Europa's voedselvoorziening
Naar nog hogere productie van
landbouwproducten
Volgens sovjet-protest had het
Van Zeeland nog niet klaar
t eerst geschoten
Kapitein Abdul Aziz niet
Djakarta?
naar
Mertsen bij boek brengen
r
L
Voedselproductie van
Europa eist verhoging
goed verdelen ook eis
Drinkwater en
stembus
Geen landingen van R.I.S.-troepen
Woensdag 12 April 1950
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
J
Er zal voorlopig méér geïmporteerd moeten
worden dan voor de oorlog
Wie heeft de
honderdduizehd?
De voedselvergiftiging
in Veenendaal
LAGEN
Prins-regent speelt wederom in de kaart
van de anti-Leopoldisten
Militaire maatregelen
tegen Aziz?
Mgr. Jos M. Sweens T
Lectuur niet alleen op ontspanning maar
"ook op ontwikkeling richten
WEERBERICHT
Verhoging van de opbrengst
Houder van lotnummer 11653
heeft een gelukkige dag
Een der patiënten overleden
Een Reuter-bericht, bij het lezen waarvan men onmiddellijk geneigd
is te en en aan fie uit Kopenhagen gemelde vermissing van een
Amen aanse bommenwerper met 10 man aan boord, bereikt ons
uit on en. ij,.t betreft een luchtgevecht tussen een Amerikaans
toestel en eeil Russisch vliegtuig, waarvan gewag wordt gemaakt
in een protestnota, welke Rusi—id aan Amerika gericht heeft. Het
nieuws omtrent deze nota was afkomstig van het officiële Russische
persagentschap Tass en werd te Londen opgevangen. Hoewel het
rass-bericht 't njet woordelijk heeft over het neerschieten van
het Amerikaanse toestel, zo doet de verdere formulering van
bedoeld bericht toeh sterk denken aan de mogelijkheid, zo niet
aan de waarschijnlijkheid, van zulk een Russische actie.
A ieuwe geruchten
Radio Ma assar heeft gisteravond de verklaring van de federale
regeling hengesproken? waar;n wordt gezegd, dat het Woran*-
bata jon e era e troepen) gisteren ten Zuiden van Makassar was
geland.
Maar ad® geven betrouwbare berichten, die uit Makassar en uit
Nederlandse legerkrmgen worden ontvangen, te kennen, dat:
1. Makassar gjftteren tegen de schemer niet door federale troepen
IS omsingeld, zoals is bericht
2. kaïn^1"^Nziz er niet jn heeft toegestemd naar Djakarta te gaan
oin ve - 0 e irengen aan de centrale regering.
Onjuiste berichtgeving
van Djakarta
Tass: „Amerikanen hebben
Kastrup bezet
DE EERSTELINGEN
De verwachting van heden- tot morgenavond
luidt:
Wisselend bewolkt met plaatselijk enkele
buien en meest matige wind tussen West en
Zuid. Vannacht hier en daar lichte nachtvorst.
Overdag ongeveer desselfde temperatuur als van
daag.
Donderdag 13 Aprl,. Z(m
op 5.49 uur, and«r
^^19.33 uur; maan op 4.56 uur, onder 15.23 uur.
NIEUWE SCHIEÜAMSCHE COURANT
West-Europa tal ook na 1952 nog grote I is dat slechts voldoende om, gezien de
hoeveelheden voedingsmiddelen moeten veel grotere bevolking, dezelfde voedsel-
importeren, cndanks het feit, dat de eigen
landbouwproductie van de verschillende
lauden weer gestadig toeneemt.
Zelfs indien bereikt wordt, wat men
tegen 1952 hoopt te verwezenlijken met
behulp van financiële steun in het ka
der van het Marshall-plan, zal nog meer
voedsel dan gemiddeld vóór de oorlog
geïmporteerd moeten worden, wil ieder
hoofd van de bevolking over evenveel
voedingsmiddelen beschikken als in 1939.
Of de landen die aan het Marshall
plan deelnemen in staat zullen zijn de
hoeveelheden voedsel te impoteren, die
nodig zijn om een even goede voed
selvoorziening als in 1939 te waarbor
gen, zal in de eerste plaats afhangen
van de viaag, of deze landen In staat
zullen zijn voldoende deviezen en in
het bijzonder dollars, te verdienen.
