Handel en betalingen meer vrij
E.C.A. moet in 1952 eindigen
Instelling ondernemingsraden
tl
Moh. Roem is vol vertrouwen
van
henco
Persil
Secretaris-generaal van N.S.B.
in hoger beroep
Burgerlijk gezag handhave orde,
rust en veiligheid
Grdr r***E» V bij
Moskou liet het atoom-beraad
mislukken
Amerika verwacht nog steeds
één Europese markt
Dooi bracht vele veer
boten in de vaart
51 Nobelprijs-
candidaten
Krijgsgevangenen-lot
in Rusland
Minder gebondenheid bepleit
Zo ziin onze manieren!
Chesterton verfilmd
Actie-Westerling geen gevaar voor
verhouding tot Nederland
gon
De rol van Huygen bij „De Telegraaf
Kan onder
scheiden
SS.-er als verstekeling
Regenng bepleit twee soorten
5,uitzonderingstoestand5
Maria Lichtmis ten
Vatieane
Vonnissen verzacht
Westelijken beschuldigen
PONDERDAG 2 FEBRUARI 1950
PAGINA S
Laatste gladde plekjes lieten zich
nog gelden
Zoveel mogelijk overlaten aan
bedrijven
(Vergadering van Woensdag 1 Februari.)
geconcentreerde
was- en inweeksoda
Henco spaart zeep, dus geldI
en w
product
NEDERLANDERS WILDEN
NAAR ARGENTINIË
werp °°r m -1° Memorie van Toelichting op het ont-
Geen staat van beleg
Conservatief N.S.B.-er
PAUL DE WAART IN HET
ZILVER
Romeinse geestelijkheid bood
kaarsen aan
(Van onze oorrespondent).
POST VOOR T HUIS VARENDEN
Tijdens een persconferentie te Parijs
heeft de administrateur van de E.C A.,
Paul Hoffman verklaard, dat men in de
Ver. Staten volledig erkent dat er, ro
wel naar de letter als naai de geest, uit
stekende vorderingen in West-Europa
zijn gemaakt bij de uitvoering van maat
regelen om zich zelf te helpen. „Ik heb
de O.E.E S. er op gewezen, dat het mis
leidend zou zijn, te willen verbergen, dat
men in de Ver Staten nog altijd ver
wacht dat de landen der organisatie
even goede resultaten zullen bereiken op
het gebied der economische samenwer
king"-
Hoffman noemde de vermindering met
50% van de quotabeperkingen een waar
devol begin op de we,g naar vrijmaking
van de handel.
„Ik ben verheugd, dat men mr Stikker
voor de leidende functie in de O.E.E.S.
heeft benoemd en ik ben er zeker van,
dat deze, wanneer de ministers hem aüen
steunen en zich achter hem plaatsen, veel
er toe kan bijdragen, dat de doelstellin-
Dank zij de dooi konden gisteren al
verschillende veerdiensten weer functio
neren en vandaag zullen er wei meer
volgen, zodat spoedig het verkeer zijn
oude wegen zal kunnen gaan.
Ook voor het scheepvaartverkeer kwa
men gisteren meer lichtpunten. Zo werd
bijvoorbt i, dank zij het gemeenschap
pelijk optreden van de Amsterdamse,
Haagse en Leidse ysbestrijdingsvereni-
gingen, het vaarwater AmsterdamRot
terdam via Leidschendam opengebroken
en dus weer open voor het scheepvaart
verkeer.
Drie ijsbrekers namen dit karwei voor
hun rekening. En ook op de rivieren
kwam er in sommige schepen alreeds
beweging.
Ten aanzien van onze eilanden in het
Noorden voltrekt zich het dooiproces nog
i ïangzaam naar de zin der bewo-
was gisteren nog ge-
K ,vas nog geen beweging ge
komen m het ijs op de Wadden, zodat de
luchtbrug ingeschakeld bleef. Twee
Austertjes brachten 3 passagiers en 500
kg post naar het eiland en namen er 12
passagiers van mee naar het vasteland.
Men hoopt op Ameland echter op een
spoedige verlossing uit het isolement.
De „Brakzand", de rijksveerboot tus
sen SchiermonnikoogOostmahorn, liep
gisteren na het verlaten van het eiland
aan de grond. Om kwart over zes des
avonds was de boot weer vlot.
Driemaal is scheepsrecht
In het Zuiden had men gistermorgen
nog met gladheid op de weg te kampen.
