Koninklijke Nederlandse Voetbalbond
bestaat zestig jaar
De geschiedenis in zijn leiders geschetst
Nieuwe sensatie om Van Meegeren
R
De Zwarte Vos
m
n
n
m
'nm
n
Een tweede „Avondmaal" in zijn
atelier gevonden
VAN M/ENTJE KWETTER
Uit de sportwereld
GESTREMD
LUCHT
VERKEER
iü
m up
1
m
Nieuw voorstel inzake
Jeruzalem
Schreieder door de
ruiten
Cochran ambassadeur
in Batavia
Onthullingen van prof, Coremans
ADIO
programma
m
P P
m
HP
ÜP
SP
^p
p1
W, §R
DINSDAG 6 DECEMBER 1949
PAGINA 2
In de branding
(Telefonisch van onze Brusselse correspondent)
Gedurende 3i/2 uur hebben wij ons gisteravond in het museum
van het Jubelpark te Brussel, waar een „slotcontroverse" over
het geval van Meegeren was aangekondigd tussen de Belgische
prof. F. Coremans, directeur van het centraal laboratorium der
musea van België en de Brusselse kunsthandelaar en restaura
teur Jean Decoen, afgevraagd: of wij een geschiedkundige ge
beurtenis op kunsthistorisch gebied, of een politieroman aan het
beleven waren. Achteraf bleek, dat wij getuigen waren geweest
van de twee tegelijk, met een zo pakkend slot als men in politie
romans zelden te lezen krijgt, want Coremans' apotheose van het
alles was, dat er niet één „Laatste Avondmaal" van de hand van
Han van Meegeren bestaat, maar twee!
Inlet
UIT HET MUS' VERTAALD DOOR SEBASTl AAN
No. 21
DE EERSTE VAN DE BROED-
MAAND
We kwamen maar net op hét
nippertje thuis, om het vijfde eitje
bij de andere te leggen.
Maar Mien, zei Mama
Vier is toch meer dan genoeg
Dat dacht ik ook, Mama, glim
lachte ik bedeesdMaar het
kwam nu eenmaal
Enfin, vond MamaTen
slotte moeten jullie het zelf weten.
Wat ze daarmee bedoelde, weet
ik niet precies, het kan me ook
weinig schelen, want ik heb nu wel
wat anders te doenvijf eitjes
uitbroeden is geen kleinigheid!
Het komt bijna nooit voor!,
zei Jan trots.Ik heb het in de
krant laten zetten.
Het is toch niet waar, zeker?
vroeg ik verschrikt.
Geloof maar van wel, zei Jan
Ha, daar is ie al!
Voor ik kon protesteren flitste
een blitzlicht aan en ik stond met
mijn aanstaande vijfling op de
kiek.
Had U niet beter kunnen
wachten, tot ze er werkelijk zijn,
vroeg Papa boosHet kunnen
best allemaal stinkies wezen.
Man toch, kreet Mama vanuit
haar eigen kamer, waar ze zelf aan
het broeden is.
Die mannen., die mannen.,
zuchtte zij kop-schuddend.
Die mannen kregen het bepaald
benauwden even later waren
Mama en ik heerlijk rustig alleen,
de deur tussen de broedkamers
stond open en we konden gezellig
samen babbelen.
Trek het je maar niet aan,
Mien, troostte Mama:Het kan
best allemaal goed aflopen, hoor!
DE GEVOLGEN LIETEN NIET OP ZICH WACHTEN
HET DEENSE ELFTAL VOOR
AMSTERDAM
Door C, B. Booth.
(Wordt vervolgd).
terlouw
DAMRUBRIEK
->
ül
„Jm m
HP
iü ÜËi
De K. N. V. B. viert in de komende dagen zijn zestig-jarig bestaan.
De Voetbalbond heeft ontelbaar velen ontspanning, genoegen en
gezondheid geschonken en hun in het leven een herinnering mee
gegeven vol licht en schaduw, van vreugde en smart, maar een film,
die de speler, later man geworden, kan afdraaien op elk moment
van de dag, waarin hij steeds opnieuw terugvindt de warmte van
zijn zonnige jeugd.
Daarom is er reden tot dankbaarheid, tot vreugde en tot feestvieren.
De gehele geschiedenis van de KNVB
Is die van het scheepje, dat langs moei
lijke vaargeulen en klippen, dwars door
de branding heen tot de kalme zee tracht
door te dringen.
Over de vóórtijd van het georganiseer
de voetbal schrijven we niet; we hebben
daarover onlangs nog het een en ander
in deze kolommen vermeld. Ons aan
vangspunt ligt dus op 8 December 1889,
de dag waarop de bond in Café „Cen
tral" te Den Haag werd gesticht; toen
pas liep het schip van stapel. Zijn gezag
voerder was W. Milier, nog altijd de va
der» van de Ned. voetbalsport genoemd,
die tot Juni 1892 het opperbevel heeft
gevoerd. In het begin was het een zware
taak het schip naar de open zee te lood
sen; verschillende kapiteins hebben daar
aan meegewerkt; mr. P. Drooglever For-
tuijn (van Juni 1892 tot December 1893),
W. Prange (Dec. 1893 tot Maart 1894), F.
van Leeuwen (van Maart 1894 tot De
cember 1896), W. Muiier (van December
1896 tot Augustus 1897).
-i Daarna kwam Jasper Warner als ka
pitein aan boord, aan wie de zeer moei
lijke taak was opgedragen het schip
verder door de branding heen te lood
sen. Daarmee begint de periode van
stuwen en dringen, van slagzij en grond
golven, van storm en soms noodweer,
maar altijd een periode van onrust en
onstuimigheid.
