Schiedam werd stad dank zij
Huiselijke ruzie
G
Jubileum-sportevenementen
begonneA
LANGS DE I
LAATSTE BERICHTEN
Een avond per woord en per
film op „De Beer"
typerende Toetsstudies
Zoals alle geschiedenis: botsingen van
streven naar macht
eheugen
Hulp
IJN
*3
SrSKSeT °"'m'z"n
De verjaardag der
Pauskroning
Uitvoer uit Indonesië
Palar via Nederland
naar Indonesië
„Cygnet*' in zinkende
toestand
Jongetje onder trein
Autoverhuur zonder
chauffeur
DINSDAG 14 MAART 1950
PAGINA 3
De strijd der graven
NIEÜWESCHItOAMSCHE COURANT
Algemeen redacteur; H. A. Paalvast.
Bouchard heeft het gedaan
Willem doet ook mee
Voorlopig was Margaretha nog niet
72.701 INWONERS
OFFlCIëLE PUBLICATIE
BURGERLIJKE stand
PASTOOR h7~VONK VAN
WADDINXVEEN ERNSTIG
ZIEK
In Januari lagêr Jan maand-
gemiddeld© 1949
Volgens vx>o<rlópige gegêvêhs van het
Centraal Kantoor voor ae Statistiek be
droeg de export in Januari 1050 520 Oil
ton goederen tfrr waarde van 113.1
miilioen (December 1940 713.103 ton
t.w.v. 160.2 mil'Koen).
Zwarte peper 107
Om missie naar Moskou
voor te bereiden
BRABANTSE MIDDEN
STANDERS KOMEN
MET EIGEN LIJST
HOGE RAAD HANDHAAFT
BOETE VAN 303.700
PASTOOR J. SCHIPHORST
GAAT AMSTERDAM
VERLATEN
WAARNEMEND GEVANGENIS
DIRECTEUR VEROORDEELD
20 JAAR VOOR DUITSE
GEVANGENBEWAARDER
ONTEVREDENHEID IN
BOUWWERELD OVER
„HIBIN"
lnV. l !rateflsl!n hebben dezer
dagen de minister van Economische Za
ken verzocht, de regiementen van de
vereniging van handelaren in bouwma
terialen (Hibin) op grond van het KarteJ-
besluit te willen vernietigen.
P.T.T.-OPLEIDINGS-
INSTITUUT GEOPEND
ROTTERDAMSE VEEMARKT
UITVERKOCHT
VERENIGINGSLOKAAL
KATH. JEUGDRAAD NEEMT
AFSCHEID VAN Mr. CALS
Feest in eigen stijl
GOED ZO FRANCISCUS.-STAM
ter
„Zo vergaat de macht Van de wereld.". Betere overpeinzing dan deze
parafrase op een bekend gezegde is niet denkbaar bij de foto over de
„Ruïne van Matenesse." Loop de Broer»vest eens af tot even voor de
Rijks H.B.S. en zie daar temidden Van een rioolgemaal, een stadssmederij
en een gymnastieklokaal de overblijfselen afbrokkelen van het trotse
Huis te Riviere, lange tijd de Wachter oVer Schiedam, oorsprong van alle
goede gaven welke over de jonge stad zijn uitgestrooid. Enkel jaren geleden
zijn er opgravingen gedaan, waarvan tot op heden de res,uitaten duister
Zijn gebleven (gehouden)Er zijn verschillende lezingen over het ontstaan
Van de Burglit in omloop. Wat Oök de materiele oorzaken geweest zullen
zijn; voor ons is belangrijk de psychologie van de bewoners. Wij willen
weten wat hen, de kleine despoten, bewogen heeft Schiedam, de nauwelijks
aan de modder ontworstelde samenscholing van vissers en jagers, rechten
te geven, gelijk aan zelfbeschikking „medezeggenschap" over eigen lot
te gunnen.
vechten om stukken land, om erfenissen
(in land) en om opvolgingsrechten
Grondbezit was macht. Daarom werden
veroveringstochten georganiseerd in het
nen exnediUp? aa"£renzende leenman-
ll6n, GXpGCiitÏGS op touw £rp7pt mar nnff
man ™W^ied%Vde leen?
I ?e ontoegankelijke gebieden
j Jriesland) en land op water ver
overd door bedijking van gorzen en re
geling van waterlopen (Schiedam).
Later zal de macht niet alleen meer in
grondgebied, maar in handelswaren vast
liggen; nog later in geld. Daarom worden
later tollen geheven en belastingen op
gelegd. Een macht zal ook zijn de aan
hankelijkheid van de burgerij van de
vrije steden.
Wij willen hier niet schetsen hoe macht
andere machten baart, die hun voort
brengster vernietigen, zoals in de oude
Griekse drama's de kinderen hun ouders
e macht van de steden ge-
iïl 1=W°£ da machtsstrijd van de Graven
later deze macht vernietigen en zelf
ten gronde gaan aan de macht d e hei
federeren van steden tot gewesten in
hun strijd om de macht met andere ge
westen vertegenwoordigt.
Beperken wij ons voorlopig tot de
machsstrijd, waaruit Schiedam geboren
werd. De Graven van Holland, van Hene
gouwen, van Dampierre, van Vlaanderen
en van Brabant hadden allen hun burgh-
ten. Het Huis te Riviere was een tot steen
geworden bolwerk van de macht van de
Hollandse graven over deze streken. Als
de dam in de Schie is gelegd en de ont
wikkeling rond dé Schiemond gunstig
verloopt, is het niet deze ontwikkeling
op zich, welke voor de machthebbers van
betekenis is. Het ging er niet om Schie
dam gezond en sterk te maken om de
liefde voor die plaats, maar om de be
tekenis ervan in de strijd om de macht.
