Feest in de Stadsschouwbur
Een halve eeuw toneelhistorie
herleefde
R
een zware storm
I.C.V. en Londense conferentie
11 o
Ned. Franciscanen in Brazilië
De Zwarte Vos
Zes Fransen uit
Polen te Parijs
MIJNWERKERS" VIERDEN HUN
ST. BARBARAFEEST
VAN MIENTJE KWETTER
REÜNIE OP DE PLANKEN
Dverbevissjng Noordzee
ADIO
programma
Varkensvlees duurder
suiker goedkoper
Patrones tegen het gevaarlijk vuur
grensovergang bij
Protest inzake
Jeruzalem
Repatriërenden-stroom
en scheepsvervoer
Misdaadbestrijding in
het grensgebied
Commissariaat werd zelfstandige provincie
MAANDAG 5 DECEMBER 1949
PAGINA S
(Van onze Amsterdamse redacteur)
Ér is in dé Amsterdamse Stadsschouwburg feest gevierd, zó
sprankelend van geest en leven, zó klaterend van kleur en klank,
als zelfs die oude, eigenlijk veel te kleine schouwburg nog zelden
sal hebben meegemaakt. Honderden oud-leerlingen van de „To
neelschool" waren samengekomen, om, in een juichende reünie,
het vijf en zeventig jarig bestaan van hun school te vieren, samen
met H.M. de Koningin, vele andere autoriteiten en genodigden.
Het is een feest geworden van zachte tederheid en jonge energie,
dat, na de receptie van Woensdag en het symposion van Donder
dag, het blije derde tableau vormt van een feestelijk drieluik.
Spectacle coupe
bf™ ^.^-S^n^O
SS»
PRIESTER GEFOLTERD IN
ROEMENIE
„Stelt ons geen vragen. vrouw
«D kinderen nog in Polen"
CROQUETTEN BAKKEN HAD
BRAND TOT GEVOLG
COEVORDEN
UIT HET MOS" VERTAALD DOOö SEBASTIAAN
No. 20
VEERTIEN EI
Opa Hennen is vandaag acht jaar
gewordenEen ongelooflijke
leeftijd, als je daar eens over na
denkt!
Er heeft een aandoenlijk stukje
over hem in de krant gestaan mét
allerlei grappige kiekjes uit zijn
jeugd en zo.
Vanmorgen zijn alle klein-achter
achter-achter, en nog veel achter
der klein-kinderen op visite ge
weest het waren er negen hon
derd acht en zestig!
Straks zal de burgemeester hem
toespreken en dan krijgt hij een
oorkonde in een lijst.
Vooruit, Mien, zei Jan....:
zoiets beleef je nooit meer.
Dat moeten we beslist gaan zien.
Maar Jan, protesteerde ik.
Gistermiddag is juist ons vierde
eitje gekomen en.
Papa en Mama hebben be
loofd er zo lang op te passen, praat
te Janen trouwens, het wordt
hoog tijd, dat je eens wat frisse
lucht krijgt, morgen mag je aan
de broederij beginnen.
Ik heb me laten overhalen.
We kwamen net op het moment,
dat Opa Hennep met de burge
meester samen een jenever-besje
leegzooghet was de veertiende
bes, die Opa vandaag op zijn eigen
gezondheid gebruikteHij zag
al helemaal paars. Toen begonnen
we allemaal „Lang zal die leven"
te sjilpen en Opa sjilpte hikkend
mee. Omdat Opa Hennep ere-voor-
zitter van de onderwijs-commissie
is, zette de zang-klas een jeugd-
cantate in. Opa zelf sloeg met zijn
vleugels de maat. Hij was door het
dolle heenSjonges, zei ie
Dat heb ik hem toch maar netjes
gelapthikniet?
Het is geweldig, Opalach
te de burgemeester.We zullen
je Voordragen voor een ridderorde
in het gulden vlies.
Proost!, grinnikte Opa....,
We nemen der nog maar één!
Hij heeft onderhand een halve
jeneverstruik leeggevreten, greins-
de Chrisogonus, die een functie had
in het feest-comitê.
Ha, die Chris, groette Jan.
Wanneer kom je eens bij ons aan?
Zo gauw ik mijn boek af heb,
beloofde Chrisogonus.
Ben je aan een boek bezig?,
wilde Janweten.en togn moest
ik hem opeens bij de arm nemen.
Wat héb je?, vroeg Jan be
zorgd.
Het vijfde eitje!, zei ik zacht.
VERKLARING VAN I.C.V.-
LEIDING
VALSE GULDENS ACHTER
HAALD
JONGETJE VERDRONKEN
EEN KRAAI ALS STRAALJAGER
Door C. B. Booth.
„Heb ja me noui" riep Tom ult.„2o'o
V. N. BLIJVEN TOESTANDEN
IN KOLONIëN BESTUDEREN
Engeland zal geen inmenging
dulden
DOOR AUTO GEDOOD
Het toneel gaat uit boven de tijd.
Zo ook de taak van de Toneelschool:
het aankweken en ontplooien der
cultuurscheppende krachten in de toe
komstige toneelkunstenaars". Dit bleek
wel uit de aanwezigheid van al die
honderden tonelisten, uit de meest uit
eenliggend jaargangen. Oude vetera
nen waren er, acteurs en actrices van
grote faam zoals Betty Hpltrop—van
Gelder die rond 1900 met hun naam
de geschiedenis van het Nederlandse
Toneel schreven.
Maar ook de generaties van nu en
straks stonden aangetreden; zij die nu
het toneel bevolken en die het binnen
kort honen te mogen doen, maar nu
noa hun opleiding ontvangen aan de
toneelschool, die wel van naam is ver
anderd en sinds kort Academie voor
de Dramatische Kunst heet maar in
wezen het zelfde bleef.
