Nieuws uit STAD en OMTREK
Laat Singelplantsoen openbaar
feestterrein worden
LAATSTE BERTCHTEN
Vrijmaking van internationale
handel wordt ondermijnd
AMBONEZEN REKENEN OP
WERELDGEWETEN
Q eheugen
Hulp
ïTS n22>boeken
3» (S«,r* v"° L*"k""rtc"
Openluchtcentrum voor orkesten en koren
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Er zijn weer zomer-
zegels
Ned. regering wil KNIL
op Ambon nog een
kans geven
Wegwerker door trein
gegrepen
Tegenover noodzakelijke import moet
export worden gesteld
Belastingopheffing
voor het boek gevraagd
Joegoslavische zone van
Triest door Tito
geannexeerd
„Als zelfbeschikkingsrecht iets anders is
dan hollle klank...."
Tandtechnici in hoger
beroep
Geen overheidsverkoop
van aardappelen
De moord op de Naar-
dense verpleegster
Uitbetaling huisraad-
schade
DINSDAG 9 MEI 1950
PAGINA 3
UW STEM SPREEKT MEE
ri ™VnOIlr r£:j de voormalige
Polyantha, dan zou diFeen ernstige han
dicap zijn. Dit terrein lag wel goed als
Srtlr en voor alles wat in het
EERSTE PAAL
PARAATHEID VAN DE
BRANDWEER
R.K. LEESZAAL ST. LIDUINA
HANDBALLERS VIERDEN
FEEST
VANDALISME VERNIELT VOOR
HONDERDEN GULDENS
VAN DE WATER IN HET
WATER (2 x)
EERSTE PAAL
DE OOIEVAARSBRUG
GEM. OPENBARE LEESZAAL
EN BIBLIOTHEEK
ROTTERDAMSCHE lloyd
KOOPT LIBERTY-SCHIP
Een laatste poging
NIEUWE POLITIEKE PARTIJ
C. KUIPER 75 JAAR
HEI-ONGELUK
ONGELUKKIG ONGELUK
DAMCLUB SCHIEDAM
DUIVENSPORT
BURGERLIJKE STAND
Tegen allen geldboeten geëist
Regering acht haar „dreigement"
met succes bekroond
Dader legt volledige bekentenis af
Begin nog deze maand?
VAN GOGHS TERUG UIT
AMERIKA
Wat er in de toekomst met het Singelplantsoen zal gebeuren, ligt nog ver
borgen in het brein van de architecten. Zij zullen in onderlinge wedijver
elkaar de beste oplossingen bestrijden. Voorlopig ligt dit plantsoen als
een brok toekomstdroom voor al diegenen, die zo hun eigen gedachten
hebb enover de betekenis van een openbaar park midden in de stad.
Alles zal er'van te maken zijn ook slechts bij wijze van tijdelijke oplossing.
De gedachten van Gemeente Werken en zijn Plantsoendienst zijn, als wij
goed zijn ingelicht, gegaan in de richting van een wandelpark met even
tueel een goede speelgelegenheid voor de kleine kinderen uit de binnenstad.
Dit is ongetwijfeld een aantrekkelijk
plan, dat door tal van moeders zal wor
den toegejuicht. Vooral voor het Ooste
lijk stadsdeel kan dit wandelpark een
welkome afleiding zijn temidden van de
niet altijd even riante straten.
Toch is er bij een vluchtige beschou
wing van plaats en ruimte veelzijdiger
gebruik van de Oude Begraafplaats te
maken.
Reeds enkele jaren worden de grote
nationale feesten gevierd rond de samen
komst van Singel en Broersvest. Men
heeft er verscheidene malen een podium
opgeslagen en het is gebleken, dat fees
telijkheden, temidden van de mensen
gebraoht, het beste slagen.
Daarom gaan de gedachten van velen,
die de waarde van de grote feesten voor
de saamhorigheid in en de verbonden
heid met de stad aanvaarden, uit naar de
mogelijkheid om het Singelplantsoen zo
aan te leggen, dat het gemakkelijk als
feestterrein te gebruiken is.
Mogen wij eens een plannetje te berde
brengen?
Het grootste deel van het plantsoen zal
in beslag genomen worden door een
grote speelweide, waarop bij feesten
gymnastiek, volksdans en rhythmische
balletten gedemonstreerd kunnen wor
den. Daaromheen een vrij breed pad, zo
dat enkele duizenden mensen rondom
een plaats kunnen vinden. Aan de kant
van het benzine-station, dus in de hoek,
een soort betonnen hoge tribune met
brede treden, waarop muziekkorpsen een
f plaats kunnen vinden om concerten te
weven. Zij zitten dus trapsgewijze, wat
voor het geven van bijzondere show
avonden bijzonder aantrekkelijk is, bo
vendien wint de klankwerking hierdoor.
Plaatsen voor de luisteraars naar de con
certen kunnen op het grasveld gevonden
worden. Een aardige bijzonderheid zou
kunnen gevormd worden door een een
voudige stenen restauratie-ruimte van
waaruit tijdens zomeravond-concerten
dranken geserveerd kunnen worden.
Een voordeel bij deze muziekuitvoe
ringen promenade-concerten zou
kunnen zijn, dat het Singelplantsoen ge-
makelijk kan worden afgesloten, zodat
men eventueel ongewenste elementen of
te jeugdige personen kan weren, terwijl
bij kostbare attracties een entree gehe
ven kan worden.
