HET ZERE BEEN VAN DE
„STERVENDE" DRIKA
Aandelen-knoeierijen in België
R
ÈêtMvller!&>
akkertjes
Het ponder
VAN MIENTJE KWETTER
Wandkleed voor
Heilig Jaar
Onder politieke delinquenten
Herinnering uit het dagelijks leven
Meningsverschil in
bestuur Utrechtse
jaarbeurs
Schumann naar Bonn
Arthur Kaufmann in
Nederland
Geraffineerde vervalsingen
ADIO
programma
Kerkvervolging in
Oost-Duitslanrl
Paratyphus door
gebruik van leverworst
Door sparen, kolen
vergaren
Einde van de B.F.O.
lusteloos
der liefde
MAANDAG 9 JANUARI 1950
PAGINA 5
Jhr. Op ten Noort treedt af als lid
Raad van Beheer
De oude twistappel: het
Saargebied
ADVISEUR EXPORT
BEVORDERING
No. 44.
DE EERSTE VAN VLIEGMAAND
Vandaag is Kwiekje Bef bij mij
op visite geweestwat zag het
arme schaap er uit!
„Ach, Mien" klaagde ze. „Ger-
rit en ik zouden zo verschrikkelijk
graag samen trouwen, maar Gerrit
heeft geen bestaan
„Ja, kind" zei ik voorzichtig.."
KONING GUSTAAF
ZIEKER GEWORDEN
DE VALSE HONDERDJES
GEEN DUITSE LEVERANTIES
AAN MAO TSE TOENG
Slager bleek bacillendrager
DUIZENDMAAL KRACHTIGER
DAN ATOOMBOM
HITLER had nog een
KLEINE SCHULD
UIT WET MUS' VERTAALD DOOR SEBAEfHAAN
zonder bestaan is het erg moeilijk
om te trouwenzou hij niet
kunnen proberen een heel klein be-
staantje te krijgen?"
„Dat heeft hij al zo dikwijls ge
probeerdweet je, Mienhij
is ontzettend lief en ik houd afgrij
selijk veel van hemmaar
snf, snf, snfhet is echt naar,
dat ik het zeggen moetze
snikte zielig„maar Gerrit is
zo dómHij kan niks en hij
weet niksHij weet alleen, dat
zijn Pa een sijs was.0,0,0,0..
het is zo tragisch.
„Kom, kom" troostte ik.dom
zijn is toch geen schande, hij zal er
op de duur heus wel aan wennen
„O, maar hij weet zélf niet, dat
ie dom is
„Des te beter" vond ik„Dan
heeft hij er ook geen hartzeer van
„Nee, dat niet" gaf Kwiekje toe,
„maar je komt er nooit verder mee
in de wereld".
„Nou, dat moet je niet zeggen"
beweerde ik„Er zijn genoeg
domme mussen, die het héél ver
gebracht hebben
„O ja?" vroeg ze hoopvol.
„Weljaen toen schrok
ik zelf van mijn boute bewering.
Natuurlijk wilde Kwiekje weten,
hoe domme mussen het dan ver
der kunnen brengenen na
tuurlijk moest ik toen uitvluchtjes
gaan verzinnen.... Het werd be
slist pijnlijk
„Zou je Jan niet eens kunnen
vragen of hij iets voor Gerrit weet"
hielp Kwiekje ons uit de knoop.
„Dat is een goed idee" zei ik
enthousiast.„Ik vraag het zo
gauw hij thuis komt"
MAAG
De grootste en de beste!
ZWEEDS ZAKENMAN TE
PRAAG GEMARTELD
DE STAKING TE SYDNEY
SOMS GAAT HET WEL EENS VLUG IN DE WERELD
Ottwell Binns
DAVIS WELKOM IN
DUITSLAND
SMALDEEL „ANTILLEN"
HEEFT GOEDE VAART
EIGEN MUZIEKKAPEL BIJ
RIJKSPOLITIE
PRODUCTIE LEVENSVERZE-
KERING-MIJEN.
BENOEMING IN HET
BISDOM HAARLEM
De stichting Politieke Delinquenten
Is 1 Januari j.l. zoals gemeld, opgehe
ven. En het tijdschrift „Toezicht'',
„tijdschrift voor en door medewerking
van de stichting toezicht politieke de
linquenten" is voor de laatste maai
verschenen, mep een herinnering aan
het koninklijk besluit van 4 Sept. '48:
„Wij moeten er ons rekenschap van
geven, dat ook zij (de politieke delin
quenten Red.) te eniger tijd weer
in onze gemeenschap moeten worden
opgenomen". Dan is er een „Woord
vooraf" van minister Wüers en zijn
er artikelen van tal van medewerkers,
vooral van hen, die aan het practische
werk van deze reclassering hebben
deelgenomen. Het is een goed en groot
werk geweest.
Een van hen de heer A. van Asperen,
oud-bureauhoofd der stichting en
sociaal ambtenaar bij het Gevangenis
wezen, schreef in dit laatste nummer
deze „flitsen van de dagelijkse arbeid".
Het November-nummer bracht mij de
mededeling, dat „Toezicht" nog eenmaal
zal verdwijnen. Terwijl ik de onstuimige
herfstwind langs mijn venster hoor stor
men, denk ik bij dit naderend afscheid
aan mijn belevenissen als maatschap
pelijk werker van de Stichting.
En zo denk ik terug aan de gesprekken
met leden van de rechterlijke macht, en
in het bijzonder aan het contact met
één hunner, die, wanneer ik voorlichting
gaf, steeds blijk gaf van vertrouwen en.
waardering, doch daarnaast een op
bouwende critiek niet spaar'de.