De schouwburg in gala bood een rijk
schouwspel van kleuren, in haar uitbun
digheid getemperd door de zwarte feest-
kledij der heren, toen kort na negen uur
H M. de Koningin, gekleed im een licht
groene robe, verscheen, vergezeld van de
waarn. burgemeester, wethouder Franke
en door allen staande werd begroet
Onmiddellijk nadat allen weer gezeten
waren, rees het scherm voor een „Spec
tacle coupé", waarvan het eerste deel in
speelfragmenten de geschiedenis van het
Nederlands toneel der laatste decennia
zou weergeven. De leerlingen van de To
neelschool speelden een grappige proloog,
waarin alle onderwezen vakken tegelijk
werden uitgebeeld; de één declameerde,
een ander zat zich te grimeren, er werd
geschermd, geoefend in rhythmische be
wegingskunst, totdat het achterscherm
werd opgetrokken en Rika Hopper ver
scheen, die deze avond „de stem van het
toneel" verpersoonlijkte. Het werd een
jubelende entree voor haar, want met
éen daverend handgeklap werd zij door
de zaal begroet. Zij bracht hulde aan de
oude garde der toneelkunstenaars voor
de wijze, waarop deze aan de stem van
het toneel hadden gehoor gegeven.
De verbindende tekst tussen de vol
gende taferelen was van Fhlf» Zeidén
fust en werd vlekkeloos en enthousiast
gespeeld door Marie Hamel en Ferd.
Sterneberg.
r>» tapt belangrijke periode van de
Koninklijke Vereniging „Het Nederlands
Toneel" was vertegenwoordigd met een
fragment van „Oud Heidelbergge
speeld door de mensen van „vroeger
Emma Morel en Jacques Reule, die bel
den ook al weer een uitbundige begroe
ting kregen. De tijd van de „Toneelver
eniging" werd gerepresenteerd door „De
brief iö de schemer" van de strijdbare
Hovermans; de „grote stijl" van Royaards
herteefde in een fragment uit „Electra";
Verkade regisseerde zelf een gedeelte van
.Hamlet" in de sobere, expressieve vorm
waarin hij deze rol vroeger zelf,speelde.
Frits v. Diik was HU een waardige Ham-
let, geassisteerd door Louise Kooiman als
de Koningin.
Vóór Wllly Haak de kans kreeg het
Oost-Nederlands Toneel te vertegenwoor
digen, werd ln de vorm van een serie te
keningen en een ondeugend liedje, Albert
van Dalsum in de herdenking betrokken.
De jongeren aan het woord
Na da pauze kwamen de jongeren aan
bod in een cyclus, die men „Eindexamen'
had gedoopt De examenopgave die Mary
DreSuys en Joan Remmelts in .29
metsten spelen, een scène uit „De eeu-
minuaar" speelden ze nu weer. Al-
rii" jS"EMeft Cor van der Dugt-
1941 en 1949 aan de beurt met fragmen
ten resp. uit „Liefde in 1906", „Adam in
ballingschap" en „Onze Stad". Op het
laatste nippertje kwam juist Wim Kan
nog binnenvallen, om ook zijn aandeel in
deze avond bij te dragen met een zoals
gebruikelijk voortreffelijke conference.
De candidaten waren „natuurlijk" alle
maal geslaagd en de heer W. Ph. Pos
reikte hun dan ook allen het „diploma'
uit, dat deze avond bestond in een bou
quet bloemen voor elke geslaagde. Hij
deed dat op geestige wijze, door de posi
tie die de acteurs nu reeds bereikten, als
een toekomstige mogelijkheid voor te
stellen, welke vondst in de zaal met veel
plezier werd ontvangen.
Ook Rika Hopper, Betty Holtrop—van
Gelder en al de ouderen die hadden deel
genomen aan deze avond, werden in de
°diploma"-uitreiking betrokken. Op uit
nodiging van de heer Pos verhieven zich
aale in de zaal aanwezige oud-leerilngen
van de school van hun plaats. Zo, één ring
vormend, zongen ze het Toneelschoollied.
Een blije apotheose van een sfeerrijke
avond.
In November werd in Parijs een vis
serijconferentie gehouden der betrokken
West-Europese nationale visserij-fede
raties. Zij was een gevolg van het initia
tief der Stichting van de Nederlandse
Visserij waarover in de Pers niet
eleden mededelingen zijn gedaan. Voor
Je eerste maal in de geschiedenis van
deze West-Europese tak van bedrijf waren
vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven
der betrokken landen op de grondslag van
een werkprogramma bijeen.
Een van de agendapunten betrof het
belangrijke vraagstuk der „Overbevissing
van de Noordzee".
In 1946 is te Londen een Conventie ge
tekend welke een vaststelling van de
maaswijdte der netten en een minimum-
maat voor vis voorschrijft. Deze Conven
tie is echter nog met door alle onderte
kende landen geratificeerd. Volgens een
resolutie der Parijse conferentie zal aan
de Regeringen, welke de Conventie heb
ben geratificeerd, worden verzocht bij
de Regeringen welke tot dusverre nog
niet ratificeerden aan te dringen op
directe ratificatie.