In haar overzicht over de eerste twee
jaar van het Europese Herstel Program
ma deelde de E.C.A. mede, dat de Euro
pese landbouwproductie weer 97 pet.
van de productie van voor de oorlog be
draagt, een aanzienlijke verbetering ver
geleken met onmiddellijk na de oorlog,
toen 'n hongersnood dreigde. Betere zaai
granen en landibouwzaden, beter vee
voeder, betere en meer kunstmest en
landbouwmachines die uiit door de E.C.A.
beschikbaar gestelde gelden zijn bekos
tigd, hebben wezenlijk bijgedragen tot
deze aanzienlijke verbetering.
Maar zelfs deze grotere productie is
nog niet voldoende en dé productie zal
tot minstens 115 pet. van die van voor
de oorlog moeten stijgen, daar er nu
20.000.000 meer mensen in dit gebied
■Wonen dan voor de oorlog en de be
volking elk jaar met ongeveer 1 P«t.
toeneemt.
Uit productiepeil voor 1952, als ^et
Marshall-plan eindigt, te bereiken, heb
ben de Marshall-landen zich ten doel ge
steld en zij streven er naar zelfs nog
meer te bereiken.
Doch zelfs als dit doel berejkt wordt,
Als er verkiezingen voor de deur staan,
mpn zich voorbereid houden op de
woLSlijkste Uitspraken welokede gelan
ceerd worden om diegene hou_
kiezersvolk, die principieel w g
vast hebben, voor die een of andere p
te winnen. _nn.
Niemand minder dan mr L. A. JJ°n"
leer. de Rotterdamse lijstaanvoerder
der Partij van de Arbeid voor
Z.-Holland, ging zich aan zulk soort stem
bustactiek te buiten toen hij in een inter
view groosde met de twee socialistische ge.
deputeerden zijner provincie, dank zij
wier aanwezigheid er tegenwoordig „hon
derdduizenden guldens besteed worden
voor sociale voorzieningen waarvoor an
ti's, christelijk-historischen, rooms-ka-
tholieken en liberalen nog geen cent
overhadden, toen zij het nog helemaal
voor het zeggen hadden".
Ze voelden zelfs niets voor een
provinciale waterleidingviel de re
dacteur van „Het Vrije Volk", mr Donker,
bij, die beaamde: „Zeker, ze muntten uit
in alle soorten van zuinigheid, die de
wijsheid plegen te bedriegen
Om die waterleiding had reeds het eer
ste verkiezingspamflet van de P. v. d. A..
gemeesmuild en de „krenterigheid" der
niet-socialistische gedeputeerden uit
vroeger dagen aan de kaak gesteld. In
tussen nam „Trouw" de moeite om de
grootsprakerige heren even voor te re
kenen, dat de heer P. de Bruin van Schie-
voorziening als voor de oorlog mogelijk
te maken. Noch qualitatief, noch quan-
titatief zou de voedselvoorziening beter
zijn dan voor de oorlog en daarbij zou
men nog 15 pot. mee voedingsmiddelen
moeten importeren dan toentertijd ge
woonlijk het geval was.
Zou er een ernstige misoogst komen
en dat blijft altijd mogelijk dan
zou de toestand in Europa zelfs nog veel
ongunstiger zijn.
Er bestaat in Europa weinig gelegen
heid om hei landbouwareaal te vergro
ten. De deelnemende landen streven er
derhalve naar de opbrengsten door bete
re landbouwmethoden, door het gebruik
van beter zaaizaad en landbouwzaden,
door het gebruik van meer en oetere
kunstmest en landbouwwerktuigen, door
weideverbetering en een beter gebruik
van veevoer, alsmede door het voorko
men van erosie en structuurverval te
doen toenemen.
Hierbij weiden de deelnemende landen
terzijde gestaan door Amerikaanse land
bouwers, Amerikaanse landbouwdeskun
digen, het Amerikaanse Ministerie van
Landbouw en Amerikaanse landbouwor
ganisaties.