Ik denk verder aan burgemeester X.
die mij steeds weer met angst op zijn ge
zicht met mijn Fordje zag aankomen,
alsof het een vuurspuwende draak was.
In de winterdag plaatste hij mij altijd
eerst achter de kachel om „bij te komen
Samen gingen wij dan het dorp in om
een of ander delinquent onder dak te
brengen Hij kon het met verdragen, dat
ik blootshoofds de deur uitging. Dat was
barbaars. Ik moest en zou zijn Zondagse
hoed opzetten. Een grote menselijke
mildheid ging van hem uit. In zijn dorp
hebben alle delinquenten zonder veel
„heisa" en tegenwerking weer een dak
boven het hoofd gekregen.
Maar ook dan denk ik aan de bele
venissen met de politieke delinquenten
«elf. Zo herinner ik mij nog Drika K.
Ze was een eenvoudige boerenvrouw
en voor enkele dagen uit een interne
ringskamp ontslagen. Daar zij geen kle
ding bezat, had de commandant haar een
jurk en mantel geleend onder voorwaar-
®e> dat zij de kledingstukken onmid
dellijk zou terugzenden. Anders zou hij
ïj?ar opnieuw doen interneren! Bang
*],ervoor, had zij direct na aankomst bij
haar gehuwde dochter de kledij terug
gestuurd en was in bed gekropen. Ik
®,a3gde er na enige dagen in haar ge-
£)eed te krijgen, maar „het zere been
■'leef. Dit been belette haar om haar drie
i°hgste kinderen, die in een kinderte
huis in Gelderland verbleven, te bezoe
ken. Drika verteerde van heimwee niet
®heen naar haar man, die nog gemter-
5®erd was en naar haar boerderijtje, dat
"°or de oorlogshandelingen in vlammen
h'Ss opgegaan, maar bovenal naar deze
kinderen. „Ge weet nie, wa da is'zei ze
me telkens als ik haar bezocht, „als Ge
oew keinder missen moet en dan da zere
been". Ik had intussen getracht van de
directie van het kindertehuis gedaan te
krijgen, dat de kinderen K. hun moeder
mochten bezoeken. Doch zonder resul
taat Alleen bij ernstige ziekte of bij bij
landere gebeurtenissen werd dat toege
daan Ik vertelde dit aan Drika. Op een
♦borgen werd ik vanuit het betrokken
kindertehuis opgebeld, waarbij mij werd
Verteld, dat de directeur met de kinde-
op weg was naar de moeder en dat
tk dus gerust kon zijn. Ik begreep van
ueze plotselinge ommekeer van de zaken
n'ets en besloot Drika het verheugende
h'euws te gaan vertellen. Toen ik bin
nenkwam, zat zij met het gelukkige ge
licht van een kind op Sinterklaasmorgen
aan tafel. Ze moest dus iets weten. Ik
Viilde juist mijn mond opendoen, toen
een auto voor het huis stopte. Als een
schot hagel vlogen Drika's klompen door
het vertrek en zijzelf nam gekleed en
wel een duik in bed, ondanks haar „ze
re been". „Daor hedde ze al!" Ik liep
naar buiten. „Zijn we nog op tijd?",
vroeg de begeleider der kinderen. Ik zei
maar „ja". „Een beroerd karwei voor U,
laten we hopen, dat alles nog goed loopt",
ging hij verder. „Ik ga niet naar binnen,
hoe minder opwinding, hoe beter". Bin
nen zat Drika, omringd door haar kroost.
Wat had zij gedaan? Zij had een tele
gram verzonden met de volgende inhoud:
„Moeder stervende, spoedige overkomst
dringend gewenst", ondertekend met
mijn naam en functie. „Ja, ja" zei Drika,
„een moeder doe wa om d'r keinder bij
d'r te krijgen. En dan da zere been en
oewe mens 'n 't kamp. 't Waar nie om uit
te houwe." Ik heb mijn verwijten maar
tot later bewaard en ben met weinig
woorden vertrokken.
In de Vrijdag j.l. gehouden vergadering
van de Raad van Beheer van de Ko
ninklijke Nederlandse Jaarbeurs heeft
de onder-voorzitter, jhr. ing. A. H. op
ten Noort, die sinds de oprichting van
dit college in 1917, er deel van uit
maakte, als lid bedankt.
Naar wij van jhr. Op ten Noort ver
nemen is de oorzaak van dit besluit ge
legen in een verschil van mening over de
bouw van de machinehal op het Jaar
beursterrein aan de Croeselaan. Het door
het Jaarbeurabestuur in 1948 gepubli
ceerde plan bestaat uit de oprichting van
een gebouw van 100 bij 200. meter met
een technische outillage, weike, naar de
mening van de heer Od ten Noort ver
uitgaat boven de behoefte.
Het te investeren kapitaal zou belangnjK
minder zijn 714 millioen gulden in
plaats van -9 millioen bij het
kelijke plan doch naar de
van jhr. Op ten Noort bovendien veel
beter verantwoord.
Op advies van de technische dienst der
Jaarbeurs besloot da Raad van Beheer
tot handhaving van het oorspronkelijke
plan. Voor de uitvoering hiervan wenste
jhr. Op ten Noort met langer verant
woording te dragen. Daarom bedankte hij
voor het lidmaatschap van de Raad van
Beheer.
