Nieuws STAD en OMTREK
Opnieuw in de banken, waar de
jongenskiel sleet
AUTOZEGENING in de WARANDE LAATSTE BERICHTEN
Wat over de Raad nog niet
verteld werd
EEN PRACHTIGE OPZET
geslaagd
Mf'
"m
3
't Is maar een weet!
M
Demobilisatie op korte
termijn
WALDO
Unie Kamers van
Koophandel
Religieuze poëzie, een bloemlezing door
Coster en Deering
En artikel zestien van de Auteurswet
Hakkie" Hoidert
krijgt twaalf jaar
Fruitkopen iu de
bongerds -w
ITALIË iMfuUwTS
BRUGGEN
MAANDAG 31 OCTOBER 1949
PAGINA 2
Geen overgave, wel concentratie; geen gegrinnik, wel gelach; geen
dweepzucht, wel eerbied. Dat is het verschil tussen de luisterende
schare van oud-leerlingen en de normale bent schooljeugd, die naar
een getapt leraar luistert.
PUNTIGE LERAAR, SNEDIGE
LEERLINGEN
„Het is tijd.... Jammer"
R.D.M.—EXCELSIOR 1—0
MARTINIT SCHUDT OOK
STEEDS VOLHARDEN VAN
ZICH AF
BURGERLIJKE STAND
van reserve-officieren der
Marine
CHRISTOFFEL ZORGDE VOOR
GOEDE ORGANISATIE
AUTORIJSCHOOL
DINDUA—S.F.C. 1—1
SCHIEDAM—SPOOR WIJK 2—2
V an het Rijngebied
VREDESONDERHANDE
LINGEN IN PALESTINA
vY*r-.
Een bloemlezing uit de Nederlandse religieuze poëzie van de
laatste tijd kan een prachtige functie vervullen. Niet alleen kan
zulk een bloemlezing bij brede kringen, ook bij velen die zelden
of nooit poëzie lezen, appelleren aan het gelovig gemoed, dat
zijn zo wisselende bewogenheden artistiek bevestigd zou zien,
maar zo'n boek zou ook kunnen bewijzen, hoe rijk onze
Nederlandse dichtkunst juist is aan verzen, die de relatie tussen
God en de mens tot onderwerp hebben. Dit begrepen eenmaal
Jan H. Eekhout en A. J. D. van Oosten, toen zij hun boek
„Moderne Nederlandse Religieuze Lyriek" samenstelden, voor
de oorlog bij de uitgeverij De Tijdstroom te Lochem verschenen.
Thans verscheen bij dezelfde uitgeverij, als verbeterde „herdruk"
van het genoemde werk, dat men verouderd mocht noemen, de
bloemlezing „Religieuze Poëzie", bijeengebracht door Dirk Coster
en Ar ton Deering.
JACHT ONTGOOCHELINGEN
Geen kisten genoeg
VERZET VAN FRANSE
HAVENARBEIDERS
GROENTEN-EXPORTEUR KREEG
STEVIGE BOETE
„Ik heb reel tijd nodig om tot een
conclusie te komen over de vraag: hoe
spreek ik de klas aan „Jongens en
Meisjes", kan ik niet zeggen. „Jonge
lui" is evenmin geheel ter zake. Daar
om zeg ik maar „Dames en Heren".
Onder hevig geloei van protest begon
Ir. W. J. Vollemans Zaterdagmorgen
zijn les over „Perspectief, tuinarchitec
tuur en psychologie".
Geen van de vele oud-leerlingen wen
ste het vormelijk-onpersoonlijke „Dames
en Heren" te erkennen. Nauw aaneen
gedrongen in de banken wilde men de
geesten oproepen, welke bij het verlaten
van de school waren achtergebleven bin
nen de muren van de Rijks H.B.S. Nu de
onverwachte kans geboden werd de ach
teloos achtergelaten herinneringen op
nieuw te koesteren, dulde men geen
onttakeling van de hervonden kleinoden
door al te elementaire burgerlijke be
leefdheid
Wat niet wegnam, dat de hiërarchie
in acht genomen werd. Immers, toen
een der reünisten zijn vroegere leraar
vuur offreerde stak hij eerst zelf zijn
sigaret aan. Was hij intussen geen rectoi
geworden?
De snedigheid van des leraren opmer
kingen vond waardiger tegenstanders dan
ooit, zodat op vriendelijke toon geuite ste
ken waardig waren aan de gladiatoren va. 1
de geest, omdat zij geplaatst bleken op
de zwakke plekken, welke de mens zelfs
na 30 jaar levenservaring niet verliest,
En het was niet uit eerbied voor de oud
gezagsdrager, dat deze ondanks spitst
tegenstand meester bleef in de arena.
En niet alleen van de arena. Het opge
geven onderwerp bleek niet geheel tot
de afdeling scherts van het lesrooster te
behoren.
