dag
flink beet gehad.
's Avonds rook het overal naar vis en
de gezichten glunderden bij dat lekker
hapje. Maar, och arm. bij Mupe niet De
keukenboy had vrolijk meegedoken en
Teken van leven uit de Congo
van Pater Collignon. Nu de spiering-
tijd voor de deur staat, moet dit
warme visvangst-verhaal de ama
teurs. van Poldervaart,. Schie en
Maas zeker inspireren, als zij, ver
tinnend, snakken naar meer ruimte
in hun bootje, om zich Wat warmte
in de misjjg-kille leden te lopen.
zijn familie voorzien van vis. Zijn hart
stond in vuur en vlam voor de vis, maar
in de kachel was geen vlammetje meer
te bekennen.' Dat zat hem niet glad: vis
zou er op tafel komen, en nog wel ge
bakken- Ook de rest voor de volgende
dag had nog een beetje vuur nodig,
anders zou die de volgende dag be
dorven zijn. Maar ik geloof niet, dat zijn
eigen potje daar minder om smaakte.
De volgende dag, Mupe had lekker van
de vis gepeuzeld, trokken er toch een
paar rimpels in zijn voorhoofd: van
daag juist .een vrije dag voor de sol
daten. Niet dat Mupe hun die vrije dag
misgunde, maar waarschijnlijk dat bet
grootste deel van die duizend man hun
vrije dag in de vijver zouden vieren-
Voor de vijver was dat niet zo erg, al
dronken ze hem helemaal leeg, ook niet
voor de vissen, maar de dijk. die kon
wel eens bezwijken van zoveel belang
stelling. Daarom een klein briefje naai
de Commandant, en een balf uur latïi
marcheerden 5 soldaten en een serge
ant naar de vijver en werd de viswacht
bezet. Voor het eerst, van hun leven
werden de vissen hier nu door een sol
daat met. een geweer bewaakt. Of ze
uit dankbaarheid in zijn zak gespron
gen zijn of het hem alleen maar ge
zegd hebben weet ik niet, maar dat ze
het waren, daar ben ik zeker van
De regen viel, het water steeg en de
modder zakte, de' temperatuur van hei
water kwam weer op peil en de opper
vlakte werd weer --'liegelglad- Met de
modder was ook dt. belangstelling ge
zakt en doormee ook de drukte. Nu staa"
daar eenzaam en verlaten een zwarte
soldaat, het. geweer over de schoude--
bij een verwoeste sluis en een afgebrok
kelae dijk. Ik hoop voor hem, dat hl|
daar niet blijft staan totdat de schade
hersteld is, want dan mag hij npg tol
het droogseizoen wachten.
Mupe Vincent
Het comité dat zich gevormd had ter
huldiging van de .heer Piet van Wijn-
gaerdt, ter gelegenheid van zijn 75ste
verjaardag de schilder heeft intussen
al bijna een jaar aan zijn leeftijd toege
voegd heeft nu een schilderij een
bloemenstilleven van de kunstenaar
aangekocht. Het zal worden opgenomen
in de collectie van'het Stedelijk Museum
te Schiedam.
Tijdens de receptie ter ere van de heer
van Wijngaerdt, op Donderdagmiddag 27
October a.s. zal het schilderij aan de di
recteur van het Schiedamse museum wor
den aangeboden.
Gelegenheid tot inenten tegen pokken:
Dinsdagmiddag, 25 October, tussen 4 en
4.30 uur ten huize van dr. v. d. Küy,
Noordeinde 5.
Afhalen der bewijzen Dinsdagmiddag,
8 November, tussen 4 en 4.30 uur.
De repetitie van de R.K. Mannenzang-
vereniging St. Caecilia begint vanavond,
in verband met de a.s. uitvoering, niet
om kwart over 8, maar om 8 uur.
Het eerste elftal van Excelsior speelt
morgen voor de eerste ronde van de beker
competitie om 2.30 uur in Den Haag te
gen de vierde-klasser Vogel.
De competitiewedstrijden voor de andere
elftallen zijn: B.E.C. 2—Excelsior 2 2.30
uur; R.V.C. 3Excelsior 3 12 uur; Excel
sior 4S.V.V. 7 12 uur; Excelsior 5Mus
sen V 12 uur; Excelsior 6Coal 7 2 uur
S.V.V. D.R.Z. 4—Excelsior 7 12 uur.
GEBOREN: Petrus, z. v. H. J. v. d.