Graaf Willem II, de reeds in het vorig
artikel genoemde Rooms Koning, heeft
veel voor Holland gedaan. Nauwe betrek
kingen heeft hij aangeknoopt met Jan
wan Avesnes, die hem bij een beleg vam
Aken grote steun gegeven heeft. Niet on
waarschijnlijk is hij het, die een goede
partij voor zijn zuster Aleidis in deze
Henegouwer ziet.
In 1246 trouwen ze. En daarmee is de
oorsprong gelegd voor de protectie van
Schiedam door Aleidis.
Is Huis te Riviere gesticht om strate
gische redenen of zag men meer het
economisch nut in de aanwezigheid van
een tolhuis?
Welke van de beide lezingen de juiste
ls, laten Wij in het midden. Er kon slechts
een doel zijn: versteviging van de eigen
Positie in de Strijd met anderen. Hoe men
de stichting ook verklaart, men stuit
steeds op het streven naar macht.
Er is in dit opzicht geen enkel wezen
lijk verschil in de psychologie van het
feodalisme uit de Middeleeuwen, het
absolutisme uit de tijd van de Lode wijk,
de Zonnekoning, de revolutie van de
bourgeois in het kapitalisme of van fle
proletariër in het communisme.
Geschiedenis is immers de psychologie
van de eeuwige mens, de zielkunde van
de mensheid door de eeuwen heen en die
zielkunde is in de diepste strevingen
met verschalend van Adam tot en met
üiinstem.
De eerste psychologische Verklaring
van een menselijke daad vinden wij in
het boek Genesis, het eerste boek van de
H. Schrift. De slang spiegelt de mens
voor, dat hij, etend van de boom van
kennis van goed en kwaad, gelijk zal
worden aan God niet in liefde, niet in
goedheid, waarheid of schoonheid, maar
in het kennen van' goed en kwaad in
de macht over de dingen. Het is deze
macht, die de mens ook wil bezitten. Die
macht verlokt Eva. De duivel, de grote
psycholoog heeft de zwakste kant ge
vonden. Sinsdien is de geschiedenis het
drama geweest van de mens in de strijd
om de macht; politieke, financiële, ar
tistieke, sociale, justitiële....
opkomen van de ridderstand
ontstond een strijd om de macht, die zich
uitte in de strijd om de uitdrukking van
n H1,3 het grondbezit.
De leenheer had aan zijn getrouwen als
flank voor hun hulp grond in leen ge
geven. Hij immers was bezitter van dat
alles. Nauwelijks waren er stukken in
leen gegeven of de afgunst, die jalouzie
is op de macht van een ander, bracht de
leenmannen ertoe onderling te gaan
Citaat van de dag:
Toorn zonder macht is ijdel.
Vandaag. Dinsdag 14 Maart:
R.K. Volksbond: Vergadering Stichting
Gezinszorg.
Hotel de Kroon 7.30: Opening Kegel
concours.
Musis Sacrum 8 uur: Opening Klaver-
jas-concours.
MorgenWoensdag 15 Maart
Musis Sacrum, 8 uur: De heer Meuwwe-
sen spreek over de Kartuizers voor
Comité „De Schiedamse Kartuizercel".
Amsteïbron 7.30: Voortzetting dam-
concours.
Verenigingslokaal. 7.30: Opening simul
taan schaakwedstrijd.
Hotel de Kroon, 7.30: Voortzetting ke
gelconcours.
Overmorgen, Donderdag 16 Maart
R.K. Volksbond, 8 uur: Vergadering ge
zamenlijke Middenstandsbonden over in
stelling van een weekmarkt.
Dagelijks:
??ssage: Slave Girl (Ontoelaatbaar),
uopole: Gezworen Vijanden (14 jaar)
*OOR SCHtf DAM ttl OMSTRCHtH
72ste Jaargang
De
No. 21183
kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn tijdelijk gevestigd in het
gebouw RK. Volksbond, Lange Haven
71, Schiedam, telefoon 67387.
Giro-nummer 9095 ten name van de N.V
De Courant De Maasbode, Rotterdam
^kumtementsprijs f3,90 per kwartaal.
1 net maand, f 0.32 per week
A<1 v. ffftiiiu
t ih ,p, °P <PWont Kniomoieertte
In .'oer,
k r.Mi.m» p,1e""eer JP redactionele
Cn'r.'a, levér"?' °e' ">"",nP'«"
vt-iKMietia». nfi a:*RAr'
erkende mverténne ^'''"^"aiie
Kampioenen «Klein»- iwdux
den I- Bilt lv"Lent,en! ls01
Masurium 50 wuorden PlaLtsml? i
bij vooruitbetaling. atsing uitsluitend
Alle ad verten tie-oraen worden afe«in.«„
geplaatst overeenkomstig de
het Advertentie-wezen gelen voor
Directeur: J. Kutjpers.
Hoofdredactie: Prof Dr. St. Tesser u i
en Leo J. M. Hazelzet.