Op de weg SwalmenBeesel slipte een
autobus van de Nedam, waardoor de bus
kantelde. Alle inzittenden kwamen er
levend uit Kort daarop slipte op hetzelf
de punt een vrachtwagen, die tegen een
boom botste. Als nummer drie kwam
een volgende Nedam-bus aan de beurt,
Qie op de wegberm geraakte.
deden autobestuurders, die
bLt g n vroeg de Kanaalbrug bii
het station wilden passeren een merkt
waardige ontdekking. Een zware trailer
van de fa. P. uit Lochem stond vastge
bonden midden op de weg. De chauffeur
die om 5 uur des ochtends de helling
van de brug wegens gladheid niet hele
maal had kunnen nemen, niet meer ach
teruit durfde rijden en vreesde, dat het
gevaarte uit zichzelf de helling af zou
gaan, bad zijn wagen met een stalen ka
bel aan de brugleuning vastgelegd. Het
verkeer was tot half acht gestagneerd.
Toen was er zand voor de trailer ge
strooid en kon deze de brug oprijden.
gen van de organisatie verwezenlijkt
worden", aldus Hoffman,
De administrateur van de E.C.A. maak-
te nog de volgende opmerkingen: „Ik
geloof niet, dat een van de stappen, die
m West-Europa gedaan zijn tot vrijma-
van de handel, voldoende zijn.
De Amerikanen geloven niet, dat dub
bele prijzen, dat wil zeggen andere prij
zen voor de binnenlandse verbruikers
dan voor de buitenlandse kopers, in
overeenstemming zijn met wederzijdse
hulpverlening of met de politiek van
goede nabuurschap. De Amerikaanse ta
rieven hebben op het ogenblik een nieuw
laagtepunt bereikt. De Amerikanen zijn
van mening, - deze opmerking had be
trekking op de economische overeen
komst tussen Engeland en de Scandina
vische landen dat een van de beste
manieren, om te komen tot een beter»
integratie van het Europese economi
sche leven, regionale groeperingen zijn
Wij hopen, dat te zijner tijd één enkele
Europese markt tot stand zal komen. Het
beste wat men kan doen, is de tarieven
zo snel mogelijk te verlagen. Wanneer
ge uw handel vrijer maakt, moet ge ook
uw betalingen vrijer maken".
In antwoord op een vraag, of na afloop
van de Marshall-hulp nog dollars aan
Europa gegeven zouden worden, zeide
Hoffman, dat zowel hij als Harriman, de
reizende ambassadeur van de E. C. A.,
van mening zijn, dat de E. C. A. op 30
Juni 1952 moet eindigen.
51 Candidaten zijn dit jaar voorgedra
gen voor de Nobelprijs voor literatuur,
aldus is gisteravond bekend gemaakt.
Verleden jaar waren het er 38.
De secretaris van de Zweedse academie,
die de prijs toekent, zei dat er dit jaar
onder de candidaten ook vroegere Nobel
prijs winnaars en voorzitters van auteurs-
organisaties zowel uit Zweden als uit an
dere landen voorkomen.
Voor 1949 werd de Nobelprijs niet toe
gekend Men acht het daarom waarschijn
lijk dat er dit jaar twee winnaars zullen
worden aangewezen.
William Sebalt, de Amerikaanse ver
tegenwoordiger in de geallieerde bestuurs
raad voor Japan, heeft in deze raad een
rapport voorgelezen van de geheime dienst
van generaal McArthur, de geallieerde
opperbevelhebber ni Japan.
Dit rapport is opgesteld op grond van
ondervraging der gerepatrieerde krijgs
gevangenen. De Japanse krijgsgevangenen
in de sovjet-unie moesten in de winter
van 1945/1946 boomschors, kikkers en
slakken eten om zich in het leven te
houden, aldus het rapport, In die winter
stierven meer dan 270.000 Japanse krijgs
gevangenen. Van één gevangenenzieken-
liuis waren iedere avond 50 man bezig
met bet graven van grafkuilen.. Van 3.000
Japanners, die in een sovjetrussische
steenkolenmijn moesten werken stierven
er 1.000 aan ondervoeding en typhus.
(Telefonisch van onze Parijse
correspondent).
De ltota van de Franse regering om te
gen de erkenning van Ho Tsji Minh door
Moskou te protesteren, werd door de
Russische ambassade te Parijs eenvou
dig in een enveloppe teruggestuurd door
bezorging aan het gebouw van het Franse
ministerie van buitenlandse zaken. Deze
wijze van doen wekte nogal verbazing.
Eerst later in de namiddag werd een
schrijven bezorgd, ditmaal gericht aan de
dienst, die dergelijke stukken heeft te
ontvangen. De Russische ambassadeur te
Parijs deelde hierin mede. dat de Franse
protestnota onontv, kei ijk was.
Een pas opgerichte en onafhanke
lijke filmgroep in Engeland onder lei
ding van John Curthoys zal het to
neelstiuk van Chesterton „The judge
ment of Dr Johnson" verfilmen.
Christopher A Radley, de vervaar
diger van documentaire films, en Ed
ward J MacDonald, vroeger redacteur
van G. K.'s Weekly, zijn met hem ge
associeerd. Chesterton's beroemde „Fa
ther Brown" zal eveneens worden ver
filmd.