In het klaslokaal herleefden de mooiste
lessen van een der bemlndste leraren
zo, dat duizenden mijlen overzee de weer
klank ervan moet doordringen,als de we
reldomroep een klankbeeld van deze les
sen naar de Schiedammers in Oost en
West overstuurt.
Als leden van een Volks Universiteit
op een lezing over kinder-psychologie zo
gespannen luisterden allen naar de ver
klaring van de strijd tussen het mathe
matische en ons beeld-ervarings en asso
ciatief perspectief
Het lesuur bereikte een climax en tege
lijkertijd het einde, toen Albert Slot,
leraar handtekenen met een illustratie
in kleur de Natalie Kalmus jaloers zou
hebben gemaakt, het gesprokene met
rake krabbels en vegen omtoverde tot
zichtbare werkelijkheid.
Het verschil met de vroegere lessen
was het dankbaar applaus, dat aan het
eind opklaterde. De aanwezigheid van de
directeur eveneens in tegenstelling
met de normale schooltijd geen motie
van wantrouwen in de bedoelingen van de
leerlingen en de bel, die het eind van de
aankondigde, was minder een bevrijder
dan een spelbreker.
Het was de spelbreker van het leven,
die geen van de aanwezigen toestond
werkelijk terug te gaan naar de school
banken; weer reëel te leven in de school
jaren, die wie weet voor hoe veler
helaas? nooit zouden terugkeren.
Of er zo 'n nostalgiscihe stemming
heerste? Allerminst. De zon goot door
het berookte lokaal herfststralen: het
verschil tussen oudore en jongere genera
ties verdween en voor alles was er dank
baarheid over dit herbeleven en over de
rijkdom, die men bezat dank zij een
schooltijd aan dezelfde H.B.S.die nu
het feest vzm de 80 jarige vierde.
Na de openbare lessen, welke in twee
series van drie gegeven werden, kwamen
een aantal uders, familieleden en ver
loofden van oud-H-B.S.-ers, welke in In
donesië vertoeven voor de microfoon om
een persoonlijke groet uit te spreken.
Arie Kleiwegt, de bekende spreker van
het strijdkrachten-programma, zelf oud-
leerling, leidde de groe t end en in en van
het bijzonder programma dat over enkele
dagen naar Indonesië zal worden uitge
zonden in een programma van drie kwar
tier, belooft deze groetenreeks het hoog
tepunt te worden
De heer A. Berg sprak namens de
scnoolgemeenschap allerhartelijkste woor
den tot de oud-leerlingen overzee.
In een zeer matig gespeelde wedstrijd
heeft Excelsior de beide punten aan
RDM moeten laten.
Excelsior doet de aftrap waarna de
wedstrijd voor het merendeel op het mid-
cenveld wordt gespeeld.
Enige lange passes doen bei le voor
hoeden wel eens in 't strafschopgebied
belanden doch gevaar leveren zulke aan
vallen niet op.
Na een kwartier schijnt Excelsior er
beter in te komen en we noteren in deze
pende een daverend schot dat over
gaat en een mooie kopbal van de rr-id-
voor welke echter door de RDM doelman
keurig wordt gestopt.
Tot aan de rust blijft het ve-de- een
lauwe vertoning. Ruststand 00.
Na de rust wordt er door RDM vinni
ger aangepakt en zij ruiken de overwin
ning. Een viertal corners zijn vooralsnog
bet enige resultaat.
De Excelsior halflinie begaat wederom
de fout te veel in de verdediging terug
te trekken waardoor het gehele midden
veld door RDM wordt beheerst, zodat elke
afgeslagen aanval opnieuw wordt gere
tourneerd.
Als er dan nog een kwartier te spelen
is Kr ijgt RDM even buiten het stnrichop-
gtbied een vrije schop te nemen en hoe
wel midvoor en rechts binnen o -erdui-
delijk in buitenspel positie staan laat de
scheidsrechter rustig doorspelen en de
mid-voor heeft alzo doende weinig moeite
de bal in 't doel te plaatsen- Even denken
we Excelsior gelijk te zien maken als de
mid-voor is doorgebroken doch de
scheidsrechter fluit ten onrechte voor
buitenspel. De hiervoor genomen .scheids-
rechtersbal" levert niets op. Herhaalde
lijk wordt het spel dan onderbroken door
al of niet vermeende overtredingen en
iedereen is blij met het eindsignaal van
deze op zeer laag peil staande wedstrijd.
In een sportief gespoelde wedstrijd
wonnen de rood baadjes deze belangrijke
wedstrijd met 2—1.