Kamp en J. M. Soeters; Antonius J. M.,
z. v. A. C. Kolmeijer en J. C. M. v. d.
Walle; Ingeborg, d. v. I." de Waard en P.
van Rosse; Ronald C., z. v. C. Dammann
en E. de Mos; Jacobus H. H. L„ z. v. D.
Bakker en C. M. Vorstenbos; Matthijs, z.
v. M. Struik en J. M. v. Pelt; leven], kind
van A. v. d. Ent en A. van Es.
OVERLEDEN: A. Scholten, 64 j.; W
Roetering, 63 j., vr, v. J. Th. J. Mulder.
De A. N. W. B. deelt mede, dat ook
reisdeviezen voor toerisme naar Noor
wegen, Zweden en Finland verkrijgbaar
zijn- Ingezetenen en in Indonesië woon
achtige niet-ingezetenen kunnen in aan
merking komen voor een toewijzing, wel
ke voor Noorwegen N. Kr. 500, voor Zwe
den Zw. Kr. 500 en voor Finland de te
genwaarde van 350 in Finse marken be
draagt. De afgifte zal doorgaans binnen
14 dagen geschieden, zonder loting, maar
men mag dit jaar nog geen toeristen-de
viezen hebben gehad-
Het heeft Z-H- .de Paus behaagd de
heer G. A. Sengers te Aarle-Rixtel te
benoemen tot Ridder in 1
de H. Gregorius de Grote-
Over de vele en noodzakelijke zorgen,
welke het kind in onze tijd verdient en
nodig heeft, behoeven we amper iets te
zeggen. Het is dan ook begrijpelijk, dat
de katholieke gemeensehap op velerlei
gebied in dit opzicht actief is en het is
evenzeer duidelijk, dat ieder nieuw ini
tiatief niet alleen onze waardering,
maar ook onze daadwerkelijke steun
verdient.
voogdijraad, is het nieuwe bureau dan
ook onmisbaar.
De deskundige samenwerking in het
bureau laat er geel twijfel aan bestaan,
dat op een brede basis wordt gewerkt.
Een basis, welke uiteraard nog groter kan
worden gemaakt, wanneer katholiek Rot
terdam en Schiedam zich ook onvoor
waardelijk achter dit zeer belangrijke
werk stellen. Natuurlijk zijn daar de fi
nanciële offers, Welke zeer groot zijn. De
weg om hieraan iets te doen, leidt over
het gironummer 534723. Doch., ook de
Een dergelijk nieuw initiatief zal bin
nenkort definitief een belangrijke plaats
tn onze kinderbescherming gaan inne- '^0"eimkheden" om" spoedig op toeren te
men. Per 1 November zal nl. hier ter kome£ dienen niet te worden onderschat,
stede aan het Kon. Emmaplein 14 het de- Hierin kan worden hulp geboden door zo
finitieve onderdak komen van het R. K. sneJ mogelijk bij het bureau om advies
Medisch Opvoedkundig Bureau, dat te komen 'wanneer zulks noodzakelijk
Ernstige bezwaren tegen de invoe
ring van de acht-jarige lagere school
h,ebben vele leden van de vaste com
missie voor onderwijs der Tweede
Kamer, aldus het voorlopig verslag
over het ontwerp tot wijz ging van de
lager onderwijs wet. Deze leden me
nen, dat, indien het voorstel wet zou
worden, het de ondergang van het
v.g.l.o, zou wezen Een tweede ernstig
bezwaar hebben zij tegen het voorstel
van de minister, dat wel de mogelijk
heid openlaat om in het zevende en
achtste leerjaar onderwijs in de ty
pische v.g-l.o-vakken handenarbeid,
vrouwelijke handwerken en huishoud
kunde te geven, doch geen rege
ling tref ter voorziening in de hogere
kosten. Deze leden zouden de voor
keur geven aan een systeem, waarin
het v.g-1 o. op de voorgrond zou komen
te staan'. Zij merken echter op, dal
zoveel de v.g.l.o.-school als het zeven
de en achtste leerjaar zullen falen
als niet een voldoend aantal leerkrach
ten aanwezig is- De vorming van deze
leerkrachten zal dan ook met voort
varendheid ter hand genomen moeten
worden.