Bij de verdere behandeling van bet
wetsontwerp omtrent de ondernemings
raden reeft de heer Andriessen enige
vragen gesteld, welke echter werden
voorafgegaan door de suggestie, de ver
plichting tot het instellen van onderne
mingsraden met primair in handen te
geven van de centrale overheid, maar
hiervoor de vakorganisaties in te scha
kelen. Eerst wanneer het algemeen wel
zijn dit eist en de onderneming in ge
breke blijft, zou de centrale overheid
dienen op te treden.
Blijkbaar bood dit voordelen voor
verschillende zijden: voordelen in de
richting van een ietwat mindere gebon
denneid, voordelen in de richting van de
invloed der vakorganisaties.
Hiervoor voelde minister Joekes oos
wei iets, hy vond het idee tenminste
erg mooi, maar wilde daar strams ovei
praten, omdat de reer Andriesen dien
aangaande amendementen had ingediend
De minister was ret echter niet eens
met de gedachte van de heer Andriessen
om voor het begrip werknemer aanslu:
ting te zoeken bij de Ziektewet en de In
validiteitswet Dan zou immers, aldus de
minister, de candidaatstelling gebonden
worden aan een loongrens. Wat echtei
o.i. geenszins noodzakelijk behoeft te
zijn.
De Werkingssfeer van deze wet
had ook de aandacht van de heer An
driessen gehad Hij wilde weten of nu
ook ziekenhuizen e.d., overheidsinstellm
gen als het Staatsbosbeheer en de N.O.
Polder onder de werking van deze wet
zouden vallen.
Minister Joekes wees in antwoord
hierop op de ontheffingsmogelijkheid Ei
zou rekening moeten worden gehouden
met het karakter der onderneming Over
heidsinstellingen zouden er onder vallen
voor zovei zij ondernemingen zijn. maar
men zou de doelmatigheid van een on
dernemingsraad moeten bezien. De N O.
Polder was geen overheidsbedrijf maai
een publiekrechtelijk lichaam. Of by
meer dan een ondernemingsraad in eer
bedrijf er een coördinerend orgaan zou
moeten komen eveneens een vraag van
de heer Andriessen zou men aan ne
bedrijf zelf of aan de bedrijfscommissit
moeten overlaten Men zou dan ook ev
een contactcommissie kunnen msteiien
De minister was er echter met al m
de opmerking, dat overheidsm.stellingui
onder de wet vallen „vooi wver I) "nn
derneming zijn". De heer Andnessen
kwam daar nader op terug. Is dan een
een ziekenhuis een onderneming, z°
vroeg hij. „Zo ja, dan zie ik die n0.nn^®"
al aan tafel zitten om economische pro
blemen te bespreken". „„-„v.*
Uitgebreid werd natuurlyk gesproken
over de inschakeling van deze wet in ae
P. B. O.
De minister voelde hiervoor niets, om
dat de ondernemingsraden een andere
sfeer ademden dan de F B O. en een
meer huiselijk karakter droegen, in de
ondernemingsraden zal men namelijk
niet verordenend optreden. Zij zullen al
leen het karakter dragen van overleg en
beraad. Vervolgens argumenteerde mi
nister Joekes, dat de ondernemings
raden aldus beter tot hun recht zouden
komen. De samenhang met de P B. O
erkende hij. maar voor deze amenhang
was het niet nodig P B. O. en Onderne
mingsraden in één wet onder te brengen
De „stop van Ternaaien", de nauwe sluis bij Maastricht, die hier recht
streeks verkeer tussen België en Nederland voor schepen boven 500 ton
onmogelijk maakt.
Tenslotte deelde de minister nog me
de, dat er naar schatting 10.000 onder
nemingen onder de werking dezer wet
zouden vallen.
Wat de incorporering in de P. B. O.
betreft, de heer Andriessen verklaarde
nog eens, waarom hij tegen de motje,
welke dit beoogde, zou stemmen. Door
dit te doen zou de hele zaak opnieuw
in behandeling moeten worden genomen
en alles te veel worden vertraagd.
Knevelwet en ja-knikkers
Tijdens de replieken ontstond er nog
een heftig debat tussen J» heren Andries
sen en Wagenaar (CP.N welke laatste
hoe zou het anders deze wet een
knevelwet had genoemd en degenen, die
in de orfdernerningsraden zitting zouden
nemen, „ja-knikkers" Deze lieden ver
staan nu eenmaal de kunst zwart wit te
noemen en iedere vooruitstrevendheid,
die de belangen der arbeiders dient
knevelarij zonder ooirover de slavernij
der arbeiders in de communistische tan
den te reppen. In onze democratie mag
het nu eenmaal
Een aanval van de heer Wagenaar op
de voorzitter van de K.A.B.. de heer D»
Bruijn, lokte een stevig verweer van de
heer Andriessen uit.