Steeds Volharden trof het deze middag
niet, dat zij Martinit in een buitenge
woon goede vorm vond en dat de uitslag
tot 21 beperkt bleef, dankte St. Vol
harden hoodzakelijk aan haar doelman,
die dikwijls n*3t kunst en vliegwerk
zijn heiligdom verdedigde- Martinit
buitte de snelheid van haar vleugelspe
lers goed uit. Het spel werd goed open
gehouden en hierdoor ontstonden vele
hachelijke situaties voor het St-Volhar-
den-doel.
Martinit domineerde vrijwel de ge
hele wedstrijd- Toch duurde het nog
een half uur voor C- H- v. d- Bout de
score kon openen, hij omspeelde enige
verdedigers en met een hard schot had
Martinit de leiding. Nadien ontstonden
nog enige fraaie momenten, maar de
St. Volharden-doelman hield tot aan de
rust verder stand.
Ook na de rus£ bleven de roodblaad-
jes sterker en de overwinning is dan
ook geen moment in gevaar geweest. Na
15 minuten vergrootte Struyk met een
strak schot, in de uiterst hoek, de voor
sprong. Even later doelpuntte ook v. d-
Moer met een fraaie kopbal naar dit
doelpunt werd o.i. ten onrechte, wegens
buitenspel afgekeurd. 5 min. voor het
einde verkleinde St. Volharden de ach
terstand- Een handsgeval in het straf
schopgebied ontging de arbiter niet en
de toegestane strafschop werd feilloos
benut- In de resterende minuten pro
beerden de roodbaadjes de stand nog op
te voeren, maar tot doelpunten kwam
het toch ntet meer.
Deze overwinning was de zesde in
successie. Door het goede spel bewees
Martinit deze middag wel, de eerste
plaats waardig te zijn.
De verdere uitslagen waren;
Hillesluis 3— Martinit 21—2
Martinit 3—Hellevoetsluis 21—1
DRZ 3Martinit 4 61
Men schrijft ons:
Oh wist je het nog niet? Wist je niet
dat je als katholieke jonge arbeider de
plcht hebt je H. Geloof te kennen.
En gisteren, op het feest van Christus-
Koning heb je 'nog gezworen dat je Hem
als Koning zoudt eren en je geloof verde
digen.
Hoe kun je nu Iets verdedigen dat je
net kent! Geloofsverdediging eist ge
loofskennis.
Hoe vaak sta je op de fabriek niet met
een mond vol tanden omdat een anders
denkende je met allerlei zgn- „feiten' en
„bewijzen" bombardeert?
Hier schiet je tekort, jonge arbeider!
Vul dat tekort aan!
De Kajotteraalmoezenier, pater v.
Moors #1 O.P., houdt op elke eerste en der
de Dinsdag van de maand een praat
avond in „de Harmonie" aan de Nieuw-
«traat. Dus morgenavond ook! Daar kun
je met je vragen terecht.
Gedenk je belofte van gisteren en
kom!
P. en P.
GEBOREN; Wilhelmina M, d v G Hui
ken en G Verhoeven; Joseph, z v J
Fasti en A P Ippel; Nicolaas G F M, z v
F J v d Meer en C H v d Meij; Gijs-
bertus L H, z v L Th Lansbergen en
C J Roeling; Johannes G M, z v G J
Vermeulen, en C M Paalvast.
OVERLEDEN: A de Munnik, 81 j we
duwe van P Plu.
Tijdens de Raadsvergadering van Vrij
dagavond zijn er nog enkele belangrijke
besluiten gevallen zonder dat hierover
een belangrijke discussie ontbrandde. De
benoemingen werden volgens de voor
dracht bekrachtigd. Zij hadden de volgen
de gevolgen: De heer E. de Lint, leraar
aan de Rijks H.B.S. wordt leraar voor de
cursus 1949-1950 aan de Gemeentelijke
Middelbare Handelsavondschool in de
Ned. Taal en Handelscorrespondentie; de
heer J. Penning is benoemd tot hoofd,
tevens leraar in tijdelijke dienst aan de
Gemeentelijke Avondschool voor Buiten
gewoon Lager Onderwijs; de heer D. H.
v. Mourik, onderwijzer te Amsterdam,
zal de ni,f :we school voor Individueel
Onderwijs lelden.
Mater Amabilis-school krijgt
subsidie
De scholen voor het geven van onder
wijs aan meisjes, welke reeds op jeugdige
leeftijd loonarbeid moeten verrichten, dit
zijn de Mater Amabilis-scholen en de
Zonnebloemscholen. hebben de nodig-
verklaring overeenkomstig artikel 25 van
de Nijverheidsonderwijswet van de Ge
meenteraad gekregen. Zij kunnen dus re
kenen op subsidie.
De W ilhelminahaven krijgt
het drukker
Al sinds enige tijd krijgt de Wilhelmi-
nahaven drukker bezoek. Voor het Schie-
veem arriveerd geregeld grote tank
schepen, welke hun lading in de grote
oliehouders moeten opslaan, of in een re
serve Rijn-tankers overslaan. De Wilhel-
minahSven is echter niet diep genoeg
voor schepen met een diepgang van 30
voet Door de welwillendheid van Rijks-
Luitenants ter zee van de Kon. Ma
rine Reserve, die voor 1 Januari 1948
zijn opgekomen, kunnen op korte ter
mijn de dienst verlaten.
