STORM in Franse Kamer
Doodse stilte voor stemming
Knappe verdediging van Minister
Weerberichtj
Aanvaarden of aftreden der
Hoe is de wind?
regering
„Niet nu of straks, maar nu
of nooit"
Grondwet en zelfbeschikking
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
De souvereiniteits-
overdraclit in de
Eerste Kamer
Over pensioenverhoging van oud-strijders
Weer een vliegtuig
neergestort
De verlaging van de
suikerprijs
Pokken op de
„Kota Inten"
De afvloeiing bij de
rijkspolitie
Hoge functie voor
dr. Ph. J. Idenburg?
Dr. Baruch ontvangt
Grootkruis Ned. Leeuw
De uitslag werd: 71 stemmen voor en 29 tegen,
zodat de vereiste tweederde meerderheid ruim
schoots was bereikt.
71ste JAARGANG
VRIJDAG 9 DECEMBER 1949
No. 21103
j buiig weer
KERSTGRATIFICATIE RECHT
De kwestie der ambtenaren
Garantiewet komt
OF AALMOES
Nadat de Tweede Kamer het wetsontwerp souverei niteitsoverdr-acht Indonesië met 71 tegen 29 stemmen
-had goedgekeurd, bleef een gelukkig kabinet in de de ministerskamer nog een tijd bijeen. V. I. n. r.
zittend: de ministers Lieftinck, Schokking, Stikker, Van Maarseveen, Götzen en staand: staatssecretaris
schout bij nacht H. C. W. Moorman, de ministers Teulings, Jo'ekes, Wijers, vr d. Brink en Rutten.
Voor de eerste maal in de parlementaire geschiedenis van ons land
was hedennacht de Tweede Kamer bij de stemming over een wets
ontwerp geheel voltallig. Alle honderd Kamerleden waren present,
toen tenslotte het belletje door het gebouw klonlc, ten teken dat het
ogenblik daar was, waarop over de overdracht van de souvereiniteit
van Indonesië zou worden beslist.
Er heerste een doodse stilte in de Kamer, toen de stemming aanving.
De verklaring, welke de heer Krol, namens een deel der C.H.-fractie
nog zojuist had afgelegd en welke inhield, dat dit deel zou tegen
stemmen, kon toen eigenlijk al niets meer aan het eindresultaat ver
anderen, al was het enigszins eigenaardig, dat de heer Oud zich namens
de V.V.D.-fractie nog steeds niet met volstrekte duidelijkheid had
uitgesproken. Men kon toen wel niet meer verwachten dat die fractie
of een deel daarvan zou tegenstemmen, maar tot het einde toe had
de heer Oud als haar woordvberder duidelijk doen uitkomen, dat zij
toch wel zeer ernstige bezwaren had. Politiek gesproken had de heer
Oud dit stuk knap gespeeld. Maar toevallig viel het lot op Jonas, d.w.z.
dat het lid der V.V.D., de heer Korthals de eerste was, die zijn stem
moest uitbrengen. Het werdvóór. En toen wist men het dan
helemaal zeker.
Voor stemden de fracties der K.V.P., P.v.d.A. en V.V.D., zonder een
enkele uitzondering en dan nog vier van de negen leden tellende
Chr. Historische fractie, n.l. freule Wttewaal van Stoetwegen en de
heren Tilanus, v. d. Wetering en Kikkert.
Tegen stemden de overige vijf leden der Chr. Historische fractie, te
weten de heren Beernink, Schmal, v. d. Feltz, De Ruiter en Krol en
voorts de eide Staatkundig Gereformeerde heren ds. Zandt en ir. Van
Dis, alle Antirevolutionairen, de gehele fractie der Communisten
de heer Weiter. Om 1.57 uur viel de voorzittershamer.
Nu of nooit
De minderheden
Nieuw Guinea
Een gelukkige klas gaat veertien dagen naar Zwitserland. Een klas
van de R. K. Huishoudschool te Harlingen heeft de hoofdprijs geloot,
welke het Nederlandse Comité voor Kinderpostzegels had uitgeloofd
MmtÈBÈÊÜ
DE KANTOREN zijn tijdelijk gevestigd in het
Gebouw R. K. Volksbond, Lange Haven 71,
Schiedam, telefoon 67387. - Gironummer 9095 ten
nejne van de „N.V. De Courant De Maasbode",
Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt 3.90 per Kv/irtaal,
1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur: J. KUIJPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P.