Welke stad zou ons zo'n gelegenheid
midden in de bebouwde kom niet benij
den Stel U voor op een mooie zomer
avond een bal-champêtre met als bijzon
dere attractie het demonstreren van oude
dansen in klederdrachten op het midden-
errem door kleurige schijnwerpers be
licht. Voor onze harmonie-orkesten bo
vendien een uitstekende gelegenheid om
tijdens de zomeravonden ook eens te
spelen voor betalende bezoekers, die dan,
zittend aan tafeltjes en genietend van
een glas bier of limonade, luisteren naar
een concert van hun favoriete harmonie.
Een opstelling in arena-vorm gekoppeld
aan een goede schijnwerper-belichting
geeft bovendien gelegenheid tot het en
gageren van solistische attracties.
Als men hierover even doordenkt,
schieten tientallen attractieve mogelijk
heden direct door uw fantasie.
Maar er zijn nog meer wensen en nog
meer ideale mogelijkheden.
De verkenners en padvinders kunnen
nooit een goede plaats vinden om een
goed kampvuur te geven. Waarom ter
hoogte van de ruïne geen betonnen kuip
gemaakt met een glooiende helling, zo
dat er een behoorlijk, niet te groot,
kampvuur kan worden gestookt, waar
omheen een paar honderd scouts een
plaatsje kunnen vinden.
Dan staan er voor de brandweer-ka
zerne nog een paar groepen hoge bo
men. Die zouden prachtig dienst kunnen
doen als achtergrond vqor een geïmpro
viseerde openlucht-voorstelling, terwijl
in deze omgeving plaats zou zijn vqor
een groot film-doek, dat een „walk in"
bioscoop van het Singelplantsoen zou
maken.
Wie gaat denken over de mogelijkheden
van het Singelplantsoen voor het Schie-
damse verenigingsleven denk eens aan
de zangverenigingen, die nu eindelijk in
de open lucht een klankbord gevonden
hebben in de vorm van de bomen
kan wel een avond lang blijven praten.
Wij weten zeker, dat er tientallen geest
driftig zullen zijn. Wat te zeggen van een
herhaling van de uitvoering van 18 Maart
in de Grote Kerk in de open lucht, of
speciale zomeravond zanguitvoeringen.
Wat van deze fantasie waar zal wor
den, hangt niet van wonderen af. Er is
slechts voor nodig, dat bij het ontwer
pen van een voorlopige aanleg van
het Singelplantsoen rekening gehouden
wordt met de wenselijkheden en de mo
gelijkheden t.a.v. deze ruimte in verband
met massale feest- en kunstuitingen.
Wij hopen, dat B. en W. voldoende
aanleiding zullen vinden in deze sugges
tie, om dit vraagstuk ernstig in studie
te nemen en eventuele, begrijpelijke be
zwaren, zoals die van reeds gemaakte
plannen, met élan zullen ontzenuwen.
De Schiedamse Gemeenschap meende,
dat deze plannen,, uitgaande van de
Schiedamse journalisten, wel niet voor
verwezenlijking vatbaar zouden zijn.
Niet omdat journalisten qualitate qua
met onrealiseerbare projecten komen
maar wegens de gevorderde staat, waarin
de Plantsoendienst de toekomstige vorm
geving getekend heeft.
Zou in die Vacantieweek de Schiedam
se Gemeenschap inderdaad alle feesten
n- e P'e™anente bloemen-
™™t,pll»S werd gegeven, maar niet
fnwl? feesten. Die moeten zich
bart van de stad afspelen. Boven
Plein met stenen is dan boven
alen een stuk natuur als omlijsting te
.reP- A?s er van meerdere kanten
aarmesie-betuigingen met het hier voor
gelegde plan komen, zal ditongetwijfeld
de uiteindelijke beslissing belangrijk ten
goede komen. Wij wekken allen, die voor
deze plannen voelen, op, ons dit laten we
ten, opdat door de stem van de lezer
duidelijk worde, dat verenigd Schiedam
er juist zo over denkt, als een kleine
groep enthousiasten.
Citaat van de dag: Geluk Is meer een
gevolg van wijsheid, dan een geschenk
van het lot.
Vandaag, Dinsdag 9 Mei.
R K. Volksbond, 8 uur; Jaarfeest K.A.B.
Morgen, Woensdag 10 Mei.
«/r_f Museum, 8 uur: Concert door Bea
Mackenzie, F. Cuperus en Drs. Schmidt.
omiir urgfn' Honderdag 11 Mei.
Juiianakerk: Concert van St. Caecilia en
R.K. Schiedams Gemengd Koor
de Kunftkrinacte7 -8,,UUr: Uitvoering van
de Kun. tkring. Zij kregen wat zij wilden.
Monopole: Als de asman komt.
VOO* SCmtPAM tN OMST*f*fN ,ir"'
72ste Jaa.rgar.ig No. 21230
De kantoren dei Redactie en Admi
nistratie zijn tijdelijk gevestigd in het
gebouw R. K. Volksbond, Lange Haven
71, Schiedam, telefoon 67387.
Giro-nummer 9095 ten name van de N.V.
De Courant De Maasbode, Rotterdam.
Abonnementsprijs 4,30 per kwartaal,
1.45 per maand, 10,35 per week.
Advertentie-prijs op gewone kolombreedte
0 is per mlllimetei hoogte
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte t 010 per millimeter hoogte
Contract tarieven tegen gereduceerde prtjs
verkrijgbaar bij de administratie of bij de
erkende advertentie bureaux
Kampioenen (ktetne advertentiën) tot 20
woorden 50 ct. Elk woord meer 3" Ct.
Maximum 60 woorden. Plaatsing uitsluitend
bij vooruitbetaling.