Deze maatregel, zo werd van bevoegde
zijde medegedeeld, is genomen om tege
moet te komen aan de wensen van vele
reserve-officieren en officieren van spe-
ciale diensten der Marine, die weer terug
j willen in de burgermaatschappij.
De officieren van deze categorie, die
[thans geen verzoek tot ontheffingg indie
nen, zuilen allen toch gedurende het
tweede halfjaar 1950 van de werkelijke
dienst ontheven worden.
99
„Heer God, gij hebt de Ethiopiër, toen
hij op zijn wagen de Heilige Boeken zat
te lezen, door Uw leviet Philippus hef
geloof en de genade verleend, toon ook
zo de weg tot heil aan Uw dienaren,
opdat zij door Uw genade geholpen wor
den en immer op goede werken bedacht
zijn, om eindelijk, na al de wisselvallig
heden van weg en leven de eeuwige
vreugde verdienen te bereiken".
Deze bede, de vornaamste uit de tekst
vor de zegeningen van motor-rijtuigen,
werd Zaterdag vele malen afgesmeekt
over de auto's, mótorén en fietsen met
hulpmotor, welke deelnamen aan de
autozegening in de Waranda.
Dank zij een perfecte organisatie kon
den de kleine twee honderd wagens in
korte tijd weer hun weg vervolgen Om
drie uur stond er een lange file in de
Waranda, maar niet alleen de Hoogeerw.
Deken R. Reynen, maar ook de Gees
telijk adviseur van St. Christoffel, Pater
Ditter o.p. en Kapelaan Suyker verricht
ten de zegeningen, zodat de rij ziender
ogen slonk. De bestuursleden van de
R.K. Vereniging van Handelsreizigers en
Handelsagenten St. Christoffel zorgden
tezamen met enkele leden van de ver-
keersbrigade van de Schiedamse politie
voor een vlot verloop.
Voor de vele omstanders verliep de
plechtigheid niet minder zakelijk dan
het overschakelen van de wegrijdende
auto's. Wat dat betreft weerspiegelde
de uiterlijke handeling weinig van de
innerlijke betekenis. Het voertuig, dat de
bestuurder dagelijks in de grote licha
melijke ja zelfs in geestelijke geva
ren kan brengen, werd op bijzondere
wijze toegewijd aan de beschermende
hand van de Schepper uit Wiens hand
deze overwinning vande mens op tijd
•KSTRUCTEURS-DIPLOMA K.N.A.C.
en ruimte, de motor, uiteindlijk was
voortgekomen. ,T
„Zegen dit voertuig door Uw heilige
rechterhand. Laat Uw heilige engelen
dit vergezellen om allen, che daarin
zullen rijden, van alle gevaren bevrijd,
te behouden
Voor de bestuurders berekende deze
wijding geen vervanging van hun ,ver"
zekeringspolis, maar een daad, die getuig
de van hun beleven van de aanroeping
„Onze hulp is in de naam des Heren'
Hem, die hemel en aarde gemaakt heeft
werd gesmeekt, zijn aardse schepselen
en scheppingen te beschermen tegen zich
zelf; tegen de kracht, die wel ruimte en
tijd, maar niet 's levens onveiligheden
overwonnen had integendeel deze met
vele nieuwe aanslagen op het leven ver
meerderd heeft.
SFC is direct in de aanval, doch voor
biet doel wil het niet lukken, 'integendeel
weet na 15 minuten de midvoor van
Dindua te doelpunten. Het zit SFC niet
mee als schoten van haar voorhoede net
naast en over gaan. Na de rust is SFC
weer aan bod en nu weet J. Buyten-
hek met een goed schot gelijk te ma
ken. Hard werd nu gestreden om het
winnende doelpunt, maar het lukt niet
en het blijft 11-
Tijdens deze wedstrijd kwam A. Kou- j
wenhoven zodanig ten val dat hij zijn
pols brak en verder spelen voor hem
dus uitgesloten was-
Op Boshoek werd de wedstrijd Schie
dam—Spoorwijk gespeeld, waarin beide
ploegen van gelijke sterkte waren, wat
de uitslag 22 juist weergeeft.
Alleen in de eerste helft waren de
Schiedamse voorhoede-spelers niet snel
genoég bij de bal, en namen het te
kalm op- Doch teen Spoorwijk met een
schitterend doelpunt de leiding nam,
werd het tempo flink opgevoerd. Schie
dam wist dan ook de gelijkmaker te
scoren, en het bleef een gelijk-opgaande
strijd. Beide ploegen wisten nog een
maal het net te vinden, en zo waren
beiden tevreden.