De Franse minister van buitenlandse
zaken, Robert Schuman, zal a.s. Don
derdag een bezoek aan Duitsland bren
gen. Men verwacht dat hij met de
West-Duitse kanselier, dr. Konrad
Adenauer, o.m. de kwestie van het
Saargebied zal bespreken.
Tevens zal Schuman in de loop van
deze week te Parijs een ontmoeting
hebben met Christianus Hoffman, pre
sident van de autonome Saar-regering.
Verwacht wordt, dat de ontmoeting
zal leiden tot een serie conferenties, die
grotere politieke vrijheid voor de be
volking van de Saar, maar nauwere ec
nomische en financiële banden met
Frankrijk zullen opleveren. Vermoeae-
lijk zullen de voorwaarden besproken
worden voor gecombineerde explo Ut e
van het Saarkolenbekken door Frankrijk
en het Saargebied, en voor de nationali
satie van de spoorwegen van het Saar
gebied. Frankrijk hoopt, dat deze over
eenkomsten in het geallieerde vredes
verdrag zullen worden opgeno en
Politiek wordt het Saargebied thans
bestuurd door een uit 40 leden bestaand
parlement, dat aan het einde van 1947
werd gekozen Het heeft een constitutie,
die voorziet in een economische unie
met Frankrijk.
Jacob Kaiser, de West-Duitse minis
ter voor buitenlandse zaken, heeft
Zaterdagavond aangedrongen op het
houden van een volksstemming om te
beslissen over de politieke toekomst
van het Saargebied. „Elke andere op
lossing zou de Sfoutse jaak van een
Europese eenheid in gevaar brengen.
Het is ondenkbaar, dat sommige men
sen Duitsland met betrekking tot het
Saargebied opnieuw voor een voldon
gen feit trachten te plaatsen", zo zei-
de hij.
Op uitnodiging van de minister van
Economische Zaken, prof. dr. J. R. M. van
den Brink, is de heer Arthur C. Kauf
mann, president van Gimbel Brothers, een
Amerikaans warenhuisconcern, naar Ne
derland gekomen. Zondagmorgen om
kwart over acht, toen Schiphol nog stil
en verlaten was, arriveerde de heer Kauf
mann, vergezeld door de directeuren van
»economische zaken en publiciteit van zijn
maatschappij, met de K.L.M.-constellation
„Delft".
De heer Kaufmann, die, naar hij vertel
de, al meer dan een kwart millioen mijl
gevlogen heeft, roemde de service die hij
aan boord ondervonden had. Op het vlieg
veld werd hij namens de regering ver
welkomd door de heer L. Smit, directeur
van de exportbevordering en mr B.
J. Geveke, direjteur van het Centraal In
stituut ter Bevordering van de Buiten
landse Handel.
De heer Kaufmann, die voor de oorlog
reeds in Nederland geweest is, vertelde,
dat hij naar ons land is gekomen om te
zien wat de Nederlandse industrie pro
duceert en om advies te geven over de
bevordering van onze export naar Ame
rika, vooral ook door de verkoop via
zyn warenhuizen, die over geheel
Amerika verspreid zijn.
In het filiaal te Philadelphia zal binnen
kort een tentoonstelling van Nederlandse
producten worden gehouden. De heer
Kaufmann hoopt ook een bezoek te bren
gen aan de burgemeesters van Amsterdam,
Rotterdam en Arnhem, die hij in zijn kwa
liteit van president van de chamber of
commerce te Philadelphia reeds in Ame
rika heeft ontmoet.
m'tai
mm
Wegens een complicatie in de ziekte
van de 91-jarige Zweedse koning, is de
hulp van een specialist ingeroepen. Er
is namelijk bij de chronische bronchitis
keelontsteking opgetreden. De koning
heeft verhoging, doch de algemene toe
stand is, „gezien de omstandigheden",
wel. Het hart werkt goed, aldus een com
muniqué.
De lijfarts van de koning, dr. Hjalmar
Casserman, heeft zijn intrek genomen in
het paleis. Hij verklaarde, dat de toe
stand van de koning ongewijzigd was en
dat zijn temperatuur „enige tienden van
een graad was gedaald".
Het als neutraal te boek staande Brus-1 vrienden van de abdij van Averbode als
selse dagblad „Le Soir" geeft nog enkele dekmantel zou hebben gediend voor de
bijzonderheden over de effeeten-malver-1 jnoeierijen.
De aandelen zijn voornamelijk afkom
stig van collaborateurs en zwarte han
delaars, die er indertijd goede reden
voor hadden hun aandelenbezit na de be
vrijding niet te laten registreren.
De voornaamste beschuldigden zullen
reeds binnen enkele weken voor de cor-
rectionnele rechtbank verantwoording
moeten afleggen.
Dinsdag 10 Januari
HILVERSUM I (301.5 m.) 7.00-24.00 KRO.