Alle advertentie-orders worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regelen voor
het Advertentte-wezen.
Directeur: J. Kuijpers.
Hoofdredactie: Prof. Dr. St. Tesser O.P.
en Leo J. M. Hazelzet,
Twee maal per jaar komen er bijzon
dere postzegels uit. In de winter die voor
het kind en in de zomer die voor sociale
en culturele doeleinden. Met de kleine
toeslag, die men voor de postzegels be
taalt, worden belangrijke werken ge
steund.
Om er een paar te noemen.
Van de helft, die verdeeld wordt onder
de instellingen van maatschappelijk nut
gaat 35 pet. naar de Tuberculose-bestrij-
diïng. Uit dit fonds kunnen de verpleeg-
kostèn van on- en minvermogende t.b.c.-
patiënten door bijdragen verlicht worden.
Ook is er een fonds voor de tegemoet
koming in de kosten van verpleging van
kinderen beneden 15 jaar, die door t.b.c.
zijn aangetast.
20 Procent van dezelfde helft gaat naar
de Nederlandse Vereniging voor Rheu-
matiekbestrjjddng, terwijl 15 pet, wordt
besteed aan bijdragen voor de uitzending
van kinderen naar het hoog/gebergte, als
medische behandeling in Nederland van
deze asthma-patientjes geen resultaat
oplevert.
Voorts wordt er steun gegeven aan het
Irene Fonds, dat de culturele zorg voor
patiënten in ziekenhuizen en sanatoria
op zich genomen heeft.
Van uw aankoop van zomerpostzegels
profiteren verder de Federatie van In
stellingen tot hulp aan de ongehuwde
moeder en haar kind, het Nationale fonds
voor Bijzondere Noden, dat mensen helpt,
die tengevolge van een bijzondere nood
in moeilijkheden zijn geraakt.
Van de helft voor culturele doeleinden
bestemd gaat 15 pet. naar het Voorzie-
ningsfonds voor Culturele Werkers, 65
pet. wordt besteed aan opdrachten aan
noodlijdende werkers op cultureel ge
bied, terwijl het Prins Bernhard Fonds
20 pet. ontvangt. Met dit geld helpt het
fonds studenten, sanatoria, leeszalen, de
jeugdbeweging en anderen materiaal aan
te schaffen. Dit gebeurt allemaal op na
tionale basis. Het vorig jaar brachten
de zegels 167.000 op. Dit was een wel
kome hulp in de nood.
In Schiedam heeft zich een comité ge
vormd om dit jaar een belangrijk aan
deel te leveren in de opbrengst. Dit
comité bestaat uit de dames: C. de Boer,
Broersvest 21b; C. de Bruin—Bakels, Wa
rande 67; G. GeurtzenWarris, Aieida-
straat 25; A. Kerkhoff—Koning, J. v.
Avesnesstraat 47a; De LeedeOvergaag,
Nassaulaan 29; H. Wielaard—v. Kersten'
Jozef Israëlsstraat 8a en J Rijsdorp—v. d'
Tas, administratrice, st. Liduinastr. 94a'
tel. 69770.
De eerste paal van de 148 te bouwen
woningen aan de Hogenbanweg zal wor
den geslagen op Dinsdag 9 Mei, des v.m.
11 uur.
De heistelling is geplaatst bij de 's-Gra-
vezandestraat.
Om de paraatheid van de brandweer
lieden te controleren en nog te verhogen
zullen er op Zaterdag 17 Juni tussen de
diverse groepen van de Schiedamse
brandweer wedstrijden georganiseerd
worden.
Statistiek van de maand April 1950
Ned. romans 2258 (2207). Kinderboeken
598 (572), Studieboeken 572 (570), Totaal
aantal uitgeleende boeken 3428 (3349).
De tussen haakjes geplaatste cijfers ge
ven de cijfers over dezelfde maand van
1949 weer.
Met het gezamenlijk bijwonen van de
H. Mis, gelezen door pater Roghmans, in
de kapel van'de Eerw. Broeders aan de
Warande, werd het 3-jarig bestaan van
de Kath. Handbalvereniging U.V.G. inge
zet.
Daarna verenigden zich de dames en
heren in het Parochiehuis aan de Lange
Haven voor een gemeenschappelijk ont
bijt waar een opgewekte stemming heers
te. De daaróp volgende jaarvergadering
had een vlot verloop. Na goedkeuring
van het huishoudelijk reglement werd
koffie gedronken en overgegaan tot ver
kiezing van een definitief bestuur en be
noeming van diverse commissies. Naast
de heer Gé Rens als voorzitter, werd in
het bestuur gekozen mej. Riet Loch, se
cretaresse (Brugmanstraat 16) en de heer
B. Henst, penningmeester. De medede
ling, dat in Juni een feestelijk uitstapje
zal worden gemaakt naar Haarlem waar
sterrfam ^e,re"-?lftal Wüskracht uit Am
sterdam zal bekampen en de heide de
mes-elftallen tegen Tt T R R ,,?ii
komen, werd zullen ult'
evenals de beWt™ °Uslasme be«roet-
op Maandag van 7 mafkQ& dat w.ekelijkS
rfiin aan riJ 9 uur °P het ter"
voor tra?ning! °ek gelegenheid zal
Werd ote^lngen van verscheidene leden
Juniorenafdef3311 tot °Prichtinf? van ":en
gelegenheid u waarvoor vanaf heden
bij de secret zich aan te melden
De biieenvaresse Brugmanstraat 16.