In een op 9 September 1949 te Rotter
dam gehouden vergadering van ver.
tcgenwoordigers van Kamer van Koop
handel uit Oostenrijk, Zwitserland,
Frankrijk, Duitsland, België en Neder
land is overgegaan tot opstelling van
ontwerp-statuten voor een Unie van de
Kamers van Koophandel van het Rijn
gebied.
Sedertdien hebben vrijwel alle belang
rijke Kamers in dit gebied, waarbij zich
ook die te Luxemburg heeft gevoegd, be
sloten to.t dit liphaam toe te treden, als
gevolg waarvan het thans als opgericht
mag worden beschouwd.
De nieuwe internationale Vereniging
heeft ten doel de bevordering in de
ruimste zin van de economische ont
wikkeling van de streken, welke het
stroomgebied van de Rijn en zijn zij
rivieren uitmaken, alsmede van de na
tuurlijke cn kunstmatige vaarwegen,
welke daarmede een samenhangend ge
heel vormen.
Tussen Israël en Transjordanië
Tussen Israël en Transjordanië zijn op
nieuw directe besprekingen begonnen,
om een permanente vrede tussen de bei
de landen tot stand te brengen.
De Libanon is er onlangs eveneens
mee accoord gegaan, directe onderhan
delingen met Israël te voeren.
De besprekingen met Transjordanië
worden als de belangrijkste beschouwd,
daar de krachtens de wapenstilstand
vastgestelde grenzen tussen Israël en
Transjordanië de langste zijn. Deze grens
loopt van het meer van Tiberias tot
Akaba.
In onlangs afgelegde verklaringen
heeft koning Abdoellah de nadruk ge
legd op Transjordanië's verlangen, een
spoedige en permanente vredesregeling
niet Israël tot stand te brengen.
waterstaat kunnen nu de tankschepen ge
deeltelijk op de boeien in Zwitsers Rijn
tankschepen lossen en als zij dan ge
deeltelijk gelost, hoger liggen, de Wilhel-
minahaven binnen varen. Momenteel is
men bezig de Wilhelminahaven uit te bag
geren, maar dit moet op extra diepte ge
beuren om ook in de toekomst de tankers
te kunnen ontvangen. Deze leveren ons
per keer aan havengeld 42, 4300 op.
Dit deelde de wethouder van de Haven
dienst, Mr. P. v. Bochove, aan de heer
v. Schooneveld (A.R.) in de Raad mee.
Deze had gevraagd, waarom die grote
extra uitgave nodig was. Het aantal sche
pen met meer dan 9 meter diepte dat per
week de Nieuwe Waterweg opvaart, is
op de vingers van een hand te tellen. Het
overgrote deel gaat naar Rotterdam. De
wethouder Het weten, dat bestudering
van het vraagstuk van de aanslibbing
met 1.20 meter per jaar door het water
bouwkundig laboratorium van de Tech
nische Hogeschool in.Delft een zeer dure
kwestie zou zijn. De gemeente was liever
van de hele haven af, maar zij had nu
eenmaal langdurige contracten met de
aan de haven liggende bedrijven, hetgeen
om de twee jaar enorme kosten tot uit
baggering met zich brengt. De studiecom
missie zou echter overwegen in hoeverre
adviezen van Prof Thijsse en zijn staf
vruchten zouden kunnen afwerpen. Ze
kerheid, dat de extra gelden hun winst
zouden opleveren, bestond er niet. Men
kon redelijkerwijs verwachten, dat eens
in de twee maanden een tanker zou bin
nenlopen. Over twee jaar gerekend zou
dit een bedrag opbrengen, dat het risico
van de extra baggersom rechtvaardigt.
Bovendien wordt de reputatie van de
Schiedamse haven door het bezoek van
deze grote schepen gunstiger.
O
Er zou naar aanleiding van dit werk
heel wat te schrijven zijn. Men zou de
aandacht kunnen vestigen op de „coma
back" van Dirk Coster, de weleer alom
aangevallen en gesmade samensteller
van de beroemde en beruchte „Nieuwe
Geluiden", die zich thans opnieuw heeft
willen belasten met de zo moeilij ke,
ondankbare taak van het bijeenbrengen
ener nieuwe anthologie Men zou voorts
weer eens lang en breed kunnen delibe
reren over de vraag, wat nu eigenlijk
precies religieuze poëzie is, of over de
kwestie; bestaat er een zuiver Katho
lieke poëzie? Ik dien mij echter tol
hoofdzaken te beperken.