Maar naarmate de productie van
landbouwproducten hel peil Van voor
de oorlog benadert of zelfs gaat over
treffen, worden de moeilijkheden om
de product,e nog verder op te voeren,
groter. Om de 115 pet. van de produc
tie van voo, de oorlog in 1952 te be-
If™n ïa,\ el" officiënter gewerkt en
kapitaal geïnvesteerd moeten
worden.
Van oudsher hebben de meeste West-
'ropese Janden weinig aandacht be
steed aan de landbouwsector van hun
volkshuishouding. Het gevolg hiervan is
geweest, dat in de landbouw niet even
veel kapitaal geïnvesteerd is als op grond
van het balang van de landbouw voor
het economische leven van de betrokken
landen verwacht had mogen worden
en aanzienlijk minder dan nodig zou zijn
geweest voo- het uitvoeren van een
degelijk landbouwprogramma.
Meer kapitaal nodig
Hoewel het grootsite deel van dit ka
pitaal uit particuliere bronnen geput
zal moeten worden, is er een belangrijk
gebied waarop slechts de regeringen
werkzaam kunnen zijn. Want projecten
als het verbeteren van wegen, het ver
richten van wetenschappelijke onder
zoekingen op agrarisch gebied, landher-
winning, voortgezet landbouwonderwijs
en dergelijke ondernemingen gaan de
draagkracht van de landbouwers te bo
ven.
Nederland, Zweden en het Verenigd
Koninkrijk, die alle een groot land-
bouwinvesteringsprogramma opgesteld
hebben, kunnen er reeds op bogen dat
de productie in deze landen die van
1939 overtreft.
Italië heeft eveneens gestadig' vorde
ringen gemaakt en Turkije besteedt veel
aandacht aan dit vraagstuk, terwijl Ier
land snelle vorderingen maakt bij het
herstel van zijn voor het land hoogst be
langrijke veeteelt. In andere landen,
waarin men zich tevoren in de eerste
plaats bepaalde tot de wederopbouw van
de industrie, wordt nu eveneens meer
aandacht besteed aan verbeteringen op
agrarisch gebied.
In, de 509de staatsloterij, vijfde klasse,
veertiende lijst is de prijs van honderd
duizend gulden gevallen op lot no. 11653.
Van de nieuwe gevallen van vermoe
delijke voedselvergiftiging in Veenen
daal, waarvan wij gisteren melding maak.
ten, heeft er inmiddels één een dodelijke
afloop gehad De vrouw uit het gezin Van
D. is namelijk gisterenmorgen in het zie
kenhuis te Arnhem bezweken. Het slacht
offer was 50 jaar oud en leed6 aan sui
kerziekte. Men denkt dat de vergiftiging
zou zijn veroorzaakt door het gebruik
van hoofdkaas en van een worstje, af
komstig van een huisslachting in Achter
veld. In laatstgenoemcle gemeente zijn
eveneens, twee gevallen geconstateerd
welke echter niet van ernstige aard zijn.
De toestand van het gezin O., dat een
week geleden naar het Arnhemse zieken
huis werd overgebracht, wordt redelijk
wel geacht, waarschijnlijk kunnen man
en vrouw en de zeven kinderen in de
loop van de volgentje week naar huis
terugkeren.
De .Chileense president, Gonzalez Vi-
dela, is Dinsdag uu Santiago vertrokken
r
Dinsdagmiddag had te Rotterdam de officiële ingebruikstelling plaats van
voor een bezoek van 22 dagen aan de I het volledig herstelde 46.000 tons dok, het grootste drijvende dok van het
Trumam eTrumann°hMftS vasteland van Europa, en de opneming erin van Neerlands grootste schip,
„Independencenaar Chili gezonden om „Nieuw Amsterdam Minister mr. D. G. WSpitzen wordt door
Videla af te balen. directieleden van Wilton-Fijenoord door het herstelde dok rondgeleid.
Schoot Rus Amerikaans
toestel neer?