Aleidis trouwt niet alleen met Jan,
maar ook met al zijn vetes en familie
twisten. Dat waren er nogal wat. Het
was daar in de Huiselijke kring zo'n ge
scheld met het woord „bastaard", dat
niet onwaarschijnlijk uit die tijd de on
vriendelijke term in de volksmond is
blijven hangen. De ruzie liep zo hoog,
dat de Paus zelf een paar keer moest in
grijpen. Liever gezegd, verschillende
Pausen moesten ingrijpen hetgeen
hierna zal blijken.
De misère begon in 1212 bij Bouchard
van Avesnes. Deze graaf was aanvanke
lijk bestemd voor een kerkelijke loop
baan. Zoals nu in de betere families be
paalde functies in het zakenleven liggen
te wachten op de kinderen, zo was m die
tijd een kerkelijk ambt een samenstel
van wereldliike en geestelijke macht, pas
klaar als baartje aan adellijke knapen te
vergeven, soms harmonieus verenigd in
karaktervolle kerels, vaak ook misbruikt.
Bouchard had enkele wijdingen ont
vangen, toen hij het strenge celi
baat te zwaar vond en trouwde met de
10-jiarige Jonkvrouwe Margarebha van
Constantinopel Dit gebeurde in 1212 en
Bouchard was toen baljuw van Henegou
wen. In 1218 baarde Margaretha haar
eerste zoon Jan en een ia'ar later Bou-
dewijn. In 1215 had Paus Innocentius III
het huwelijk van Bouchard ongeldig ver
klaard op grond van het feit, dat hij
reeds wijdingen had ontvangen. In 1221,
zes jaar latei, verliet Margaretha hem
en beriep zich op de ongéldigverklaring
om een tweede huwelijk te kunnen slui
ten. Nu met Willem vah Dampierre, die
haar was aanbevolen door haar zuster Jo
hanna, gravin van Vlaanderen en Hene
gouwen.
In 1237 verklaarde Paus Gregorius IX
de zoons Jan en Boude wijn (uit het eer
ste huwelijk dus) bastaarden, Margare-
tha's huwelijk met Dampierre erkennend.
Paus Innocentius IV bleek het hier
vijf jaar later niet mee eens, want in
1242 bekrachtigde hij een verklaring van
de Duitse Keizer Erederik II. Volgens
wclkG bêidè kinderen uit het eerste hu-
welijk, wettige kinderen, dus wettige op
volgers waren.
Uit het tweede huwelijk van Marga
retha werden Willem, Gwljde en Jan ge
boren. Misschien zou het bij hét uitwis
selen van de naam bastaard ttussen dê
beide oudeten uit de huwelijken geble
ven zijn, als er niet een apvolgingskwee-
tie was gerezen. Een stuk macht lag op
een van de twee te waehtert Wie zou
het krijgen?
Dat stok macht was de heerschappij
over Vlaanderen en Henegouwen. Gra
vin Johanna bezat deze op dat moment.
Haar dochter Maria zou haar zij.n opge
volgd, als zij niet vroegtijdig was ge
storven. Toen Johanna zelf stierf, ging
haar heersenappij ovèr op Margaretha,
de moeder van de elkaar bestrijdende
kinderen.
Als Margaretha kwam te sterven, wat
„Dan ben ik de wettige opvolger", zei
Jan uit het eerste huwelijk.
..Bastaard, daar kemt niets van In" re
pliceerde Willem uit het tweede.
k'J?1-1 ,oVerlêefdê Zélfs zoon Willem
Een scheidsrechter kwam eraan te pas
in de persoon van Koning Lödewijk IX
van Frankrijk. Deze, later heilig ver
klaarde, vorst, zocht de oplossing in het
t zullên wii a,Ies delen".
besliste hij tezamen met een
pauselijke legaat, dat de Dampierres de
opvolging in Vlaanderen en de Avesnes
die in Henegouwen zouden krijgen.
„Ik heb met U niets te maken", liet
Jan van Avesnes de arbiter weten, „Tl
heeft over Rijkslanden (dit zijn lenen
van de Duitse keizer) niets te zeggen".
Hij handhaafde zijn aanspraken op Rijks
Vlaanderen.
Van de Bisschop van Luik, de leen
heer over Henegouwen, ook een wereld
lijk gezagsdrager dus, kreeg hij steun.
Deze beleende hem met het genoemde
graafschap. De rechten van Moeder Mar
garetha werden volkomen miskend.
Een machtig heer schaarde zich aan de
zijde van Jan van Avesnes, n.L Graaf
Willem XI. Hij had er zijn eigen reden
voor, behalve hulp aan een oud krijgs
makker van het Aken-front.
Hij had ruzie met Vlaanderen over Zee
land. Kon hij dus een vriend de heer
schappij over Vlaanderen bezorgen, dan
waren zijn aanspraken op Zeeland, be
stuurd door zijn broer Floris (later de
Voogd) veilig.
Nu is de cirkel rond. Hij huwt Jan aan
zijn zuster Aleid uit.
De politiek van de Avesnes wordt in
1257 bij de dood van haar man Jan door
Aleidis voortgezet, omdat zij volkomen
met de politiek van haar broer samen
valt. Floris de Voogd steunt haar zolang
hij leeft. Hij was heer over Schiedam en
achtte de strategische positie van de
stad van het grootste belang.
Als wij nog even het kaartje bekijken,
dat ook Zaterdagavond geplaatst werd,
dan zien wij onmiddellijk hoe de beste
verbinding tussen het Noorden van Hol
land en Zeeland over Schiedam liep.