De branding tegemoet
Een gedwongen competitie-programma
bestond er in de eerste tijd niet. De clubs
mochten wedstrijden met elkaar afspre
ken" en moesten het resultaat aan de
bond berichten. Nadat de bond zich met
de competitie ging bemoeien, werd een
costuum verplicht voorgeschreven; de
bond zelf stelde aan de spelers een jockie-
pet ter beschikking. Vóór die tijd speel
den de jongelui in een oude jas en dito
broek, met beenkappen en natuurlijk met
muts, hoed of pet. Het doel bestond uit
twee palen waarboven een touw was ge
spannen dat de beide palen verbond; in
1892 werd de dwars-lait verplicht voor
geschreven. Gespeeld werd in twee af
delingen: le en 2e klasse. De kampioenen
van de 2e klasse hadden het recht de
laatste van de le klasse „uit te dagen",
doch indien de le klasser verloor, was dit
geen reden tot degradatie.
De bond bemoeide zich aanvankelijk
ook met athletiek en droeg daarom de
raam van N.A. en V.B., maar in 1895
U de athletiek losgelaten.
Het Is de grote verdienste geweest van
de voorzitter Jasper Warner de NVB op
voortreffelijke wijze te hebben geleid
door de moeilijkste periode van haar be
staan. Hij heeft de sport geordend, de
competitie in vaste banen geleid. Hij
ijverde voor spelverbreiding meer dan
voor spelverbetering en werd daarin bij
gestaan door zijn twee paladijnen: dr. J.
de Goeje en ir. J. Kips. Tegen mr. Kleijn
(HW) streed hij tegen het beroepsspel,
hij stelde de Bekerwedstrijden in (1898).
De strijd tegen de coterie-geest in
1907 was ingesteld de vereniging „het Gou
den Hoofd" en in 1910 de „Provinciale",
resp. de belangenverenigingen van de
Westelijke en Oostelijke le klassers
heeft hem moeilijke dagen bezorgd; maar
hij won de strijd en wist daarmee te voor
komen dat er onstond een bond in de
bond. Met D. Hans streed hij tegen het
„zweetvoetbal" dat door middel van een
„gesloten seizoen" in 1910 werd verbo
den. Onder zijn bewind werd in 1913 de
le klasse Zuid en in 1916 de le klasse
Noord ingesteld. Tegen de algemene ver
gadering in, hield hij vol, dat een schrif
telijk contract met de in 1916 opgerichte
R.K.F. noodzakelijk was en in de verga
dering van 1917 machtigde de algemene
vergadering het bestuur deze overeen
komst aan te gaan.
Wat al onderwerpen heeft deze wijze
bestuurder niet moeten behandelen! We
noemen nog het wedden bij wedstrijden,
hert Zondags-speelverbod (Zondagswet!),
het volksvoetbal, de strafrechtpleging, het
internationale voetbal.
Doch de grootste moeilijkheden ont
stonden toen In 1918 tengevolge van de
„massapromotie" in het Westen, de le
klassers bedankten en dreigden een
eigen bond te zullen stichten. De kwes
tie werd bijgelegd, maar in 1919 dreig
de de crisis opnieuw, toen de Weste
lijke le klassers niet inschreven voor de
competitie. Doch ook dit gevaar werd
afgewend, mede dank zij de bemiddeling
van Ir. Kips, dio in 1920 de leiding van
de heer Warner overnam.
Een kalme zee tegemoet
Onder leiding van lr. Kips (1919—1930)
ging de N.V.B. een meer kalme tijd te
gemoet. Tijdens zijn bestuur kwam het
huidige bondsbureau tot stand, werden
de twee westelijke le klasse-afdelingen
(„margarine en natuurboter") vermengd,
werden de reserve-klassen gevormd, werd
het beroepsspel opnieuw afgewezen (1922)
en werd ook stelling genomen (1928) te
gen een gevraagde „hoofdklasse". De me
dische sportkeuring kreeg haar beslag en
ook werden ingevoerd de befaamde „Be-
palingen-Valkema". die gericht zijn tegen
de al te gemakkelijk van club verande
rende spelers. Mede werden de eerste be
palingen gemaakt voor de regeling van de
„ondernemingselftallen" en werden de
promotie- en degradatie-wedstrijden her
steld. Nog tijdens zijn bestuur werd de
N.V.B. bij gelegenheid van het veertig
jarig bestaan, het praedicaat „Koninklijk"
verleend.
Onder dr. Van Pr ooi je
Een van de meest op de voorgrond
tredende verschijnselen onder de lei
ding van dr. Van Proolje (19301942
Is de heropleving van het Ned. elftal,
de z.g. Lotsy-periode, waarin het spel
peil van de nationale ploeg steeg tot de
hoogste Internationale sferen. Gepaard
daaraan ging de vorming van de Ned.
elftalclub in de V.U.C.-tent. Wederom
■tak het beroepsspel zijn kop omhoog
en wederom werd het afgewezen
De instelling van de Olympische Dag
(Lotsy!), de actie tegen spelverruwing, de
Instelling van de juniores-competitie, ver
betering van de strafrechtspraak en de
uitbreiding der competities.... het zijn
allemaal dingen, die getuigenis afleggen
van de rustige sfeer, die in de bond heers
te.
Op aandringen van dr. Van Poelje had,
mede in verband met de ingetreden oor
logstoestand op 1 Augustus 1940 plaats dc
fusie van voetbalbonden, waarbij de
KNVB, de RKF, de Christ. Voetbalbond
en de Arbeiders Sportbond Ia een grote
bond werden verenigd. Onder dr. Van
Prooije had in 1941 plaats de splitsing
Onder zeer lastige omstandigheden
heeft de goedmoedige dokter de bond
geleid, totdat geheel onverwacht in 1942
de dood een einde aan zijn werkzaam le
ven maakte. Tijdelijk ontstond een „in
terregnum" waarin de beide ondervoorzit
ters de dagelijkse leiding overnamen, tot
dat in 1943 de tegenwoordige praeses K.
Lotsy het schip verder ging besturen.
