Parijs beleeft weer sensatie
Proces om een priester-werkman
BEDUCHT voor lava van de Etna
ie over R. T. C-resultaten
ij de Ver. Naties
Russen en satellieten gaan echter
Vreugdi
bij
De koopkracht van een uurloon
weer
te keer
Weerbsricht!
Oliemagnaten zitten angst
Voorraden zijn gevaarlijk hoog
Kerk- en staatsmacht in het land
van Gottwald
Leden „Commando Pieters" voor
hun rechter
Mag hij tegenover
priesterschap
zijn patroon
verzwijgen?
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
zijn
Fantastisch licht- en vlammenspel
Hulpeloos in
sneeuw en ijs
NDER DE
ONDER
LO U
P E
Russische arbeiders verdienen het minst
Protest Nederlandse
gedelegeerde
Vrees voor zacht weer
Tsjechische bisschoppen gispen regering
Storm beukte Hamburg
Deens vrachtschip
sloeg lek
Benoemingen in het
Bisdom Haarlem
Jeugdige bandieten
uit bezettingstijd
71ste JAARGANG
No. 21099
(Van onze Par ij se correspondent)
Een zaak, heden voor de kamer van arbeidsgeschillen te Parijs
aanhangig gemaakt, vestigt de publieke belangstelling op de
priesterwerklieden, die sinds de verzetsbeweging deel uit maken
van de Parijse Missie. Men heeft met de priester-werklieden te
doen met een bijzondere vorm van Missie, waaromtrent het ker
kelijk gezag nog geen uiteindelijke uitspraak heeft gedaan. Het
wenst zelfs, dat over die vorm van apostolaat in Frankrijk nog
niet wordt geschreven, anders dan in de gezaghebbende publi
caties op geestelijk gehied. Een bepaalde sensatiepers heeft zich
aan de wensen van wijlen kardinaal Suhard en de leider der
Parijse Missie, kanunnik Hollande, niet gestoord en daarmee be
gripsverwarring gesticht, zo niet erger.
REDDINGSPOGING VAN
POOLSCHIP
De start voor
de wedstrijd met „voorhistorische'
Zaterdag j.l. in Deventer.
rijwielen
Voor het Amerikaanse oorlogsmonument op het kerkhof te Margraten
vervaardigden vier Amerikaanse architecten dit ontwerp. Architect
A Roosten zal het uitnnoror,
ENKELE BUIEN
130 RUINES INGESTORT
„HET HEERLIJK AVONDJE"
DE KANTOREN zijn tijdelijk gevestigd ln het
Gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven 71,
Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 9095 ten
name van de „N.V. De Courant De Maasbode",
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt t 3 90 per kwartaal,
1.30 per maand, f 0 32 per week
Directeur: J KULJFERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P.
LEO J M. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom-»
breedte bedraagt 15 et? per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende alvertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
Op alle trappen van de kerkelijke hier
archic wordt het vraagstuk der priester-
werklieden aandachtig gevolgd, maar ook
met grote omzichtigheid. Leken hebben
zich daaromtrent geen oordeel aan te ma
tigen. Kardinaal Suhard omringde deze
bijzondere vorm van priesterarbeid met
zeer bijzondere zorgen in een voortdu
rend contact, jat voor aanmoediging mag
worden gehouden. Ook zijn opvolger mgr.
Feltin heeft de Parijse Missie doen voort-
werken.
Dit neemt niet weg, dat bij vele geeste
lijken bedenkingen bestaan, wat niet wei
nig is aangewakkerd door minder geluk
kige mededelingen, ^ls van een Mauriac
in de „Figaro" als over het 's avonds
Mislezen, waarvoor Rome nooit toestem
ming heeft gegeven zoals het hoogste ker
kelijk gezag zich nog niet over deze Mis-
sievorm heeft uitgesproken. Men kan wel
zeggen, dat men hier voor een bijzon
dere ernstige proef staat, omtrent wier
uitkomsten wegens haar jeugd" nog
niets positief is te zeggen-
De beweging is opgekomen uit de ver
zetsbeweging, toen tal van priesters in de
ondergrondse beweging in nauw contact
hebben geleefd met de meest uiteenlo
pende elementen van de maatschappij en
een buitengewoon gunstige invloed heb
ben kunnen uitoefenen. De gelijkheid van
levensomstandigheden wekte banden van
vertrouwen, waardoor apostolaat uitge
oefend kon worden bij de „ontoegankelij-
ken". Gelijke ervaring werd opgedaan
in de concentratie- en arbeidskampen der
gedeporteerde arbeiders. Tal van pries
ters hebben toen vrijwillig het lot der
weggevoerden gedeeld, om ze niet van
geestelijke zorgen verstoken te laten.