aansporing v=^Sj werd besloten ®et een
de geest tl hanrfh vo°rzitter om de goe-
rectheid en h aven door traming in cor-
speelden voorUmpVaar,digheid' 'S
Stplling drie eu?^er dan gewone belang-
gen Excelsior uH p^fef^twedstrijden te"
deVheren eff 'tussen de bei'
t r el waren fraaie kampen
r'/ZalUt vriendschappelijke wed-
stnjd opva lende spanning en evenals de
voor t dames een goede pro
handbalsport. de mooie snel gloeiende
Ge^erfo vorff laatste twee maanden
zijn van de verf fabriek van Bernosky op
de ?tarid'Jk2° glasruitjes door verniel
zuchtige knaapjes vernield. Tussen Zater
dag en Maandag j.i. zijn bovendien 2 gro
te ruiten vernield. De jongens zijn daarna
op het terrein van de fabriek gekomen
en hebben verscheidene monsters van
verfstoffen meegenomen. Een kaart-sys-
teem met recepten voor het bereiden van
verf werd vermist, maar is later op een
ander deel van het complex teruggevon
den. Een vat met 250 kilo grondstoffen
voor het maken van verf hebben de ion
gens in het haventje achter de fabriek
gerold. De schade loopt in de honderden
guldens. De politie zal streng optreden.
De driejarige tweeling J. en D. v. d. W.
kwamen gisteravond om half acht tijdens
het spelen in de Schie terecht ter hoogte
van de distilleerderij van Wenneker. Een
zestienjarige jongeman uit de Prinsen-
steeg, Smal, is de kinderen nagesprongen
en heeft beiden op het droge gebracht. Zij
nuttigden daarna melk, alsof er niets ge
beurd was en zagen er zeer gezond uit.
Hedenmor en is op de hoek van de
Van 's-Gravesandestraat en de Hogen
banweg de eerste van de 398 franki-palen
geslagen, die het fundament zullen vor
men van zes blokken van in totaal 148
woningen, gebouwd in vier bouwlagen.
Bovendien komen er in dit bouwplan
vijf garages terwijl de fa. De Gruyter
een winkel, een magazijn en drie wonin
gen zal bouwen. De architecten van
deze woningen, die resp. twee en drie
slaapkamers zullen bevatten, zijn Van
Meer en Herwaarden. Het heien zal on
geveer acht weken in beslag nemen. Aan
het einde van het volgend jaar zal de
Hogenbanweg tot aan de Spoordijk vol
gebouwd zijn.
Zonder ongelukken heeft de fa. de
Waard vanmorgen een van de brughelf-
ten van de Ooievaarsbrug aan de kant
van het stadhuis met een auto omver ge
trokken, nadat de bouten waren door
gebrand. Dit deel zal nu verder in stuk
ken worden gebrand en verwijderd, om
zodoende plaats te maken voor de grote
moderne Ooievaarsbrug, een millioenen-
object.
In de maand April 1950 werden in het
hoofdgebouw aan de Lange Haven uitge
leend 10790 boeken (vorig jaar 10285
boeken), waarvan 1432 (940) kinderboe
ken, 3847 (3845) studiewerken en 5404
(5550) romans.
In het fpjaal m de Gorzen werden uit
geleend 853 (1084) boeken, waarvan 234
(374) kinderboeken, 159 (238) studiewer
ken en 460 (472) romans.
In bfL /Ja?\ ue Kethel werden uitge
leend 424 (4t>boeken, waarvan 80 (68)
kinderboeken, 40 (41) studieboeken en
354 (358) romans.
Aan het Weeshnjs der Hervormden
Van de drie Liberty-schepen, welke de
Kon. Rqtterdamsöhe Lloyd sinds 1947
voor dne jaren m huur heeft van de
7 maKn j „Kamerlingih Onnes",
de "SSïTi non 4de "van 't Hoff", elk
van bli^ jljJOOton Dr., heeft de Maat
schappij - dagen het eerstgenoemde
schip Zaterdag j.l. vertrok de
nieuwe aanwinst reeds weer uit Rotter
dam X'^sië. Gedurende het ver-
bl«f in de ®uishaVen werd hgt Ra_
merlmyh Onnes beter geschikt gemaakt
r?°Lt werd i lijndiensten van de
L1°yd- werd «1 de luiken 2 en 3 een
ex,tra '.hgebou wd en aan de
achterkant van luik 2 zijn een tweetal
lieren en twee laadbomen bijgeplaatst.
Bovendien werden zowel het tussendek
als de dekken van de opbouw geasfal
teerd.
Ten aanzien van het s.s. „Zeeman", dat
Zaterdagmorgen j.l.. na ongeveer IV2 jaar
onafgebroken zwerven over de wereld
zeeën in de versehi,Rende diensten van de
Naar de speciale correspondent van
het A.N.P. uit zeer betrouwbare bron
verneemt, is de missie onder leiding van
kolonel Schotborch gisteren per Catali-
na op Ambon aangekomen. Over de
werkzaamheden der missie en eventuele
resultaten zijn nog geen berichten bin
nengekomen.
Naar mag worden aangenomen, zal
de missie-Schotborch een laatste poging
doen om de leden van het K.N.l.L. al
daar wederom onder discipline van de
Nederlandse legerleiding te brengen.
De betrokken leden van het K.N.l.L.
zullen daarbij voor een definitieve
keuze worden gesteld: of wel terug
naar de kampementen, of wel uit het
Kon. Ned. Ind. leger te worden gesto
ten met verlies van alle rechten.
Door deze operatie wil de Nederlandse
regering aan de R.I.S. duidelijk tonen,
dat zij zich geheel distancieert van de ge
beurtenissen op Ambon, aldus verneemt
de correspondent van het A.N.P. van de
zijde van het ministerie van defensie der
R.I.S.