Het „jaagsysteem" in de mijnen, had
de aandacht van de communistische heer
Hermans, geen woord ovei de Stachanow
arbeiders met een jaag- en drijf systeem
tot het vier- of vijfvoudige van de nör-
male arbeid, met als beloning een reis
naar Moskou
r„^^i.Star Joekes heeft tenslotte b« de
dmdeufbt 6n ander nog een<s ver
witlontwi^!fgeWiize behandeling van net
t»n Pu 1 motie en amendemen-
BiwLn1 heden geschieden
n t,/Ü„v Var'g der vergadering werd
g.oot aantal hamerstukken afge-
F. S.
Advertentie
HENCO
's avonds de was met Henco in de week, is s morgens
al half gewassen. Henc'o werkt krachtig, Henco haalt al het
vuil uit het goéd.maar spaart het weefsel. Water bevat
kalk, waardoor veel van Uw kostbare zeep verloren gaat
Henco vernietigt de kalk en maakt zelfs het hardste
water zacht als regenwater, t pak Henco, de moderne
soda, heeft de kracht van 21/2 pond gewone soda.
2£nu18ct
„Ik licb alle vertrouwen in de sa
menwerking tussen Nederland en In
donesië. Daar wil Ik mijn schouders
onder zetten", verklaarde de hoge
commissaris van Indonesië in Neder
land, mr. Moh. Roem, in een onder
houd met de politieke correspondent
vanAneta, alvorens liU zijn reis naar
Nederland aanving.
,Jk geloof, dat mijn benoeming geheel
jigt in dc lijn van de ernst, waarmede
wy de samenwerking tussen de twee
landen opvatten, een samenwerking,
die gebaseerd is op bet vertrouwen, dat
er bestaat en dat moet worden onder
houden.
Aan de ene kapt spijt het mij, dat ik
Indonesië moet verlaten, omdat ook hier
veel arbeid valt te - verrichten, doch an
derzijds heeft het werk, dat mij in Ne
derland wacht, mijn gehele instemming.
Zowel voor de regering als voor mij zelf
was het een moeilijke keuze. Nu zij een
maal is gemaakt, zal ik mij met hart en
ziel aan mijn taak in Nederland wijden".
De hoge commissaris van Indonesië ver
volgde:
„Gezien in het licht van bet bestaan
de vertrouwen zijn moeilijkheden als
die, welke zijn ontstaan door de actie
van Westerling, norlnale moeiiykheden,
waarmede elk jong land te kampen
heeft, moeiiykheden, die wU te boven
zullen komen en dia geen gevaar op
leveren voor de tussen beide landen
bestaande verhoudingen.
Vertrouwen is een gevoelige zaak en
het evenwicht kan gemakkelijk worden
verstoord, doch wanneer beide betrokken
partijen onder moeilijke omstandigheden
de juiste houding weten aan te nemen,
dan zal door die moeilijkheden het ver
trouwen slechts worden verstevigd".
De heer Roem gewaagde verder van
zijn voldoening, juist ;n dit verband, voor
de uitingen van afkeuring met betrek
king tot de actie van Westerling van
Nederlandse zijde, welke uitingen niet
alleen zijn gekomen van officiële zijde,
doch ook uit het grote publiek. „In zaken
als deze", aldus mr. Roem, „moetniet
een soort leedvermaak de ondergrond
zijn van de houding der Nederlanders,
zoals dit bij sommigen' nog bemerkbaar
is, do'ch in het raam van de samenwer
king mag van Nederlandse zijde een po
sitieve houding worden verwacht".
Moh. Roem, die gedurende de laatste
weken verschillende malen ontmoetingen
heeft gehad met zijn Nederlandse ambt
genoot Hirschfeld, met .minister Van
Maarseveen en de heren Prinsen, Bannier
en Bot, wordt naar Nederland vergezeld
door zy'n echtgenote, door zijn plaatsver
vanger mr Djumhana en zijn persoon
lijke' secretaris en adviseur, de heer Sud-
jono. Hij deelde tenslotte aan Aneta me
de, dat de omvang van de staf van de
Indonesische hoge commissaris nog niet
is vastgesteld, doch dat hij die zo klein
mogelijk wenst te houden.
Kort na Moh. Roem zal naar Neder
land vertrekken mr. Razif, thans leider
van de Gindo, een organisatie van im
porteurs en exporteurs in Indonesië. De
heer Razif zal worden belast m;t de lei
ding van de financieel-economische sec
tie van hét hoge commissariaat in Ne
derland
(Van onze weerkundige medewerker)
De eerste maand van het jaar
heeft heel wat merkwaardige tempe-
ratuurtegenstellingcn opgeleverd. De
eerste 16 dagen hadden te De Bilt
een gemiddelde temperatuur, die
byna Wi graad boven normaal was.