„Toewan Jakob", een der meest beken
de en vereerde figuren van Flores gaat
jubileren, 't Is pater Jac. Koemeester uit
Monnikendam, die dezer dagen zijn zil
veren priesterfeest viert. Jarenlang was
hij werkzaam op het eiland. En in tegen
stelling met de meer dan honderd missio
narissen, die de Japanners.in 1942 naar
het concentratiekamp zonden, bleef hij
wonderlijk genoeg ongemoeid.
Onder de buitengewoon zware omstan
digheden van de bezettingsjaren kon hij
zodoende 314 jaar lang van kampong naar
kampong trekken om het arme volk te
helpen en de moed er in te houden. Zo
werd toewan Jakob er wel buitengewoon
populair.
Sedert verleden jaar is hij terug in het
vaderland en trekt hier rond om gelden
bijeen te brengen voor de hoognodige
bouw van een seminarie te Ledaleró. Want
van de loterij, die hij ervoor organiseer
de, gaan de loten anders niet van de hand.
Woensdag viert hij in het missiehuis te
Helvoirt zijn zilveren feest. Op Flores hou
den de inwoners, hoe arm ze ook zijn,
een collecte ervoor. En ze hopen, dat ze
in Nederland hulp zullen krijgen.
Horizontaal: 1 ga-
renwinder, 4 allebei, 9
vaartuig, 12 handboei,
15 rivier in Italië, 17
doorgang, 18 stevig, 19
voorzetsel, 20 zijtak
van de Donau, 22 be
talingsbewijs, 24 on
derricht, 25 herstel
plaats, 26 zonnegod, 27
telwoord, 29 poging tot
koop, 30 boom, 31
schenking, 34 hevig,
36 technicus, 37 her
kauwers, 38 verzoek, 40
deel vrfh een schip, 41
diploma, 42 eerwaarde
heer, 43 familielid, 4*
hofbal, 45 nummer, 48
gesloten, 49 nieuw, 51
voertuig, 52 koekoek
54 ontleedkunde, 57 ge
wicht, 58 Europeaan, 59
medicus, 60 voegwoord.
61 lor, 62 loot, 64
bloeiwijze, 67 veer
kracht, 69 landbouw
werktuig, 70 geld, 72
zoogdier, 74 het Ro
meinse rijk, 75 meubel
stuk, 79 vervoermiddel,
80 telwoord, 81 staat
in Azië.
Verticaal: 1 hoofddeksel, 2 voorzetsel,
3 vloeistof, 4 vrucht, 5 bijwoord, 6 half
bloed, 7 zangnóot, 8 boom, 9 waarschu
wer, 10 voertuig, 11 zuivelproduct, 13
hoop, 14 hoeveelheid, 16 hoge functie, 19
Europeaan, 21 zuster, 22 straf, 23 Vochtig,
24 eer, 26 treffend, 28 gebergte in Azië,
30 godin, 31 lidwoord, 32 klaar, 33 ri
viertje, 35 schoeisel, 37 dik, 39 ik, 47
onder andere, 48 officier, 50 titel, 53 wei
nig, 55 vogel, 56 grondsoort, 57 lichaams
deel, 62 verharde huid, 63 godin, 65 koraal
eiland, 66 erg, 68 foto, 70 toiletartikel, 71
bevel, 72 wapen, 73 deel van een huis, 75
losplaats, 76 plaatsbepaling, 77 zangnoot,
78 vreemde munt.
Oplossingen inzenden tot Donderdag
middag.
Dc oplossing van de spihnewebpuzzle
van verleden -week is: Spreekwoord bui- -
tenrand: Gedane zaken nemen geen keer;
zegswijze binnenrand: Met eens anders
kalf ploegen. In de mazen van' het web:
1 goochem, 2 ellende, 3 diamant, 4 ama
zone, 5 negotie, 6 enkelen, 7 zeegras, 8
algebra, 9 karabijn, 10 eenvoud. II nega-
tie, 12 Nagpoer, 13 eertijds, 14 mozaiek,
15 emblema, 16 naturel, 17 gedraaf, 18
ellepijp, 19 exempel, 20 negrito. 21 kanarie,
22 eerlang, 23 etalage, 24 rekenen.
De prijs is gewonnen door H. P. Brauns
Nieuwe Buurt 4, Schiedam.
Schiedam in het gebouw van het Wit-Gele
Kruis een „bijkantoor" zal krijgen, even
eens ongeveer per die datum.