Maandag is een wegwerker van de
Ned. Spoorwegen, die dicht bij de spoor
baan tussen 't station VelsenIJmuiden-
Oost en de Velser spoorbrug werkzaam
was, door een passerende trein naar
IJmuiden ernstig gewond.
Te 's Gravenhage is 'n nieuwe politieke
partij opgericht onder de naam „Natio
nale Groep", welke wil deelnemen aan
de volgende Tweede-Kamerverkiezing.
Ze is voortgekomen uit „Onafhankelijke
Nationale Groep", welke in 1948 aan de
Kamerverkiezingen deelnam met dr. W.
K. H. Feuilletau de Bruyn als eerste can-
didaat. Ze verkreeg toen in de 18 kies
kringen een totaal van 22.175 stemmen,
terwijl de kiesdeler 49.326 bedroeg.
Het oud-lid van de Tweede Kamer,
hoofdbestuurder van het voormalige
Kath. Werkliedenverbond, de heer C.
Kuiper, is heden 75 jaar geworden.
De organisaties van het boekbedrijf
hebben tezamen met een aantal weten
schappelijke en culturele instellingen een
adres gericht tot de leden van de Twee
de Kamer in verband met het in behan
deling zijnde wetsontwerp tot wijziging
van de omzetbelasting. In dit adres wordt
met klem verzocht „wel te willen bevor
deren, dat bij de aanstaande herziening
van de geldende bepalingen bet vooroor
logse beginsel in ere wordt hersteld: geen
belasting op het onm'sbare intermediair
voor de geestelijke vorming en de intel
lectuele ontwikkeling van het Nederland
se volk, dus vrijdom van omzetbelasting
voor het boek".
Volgens Italiaanse bladen heeft 't Joe
goslavische militaire bestuur de grens
tussen de Joegoslavische zone van Triest
en het Westen gesloten, terwijl die tus
sen het gebied van Triest en Joegaslavië
voor iedereen geopend is.
Dit zou gedaan zijn zijn ter voorbe
reiding van de annexatie van deze zone
bij Joegoslavië. Het Romeinse blad „II
Tempo" meldt, dat de zone in feite thans
deel uitmaakt van Joegoslavië.
Met de vrijmaking van de Europese
handel gaat het allerminst vlot. Inte
gendeel:
Het Finebelplan kan gevoeglijk wor
den opgeborgen in het archief van tal
rijke plannen, welke in de loop der ja
ren zijn opgezet en uitgewerkt, doch
niet konden worden verwezenlijkt. De
inspanningen voor de totstandkoming
van een Scandinavische tolunie werden
al evenmin met succes bekroond. Ieder
der drie Scandinavische rijken gaat voort
met het vormen van een eigen nationaal
economische politiek. T.a.v. een harte
lijke samenwerking tussen België, Ne
derland en Luxemburg in unie verband
is geen sprake. Zowel van industriële
als van agrarische zijde in België wordt
argument na argument aangedragen, om
te betogen, dat de economische unie tus
sen de drie genoemde landen voor Bel
gië grote nadelen meebrengt en dat des
wege tot uitstel, zo al niet tot afstel, moet
worden besloten. Zowel van de zijde
van Engeland als van Duitsland worden
zoveel moeilijkheden in de weg gelegd
aan een ruimer handelsverkeer, dat
slechts met de allergrootste inspanning
dé uitwisseling van bepaalde goederen
in ee omvang van enige betekenis kan
worden behouden.
De landbouw gelooft niet meer
in een vrije markteconomie
Bij al deze zwarigheden tegen econo
mische samenwerking speelt met name
de land- en tuinbouw een rol, aldus
„Groenten en Fruit". „Dat komt", ver
volgt het blad, „in de vele uitgewisselde
nota's en in allerlei andere publicaties
niet steeds overduidelijk uit, maar tus-
Lloyd, m Rotterdam terugkeerde, werdsen de regels door blijkt bij herhaling, dat
besloten tot teruglevering aan de Rege- zich in het bijzonder op agrarisch gebied
rrng. De Kon. Kotterdamsche Lloyd, die 1 de moeilijkheden toespitsen. De land-
na de oorlog reeds ongevéër eén dozijn 1
nieuw-gebouwde schepen van el'k 12.000
of meer ton m de Vaart bracht en er ook
nog een m aanbouw heeft bij de Rotter-
damsche Droogdok Mij., heeft voor zijn
schip n ®een be|hoef-te aan dit Liberty-
Over het al dam niet aankopen van de
1 Hoff" zal in de komende zomer
nader worden beslist
on ol en twinti§ mensen werden gedood
en Z4 ernstig gewond, toen de Zona-brug
ongeveer 27 km van Amasya in Noord-
atolië) instortte en een bus met 49
personen in een diep ravijn stortte.
De heer J. van Wette, ere-voorzitter
van de Alg. Hengelaarsbond, is benoemd
tot ndder in de orde van Oranje Nassau.
bouworganisaties in Zwitserland, in Bel
gië, in Duitsland, in Engeland en ook die
in de Scandinavische landen verzetten
zich het sterkst tegen de gedachte aan
een verdere liberalisering en houden de
gewenste ontwikkeling van een economi
sche samenwerking in West-'Europa in
belangrijke mate tegen.
In een recente beschouwing over het
standpunt van de Europese land- en
tuinbouw werd zonder meer gezegd, dat
de landbouwsector in de verschillende
landen niet bereid is mede te werken
aan de liberalisering van het handels
verkeer.