Daarentegen was het einde weer zo
koud, dat de gemiddelde temperatuur
van de gehele maand het niet verder
dan 1.0 gr. C. bracht terwyl de nor
male waarde 2.3 gr. C bedraagt. Het
verschil met de normaal is dus nog
belangryk geworden; zelfs kunnen
wy opmerken, dat het sedert de
maand Maart 1947, die ons het
staartje van de strenge winter bracht
niet meer was voorgekomen, dat een
maand 1.3 gr. C. kouder dan nor
maal is.
De venvaohting van het K.N.M.I.,
waarin gesproken werd van een
Januari, die kouder dan normaal zou
worden, is dus in vervulling gegaan,
hoewel men gaarne zou hebben ge
zien, dat het verschil met de normaal
nog' beter in overeenstemming zou
zijn met de oorspronkelijke bereke
ning. Daarvoor is het begin van de
maand evenwel te zacht geweest hoe
wel de koude ook toen reed herhaal
delijk dreigde maar steeds op het
laatste ogenblik rechtsomkeert maak
te, zodat het bij dreigementen bleef.
17 Dagen van de afgelopen maand
waren aan de koude kant van de
normaal gelegen, op 18 dagen kwam
vorst voor (normaal op 15 dagen) en
7 dagen waren ijsdagen, dit zijn
dagen, waarop ook de hoogste tempe
ratuur onder het vriespunt ligt.
Normaliter komen er in Januari te
De Bilt 4 ijsdagen voor.
Het voordeel van vriezend weer
is, dat de zon dan vaak veel schijnt.
Dat is ook ditmaal het geval ge
weest de laatste 9 dagen van de
maand leverde te De Bilt niet min
der dan 50 uren zon op, terwyl de
hele maand het tot 84 uren bracht
tegen 55 uren normaal. Op een.
normaal aantal van 14 zonloze dagen
had Januari er ditmaal niet meer
dan 10.
Regen viel vrijwel uitsluitend in
de eerste helft van dc maand. Van
18 Januari af waren de hoeveelheden
nauwelijks te meten. Van plaats tot
plaats zijn de verschillen niet groot
geweest, in Noord-Holland en op de
Waddeneilanden was het het droogst,
in het centrum van het land, evenals
in Groningen, Friesland en ook in
Zeeland en Zuid-Limburg viel de
meeste regen, maar veel meer dan
40 mm was het niet, terwijl 55 a 60.
mm normaal is. In Brabant bracht
men het over het algemeen niet
verder dan 30 mm.
ee n
hamdeld.
vaa'h« ARr0augin heeft aan de leider
kend rip aret' Wim Kan> l°ege-
1945" erzetsster Oost-Azië 1942-
26 October 194fiteW b" kon' t?es!ult van
sten voor
krygsgevangenkampen
Siam".
in de Japanse
In Birma en
De haven van Ostende kreeg de
laatste tijd herhaaldelijk bezoek' van het
Nederlandse jacht „Patricia", dat eigen
dom- is van de heer Th. v. d. N-
Toen het deze week weer verscheen
en de Belgische politie aan boord ging
om de papieren te controleren, vond zij
a ah boord een verstekeling, die zich
Van der Meulen noemde. De politieman
nen schenen echter weinig vertrouwen
in hein te hebben en toen zij hem eens
nader aan de tand voelden, bekende hij
in werkelijkheid Th. S. te heten. Hij was
26 jaar en van Nederlandse afkomst.. Het
bleek voorts, dat hij lid was geweest van
de S.S..
Enige Nederlanders, die, naar de po
litie vermoedt, voornemens waren naar
Argentinië uit te wijken, zijn aangehou
den en ter beschikking gesteld van de
procureur des kpnings te Brugge. Het
jacht is aan de ketting gelegd.
Het B.G. te Amsterdam veroordeelde
enige tijd geleden de voormalige secrèta
ns-generaal van de N.S.B.. de 53-jarige
C. J. Huygen uit Bilthoven. tot 20 jaar
gevangenisstraf met aftrek. Gisteren
verscheen hij voor de bijzondere raad var.
cassatie, daar zowel hij als de procureur
fiscaal bij het Amsterdamse B.G. tegen
deze sententie in beroep waren gekomen
De behandeling van deze zaak tegen
ae voormalige secretaris-generaal van de
N.S B. trok van de zijde van het publiek
niet al te veel belangstelling Wei wach:-
ten twee. wiie-recorders op de woorden
die requirant gedurende zijn verhoor zou
uitspreken, daar deze op de gevoelige
band zouden worden opgenomen.