Franco's 23-jarige dochter Carmen,
die Tweede Paasdag in het huwelijk
trad met de markies de Villaverde,
een 27-jarig Mudrileens internist.
thoUekeer°b^eld' Het voornaamste ka-
(Telefonisch van onze Brusselse
correspondent)
Het 3vas hier gisteren in verband
piet de regeringscrisis een allerzonder
lingste dag. Tot viermaal toe zocht
kabinetsformateur Van Zeeland contact
met de prins-regent en telkens werd
hjj weer afgescheept. Na de laatste
audiëntie, die rond 10 uur 's avonds
plaats had, kwam de formateur by de
journalisten en zeide, dat bij de regent
van zijn demarges op de hoogte had
gebracht en bepaalde voorstellen had
gedaan. Het antwoord van de regent
was, dat hu nu op zijn beurt zou moe
ten overgaan tot een reeks raadplegin
gen en dat hij heden in de loop van de
dag Van Zeeland vermoedelijk op
nieuw zou ontvangen.
de Libre
Belgique", tekent i?"
daag moest hliit. aan:'„Indien van-
ren de door vT" ,3t prinS Z0U Tm"
redering te - Zeeland voorgestelde
minder dan ef!nvaa^d«1' zou, T niet
zijn, met de btXr 'IJ ®taatSgreep
lmentaire -rz^de par-
uit te spreken
roepen van d ^erzijds het ^en-
verhinderen. Wü aVonale assemblee to
geloven, cat de Uen v°°ralsn°S niet
willen opgaan, waarr|genk deze ,weg zal
«ardoor het land in een
i Op de bevolking, en vooral op het ko-
dam, due die b.D.A.P. gedurende 14 jaren ningsgezinöe deel daarvan, maakt dit
heeft VCTtegenwoordui@d_ in '_t college van I aiies een allervreemdste indruk, vooral
gedeputeerden van Zuid -Holland, geflan
keerd door 23 Statenleden dier partij; een
bestuurder die speciaal „aan Waterstaats-
zaken en aa.n technische onderwerpen als
wegenaanleg, electriciteits- en drinkwa
terleiding zij" hart had verpand", zoals
het bij zijn heengaan werd geformuleerd
door de commissaris der Koningin.
Desondanks kwam het met de provin
ciale drinkwaterleiding in die 14 jaren
niet in orde!
Er is geen speld tussen te krijgen. Maar
ofschoon de onthulling van het A. R.
dagblad reeds op 31 Maart geschiedde,
gaat het interview van 5 April rustig
verder metde drinkwaterleiding en
het fabeltje over de schuld der niet-
socialistische krentenwegers in Z. Hol
lands Staten.
'toen vernomen werd, dat gisteren de
secretaris van de prins-regent besprekin
gen had gevoerd met socialistische en
liberale anti-Leopoldistische leiders. Het
was al vreemd, dat de regent een Baas*
vrede wilde, waar echter geen enkele
partij rekening .mee heeft gehouden en
waar alleen hijzelf gebruik van neeft
gemaakt. Thans gaat weer tijd verloren
met Van Zeeland in diens formatiepo-
gingen te remmen, terwijl het een feit is,
dat die vertraging alleen maar het stre
ven dient van de linkse politici, m. a. w.
van de personen, die koning Leopold,
broer van de prins-regenit, van de troon
van België verwijderd willen houden!
In koningsgezinde kringen wordt het
optreden van de regent dan ook zeer
werkelijk avontuur
keld". Ur zou
worden gewik-
Ziehier de formulering van het Tass-
bericht: Een Amerikaans vliegtuig kwam
boven Russisch gebied gevlogen. Sovjet-
jagers stegen op en gelastten het Ame
rikaanse toestel te landen.
Het toestel gaf aai, de oproep geen
gehoor en opende 't vuur op de sovjet-
vliegtuigen.
Ken Russisch gevechtsvliegtuig zag
zwh gedwongen het vuur te be
antwoorden. Hierna was het Ameri
kaanse toestel in de richting van de
zee verdwenen. Het incident geschied
de Zaterdag bij Libau, in Letland.
Het toestel, een vier-motorige ma
chine van het type der vliegende forten,
wgs 21 km. sovjet-gebied binnengedron
gen, aldus Tass.
Intussen valt aan te stippen, dat ook 't
boven de Noordzee vermiste Amerikaan
se toestel, waarnaar op grootscheepse
wjjze werd gezocht, een vier-motorig
toestel is. Het lijkt wel wat op een vlie
gend fort, maar een ervaren waarnemer
zou de twee toestellen niet verwarren.
Het boven de Noordzee vermiste toe
stel was een „Privateer". De vermis
sing werd gemeld, enkele uren nadat
volgens Tass het „Incident" met de
sovjet-jagers zou zijn voorgevallen.