7.00 Nieuws, 7.15 Morgengebed, 7.30 Slui
ting. 8.30 Nieuws, 8.40 Gram, 9.00 Weer, 9.03
Gram, 9.35 Lichtbaken, 10.00 v. d. kinderen,
10.15 Kamerork. en solist, 10.40 Studenten-
koor, 11.00 V. d. vrouw, 11.30 Dansmuziek,
11-50 Godsdienstige causerie, 12.00 Angelus,
12.03 Luncheone, 12.55 Zonnewijzer, 13.00
Nieuws en Kath. nieuws, 13.20 Lunehconc,
14.00 Pianorecital, 14.30 Gram. 15.00 Radio
Philh. ork, 15.30 Ziekcnlof 16.00 V. d. zieken,
16.30 Sluiting, 17.30 V. d. jeugd, 17.45 Rege-
ringsuitz, 18.00 Amusementsork, 18 20 Sport'
praatje, 18.30 V. d. strijdkrachten, 19.00 Nws,
39.15 Actual, 19.25 „Dit is leven", causerie,
19.40 Gram, 20.00 Nieuws. 20.05 De gewone
man, 20.12 A capella-koor, 20.40 „Katholiek
overleg", discussie, 21.05 Kamermuziek, 21.50
Concertgetoouwork, en solist, 22.20 Orgelconc,
22.45 Avondgebed, 23.00 Nieuws. 23.15-24.00
Gram.
HILVERSUM II (416 m.): 7.00-24.00 AVRO.
7.00 Nieuws, 7,15 Gram, 7.30 Sluiting, 8.30
Nieuws, 8.40 Radio ochtendblad, 9.00 Weer,
8.03 Herhaling hersengymm, 9.30 Waterst.,
9.35 V. d. vrouw, 9.40 Gram, 10.00 Morgen
wijding, 10.15 Populair conc. 10.50 V. d. kin
deren. 11.00 Pianovoordracht, 11.30 V. d. zie
ken, 12.00 Gram, 12 33 V. h. platteland, 12..40
Piano, 13.00 Nieuws, 1315 Metropole ork,
13.45 Gram, 14.00 V. d. vrouw, 14.30 Gram.
16.15 V, d. jeugd. 16.30 Sluiting. 17.30 Kin
derkoor, 18.00 Nieuws, 18.15 Piano, 18.30
Zuid-Amerik. ork, 19.00 V. d. kinderen, 19.05
Gram, 19.15 Koorconc, 19.40 „Paris vous
parle", 19.45 Het pijploze orgel, 20.00 Nieuws,
20 05 Actual, 20.15 Gevar. progr, 21.30 Su
rinaamse muziek, 21.45 Buitenl. overz, 22.00
Tenor en orgel. 22 30 Viool en plano, 23.00
Nieuws, 23.15-24.00 Gram.
RADIODISTRIBUTIE III: 7.00 VI. Br-:
nws. 7.05—7 30 gram. 8-30 Eng. H S-:
gram. 8-30 „Lift up your hearts". 855
■weer- 9 00 VI. Br.: nws- 9.05 Am. symph-
ork. 10.00 Eng. L.P.: nws. 10-10 verz. pr-
11 00 orgel. 11.30 Eng. H S.: „Dick Den
ny ork. 12-00-VI. Br.: Ital. tenors. 12 30
weerber. 12 32 omr. ork. 13 00 nws. 13.15
gram. 14-00 Fr. Br.: koor. 14.45 Handel.
15-00 Eng- H-S.: ..Music Hall". 15.10 BBC
North. Orch. 16.00—16 30 Eng. L.P: Pa
vilion Players- 17.30 Kootw-: Djakarta-
18.00 Fr. Br.: v.d. sold. 18.30 VI. Br-:
v. d sold- 1900 nws- 19.30 sonate van
Brahms, 19-50 feuillet. 20.00 Fr. Br-: omr.
ork- 20 30 Offenbach- 21.00 VI. Br-: ope-
ramuz. 21.20 piano en zang. 21-45 actual.
22 00 nws 22.15 jazzmuz. 22-50 nws- 22.55
gram. 23-00 verz. pr.
RADIODISTRIBUTIE IV: 7.00 Lux
vmn' r-,7'15 „Bonjour le Monde". 7.25—
7P» hltttnu?.. 8.30 Fr. Br.: conc. 9.00
*?nn t"; en kunstoverz- 9-10 symph. muz
li nn T nXijïr Le Ménage en Musique (VI.)
11.00 Le Ménage en Musique (Fr.). 11.45
?r"o' Ai Stradivari orch. 12.30 Eng.
H-S- .££8.!Singers Quartet". 13.00 Eng.
L PJ' 'Ann RSitch' 13.30 Kerstvac. v. d.
kmd,/rinage en A/rWelsh orch' 15 00 Lux"
Le Ménage enMUsique (V].). 15.30 Ka-
lundborg. gram, 1540 NWDR: lichte
mllZ- Ji r-aMo en ^,d- kind- 17-30 Eng.
1 G fa 30 Johuro 18 00 S31""1" Mac'
pherson- l8.3^ 3 Bulrs ork. 19.00 Ray
Ellington nn gP-15 Kursaal orch.
10.45 boorsR, - romunster: symph-
conc. 22.00 22.15 Fr. Br.:
folkl. muz- 22o55icn7or 00 ®ng. L.P-:
nws- 23.15 to-mght". 23-20
Harry Roy eI^ 2j'4ü Stephane
saties. De Belgische justitie werd op zei
kere dag er van op de hoogte gesteld,
dat een collaborateur, de Antwerpse on
dernemer S., een groot aantal niet-aan-
gegeven effecten „geplaatst" moest heb
ben. Een pakket aandelen bleek in het
bezit te zijn van het kerkbestuur van de
Laurentiuskerk te Antwerpen.
Uit het verdere onderzoen bleek, dat
de schijnbaar in orde zijnde documenten,
die de effecten vergezelden, vervalst wa
ren om een late aangifte te rechtvaardi
gen.
De recherche arresteerde hierop ver
scheidene leden van het kerkbestuur,
onder wie de pastoor van de parochie,
der betreffende kerk. Deze werden even
wel na enkele dagen weer vry gelaten.