Laat ik dan hier onmiddellijk opmer
ken dat er ook aan deze bloemlezing
helaas feilen aankleven die niet onver
meld mogen blijven, niet in de laatste
plaats omdat men mag hopen, dat een
en ander bij een eventuele herdruk
verbeterd moge worden. De opzet van
het boek is loffelijk. In tegenstelling
tot de oude bloemlezing bevat deze
nieuwe een fatsoenlijke inleiding; om
precieser te zijn: een goed opstel van
Dirk Coster over het religieuze senti
ment in de Nederlandse poëzie. Zijn
gedachten over de relatie tussen de
dichtkunst en de Godservaring, zoals
die in de loop der tijden in het volks
gemoed tot uitdrukking is gekomen,
zijn in haar juistheid beknopt, helder
en zakelijk geformuleerd en oriënteren
de lezer bevattelijk op de rijkdommen
aan schoonheid, welke hem in dit gebied
open liggen.
Er schuilt echter meteen een addertje
in het aan het opstel voorafgaande
„Woord vooraf". Daarin merken de
samenstellers op, deze bloemlezing mede
te doen dienen bij het onderwijs in de
Nederlandse Letterkunde op de Middel
bare school. Hier begaan zij een fout
waarmee zo onderhand al ontelbaren
hen zijn voorgegaan. Immers, deze
bloemlezing zal zeer apert niet geschikt
ïijn om te dienen bij het onderwijs.
Het addertje schuilt hierin, dat, vol
gens het inmiddels beruchte artikel 10
van de Wet op het Auteursrecht, de
uitgever in genen dele verplicht is
honoraria uit te keren aan de dichters
uit wier werk bloemen gelezen werden,
wanneer het bedoelde boek bestemd is
voor het onderwijs of een weten
schappelijk doel Het is du.deltjk dat
men zich als uitgever, met de vinger bv
artikel 16, ontslagen kan achten van
onprettige uitgaven, wanneer men maar
in 'een voorwoordje bij de bloemlezing
uitdrukt, dat men haar bestemt voor het
onderwijs.
Deze kosteloze methode om van een
grote groep dichters zoveel verzen te
lezen tot men een goed verkoopbaar
boek op de markt kan brengen, is op
zijn minst onnet.
Maar er zijn andere fouten. Dit is
spijtig genoeg, want deze anthologie
had bij wat meer verzorging zeer veel
aan bruikbaarheid kunnen winnen. Ik
kom dan op de bloemlezing zelve, op
de gemaakte keuze. Al hebben de
samenstellers zichtbaar gestreefd naar
een doorbreking van de vaste lijst ge
dichten welke almaardoor in bloem
lezingen worden opgenomen, toch zijn
er hier enkele duidelijke gevallen van
onachtzaamheid aan te wijzen. Er ware
een kans geweest, b.v. Anton van Duin
kerken eens anders te doen kennen da.i
als de dichter van het eeuwige „Volk in
de processie".
Vooral in zijn twee laatste, naoorlogse
gedichtenboeken, kan men verzen vin
den, wier heropneming in een bloem
lezing ais deze veel had kunnen bij
dragen tot een betere kennismaking
met de nog vaak onderschatte, virtuoze
dichter in deze meest vooraanstaande
Katholieke publicist. Naast het opge
nomen „De Wuivende" zou een van
zijn kerstgedichten en een prachtig vers
als „Psalm van Vadervreugde" of het
haast testamentische „Dichters bezin
ning", een het geheel verrijkende aan
winst hebben betekend voor de bloem
lezing. Dit geval staat niet alleen. Men
vergeve het mij, dat ik me even bepaal
tot de Katholieke dichters Ook de
keuze uit net werk van Gabrië) Smit is
ronduit slecht Namen als Jacques
Benoit, Matthias Kemp Frank Valke
nier, Gabrië] Gorris, om enkeldn te
noemen, ontbreken geheel en al.
De jongste generatie is al even slecht
vertegenwoordigd. Van de „ouderen"
wordt Karei Meeuwesse in de inleiding
nog wel genoemd, maar Coster schrijft
zijn naam „Meeuwisse". Van de „jonge
ren" is de tragisch overleden Ben Sik
ken niet genoemd. Jan Ley ten staat ook
nog wel even vermeld, maar enigerlei
I keuze uit zijn mooie religieuze verzen
uitbreekt. Ik denk. wat de jongeren
betreft, nog bijzonder aan de nog zo
weinig opgemerkte Katholieke dichter
Mattheus Verdaasdonk, over wie nota
bene Jacques Bloem in „Libertinage"
(sic!) uit puur enthousiasme een zeer
waarderende beschouwing schreef.
Als ik van Mattheus Verdaasdonk
hieronder een gedicht „Introïtus van
Pasen" overschrijf, dan doe ik dat niet
alleen, omdat ik het jammer vind, dat
dit prachtige gedicht in de bloemlez.ng
van Coster en Deering geen plaats ge
vonden heeft, maar ook omdat het mij
toeschijnt, dat Verdaasdonk hiermee net
totnutoe zinrijkste religieuze gedicht
van zijn generatie geschreven heeft'
een gedicht, waarbij veel verbleekt van
wat in het onderhavige werk breeduit
staat opgenomen, niet in het minst het
drietal van mijzelf opgenomen verzen.