Maar daarmee zijn we aangeland in de
„histoire contemporaine", die bij onze le
zers voldoende bekend zal zijn.
Reden tot dankbaarheid
Wat de K.N.V.B. en de gefuseerde bon
den in de loop der jaren voor Nederland
zijn:geweest, valt moeilijk te beschrijven.
De voetbalsport heeft in zulke mate de
Nederlandse jeugd gegrepen, is zó breed
en zó diep in het maatschappelijk leven
geworteld, dat er praotisch geen dorp of
gehucht is te vinden, waar niet gevoet
bald wordt.
Hoeveel vreugde heeft deze sport niet
onder de jeugd gebracht, hoevele vriend
schappen, nationaal en internationaal zijn
er door aangeknoopt, hoevele aangename
en zonnige uren zijn niet door spelers en
toeschouwers op de velden en tribunes
doorgebracht. Wat een enorme taak is
niet verricht door opleiders, die èn de
spelers èn de elftalleiders altijd maar
weer gewezen hebben op de sportiviteit,
ridderlijkheid, eerbied voor de tegenstan
ders als medemensen; hoeveel moed en
durf, wilskracht en fairheid is er aange
leerd! Welk een rijke schat van onzegbare
genoegens, zonnestralen in soms angstige
en gedrukte tijden, heeft de sport niet
op heer creditzijde kunnen boeken. En
wat een bijdrage heeft de K.N.V.B. niet
geleverd tot de gezondheid en de wel
vaart van het Ned. volk!
Daarom is er reden tot dankbaarheid
en vreugde en tot feestvieren.
Onze hulde aan de Jubilaris met beste
wensen voor de toekomst!
Zweden en Nederland hebben gisteren
de V. N. een nieuw compromis aan de
hand gedaan voor de toekomst van Je
rusalem. In een gezamenlijk ingediend
voorstel wordt aangedrongen op inter
nationaal beheer van de H. Plaatsen in
Jerusalem en geleidelijke demilitairisa-
tie van de H. Stad door de Israëlische
en Transjordaanse bezettingstroepen.
Zoals bekend is door de Palestina-
commissie volledige internationalisatie
■van Jeruzalem aanbevolen, doch verzet
ten Israël en de V. S. zich hiertegen.
Bij de Amsterdamse uitgeverij Vain
Holkema en Warendorf hebben gister
middag een achttal journalisten de ruiten
ingegooid. De gebruikte projectielen be
stonden uit gedeelten van Schreieders
mémoires bezwaard met stenen. De aan
leiding tot deze daad was het feit, dat
bij deze uitgeverij het boek „England-
spiel", de memoires van Schreieder is
uitgegeven.
Het inwerpen van ruitenhebben wij
altijd een slecht argument gevonden om
te bewijzen dat men gelijk heeft. Maar
er zijn situaties waar het raisonneren
moeilijk wordt. Waar een demonstratie,
beter dan woorden duidelijk kan maken
wat in het volk leeft.
Voor journalisten is de pers het wapen.
Maar we kunnen ons voorstellen dat het
gebruik van dit geestelijk wapen hen
tegenstond toen zij zagen dat een Neder
landse uitgeverij in een door haar uitge
geven boek de memoires publiceert van
een man aan wiens handen het bloed van
talloze Nederlanders kleeft. Dat is een
slag in het gezicht van het Nederlandse
volk. Een botheid, een lompheid die niet
beter verdient dan beantwoord te worden
met deze demonstratie. Misschien dat het
gerinkel der glasscherven iets van het
Nederlands bewustzijn bij de uitgever
wakker schudt, nadat de journalistenpen
daarin na vijf jaar niet is geslaagd.
In officiële kringen te Washington
heeft men gisteren aan ANP/Aneta be
vestigd, dat de benoeming van Merle
Cochran tot eerste Amerikaanse ambas
sadeur in Indonesië kan worden verwacht.
zo goed als absoluut zekere identificatie
middelen.
In mijn-ateher
Voor het gerecht heeft van Meegeren
verklaard, dat hij de Emmaüsgangers
heeft gemaakt op een oud doek dat de
„Opwekking van Lazarus" voorstelde.
Het was echter te groot voor zijn ontwerp
en hij heeft raam en doek, langs de lin
kerzijde met 30 a 50 cm verkort. „In mijn
atelier te Nice", zo verklaarde van Mee
geren voor het gerecht, „kunnen deze
stukken van het doek van het raam waar
schijnlijk worden teruggevonden.
Twee inspecteurs zochten in 't atelier;
zij vonden niet het afgesneden stuk doek,
maar wel een der twee fragmenten van
het raam. Welnu, de radiografie heeft,
volgens Coremans, uitgemaakt, dat het
stuk van Nice hout was van het raam
van het oude doek, waarop door van
Meegeren de Emmaüsgangers geschil
derd werd.
En dit waren geen beweringen in het
ijle, want in omstandigheden en met een
mise- en scène een spannend detective
verhaal waardig, bracht hij ons voor het
andere Avondmaal van de Nederlandse
vervalser, dat hij, Coremans en hier
wordt het geval nog sensationeler
slechts korte tijd geleden in van Mee-
gerens atelier te Nice heeft ontdekt, waar
het tot dan toe aan alle opsporingen van
het gerecht verborgen was gebleven.
Wij zaten dan gisteravond met een 50-
tal museumspecialisten, kunstgeleerden
en journalisten in een der kleine confe
rentiezalen van het Jubelpark-museum.
Prof. Coremans hield, op de sobere wijze,
die geleerden doorgaans kenmerkt, een
korte inleiding over wat hij noemde:
„De affaire der valse Vermeers" en be
gon met er aan te herinneren, dat de
Nederlandse regering in 1946 een groep
beëdigde natuur- en scheikundigen heeft
aangewezen om van Meegerens schilde
rijen te onderzoeken. De heer Coremans
maakt hier deel van uit. Later werd die
groep aangevuld met restaurateurs van
schilderijen.