De krachtige ontwikkeling, die Floris
de Voogd, als bestuurder van Schiedam
en Zeeland begonnen was, werd door
Aleid krachtig voortgezet. Een jaar na
zijn dood vestigde zij zich op het Huis
te Riviere en voedde er Floris V op.
Door de feodale constellatie van het
ogenblik kreeg het gehucht uit de delta
omhooggerezen een krachtige groei-im-
puls. Niet op de eerste plaats de welwil
lendheid of het altruïsme bepaalden de
groei. Zij zijn in de politieke, economi
sche en sociale geschiedenis zelden de
drijfveren.
Machtsverhoudingen buiten bereik van
de jonge stad bepaalden haar ontstaan.
Later zouden machtsverhoudingen haar
tot teruggang doemen.
In dê loop van Januari j.l. werden
levend geboren 75 jongens en 73 meisjes.
Er overleden 34 mannen en 24 vrouwen,
een geboorteoverschot dus vah 41 man
nen en 49 vrouwen, tezamen 90.
Döor vestiging kwamen er 67 mannen
en 04 vrouwen bij; door vertrek gingen
er 73 mannen en 106 vrouwen heen.
Hierdoor Was het vestigingstekort 6 man
nen en 12 vrouwen. De Vermeerdering
bedroeg 72 inwoners.
De totale £fvolking was op het einde
der maand 36.208 mannen, 36.498 vrou-
wen; totaal 7^.701 inwoneïS.
Het hoofd van het Gemeentebestuur
van Schiedam maakt ter voldoening aan
het bepaalde in artikel 37 der Woning
wet hekend, dat ingevolge bovengenoemd
wetsartikel neaen voer dê tijd van vier
wekten ter gemeente-secretarie (afd.
Algemene Zaken, stadhuis) voor een
ieder ter inzage nedèrgelegd het ont
werp van een plan tót partiële wijziging
van het ummeldingsplan in hoofdzaak
voor de Gemeehte Schiedam, vastgesteld
bij besluit van de Burgemeester van
Sehiedam van Juu 1944. goedgekeurd
door Gedeputeerde staten dêr provincie
Zuid-Holland by hun besluit van 11 Juli
1949 Nó. 32.
GEBOREN: Johanna P., d. van R. Wés-
seüng en G. J. Smouter; Johanna C. M„
d van H. J. de Veld en W. Gissen; Chris
tina, d. van J. B Mols en P. Degeling;
Johanna A., d. van j. a. P. Soesbergen
en M. H. Kok; Kórstiana B„ d. van K. B.
Lange eh A. Elshout; Jacobus J. H„ z.
van J. Hagman en A J. v d. Veen: Leen
den C., 2. van j. h'. Esb'aeh en C. v. d.
Ven; Adrianus P c., 2. van Q. Beemster
en J. J- v. d. End; Lóuige, d. van A. Breet-
veld en V/S. Claussen; Willem A. z. van
H. J. Voerman en M. V. Nieuwenburg;
Cornelis, z. van C. van Rij en H. M. J.
Schra; Carolina Th. G J. M„ d. van A.
M. Hermans en H. C. E. Hersbach; Anto-
nia, d van J. v. d. Meeberg en C. Struijs;
Jan, z. van J. van Assen en P. C. van
Henten; levenl. kind van L. Ruifrok en
M. C. Baars.
Pastoor H. j. Vonk van de parochie
van de H Victor in Waddinxveen werd
Zondagochtend onder de Hoogmis plot
seling onwel. Hoewel hij eerst het altaar
niet Wilde verlaten, moést hij toch na de
consecratie door de koster en twee kerk
meesters naar de sacristie gebracht wor
den, In de middaguren nam de ziekte
een ernstig karakter aan, uit voorzorg
werden hem toen de laatste H H. Sacra
menten toegediend. De gehele middag en
avond bleef pastoor Vonk buiten kennis,
De sportevenementen, georganiseerd in
het kader van de jubileum-feeston zi n
gisteravond begonnen. in de hnvenrn^
van de Amsteïbron kwamen een vRftfg
Schiedamse dammers bij elkaar om in
drie avonden to beslissen wie de sterkste
spelers onder hen zijn.
De heer Holl, voorzitter van de Schie
damse Gemeenschap, vond het prettig dat
deze bijzondere wijze van denksport eens
naar buiten trad, dank zij de stadsfeesten.
Hij zag deelnemers van 15 tot 50 jaar en
drong er bij de aanwezigen op aan om
toch vooral de eerste categorie tot zich te
trekken. Als U dat zou kunnen uitbrei
den. als U meer jongens van de straat
haalt en aan het denken zet achter een
dambord, dan hebt U een groot werk
gedaan. Dan is de damsport niet alleen
waard beoefend te worden, maar noodza
kelijk. Hij bracht hartelijk dank aan de
heer van Schie, die als secr. van de SBLO
de organisatie had geleid. Deze had hem
verteld nog nooit zo prettig te hebben
samengewerkt met organisatoren als deze
keer, in het bijzonder met de heer Mast,
de motor van de organisatie.
Na deze toespraak kon de strijd be
ginnen.