Een woordvoerder van de Amerikaanse
marine verklaarde, dat Amerikaanse ma-
rine-patrouille-vliegtuigen strikte orders
hebben op een afstand van tenminste
dertig kilometer van de sovjet-russische
territoriale grenzen te blijven. Boven
dien mogen deze toestellen, wanneer ze
zich nabij sovjet-russisch gebied bevin
den, geen wapens aan boord hebben De
ze orders zijn enige tijd geleden door ad
miraal Richard Conolly, opperbevelheb
ber der Amerikaanse vlootstrijdkrachten
in het oostelijke gedeelte van de Atlan
tische Oceaan en in de Middellandse Zee
uitgevaardigd.
Het spreekt haast vanzelf, dat nu nog
meer dan tevoren allerlei geruchten en
veronderstellingen de ronde doen om
trent het verdwenen Amerikaanse vlieg
tuig. Zo wordt b.v. ook aangenomen, dat
het toestel niet door de Rusen is neerge
schoten, maar in werkelijkheid door hen
tot dalen gedwongen is en eenvoudig
met bemanning en al is ingepikt..
Een en ander hangt wellicht samen
met de door Reuter gesignaleerde sug
gestie van een Nederlands dagblad, vol
gens welke zich „geheime instrumen
ten" aan boord van het Amerikaanse
vliegtuig bevinden, hoewel deze laatste
voorstelling van zaken inmiddels door
een officiële woordvoerder van de Ame
rikaanse luchtmacht „volkomen onge
grond" is genoemd.
Ook werd gezegd, dat na het bekend
worden van het Tass-bericht de groot-
,.Dc schat van Goering", die verleden week in kasteel Veldenstein werd
gevonden en aanvankelijk drie millioen Mark waard heette te zijn. wordt
na nog maar op tienduizend Mark geraamd. De „gouden' kandelaars waren
van tin; de zilveren „badkuip bleek een slakom. Maar de 334 flessen
champagne, wijn en likeur zijn tenminste echt.
Radio-Makassar antwoordde 0p mede
delingen, die de suRan Van Djog^S:
ren via de ïaaio aeea. De sultan ver
klaarde, dat ka?TlTZIZi,er in had toe
gestemd naar Djakarta te komen om ver
slag uit te brengen. Hij Y°egde er aan toe
dat alle militairen van de Apris, die door
kapitein Aziz gevangen waren genomen
in vrijheid waren gesteld en dat zij hun
wapenen hadden teruggekregen.
In een Reuter-telegram uit Makassar
dat heden te Djakarta werd ontvangen',
wordt gezegd, dat volgens gezaghebben
de kringen te Makassar het Oost Indische
kabinet gisteravond heeft besloten bij
(fe centrale regering te protesteren en de
UNCI om interventie te verzoeken tegen
de „ondermijnende" politiek, welke, zo
wordt verklaard, het doel was van de fe
derale troepen, die uit Java naar Oost-
Indonesië zijn gezonden.
In het telegram wordt een uiteenzetting
gegeven van de verwarde toestand, wel
ke is ontstaan.
Luitenant-kolonel Mokoginta. territo-
rlaal commandant van de federale troe- Cartwright, it Zondag naai O Jakarta oèr-
'pen, onderhandelde met kapitein Aziz tot
het ogenblik, 'waarop het ultimatum van
president Sukarno aan kapitein Aziz, om
zich over te geven, zou aflopen.
De president van Oost-Indonesië, Su-
kawati, kwam daarop, uit vrees voor
bloedvergieten onder de bevolking, tus
senbeide en overreedde kapitein Aziz op
verscheidene punten toe te geven aan
kolonel Mokoginta.
Radio-Djakarta gaf deze concessies
daarop onjuist weer.
Later dwong kapitein Aziz kolonel Mo
koginta een rectificatie te geven via
Radio-Makassar.
£)e in deze uitzending opgehelderde
punten zijn:
1. Hoewel de federale troepen, die ge
vangen genomen waren toen kapitein
Aziz Makassar bezette, in vrijheid wa
ren gesteld, werden zij onder de be
scherming van de staatspolitie gesteld.