De maatregelen der Londense Conven
tie zijn echter op zich zelf onvoldoende
om tot een bevredigende oplossing van
hét vraagstuk te geraken. De Conferentie
zal zich over nadere verdergaande maat
regelen beraden. Deze sullen in een vol
gende samenkomst worden behandeld»
beft van Dalsum en Lor van aer imgt-
MehJrt schijnen als docenten een weer-
maak van al degenen, die vroeger hun
^f^^eooknreSdVamens 1931
Dinsdag December
HILVERSUM II (418 m.) 7.00-24.00 KRO
7.00 Nieuws. 7.15 Morgengebed, 7 30 Slui
ting. 8.30 Nieuws, 8.40 Gram, 9.00 Weer, 9 03
Gram. 9.30 Waterst, 9.35 Lichtbaken, 1000
V. d. kinderen, 10.30 Gram, 10.40 Schoolradio,
ll.Oo V. d. vrouw, 11.30 Zang en piano, 11.50
Causerie, 12.00 Angelus, 12.03 Kon. Mil. kapel,
12.30 Mededelingen, 12.33 Kon. Mil. kapel.
12.55 Zonnewijzer, 13.00 Nieuwe en Kath.
nieuws, 13.20 Lunchoonc, 14.00 Zang en plano,
14.30 Gram, 15.00 Schoolradio, 15.30 V. d.
zieken, 16.30 Sluiting, 17.30 V. d. kinderen,
17.45 Amu&ementsork. en vocaal ensemble,
18.20 Sportpraatje, ia.30 Populair conc, 19.00
Nieuws, 19-15 Actual. 19.25 „Dit is leven",
causerie, IB4" Klaaskwintet, 20.00 Nieuws,
20.05 „De gewone man" 20.12 „Jeremias",
hoorspel (ln de Pauzekamermuziek), 22 45
Avondgebed, 23 00 Nieuws, 23.15-24.00 Strijk
kwartet en klarinet.
^Gchtendblad, 933
Morgenwijding, fo.^Gram 10M V. d kin
deren, 11.00 Tenor en P'S°L "i, rttótféiJnrt
ken, 12.00 Vioolspel, 12.33 V. h-
12.40 Pianoduo, 13.00 Nieuws, 13.1a Musette
ork, 13.45 Gram, 14.00 V. d. vteuw, 1430
Gram. lö.m Muzikale causerie, 18.30 Slüiting,
17.30 Kinderkoor, 17.45 RegerlngsuitZ, 18 0"
Nieuws, 18 15 Piano, 18.30 Ned. Strijdkr, 19.00
19.05 Theater-beschouwing
ïois o'n°ïk' !9.40 „Paris vous parle
rir Nieuws, 20.05 Actual, 20.15
OTm nVv Gram, 21.48 Buitenl,
m 22 30 Saxofoonkwar
tet, 23.00 Nieuws, 23.15-24.00 Gram.
Radiodistributie lil: 7.— vi. Br - hws- 7 0'
—7.30 gi-m 8.30 Eng. HS: gram o.'so lift up
your hearts"; 8.55 weerber.; 9.- yi. Br.: nwsn
9.05 symph. muz. ,10. Eng. L.P.; nws.; 10.10
ver.pr.; 11.— „Entr acte Players"; n30 Eng.
HS.: Harry Leader en ork.; 12.— vi. Br
nrk parade; 12-30 weerber.; 12.32 zang en
Oiano- 13.- nws.; 13.13 gram.; 14- Fr. Br."
vo" ale werken; 14.50 „Rhapsodic nor!
véefenne"; 15-- Kalundborg: cabaret ork.
is nn 18 70 Eng. L.P.: „Hawaiian serenades"
17 $0~Kootwiik: Batavia; 18- Fr. Br.: v. d
sold - ianws 19-30 ged. uit „Rodeo"; 19.50
Fr Br - act 20 omr. ork.; 20 30 Parijs cab.
r, - Fnfl t P .Take It from here"; 2130 VI
Br.: ClavecimbClmUZ. Couper'"; 2J/45 J**
fo-mght"'; 23 20 Olde Tyme Dance Orch."
Radiodistributie IV: '^"r'y.'JnKtöVerz 9 ld
Br.: conc.; 9— kóokpr. en kunstóverz., 9.10
gram.; 10— dlv.; 11.30 NWDR: gram., 12-
Eng. L.P.: Duits omr.ork; 12.45 voordr., 13,-
Mrs. Dale's Diary"; 13.15 BBC revue ork,
14.— BBC Welsh orch.; 15.— v. d. vrouw;
15.40—10.15 NWDR: lichte muz.; 17.30 Eng.
L.P.: Geraldo en ork.; 18.Sandy Macpnef-
ison; 18.30 Ray Martin en ork; 19.15 Kurzaal
Orch.; 19.45 hoorsp.; 20.— Beromuenster: Noc
turnes van Mozart; 20.15 symph. conc.; 22.
Eng. H.S.: nws; 22.15 Fr. Br.; vioolconc. van
ftlfetUus; 22.45 gram.; 22.55 nws.; 22.— dlv.
De nieuwe prijzen
De prijsverhoging van 't varkensvlees
tengevolge van de vermindering der
subsidie, waartoe de regering met in
gang van heden heeft besloten, bedraagt
gemiddeld 44 cent per kg-
De nieuwe maximumverbruikersprij-
zen per kg voor varkensvlees zijn: fri
candeau magere lappen 3-60, carbo-
nade 3 30, vers vet spek, kinnebaklap
pen, vette lappen en rauw vet 2-30,
vers mager spek 2-50, poulet en gehakt
2-20, poten en staarten 0.80; voor
waardelijk goedgekeurd varkensvlees
mag tegen ten hoogste 1.95 per kg
worden verkocht.