Fen tweede groep effecten was aange-
v.vfu als eigendom van de vereniging
geven ais „ju van Averbode.
van vrienden van de 3 J„ffp„(en waren
Bij de aangifte van deze effecten waren
borderellen voorgelegd op n8am van ze
kere B„ effectenmakelaar te Antwe^en.
Deze B. was bij een V-l bomb a 1
in Antwerpen indertijd om het leven g
komen. In het puirl van zijn kantoor
toen een oud borderel gevonden. 1
thans blijkt is dit borderel in 500 exem
plaren nagemaakt. Op deze valse borde
rellen, die de fictieve aankopen van e -
fecten dienden te dekken, werden Iisca
zegels geplakt, die waren losgeweekt v
echte borderellen, terwijl valse stemp
werden aangebracht. -mv»
De vervalsingen zijn op meesteruj
wijze geschied en het is niet te ver
deren, aldus „Le Soir", dat het min de
rie van financiën erin is gevlogen en1
documenten heeft geaccepteerd als reci
vaardiging van het eigendomsrecht.
Uit het onderzoek zou verder zijn
men vast1 te staan, dat de vereniging
Kardinaal Joseph Frings, aartsbisschop
van Keulen, heeft gisteren in een preek
gezegd, dat „de vervolging van het
christendom en de bedreiging van
godsdienstvrijheid in de sovjet-zone
van Duitsland verschrikkelijke vormen
aanneemt".
„Ik heb van bevoegde zijde een be
richt uit de Oostelijke zone ontvangen,
dat alle tot nu toe gekoesterde vrees om
trent de handhaving van godsdienstvrij
heid in Oost-Duitsland in de schaduw
stelt. Het onderwijs op de staatsscholen is
niet slechts anti-religieus, doch bewust
goddeloos. Aan kleine kinderen wordt
onderwezen, dat Christus nooit heeft be
staan. Katholieken mogen in Oost-Duits-
land niet meer op christelijk-culturele
bijeenkomsten samenkomen, daar alle ver
gaderingen door de communistische politie
worden gecontroleerd", zo zeide de kar
dinaal.
Het parket van Charleroi heeft de
zaak der valse honderdguldertbiljetten
thans overgedragen aan het parket van
Luik. De hoofdverdachten zijn naar
Luik overgebracht.
Een bevel tot buitenvervolging stel-
ling is, V00r zover het de zaak der
valse honderd gulden-biljetten en pe
seta's betreft, uitgevaardigd tegen H.
R-> die oorspronkelijk verklaard had,
opdracht te hebben ontvangen van de
Engelse Intelligence Service valse pe
seta's te vervaardigen en deze Spanje
bmnen. te smokkelen om het Franco-
regiem ten val te brengen. Hij zou
thans bekend hebben niets met deze
dienst uitstaande te hebben gehad. Voor
de vervalsing van paspoorten zal R.
zich nog te verantwoorden hebben
voor de correctionele rechtbank te
Charleroi.
Een officiële woordvoerder van
Amerikaanse hoge commissaris te Fran*
fort heeft verklaard, dat geen gdvps
gegeven zal worden, aan de bestelling
van 100.000 ton spoorstaven door 0=
Chinese volksrepubliek, evenmin als aan
welke andere bestelling ook va,n de re
gering van Mao Tse Toeng- De woord
voerder zeide verder, dat deze bestel
ling na langdurig bestudeerd te zijn df*31
de „Control Branch" van de J.E-I-A'
formeel en definitief van de han-d is Se~
wezen. Dit is dus, zo zeide hij, een be
slissing, die genomen is door de drie
geallieerden van West-Duitsland en te
gen deze beslissing kan geen beroep
worden aangetekend.
Zes personen zijn te Delfzijl door pa
ratyphus aangetast. Twee hunner zijn in
de barakken te Groningen opgenomen.
De vier anderen maken het redelijk wel.
De ziekte heeft de slachtoffers ge
maakt via besmette leverworst. Deze
worst is afkomstig van een varken, dat
door een huisslachter in de gemeente
lijke slachtplaats te Delfzijl werd ge
slacht.
Het vlees werd goedgekeurd en over
enige families verdeeld. Bij onderzoek is
echter gebleken, dat de slager, die de
worst bereidde, drager van paratyphus-
bacillen was. Dit is na onderzoek door
politie en medici gebleken.
De „New York Daily News" bericht op
gezag van „hoge kringen in Washington
dat president Truman plannen over-
weegt voor de vervaardiging van een
super- waterstof-bom, die meer dan 1.000
maal krachtiger zou zijn dan elk ander
bestaand wapen. Volgens het blad zou de
nieuwe bom op papier reeds geperfec
tioneerd worden. Vooraanstaande atoom
geleerden waren er van overtuigd, dat
zij waterstof zouden kunnen laten ex
ploderen „zoals dit gebeurde in de zon
en de sterren, waardoor onnoemlijk veel
hitte en energie vrij komt". De vervaar
diging van een dergelijke bom zou bij
na evenveel kosten als 't ontwikkelings
proces van de eerste uraniumatoombom,
waarmee 2 milliard dollar gemoeid was.
regeringsdepartement te Berlijn,
dat belast is met de registratie van
vorderingen en schulden van de West-
Duitse staat, heeft bekend gemaakt, dat
oe Duitse 9taat nog een vordering op
w.bleh Adolf Hitler heeft van ongeveer
Yb "°nderd millioen mark. welke da
teert uit het nationaal-socialistische be
wind. Daarom is beslag gelegd op ka
pitaal en uitrusting van de Franz Eher-
uitgeverij waarvan Hitier de enige
eigenaar was-
Advertentie.