LEO J. M. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A. PAALVAST
UWE SGHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 10 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 20 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bjj de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
Souvereiniteitsoverdracht met 71-29
I De weersverwachting, geldig van
heden- tot morgenavond, luidt:
I Meest zwaar bewolkt met buien,
sommige met hagel of natte sneeuw.
Aanvankelijk zwakke tot matige
wind uit uiteenlopende richtingen,
later matige tot krachtige wind uit
Noordelijke richtingen en iets kou- j
der.
Zaterdag 10 December: zon op
1.36 uur, zon onder 16.29 uur. maan
pp 21.20 uur, maan onder 12.34 uur.
De Nederlandse kruisers „Zeven Provinciën' en „De Ruyter", momenteel nog in aanbouw, komen waar
schijnlijk binnen twee jaar gereed. De maquette toont, dat er twee schoorstenen komen, in afwijking van het
oorspronkelijke plan om er maar één te bouwen. De kruisers worden o.tn voorzien Van acht stukken gesehut
van 15 cm, en acht stukken van 5,7 cm. r-
En als een slot (lat pakt, ant
woordde de minister tenslotte op de
vraag van de heer Oud, wat de re
gering zou doen als de Kamer deze
souvèreiniteitso ver dracht zou ver
werpen. Doorzetten buiten de Ka
mer óm of aftreden? Minister van
Maarseveen zeide, dat de regering
niet hij machte zou zijn de fatale
gevolgen van verwerping te keren
en dat daaraan dus onmiddellijk
consequenties voor de regering
zoüdón zijn verbonden. De regering
zou dus aftreden.
Van de overige ministers behandelde
minister Götz'èn nog zeer in het kort het.
financieel-ecbnomisch probleem, waarbij
alles zou afhangen van de uitwerking.
Hiflbij zou men echtér rekening moeten
hoüden met de Oosterse geest, die anders
is dan de Westerse. Indonesië was echter
een rijk land en spoedig herstel zou mo
gelijk zijn.
De kwestie der ambtenaren, die zouden
moeten overgaan naar de R. I. S., wérd
door minister Joekes behandéld. Een bij
standscorps achtte de regering nog niet
mogelijk. Men moest er wel aan denken,
dat alle privaat- en publiekrechtelijke
verplichtingen aan Indonesië zouden over
gaan. Wel moeilijk acceptabel was zijn
uiteenzetting, dat de ambtenaren het vol
ste recht hadden om ontslag te nemen,
maar dat zijalleen maar geen wacht
geld zouden krijgen, omdat dan velen de
dienst zouden verlaten en dit allerminst
bevorderlijk'zou zijn voor de orde en rust.
Maar hier te spreken van een overdracht
als van goederen, zoals de heer Schouten
had gedaan, of zelfs van een volledige
uitverkoop (Van de Wetering), achtte de
minister onjuist. Gezien de bepaling van
het niet geven van wachtgeld lijkt het
anders verdacht veel op dwang.
De minister streek echter zalf op de
wonde door de mededeling, dat er een
garantiewet zal komen. Het was on
mogelijk gebleken dit tegelijk met de
ontwerp-overeenkomst in te dienen.
Het ontwerp was echter de Raad van
State reeds gepasseerd en zou dezer
dagen bij de Kamer worden ingediend.
Tenslotte wees de minister er met
veel ernst op, dat ook juist voor de
ambtenaren de gevolgen van verwerping
van deze souvereiniteitsoverdracht niet
te overzien zouden zijn.
Tenslotte bracht minister Schokking
nog hulde aan de militairen van lucht-,
land- en zeemacht voor hun houding en
offers. De regering zou al het mogelijke
doen voor de gewonden en gerepatrieer-
den. Aan overdracht van de marinebasis
in Surabaja was niet te ontkomen, deze
was gesticht met Ned. Indisch geld. Maar
de minister bestreed de opmerking, dat
er voor de Marine nu geen taak meer zou
zijn en hij dacht daarbij aan Atlantisch
pact en Westerse Unie.