Voor vleeswaren, uitsluitend bereid
uit varkensvlees, gelden de volgende
maximumverbruikersprijzen per 100 gr:
bacon met zwoerd 0.36, bacon zonder
zwoerd 0.40, blaasham 0 53, boeren-
ham 0-46, gedroogd en gerookt vet
spek, vet pekelspek 0-27, gekookt ma
ger spek zonder zwoerd 0 36, gerookt
mager spek met zwoerd 0-33, mager
pekelspek 0 29, procureurspek 0.42,
gekookte achterham 0-47, gekookte
schouderham 0.43, gekookte staartham
0.52, 'hampunten en nootham 0-44,
rauw staartham 0.51, verse worst, uit
sluitend bereid uit varkensvlees ƒ0.30.
De nieuwsdienst van het Vaticaan maakt
melding van dit feit, dat een katholiek
priester van Griekse nationaliteit in Roe
menië door politie-agenten gefolterd is,
met de bedoeling hem te dwingen het ka
tholieke geloof prijs te geven en tot de
Russisch-orthodoxe kerk toe te treden.
De nieuwsdienst, berichtte verder, dat
de priester bij een andere gelegenheid
door politiemannen met kerkelijke gewa
den werd bekleed, die uit een kerk ge
stolen waren en waarin men hem tegen
zijn wil liet figureren bij een heiligschen-
nende parodie van de H. Mis, die zij had
den geënsceneerd.
zm uit Pelen gezette Fransen héb-
geweigerd, enige verklaring tegën-
«»-««■ de Franse veiligheidspolitie af te
leggen. Pierre Auffrey, die aanvankelijk
werd vermist, bevindt zich thans in de
Franse bezettingszone van Duitsland. Hij
zal morgenochtend te Parijs aankomen.
Een correspondent van het nieuwsbu
reau Reuter heeft in een restaurant in
de Rue St. Dominique vier van de uit
Polen gezette Fransen ontmoet. Het zijn
mevr. Manguet, de heer Beaufils, de heer
Radeau en een vierde, die zijn naam niet
heeft willen bekendmaken.
„Stelt ons geen vragen", zeiden de ge
repatrieerde Fansen. „Wij weten niets
van de Frans-Poolse betrekkingen. Wij
herinneren ons niet wat ons is overkomen.
Wij hebben allen ons geheugen verloren".
De heer Radeau verduidelijkte deze
zwijgzaamheid; „Het valt ons moeilijk",
zeide hij, nadere uitleg te geven. Ik heb
daarginds mijn vrouw, eeh geboren Pool
se, moeten achterlaten, evenals mijn beide
kinderen, van wie het jongste pas tien
dagen oud is"
De heer Beaufils heeft eveneens zijn
vrouw en zijn driejarig kind moeten
verlaten- Mevr. Manguet is gehuwd met
een Pool en verkeert nog in het onzekere
omtrent het lot van haar man.
Zondagochtend zijn zes van de uit Po
len gezette Fransen te Parijs aangeko
men. Een van hen zei, dat Guy Auffrey,
die tegelijk met hen uit Polen was ver
trokken, ergens tussen Helmstedt en
Frankfort uit de trein verdween. Ver
scheidene malen had hij gezegd niet naar
Frankrijk te willen terugkeren.
De Duitse politie heeft meegedeeld, zo
wordt uit Frankfort gemeld, dat het lijk
van de Fransman Zaterdagavond gevon
den is.
Later is verklaard dat het lijk van Auf
frey bij Offenbach, ongeveer 15 km bui
ten Frankfort, gevonden is. Een functio
naris van de Duitse criminele politie te
Frankfort verklaarde tegenover Reuter,
dat het moeilijk te zeggen was of de
Fransman per ongeluk uit de trein ge
vallen, dan Wel er uit geduwd was. Het
laatste achtte hij echter „zeer waarschijn
lijk".
De Amerikaanse geheime dienst heeft
het onderzoek van dé Duitsers overgeno
men.
(Van onze weerkundige medewerker).
De weergoden hébben het Sinterklaas-
weekend wel wat al te erg in het water
laten vallen. Zaterdag waren er zelfs
plaatsen waar het geen ogenblik droog
was. Hoewel de wind toen reeds storm
kracht bereikt had, zoals wij hebben ge
meld, moest het ergste toen nog komen.
Want een nieuwe storing, die zich boven
de Oceaan had ontwikkeld, is met een
formidabele snelheid van bijna 100 km,
per uur, dwars over de Britse eilanden
naar het Oosten getrokken en daarbij de
Waddeneilanden op nauwelijks 100 km.
afstand gepasseerd. Vanmorgen was deze
depressie reeds ver boven Russische ge
bied gelegen Omdat zij onderweg steeds
dieper werd, werd de storm ook steeds
zwaarder, en zo kwam het dat het boven
de Britse eilanden alreeds hard woei,
maar dat in het Noorden van ons land
(Van onze Limburgse redacteur).
Overal waar ln Limburg mijnwerkers
wonen en dat is tegenwoordig hele
maal tot Baexcm toe werd gisteren
het feest van de H. Barbara, hun
Hemelse Beschermvrouwe, plechtig ge
vierd. De mijnwerkers boften dit jaar
jaar niet, want de 4e December viel
toevallig op Zondag en dat betekende,
dat z(j er een vrije dag b(J inschoten.
Want op St. Barbara liggen de mijnen
stil Dat is traditie. Het bedrijf heeft
dit feest ais een algemeen christelijke
feestdag officieel erkend.