Wat heeft men nu onder „ontoegan-
keUj)ien" te verstaan? De groep van
volkomen ontkerstenden onder de
Franse volksmassa. De anti-godsdien
stige propaganda heeft die mensen gods
dienst- en vooral priestervüandig doen
opgroeien. Maar zowel geestelijken als
leken hebben wet de weg, door de
priester-arbeiders ingeslagen, het pad
gevonden om die a-fkerigen te berel-
Sommlge leken hebben priesterroe
ping voelen ontwaken en ziw Pr' er
geworden, nadat ze reeds als werkman
een taak in de maatschappij vervul
den. Soms als geschoolde arbeiders)
Die priesters zijn opgenomen in de Pa
rijse Missie en dragen niet het priester
kleed en uiterlijk wijst niets op hun be
diening, tenzij de tonsuur.
De priester-arbeider, die, zoals dezer
dagen aangekondigd, voor de kamer der
arbeidsgeschillen verscheen op grond van
het hem wegens zijn priesterfunctie ge
geven ontslag, droeg een grijs werkpak.
In dat weglaten van een uiterlijk teken
ligt het grote verschil m°t de legeraal
moezenier, die althans op de uniform het
teken van zijn ambt draagt.
De priesters-werklieden leven in de re
gel buiten het parochieleven, temidden
van hun mede-werklieden en onder ge
lijke materieele voorwaarden. Men kan
zich voorstellen, dat de leken tegenover
deze ongewone vorm van apostolaat wat
onwennig staan. Vooral de vraag omtrent
de verhouding tot de parochie-arbeid trok
belangstelling. Warme verdediging bleef
niet uit.
In een bijzonder belangrijk werk,
waaraan vooraanstaande geestelijken
en leken aandeel hebben gehad, heeft
men in de loop van de zomer de vraag
willen beantwoorden: „Wat verwacht
men van de priester?" In een prachtige
uiteenzetting, uitgegaan van het Centre
de Docmentation sacerdotale" en bij
Pion te Parijs verschenen, heeft de be
kende kanunnik Glorieux het vraagstuk
van de priester in arbeiderskring be
handeld en er het getuigenis van een
priester-arbeider op doen volgen.
Een der bedenkingen die het veelvul-
digst geuit worden, is deze: Doen die bui
tengewoon energieke geestelijken niet
beter zich binnen het kader van de paro
chie te houden hetzij in de diaspora, of
in de volslagen vijandige wijken? Biedt
hun wilskracht hen daar niet dezelfde
kansen op vruchtbare arbeid? Van de
zelfde kant wordt zelfs de vrees geuit,
dat, wijl de vijandigheid jegens geeste
lijke en kerk medeberust op de verdacht
making, dat beide niet anders dan ver
tegenwoordigers zijn van de kapitalis
tische maatschappij, de gelegenheid zal
worden aangegrepen om de prieste"--
mederabeider te houden voor een „klasse
genoot" der kapitalisten, waardoor het
losmaken van de parochie nog maar ver
sterkt wordt. Dat zijn natuurlijk vrag°n
waarop alleen het kerkelijk gezag ant
woord heeft te géven.
Intussen mag men aannemen, dat de
priester-arbeider abbé Boyer, het bo
venbedoelde geding niet zonder voor
kennis van zijn geestelijke overheid
heeft aanhangig gemaakt. Het gaat om
niet meer of minder, dan om het recht
van de priester-werkman arbeider te
zijn. Dit geval verdient daarom zeer de
aandacht.
Abbé Boyer leeft in het XlIIe arrondis
sement van Parijs in een kwartier, dat
berucht is om zijn hopeloze woningtoe
standen en verouderde fabrieken, een
wijk van ergerlijk pauperisme- Hij had
zich daar verhuurd als bezorger in een
wasserij, natuurlijk om daardoor veelvul
dig contact te hebben met de arbeiders.
De werkgever vernam, dat hij een priester
in zijn dienst had en gaf zijn bezorger
daarop ontslag. Hij verklaarde omtrent
de plichtvervulling volkomen tevreden
te zijn geweest, doch geen priester in
zijn dienst te willen hebben. Tegen dal
ontslag kwam abbé Boyer op bij de kamar
der arbeidsgeschillen.
Bij de behandeling van de zaak voor
die kamer verklaarde de patroon: ,.De
abbé heeft mij zijn kwaliteit verzwe
gen. Ik heb het recht de situatie te ken
nen van het personeel, dat ik aanneem"
Daartegenover stelde abbé Boyer: „Ik heb
mij als werkman verhuurd, of ik priester
ben, daar hebt u niet mee te maken. Gy
hebt alleen mijn arbeidskwaiteit en nauw
gezetheid te kennen. Een arbeider is geen
machine hij heeft het recht een ziel te
bezitten".
De werkgever heeft daarop geantwoord.
„Gij hebt ons al uw werktijd te geven
en geen ande»? activiteit te hebben".
Waarop abbè Boyer heeft aangevoerd.
„Gedurende de werktijden ongetwijfeld
maar daarbuiten ben ik vrij man".