Na een langdurige pauze, waarin de
Kamer gelegenheid had gehad na te
peinzen over de ministeriële verklarin
gen, zat des avonds om zeven uur het
voltallige kabinet achter de groene tafel,
uitgezonderd dan de heer Van Schaik,
maar die zit in Indonesië zelf. En toen
begonnen de replieken.
Wij kunnen kort zijn. De heer Schou
ten zei nogal scherp, dat de buitenlandse
achtergronden, welk_e_ minister Stikker
had gegeven, reeds vóór de verkiezingen
bekend waren, wat hem niet had ver
hinderd de verkiezingen in te gaan met
„het roer moet om". Spr. was niet be
reid nu mee te gaan. nadat men jarer.
lang van het standpunt der A.R. geen
notitie had genomen.
De heer Tilanus (C.H.) kwam na een
beschouwing over de gevolgen van
verwerping tot de verklaring, dat hij
zelf en enkele zijner fractiegenoten
zich niet de vrijheid konden veroorlo
ven tegen de souvereiniteitsoverdracht
te stemmen. Hjj vroeg slechts bij de
overdracht voor H. M. de Koningin d
daarbij behorende soberheid te be
trachten.
De heer Oud (V.VJj.) handhaafde zijn
bezwaren tegen de regeling. Maar de
dwingende vraag was die der gevolgen
Om wille van de gevolgen bij verwer
ping en de onmogelijkheid dan nog ooit
een regeling tot stand te brengen, was
spr. er toe bereid deze cverdracht ta
aanvaarden. Doch daar was nog het pro
bleem der minderheden. Indien zijn
amendement waarin stappen werde.. ge
vraagd, die bevorderlijk kondien zijn aan
een volledig tot zijn recht komen van
het zelfbeschikkingsrecht, zou worden
aanvaard, zou de beslissing der V.V.D -
fractie belangrijk worden vergemakke
lijkt.
Minister Van Maarseveen had het bij
zijn antwoord dan ook bijster gemakke
lijk. Hij wilde gaarne de Kamer het ge-
genöegen van het laatste woord laten.
Met de materiële inhoud van net
amendement-Oud, dat immers geen wij
ziging' bracht in de tekst van de reso
lutie^ maar alleen in die van het wets
ontwerp, kon de regering het wel eens
zijn.
Staatssecretaris Moorman gaf aan de
heer Weiter nog een uiteenzetting over
de nieuwe taak der Marine in nieuwe
bondgenootschappen.
Minister Stikker las nog een verkla
ring voor van een aantal captains of in
dustry die betoogden, dat deze overeen
komst moest worden geratificeerd in
het belang van de herleving van het be
drijfsleven in Indonesië-
Voordat het tenslotte tot eindstem
ming kwam legde de Chr. Historische
heer Krol namens een deel zijner frac
tie het bleken er 5 van de 9 te zijn
de verklaring, af, dat dit zou tegen
stemmen.
Daarna had de eindstemming plaats
met het in de aanhef vermeld resultaat
71 voor. 29 tegen.
En om 1.57 uur in de nacht viel de
hamer van de voorzitter ter bevesti
ging van het feit, dat het wetsontwerp
souvereiniteitsoverdracht aan Indonesië
door de Tweede Kamer was aanvaard.
Het hoofdbestuur van de socialistische
eenheidspartij ,in Oost-Duitsland ver
klaarde, zoals we in ons blad van Woens
dag hebben gemeld:
„Kerstgratificaties zijn de overblijf
selen van het achter ons liggende bur
gerlijke tijdperk en zijn eigenlijk een
bijzondere vorm van aalmoezen, die
progressieve arbeiders niet wensen te
accepteren".