Onderzoek
De resultaten van hun onderzoeking
en bevinding werden gecontroleerd door
de chefs der laboratoria van het British
Museum en van de National Gallery te
Londen. Deze experts hadden te ant
woorden op twee vragen: 1. zijn in het
geding van Meegeren of Vermeer en de
Hoogh toegeschreven werken van de
hand van deze meester? 2. Zijn zij oud
of modern? Kunnen zij in het laatste ge
val toegeschreven worden aan van Mee
geren?
Het eenparig antwoord op de eerste
vraag was: Het zijn geen werken van
Vermeer noch van de Hoogh. Op de twee
de: Het zijn moderne werken en kunnen
aan van Meegeren worden toegeschreven.
De onderzoeken geschiedden volgens de
geperfectionneerde methodes der musea-
laboratoria enerzijds en anderzijds aan
de hand van v. Meegerens nauwkeurig
gecontroleerde eigen verklaringen voor
het Nederlandse gerecht.
Hierna liet prof. Coremans enige
lichtbeelden zien van zijn laboratorium
onderzoek. Eerst een theoretisch schema
van de samenstelling van een verflaag
van het doek; daarna een idem van de
draad van door van Meegeren bij zijn
vervalsing gebruikte doek. Vervolgens
de sporen van een der doeken van het
raam en van de spijkers en tenslotte
een radiografie van het raam zelf. Het
hout, aldus prof. Coremans, evenals de
lijnen in de handen van de mensen zijn
Van Meegeren deelde ook zijn recept
mee, waarmee hij de z-g- oude barstjes
in zijn schilderijen maakte. Het che
misch onderzoek heeft aangetoond, dat
hij die barstjes niet met stof of vernis
vulde om ze er oud uit te doen zien,
maar met inkt, die hier en daar zelfs
is uitgevloeidj „Dat men mij een enkel
echt oud schilderij tone, dat met inkt
is bewerkt", riep de heer Coremans
uit.
Voor het Nederlands gerecht kwam
een Amsterdamse kunsthandelaar ver
klaren, dat hij op 29 Mei 1940 aan de
heer en mevrouw van Meegeren een
groot schilderij van Hondius had ver
kocht, voorstellende een jachttafreel.
Van Meegeren heeft dat doek op zijn
manier beweTkt en er een „Laatste
Avondmaal" op geschilderd, dat hij in
April 1941 aan de verzamelaar Van
Beuningen heeft verkocht. Bij radio
grafisch onderzoek van dat werk ont
dekte Coremans tal van overgebleven
delen van het schilderij van Hondius-
Op foto's zijn die duidelijk waar te
nemen. Waarom heeft Van Meegeren
niet alles van dat oorspronkelijke
jachttafreel verwijderd? Om zo veel
mógelijk oorspronkelijke, echte oude
barstjes in zijn werk te behouden.
Op dit exposé volgde een debat, waar
aan aanvankelijk alleen deelnamen de
heer Jean Decoen, die de Emmaüsgan
gers en het Laatste Avondmaal voor
echte werken van Vermeer houdt, ook
nadat hij die als" restaurateur in Neder
land zelf heeft schoongemaakt.
De opponent van prof. Coremans was
buitengewoon nerveus, kon zelfs af en toe
geen klank uitbrengen. Zijn inleiding was
zeer eigenaardig en maakte een pijnlijke
indruk. Deze introductie begon n.1. met
de voorlezing van een brief van de heer
Van Beuningen aan de hoofdconservator
van het Jufoelparfcmuseum. De quintes
sence van dat schrijven komt hierop neer,
dat de heer Coremans zich op een gege
ven ogenblik zal te verantwoorden heb
ben „voor een andere instantie dan die
van experts en kunsthistorici". Bedreiging
met een proces?
In de enkele zinnen, die verstaanbaar
waren, zei de heer Decoen,, „dat het
Avondmaal en de Emmaüsgangers nooit
voor moderne vervalsingen zullen door
gaan, omdat zij echte oude werken zijn".
Als men hem uitleg vraagt over de
aanwezigheid op een der doeken van
fragmenten van het werk van Hon
dius, antwoordt hij: „Daar zal ik later
op antwoorden" of: „Daar zal de heer
Van Beuningen op antwoorden".
Op een vraag van de heer Decoen
aan prof. Coremans om nadere details
over diens onderzoek, antwoordt deze,
dat hij voorzichtig moet zijn, want dat
hij ontdekt heeft, dat „men" na zijn
onderzoek wetens en willens door het
door hem onderzochte oude fragment
van het raam een spijker had geklopt
met de klaarblijkelijke bedoeling dit
fragment niet meer volledig met de
vroeger door Coremans gemaakte
radiografie van dit fragment te laten
overeenstemmen en voegde er deze op
vallende woprden aan toe: „Het zou
hem niets verwonderen als vandaag
of morgen het oude raam geheel zou
verdwijnen.
vudmwi
„Reeds 2'/a jaar lang spreekt de heer
Decoen over een book om de echtheid
van de z.g. Vermeers te bewijzen,
Waarom komt hij daar niet mee voor
de dag?", vraag prof. Coremans.
Nog gedurende enige tijd werd heen en
weer gediscussieerd, waarbij de heer De
coen met een „later" antwoordde.
Nog dit jaar"
„Nog in de loop van dit jaar", riep
plotseling prof. Coremens uit, „zal ik
het dubbel overtuigend bewijs van mijn
thesis over de vervalsingen van Van
Meegeren geven!".