Een zodanig medisch opvoedkundig
bureau is bij de kinderbescherming van
neutrale en christelijke zijde reeds eet
onmisbaar hulpmiddel geworden Ook di
katholieken van Rotterdam kenden in het
verieden een dergelijke instelling, doch
tengevolge van gebrek aan krachten
moest dit oureau worden opgeheven. Na
de oorlog hebben enige katholieken de
heroprichting weer ter hand genomen en
na moeizame arbeid is hun streven thans
met succes lekroond.
De werkzaamheden van dit bureau en
meer nog, het belang van deze werk
zaamheden, laten zich in het bestek van
een dagblad artikel niet geheel beschrij-
mocht blijken Voor Rotterdam is het
„spreekuur" voorlopig vastgesteld van
in tot 12 uur Iedere Dinsdag. Voor Schie
dam volgt nog een padere aankondiging.
Te Tiel werd gistermiddag onder grote
belangstelling door de heer S. L. Mans-
holt, minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening, de ,,Boveta" geopend,
de grote fruittentoonstelling, die een zeer
goed beeld geeft van het peil waarop de
Nederlandse fruitteelt en die van de Be-
Gistermidda" rond 3 uur is brand uit
gebroken in een bijgebouwtje van de
chemische fabriek „Vondelinge;.plaat".
Enige vaten klèuistóf hadden door onbe
kende oorzaak vlam gevat. De fabrieks
brand kon het vuur met twee stralen op
eigen leiding in de kiem aanvatten. Auto
spuit 31 was spoedig ter assistentie aan
wezig en had daarna nog drie kwartier
werk aan het nablussen. Gereedschaps
wagen 3 behoefde geen dienst te doen
en de vrijwilligers-slangenwa; en 95 kon
'dooi-; de grote afst nd niet eerder aarrivi-
reri dan toen de situatie alweer geklaard
was.
ven. Een indruk van de veelomvattende tuwe in het bijzonder, thans staat.
Practisch en degelijk
Reeds vorige maand heeft de Gemeen
telijke Geneeskundige en Gezondheids
dienst zijn nieuwe gebouw aan de Tuin-
laan 80 betrokken hoewel de verbou
wing en inrichting van dit voormaligs
bankgebouw, waar de Incassobank haar
zetel had, nog niet geheel voltooid waren.
Thans is dit wei het geval en daarom
nodigde de directeur van de G. G. en
G- D. dr. J. v. d. Berg ons uit het nieuwe
dienstgebouw te komen bezichtigen-
Alles ziet er niet alleen keurig uit maar
de indeling en inrichting der dienstver
trekken toont aan, dat gemeentewerker,
en de stadsarchitect, de heer De Haas,
weten hoe met zuinigheid toch aan alle
eisen, welke een G. G. en G. D. stelt, kan
worden voldaan.
Wanneer men de hoofdingang is ge
passeerd. vindt men links de verband-
kamer met daarop aansluitend het labo
ratorium, een portiersloge met de tele
fooncentrale )de G. G. en G. ET. beschikt
thans over twee lijnen en 10 toestellen
en het kan nu niet meer gebeuren, dat bij
ongevallen op straat de ambulance auto
lang weg blijft) en grote wachtkamer en
daarvan gescheiden een kleinere wachtka
mer voor de kinderen, die op bezoek moe
ten "bij de tandarts. De scheidingsmuur
tussen beide wachtkamers kan worden
weggeschoven, waardoor er een grote
ruimte ontstaat, waar vergaderingen kun
nen worden gehouden, o.m. met ouders,
die hun kinderen niet hebben laten inen
ten tegen pokken. Aan de ouders (de ver
gaderingen worden eens per maand ge
houden) wordt dan verteld, van hoe
groot belang het is. hun kinderen te
laten inenten-
Rechts vindt men eerst de spreekka
mer van dr. Louis, die kinderarts en con
trolerend geneesheer is en aan wie een
kleine onderzoekkamer ten dienste staat
vervolgens de kamer voor de schoolver-
pleegsters en daarna de kamer van de
kinderarts, dr- Van Haaften. In de schei
dingsmuren tussen deze drie kamers zijn
kleedkamertjes gemaakt, waar de kinde
ren, die moeten worden onderzocht, (het
voorbereidende werk als oog- en oor
onderzoek geschiedt in de verbandka-
mer) zich kunnen uit. €n aankleden en
boven deze kleedkamers maar alleen te
bereiken vanuit de schoolverpleegsters-
kamer, zijn bergkasten gemaakt.