..De Waarheid" hier eist Kerstgratifi
catie. In een beschouwing over de bouw
van het. Caltex-bedrijf aan de nieuwe
Petroleumhaven te Rotterdam merkt het
blad onder de. kop. „Kerstgratificatie niet
meer dan billijk" op:
„Maar de pl.m. 1250 arbeiders weten
net zo goed als iedereen, dat de aan
nemers schatten hebben verdiend aan
de Caltex. Berichten doen. de ronde, dat
de winst vele honderdduizenden guldens
bedraagt en het feit, dat de Caltex eer-
der klaar was dan men geraamd had,
heeft deze winst nog aanmerkelijk doen
stijgen.
Daarom is het nu geen tijd voor loons
verlaging, maar voor loonsverhoging.
W(j brengen in herinnering, dat de
Kerstdagen naderen en het dus zaak is
om een Kerstgratificatie aan de-orde'te
stellen".
^Terwijl in Oost-Duitsland een Kerst
gratificatie een aalmoes is als overblijfsel
uit een burgerlijk tijdperk, herinnert de
communist in ons land aan de Kerstdagen
ten bate van een gratificatie.
Zoals de wind waait, waait de rode rok.
De Franse regering heeft gisteren in
een debat over pensioenen voor 2.800.000
Franse oudgedienden uit de eerste we
reldoorlog twee keer een nederlaag ge
leden. De nationale vergadering keurde
met 548 tegen nul stemmen een com
munistische motie goed, die onmiddel
lijke bespreking eist van een communis
tisch wetsontwerp tot verhoging van de
pensioenen van oudstrijders uit de eer
ste wereldoorlog.
Volgens dit wetsontwerp zou voor de
leeftijdsgroep van 50 tot 55 jaar het pen
sioen verhoogd moeten worden van 530
tot 2.500 frs. en voor degenen boven de
55 jaar van 1.272 tot 6.000 francs-
De minister van financiën Petsche, vroeg
om uitstel. Deze kwestie zou nauwkeurig
moeten worden bestudeerd, zo zei hij,
daar met de verhogingen een bedrag van
10-800.000 000 frs. gemoeid zou zijn.
Petsche verliet de assemblee toen het
resultaat van de eerste stemming bekend
was geworden, om met premier Bidault
overleg te plegen.
De voorzitter van de financiële com
missie der nationale vergadering stelde
hierna voor het wetsontwerp naar de
commissie terug te zenden voor nadere
bestudering. Zijn voorstel werd verwor
pen met 409 tegen 164 stemmen. De as
semblee begon toen met het debat over
het ontwerp.
Na 3V2 uur debat en onderhandelen
tussen de Franse regeringspartijen, heeft
de nationale vergadering later met 299
tegen 293 stemmen dus met slechts 6
stemmen meerderheid een motie aan
genomen, waarbij de commissie voor de
financiën verzocht wordt met de rege
ring samen te werken om te' komen tot
een verhoging van de pensioenen van
Uit Oakland, (Caiifornië) wordt ge
meld, dat een vliegtuig van het type
DC3 wordt vermist. Het toestel vloog
óp de normale handelsroute en was
onderweg van Oakland naar Sacra
mento,
Later is het wrsfk van een vliegtuig
waargenomen tussen Martinez en Red
land, aldus meldde de manager van het
vliegveld van Sacramento.
Het vliegtuig, dat omstreeks 2 uur
's nachts uit Oakland was vertrokken had
slechts 24 minuten daarna in het 90 kilo
meter oostelijk gelegen Sacramento moe
ten aankomen.
Er waren zeven personen aan boord,
•der passagiers en een bemanning van
drie koppen.
oudstrijders en oorlogsslachtoffers in de
begroting 1950-
Hiermede is de door de communisten
eerder ingediende motie te niet gedaan
waarbij onmiddellijke bespreking werd
geëist van een communistisch wetsont
werp ter verhoging van de jaarpensioenen
der oudstrijders van de eerste wereld
oorlog.
(Van onze Haagse redacteur).
In het begin van deze week wezen we
reeds op de moeilijkheden, die er be
staan om ten aanzien van de verlaging
van de suikerprijs, welke irn*:t dienen ter
compensatie van de verhoogde prijs van
het varkensvlees, tot een bevredigende
regeling te komen.