De rechtskundige raadsman van abbe
Boyer heeft daarop aan de werkgever
de vraag gesteld: „As u iemand aan
neemt, vraagt u dan of hij communist
is, of vrijmetselaar?" Antwoord: „neen".
De verzoening der partijen mislukte
en Dinnenkort zal de kamer der ar
beidsconflicten dus uitspraak moeten
doen over de vraag of het ontslag ge
wettigd is geweest, of niet, met andere
woorden of een priester-werkman
zijn hoedanigheid als priester moet be
kend maken, of niet.
De Parijse Missie, die thans negentien
priesters-arbeiders telt, staat onder het
toezicht van kanunnik Hollande door
het aartsbisdom daarvoor aangewezen.
Slechts in enkele parochies zijn die pries
ters in het parochiaal verband opgeno
men. Zij vormen een elite van missio
narissen, wier heldhaftige arbeid grote
bewondering wekt en Sommigen ontmoe
ten in hun moeilijke omgeving een op
merkelijke waardering Er doen zich ech
ter bij hun arbeid zoveel moeilijkheden
voor, die door de kerkelijke overheid
moeten worden opgelost, dat het zeer ge
wenst is, dat de leek zich van elk oordeei
onthoudt en zich bepaalt tot het bidden
om Gods zegen over deze priesterarbeid,
waaromheen maar al te veel romantisme
wordt geweven.
De uitbarsting van de Etna, die men
aanvankelijk van korte duur waande,
is nog voortdurend aan de gang- Er
bestaat gevaar voor het dorpje Bronte.
De lava vordert slechts 1 km per uur
over een front van 400 meter. De snelheid
de lavastroom nam af, nadat een
Een boerderij op zeven km afstand van
Bronte is Zondagochtend door de lava
stroom verzwolgen. Een ooggetuige ver
klaarde: „het was alsof een slang een
konijn verzwolg. Eerst leek het, alsof de
muren de lava tegenhielden, maar zij
scheurden spoedig. Een wolk stof en rook
steeg op en daarna was nog slechts de
De twaalfhonderd ton metende „John
Biscoe" is by Deception-eiland in het
Zuidpoolgebied aangekomen met aan
boord een Britse expeditie, die pogen
zal elf ?ritse geleerden, gestrand op
het eiland Stoninglon, dat nog 650 km
dichter bij de Zuidpool ligt, te redden.
Volgens een verslag van Reuters spe
ciale correspondent, die de reis met de
„John Biscoe" meemaakt, ligt men thans
voor anker, in afwachting van een
gunstige gelegenheid, zodra de haven van
sneeuw en ijs zal zijn vrijgemaakt, om
een meegevoerd vliegtuig aan land te
brengen, dat dan naar Stonington zal
vliegen om de elf geleerden uit hun isole
ment te verlossen.
De „John Biscoe" is vergezeld van een
tankboot, de „Gold Ranger", met benzine
en olie voor het Norseman-vliegtuig. Het
grootste gevaar voor beide schepen be
staat hierin, aldus seint de correspondent
dat de nauwe ingang van de haven ver
sperd wordt door een ijsberg. De haven
baai is eigenlijk een bassin in een vulca-
nische krater, beschut door lavaheuvels.
Vol sneeuw en ijs baadt zij in schitte
ren zonlicht. Op sommige plaatsen komt
stoom omhoog-
V uil I vvii blCCg f 1-1 U u i- uu vv Uu 11 *-*
bosje was vermeid. Ue stroom heeft zichmachtige lavastroom te zien",
toen gesplitst en loopt thans in een kleinDe lava, die uit vijf openingen naar
dal, op 6 km van Bronte, dat eerst dient j buiten stroomt, is nog drie kilometer van
gevuld te zijn, voor de stroom verder kan.
In Catania, op de helling van de Etna,
valt reeds sedert twee dagen een fiine
stofregen- 's Avonds rijden lange rijen
auto's naar de omliggende hoogten, waar
de talrijke kijklustigen het fantastisch
schouwspel gadeslaan van de gloeiende
stroom, die zich voortbeweegt door de
duisternis en de reusachtige vlammen,
die opschieten uit de nieuwe kraters.
De dorpelingen van Bronte en Molette
slaan op veilige afstand het schouwspel
gade, biddend dat hun huizen gespaard
mogen blijven.
Als we nagaan hoeveel iemand voor
een uurloon aan levensmiddelen kan
kopen, dan blijkt het dat de Australische
arbeider er het best aan toe is. Het
Arbeids-Statistiek Bureau van de Ver.
Naties heeft in 19 landen een onderzoek
nn dit gebied ingesteld en de uitkomst
was dat na Australië de arbeiders in
Amerika Noorwegen Canada Denemar-
keTen Engeland vo gden op de ranglijst
vin de koopkrachtigste uurlonen voor
zover het voedingsmiddelen betreft.