De zeer hoffelijke conservator van
het Jubelparkmuseum verzocht ons
daarna vriendelijk in een andere zaal
een kopje thee te gebruiken. Daar
wachtte ons een geweldige coup de
theatre. Er ging daar plotseling in fi
guurlijke zin een heftige bliksemflits
een nieuwe donderslag in de kunst-
wereidr Vooraf: helle schijnwerpers
verlichtten tegen de muren een
groot.Laatste Avondmaal, zo goed
als geheel identiek aan het avondmaal
van Van Beuningen!
Enorm was de sensatie! De heer De
coen die in gewone doen al zeer bleek
is, werd geheel wit. „Goed gespeeld",
hoorden wij hem lispelen.
„Hoe komt U aan dat Laatste Avond
maal?", vroegen wij prof. Coremans.
„Ik heb het in Van Meegerens atelier
te Nice ontdekt", luidde zijn haast on
gelofelijk klinkend antwoord. „Wan
neer?", wilden wij weten. „Anderhalve
maand geleden!". Hoe komt het, dat het
gerecht het niet heeft ontdekt"?. „Het
werk was goed gecamoufleerd: vastge
maakt op een triplex-plaat bevond het
zich afgedekt en totaal aan het oog ont
trokken door een andere triplexplaat te
gen een keldermuur achter allerlei rom
mel, die het gerecht zich niet de moeite
heeft gegeven te verplaatsen".'
Ook een Govert Flinch
Prof. Coremans vond In het atelier te
Nice eveneens de foto van een schilderij
van Govert Flinck, o.m. kinderen in een
poppenwagen voorstellende. Uit een in
Van Meegeren's papieren gevonden do
cument bleek, dat hij dat doek op 11
November 1948 voor 15.000 Franse francs
bij een kunsthandelaar te Parijs had ge
kocht. Hij h d het gedeeltelijk afgekrabd
zoals het werk van Hondius en er het
Laatste Avondmaal op geschilderd, dat
daar voor ons stond en waarnaar hij la
ter het avondmaal van v. Beuningen heeft
gemaakt". Er waren ook foto's, die nog
fragmenten van het werk van Govert
Flinck onder het Avondmaal lieten zien.
De professor, die met zoveel succes ook
voor detective had gespeeld, triomfeerde.
Hij had inderdaad nog in de loop van dit
jaar een overweldigend en nieuw element
in het voordeel van zijn thesis aan de
kunstwereld meegedeeld.
De heer Decoen stond als aan de grond
genageld en als in een soort hypnose
hoorde men hem zich aan zijn opvatting
blijven vastklampen: „Ik zal later ant
woorden. De heer Van Beuningen zal
antwoorden, later
„Zal het Nederlandse publiek dat nieuw
ontdekte avondmaal te zien krijgen,
vroegen wij nog prof. Coremans. Hij ant
woordde, dat het werk in de bekende om
standigheden in Frankrijk gevonden, auto
matisch Frans bezit is geworden. Doch er
bestaat een culturele overeenkomst tussen
Frankrijk en Nederland en het is zo goed
als zeker, dat het Avondmaal van Nice
naar Nederland zal komen!
De spannende roman om Van Meegeren
is dus nog verre van geëindigd!
Woensdag 7 December
10.00 VPRO,
HILVERSUM I 7.00 VARA,
20.00-24.00 VARA.
7.00 Nieuws, 7.18 Gram, 7.30 Sluiting, 8.30
Nieuws, 8.43 Gram, 8.50 V. d. vrouw, 9.00
Weer, 9.03 Gram, 10.00 Causerie, 10.05 Mor
genwijding, 10.20 V. d. vrouw, 11.00 Radio
volksuniversiteit, 11.30 Gram, 12.00 Orgel en
zang, 12.33 V. h. platteland, 12.38 Verzoekpr,
Cgr. pl.), 12.55 Kalender, 13.00 Nieuws, 13,15
Dansmuziek, 13.50 Gram, 14.00 „Gesproken
portert", 14.15 Jeugdconc, 15.00 Kinderkoor,
15.20 Pianovoordr, 15.30 V. d. jeugd, 18.30
Sluiting,' 17.30 Dansmuz: 18.00 Nieuws, 18.20
Pianospel, 18.30 Ned. Strijdkr, 19.00 Cause
rie, 19.15 Kwartet, 19.30 V. d. Jeugd, 19.45
Causerie, 20.00 Nieuws, 20.05 Actual, 20.15
Social, nieuws, 20.20 Metropole orkest, 20.45
„De vliegende Hollander", hoorspel, 22.15
Pianovoordracht, 22.45 Populairwetensch,
causerie, 23.00 Nieuws. 23.15-24.00 Gram.
HILVERSUM H (416 m) 7.00-24.00
NCRV.
7.00 Nieuws 7.15 Een woord voor de
dag 7.30 Sluiting 8.30 Nieuws 8.40 Gram.
9.00 Weerberichten 9.03 V. d. zieken 9.30
Waterst. 9.35 Gram. 10.30 Morgendienst
11.00 Gram. 11.10 Orkest, kinderkoor en
solisten 11.50 „De draadloze band", klank
beeld 12.33 Blaaskwintet met piano 13.00
Nieuws 13.15 Koorzang 13.20 Orgelconc.