CRALUf
Gors t* Schor
Toen ik óver de stoelen in de gang héén
geklommen was er lings ging niet
omdat daar een trapleer, eén wasteil en
de paraplu-bak stonden en erónder-door
was onmogelijk vanwege het schrijfma
chine, het blik-met-de-mariakaakjes en
een grote pot boenwas 2ag jk een in-
schoft-verpakt vrouwspersoon bezig met
mijn boeken van de rekken te halen en
over de vloer uit te spreiden....
Sprakeloos zag ik toe hoe „De kleine
Johannes" van Frederik van Eeden met
„Flipje" van FabriciUS op „Bartje" van
Anne de Vries terecht kwamen. „Robin
son Crusoe" lag zielig naast „Prikkebeen"
en „Lucifer" was in de verdrukking ge
komen, doordat „De Negerhut van Oom
Tom" over hem heen was gevallen....
„Pieter Bas" had de „Buitelingen" nau
welijks overleefd en „Koning Gommenik-
kes" zuchtte onder „De schoonheid van
ons land" in vijf delen.Maria Leci-
na" was volkomen ontwricht door een
uittreksel over „Huwelijksmoraal" en
„Kaïn" lag zwoegend onder de „Gezins
bijbel".
„Ha", riep de schort,Pak eens
eventjes aan", en zij drukte mij „Tien
duizend baby's" in de hand....
„Maar", stotterde ik.
„Heeft dit nog waarde?" vroeg zij en
wierp mij „De gordel van smaragd" toe-
Achter mijn voorhoofd bracht ik een
serie volzinnen in stelling, die het zeker
„doen" zouden, maar eer ik kans had ze
af te vuren, werd mij verzocht De mees
terwerken onzer schilderkunst" even in
de zon op de vensterbank te leggen, want
er zaten vochtplekken op....
„Besef je wel".... begon ik....
„En dan kijk es effe na wat hiervan
weg kanOnze Vloot", „Blubber",
„Hakenkruis en Sovjetster", en die oude
Schuld en Boete" wil je toch zeker niet
houden".
„Dit is".begon ik.
schoonmaak", vulde mevrouw Se-
bastiaan aan,
3EBASTIAAN,
Gistermorgen heeft in de basiliek van
St. Pieter te Rome een plechtige „ea-
pella pa pale" plaats gehad ter herden
king van de elfde verjaardag van 's
Pausen kroning. De plechtigheid, die
anders in de SixtUnse kapel geschiedt,
werd ditmaal, met het oog op het U.
Jaar, in de St. Pieter .voltrokken.
Precies om half 11 kondigde het gejuich
achter in de St. Pieter de komst van de
H, Vader aan. De bazuinblazers zetten de
PaUShymne in. Zegenend gaat de hand
van de H. Vader over de menigte, die
haar enthousiasme niet meer kan be
dwingen Het gejuich groeit aan als een
orkaan. Evviva il Papa, evviva, evvivai
Vooral de Romeinen, die zich op bijzon-
déze wijze met de H. Vader verbonden
vóelen, juichen het uit en zij slepen de
pelgrims uit verre en koudere landen
mee in hun kinderlijk vertoon van aan
hankelijkheid en liefde. Langzaam schrijdt
de stoet voorwaarts tot voor in de absis,
waar de pauselijke troon staat opgesteld,
links van het altaar. De H. Vader neemt
plaats, geassisteerd door de kardinalen
Bruno en Canaii.
Dan begint de pontificale H. Mis, die
door kardinaal Masèlla wordt opgedragen
De Sixtijnse kapel, onder leiding vaii
rngr Lorenzo Perosi, voêrt de gezangen
uit.
Na het Offertorium vertolkt de Six
tijnse kapel de gebeden en de gedachten
van de aanwezigen ih het meerstemmige
motet „Oremus pro Pontifice Pio" („La
ten wij voor de Paus bidden").
De kroningsherdenking werd een dag
later gesteld dan de eigenlijke verjaar
dag Zondag 12 Maart in verband
met de Vastenliturgie van de Zondag.
Later ontving de H. Vader van de Franse
ambassadeur bij de H. Stoel een televisie-
apparaat ten geschenke uit naam van de
Franse Katholieken.
De export van belangrijke producten
bedroeg (in 1000):
Jafl. '50 Dec. '48
Tapioca 182 79
F&briekssui'ker 1.790
Koffie (gepelde) 3 090 472
Thee 5.604 0.491
Foeli 47 69
Muskaatnoten - 384 423
Witte peper 76 57
Tabak in bladen en
gekorven 1.258 23434
Copra 17.729 15.803
Coprakooken 714 680
Palmolie 2.534 12.981
Onéernemimigsrubber 5.880 19 478
Bevolkinigsrubber 12.082 20.535
Kinine 55 105
Kinabast 610 1.223
Aardolie, en prod. 31.763 34.344
Tinerts 22.269 10493
In vergelijking tot 1949 bedroeg de
export (in 1000):
Incl. aard Excl. aard
olie Aardolie olie
Maandgemidd. '49 120.778 34.119
De ambassadeur der R..I-S. by dg
Verenigde Naties, de heer L. N. Palar,
deelde Maandag in New York mede.
dat hij nog voor hét einde dezer week
naar Indonesië hoopt te Vertrekken,
ter voorbereiding zijner missie naar
Moskóu Voör hét aanknopen van di
plomatieke betrekkingen tussen Indo
nesië en de Sovjet-unie. Palar zeide,
vermoedelijk niet langer in Indonesië
te Zullen blijven dan Strikt noodzake-
lflk is voor de keuze van léden Vóór
zyn missie.