De president van de raad mr. Haga.
ving onmiddellijk na het binnenleiden
van requirant met diens verhoor aan. ,In
1933 werd u lid van de N.S.B., waar u
de functie kreeg van secrtaris-generaal",
aldus mr Haga. „Is het verder juist, dat
u van de heer Holdert, voormalig direc
teur van „De Telegraaf", maandelijks eer,
toelage kreeg van duizend gulden?"
„Inderdaad mijnheer de president, maar
deze kwam uit het privé-vermogen van
de heer Holdert. Deze had er belang bij,
van mij inlichtingen te krijgen ten bate
van zijn bedrijf, opdat dit bedrijf in Ne
derlandse handen kon blijven. Ik kon
hem die inlichtingen verstrekken en heb
dit ook met vreugde gedaan, temeer daar
Mussert en ik .iet van groot belang von
den, dat „De Telegraaf" een onafhanke
dedisin^1 V nU .ernst ma^eu Biet de organisatie van de burgerlijke ver-
Hng van art. 196 ^°udwetteli->ke bepa'
heid welken*6" *4? °Pcnkare orde, rust of veiligheid is een aangelegen-
S^terXT"* h°°rt te berU6teu bii het dit beter
dan het ter plaatse nieuw optrerter,,!
kan houden met plaatselijke
Aid, T P il' e" re8ionale verhoudingen en omstandigheden.
Genoemd art. 196 schrijft voor, bij de
wet te bepalen, op welke wijze en in
welke gevallen ter handhaving van de
uit- of inwendige veiligheid van het ryk
m buitengewone omstandigheden de
grondwettelijke bevoegdheden van orga
nen van burgerlijk gezag ten opzichte
van de openbare orde en de politie ge
heel of ten dele kunnen overgaan op
andere organen van burgerlijk gezag,
alsmede dat d» gevolgen daarvan bij de
wet moeten worden geregeld.
De ministers zijn tot de conclusie ge
komen. dat de bevoegdheden, die de or
ganen van burgerlijk gezag ten opzichte
van de handhaving der openbare orde.
rust of veiligheid toekomen, onvoldoen
de zijn. wanneer het hoofd moet worden
geboden aan stelselmatig en op grote
schaal opgezette aanslagen op het staats-
615 ™aats?baPPelijk bestel. Om deze
moeilykheid te ondervangen zou natuur
lijk de staat van oorlog of de staat van
beleg afgekondigd kunnen worden, doch
deze oplossing is naar hun mening niet
onder alle omstandigheden aan te beve
len, te meei daar d-e, staat van oorlog en de
Staat van beleg reeds door hun naam 'n
verontrustend karakter hebben, waar
door ook internationaal repercussies zou
den kunnen word er, teweeg gebracht.
Om deze redenen oordelen de ministers
het noodzakelijk, bij de wet zodanige wij
zigingen te treffen, dat aan het burger
lijk gezag in buitengewone omstandighe
den betere mogelijkheden worden gebo
den om de handhaving van de openbare
orde, rust of veiligheid te verzekeren.
Hoewel de begrippen openbare orde.
rust en veiligheid op zich zelf een vaag
begrensd en algemeen karakter hebben,
zijn zij in het ontwerp in beperkte zin
opgevat, en wel in dier voege, dat met
de handhaving daarvan wordt bedoeld
het voorkomen van en het optreden te
gen woelingen.
Onderwerpen als evacuatie van gebie
den, bescherming van de bevolking te-gen
oorlogshandelingen, burgerlijke dienst
plicht, alsmede economische, financiële
en waterstaatsaangelegenheden hebben
in het ontwerp geen regeling gevonden
De ministers zijn voorts tot de slotsom
gekomen, dat aap een overdracht van
grondwettelijke bevoegdheden van orga
nen van burgerlijk gezag op andere or
ganen van dat gezag voorshands slechts
in beperkte mate behoefte bestaat. Naar
hun oordeel kan er in het algemeen mede
worden volstaan, de burgemeester en de
Commissaris der Koningin voor het ge
val van buitengewone omstandigheden
nieuwe bevoegdheden toe te kennen on
der instandhouding mede uit demo
cratische overwegingen van de be
voegdheden van de collegiale lagere or
ganen.
Wat de centrale overheid betreft, ach
ten de ministers vooralsnog een over
dracht van grondwettelijke bevoegdhe
den niet nodig Met name geldt dit de
bevoegdheden van de Kroon en de Sta
ten-Generaal. Voldoende is, naar het
óórdeel van de ministers, dat op het ter
rein van de handhaving van dc openbare
orde, rust en veiligheid nieuwe en bui
tengewone politiële bevoegdheden van 'n
„uitvoerend" karakter in het Leven wor
den geroepen. Op deze wijze zal het de
mocratische staatsbestel ook onder bui
tengewone omstandigheden zoveel moge
lijk intact worden gelaten.