Het vraagstuk is op het departement
van Landbouw en Voedselvoorziening
nog steeds in studie. Bij de berekeningen,
welke men daar maakt, gaat men uit van
een prijsverlaging van de suiker op basis
van acht cent per kilo.
Deze verlaging zou dan alle suiker be
treffen, dus ook die, welke niet voor huis
houdelijk gebruik is bestemd. Men ziet
geen kans om een bevredigende regeling
te maken, waarbij alleen de prijs van.
huishoudsuiker wordt verlaagd.
Men deelt ons van militaire zijde mede,
dat een opvarende militair van het
troepentransportschip „Kota ïnten", op
thuisreis naar Nederland, te Aden is op
genomen, lijdende aan pokken.
De betrokken familie is op de hoogte
gesteld. De toestand van de patiënt is
gunstig. Indien zich geen verdere ge
vallen op het laatste deel van de reis
zullen voordoen, zal het schip op de
normale datum, vermoedelijk 24 Decem
ber, worden gedebarkeerd.
De opvarenden zullen in dat geval öp
de gebruikelijke wjjze naar huis worden
vervoerd.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen,
zal de afvloeiing van ongeveer 500 leden
van het corps rijkspolitie, welke door de
regering op korte termijn noodzakelijk
wordt geacht en waarmede op de begro
ting 1950 rekening is gehouden, op zo
danige wijze geschieden, dat de ontslagen
met inachtneming zoveel mogelijk van dg
belangen van het betrokken personeel
enerzijds en die van de dienst anderzijds,
geleidelijk in 1850 zullen worden verleend.
(Van onze Haagse redacteur).
Naar verluidt zouden dr. Ph. J. Iden
burg en mr. Th. II. Bot ernstig in aan
merking komen om, na goedkeuring
van het wetsontwerp inzake de souve
reiniteitsoverdracht ook in de Eerste Ka
mer. te worden benoemd tot respectie
velijk secretaris-generaal en adjunct
secretaris-generaal der Unie.
Te zijnen huize te New York heeft
Woensdag de consul-generaal van Ne
derland in de Ver. Staten, de heer
Choop Koopmans, aan dr. Herman Ba
ruch, die Amerikaanse ambassadeur in
ons land was van April 1947 tot Augus
tus '49, de onderscheiding van Groot
kruis in de orde van de Ned. Leeuw
de hoogste Nederlandse burgerlijke
orde uitgereikt.
stemmen aanvaard
worden gemaakt met de regering mee
te gaan.
Maar voor de Kamér ging het om de
rede van de minister van Overzeese Ge
biedsdelen, die een: uitermate krachtig
pleidooi hield in een rede van bijna twee
uur, waarvan 'de grondtoon eigenlijk was,
dat dit voorstel niet verworpen kon wor
den en dat een resultaat als dit hierna
nooit meer zou kunnen worden bereikt-
Hij behandelde het onderwerp buitenge
meen knap en vaardig. - -met een weinig
sentiment in 't eerst© -algemene gedeelte
van zijn rede, als een knap jurist in de
tweede helft, toen hij tot beantwoording
der gedetailleerde opmerkingen overging
De minister begon met het sentiment
te veroordelen, dat sinds lang de Itido
nesiëkwestie had geleid. Hij zeide, dat
het volk in deze zaak door sentiment
was verhit en in verwarring gebracht,
ten bewijze waarvan hij het voorbeeld
aanhaalde van „een bekend radiospre
ker", die zeide geen verstand van poii-
litiek te hebben en toch meende, dat de
regering ten aanzien van de minder
heden eerloos had gehandeld-
De minister gaf in het kort de ontwik
keling van deze aangelegenheid na de
oorlog.
een speciaal onderdeel voor hun reke
ning namen.