„Zowel bij de onderhandelingen der
Benelux-landen onderling", aldus werd
opgemerkt, „als bij de vorming van een
verenigd Europa en ook bij de wereld
overeenkomsten is de verhouding van
De 37-jarige P W., die het heiblok aan
de Rotterdamse Dijk bediende, kreeg een
afgebroken stuk ijzer van 10 kilo op ziin
hoofd. Hij kreeg een hoofdwond en is per
ambulance Uemeente Ziekenhuis
overgebracht. JNa verbonden te zijn kon
hij naar huis terugkeren.
De 14-jarige B. uit Schiedam, die met
een meisje over de weg door de zandvlak
te voor de Julianalaan reed, botste tegen
£en onverwacht op de rijbaan lopend
knaapje S. aan. Het acht-jarige knaapje
moest per ambulance van de G.G. en G.D.
rmfj" het ziekenhuis worden overgebracht,
ornaat zijn onderbeen gebroken was.
van de bordenwedstrijden
mbort-T tf competitie luiden: J. v.
SlTwT?' ^ast 2-°' D. Mast-A. W.
avpIH -2 T Noordennen—D. Zon-
neveld 0 2, L. SchuitmanW Vorhaal
0-2. W. Verhaal-A. v. d Voer 0-l2
Om het kampioenschap van Schiedam-
J. de Wilde-M Coté 2-0. A. v. d Moer-
j. C. Ontnk 02.
Vrijdag moet Schiedam 2 haar eerste
degradatiewedstrijd spelen tegen de kam
pioen van de 3e klas der R.D.B. V.D.V. 4
uit Vlaardingen. terwijl de uitwedstrijd
reeds Dinsdag d.a.v, in Vlaardingen ge
speeld wordt.
Zondag hield S-P-V- de Postduif een
wedvlucht vanuit Wurzburg afstand 450
km. De uitslag was: W. Poort en zoon
1, 15, 25, 28, 33; P. Verheugen en co. 2 41-
M. v .d. Moezel en zn 340; Jac. Koógjl
4; M. v. Mounk 5, i12 13, 14, 21, 30, 42, 43'
L. J. Borkani 6, 10, z9' v- d. Grijp 7'
J. Cristen 8; H. Broklmg 9; w. j. jalfser;
11; P. en mevr. v. Os 16; Mora 17; Th
Jansen 18, 24; L. J. Cramo 19, 35; C. v. d
Grijp 22; A. v. Wagtendonk 23, 26; Dipl'
G. Kiela 27; P. Winten 29; J. W. Biom 31-
B. de Regt 32, 34; A. Moog37; N. Hagers
36; A. Suttorp 38; D, Ram 39.
Duiven los 9 uur 30 min.; eerste duif
16 uur 33 min. 0.7 sec.; laatste duif 17 uur
47 min. 0.5 sec.
OVERLEDEN: P. A. van Dijke, 85 j., vr.
v. A. C. v. Bezooyen; C. Bijloo. 87 j., wed.
v. van Schie; H. de Ronde, 65 j., wed. v.
J. de Ronde; L. de Waal. 60 jaar.
GEBOREN: Marinus M., z. v, M. M.
Kloos en E. Scheepmaker: Maria M., d. v.
G. Panis en A. Heukels; Maria E., d. v. J.
Giesselbach en M. E. Hoogerwerf; Jan, z.
v. H. B. de Smits en A. Kuyl; Hendricus
A., z. v. P. Korpershoek en H, A. Krab
bendam: Jacob, z. v. J. L. de Waard en
W. F. M. Niël; Johannes H., z. v. J. M.
Jansen en M. Lenting: Claire S., d. v. G.
A. Lotman en G. V. Schmidt; Johannes J..
z. v. J. J. de Heij en P. M. v. Schendelen;
Anna M. J., d. v. P. H v. d. Mark en IJ
M. Littel; Paulina A. E. M., d. v. F. M.
Brans en W. G. M. v. Winkel: Klaas G„
u Doef en D. (J. Hoogenboom; Eliza
beth C., d. v. A, Tuit en A. H. Verbaten.
„Wat wij met ons verzet tegen het
Djokjase unitarismé beogen, is voorna
melijk, dat er in Indonesië een centrum
wordt gevormd, waaromheen onze me
destanders elders in Indonesië, die zich
door openlijke of bedekte intimidatie
van Djokja niet kunnen uiten, zich in
moreel opzicht kunnen scharen. Wij zijn
ervan overtuigd, dat tegen wapengeweld
van de zijde van Djokja gewapend ver
zet zal worden gesteld. Men denke niet,
dat wij de strijd lichtvaardig aangaan,
men wrijve ons evenmin optimisme in
dit opzicht aan, maar we kunnen niet
anders. Tegen een overheersing vanuit
Djokja verzet zich de Ambonese volks
aard nu eenmaal te sterk.
Daarnaast heeft ons verzet ten doel,
de aandacht van de Verenigde Naties,
de grote mogendheden en Nederland op
ons streven te vestigen. Wij weten, dat
in de hogere wereldpolitiek de 600.000
Molukkers op hun eilandgebied van
50.000 vierkante kilometer in materieel
opzicht een quantité négligeable zijn en
op de loop dier politiek geen enkele in
vloed kunnen uitoefenen. Maar als de
woorden „zelfbeschikkingsrecht", „de
mocratische vrijheden", „fundamentele
mensenrechten" nog iets anders zijn
dan holle klanken, zal het wereldgewe
ten aan onze zaak aandacht moeten
schenken."