AUe afdelingen van de Ned R K
Mijnwerkersbond begonnen s
met een H. Mis waaronder dB leden ge
meenschappelijk ter H. Tafel gingen. Na
het Evangelie hielden de geestelijke
adviseurs een toepasselijke predikatie
over de H. Patrones, die vólgens tie
legende te Nioomedië, een stad van
Klem-Azie, gelegen aan de zee van Mar
mora, uit koninklijke ouders werd gé
boren. Om haar tegen nadelige invloe
den harer omgeving te besehermen, werd
zij tijdens haar jeugd in enige weelderig
ingerichte vertrekken van een toren op
gesloten. Toen zij gedoopt was werd zij
in de gevan-genis geworpen 'en in het
jaar 306 door haar vader met eigen hand
onthoofd. Onmiddellijk na het volvoeren
van zijn wrede daad werd de vader op
dezelfde plaats door de bliksem getrof
fen Vandaar dat St. Barbara wordt ver.
eerd als patrones tegen een plotselinge
Toen tijdens de late middeleeuwen het
buskruit de kunstmatige bliksem en
donderslag - was uitgewmden, namen
de gelovigen hun toevlucht tot St. Bar
bara en smeekten haar, dat zij hen voor
de gevaren, welke met deze springs of
gepaard gaan, zou behoeden. Laten
het buskruit ook gebruikt om in
aardse werken gangen te drijven en
ertsen los te schieten. Toen werd St.
Barbara de Hemelse Beschermvrouwe
der mijnwerkers.
In talrijke kerken van de mijnstreek
treft men haar beeltenis aan. Gewoonlijk
wordt Zij voorgesteld als een schone
jonge vrouw, die een kroon of krans van
rozen op het hoofd draagt en een toren,
boek of palmtak in de hand houdt. In de
Rectora&tskerk van Bleijerheide werd
gistermorgen een mpoi St. Barbara-beeld
ingezegend, dat door een jong en begaafd
mijnwerker is vervaardigd.
Arbeiders en beambten, werkers van
hoofd en hand. hebben de dag van giste
ren als een groot familiefeest gevierd.
Na de H Mis was er een gemeenschappe
lijke koffietafel 's middags werden op
vele plaatsen de kinderen bedacht en
's avonds Woonden de mannen met vrouw
óf verloofde ee.. feestvocrstelling bij.
Zondagmorgen de windstoten tot 110 km.
per uur voorkwamen, terwijl het in de
Duitse Bocht en in de Elbemond nog een
graadje erger was. Daar zal men vermoe
delijk de allerzwaarste storm van dit jaar
hebben gehad
Het warmtefront, dat ons Zaterdag de
zware regen heeft bezorgd (in De Bilt
is in 4 dagen al meer dan helft van de
normale hoeveelheid voor December ge
vallen) is Zondagmorgen door het koude-
front van de depressie gevolgd, ondanks
het feit, dat d.e zon toch eens kon door
breken. Toen kwamen echter „de buien
los, soms met flinke hagelstenen, en bo
ven de kust plaatselijk ook met onweer.
Vanmorgen was het boven de zee nog
allesbehalve rustig; de lichtschepen
meldden nog stormsnelheden, maar lang
zaamaan wordt het .toch iets beter. Maar
het kan niet van Pluviüs worden gezegd,
dat hij zijn leven gaat beteren, want er
dringen nog telkens' storingen naar het
Noordzeegebied door, die regen zullan
veroorzaken en soms ook buien, waarbij
als Sinterklaassurprise ook wél eens een
opklaring zal voorkomen Vorst van be
tekenis is voorlopig niet te verwachten.
Zaterdagavond brak een grote uitslaan
de brand uit in een banketbakkerij met
woning in de Warmoesstraat te Wormer-
veer. Het pand stond in korte tijd in lich
ter laaie en brandde geheel uit. Vijf kin
deren, die op de bovenverdieping sliepen,
konden in veiligheid worden gebracht. De
brand ontstond door het vlam vatten van
olie, waarin croquetten werden gebakken.
Van het huisraad en de winkelinventaris,
die verzekerd waren, kon niets worden
gered.
Heden is de grensovergang bij Coevor-
den naar Duitsland opengesteld. Dit
houdt in, dat men nu met een pas via
Coevorden de Duitse grens kan passeren.
Coevorden is* thans gelijk gesteld met de
grensovergangen te Nieuweschans, Dene
kamp en Vaals.
OftUUtMj
mm
De leiders van Intern. Christ. Vak
verbond, die te Londen hebben gecon
fereerd, delen mede, dat het feit, dat
bU het verzenden der uitnodigingen
voor de conferentie van Londen een
discriminatie ten aanzien van de chris
telijke vakbeweging in sommige landen
heeft plaats gehad, een gevoel van on
behaaglijkheid gewekt heeft.
Onder deze omstandigheden lag het
voor de hand, dat de C F.C.T. (de Franse
christelijke vakbeweging), die een uitno
diging had ontvangen, deze weliswaar
aanvaardde, maar van de conferentie
verkreeg, dat zij bedoelde discriminatie
ongedaan zou maken. Zij handelde hier
bij in overeenstemming met het bestuur
van het I.C.V.
De Londense vakbewegingsconferen
tie heeft dit standpunt van de C.F-C.T.
aanvaard en de christelijke organisaties
uitgenodigd alsnog aan de werkzaam
heden der conferentie deel te nemen.
Door de voorzitter van de C.F.C.T.
Gaston Tessier, tevens voorzitter van
het I.C.V-, werd naar aanleiding hier
van een verklaring afgelegd voor de
conferentie, waarin hij de positie van
de christelijke organisaties duidelijk
maakte en die door de leiders van het
I.C.V. wordt omschreven.
In deze verklaring heet het o.m., dat
„geen enkele organisatie er toe kan wor
den verplicht, verbintenissen aan te gaan,
als zij de materiële mogelijkheid niet
heeft gehad, hierover in haar leidende
organen besprekingen te voeren en be
slissingen te nemen".
De groot-rabbijnen van Israel hebben
geprotesteerd tegen de beslissing van de
V- N. betreffende de internationalisatie
van Jeruzalem. Zij hebben protest tele
grammen gezonden aan president Truman
Trygve Lie en de Amerikaanse consul-
generaal te Jeruzalem.