Opmerkelijk was daarbij, dat minister
Stikker, die een rede hield over de inter
nationale achtergronden van deze zaak,
zijn hele rede had opgebouwd op de
vragen van zijn partijgenoot Oud, die
immers opening van zaken had gevraagd
en zijn stem daarbij zo ernstig had voor
behouden. Het moest de heer Oud en de
zijnen klaarblijkelijk wat gemakkelijker
Vastberaden, overtuigend en met na
druk had minister Van Maarseveen des
morgens als eerste der vijf ministers, die
de Kamer van antwoord zouden dienen,
het wetsontwerp tot overdracht van de
souvereiniteit over Indonesië, als resui-
taat van de R.T.C., verdedigd. Het was
zeer stil in de Kamer, toen hij z'Jn rede
aanving, de gehele Kamer wachtte vol
spanning op de beantwoording van de
zeer ernstige bezwaren, welke bij de
algemene beschouwingen naar voren wa
ren gekomen, bezwaren als die van
strijdigheid met de grondwet, het zelf
beschikkingsrecht der minderheden, de
status van Nieuw-Guinea, de allerlichtste
Unie. het overgaan der ambtenaren.
Voorts was er de kwestie van het uitstel
waarom de heer Meyerink had gevraagd
Het dilemma z0 ging hij dan voort,
is niet: nu of straks maar nu of nooit.
Wat zou, zo vroeg de minister zich
af, bU verwerping gen nieuw kabinet
moeten doen? Niets anders dan nieuwe
offers vragen van het Nederlandse volk
en dat in een internationaal uitzonder
lijk moeilijke, voor Nederland zelfs,
onhoudbare positie.
Later kwam ©o^ minister Stikku
hierover te spreken nadat hij de eigen
lijke internationale achtergrond van
deze zaak, de houding van Engeland
en Amerika, uit de -doeken had ge
daan. Wel sauveerde de heei Stikker
Engeland zoveel mogelijk door de nlot-
selinge capitulatie van Japan als oor
zaak van het uitblijven van de Engelse
hulp aan te wijze 1, al gaf hij wel toe.
dat Engeland deze hulp niet kon en
wilde geven.
Maar bij de bespreking van de gevol
gen der verwerping zeide hy tevens,
dat sommigen de bedreiging van de in
trekking der Mars},all-hulp wel wat al
te licht opnamen.
Ook het Atlantisch' pact was in het ge
ding gebracht, maar wat zou er dan te
recht komen van de verdediging var
West Europa?
Minister van Maarseveen was van mi
ning, aat bij verwerping 'n nieuw sati
net een verantwoordelijkheid op zich zóu
moeten nemen. die het niet zou kunnen
dragen omdat de laatste kans dan zou
zijn vergooid. De rekening, die dan aan
het Nederlandse volk zo u" word en gepre
senteerd, zou" eenvoudigverschrikkelijk
zijn. Dat de.--regering te- veel concessies
zou hebben gedaan, ontkende hij en hij
staafde cfat met heel wat voorbeelden
Maar zelfs, al zou men dat werkelijk me
nen, dan wist men nu toch, waar men aar
toe was, dat wist men bij verwerping niet
en hij herinnerde daarvoor aan het woord
van Cromwell: „Niemand gaat zó ver als
hij, die niet weet, waarheen-hij gaat"- Bij
verwerping zou Rusland kunnen juichen,
omdat het dan in Indonesië voor Rusland
spoedig oogsttijd zou zijn.
en van de garantiewet, waarop de heer
De Graaf met zoveel klem had aange
drongen.
ministers waren er om al deze
TVTafÜ" te beantwoorden. Na minister Van
kwamen nog de ministers
Tm v, tzen> Joekes en Schokking
aan het woord, die ieder echter slechts
Reeds in dit gedeelte zijner rede be
sprak de minister de moeilijkheid ten
aanzien van de grondwet. Zijn algemeen
betoog dienaangaande kwam hierop neer,
dat wat recht en plicht is niet alleen
wordt bepaald door de geschreven wet en
hij haalde daartoe het woord van Cicero
aan: „Het heil van het volk is de hoogste
wet". Hij meende, dat het meer met de
grondwet strookt haar zoveel mogelijk te
volgen dan door verwerping haar bepa
lingen volkomen illusoir te maken.
Natuurlijk was dit allesbeheersende
vraagstuk hiermede allerminst opgelost,.