De Rus is er het slechtst al. Hy moet
ue reus is ei j werken, om
vier tot zeven maal zo i<"b kunnen
dezelfde hoeveelheid voedsel te kunnen
kopen als een Amerikaan Afgezien van
de Rus staan Italië en Oostenrijk het
laagste op de ranglijst. uu_
Voor de V. S- werd een gemiddeld uur
loon aangenomen van'Dollar 1-3
Men heeft de koopkracht alleen uit
gedrukt in voedingsmiddelen. Zou men
ook andere artikelen in aanmerking
hebben genomen, zoals kleding en
schoeisel, dan zou de vergelijking nog
meer ln het voordeel van de Ameri
kaanse arbeider zijn uitgevallen-
Stelt men de koopkracht in voedings
middelen uitgedrukt van de Amerikaanse
arbeider op 100, dan blijkt die van de
Australische arbeider 109 te bedragen.
Dit is te verklaren uit het feit, dat men
in Australië meer vlees eet en het goed
koper kan verkrijgen. Noorwegen staat
op 88 Canada op 84. Denemarken op 80,
Engeland op 71, Zweden op 69, Finland op
52, Israël op 51, Zwitserland op 51,
Tsjecho Slowakije op 48, Ierland op 45,
Frankrijk op 35, Duitsland op 32, Italië
°P 24, Oostenrijk op 23 en Rusland op 18.
Een Amerikaanse arbeider moet 30 mi
nuten werken om een pond bacon te ver
dienen, een Russische arbeider echter
zeven uur en 46 minuten. Voor een dozijn
eieren, een pond meel, een pond melk een
een 0°nd„ suiker moet een Amerikaan
resp. 27, 4, 9 en 4 minuten werken, een
Australiër resp. 53, 4, 10 en 6 minuten,
een Fransman resp. 106. 20 22 en 27 mi
nuten, een Engelsman 57, 5' 16 en 10 mi
nuten, een Italiaan 112. 22.' 28 en 46 en
een Rus 158, 52, 59 en 141 minuten.
Cijfers voor Nederland werden niet ver
strekt-
een brede kloof, die haar naar men hoopt
zal tegenhouden, totdat het vloeien op
houdt, maar als deze hindernis spoedig
genomen wordt, zijn de dorpen verloren.
Als de stroomsnelheid blijft verminderen
is er hoop dat de dorpen behouden zullen
blijven, zo wordt van de observatieposten
bericht-
Indonesië is weer eens het onderwerp
geweest van een heftig debat der Ver.
Naties. Het gebeurde Zaterdag in de poli
tieke commissie..
Sir Benegal Rau, vertegenwoordiger
van India, had een resolutie ingediend
waarin de algeméne vergadering werd
uitgenodigd de overeenkomst, welke op
de R. T. C. is bereikt, toe te juichen en
de betrokken partijen daarmee geluk te
wensen. Deze resolutie was ondertekend
door de 16 staten, welke dit jaar de be
kende conferentie te Delhi hebben bij
gewoond.
Dimitri ManoeJsky van de Oekraïne
trok tegen deze resolutie fel van leer.
Hij beweerde, da{ „de door de Neder
landse bezetters ontketende oorlog met
steun van de V. S. en het Verenigd Ko
ninkrijk en gericht tegen het Indonesi
sche volk zelfs nu nog met onverminderde
felheid wordt gevoerd". Hij becritiseerde
ook de Arabische landen, die de resolutie
tekenden, welke de overeenkomst aan
beveelt.
„De kliek van Hatta heeft alles aan de
Nederlanders verkocht", zo zeide Ma-
nouilsky. „Wijde" democratische kringen
in Indonesië, evenals de verzetsbewegin
gen, erkenden de regering van Hatta noch
de besluiten van de Haagse conferentie en
delen van de Indonesische strijdkrachten
sloten zich „in drommen" bij het verzet
aan. Het Haagse accoord noemde hij niets
anders dan een rookgordijn voor de ex
ploitatie van het gebied door Amerika en
Engeland.
Ue Oekraïnse afgevaardigde diende
daarom een tegenresolutie in. waarin te
rugtrekking werd geëist van de Ned. troe
pen, de vorming werd gevraagd van een
commissie van alle leden van de Veilig
heidsraad om de activiteit der Ned. auto
riteiten te onderzoeken en tenslotte de
liquidatie van de Unci werd geëist.
Ue Australisch-, gedelegeerde John Hood
en de Amerikaan Warren Austin verde
digden het ter R. T. C. bereikte resultaat
en spraken zich, evenals de Birmese en
Syrische afgevaardigden, uit voor de re
solutie der „Delhi-landen".