De ambassadeur hóópte, dat Raden
BudjatmokO, die thans tijdelijk de lei
ding heeft van de Indonesische ambas
sade te Londen (tótdat de onlangs be
noemde ambassadeur der R.I S. in En
geland, de heer Subandrio. officieel in
functie treedt) zo spoedig mogelijk
naar New York zal terugkeren, daar
dc2e door zijn ervaring te Lake Suc
cess de aangewezen man is, om tijdens
Palans' afwezigheid deze post te ver
vuilen.
De heer Palar- zal vermoedelijk per
K.L.M. Vla Nederland naar Indonesië
reizen.
In een vergadering te Tilburg heeft 'n
aantel Brabantse middenstanders het be
sluit genomen, met een eigen lijst uit te
k-Ofnen bij de aanstaande verkiezingen
voör de Provinciale Staten. Ér werd be
toogd, dat de middenstand bij de candi-
deatst-etlinig tekort werd gedaan, terwijl
anderzijds de opmerking werd gemaakt
dat de middenstand zelf 6chuld had aan
het feit, dat zijn candidatén geen kans
hadden gekregen. Tenslotte bleek het
grootste déél der aanwezigen voor een
eigen lijst te voelen. Die lijst zal er als
volgt uitzien: 1 P. Trouwen, Heeze; 2.
H. vèn 't Hóf, Eindhoven; 3. G. Nollen,
Raamdonksveer4. J. Bekkers. Hilvareh-
bèek.
Dê Hoge Raad heeft heden arrest ge
wezeh in de zaak van te duur verkocht'
artikelen door de N.V. De Bijenkorf,
waardoor deze in botsing kwam met de
prijevoorschriften. Met vernietiging van
een mondeling vonnis van de tuehtrech
ter voor de prijzen te Amsterdam veroor.
deel:.# de economische politierechter al
daar de N.V. tot betaling van boeten tot
een gezamenlijk bedrag van 303.700.
Het tégen dit vonnis ingestelde cassatie
beroep werd heden door de Hoge Raad
ver worpen,
Naar wij vernemen heeft pastoor J. C.
H. M. Schiphorst, herder van de St. BÓni-
faciusparochie te Amsterdam, om gezönd-
Te Vijf minuten voor twaalf is de
..Brand-aris" de heven van Terscbell.rg
binnengevaren met 14 van de geredden..
Enkelen hunner Zijn licht gewond
Aan boord via.n de „Cygnét" bevinden
Zich nég de kapitein, van Griekse nat o*
fiaiitieit, Sta ma tl os Sputas, met twee le
den van de bemanning. De ..Brander's"
ie te ca. kwart over twaalf wederom ver
trokken om hen van het scb'p over ta
nemen. De „Cygmet" bevindt zich in zin
kende toestand en de sleepboten zullefl
haar moeten prijsgeven.
Gistermiddag te omstreeks kwart over
vier is het 3-jarig zoontje van de fam lie
H uit Eefde op Ce spoorwegeverwêg - n
de KappersMiee door een trein van Win
terswijk near Zutphcn aangereden en op
slag gedood'.
De Al'kmaarse rechtbank deed héden-
m-órgeil uitspraak in de zaak tègeh da
wnd. gevangen isdi.recteu- IJ S en eert
aantal bewaarder van de strafgevange
nis te Hoorn die er Van beschuldigd
worden gevangenen te hebben gestegen-
S. Wef-d conform de e's veroordeeld iöt
een b-oete van 100 of 80 da-gen, De be
waarders wérden eveneens tot geldboeten
vèró-ófdèeld.
De bijzondere strafkamer van de Haagse
Arrondissementsrechtbank veroordeelde
hedenmorgen de 37-jarige Duitser Êrlist
Weike uit Boffzen tot 20 jaar gevangenis
straf met aftrek; dê eis Was levenslang*
Weike is tijdens de bezetting gevangen
bewaarder geweest in dê cellenbarakken
te Schêveningen en in het kamp Vught*
Hem waren tal van onmenselijke hande»
linge ten laste gelegd.
KSei050 113 135 3i 768 81367 ontsteg uit zijn b^iemng
ïwou 113.135 31.768 81367 gèvraaigd. hêtwêLk hem ttens ntet in-
Vijf en veertig handelaren en fabri-
Het bezwaar dezer firma's richt zien
in de eerste plaats tegen de z.g. „ver-
bodslijsten", welke de Hibin iedere maand
Uitgeeft en waarop zij de namen piaais'.
van ondernemers, van wie geen bouw
materialen mogen worden betrokken.
Zaterdagochtend heeft de directeur-
generaal van de P. T. T„ ir. L. Neher.
in Huize Voorlinden te Wassenaar het
opleidingsinstituut voor leidinggevend
personeel voor het staatsbedrijf der Pos
terijen en Telegrafie officieel in gebruik
gesteld door het hijsen van de nationale
driekleur. In dit nieuwe instituut zullen
de moderne systemen van personeelsbe
leid worden toegepast. De cursisten zul
len intern worden opgenomen.
gang van 1 April op de meest eervolle
wijze is verleend. Zeventien jaar droeg
pastoor Schiphorst de zorogten van een
vain de grootste parochies van de hoofd
stad- Pastoor Schiphorst werd te Schie
dam geboren en in 1009 priester gewijd-
Hij was o.a. dertien jaar kapelaan tie
Rotterdam.