In Dedemsvaart zijn enkele valse zil
verbons van 1 in beslag genomen. De
biljetten waren gevouwen, zodat het be
drog eerst later werd ontdekt. De briefjes
waren zeer onnauwkeurig nagemaakt.
Sinds vorige week Maandag werd het
zes-jarige zoontje van de heer K. de B.
te Klazienaveen vermist. Zaterdag is het'
lijkje van de knaap uit het kanaal opge-
drëgd. Vermoedelijk is de jongen bij het
spelen te water geraakt.
Door het feit, dat de christelijke orga
nisaties thans werden uitgenodigd, werd
haar vrij en democratisch karakter alge
meen erkend. Hoewel het anderzijds voor
de zo laat uitgenodigde organisaties, die
tot nog toe geen enkel document voor de
besprekingen in .de conferentie hadden
ontvangen en de tijd niet hadden in haar
verantwoordelijke organen de kwestie
te bespreken, niet mogelijk zal zijn als
werkende leden met gelijke rechten en
plichten aan de conferentie en het daar
aan aansluitende stichtingscongres deel te
nemen, biedt het feit van genoemde er
kenning een gezonde basis voor samen
werking van alle vrije en democratische
organisaties van verschillende richting in
de geest, als door het I.C.V. steeds voor
gestaan.
Al bestaat er voor de maand Decem
ber geen achterstand bij het passagiers
vervoer, dat door de Dienst van hetreis-
wezen" in Batavia wordt verzorgd, voor
de komende maanden zal dit wel anders
worden. Men moet immers verwachten,
dat vele landsdienaren het volgend jaar
naar Nederland zullen willen vertrekken
en dit zal zeker speciale maatregelen no
dig tflaken.
Er is voor December heel wat scheeps
gelegenheid. Donderdag j.l. is het Itali
aanse emigrantenschip „Napoli" met 125
passagiers aan boord uit Indonesië ver
trokken. Dit schip was op terugweg naar
Europa, nadat het emigranten had ver
voerd naar Australië. Er was plaats voor
400 personen uit Indonesië, maar wegens
tijdgebrek konden slechts 125 personen
van deze vervoergelegenheid gebruik ma
ken. Op een tweede Italiaans schip, de
..Surriento", dat midden December in
Priok wordt verwacht, is plaats voor 700
passagiers uit Indonesië. Half December
vertrekt ook het Britse vaartuig „Came-
ronia", dat 1300 passagiers uit Indonesië
zal vervoeren. Met de „Willem Ruys" en
de „Oranje" zullen ongeveer 1600 pas
sagiers naar Europa reizen, met vracht
schepen ongeveer 250 en met schepen vah
de K.P.M. zullen er circa 670 personen
naar Europa worden vervoerd.
Rechtstreeks contact met
Duitse politie
We hebben melding gemaakt van de
Nederlands-Duitse regeling, welke Vrij
dag itl Nordhom is getroffen Voor Cen
doeltreffender bestrijding van de misdaad
langs de grens. Nader vernemen wij hier
omtrent, dat de daar gemaakte afspraken
slechts gelden voor het Noordelijk deel
van de grens; in Aken zullen ^binnenkort
besprekingen beginnen voor een gelijke
regeling in het Zuidelijk gebied.
In Nordhom is besloten aan Nederland
se en Duitse politieambtenaren 50 grens-
passen uit te reiken. Daar deze passen
slechts toegang geven tot een 15 km. brede
strook langs de grens werden bovendien
25 visa verstrekt, in het bijzonder aan
mannen van de waterpolitie en van de
centrale ter bestrijding van falsificaten.
Deze regeling betekent echter niet, dat
een Duitse politieambtenaar opsporings
bevoegdheden krijgt in Nederland of om
gekeerd. Wel zullen nu de politie-autori-
teiten van Nederland en DuitBland in
voorkomende gevallen sneller met de poli_
tie van het andere land in verbinding
kunnen treden om medewerking in te
roepen bij het achtervolgen van misda
digers.
Tot voor kort was het in de practijk
niet mogelijk bij misdrijven in het grens
gebied rechtstreeks contact tussen de bei
de politiemachten te leggen. Ingevolge de
bepalingen van de bezetting liep het con
tact over Engelse „public safety-officers".
Bij hen moesten passen en visa worden
aangevraagd. Wanneer deze dan eindelijk
werden uitgereikt, hadden de op te sporen
misdadigers reeds een goed heenkomen
kunnen zoeken. Nu er een Weet-Duitse
regering is gevormd wordt het instituut
der „public safety officers" ingekrompen.
In Hamburg is reeds door de Engelsen een
centraal bureau voor de recherche van
West-Duitsland opgericht. Dit bureau is
te vergelijken met de „Süreté" in Parijs
„Scotland Yard" in Londen en de Crimi
nele voorlichtingsdienst in Den Haag.
Het bureau in Hamburg meeft via radio
en telex rechtstreeks contact met het
buitenland.
Sa*
Het was in het jaar 1899, dat de Neder
landse provincie van de Paters Francis
canen gehoor gaf aan een dringend ver
zoek van het Braziliaanse Episcopaat. Het
land van het H. Kruis zoals Brazilië
ook wel wordt genoemd had te kampen
met een groot tekort aan priesters. Om
hierin te voorzien zond de Nederlandse
provincie een aantal van haar leden. Zij
en hun opvolgers hebben zich met hart
en ziel geworpen op de grootse taak, die
hun wachtte daar aan de overzijde van
de Oceaan: nieuw leven brengen in de
uitgestrekte parochies van de Staat Minas
Geraes. In sommige van deze parochies,
waarvan enkele zo groot waren als een
Nederlandse provincie, doch elk nauwe
lijks meer dan 80 tot 100 duizend pa
rochianen# telden, hadden de mensen in
jaren geen priester gezien.