2. Hun wapenen zouden niet worden
teruggegeven, voordat zij naar Java
terugkeerden.
Bezwnretule docuinenten
De waarnemer van de 1 de neer
trokken met documenten, waarvan in wel
ingelichte kringen te Makassar wordt ge
meend, dat deze de bewijzen kunnen le
veren van een deloyale houding en bedoe
lingen van de zijde der APRIS (het leger
<Ier R.l.S.) jegens de negara Oost-lndone-
sië. Deze documenten werden door Abdul
Aziz in beslag genomen ten huize van de
overste Mokoginta.
Aan de door de overste Mokoginta over
Radio Makassar gegeven rectificatie moet,
naar Aneta seint, nog worden toegevoegd,
dat Mokoginta alsnog met Abdul Aziz zal
overleggen, of deze laatste Donderdag al
dan met naar Djakarta zal gaan.
Zodra de laatste berichten te Djakarta
de ronde gingen doen en een officiële be
vestiging ontvingen, toen minister-presi
dent Moh. Hatta aan Aneta mededeelde,
dat door het bataljon Worang geen lan
ding was verricht, gulks in tegenstelling
tot hetgeen door de radio nieuwsdienst
gemeld was, zijn op het ministerie van de
fensie besprekingen begonnen tussen de
ministers van defensie der RIS, de waar
nemend chef-staf van de APRIS (federale
leger) kolonel Simtupang, de comman
dant van de Nederlandse troepen, luit.-
generaal Buurman van Vreeden en de
voorzitter van de sectie defensie van de
volksvertegenwoordiging der RIS. Deze
besprekingen gingen over eventuele mili
taire maatregelen, die in verband met de
situatie te Makassar zouden rr*ieten wor
den genomen. Aan deze bespreking na
men ook deel Moh. Hatta en de chef-staf
van de Nederlandse troepen, generaal-
majoor D. R. A. van Langen.
Alle beslissingen zijn afhankelijk van
het antwoord op de vraag, of de kapitein
Abdul Aziz al dan niet naar Djakarta zal
komen, zeide minister-president Moh.
Hatta na afloop dezer besprekingen.
scheepse opsporingsactie naar het ver
miste vliegtuig is stopgezet. Dit is even
eens tegengesproken de Amerikanen zet
ten in samenwerking _met de Zweden en
Denen het onderzoek krachtig voort.
Intussen is bericht binnengekomen,
dat boven de Oostzee, in de omgeving
van het ten Zuiden van Zweden gelegen
Deense eiland Bornholm, twee helle
lichtschijnsels zijn waargenomen, welke
afkomstig kunnen zjjn van valscherm
fakkels. Dit zou de mogelijkheid openla
ten. dat er toch nog één of meer Ameri
kaanse overlevenden van het luchtge
vecht zouden zijn.
Moeilijke juridische
kwestie
Amerikaanse functionarissen zijn on
der die bedrjjven onmiddellijk begonnen
een onderzoek naar de feiten in te stel
len.
Eén der juridische kwesties in deze
vormt, in Amerikaanse ogen, de status
van Letland. Volgens Russische lezing
had het incident boven Letlands gebied
plaats. Letland werd in 1940 door sovjet
troepen bezet en bij de sovjet-unie inge
lijfd. Amerika heeft Letland nooit als
sovjet-gebied erkend.
Er is nog geen commentaar van het
Witte Huis.
Men verwacht, dat de V.S. de sovjet
nota van de hand zullen wijzen.
Generaal Hoyt S. van den Berg, chef
van de generale staf der Amerikaanse
luchtmacht heeft Dinsdagavond ver
klaard, dat geen Amerikaans vliegtuig
op acht April machinegeweervuur heeft
gewisseld met 'n Russisch gevechtsvlieg
tuig, zoals in de Sovjet-Russisëhe pro
testnota wordt beweerd.
Een woordvoerder van de Amerikaan
se luchtmaeht verklaarde er „redelijker
wijs zeker van te zijn, dat het vermisté
„privateer"-toestel niet bewapend was".
HÜ. voegde evenwel hieraan toe, dat een
officiële verklaring hieromtrent slechts
kan worden afgelegd door de autoritei-
ten van Port Lyauppi, in Frans-Marok-
Ko, dat de thuisbasis van het vermiste
vliegtuig is.