De Ned. gedelegeerde Van Heuven
Goedhart zeide, volgens Reuter, dat Ma-
noeilsky zich ergerde over de overeen
komst. omdat hij nu niet langer kon spre
ken over Nederlands-Indonesische ge
schillen. „Onze deelgenoten ter conferen
tie zijn nog niet aan deze tafel vertegen
woordigd", zo ging hij verder. „Wanneer
derhalve de afgevaardigde van de Oekraï
ne het nodig vindt de Indonesiërs als de
„kliek van Hatta" te bestempelen, ben ik
het aan mijn eer verplicht een woord van
protest te laten horen. Niet alleen is er
geen reden om te betwijfelen, dat deze
Indonesische leiders de werkelijke ver
tegenwoordigers van hun volk zijn maar
.er zijn ook bewijzen van hun grote liefde
voor hun volk. De Oekratnse afgevaar
digde heeft hen beledigd omdat zij niet
tot de communistische partij behoren",
aldus de Nederlandse afgevaardigde.
Met 435 stemmen en 4 onthoudingen
werd de „Delhi"-resolutie aangenomen-
De vijf Slavische landen stemden tegen,
terwijl Joegoslavië, Uruguay, Haïti en
Guatemala zich van stemming onthielden.
De verwachting geldig van heden
tot morgenavond luidt:
Half tot zwaar bewolkt met op de
meeste plaatsen enkele buien. Aan
de kust tijdelijk harde of stormach
tige, in het binnenland matige tot
krachtige Westelijke wind. Weinig
verandering in temperatuur.
Dinsdag 6 December: zon op 8.32
uur, onder 1630 uur; maan op
16.29 uur, onder 9.57 uur.
De Amerikaanse olie-positie zal voor
een goed deel afhangen van de ont
wikkeling van het weer gedurende de
wintermaanden. Op het ogenblik
schijnt zjj in een tamelijk labiel even
wicht te verkeren, en nu de periode
van grote vraag naar benzine voorbij
is, is het de kwestie van vraag en aan
bod van stork-olie die het beeld van
«e oliemarkt tot aan de komende lente
za' beheersen.
Tenzij de flinke voorraden stookolie
aanzienlijke mate verminderen, zal de
olieindustrie grote moeite hebben de hui
dige prijsstructuur te kunnen nandhaven.
Alles zal daarbij afhangen van het weer.
Gedurende het abnormaal zachte winter-
seizoen 1948/ 49 sloegen de prijzen van
lichte stookolie reeds spoedig een dalen
de richting in. De voorraden die waren
aangelegd om ook gedurende een lange
en strenge winter aan elke vraag te kun
nen voldoen, bleken tenslotte tengevolge
van het wel geringe verbruik, veel te
groot, waardoor prijsverlagingen niet
konden uitblijven.
De prijs van ruwe olio, kon slechts door
middel van drastische maatregelen op
peil gehouden worden. De productie van
ruwe olie werd reeds vroeg in dit voor
jaar aanzienlijk beperkt, zodat op het
einde van Juli de gemiddelde dagelijkse
productie minder dan 4.700.000 barrels
bedroeg, vergeleken met een gemiddelde
dagelijkse productie van 5.600.000 barrels
voor de week eindigende op 1 Januari jl.
Omdat hierdoor vraag en aanbod meer
met elkaar in evenwicht kwamen, kon
een daling van de stock-olieprijzen voor
komen worden, en kon na Juli zelfs een
stijging van de prijzen intreden Voor de
Golf .van Mexico en op de Oostkust,
waardoor een totale prijsstijging van
0.45 per barrel geboekt werd. Toch heb
ben deze prijsstijgingen de scherpe da
ling nog niet goed gemaakt, daar er nog
altijd een nadelig verschil blijft van 0.95
per barrel vergeleken met de prijzen van
een jaar geleden.
Productie gestegen
Inmiddels is de productie van ruwe
olie en van de raffinaderijen sinds Juli
weer gestegen, terwyi de vraag, ten
gevolge van het zachte herfstweer, naar
huisbrandolie zeer gering is gebleven.
Volgens de laatste gegevens van het
American Petroleum institute beliepen
de voorraden lichte stookolie tot 19 No
vember j.l. een record-hoogte van
92.652.000 barrels, terwijl de voorraden
zware stookolie 68.620.000 barrels belie
pen. Deze grote voorraden hebben een
toenemende bezorgdheid veroorzaakt met
het oog op een bedreiging van de gehele
prijsstructuur van de oliemarkt in een
periode van dalende benzine-verkopen.
De koude die tegen het eind van No
vember Ln het Midden Westen en in de
Oostelijke staten beneden het vriespunt
is gedaald moge dan al een daling van
de prijzen hebben voorkomen, niettemin
is de positie gevaarlijk en bij terugkeer
van abnormaal zacht weer zouden de
repercussies even ernstig zijn als vorig
jaar.
In dit licht bezien valt het dan ook niet
te verwonderen als de olie-industrie haar
expansie-plannen zou hebben uitgesteld.