ROTTERDAM, 14 Maart. Aanvoer totaal
5320 dieren: 840 (naar schatting) vette köèien
en ossen, 942 (naar scahtting) stuks gebruiks-
vee, 217 (naar schatting) graskalveren, 256
paarden, 25 veulens, 113 schapen of lamme
ren, 35 weide/zuiglammeren, 62 bokken of
geiten. Prijzen: vette koeien le kwal ƒ2.40—
2.60, 2e kwal. 2.20—2.40, 3e kwal. S—2.20:
slachtpaarden resp. ƒ2, 1.80 en ƒ1.60; scha
pen resp. ƒ2.20. ƒ2 en ƒ1.80, alles per kg.:
graskalveren resp. 280, 220 en f130; nuch
tere kalveren resp. ƒ40, 37 en 32; biggen
resp. 42, f 38i en ƒ35; kalf- en melkkoeien
resp. 0501 en 700; varekoelen resp.
ƒ620, 550 en ƒ475; Vaarzen resp. 650, ƒ550
en 425; pinken resp. 525, 425 en 350.
Vette koeien: aanvoer als vorige week, han
del tamelijk, prijzen als gisteren. Graskal-
veren: aanvoer gewoon, handel traag, prijzen
met moeite te handhaven. Nuchtere kalve-
als, v°rige week, handel stug,
prijzen Onveranderd. Biggen: aanvoer gro-
ter, handel lui. prijzen goed prijshoudend,
enkele iéts boven notering. Slachtpaarden:
ruimer. handel stroef, prijzen
i u5 lC*aPenaanvoer iets groter, handel
kalm, prijzen als vorige week. Kalf- en
?i ïeï5f?: aanv°er als vorige week, han
del redelijk, prijzen constant. Varekoeien:
aÜ?4^»°e-r geY0(?n' h®ndel tamelijk, prijzen van
vorige week konden zich goed handhaven.
Vaarzen en pinken aanvoer iets kleiner, han
del slepend, prijzen onveranderd.
Geen maatregelen tegen N.S.-
Bovag
Minister Spit2en «iet geen kwaad
in de overeenkomst van de Ned. Spoor
wegen ên de Bovag om aan de Btatiohs
auto's «onder Chauffeur beschikbaar
te stellen. En hQ is niet van plan daar
maatregelen tegeh te nemen.
Xn antwoord op de vragen, die het
Tweede-Kamerlid Verkerk (AR.) hém
over de«e aangelegenheid stelde, zegt
ht), dat de getroffen regeling slechts
een vergemakkelijking betekent van
het verkrijgen van een huurauto zon
der chauffeur in een andere gemeente.
B(j de huurovereenkomst zijn de N S.
geen partij. Zij doen niet meer dan
bemiddeling verlenen ten gerieve van
de reiziger, die per auto verder wil.
De minister ls niet van mening, dat
hierdoor een normale ontwikkeling
van de coördinatiegedachte «al worden
belemmerd.
Voorshand* bestaat dan ook geen aan
leiding tot het treffen van bijzondere
maatregelen van overheidswege.
Het VereniigiingElotfeaal wae gisteren
avond tot de laatste plaats bezet met na
tuurliefhebbers, die iets meer wilden we
ten over bet natruurmonum-ent „De Beer",
aan de kop van bet eiland Rozenburg te
genover Hoek van Hofland.
De voorzitter van die Stichting Natuur
bescherming in Sahlediam, de heer v d
Maas. opende de avond met een woord
van opwekking om deze stichting te
steunen. Hoewel hij zich geen cultuur-
optimist verklaarde en wait was liefde
en aandacht voor het schone en het aan
trekkelijke in de natuur anders dan een
cultuur-uiting meende hij toch, dat er
door voorlichting en opvoeding veel be
reikt kon worden, zij het over een lange
termijn. Een verheugend teken zag hij in
de medewerking, welke ondervonden
werd van de leerkrachten tijden de ver
toning van de natuur-films voor 4500
schoolkinderen.
De heer de Graaf uit Vlaardingem sprak
vervolgens over het natuurmonument
zelf. Natuiurnianum-emten im sAamd te hou-
den is niet alleen noodzakelijk om te
ontkomen aan het herscheppen van Ne
derland in een woestijn van baksteen,
maar ook uit biologisch oogpunt. Wat zou
de mens missen, als hij zich niet meer
kon terugtrekken In de ruat en die stilte
van de ongerepte natuur.
Spr. vertelde in het kort de geschiede
nis van de Beer, dde nog maar een eeuw
of vier oud is. Op het oudste stuk groeit
het duinbos, dat nergens anders terug
keert. Aan de hand van de mooiste wan
deling, welke er te maken valt, nam de
eer dc Graaf de aanwezigen mee naar de
bezienswaardigheden op het gebied van
planten- en vogelleven. Herhaaldelijk
stootte hij daarbij op de ingrijpende ver
anderingen, welke de Duitsers hebben
aangebracht door het aanleggen van een
stukje Atlantik Wall. Oorspronkelijk had
men de vele bunkers, wel een twintig, op
willen blazen. De verwoestingen hierdoor
aangericht, waren echter te groot. Nu
beeft men voor het gehele eiland een
nieuw plain ontworpen. Het zal worden
een natuur-reservaat in nieuwe stjji. De
bunkers worden met zmd en beplanting
gemaakt tot nieuwe kunstmatige duinen.