%aar over dit standpunt van de minister
en het vasthouden aan de letter van de
grondwet no'g boeken zouden zijn vol te
schrijven waarschijnlijk zonder dat men
ooit tot een oplossing zou komen. De
minister gaf intussen zelf toe, dat hij zich
hier bewoog in het grensgebied van de
grondwet en men kan het de heer Van
Maarseveen gerustelijk overlaten in dit
gevaarlijke gebied de zwaarste toeren op
het slappe koord te vertonen.
Dat hij zich in dat grensgebied had moe
ten begeven, verklaarde hij uit de angst
van de Indonesische delegatie voor een
zwaardere Unie, daar zij bevreesd was,
dat dit een superstaat zou worden en zo
de oude koloniale verhoudingen zouden
worden hersteld- Het was dechts ten
dele gelukt, de Indonesische delegatie
over die vrees heen te helpen. Zo was er
dan een lichtere Unie ontstaan, maar de
minister verklaarde, dat de grondwet
voortdurend invloed op de onderhande
lingen had gehad-
Voor de kwestie der minderheden zet-
,te de bewindsman de stand van zaken in
de Minahassa uitvoerig uiteen, wat hier
op neerkwam, dat men aan de hand van
de recente verkiezingen moeilijk kon
zeggen, dat daar een- meerderheid voor
afscheiding zou zijn- Wel erkende hij,
dat er alle aanleiding was, een plebisciet:
in de Minahassa te houden- Overigens
had de regering alle vertrouwen, dat de
leiders van de R.I-S- 't zelfbestemmings-
recht tot gelding zouden brengen
De voorwaarden tot het scheppen van
een krachtige en eensgezinde staat wa
ren thans aanwezig, a] waren er ook ge
varen, maar deze zou men met 'n snelle
souvereiniteitsoverdracht j.uist kunnen
keren. Nederland zou moeten bijdragen,
om de risico's te verminderen.
Aanvaarding met een zo groot mo
gelijke meerderheid zou een sterke
zedelijke steun betekenen en van .grote
draagwijdte zijn, dit zou in Indonesië
'n overweldigende indruk maken. Ne
derland moet niet treuren om het ver
leden, omdat er hier een nieuwe toe
komst voor Nederland open ligt.
Belangrijk was de mededeling van de
minister, dat de souvereiniteit over
Nieuw-Guinea niet zou worden overge
dragen. Dat dit niet extra was vermeld
Jag in bezwaren van sultan Hamid, maar
het staat er zo duidelijk, dat niemand
daaraan kan twijfelen. Al is er dan niet
aan toegevoegd: met voortzetting van het
Nederlands gezag, hetgeen sommige Ka
merleden zo gaarne hadden gezien, hier
aan is sterk vastgehouden en het is ten
slotte dan ook in een briefwisseling vast
gelegd.
Aan de heer Oud antwoordde de mi
nister nog, dat de latere beslissing over
Nieuw Guinea niet door de regering zou
worden genomen maar door het „Ko
ninkrijk der Nederlanden".
Tenslotte pleitte de minister krachtig
en met overtuiging voor vertrouwen in
de Indonesische leiders en hij haalde
daartoe een rede van Hatta aan. die hief
een buitengewoon gunstige indruk had
gemaakt.
Het afdelingsonderzoek door de Eer
ste Kamer van het thans door de Tweede
Kamer goedgekeurde wetsontwerp be
treffende de souvereiniteitsoverdracht
zal, naar verwacht wordt, de volgende
week Dinsdag plaats hebben. In de week
daarop kan de openbare behandeling dan
geschieden. Het is niet onmogelijk, dat.
na de zeer uitvoerige behandeling in de
Tweede Kamer, de senaat het besluit zal
nemen, zich grote beperking op te leg
gen.
Het uitstel, waarvoor de heer Meyerink
had gepleit om met de Indonesiërs te
overleggen hoe tezamen de orde en rust
het best te handhaven, wees de minister
met kracht van de hand.
Uitstel van de overdracht zou vernie
tigend zijn voor het prestige der Indo
nesische leiders. Uitstel zou hetzelfde
effect hebben als verwerpen, het zou de
moeilijkheden slechts vergroten.