Tenslotte vindt men dan beneden nog
de spreekkamer van de schooltandarts.
In de tuin is een garage gebouwd voor
de twee ambulance-auto's, met fietsen
hokken voor het personeel en voor de
andere bezoekers en links van het ge
bouw is een gang benut om daar onder te
brengen een overdekte ruimte voor he
plaatsen van kinderwagens waaraan
grenst een ruimte met enige toiletten en
daarachter is de stookkelder gemaakt
met een kolenhok.
Op de eerste etage is de kamer van de
directeur aan de voorzijde ingericht en
daar hangt aan een wand een grote kaar'
van Schiedam, waarop met gekleurde
spelden de plaatsen zijn aangeduid, waar
besmettelijke ziekten zijn voorgekomen
of voorkomen. Daar kon men zien, dat
bijv. vorig jaar in Schiedam-Oost e&a
haard van malaria was aangetroffen, die
dank zij het werk van de dienst volledig
is verdwenen. Op deze verdieping bevindt
zich ook de administratie. Tussen deze
kamers is een wachtlokaal ingericht voor
het personeel, dat van 5 tot 10 uur
's avonds dienst heeft. Op deze etage zijn
voorts een wachthal, twee onderzoekka-
mers en een spreekamer voor specialisten,
benevens een badkamer, waarvan gebruik
wordt gemaakt als bijv. kinderen, die
moeten worden onderzocht, niet al te
schoon zijn.
Het is begrijpelijk, dat de directeur ons
met trots en voldoening deze inrichting
toonde, want een vergelijking met het
gebouw, waar de G. G. en G. D. tot nu
toe is gevestigd is geweest, waar b.v. nog
niet eens een badkamer was, en waar de
keuken als laboratorium dienst deed-
toont wel overduidelijk aan, welk een
grote vooruitgang in de huisvesting van
deze belangrijke dienst is verkregen.
taak krijgt men wellicht, wanneer men
weet, dat steeds meer het accent in de
kinderbescherming dient te worden ge
legd op de preventieve zorg. Op paeda-
gogisch. sociologisch, zowel als juridisch
terrein zal het bureau zijn activiteiten
dus moeten ontplooien, hetgeen verder
overduidelijk demonstreert, dat de afwe
zigheid van een dergelijk katholiek bu
reau reeds lang een ernstige handicap
was.
Dat deze veelomvattende taak een nauw
contact met andere organisaties en in
stellingen voorschrijft ligt voor de hand.
Als schakel in de keten van het Wit-Gele
Kruis, de R. K. Vereniging voor gezins
voogden „St. Raymundus", het R. K. Bu
reau voor beroepskeuze, het Interparo
chieel Contact, de kinderrechter en de
In Voorburg is op 82-jarige leeftijd
overleden de heer L. J. C. J. van Rave-
steijn, van 1901 tot einde 1936 notaris
te Rotterdam. Hij was vooral bekend
als historieschrijver van de stad, welker
leven en streven hij van de 18e eeuw
af tot de Meidagen van 1940 in drie
lijvige boekdelen heeft beschreven. No
taris Van Ravesteijn is bestuurslid van
tal van verenigingen en instellingen ge
weest. Zijn stoffelijk overschot is in
alle stilte op dé begraafplaats Hillegers-
berg in het familiegraf bijgezet.
ROTTERDAM, 21 OCTOBER 1943.
350 ton kolen Delft; 325 ton ld. Lelden; 150
ton id. SUedrecht; 500 ton tarwe Wormer-
veer; 380 ton ld. Weert; 170 toni lijnschilfers
Leeuwarden: 78 ton id. Doesburg; 200 ton ld.
Beringen; 100 ton stukgoed Zlerikzee; 80 ton
id. Maastricht; 200 ton id. Leeuwarden 75
ton gerst Weesperkarspel; 80 ton oud ijzer
IJmuiden; 515 ton kolen-Tiel; 55 stand hout
Lisse; 20 stand, hout den Haag; lading hout
vletten.
De voorzitter van de Boveta. mr. H.