De Nederlandse Franciscanen hebben
zich volkomen ingezet om hierin verande
ring te brengen. Langzamerhand begon
het parochieel leven weer te bloeien.
Nieuwe diocesen kwamen tot stand, waar
van één aan een Nederlands Franciscaan,
mgr. José de Haas, werd toevertrouwd.
De immigrantenpaters" deden meer; zij
richtten latijnsê Scholen en colleges op en
legden zich ook vooral toe op de jeugd
zorg. In 1922 kon een Klein-Seminarie
23)
„Ik had niet gedacht, dat we iets
dergelijks zouden tegenkomen. Ik heb
geen tegenwoordigheid van geest ge
noeg gehad, om de touwtjes aan elkaar
te knopen, toen ik bericht van de com
missaris kreeg. Ik heb er niet aan ge
dacht, dat Pond Bay de plaats was, waar
Philip Reynard, bijgenaamd de Zwarte,
Vos, zijn drukkerij voor vals geld had.
Mijn geheugen moet wel vast geslapen
hebben. De chef vertelde me alleen, dat
een zekere Strawn hem uit Pond Bay
opgebeld had, dat hij enkele clichés
voor vals geld had ontdekt en dat ik dus
hierheen moest gaan, om die eens te be
kijken. Ik denk, dat zélfs de chef er niet
san gedacht heeft, dat Reynard hier ge
woond heeft,"
..Drommels, denkt u dan heus, dat
Strawn werd vermoord, om die
"°lm, die cliché's?" vulde J. B. aan.
„Dat heb ik me ook al afgevraagd, jo-
eL jy°.ari komt vandaag vrij; Fink
en Mudoon hebben opdracht gekregen,
die oude schurk te „schaduwen" en na te
gaan of hij soms weer iets in zijn schild
voert. Gewoonlijk proberen ze het op
nieuw, zie je?"
„Als die Zwarte Vos vandaag in At
lanta vrijgelaten wordt, dan kan hij hat
niet gedaan hebben; hij heeft geen tijd
géhadj hiereen te komen."
J. B. knikte. Achter zich hoorden ze
het brommen van een vrachtwagen, een
legerwagen, die naar het artillerie-
kamp moest.
„We boffen!" ..rieP„ Tommy uit, we
mogen wel meerijden!
Hij stak de hand op naar de militaire
chauffeur, maar deze toeterde plagend
met zijn hoorn en schoot met onvermin
derde vaart Voorbij.
„Wat een pech!" riep Tommy; „pro
beer dan maar op .gdem te komen, ouwe
heer en ploeter weer verder!"
Shoreham ligt op ongeveer tien mijl
van Pond Bay en een bericht aan She
riff Edwars kon deze vlug bereikt heb
ben. Toen Bakerville en Tommy dan ook
het docl van hun tocht bijna bereikt
hadden, kwam hun een rammelende au-
to met een vaartje van zowat veertig
mijl per uur achterop gereden.
„Dat zal de sheriff zijn," meende J. B.
„We zullen de zaak aan hem over moe
ten laten, als we de kans willen hebben,
er bij te kunnen blijven."
•De detective stak de hand omhoog en
de naderende wagen stopte met veel ge
rammel en remgeknars vlak voor de
plaats, waar de oprijlaan naar het Boe
venhuis op de hoofdweg uitkwam. Het
was op het eerste gezicht te ontdekken,
dat sheriff Edwards een ambtenaar was,
die de plichten van Zijn ambt ernstig op
nam. Hij had iets waardigs over zich,
waarbij zijn slappe zwarte, breedgerande
hoed uitstekend paste. Door zijn mager
heid leek hij nog langer dan hij al wu.
Zijn zwarte, borstelige wenkbrauwen en
zijn geweldige neus, waaronder een snor
zat, die veel overeenkomst had met een
uitgerafeld eind touw, voltooide zijn ver
schijning.
„Wat is er hier niet in orde?" vroeg
hij, langs zijn stuurrad naar bulten
leunend. „Minnie Phelpg zei,dat „kapi
tein" Caleb haar heeft opgebeld met de
boodschap, dat ze mij hier nodig hadden,
omdat er iemand vermoord was. Wat is
daarmee?"
„Ik weet er liiets van af, sheriff Ed
wards behalve dan dat ik toevallig „kapi
tein" Caleb zo noemt u hem immers
met de telefoniste van Shoreham hoorde
praten. Ik ben met de trein van elf uur
aangekomen om mijnheer Strawn te
spreken voor een ambtelijke kwestie.
Mijn naam is Bakerville."
De sheriff fronste de wenkbrouwen.
„Wat meen Je met 'n ambtelijke kwes
tie?" vroeg hij.
„Beambte van de geheime regerings
diénst", antwoordde J. B. „Strawn heeft
gisterenavond mijn chef opgebeld met de
mededeling, dat hij een stel cliché's vöór
vals geld heeft ontdekt; ik ben hierheen
gekomen om die dingen te halen. Dit
jongmens hoort bij me."
„Hm!" gromde de sheriff, aan zijn
snor trekkend, „dan we«t u dus niets van
die moord af; ik dacht dat u mij misschien
van dat huis uit tegemoet was gekomen."
Hij schakelde bruusk over en schoot
vooruit, zonder hen uit te nodigen, het
laatste eind mee te rijden.
verwaande kwast heb lk nog nooit ont- „Dat zal waar zijn dat ik binnenkom!'
moet!"