Minister van Binnenlandse
Zaken verantwoordelijk
Het wordt gewenst geacht, dat de prac
tische hantering van de bijzondere be
voegdheden zoveel mogelijk in één hand
wordt gehouden. De feitelijke uitvoering
is dan ook in handen gelegd van de mi
nister van Binnenlandse Zaken.
De regering hecht er grote betekenis
aan naar gelang van de ernst van de om
standigheden twee phasen te onderschei
den, waarbij eerst in de tweede phase
de mogelijkheid zal bestaan van over
dracht van grondwettelijke bevoegdhe
den en om af te wijken van de daarvoor
in aanmerking komende grondrechten. In
het ontwerp zijn deze phasen aangeduid
als de toestand van verhoogde waak
zaamheid -n de burgerlijke uitzonderings
toestand.
De toestand van verhoogde waakzaam
heid heeft ten opzichte van de rechten
en vrijheden der burgers slechts een be
perkte werking; in hoofdzaak wordt daar
in aan het burgerlijk bestuursapparaat
ten aanzien van de handhaving van de
openbare orde, rust en veiligheid een hië
rarchische opbouw gegeven, terwijl voorts
ten opzichte van gezagsdragers, die voor
hun taak niet ten volle berekend blijken
te zijn, corrigerend ingrijpen mogelijk
wordt gemaakt. Bovendien wordt o.m
de mogelij cheid geopend bepaalde per
sonen, wier aanwezigheid ongewenst
wordt geacht, uit bepaalde gebieden ver
wijderd te houden of hen zo nodig daaruit
te verwijderen.
Indien de omstandigheden een zo ern
stig karakter aannemen, dat met de toe
stand van verhoogde waakzaamheid niet
kan worden volstaan, zal een beroep moe
ten worden gedaan op de meer ingrij
pende bevoegdheden, weike, volgens
het ontwerp bij de burgerlijke uitzon
deringstoestand aan de overheid toeko
men.
Het samengaan van de toestand van
verhoogde waakzaamheid of de burgerlij
ke uitzonderingstoestand met de staat van
oorlog of de staat van beleg is tenslotte
niet mogelijk. Een verstoring van de open-
bare orde. rust of veiligheid kan een zo
danige omvang aannemen, dat de Kroon
tot gelijktijdige afkondiging zou kunnen
overgaan. De ministers zijn echter voors
hands van oordeel, dat ter voorkoming
van verwarring en onzekerheid een der
gelijk samengaan moet worden verme
den.
lijk Nederlands blad zou blijven.
„Maar acht u het dan niet bedenkelijk
aldus vervolgde mr. Haga het verhoor,
„dat u in uw functie zich liet betalen
door een dagblad, ook al was net dan om
zijn onafhankelijkheid te sauveren?"
„Dat heb ik zo nooit ingezien. Ik kreeg
van de N.S.B. geen salaris en moest in
mijn levensonderhoud voorzien van het
geen ik van de heer Holdert maandelijks
ontving", ald-us de requirant, die toegaf:
We hebben een foute politiek geveerd,
maar ons voornaamste doel was toch Ne
derlands zelfstandigheid niet prijs te ge
ven. Wij hebben voor die zelfstandigheid
op talloze manieren gevochten".
Hij wees er verde- uitdrukkelijk op,
dat hij zich nimmer een landverrader had
gevoeld of het idee had gehad, dat hij
met de vijand heulde.
Hierna kwamen de Jodenvervolgingen
ter sprake.
„Die heb ik altijd buitengewoon gru
welijk gevonden", zeide requirant
„Waarom bent u dan bij de N S.B. ge
bleven, als u dat zo gruwelyk vond",
merkte de proc.-fisc. scherp op. „U wist
toch. dat het uitroeien van de Joden een
van de doelstellingen van het Duitse Na-
tionaal-Socialisme was?"
„Ik was geen Duits-nationaal-socialist.
Ik behoorde tpt de conservatieve vleugel
van de N.S B.", antwoordde de vroegere
secretaris-generaal.
De verdediger, mr. J. de Pont uit Am
sterdam, concludeerde, dat z.i. een nieu
we feitelijke behandeling van deze zaak
noodzakelijk is, opdat dan ook nog eens
duidelijk het licht worde geworpen op
de verschillende stromingen, die zich in
de N S.B. zelf gedurende de bezetting,
ontwikkelden.
De proc.-fisc. zeide in zijn conclusie,
dat zich in deze zaak enige juridiscne
moeilijkheden voordoen, zodat vernieti
ging van de sententie zal moeten vol
gen.
Samenvattende concludeerde ae proc.-
fisc. tot vernietiging van de sententie
en tot verwerping van het ingestelde be
roep van Huygen.
Uitspraak over 14 dagen.