Wie sparen zegt, denkt in de eerste
plaats aan een spaarbank en niet zo di
rect aan een kolenman. Maar als de
brandstoffenhandelaar zijn rekening aan
biedt, dan zou menigeen toch graag wil
len grijpen naar dat spaarpotje, dat er
tegenwoordig vaak niet meer op kan
overschieten. Heel binnenkort zal dat
spaarpotje voor de Amsterdammers weer
mogelijk zijn. De Spaarbank voor de Stad
Amsterdam heeft namelijk voor de Am
sterdamse brandstoffendétaillisten een
spaarsysteem ontworpen, dat voor velen
een uitkomst zal zijn.
Er bestonden al voor de oorlog en
er bestaan er nu nog vele particuliere
spaarzegel- en betaalzegeikassen. Lang
niet alles wat od dit gebied blinkt is
echter goud! Zowel de handelaren als
het publiek blijken er nogal eens minder
goed af te komen, omdat er zoveel eigen
baat in het spel is.
De kolenhandelaren hebben voor zich
naar een uitweg gezocht, die al de mi
sère van te zware provisies e.d. over
bodig zou maken. In de Spaarbank voor
de Stad Amsterdam hebben zij de bona
fide instelling gevonden, die, met ver
trouwen en efficiëntie, de belangen van
publiek en handel zal behaxtigen.
Het devies wordt: „Eerst sparen, dan
kopen". Ongezonde verhoudingen, die op
het ogenblik in de brandstoffen-klein
handel voorkomen, zullen dan ook vanzelf
verbeteren.
Het systeem kost de klant geen geld.
Het geld is bij de spaarbank safe. De
klant zal door het sparen ook niet aan
een bepaalde handelaar gebonden zijn,
omdat alle tweehonderd kolenhandela
ren in Amsterdam deze spaarregeling zon
der enig voorbehoud hebben aanvaard.
Dit zijn drie grote voordelen.
Het systeem werkt heel eenvoudig. Wie
sparen wil, vraagt aan zijn kolenhande
laar een spaarkaart. Bij elke brandstof-
fendétalllist en bij elk kantoor van de
Spaarbank voor de Stad Amsterdam kan
men tegen betaling van f 1.— een spaar
zegel kopen. Zo kan men op elke kaart
voor f 25.— sparen. Komt de tijd voor
de brandstoffen, dan betaalt men zijn le
verancier met de volgeplakte spaarkaar
ten. De Spaarbank betaalt dan de hande
laar uit voor de waarde van de geplakte
zegels
Zo hopen de kolenhandelaren het ook
mogelijk te maken, dat, als de zomer-
per rol
prijzen weer in ere worden hersteld iets
wat ze vurig wensen! ook de minder
kapitaalkrachtigen ervan kunnen profi
teren, omdat ze dan het benodigde geld
voorhanden hebben. Amsterdam en Am
stelveen hebben de primeur van dit spaar
systeem. Maar er komén reeds berichten
uit andere steden, dat men daar ook tot
een oplossing in deze richting wil over
gaan. Men verwacht dat 10% van de Am
sterdamse gezinnen aan deze spaaractie
zal gaan meedoen d.w.z. 25.000 gezinnen.
Het Zweedse ministerie van buiten
landse zaken heeft bekendgemaakt,
meermalen bij he Tsjechoslowaakse re
gering te hebben geprotesteerd tegen
het folteren in een Praagse gevangenis
van de Zweedse zakenman Holger
Hjelm, die wegens beweerde economi
sche sabotage en spionnage tot drie jaar
dwangarbeid is veroordeeld.
Op 30 December j.l. had Hjelm in een
in het Duits gevoerd gesprek met de
Zweedse gezant te Praag zich erover
beklaagd, dat hij was mishandeld- Het
onderhoud werd bijgewoond door de,
voorzitter van het Praags gerechtshof.
Nadat Hjelm zijn klacht had geuit, werd
hij opnieuw en deze maal ernstiger mis
handeld, zozeer, dat medische hulp
moest worden ingeroepen.
De dag vóór het proces kwamen
Tsjechoslowaakse politie-autoriteiten in
zijn cel en waarschuwden hem, tijdens
het proces niets te zeggen over de mis
handelingen. Indien h(j zweeg, kon hij
op vriisDraak rekenen. Hielm die -
vankelijk de waarheid had willen zeg
gen, zweeg daarom, maar werd toch
tot drie jaar dwangarbeid veroordeeld-
Advertentie.
De BFO heeft Zaterdag voor het laatst
vergaderd en zichzelf ontbonden. Er was
weinig belangstelling, zowel van de leden
als van het publiek. Anak Agung, Su-
parmo en Idrakusum releveerden de ge
schiedenis van de BFO en de bereikte
resultaten, waarna Sultan Hamid II de
sluitingsrede hield.
De kunstenaars Gras Heyen en Uleo
Kooistra hebben een nieuwe techniek
uitgevonden en uitgewerkt voor hand-
gedrukte wandkleden. Deze techniek is
gebaseerd op de hout- en linoleum
snede, maar in plaats van op papier
drukken zij op licht jute af. In principe
een eenvoudig iets, maar in de praktijk
toch weer niet zo eenvoudig.