Tass windt zich erg op over de Ame
rikaanse vliegtuigen, die naar Kopen
hagen zijn gevlogen voor het zoeken
naar het vermiste vliegtuig.
Deze vliegtuigen hebben de Deense
souvereiniteit geschonden en het vlieg
veld Kastrup bezet, aldus het Rus
sische persbureau.
Te Londen is men niet geneigd een
ernstig diplomatiek incident tussen de
sovjet-unie en de Ver. Staten te ver
wachten. Men meent, dat aan het Rus
sische protest geen diepgaande betekenis
behoeft te worden gehecht dan een open
lijke waarschuwing aan de Westerse mo
gendheden om weg te blijven van Rus
sisch grondgebied.
Zij zijn er dan weer. En nu bedoelen
we niet de eerste asperges, aardbeien of
andere gewassen als resultaten van tuin
ders vakwerk, maar de eerste raambiljet
ten en de eerste reclame-papieren der
politieke partijen in verband met de
staten stembus over goed veertien dagen.
Een nieuwe krachtmeting staat voor de
deur. Negatief om gezamenlijk de C.P.N.
een oplawaai te verkopen, maar vooral
positief om onze eigen mensen in dit be
sturend college te doen vertegenwoor
digen en de invloed zo sterk mogelijk te
maken.
Bij verkiezingen voor Kamer en Raad
zijn de burgers en burgeressen, althans
voor een groot deel, nog wel tot meeleven
en offeren te bewegen, doch bij de Staten-
bus-propaganda verklaren de meeste
stemgerechtigden: „Mooi weer vandaag"
(of niet) en gaarr huns weegs.
•Inconsequentie. Wel interesse bij lands-
en gemeentebestuur en niet bij het re
geren van de provincie. Afgezien dus nog
van het feit, dat de Provinciale Staten
de Eerste Kamerleden kiezen.
Ook de Provinciale Staten hebben te
regeren volgens beginselen. Ook zij heb
ben te maken met financiën, onderwijs,
industrialisatie, cultuur, volksgezondheid,
welvaart, gezinszorg, woningbouw en uit
voering van sociale wetten.
Men denkt wel erg simplistisch als men
alleen de polderwegen smalend tot het
domein van de Provinciale Staten rekent.
Een zeer belangrijk onderdeel is bijv.
juist de supervisie over de gemeente
stemmen bij de Provinciale-Statenverkie-
zingen en goed stemmen heeft even goed
zijn waarde als voor Kamer en Gemeente
raad.
Alle folders van welke partij dan ook
motiveren duidelijk het belang van de
stembus van Woensdag 26 April. Zij
zetten er alles op om hun candidaten aan
te prijzen en.gekozen te krijgen.
Wij katholieken kunnen en mogen hier
niet koud blijven en onverschilligheid
voorwenden. In dat geval geven we niet
blijk van kennis van zaken. Interesse der
halve en meeleven. Actie naar buiten.
De eerstelingen zijn er. Maar de platen
van K.V.P. lijst 2 moeten nog met hon
derden worden voorgehangen. Een raam
biljet plaatsen is toch een propaganda-
vorm. welke iedere katholiek kan waar
nemen. Ontelbaar moeten die tweeën zijn
en daarnaast getuigenis afleggen van onze
vaste wil om ook op 26 April met lijst 2
een eerste figuur te slaan.
Wilt ge rechten, ken dan Uw plichten.
Op Woensdag 26 April no. 1 van ljjst 2.
HENK VAN DER MAZE.
Op de procure der Witte Paters in Box
tel is telegrafisch bericht ontvangen van
het overlijden van mgr. Jos. M. Sweens,
oud-Apostolisch Vicaris van het vroegere
vicariaat Victoria-Nyanza. Mgr. Sweens
bereikte de leeftijd van 92 jaar.
De thans overledene werd 22 Maart 1858
te Den Bosch geboren en op 3 Juni 1882
tot priester van het Bossche bisdom ge
wijd. Zeven jaar later vertrok hij als mis
sionaris naar Afrika in de sociëteit der
Witte Paters. In 1901 werd hij belast met
werkzaamheden in Oerondi (Midden Afri
ka). In 1906 werd hij benoemd tot overste
van St. Charles te Esch en op 20 Januari
1910 volgde zijn benoeming tot bisschop.