Voor de tweede maal gedurende de af
gelopen 12 maanden heeft het American
Bureau of Mines zich door de trage con
sumptie genoodzaakt gezien zijn raming
van de toeneming van de binnenlandse
olie-consumptie in 1949 te herzien. De
eerste raming van December 1948, stelde
de waarschijnlijke stijging van de vraag
op 5,8 pet. In Augustus j.l. werd dit cijfer
herzien en met 1,6 pet verminderd, ter
wijl thans nog eens het percentage met
0,6 pet wordt verminderd.
In verband met de dollar-schaarste aan
de' andere zijde van de Oceaan, verwacht
men dat de olie-exporten in het Decem-
ber-kwartaal nog verder zullen dalen,
waardoor de totale export-vermindering
van dit jaar op 11 pet neerkomt.
Naar eerst Zaterdag door het Tsje-
choslowaakse episcopaat bekend is ge
maakt, hebben de gezameniyke Tsje-
choslowaakse bisschoppen op 17 No
vember de regering in een brief ver
zocht de nieuwe kerkwetten af te schaf
fen en „de afdwinging van onvervul
bare voorwaarden" te staken.
In de brief, waarin de bisschoppen een
opsomming geven van hun bezwaren te
gen de nieuwe kerkwetten en derzelver
uitvoering, verklaart het episcopaat, dat
de staat met de wet tot controle van het
godsdienstonderwijs „zich ten onrechte de
bevoegdheid heeft aangemeten om bij
voorbeeld het onderwijs der dogmata te
verbieden en lering van ketterijen te be
velen".
Door te bepalen, dat slechts geestelij
ken, die de staat aanvaardbaar acht. hun
werkzaamheden mogen uitoefenen, heeft
de staat in feite zich het recht tot het ont
slaan van geestelijken aangematigd, aldus
de brief.
De bisschoppen herhalen, dat zij alleen
het recht hebben om de priesters op
drachten te geven. „Alle anders luidende
bepalingen zijn ongeldig en zondig"
Na de bijeenkomst van de bisschoppen,
waarop de brief werd opgesteld, hebben
dezen een delegatie naar aartsbisschop
Beran gezonden. De bisschoppen meldden
echter op 24 November, dat de regerings
functionarissen de delegatie niet hebben
toegestaan de aartsbisschop te bezoeken.
Naar te Praag bekend is geworden,
heeft de regering nog niet op de bis
schoppelijk brief geantwoord. Het
schijnt echter, dat de regering nog niet
tracht alle voorzieningen van de gods
dienstwetten in praktijk te brengen.
Zo kon men in katholieke en andere
kerkelijke kringen nog geen geval op
noemen, waarin een geestelijke was uit
genodigd dc eed van trouw aan het
regiem af tè leggen.
Voordat er gestemd werd, zeide de
sovjet-Russische afgevaardigde Tsarapkin
dat hij de beschuldigingen van Manoeils-
ky onderschreef. Hij beweerde, dat Hatta,
Soekarno en de Amerikaanse vertegen
woordiger van de Unci hadden „samen
gezworen". Dit „complot" had ten doel
de vrijheidsbeweging te onderdrukken.
Volgens Tsarapkin was de overeenkomst
tussen Nederland en Indonesië „geladen
met ernstige poiitteke en militaire gevol
gen", die Indonesië tot een bedreiging
van de vrede en veiligheid zouden kun
nen maken.
Het besluit van de commissie zal in het
midden van deze week door de algemene
vergadering worden besproken. Men ver
wacht, dat de Veiligheidsraad Donderdag
of Vrijdag a.s. zal beginnen met de be
spreking van het rapport van de Unci.
Over Noord-Duitsland en de Noordzee
heeft Zondag een storm gewoed met een
windsnelheid van 120 kilometer per uur.
Te Hamburg stortten 130 ruïnes van hui
zen in. Zes personen werden onder de
puinhopen bedolven. Vier werden gered,
doch moesten met zware verwondingen
in het ziekenhuis worden opgenomen.
Twee vrouweh bevinden zich nog onder
het puin-
De scheepvaart op de Elbe, het Kieler-
kanaal en langs de Duitse Noordzeekust
lag stil- Het Nederlandse stoomschip
„Gaasterkerk" dat Zaterdagavond uit
Hamburg naar Rotterdam vertrok, ging
terug naar Hamburg om een nieuw anker
te halen. Het schip verloor zijn anker
Zondagmorgen in de Noordzee-
In veilige haven gesleept
Zaterdagmiddag werd. van het Deense
vrachtschip „Bess" een noodsein opgevan
gen, dat het ter hoogte van het lichtschip
„Texel" was lek geslagen en water maak
te. Onmiddellijk voeren sleepboten uit
van de fa Wijsmuller te IJmuiden en de
fa Doeksen op Terschelling. Ook de „Do-
rus Rijkers" van de N.Z.H.R.M. spoedde
zich naar de in moeilijkheden verkerende
Deen. Het bleek, dat de „Bess", een
vrachtvaarder van 548 ton, die op weg
was van Denemarken naar Duinkerken,
om ca 10 uur Zaterdagochtend het licht
schip „Texel" was gepasseerd. Later keer
den de Deen op zijn koers terug en ging
op ruim 2 mijl van het lichtschip voor
anker Vandaar werd om hulp gevraagd,
daar 'de machinekamer langzaam water
maakte. Naderhand kwam vast te staan,
dat de „Bess" reeds eerder met vlagge-
seinen om hulp had gevraagd, hetgeen
het lichtschip wegens de afwijkende wind
niet had opgemerkt. Om ongeveer vijf
uur wist de sleepboot „Holland" van de
rederij Doeksen contact met de „Bess"
te maken. Het Deense schip, dat 16 man
aan boord had, is naar Terschelling ge
sleept.