Men vervaardigt een aantal cliché's,
rolt die met de kleurrol en bedrukt dan
het doek in de gewenste oompositie. Het
geheel wordt later met de hand bijge
kleurd, waar dat wenselijk is. Het is
duidelijk, dat men met dezelfde cliché's
een grote verscheidenheid van composi
ties kan maken, men kan de volgorde
verwisselen en de kleuren of beide.
Het aardige van deze nieuwe tech
niek is, dat men er voor een kleine
Scheepvaartautoriteiten te Sydney
(Australië) vrezen, dat de staking van de
havenarbeiders te Sydney zich zal uit
breiden tot alle Australische havens en
mogeliik ook tot andere landen.
In Brisbane weigerden de havenarbei
ders werk te verrichten op het Neder
landse vrachtschip „Aagtekerk" (8.149
ton), hoewel het schip Sydney vóór de
staking verliet.
In de haven van Sydney liggen thans
reeds zeventig schepen .waarvan de
meeste buitenlandse, werkeloos.
Advertentie
Neem U toch in acht bij de
eerste verschijnselen 1 Bestrijdt dadelijk die
opkomende griep! Neem één of twee/
"AKKERTJES"en ga vroeg naar bed!
J^£^penclirect/
Grappelly en
3).
Ze Is gekomen dacht hij bij zich
zelf, blij bij de gedachte, dat hij op
nieuw de gelegenheid zou hebben, het
meisje te spreken, alvorens naar Spanje
te vertrekken.
Hij ging de trap op en toen hij de flat
bereikte, vond hij de deur op een kier
tje. Hij glimlachte jongensachtig toen
hij op de deur klopte en bleef staan
wachten. Er kwam geen antwoord, maar
terwijl hij wachtte, luisterend meende
hij dat hij gekreun hoorde. Verschrikt
klopte hij opnieuw en toen er nog geen
antwoord kwam, duwde hij de deur
open. Wat zich toen voor zijn ogen ver-
toonde was ontstellend.
Midden in het vertrek stond Stella
Duero. Haar ogen waren op de deur
gevestigd, met een mengsel van afschuw
en vrees. ïn haar hand hield ze een
lang, breed mes, met bloed bevlekt en
er was ook bloed op haar witte japon.
Aan haar voeten lag het lichaam van
een man wiens gelaat vaalgrijs zag in
het heldere licht, dat door de vensters
stroomde en toen hij naar hem keek,
wist Juan Cabados bij intuïtie, dat hij
dood was. Een vlek op het slappe hemd
dat de man droeg,tezamen met het
bloedbevlekte mes in de hand van het
meisje, vertelde hem hoe hij gestorven
was.
Toen Stella Duero's ogen de zijne ont
moetten veranderden ze van uitdruk-
king. De schrik verminderde een weinig
en iets als verlichting vertoonde zich
op haar gelaat..
mijnheer Cabados, stamelde
zij, bent U het! Wat ben ik blij u te
zien. Ik was bang toen ik het kloppen
°P d® deur hoorde. Ik wist niet wie
wie het kon zijn!
De verbazing van de jongeman steeg.
Hij wist niet wat hij er van moest den
ken, en nog minder wat te zeggen. Hij
keek van haar witte gelaat naar het
vale gezicht van de dode hij was er
zeker van, dat de man dood was.
- Wie is dit? vroeg hij eindelijk.
Het meisje keek neer op de man aan
haar voeten en al de afschuw kwam
weer in haar grij2e 0gen.
Ik weet het niet! riep ze bevend.
Ik weet het niet.
Maar
Hij hield zich in, maar zijn ogen wa
ren gericht op het mes in haar hand en
het meisje raadde z>i gedachten
Oh. ik heb het niet gedaan! riep
zij. Ik zou zoiets verschrikkelijks niet
kunnen doen. De man is me vreemd. Ik
heb hem nog nooit tevoren gezien. Ik
vond hem hier liggen, met dit mes in
Ze zag de rode vlek op het staal en
liet het mes haastig vallen. Droge traan-
loze snikken deden haar lichaam schok
ken.
Juffrouw Duero, zij hij haastig. U
moei; flink zijn. U mag u niet laten
gaan. Vertel mij alle»..,.
Het meisje wankelde terwijl hij sprak
en hij snelde toe om haar op te vangen.
Toen hij zijn armen om haar heen sloeg
barstte zij in snikken uit.. Toen werd
haar lichaam slap, haar gezicht viel
naar voren op zijn schouder en hij wist
dat zij in zwijm was gevallen.
Hij droeg haar vlug naar een rust
bank en toen hij haar daar had neerge
legd, snelde hij naar een andere kamer
om water te halen. Haastig begon hij
haar gezicht te betten. Het leek hem
lang te duren voor zij enig teken toonde
van terugkerend bewustzijn. Hij was ai
bang, dat de schok te veel voor haar
zou zijn geweest, toen er een zucht van
de bleke lippen kwam, gevolgd door
een diepe ademhaling. De oogleden met
hun donkere lange wimpers, trilden en
gingen toen open en de grijze ogen ont
moetten de zijne. Er was geen herken
ning in hun blik. Ze waren als de ogen
van een kind pas ontwaakt uit de slaap
onbewust van de dingen om zich heen.
Maar het begrijpen kwam snel. Hij zag
een vonk van herinnering in hun diep
ten en een seconde later waren ze weer
vol afschuw en angst.
Oh. snikte zij. Wat moet ik doen?