Steenis. releveerde in zijn openingswoord,
dat ondanks de droogte en de gevolgen
van de lage prijzen er van telerszijde
grote belangstelling bestond voor deze
fruitexpositie. Spreker zetde hierin een
gunstig symptoom te zien-
Minister Mansholt. die vervolgens het
woord nam, begon met er op te wijzen,
dat er de laatste 10 jaar veel verbeterd
is bij de Betuwse fruitteelt. Dit was zeer
noodzakelijk, indien men het tegen de
steeds toenemende concurrentie wilde
volhouden De bodemcultuur, die in de
Betuwe nog heel wat te wensen overlaat,
zal verbeterd moeten worden. De water
huishouding van deze streek, aldus de
minister, moet noodzakelijk in orde ko
men. De minister waarschuwde hierbij
geen halve maatregelen te nemen en be
halve het Linge-plan ook aan de detail
ontwatering te denken.
Hierna maakte het gezelschap een rond
gang over de tentoonstelling. Een stand
van de voorlichtingsdienst toont welke
cultuurmaatregelen genomen dienen te
worden om gunstige resultaten te verkrij
gen. In een grote .tent naast de veilings
hal. toont handel en industrie zijn pro
ducten. die nauw verbonden zijn met de
fruitteelt.
De Franse avantgarde dichter Pierre
Emmanuel heeft openlijk zijn betrekkin
gen met de communistische partij ver
broken. In een heftig artikel in „Le
monde" onder de kop: „Een te lange
dubbelzinnigheid" zet Pierre Emmanuel
de reden uiteen van zijn beslissing, Welke
hij nam samen met een groep Franse
intellectuelen, die met hem een protest-
schrijven aan president Rakosi onderte
kende daags na de uitspraak in het pro
ces Rajk.
Ter gelegenheid van zijn 25-jarig jubi
leum als hoogleraar is prof. ir. M. J.
Granpré Molière benoemd tot ridder in
de orde van de H- Gregorius de Grote en
tot ridder in de orde van de Ned. Leeuw.
Men meldt ons van officiële zijde:
Naar aanleiding van een memorandum
over diverse economische vraagstukken
met betrekking tot West-Duitsland, dat de
Ned. regering onlangs aan de regeringen
van de V. S., Engeland en Frankrijk heef:
doen toekomen, is blijkens recente pers
berichten de verkeerde indruk oötstaan.
dat Nederland het voorstel heeft gedaan
tot hpt beleggen van een zesmogendhe-
den-cbnferentie. Het bedoelde memoran
dum diende om nog eens duidelijk in
het licht te stellen, welke vitale belan
gen er voor Nederland mee gemoeid zijn
om tot een oplossing te komen -van de
verschillende economische problemen me1
betrekking tot West-Duitsland zoals de
Rijnvaart., de doorvoerh&ridel. het bloK-
keren van Nederlandse beleggingen en de
Nederlandse kapitaalbelangen in de Roer-
indpstrie.
De Nederlandse regering heeft in het
memorandum te kennen gegeven een
spoedige oplossing van het hangende
vraagstuk van het grootste belang te
achten. Zulks mede ter bevordering van
de Europese economische samenwerking.
Het feit dat voor een enkel ondergeschikt
punt een conferentie tussen de regerin
gen van de V- S-, Engeland, Frankrijk,
België, Luxemburg en Nederland als een
mogelijke vorm van overleg werd gezien,
heeft waarschijnlijk aanleiding gegeven
tot de geruchten als zou een voorstel tot
het houden van alomvattende besprekin
gen zijn uitgegaan.
Memisareikte diploma's uit
Zy zullen er profijt van kunnen trek
ken, wanneer zij straks in hiin Missie
gebied zijn aangekomen, deze ruim 50
deelnemers aan de Medische Missie
cursus, die vanochtend in dë aula van
het St. Franciscus Gasthuis te Rotterdam
allen hun diploma in ontvangst konden
nemen. Hun zware arbeid ter versprei
ding van Gods Woord zal dan gepaard
kunnen gaan met het verlenen Van by-
stand aan hen, wier lichamelyke tos
stand medische hulp dringend nood
zakelijk maakt, zy zyn hiertoe in staat
gesteld, door de léssen, die vooraan-,
staande docenten hun zes weken lang
hebben gegeven-
Deken J. Niekel, de voorzitter van
het bestuur van het Ned Medisch
Missie-comité, dat de opleiding heeft ge
organiseerd, wees hierop in zijn toe
spraak tot de cursisten hedenmorgen.
Hij was er trots op, dat dit werk in
Rotterdam gedaan l/>n worden en bracht
dank aan allen, die tot het welslagen
van de cursus hebben medegewerkt.