Jasper Bakerville glimlachte. „Ik ver
onderstel, Tommy, dat Sheriff Edwards een
van die mensen Is, die niet goed kunnen
hebben, dat ze de eer met 'n ander moe
ten delen, als er een geheimzinnig geval
moet worden opgelost. Je kunt die man
niet nijdiger maken, dan door ook
slechts te laten doorschemeren, dat hij
wel eens hulp van je nodig kon hebben.
Hij denkt natuurlijk, dat ik me met die
zaak bemoeien zal, omdat ik detective ben.
Maar als het een moord is, dan hebben
we niet eens de bevoegheid, om er ons
mee te bemoeien, omdat het een misdaad
is, die behoort tot zijn rechtbevoegdheid.
Toch zullen we trachten, er een kijkje tê
nemen. Kom maar mee!"
Ze bereikten het sombere oude huis,
dat nog somberder scheen door hun we
ten, dat er een misdaad was gebeurt.
Paul Grimshaw was naar buiten geko
men, om de plaatselijke gezagsdrager te
ontmoeten. Hij was zoals men verwacht
te kon, in hoogst zenuwachtige toestand.
„Ik ben de neef van mijnheer Srawn,"
stelde hij zich voor. „Mijn oom is op zijn
werkkamer neergeschotenvermoord."
„Wie heeft het gedaan?" vroeg de she
riff.
Paul schudde het hoofd. „Dat weten
we ook niet, sheriff," antwoordde hij.
„Ik was beneden bij de baai, toen het
gebeurde. Ik ben zoeven in huis terug
gekomen. Iedereen is zo overstuur, dat ik
de juiste toedracht niet te weten kon
korrren. WiU u co goed zijn, binnen te
kamen?"
bromde Edwards en liep naar de voor
deur toe.
Bakerville en Tommy kwamen ook
juist de stoep op.
„Het is beslist een moord", zei Tom
my. „Doodgeschoten, zei die neef, in zijn
werkkamer".
„Bedaar je wat, jochie!" waarschuwde
J. B.. hem bij de arm vattend. „Toon om
te beginnen je belangstelling niet al te
duidelijk, als je niet wilt, dat die hoog
mogende sheriff ons allebei het huis uit
zet. Hij moet nu eenmaal midden op het
tonel staan. Laat hem zijn zin hebben;
wij blijven achter de schermen en wach»
ten op onze beurt".
Het gehele huishouden, bedienden en
gasten, was bijeengekomen in de grote
zitkamer en allen waren onder de in
druk van het ontzettende, dat over het
oude huis gekomen was. Op de divan zat
Vera Kingslake in oprechte rouw over
John Strawn, die haar liefde onbeant
woord gelaten had en, trachtte haar ze
nuwachtige snikken te smoren. Mevrouw
Eastman was gezeten op een stoel met
hoge rugleuning met de handen op de
gebeeldhouwde armleuningen geklemd en
betraande wangen. Ze was nog versuft
door de schok, dat de rijke schoonzoon,
zo vurig begeerd, haar opeens door het
tragische noodlot was ontrukt. Maar haar
tranen vloeiden eer uit medelijden met
zichzelf, dan uit droefheid over Strawn,
die ze meer als een bron van rijkdom,
dan als een mens had beschouwd.
(Wordt vervolgd).
worden geopend dat in 1932 werd gevolgd
door een Groot-Seminarie.
Nu, na 50 Jaar, is het Braziliaanse
Commissariaat der Paters Franciscanen
een zelfstandige provincie geworden.
BU decreet van 16 November j.l. is deze
zelfstandigheid verleend en men mag
dit zien als een verdiende beloning voor
een halve eeuw uitnemende zielzorg.
De nieuwe provincie, waarvan pater
Seraphinus Lunter tot provinciaal is be
noemd telt thans 157 priesters, van wie
er 17 Braziliaan zijn, 33 fraters (op één
na allen Brazilianen) en 24 broeders, van
Wie 15 Brazilianen. De provincie heeft 8
kloosters en 21 residenties. Er zijn 31
parochies, 5 colleges met in totaal 1000
leerlingen en een inrichting voor me
laatsen.
Ondanks sterke tegenkanting van de
zijde der bestuur-voerende mogendheden,
waaronder Groot-Brittannië, heeft de al
gemene vergadering van de V. N. beslo
ten, dat haar speciale commissie, welke
inlichtingen uit niet-zelfbesturende gebie
den verzamelt, voor een periode van drie
jaar bestendigd wordt. Er werden 30
stemmen vóór en 12 tegen uitgebracht,
bij tien onthoudingen, o a. van de V. S.
Tegen het verlenen van ruimere be
voegdheden aan de commissie stemden
Groot-Brittannië, Australië, België, Ca
nada, Frankrijk, Luxemburg, Nederland,
Nieuw-Zeeland Noorwegen, Zweden,
Turkije en Zuid-Afrika.
De dag daarvoor had Hector McNeil,
de Britse minister van staat, verklaard,
dat Groot-Brittannië zou weigeren inter
nationaal of vanwege de V. N. inmenging
toe te staan in de wijze waarop Groot-
Brittannië zijn koloniën bestuurt.
Hij legde er de nadruk op, dat Groot-
Brittannie zich niet gebonden zal achten
door een besluit van de V. N. met be
trekking tot gebieden, die geen zelfbe
stuur hebben.
Vorige week werd op de Tongerseweg
onder Maastricht de 73-jarige H. P. uit
Wolder door een Belgische auto aangere
den, Het slachtoffer, dat behalve een
beenbreuk verschillende inwendige ver
wondingen opliep, is Vrijdag overleden.
Tegen de automobiliste, mej, A. N. uit
Thienen (Belgisch Limburg), is proces
verbaal opgemaakt.