13.50 Trio 14.15 Vocaal ens. cembalo
gezelschap en solisten 14.45 Kamerork. en
solist 15.30 Causerie over schaken 15.45
V d jeugd 16.30 Sluiting 17.30 Zigeuner
kwintet 17.45 Regeringuitz. 18.00 Órkest-
conc. 18.30 Radio volksuniversiteit 19.00
Nieuws 19.15 Regeringsuitz. 19.30 Sport-
commentaar en gram. 19.40 Radiokrant
20.00 Nieuws 20.05 Commentaar familie
competitie 20.15 Gram. 20.30 Causerie
21.00 Symphonie ork. en koren 22.00 Gram
22.15 Symphonie-ork. (vervolg) 23.00
Nieuws 23.15 Avondoverdenking 23.30-
24.00 Gram.
Radio-distributie III: 7.— VI. Br.: nws.; 7.05
7.30 gram.; 8.30 VI. Br.: conc.9.nws.; 9.05
gram.: 10.Eng. L.P.: nws.; 10.10 verz. pr.;
11.— John Madln (org.); 11.30 Eng Hs: Sere
nade ork.; 12 VI.Br.: koorzang; 12.30 weer-
ber.; 12.32 Atjons Bochme en ballroom ork.;
13.— nws.; 13.15 romant. casinopr.; 14.—
„Vesna"; 14.15 Fr.Br.: gram.; 15.— Kalund-
borg: Otto Llngton en ork. (ev. v. 15.15—15.45
PCJ schip v. d. week); 16.00—16.30 Eng. L.P.:
Spa-ork. olv Tom Yenktns; 17.30 Kootwijk:
Batavia: 18.Fr. Br.: v. d. sold.; 18.30 VI. Br.:
v. d. sold.; 19nws; 19.30 gram; 19.50 feuille
ton; 20.— Fr. Br.: symph. ork. m. pianosolist;
21.30 gram.; 22.— VI. Br.: nws; 22.15 strijk
kwartetten van Mozart; 22.50 nws.; 22.55 gram.
23.— dlv.
Radiodistributie IV: 7.00—7.30 dlv.; 8.30 Fr.
Br.: conc. 9 kookpr. en kunstoverz.; 9.10
symph. muz.10.div.11.30 NWDR: gev.
conc 12.— Eng. L.P.: BBC Midi. Light Orch
12.45 voordr.; 13.— „Mrs. Dale's Diary"; 13.15
BBC var. ork.; 14.BBC North. Orch.; 15.—
v. d. vrouw; 15.40 NWDR: NWDR symph. ork.
ls.is—ie.30 filmmuz.; 17.30 Eng. L.P.: BBC
Schots ork.; 18.15 mil. ork.; 19.— v d Jeugd;
19,45 hoorsp. 20.— div.; 20,30 Eng. L.P.: „Hip-
Hip-Roo-Roy"; 21.telepathie in brandpunt
v. d. belangstelling; 21.30 verz. pr.; 22.— Eng.
U.S.: nws. 22,15 Fr. Br.: Jazzmuz. m. comm.;
22,45 jazzmuz.; 22,55 nws.; 23.— Eng. L.P.:
nws. 23.15 „Topic for to-night"; 23.20 natuur-
causerie 23.35 Ted Heath en ens,
Erik Koeppen en Joergen W. Hansen,
die onderscheidenlijk als rechts-achter
en rechts-binnen waren opgesteld in het
Deense elftal dat Zondag te Amsterdam
tegen Nederland uitkomt, hebben be
richt van verhindering gezonden. De
ploeg is nu zodanig gewijzigd dat Knud
Bastrup Birck (Akademisk Boldklub)
links-achter speelt en zijn clubgenoot
Poul Petersen, die eerst als links-achter
was opgesteld, rechtsback wordt. In de
voorhoede wordt Joergen W. L. Hansen
als rechts-binnen vervangen door Niels
Bennicke (Kobenhavn Boldklub).
De links-binnen Dion Ornvold (Ko
benhavn Boldklub), wiens uitkomen niet
vast stond, heeft verzekerd dat hij zal
meespelen.
f Wanneer verkoudheid
de ademhaling belem
mert. maakt
MENTHO.REX
V»rkoudh»ld»zall
de luchtwegen weer
vrip - «rfifeveit
24)
Polly was doodsbleek en haar mond
stond strak, als wilde ze er geen onvoor
zichtig woord aan laten ontsnappen Ze
had zich in een der donkerste hoekjes
teruggetrokken. Bob Dolliver stond tegen
de glazen tuindeuren geleund in een
ietwat verdedigende, doch tevens uitda
gende houding. Jaggers, de huisknecht,
was jammerlijk overstuur en keek on
rustig van de een naar de ander, waarbij
zijn onmatig groot hoofd op zijn magere
nek heen en weer draaide- Verder waren
er nog drie dienstboden: Mrs-Byers, de
huishoudster; Susan Hiller, het kamer-
in eisje, en de keukenmeid, die, ofschoon
ze ongetwijfeld een doopnaam droeg, door
iedereen „Gutenberg" genoemd werd- Ze
was een Zweedse, pas kort geïmmigreerd,
die het Engels nauwelijks machtig was
en daarom maar half begreep, wat er
precies was voorgevallen, al voelde ze,
dat de toestand angstwekkend was.
Een deskundige detective als J. B-, of
zelfs een amateur, zoals Tommy, zou be
gonnen zijn met het toneel der misdaad
aandachtig te onderzoeken en dan pas met
ondervragen; doch sheriff Edwards hield
er zijn eigen methode op na. Hij stapte
met veel vertoon naar het midden der
van het Zuiden in twee le klasse-afdelin- I kamer en liet zijn strenge blik over alle
gen. 1 aanwezigen glijden.
Laat iemand nu eens vertellen,
begon hij stroef, wie is de dader?
Het spreekwoord zegt, dat een moord
altijd uitkomt. Dat is een besliste waar
heid en u kunt dus niets beters doen, dan
er mee voor de dag te komen. Wie heeft
meneer Strawr. doodgeschoten? Maar het
snikken -van Vera was het enige ant
woord op die vraag en sheriff Edwards
toonde tekenen van ongeduld. Jullie bent
toch met allemaal doofstom? Hij keerde
zich naar Jaggers toe. Waarom kijk jij
zo drommels benauwd? Laat eens horen,
wat je ons vertellen kunt!
Jaggers begon nog harder te beven en
slikte een paar malen hoorbaar, als stikte
hij bijna in zijn woorden. Eindelijk kon hij
ze er uit brengen.