Hierbij vergat hij niet hulde te brengen
aan de buitenstaanders, die, overtuigd
van de noodzakelykheid van een der
gelijke cursus, hun volle medewerking
hebben verleend. De cursisten hebban
namelijk niet alleen in het St. Fran"
ciscüsgasthuis hun opleiding genoten,
maar ook :n o.a. het Havenziekenhuis,
het Coolsingelziekenhuis en het Tropisch
Instituut te Leiden.
Dr G- Klpp, geneesheer-directeur van
het Sint Franciscusgasthuis, leider van
de cursus en een van de 32 docenten,
reikte hierna de diploma's uit. De beste
cijfers bleek te hebben behaald mej- J.
de Haan van de Missieschool Ubbergen.
die voor haar prestatie een geschenk in
ontvangst had te nemen. Van de cur
sisten maakten deel uit 16 zusters en
dames van de Missieschool te Ubbergen
en 36 paters van 14 verschillende
orden. Van deze laatsten sprak, nadat
nog een f lm over het werk in de Missie
vertoond, pater Pacianus Teepe
(O.F.M.) agn kort woord. De cursisten
zullen vrij spoedig naar de Missie in
verschillende werelddelen worden uit
gezonden.
(Van een bijzondere medewerker).
Praag heeft dus de wet aangenomen,
waardoor de staat eigenaar wordt van
alle kerkelijke bezittingen (al is dit
nu niet direct met evenzoveel woorden
gezegd) en de priesters, van welke
rang ook, door de Staat zullen worden
gesalarieerd, mitsIn dit woordje
„mits" ligt het venyn. zy zullen sa
laris ontvangen, mits zU werkelijke
dienaren var de Staat zijn en de ge
hoorzaamheid aan de bisschoppen op
zeggen.
Wanneer dus een priester ..ipso facto"
uit de Kerk wordt gezet wegens zijn
weigering, de voorschriften van de
Kerk en c.e bisschoppen op te volgen,
zal hü van de Staat salaris ontvangen
en kosteloos zijn pastorie mogen bewo
nen. Maar blijft hij trouw aan zijn bis
schoppen, dan ontvangt hij geen salaris
en omdat de geestelijken geen andere
bronnen van bestaan hebben, vervalt
hij practisch tot de bedelstaf.
De stiuendia, d:e zij voor diensten
van de gelovigen ontvangen, zijn zeer
gering.
De gelovigen tonen echter begrip voor
de moeilijkheden van hun priesters en
doen daarom hun best, hen financieel te
ondersteunen. Dit geld kan echter niet
dc priesters zelf ter hand worden ge
steld, om het gevaar, c'.at het dan zou
worden geconfiskeerd; daarom heeft de
priester slechts een bedrag van max.
800 kronen (pl.m. 50) in zijn bezit: de
parochianen zorgen verder voor ztjn le
vensonderhoud en levensbehoeften.
De katholieken houten moedig stand
tegenover de kerkvorvolgers.
Zoals men weet, worden vele pries
ters gearresteerd. Niet alleen m Slowa
kije, maar ook In Bohemen 2n Moravië
komen de gelovigen geregeld tegen deze
arrestaties in verzet, waarbij dan vaak
harde klappen worden uitgedeeld en de
politie genoodzaakt wordt haar pogingen,
althans voor enige dagen, op te geven
De moedige houding van de katholie
ken blijkt ook duidelijk uit het aantal
abonnementen op de „i-Iatolické noviny"
JKath. Nieuws), uitgegeven door dt z.g.
„Katholieke Act'e" Het eerste nummer
verscheen in een geweldige oplage
800.000 exemplaren. Nu wordt het blad
gedrukt in 30 000 ex. en bijna de ge
hele oplaag keert in de drukkerij terug.
Aangezien het blad ln werkelijkheid
wordt uitgegeven door het Centraal Ac-
t'e-comité van het Nationaal Front, dat
in dit land de scepter zwaait, zond de
drukkerij aan dit instituut een verzoek
om 900.000 kronen te betalen voor deze
mislukte krant. Wai t een mislukking is
het, aangezien in werkelijkheid slechts
430 abonné's zijn ingeschreven, waarvan
50 z.g. verplichte, dus kosteloze num
mers.
Het godsdienstig leven blijft zeer le
vendig en men kan met vreugde con
stateren, dat velen tot de Kerk te-
rugkerei juist door deze vervolging,
en vurige leden worden van de Strij
dende Kerk.
Want gestreden wordt er, dag aan dag!