£>e bekende radio-reporter, Paul de
Waart herdacht gisteren het feit, dat hfj
25 jaar journalist was. Op 1 februari
1925 kwam hij bij het dagblad „De Tijd",
waaraan hfj zes jaar verbonden was. in
1931 ging hij naar de K.R.O., waar hy
thans chef van de reportage-afdeling is.
Een lange schare van geestelijken
schoof vanmorgen door dc Bronzen
Poort over het Damasusplein het Vati-
caan binnen. En allen droegen met zich
een lange, rijkversierde kaars. Het wa
ren de vertegenwoordigers van gans de
Romeinse geestelijkheid, die traditiege
trouw ter viering van het feest van
Maria Lichtmis deze kaarsen kwamen
aanbieden aan Z. H. de Paus. De Romein
se priestercolleges hadden onder hen hun
representanten, voorts de seculiere gees
telijkheid en alle religieuse huizen en
communiteiten.
Omstreeks tien uur begaven zij zich
naar de Vaticaanse appartementen, waar
de onafzienbaar lange rij voetje voor
voetje door de zalen voortschuifelde
naar de Kleine Troonzaal, waar de H.
Vader de kaarsen van hen in ontvangst
nam.
Ofschoon er zeker tegen de driehon
derd geestelijken waren, onderhield Z. H.
zich toch gedurende enige ogenblikken
met ieder persoonlijk en gaf hem afzon
derlijk de zegen.
Uit gewoonlijk betrouwbare Ameri
kaanse bron verluidt, dat de zeven jaar
gevangenistraf van Ernst Von Weizaecker
die indertijd eien functie aan het Duitse
ministerie van buitenlandse zaken be
kleedde en later gezant bij het Vaticaan
werd, tot vijf jaar is verminderd. Hij
werd in 1947 gearresteerd en veroordeeld
door het tribunaal voor oorlogsmisdaden
te Neurenberg.
De tien jaar gevangenisstraf van de
Duitse ex-minister van financiën, graaf
Lutz Schwerin von Krosigk, zou ook tot
vjjf jaar zijn verminderd. Volgens het
West-Duitse nieuwsbureau D. P. A. is
laatstgenoemde reeds uit de Landsberg
gevangenis ontslagen. Dit nieuwsbureau
meldt voorts, dat over de onmiddellijke
vrijlating van Von Weizaecker wordt be
raadslaagd.
Post, bestemd voor naar Nederland
terugkerende militairen aan boord van
de troepenscnepen „Zuiderkruis" en de
„Johan van Oldenbarnevelt", welke in
één der tussenhavens zal worden uitge
reikt, moet uiterlijk op 6 Februari in Ne
derland worden ter post bezorgd. Naast
de gebruikelijke gegevens dient het adres
de naam van het troepenschip te bevat
ten met de toevoeging: Op thuisreis naar
Nederland. De naam van de vermoede
lijke tussenhaven mag dus niet worden
vermeid.
D© Ver. Naties hebben gisteren
een brief gepubliceerd, vl larin de
Sovjet-Unie wordt verweten de
schuld te dragen van de verbreking
der geheime besprekingen over de
controle op de atoomenergie. De
brief, ondertekend door Groot-Britan-
nië, de Verenigde Staten, Frank
rijk, China en Canada, is gezonden
aan alle 59 bij de V-N. aangesloten
landen met inbegrip van Rusland.
In de brief wordt gezegd, dat in de
algemene vergadering bezorgdheid zal
bestaan over het feit, dat deze belang
rijke en ernstige besprekingen zijn
onderbroken als gevolg van de houding
van de Russische vertegenwoordiger,
die de geheime zitting van 19 Januari
j-L zonder meer verliet als protest te
gen het handhaven van de Chinese na
tionalistische delegatie.
De gehele wereld heeft zich gisteren
beziggehouden met de beslissing van
Truman. Uit Rustend zijn nog steeds
geen reacties bekend.
Omar Bradley, voorzitter van de raad
van Amerikaanse stafschefs, die thans
in Japan vertoeft om de defensiepro
blemen van het Verre Oosten te bestu
deren, zeide, dat de waterstofbom een
oorlog méér onwaarschijnlijk zou maken.
„Wanneer wapens zo verschrikkelijk zijn,
dat zelfs de overwinnaar er meer schade
van moet ondervinden dan hij kan lijden
zou niemand oorlog voei m", zo meende
hij.
Naar uit Washington gemeld wordt,
„hopen" de Amerikaanse leiders op het
gebied van de atoomwapens, dat de
eerste waterstofbom ter wereld in 1951
„of misschien nog eerder" tot ontplof
fing kan worden gebracht. Veronder
steld wordt, dat de proef zal worden
genomen op een eiland in de «Hij»
Oceaan zoals Eniwetok, waar indertijd
proeven met de atoombom zijn geno
men. 6