Zo ongeveer was de strekking van het
betoog, dat dr. J. P. Nikijuluw gisteren
avond in Den Haag voor de pers hield,
toen hij het standpunt uiteenzette van
hen, die de republiek van de Zuid-Mo-
lukken uitriepen en van hun medestan
ders waar dan ook.
Dr. Nikijuluw, die gemeentegeneesheer
is te Rotterdam, heeft van mr. Soumokil
uit Ambon het verzoek gekregen op te
treden als vertegenwoordiger der repu
bliek in het buitenland en de opdracht,
om contact op te nemen met de Ver. Na
ties, de ambassadeurs der grote mogend
heden in Nederland, zich te wenden tot
buitenlandse scheepvaartmaatschappijen.
Voorts te trachten maatregelen te nemen
tegen de blokkade van de Zuid-Molukken
om geld in te zamelen voor steun aan de
strijd en om te trachten, economische re
laties met andere landen aan te knopen.
Tenslotte om buitenlandse erkenningen
van de nieuwe republiek te verkrijgen.
Dr. Nikijuluw zeide voorts, dat er een
grote eensgezindheid onder de Zuid-Mo
lukse bevolking bestaat. Ook de meer
progressieve elementen onder haar, vooral
onder de jeugd, die vóór de souvereini-
teitsoverdracht felle voorstanders waren
van een vrij Indonesië, zijn thans een
met de meer behoudend aangeiegden
want zij wensen wel een vrij Indonesië,
doch dan in de vorm van Ver. Staten
van Indonesiö.
Nu Djokja gehandeld heeft als het deed,
zich niets heeft aangetrokken van wat in
de overeenkomsten der rondetafel-confe
rentie plechtig is overeengekomen en de
R.I.S. van haar „S" heeft beroofd, bestaat,
aldus dr. Nikijuluw, voor de Zuid-Moluk-
kers de R.I.S. en de overeenkomst van de
R.T.C. niet meer.
Van een poging van Nederlandse zijde
om in het conflict bemiddelend op te tre
den, verwacht dr. Nikijuluw geen succes.
Spr. wees in dit verband op het niet-
nakomen door de R.I.S. van de „regeling
landstrijdkrachten" en op de rol, door de
Nederlandse legerleiding in Indonesië ge
speeld inzake de „neutralisering" van de
strijdkrachten van het K.N.l.L., hetgeen
duidelijk op instigatie van Djokja is ge
schied. Hierdoor, verklaarde hij, heeft de
Nederlandse legerleiding het gezag over
de Ambonese eenheden van het voormalige
K.N.l.L. verloren.
Mr. Soumokil
Over mr. Soumokil, die als een der lei
dende figuren in de Ambonese vrijheids
beweging dr. Nikijuluw de vertegenwoor
diging van de republiek opdroeg ver
meldden wij onlangs enige personalia,
welke echter niet geheel juist waren.
Daarom mo^jen hier enkele ^ccsvcns over
hem volgen:
Mr. dr. Chr. Rob. Steven Soumokil is in
1905 op Java geboren, waar zijn vader
ambtenaar bij de posterijen was. Hij is
eigenlijk een afstammeling van een fa
milie van Saparvea en niet van het eigen
lijke Amboina. Bovendien is hij Neder
lander omdat zijn grootvader als beloning
voor zijn trouw aan het N.I. gouverne-
ment, behalve het ridderschap van Oran-
je-Nassau ook het Nederlanderschap had
verkregen. In 1927 vertrok Chr. Soumokil
met zyn ouders naar Nederland, waar de
familie zich in Oegstgeest vestigde en S.
de 5e klas der Chr. HBS in Leiden volgde.
Hierna volgde de universiteit: in 1932 doc
toraal Ind recht en in 1934 promotie op
proefschrift „De deskundige in het Indi-
*C 1 f)roc:es". In hetzelfde jaar ver
trok hij naar Java en vestigde zich in
Surakarta, later werd hij subst. off. v. jus
titie in Surakarta. Bij het uitbreken van
de oorlog kwam mr. S. als landstormsol
daat onder dienst. Door Ambonese colla
borateurs werd hij later op de voorgrond
geschoven als zetbaas van de Japanners
op Ambon doch hij weigerde halsstarrig
de Jappen ter wille te zijn. Zelfs na vele
folteringen en bedreigingen alsmede de
Birmaspoorweg bleef hij trouw aan onze
Koningin. Na de oorlog diende hij enige
tijd als soldaat bij de Intern, militaire po
litie te Bangkok; nadien was hij o.a.
auditeur militair bij de krijgsraad in Ma
kassar. In het eerste kabinet van Oost- „„B
Indonesië (December 1946) was hij mi- uit het oog en houdt welbewust de toe-
nister van justitie, I neming van de stoffelijke welvaart tegen",
de landbouwsectoren tegenover elkaar
steeds het grote struikelblok. De toestan
den en verhoudingen, de productieprij
zen, enz., zijn dikwijls zeer verschillend
in de diverse landen. De vereniging van
producenten van landbouwproducten in
de wereld, de IFAP, die voortdurend
deze ingewikkelde toestand bestudeert,
was blijkbaar oorspronkelijk van mening,
dat er op den duur een gemeenschappe
lijke basis zou kunnen worden gevormd,
waarop men elkaar zou kunnen vinden.
Hier dient echter de vraag te worden
gesteld of zulks mogelijk is. Ondanks alle
moeite is het tot nog toe nooit gelukt
voor één artikel van de landbouw een
volledige wereldovereenkomst te maken.