Ik., ik weet er niets van, meneer..
helemaal niks. Ik was op de derde verdie
ping.. op mijn kamer., toen het schot
viel- Toen ik., toen ik beneden kwam.,
stonden ze allemaal al in óe hal. Ik.ik
weet heus niks.
Maar juist die straffe ontkenning wek-e
verdenking, zoals meer gebeurt. Sheriff
Edwards keek hem beschuldigend aan en
Jaggers begon nog erger te sidderen.
Mevrouw Eastman kwam hem ter hulp-
Die arme man vertelt de waarheid,
■ei ze. We waren allen reeds opgeschrikt
en naar de hal gevlogen, voordat Jaggers
kwam. En bovendien, wat had die arme
Jaggers voor reden om meneer Strawn
te vermoorden?
Sheriff Edwards keerde *ich nu op slag
met zijn vragen tegen haar.
Zo wilt u praten? Dat dacht ik wel:
jullie zult allemaal blij zijn, dat je nog
wat zeggan moogt, voordat ik mat jullia
klaar ben. Misschien had die huisknecht
tijd genoeg om er vandoor te gaan en
net te doen, of hij zich op de derde ver
dieping bevond. Zo, u denkt, dat hij geen
reden had om meneer Strawn te ver
moorden? Wie had er dan wel reden voor?
Spreek op mens.wie heeft dat schot ge
lost?
Mevrouw Eastman verstijfde van ver
ontwaardiging en haar ogen schoten vuur
van woede.
Ik ben niet gewend op vragen te
antwoorden, die me op dergelijke manier
gesteld worden, zei ze met ijzige waar
digheid. Het kan me niet schelen, wie of
wat u bent, maar we hebben zeker toch
wel recht, met de gewone burgerlijke be
leefdheid behandeld en toegesproken te
word!
Sheriff Edwars had niet veel op met de
zomergasten, die zijn district in de heetste
maanden van het jaar overstroomden en
de hiiighartigheid van mevrouw Eastman
maakte niet de minste indruk op hem-
Ik ben Sheriff van. dit district. Er is
een moord gepleegd. Je beantwoordt de
vragen door mij gestéld, of je gaat achter
slot. Misschien weten jullie niet, dat ik
het recht heb, jullie als getuigen vast te
houden, als jullie de feiten trachten te
verdoezelen. Ik moet de waarheid weten
en drommels gauw ook! Goed begrepen?
Mevrouw Eastman huiverde bij de ge
dachte aan opsluiting en werd bang, dat
de sheriff zijn bedreiging volvoeren zou.
Ik weet niet, wie hem vermoord
heeft, zei ze- Denkt u soms, dat ik het
niet zou vertellen, als ik het wist? Mijn-
kaar Strawn waa juist mat mijn dochter
hun
verloofd en pas vanmorgen is hun.
verloving bekend gemaakt.
Haar stem stokte en opnieuw stroom
den haar tranen.
Arme stakkerd! mompelde Tommy
binnensmonds en J. B. sloeg met tegenzin
het gedoe van de sheriff gade. Maar hu
kwam niet tussenbeide; hij wachtte zoals
hij tegen Tommy gezegd had, achter ue
schermen zijn beurt af. Edwards trok
heftig aan zijn snor en keek allen
telings aan.
Misschien denken jullie, omdat jullie
riik ziin en stadsmensen bent dat je me
om de tuin kunt leiden. Maar dat zal niet
gaan. Voor mijn part. zijn jullie million-
nairs. of billionnairs, maar daar is mijn
jurisdictie niet minder om. In dit district
is 'n moord 'n moord wie hem ook ge
pleegd heeft!
Bob Dolliver had een paar maal op hrt
punt gestaan iets te zeggen en nu hief hij
dan ook het hoofd op en schraapte zijn
keel-
U vergist zich, sheriff, als u denkt,
dat wij met willen praten, zei hij lang
zaam- We zijn natuurlijk allen overstuur
door het verschrikkelijke feit, dat hier is
voorgevallen. Misschien weet ik er iets
meer van dan de anderen, omdat ik de
eerste was, die mijnheer Strawn, nadat
hij vermoord was, vond. Hij lag in zijn
werkkamer. Hij moet op slag dood zijn
geweest, want de kogel had zijn rechter
slaap vermorzeld, Hij lag op de vloer bij
zijn bureau; hij moet, zittend in zijn
stoe.l, neergeschoten zijn en toen voor
over zijn gevallen. Hij
Wi« heeft hem vermoord? ie breeuwde
de sheriff, die niets liever wilde dan
iemand de handboeien om doen. Bob Dol
liver schudde het hoofd. Daar kan ik
geen antwoord op geven, zei hij Ik ik
w°ï' uet„ Zèl kon! en dat zei' hij
zo heftig, dat het Tommy opviel.
v,WaS«^e' toen dat schot viel?
vioeg de sheriff verder.
"7, °P "lün kamer, vlak om de hoek
reents m de gang, antwoordde Dolliver-
Ik was juist bezig mijn koffer te pakken,
toen ik een pistoolschot hoorde. Misschien
dat ik een ogenblik van schrik verbijsterd
heb gestaan, maar lang heeft dat niet ge
duurd. Juist toen ik in de hoofdgang
kwam, meende ik een deur dicht te ho
ren slaan. Ik wist niet welke deur het
was, hoewel het ergens voor me uit scheen
te zjjn.
Polly Eastman keek hem verschrikt
aan. Dat is zo! riep ze plotseling uit. Er
sloeg ergens een deur dicht. Daar heb ik
niet eerder aan gedacht.
Haar moeder wierp haar een bestraf
fende blik toe. Sheriff Edwards wendde
zich nu tot het meisje.
—Het heeft er veel van weg, dat jullie
nou allemaal aan het praten kunt komen
gromde hij- Vooruit maar., dat is net!
wat ik graag heb- Ga door, juffertje, en
vertel ons maar eens, wat je van die
moord af weet.