INTROÏTUS VAN PASEN.
Ik ben verrezen en Ik blijf u bij.
Minnaars vergaan en vrouwen die
beminnen,
en van de bronzen luiten van de zinnen
springen de snaren; alles gaat voorbij.
Maar waar gij gaat daar ga Ik
aan uw zij,
Ik dring door deur en venster bij
u binnen,
Ik ben verrezen en Ik blijf u bij.
Steden in puin met torens en
met tinnen,
tempels van Zeus, van Boeddha
en van Mij,
het rijk van keizers en van
keizerinnen
en 't liefste lichaam wikkelt
men in linnen.
Ik ben het leven en het Panta Rei.
Ik ben verrezen en Ik blijf u bij.
Mattheus Verdaasdonk.
Het is evenzeer jammer dat bij de
protestantse jongere dichters Ad den
Besten b.v. geheel ontbreekt, terwijl uit
de beste, door een jongere dichter ge
publiceerde bundel van het jaar 1943,
„Poëzie in Praktijk" door Guillaume
van der Graft toch wel een veel en
veel betere keuze gemaakt had kun
nen worden dan het ene van hem
opgenomen gedicht-
Ik kan aan deze beknopte opmerkin
gen toevoegen, dat het niet alleen een
storende indruk maakt ajs men -n
inhoudsopgave bij acht dichters geen
geboortejaar xan vinden, maar dat een
bondige bio-, of althans bibliograpm-
sche toevoeging een en ander ten gunste
van „het Middelbaar Onderwijs" aan
vaardbaarder had kunnen maken. Het
'j' J?0®maals> jammer, dat deze mei
durf en bekwaamheid ter hand ge
nomen taak slechts ten dele geslaagd
is. Het ware onzinnig te zeggen, dat
het boek in zijn huidige aanzien geen
rujme verspreiding verdient en niet
veel goed zou kunnen doen. Vooral de
Prijs 5.50) is zêer redelijk en de
uitvoering is prima Het is slecnts
nadrukkelijk te hopen, dat 'n eventuele,
hopelijk spoedig noodzakelijke, her
druk van dit werk van Coster en Dee
ring voor dezen de aanleiding moge
zijn, de storende feilen aan hun arbeid
weg te nemen, al dien ik hier aan toe
te voegen, dat zij zomin als wie dan
ook zich nimmer zullen kunnen vleien
met de wetenschap, het allen naar de
zin te hebben gemaakt. Dit is nu een
maal de vooraf gekende doem van
ipdc bloemlezer.
MICHEL VAN DER PLAS.
Henry („Hakkie") Hoidert, de 42-
jarige ex-directeur van het dagblad
„De Telegraaf' is hedenmorgen door
het Amsterdams bijz. gerechtshof ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van 13
jaar met aftrek van de voorlopige
hechtenis sinds 22 December 1946, als
mede ontzetting uit het recht tot het
bekleden van ambten en het dienen
bij de gewapende macht voor de duur
van het leven.
„Van zeer ernstige aard" noemt de sen
tentie de feiten, waaraan de veroordeelde
zich heeft schuldig gemaakt en die het
hof bewezen achtte.
Deze feiten zijn: le Verdachte heeft
dienst genomen bij de Waffen-S S.; 2e
Hij heeft van Aug- '42 af opzettelijk als
verantwoordelijk directeur de leiding van
en het beheer over de N.V. Drukkerij
Elsevier gevoerd en het dagblad De Te
legraaf doen drukken, waarmede hij heeft
medegewerkt aan de verbreiding van het
nationaal-socialisme; 3e Verdachte heeft
de heer G. J. van de Linde (employé van
de Telegraaf) aan de Sipo verraden.
De raadsman van H„ die bij de uit
spraak niet aanwezig was, had na zijn
pleidooi opnieuw een onderzoek naar de
geestvermogens van zijn cliënt verzocht.
Het hof achtte hiertoe echter geen rede
nen aanwezig, omdat uit een psychiatrisch
rapport en uit de houding van' verdachte
ter zitting, volgens het hof, hiertoe geen
noodzaak is gebleken.
De verdachte kan niet worden ontzet
uit de kiesrechten, aldus de sententie,
omdat hij door zijn dienstnemen bij de
Waff'en-S.S. het Nederlanderschap heeft
verloren en daardoor deze rechten auto
matisch niet meer bezit.
Wanneer men in deze tijd door be
paalde fruitstreken van ons land, b.v. De
Betuwe rijdt, ziet men overal in de boom-
gaarden hopen fruit liggen.