Zelf niet wetend wat hg moest doen,
keek hiij hulpeloos de kamer rond. Zijn
ogen vielen op een karaf, half gevuld
met oude Bourgogne Hij was van plan
geweest die voor zijn vertrek te le
digen, maar was het vergeten en nu
was hjj daar bljj om. Hij ging naar de
kast, nam er een wgnglas uit, vulde
het en bracht het haar.
rirjn.it dit, zei hjj gebiedend. Ai-
les. Vlug! Het zal u goed doen.
Het meisje nam het glas met een
hand, die beefde als een riet. Iets van
de wijn ging over de rand en viel op
haar jurk, maar de rest dronk zij in
èèn teug uit. Hij nam het glas en vul
de het opnieuw.
Nog eens!
Maar, prottesteerde ze, ik, Ik...
Doe, wat ik u zeg, juffrouw Due
ro. De wijn zal u kalmeren en dat
hebt u nodig. U moet proberen mij
precies te vertellen wat er gebeurd
is. Geloof me, het is noodzakelijk, dat
u dat doet
Het meisje nam het glas aan en
dronk de wijn mot kleine teugjes. 21e
hield nu op met beven en een kleur
tje kwam op haar wangen terug. Zij
vermeed het te kgken naar de kant
van de kamer, waar de dode man lag,
beschenen door de middagzon.
Ik zal progeren het U te ver
teellen, begon ze, maar ik weet zo
weinig. Mijn tante lag te rusten en
daar ik graag de flat nog eens wilde
zien, nam ik een taxi en kwam hierheen.
Ik had dorst, zag het spirituscomfoor
en wilde thee zetten. Ik vond (het
keteltje en dacht er toen aan, dat ik
geenthee had. Maar ik had een klein
eindje buiten de poort een winkeltje
gezien en ik ging de deur uit, om wat
thee te halen. Ik ben bang, dat ik de
deur heb opengelaten, want
Ze zweeig eensklaps en een uitdruk-
king van hevig* angst kwam op haar
gelaat, terwijl haar ogen zich naar de
deur keerden. Ook Juan Cabados keek
naar de deur met een gespannen uit
drukking op zijn gezicht. Ongeveer
vijf seconden bleven ze zo doodstil
zitten luisteren. Toen bereikte hun het
geluid van een lichte stap, die de
trap op kwam en vervolgens van een
vrouwenstem die een liedje zong. Een
ogenblik bleven zij zo als verlamd zit
ten, toen zei het meisje:
Er is iemand op de trap! Ze
komt hierheen! Oh, wat moeten we
doen?
Haar woorden zetten Juan Cabados
aan tot plotseling handelen. Hij strek
te zijn handen uit en trok haar over-
eind
Ga heen, fluisterde hij. Ga ter
stond hier vandaan! En kom hier
niet terug. Ik zal alles wel opknap
pen. Vlug! Wacht nergens op! Ver
berg uw "gezicht in uw zakdoek, als
u het huis uitgaat.
Maar ubegon het meisje.
Hij gaf haar geen antwoord. Hij
greep een Oosters kleedje, dat de
rustbank bedekte, waarop ze gele
gen had, wierp het over het lijk van
de vr-moorde en, ziende, dat zij nog
talmde, duwde hjj haar het portaal
op.
(Wordt varvolgd).
beurs zeer aardige, zeer mooie en ook
zeer practische muurversieringen kan
maken.
Het hierbij afgebeelde wandkleed
werd door Gras Heyen vervaardigd ter
gelegenheid van het Heilig Jaar. Ook
met de hierop voorkomende afbeeldin
gen kan men een groot aantal com
posities maken. Van de kleden die wij
zagen waren verder vooral de kleuren
zeer mooi. Een tentoonstelling van een
aantal andere fraaie voorbeelden van
deze nieuwe techniek, wordt momen
teel gehouden in Studio 33, Wetering
schans 33, Amsterdam.
Garry Davis, „wereldburger nummer
1", mag thans in West-Düitsland binnen
komen. aldus heeft Bergschneider, de
voorzitter van de wereldburgersbewe
ging van het Roergebied, die met een
collega sedert veertien dagen kampeert
in de nabijheid van het hoofdkwartier
van de Hoge Commissie te Petersberg,
medegedeeld.
Het smaldeel der Kon. Marine, dat
onderweg is naar Curasao, heeft tot dus
ver een goede, ongestoorde vaart. Zater
dag hebben de schepen de Azoren be
reikt. De „Karei Doorman" bleef buiten
gaats. maar de „Heemskerck" en de
Johan Maurits van Nassau" liepen de
baai van Ponta Delgada binnen om
brandstof in te nemen.
Enkele leden van de Rijkspolitie heb
ben het initiatief genomen tot oprichting
van een eigen muziekkapel voor ent
politiecorps. Getracht zal worden muzi
kanten voor de kapel te vinden in D°n
Haag, Leiden en Dordrecht en omgeving.
Men hoopt reeds in het najaar te kun
nen optreden.
De productie aan nieuwe verzekeringen
bij de Nederlandse levensverzekering
maatschappijen beliep, blijken het sta
tistisch bulletin van het C. B. S„ over
November 1949 totaal 155.2 millioen,
vergejeken met 141,2 millioen over Oc
tober. f 132,2 millioen over September
en 126,6 millioen over Augustus 1949.
Z.H.Exc. de Bisschop van Haarlem
heeft benoemd tot pastoor van de on
langs opgerichte parochie van O.LVr.
Presentatie te Alkemade, de Weleerw.
Heer fi. Ligthart, die kajoelaan was tc
RoeloXarenasveen.