Het meertje, dat die Duitsers gaoeven zal
worden uitgebreid om ook zoetwater-vo
gels een broedplaats te geven, terwijl een
60 hectare bomen zullen worden aange
plant om te komen tot boavonmiimig met
nest-gelegenheid voor vogels van weer
geheel andere pluimage.
Na deze reztog kwam de beurt aan de
heer Simon de Waard, die er blijk van
gaf een camera goed te kuinnem hanteren
en een aamiirekkélyke montage tot stand
te kunnen brengen. Tammer, dat zijn
kleurenfilm ean kracht verloor door die
projectie uit de fümc&bime. In ieder ge
val hadden de aanwezigen een zeer mooie
avond. De lieer Holl dankte aan het slot
van de avond allen, die tot het welslagen
van de avond hadden bijgedragen.
Gisteren nam de Katholieke Jeugd
raad afscheid van zijn voorzitter, mr J.
Cala, die, zoals bekend is, benoemd ii
tot secretaris-generaal van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen Dit gebeu
ren speelde zich af in het Oranjeho'el
te 's-Hertogenbosch en het stond geheel
In het teken van de vlotte, geestige ma-
nier van spreken en doen, d>ie mr. Calz
eigen is.
Hoe smakelijk weet deze nieuwe ex
cellentie zijn publiek te vertellen van
zijn twintigjarige ervaring uit het jeugd
werk. Over René Höbner, die hem al*
verkennerijs installeerde en over zijn
contact met dr. Ramselaar, die steeds zijn
jongelingschap voor ogen hield, dat het
wezenlijk die verkennerij het zoeken ia
naar een eigen, nieuwe bezieling.
In de oorlogsjaren brandde het kamp
vuur der verkenners op Koninginnedag
zelfs, zo verzekerde mr. Cals op de Pet-
telaar, tussen de drie Duitse concentra
tiekampen Vught, Haaren en St Micbieis-
Gestel in; zo dicht onder hei oog der
Duitsers, dat men het Wilhelmus zacht
jes moest zingen.
Verschillende sprekers zetten de kwa
liteiten van mr- Cals in het licht o a.
zijn humor, zijn suielle inzicht en de team
geest, die onder zijn Leiding werd oe-
reikt.
Vooral echter werd naar voren ge
bracht, dat de Nederlandse onderwijs ge
nietende jeugd nu een staatssecretaris
rijk wordt, die zelf in het jeugdwerk ia
gegroeid.
Niet alleen persoonlijkheden uit het
Katholieke jeugdwerk waren aanwezig
en brachten nor. Cals dank voor alles wat
hij ten bate van de Katholieke jeu.'d
heeft gedaan, maar ook van Hervormd*
en (modern-georganiseerde zijde werd
mr. Cals gehuldigd. Met neme ds. Steen
beek, voorzitter der Ned. Jeugdgemeen
schap, bood zijn hartelijke gelukwensen
aan en danikte voor de goede samenwer
king.
Geestig schetste mr. Schiphorst do
„kwade" karaktertrekken van mr Calz,
dit om het evenw.cht te herstellen na a]
het fraais dat over hen. verteld was.
Tenslotte hield een „professor un 2050"
een inaugurale rede over het Jeugdwerk
omtrent i960, waarvan men moeizaam do
fossiele resten had bijeengegaard. Alle*
,g afscheid
te zamen: een prettig
idsfeest.
Vandaag wordt er door B. en W. beslist
over het plan om op de avond van de
stadsfeesten een kampvuur te houden bij
de ruïne van Mathenesse.
Intussen worden er weer nieuwe plan
nen geboren in het brein van de jeugd.
Gisteravond zijn voortrekkers van de St.
Franclscusstam bij Typer geweest om
hem te vertellen van hun bedoelingen
met een poppenkast. Die willen zij op
stellen op het Koolas aan het eind van
de Broersvest. Er zal bij die poppenkast
gecollecteerd worden.
Voor welk doel?
Daar zaten ze enigszins mee.
Er was de idee geopperd om het te
doen voor de „Haak-in"-actie van de
NCRV, welke bedoeld is als onderdeel
van de kankerbestrijding.
Het deed Typer goed om de beweeg
reden hiervan te horen.
„Kijk", zei een voortrekker, „dat is een
actie van de NCRV voor zo'n prachtig
doel en nu vind ik het leuk daar als Ka
tholieke verkenners aan mee te doen".
Is er prettiger staaltje van gemeen-
schaps-geest onder de jeugd te bedenken?
Er was echter ook een andere doelstel
ling naar voren gekomen. Collecteer voor
de carillon-actie, had een ander gezegd.
Als U het Typer vraagt, zegt hij: „Neem
het laatste".
Op 18 Maart vieren wij een stadsfeest.
De jeugd kan iets doen om aan de stad
iets te geven, dat ook belangrijk is voor
de menselijke geest Het Nederlandse
werkwoord „kankeren" is bekend genoeg.
Kankeren in een blijde mond is ondenk
baar. En hoe opvrolijkend kan een liedje
uit een goed carillon niet werken. Dat
carillon kan in de loop van de tijden
een therapie zijn voor duizenden mensen.
Daarom is het niet egoïstisch om op de
dag van de stadsfeesten Jan Klaasen voor
dat doel te laten optreden.
Nu hopen wij maar, dat het door kan
gaan.
In ieder geval een goede beurt voor de
St. Franciscus-stam.
TYPER