Dit is een naar gezicht, vooral als de
regen'bij stromen uit de ludht valt. En
menigeen zal denken, dat dit nog een
hoeveelheid vernietigd fruit is tengevolge
van de slechte prijzen.
De Ned. fruittelersorganisatie wijst er
echter op, dat dit niet juist is. De slechte
fruitprijzen al zijn ze nog niet hoog
zijn sinds lang voorbij en dat thans vrij
veel fruit in de boomgaarden ligt, heeft
tot oorzaak het kistengebrek.
Er gaat thans veel fruit naar Duits
land, waarvan een (groot) deel in kis
ten: soms bedraagt deze export 250 wa
gons per dag. Er is een week geweest,
dat de export 200 wagons per dag ge
middeld over die week was. Die kisten
komen wel terug, maar niet snel. En de
fruitoogst 1949 is zeer groot, nog groter
dan men had verwacht; de oogst is in
sommige boomgaarden 3040% hoger
dan de teler zelf had geschat.
Dientengevolge zijn uitermate veel kis
ten nodig ook in verband met het feit,
dat thans reeds zeer veel fruit in kisten in
koelhuizen en fruitbewaarplaatsen staat
opgeslagen. Minderwaardige kwaliteiten
fruit worden thans reeds in zakken aan
gevoerd en los gestort in de wagons naar
Duitsland verzonden.
Nog enkele weken, misschien enkele
dager. en er zijn voldoende kisten uit
Duitsland teruggekomen om het laatst»
fruit uit de boomgaard in op te slaan.
De Italiaanse president, Luigi Einaudi.
heeft gisteren op de Via femilia, de
voornaamste weg van Italië, die leidt
van Rome naar Milaan, een grote nieu
we brug over de Po geopend. De uit
staal en beton opgetrokken brug is 605
nieter lang. Bij een geallieerde lucht
aanval in 1944 werd de oorspronkelijke
brug vernield.
Het is de achtste van de negen brug
gen over de Po, die thans herbouwd is.
De negende nadert de voltooiing. Van
de 3000 Italiaanse bruggen, die bü ge
vechtshandelingen werden vernield, zijn
er thans 2900 herbouwd.
Tegen laden van munitie
De vakvereniging van havenarbeiders
te Marseille, welke is aangesloten bij het
algemeen vakverbond (C.G.T.), heeft
gisteren besloten, het laden van munitie
voor het Franse leger in Indo-China van
November af te staken. 60 pet. der ha
venarbeiders te Marseille is lid van de
C.G.T.
Men verwacht, dat de overige haven
arbeiders, die bijna allen lid zijn van de
Force Ouvriere, vandaag hetzelfde be
sluit zullen nemen.
De exporteur in groenten en fruit, P.
Schut uit Rotterdam, had zich in bezet
tingstijd nogal laten gelden, niet alleen
in zijn organisatie, doch ook in zijn
werk. Er was m die dagen nogal waf
strijd in de exporteursorganisatie en
toen had fc>. zijn volle gewicht in de
schaal gelegd, door aan te kondigen dat,
indien niet gebeurde hetgeen hij wenste.
de Duitsers wel bij zou halen
nraVii W5-Uste °-m- dat het bestuur der
organisatie voor uit N.S-B.-crs, zoals
Wh Was' zou bestaan- In zijn werk
regae Schut zich vooral toe op het be
voordelen van de Duitsers, hij exporteerde
jn de vier jaar tijd voor ruim 10 mil-
hoen aan producten naar Duitsland. Voor
de oorlog bezat hij volgens zijn op
gaaf 400-000, en na de bevrijding was
zijn bezit tot soo.ooo gegroeid. „Niet
slecht", vond de president der Raad van
Cassatie te Den Haag, waar S. zich te
verantwoorden had in hoger beroep. Het
Bijz. Hof had_ hem veroordeeld tot
60-000 boete of b mnd. hechtenis, nadat
Schut reeds drie jaar geintemeerd is
geweest. Hoewel verdachte thans weer
als expoiteur werkzaam is, zei hij de
j j J?1? kunnen betalen, ook al
hy plm. 300.000 in de Vermo
gensbelasting heeft te betalen. Verd. be-
v°orts, zijn bedreigingen met de
niet zo ernstig te hebben be-
aoeia. „wij in de groentenhandel zeggen
wei eens i ,:r wat", aldus verd. Hij had
op de veiling te Rhoon een collega, die
ijeve Oranje" had geroepen, een schop
gegeven, doch S. zei, dat die man lastig
en dronken was. Overigens confor
meerde hij zich met de conclusie van een
raadsheer, n.I. dat verd, zozeer leefde bij
zijn exportwerk, dat hij de grenzen der
betamelijkheid in oorlogstijd vergat. De
raadsman wees op betekenis van de tuin-
bouwexport naar Duitsland en v eg
vermindering der boete. Arrest op 26
Nov.
CHIEOAM