In 1912 werd mgr. Sweens belast met het
apostolisch vicariaat van Nyanza. In 1929
kreeg hij op zijn verzoek eervol ontslag
als zodanig, doch hoewel hij nadien nog
wel in Nederland is geweest, voelde hij
zich zo aan Afrika gehecht, dat hij in zijn
missiegebied woonachtig bleef en wel te
Rubya in het vicariaat Bukoba.
De Nederlandse regering heeft .met in
gang van Vfodaag de staten Vietnam,
Laos en Cambodja als geassocieerde sta
ten binnen het kader van de Franae Unie
erkend
De Diocesane Raad van Overleg van
het bisdom Haarlem pleegt op zijn jaar
lijks congres actuele onderwerpen aan
de orde te stellen. Ditmaal was de geeste
lijke verheffing van het volk door lectuur
en volkshogeschool het thema, waarover
resp. Herman Divendal en Bernard Ver
hoeven hun licht lieten schijnen op de
bijeenkomst die gisteren te Haarlem
werd gehouden.
De beer Divendal heeft een interes
sante inleiding gehouden, waarin hij de
historie van de lectuurvoorziening in
brede trekken schetste. Lectuurvoorzie
ning is eigenlijk zo oud als de Kerk zelf.
maar de lectuurvoorziening zoals wij dit
woord thans opvatten, als een positieve
actie tot zedelijke en culturele verheffing,
dateert in ons land van ongeveer 1H
eeuw geleden, toen Joachim le Sage ten
Broek als een der eersten voor de op
richting van katholieke volksbibliothe
ken pleitte, en ook zelf een actief aan
deel bij deze oprichting nam.
Spr. zette uiteen boe in de afgelopen
eeuw bet werk der volkslectuurvoor-
zieniing door godsdienstige, sociale,
sociaal-charitatieve en culturele instellin
gen werd gedaan, of door de stands-
organisaties, in plm. 1000 parochie
bibliotheken en talloze schoolbibliothe
ken.. Voor het overgrote deel werd dit
ontwikkelingswerk op particulier initia
tief zonder overheidssteun gedaan en
overgelaten aan de ijver en offervaardig
heid van de geloofsgenoten. Aan het slot
I van zijn inleiding wees de inleider op de
billijkheid van subsidiëring van
katholieke lectuurvoorz n'ngswerk.
de strijd om de gelijkstelling gewonnen
was. zo is ook het lectuurvoorzienings-
werk, voorlopig met eigen middelen,
reeds in volle gang.
De kortelings opgerichte Katholieke
Centrale Vereniging voor lectuurvoorzie
ning heeft tot taak alle activiteiten op
dit gebied geografisch en maatschappelijk
tot een geheel samen te trekken. Daar
naast oefent deze vereniging een stimu
lerende taak uit door bij het volk be
langstelling voor het lezen te wekken en
dus niet alleen het boek by de mensen
te brengen, maar ook de mensen bij het
boek.
I al* de katholieke scholen er waren vóór i overheidssteun
Na deze inleiding had een geanimeerd a
gedachtenwisseling plaats, waarin o.a. de
wenselijkheid naar voren werd gebracht
om bij Vincentius-, volks- en parochie
bibliotheken het niet alleen te laten bij
ontspanningslectuur, maar de nadruk te
leggen op ontwikkelingslectuur. Ook
werd de wens geuit om het peil van de
krachten die. aan de volksbibliotheken
zijn verbonden, zo hoog mogelijk op te
voeren, betgeen met name op het platte
land niet eenvoudig zal zijn.
Als .tweede spreker op het Haarlemse
congres behandelde Bernard Verhoeven
het onderwerp „De volkshogeschool".
Spr. was van oordeel, da* het off'c ële
onderwijs de corrigerende en aanvullende
activiteit van de volkshogeschool nodig
heeft. Deze activiteit,-welke voornamelijk
bestaat uit de vorming tot complete
persoonlijkheid, is niet denkbaar zonder
geestelijke basis en laarom moet de
nat i volkshogeschool er religieuze grondslag
Zo- j worden geëerbiedigd en ei kend, o.a. door