Naar aanleiding van geruchten als zou
Terlouw aan de KNVB hebben meege-
deeld, dat hij Zondag 11 dezer tegen
Denemarken zijn laatste wedstrijd voor
het Nederlandse elftal zou spelen, zulks
in verband met zijn aanstaande over
gang naar een Italiaanse profclub, ver
nemen wij dat een dergelijke medede
ling de KNVB niet heeft bereikt, en dat
recente uitlatingen van Terlouw er veel
eer op schijnen te wijzen dat hij ama
teur wil blijven.
Terlouw zelf heeft de berichten gelo
genstraft in gesprekken met leden van
zijn club. Hij verklaarde dat er nog geen
sprake is van zijn vertrek naar Italië.
Alle correspondentie te richten aan:
H. J. V ,d. BROEK, Nwe. Binnenweg 48
Rotterdam C.
jn
PROBLEEM No. 2220.
D. VUURBOOM, Glanerbrug (O.)
le plaatsing.
Zwart 10 achijven op: 1, 2, 8, 12/4, 19,
23/4, 30.
Wit 10 schijven op: 11, 21/2, 27, 32/3,
35, 37, 41/2.
PROBLEEM No. MIL
D. VUURBOOM, Glanerbrug (O.)
le plaatsing.
Zwart 10 schijven op: 7/10, 12/4, 17,
20 22.
Wit'10 schijven op: 23, 26, 28, 32/3, 35,
37, 40/2.
PROBLEEM No. 2222.
D. VUURBOOM, Glanerbrug (O.)
le plaatsing-
Zwart 10 schijven op: 2, 9, 12, 18/20, 22,
35,40,45.
Wit 10 schijven op: 16, 21, 31/3, 36, 38,
41, 44, 50.
probleem No. 2228.
D. VUURBOOM, Glanerbrug (O.)
le plaatsing.
2]Zwart 12 schijven op: 11, 18/4, 16/9,
Wit 12 schijven op: 26, 31/S, 35, 37, 40,
42, 44, 47, 49, 50.
Wederom vier 46/5 problemen.
Oplossingen binnen drie weken In te
zenden.
JOSEPH VARDON.
Wie was Joseph Vardon? zullen vele,
zo niet alle lezers dezer rubriek vragen.
Wij zullen hierop een beknoprt antwoord
geven.
In de jaren 18901910 werd hert dam
spel in Frankrijk veel beoefend. Echter,
er bestond geen organisatie. Hoogstens
een vijftiental dammers had mert elkaar
contact, dank zij het maandblad „Le Jeu
de Dames" van Leclercq, dait ieder jaar
een correspondentiewedstrijd uitschreef,
waaraan zes tot acht Franse spelers deel
namen. In 1903 dit blad telde toen reeds
10 zegge tien abonné's in Nederland
namen ook Nederlandse dammers deel,
o.a. C. G. Vervloet, later voorzitter van
de Nederlandse Dambond, Jac. de Bruyn
en de ondergetekende. En hert mag met
ere worden vermeld, zij wisten steeds de
eerste of tweede plaats te veroveren.
Onder de Franse deelnemers was er een
die nimmer mankeerde; deze was Joseph
Vardon, te Caen wonende. Hij was voor
ons geen onbekende, want hij behoorde
destijds tot de deelnemers aan een inter
nationaal tournooi, in Rotterdam gehou
den (ca. 1890). Er waren toen 15 deelne-
T^.rS'e5 w®rden drie tot vier partijen per
S'pP^eld. Vardon kwam als vierde
frtïï' ardon was ook een problemist
"aam; meer dan 1000 problemen zijn
van nem verschenen, gepubliceerd in
Jeu des Dames" en enkele andere
bladen en tijdschriften.
tan zijn hand verscheen ook. „Jeu de
Dames a la Polonaise", notes d'un ama
teur, uitgave Delattre-Lenoel, Amiena
(1889), waarin 90 van zijn mooiste pro
blemen zijn opgenomen.
Vardon was ingenieur bij de Franss
Staatsspoorwegen (hij stierf in December
1916, ouderdom 86 jaar) en het lag na
tuurlijk in zijn aard, ook „curiositeiten"
over het damspel te geven. In zijn voor
noemd werk geeft hij alsdan een opsom
ming van de mogelijkheden, welke bij het
damspel kunnen voorkomen. Zo toont hij
b.v. aan, dat met drie dammen (of schij-
ue?qnnnnnn idri! 'dammen of schijven)
ai/.yuu.uuu standen kunnen voorkomen,
en schrik niet bij 20 tegen 20 niet
minder dan 49.5 trillioen (dammen of
?^„Jven!- Aan het slot schrijft Vardon:
Wij hebben een ogenblik gedacht de
Eifeltoren er bij te halen, maar milliarden
en milliarden Eifeltorens zouden onvol
doende zijn om de stapels diagrammen
nabij te komen. Hij besluit: De Eifeltoren
is een realiteit, de benodigde diagrammen
worden nimmer gedrukt.
In 1904 ontving ik van Vardon 12 nog
nimmer en ook nu nog niet gepu
bliceerde problemen. Wij zullen deze in
twee series van zes in onze volgende ru
brieken opnemen. Natuurlijk moeten wij
deze niet vergelijken met onze huidige
composities; er worden nu eenmaal andere
eisen gesteld. Maar. om onze oplossi i s aan
te moedigen, loven wij voor degenen, die
zes of meer goede oplossingen inzenden
één, die alle 12 goed oplossen, twee prent
briefkaarten uit, voorzien van Vardon's
handtekening. Al deze kaarten, dit komt
er nog bij, herinneren aan de grote geal
lieerde invasie van 1944, want practisch
al deze plaatsen zijn voorgekomen in de
dagrapporten bij deze voor de wereld
oorlog beslissende aanval.
H- J. d. BROEK.