Baggermolen gezonken
Erger dan de Deen is de baggermolen
er aan toe, die tengevolge van de storm
Zondagmorgen in de benedenmond van
de Dordtsche Kil is gezonken. Het vaartuig
vormt bovendien een gevaar voor de
scheepvaart aldaar, aangezien het dwars
in het vaarwater ligt. Er zijn echter de
nodige waarschuwingsseinen op aange
bracht.
Maar aanpakken, lui.
Vol verwachtingJa, wij horen
het wel. Hemel, wat gaan die harten te
keer. Kan geen kwaad hoor. Op de avond
van de 5e December hebben alle dames,
getrouwd, ongetrouwd en verloofd, dis
pensatie om haar hart voor de „goed
heilig man" te laten kloppen. Wel een
wonder anders, dat er in de dagen van
de vrouwen-emancipanie nog geen vrou
welijke Sinterklaas is opgestaan!
Nu brengt het St. Nicolaas-zijn onge
twijfeld speciale eisen mee. Winkelen
ligt de dames wel, doch St. Nicolaas be
taalt alles zelf en dus zou de vrouwelijke
functionaris niet kunnen zeggen: „Zet U
het maar op de rekening van mijn man".
En dan is de aardigheid er gauw af.
j Doch laten wij op dit heerlijk avondje
I niet „heer-lijk" doen en onze hatelijk-
j heden in onze zak houden. Volgende keer
mag men weer het een en ander in z'n
zak steken.
Wat zal het geven vanavond? Wij heb
ben, zoals wy al, vertelden, gezegd in een
radeloze bui: „Laat die Sinterklaas naar
de bllopen" en het ziet er dus voor
ons niet best uit. Doch de goede Bisschop
heeft ons misschien reeds geabsolveerd.
En anders zullen wij maar vertrouwen op
onze collega's, die morgen gebukt gaan
onder kisten sigaren en dozen sigaretten.
Wij lopen niet graag „klap", maar als
wij anderen kunnen helpen om er door te
komen, dan zijn wij de beroerdsten niet.
Van die gedienstigen zijn er trouwens
meer.
Maar alle gekheid in Pietermans zak,
denken wij eigenlijk niet te weinig aan de
echte H. Nicolaas, wiens feestdag wij
morgen, 6 December vieren? Nu zegt U
natuurlijk, dat de heiligen meer te be
wonderen dan na te volgen zijn. Neen lui.
met dat smoesje komt U er vandaag niet
af. Niemand zal van U verlangen, dat er
bruidschatten door de vensters worden
geworpen om meisjes aan een man te
helpen. Wilt U met alle geweld gooien,
doe het dan met huizen óf kamers. Ver
der kunnen de dames van onze eéuw
er zelf wel voor zorgen, dat zy zonder
schat aan de man komen, als zij zelf maar
een „schat" zijn. Die „schatten" "inden
elkaar even goed zonder de „Spaanse
schatgraver" En het is ook helemaal niet
nodig .dat men uit een kuip de kinder
tjes springlevend doet verrijzen; over het
aantal kinderen in Nederland zal zelfs de
December-kindervriend niet ontevreden
zijn.
De grote karaktertrek van de H. Nico
laas was zijn verlangen om goed te doen
en te helpen door mensen in moeilijk
heden te verrassen. Nu zal niemand dur
ven ontkennen, dat er niet zeer veel men
sen gebrek hebben aan een vriendelijke
daad, welke hen opbeurt. En wanneer
iemand mocht beweren, dat hij ten deze
het zijne niet kan bijdragen, dan ont
kennen wij dat straal. U weet toch in
Uw buurt of kennissenkring ongetwijfeld
een gezin of een persoon, bij wie op
strooi-avond de verrassingen niet zullen
binnen strooien. Welnu, ga naar een win
kel en koop daar wat. Of zijn de zaken
gesloten, pak dan iets van Uw eigen juist
ontvangen cadeaux. Een papier er om,
een touw geknoopt en vlug bij de betrok
kene bezorgd-
Wanneer U dan op de feestdag van de
H. Nicolaas deze Bisschop een gunst af
bidt, dan zal hij deze simpele daad van
naastenliefde ais een goede noot aan
rekenen.