Hier om het recht, godsdienstoefeninge
te houden, daar voor het confe,SSI<lIi.p.
onderwijs. De valse K. A. staat ma
loos.
Intussen zal op grond v»" J' "ie°"
we wet de gehele op e haflden C
toekomstige priesters in a den van
de Staat worden «e,**d'rN,et de ker
kelijke autoriteiten, maar de commu
nistische minister van onderwijs, zal
hebben te beslissen over het leerplan,
over professoren, over de discipline,
over alles, wat de opleiding van toe
komstige priesters betreft. Van staats
wege is een z.g. leerstoel van sociale
wetenschappen opgericht, die bezet
worden door priesters, die met de
communistische opvattingen sympathi
seren. In Praag is dit de Silezische
dorpspriester Cernocky, wiens naam
reeds ir, 1946 op de ledenlijst van de
communistische party prijktea""
der een goed getuigschrift van deze
communistische ieraren, kan geen en
kele nieuwe priester van staatswege
zijn priesteriyke aanstelling kujgen.
Iedere katholiek voelt het duivelse in
deze plannen, maar dit tastbaar duivelse
stimuleert bü allen de geest van verzet
er. de geest van gebed en boete.
Intussen is le Praag het bericht
doorgedrongen, dat de zwakke, vaak
te zwakke Vaticaan-zender eerlang
door een machtige zender zal worden
vervangen. Het bericht heeft blijheid
en geestdrift gebracht in alle harten.
En in die blüheid en geestdrift is de
dank vertolkt van een gemarteld volk
jegens alle broeders en zusters van de
vrije wereld, die er toe bijdroegen, dat
weldra de stem van het Vaticaan zal
doorklinken in hun laud, waar de
bisschoppen en priesters niet meer
spreken kunnen.
De kerkelijke rechtbank van het aarts
bisdom Wenen heeft het informatie
proces voor de zaligverklaring van de
laatste keizer van Oostenryk, Karei I
van Habsburg-Lotharingen, met posi
tieve resultaten afgesloten.
Keizer Karei I was de zoon van aarts
hertog Otto en kleinzoon van een broer
van keizer Frans Jozef. Hij werd geboren
17 Augustus 1887 te Persenbeug. Zijn op
voeding was zeer eenvoudig, zijn karakter
stil, minzaam en godvruchtig. In 1911
huwde hij met P1''"3®s, vab Bourbon-
Parma die hem acht kinderen schonk.
Kroonprins geworden wegens de moord
on aartshertog Ferdinand te Serajewo,
speelde hij tijdens de wereldoorlog aan
vankelijk een bescheiden rol. Na de dood
van keizer Frans Jozef in 1916 volgde hy
hem 21 November 1916 op als keizer van
Oostenrijk en koning van Hongarye. Op
12 November 1918 deed hy afstand van
de troon en vestigde zich in Zwitserland,
jjan waaruit hij nog twee pogingen waag
de tot herstel van de Hongaarse troon, die
echter op weerstand stuitten van regent
Horth? en van de kleine entente.
Karei I van Habsburg-Lotharingen
stierf op 4 April 1922 op het eiland Ma
deira te Funchal. Spoedig werd zyn graf
te Funchal een druk bezocht pelgrims
oord, waar talrijke wonderen zouden ge
beuren.
Het eigenlijke zahgverklaringsproces
zal, naar men verwacht, eerlang worden
geopend. De aartsbisschop van Wenen, de
bisschop van Funchal en de aartsbisschop
van Quebec, waar zijn echtgenote met
haar kinderen verblijft, zullen voor dit
proces getuigen oproepen.
Naar wordt gemeld, is de directie van
de Alg. Kunstzijde Unie (A.K.U.) er in
geslaagd de fabricage- en verwerkings
patenten op het gebied van nylon van de
Amerikaanse onderneming „Dupont de
Nemours" te verwerven.
Op het ogenblik is n°S tiet met nauw
keurigheid vast te stellen wanneer Je
A.K.U. in staat zal zUn haar eigen nylon
producten op de markt te brengen.
POSITIES TROEPENSCHErEN.
De „Groote Beer", op de thuisreis naar
Amsterdam, was gistermiddag 12 uur op 975
mijl van IJmuiden.
De „Tabinta" op reis van Amsterdam naér
Java, vertrok gistermorgen 9 uur van
Colombo.
De „Waterman' op de thuisreis naar Rot
terdam, passeerde heden Guardaful.