Maar wees dan ook met krenterig, want
de H. Nicolaas houdt er niet van, dat men
slechts een pepernoot uitgooit om een
grote speculaaspop te vangen. Het moet
op de dag va-, de harten van harte gaan.
Uw hart mag vol verwachtingkloppen
doch de liefde moet ook royaal een hartig
woordje meespreken. U mag gerust vro
lijk uitpakken en Uw vrijgevige vrouw,
man of verloofde flink pakken. Doch
verder ook.aanpakken!
U begrijpt het wel. niet?
Ja? Maar waarom bent U dan nog niet
aan het inpakken
ANALYST.
Z. H. Exc. de bisschop van Haarlem
heeft benoemd tot: kapelaan te 's-Graven-
hage (Allerh. Sacram.) de weleerw. heer
J. A. L. Cramers; te Overschie de wel
eerw heer G. A. v. Ettinger; te Koog
a/d Zaan de weleerw heer L. A. E. I. M.
Le Jeune, die kapelaan was té Wieringey-
meer.
Vervolgens tot kapelaan te Gouda (O.
L. Vr. Hemelv.) de weleerw. heer A. A. J
Buys; te Beverwijk (O. L. Vr. Goede
Raad) de weleerw. heer H. F. Jansen; te
Amsterdam (H Maria Magd.) de weleerw.
heer Th J. M. Ruiter; te Heemstede (O.
U. Vr. Hemelv.) de weleerw. heer C. Bak
ker, die kapelaan was te Castricum.
Tenslotte tot kapelaan te Scheveningen
(O. L. Vr. v. Lourdes) de weleerw. heer
C. A. J. Netten, die kapelaan was te Voor
hout.
Vier, nog jeugdige, sujetten, die zich
ware meesters hebben getoond waar
het er om ging gevangenen te tergen
en te mishandelen, hebben zich Zater
dag voor hej Amsterdams byz. ge
rechtshof moeten verantwoorden. Het
waren vier leden van het zgn. com
mando Pieters, die hun terroristenprac-
tijken in verschillende plaatsen van
ons land, maar vooral in het beruchte
„Witte Huis" te Loosdrecht hebben
uitgeoefend.
Als eerste verscheen voor het hekje de
thans 23-jarige Amsterdammer H. Duis-
terhof. Hij ontkende zelf ernstige mishan
delingen te hebben gepleegd. Wel gaf hij
toe bij mishandelingen aanwezig te zijn
geweest. Getuigen verklaarden echter,
dat D. wel degelijk aan het martelen van
gevangenen, die men tot spreken wilde
dwingen, heeft deelgenomen. Een hunner
vertelde het hof. dat hij door leden van
het commando aan de voeten was opge
hangen en toen was gegeseld. „Ik kan
mij niet voorstellen", zo zei deze getuige.
„dat een zo jong mens zulke geraffineer
de martelingen kon uitdenken. Hij dwong
mij te roepen „Es lebe die S.S." en als ik
dat niet hard genoeg deed, sloeg hij mij
op de mond".
Na Duisterhof werd de 27-jarige H.
Koelemrj uit Leiden voorgeleid. Ook hem
worden mishandelingen ten laste gelegd.
Bovendien wordt hij er van beschuldigd
in Brummen acht Nederlanders te heb
ben doodgeschoten. Ook heeft hjj Joden
gearresteerd. K. bekende vier personen
in Brummen te hebben neergeschoten.
De 26-jarige J. van der Stel bekende
de vier anderen te hebben vermoord. Ook
de mishandelingen gaf hij toe.
Met de 23-jarige A. van der Gouw, die
als laatste werd gehoord, was het een
enigszins zonderling geval. Deze ver
dachte gaf alle hem ten laste gelegde fei
ten toe en wees de getuigen erop, dat zij
naar zijn mening niet volledig genoeg
waren in hun verklaringen. De indruk,
dat deze man een voor een verdachte
wel wat merkwaardige houding aannam,
werd nog versterkt, toen v. d. G. er te
gen protesteerde, dat een bepaald geval
van mishandeling, waaraan hij zich had
schuldig gemaakt, niet in het proces-ver
baal was vermeld. Hij zeide er prijs op
te stellen, dat diit feit alsnog zou worden
ODsenomen. Verdachte, die door een psy
chiatrisch rapport een neurotisch psy-
chopaath wordt genoemd, die een ge
vaar is voor zich zelf en voor anderen
een qualificatie, die v. d. G. de opmer
king ontlokte, dat de psychiater, die dit
rapport had samengesteld, tot het „uit-
sch van de wetenschap" behoordegaf
te kennen, dat hij gaarne tot de doodstraf
zou worden veroordeeld. Hij zei, dat hij
spijt had van zijn misdaden en vreesde
weer tot dergelijke stappen te zuller. ko
men als hij in leven zou blijven.
Zaterdag a.s. zal de proc.-fiscaal ün
deze vier zaken requisitoir nemen.