De landbouw gelooft niet meer in een
vrije markteconomie, maar vreest ten
zeerste, dat geen voldoende bindende
regelen gemaakt zuilen kunnen worden,
maar ieder groot exportland die maat
regelen zal nemen, welke het het voor
deligst acht voor de eigen economie.
Men is nu reeds bang in verband met de
grote voorraden van Amerika, dat men
ginds een zekere dag zou besluiten deze
tegen lage prijzen aan de markt te bren
gen. En als dèn de andere landen zich
zoveel mogelijk op autarkie instellen,
zijn we weer verder van liberalisatie af
dan ooit.
Wast-Duitsland heeft de invoer van
agrarische producten belemmerd door
heffingen boven de bestaande invoer
rechten, waardoor speciaal de Neder-
*^se tuinbouw wordt getroffen.
Noorwegen gaat de kant op van een
volledig staatsmonopolie voor granen en
veevoeder. Zowel de import als de ver
koop van eigen geproduceerd graan en
veevoeder ziin in handen van een staats
bedrijf gelegd".
Het valt gemakkelijk na te gaan wel
ke conclusies uit beschouwingen van dit
karakter moeten worden getrokken.
Langzaam maar zeker wordt de gedach
te van vrijmaking van de internationale
handel ondermijnd. De bestaande barri
caden worden op deugdelijkheid en op
bruikbaarheid onderzocht. Als economi
sche argumenten uit de hand worden
geslagen, worden argumenten van sociale
of van militaire aard ijverig aangedragen.
In „Index", een uitgave van „Svenska
Handelsbanken", wordt, in een verhan
deling over de voor- en nadelen van een
Scandinavische tolunie o.a. opgemerkt:
„Uit het oogpunt van militaire paraatheid
en om sociale redenen hebben zowel Zwe
den ais Noorwegen een hoge graad van
zelfvoorziening op voedingsmiddeienge-
bied ontwikkeld door middel van uitge
breide protectie van de binnenlandse
landbouw. Een vrije Scandinavische
markt zou het, gezien de Deense concur
rentie, deze landen onmogelijk maken de
agrarische productie op het huidige peil
te handhaven. En daar de politieke re
denen voor landbouwprotectie in deze
landen het zwaarst wegen, zou de agra
rische sector in ieder geval grotendeels
van de toepassing der vrijheidsbeginselen
moeten worden uitgezonderd, hetgeen
uiteraard de voordelen van een tolunie
belangrijk zou verminderen.
Als we aan het bovenstaande nog toe
voegen, dat de laatste maanden vooral 't
handelsverkeer met België zich in een
voor ons land ongunstige richting ont-
a fï,' 's wel duidelijk aangetoond,
aat het met de liberalisering niet bepaald
1 t u0pi' k>e Be'gen voeren naar harte-
i hun producten uit naar ons land,
de exP°rt van Nederland naar
Helgie achterblijft. Hetgeen de laatste
weken is geschied met betrekking tot de
import van Nederlandse kaas en boter
in België spreekt boekdelen. Het beta
lingsverkeer met België is door de loop
van deze en andere gebeurtenissen dan
ook ernstig verstoord. Het deficit met
onze zuiderburen stijgt dagelijks. Maat
regelen van Nederlandse zijde kunnen
dan ook onmogelijk uitblijven.
Wie moeten offers brengen
Er is bij dit alles nog iets anders merk
waardig.
Men wordt in bepaalde kringen name
lijk niet moede te verklaren, dat de
totstandkoming van een vrijer handels
verkeer tussen de landen van West*
Europa offers zal moeten kosten. Als
gesproken wordt over de noodzakelijkheid
van economische toenadering wordt pre
cies hetzelfde opgemerkt.
Niet zodra wordt evenwel gevraagd
precies en nauwkeurig aan te geven
waarin die offers zullen moeten bestaan
en wie in het bijzonder de offers zullen
moeten brengen, of er wordt verder ge
sproken in vage en onbelijnde termen.
Maar wie niet geheel doof en blind is
kan toch wel horen en zien, dat in de re
gel wordt verwacht, dat de offers zuilen
worden gebracht door de „andere partij".
En dat is merkwaardig.
Maar het is in de grond van de zaak
ook onnozel.
De Nederlandse tuinbouw is voor de
helft van zijn productie aangewezen op
export. Dat is niet vandaag of gisteren
zo gekomen, doch dat is reeds sedert
een lange reeks van jaren het geval. Ons
land is arm aan mineralen, aan ertsen,
aan allerlei grondstoffen voor zijn indus
trie; het is derhalve genoodzaakt deze te
importeren. Tegenover deze noodzakelijke
import moet export worden gesteld. Voor
die export kan o.m. de tuinbouw zorgen.
Maar dan moeten verschillende buiten
landse boerenbonden niet beginnen juist
van onze land- en tuinbouw te vragen
offers te brengen, welke neerkomen op
vermindering van export.
Wie aan een klein volk, dat woont en
hard werkt op een klein, dichtbewoond
stukje grond van West-Europa en dat
dagelijks met verbeten felheid een bittere
strijd voert om zijn naakte bestaan,
vraagt offers te brengen op het altaar
van de economische eenwording, maar
zelf niet of nauwelijks bereid is 'n hand
uit te steken om die economische toe
nadering te bevorderen, verliest de juiste
verhoudingen in de wereld van vandaag
De Amsterdamse rechtbank behandel
de gisteren in hoger beroep de zaken te
gen de vijf Amsterdamse „dentists". Drie
van hen waren door de kantonrechter
met inbeslagneming van het instrumen
tarium veroordeeld tot geldboeten. De
twee anderen was geen straf opgelegd,
doch slechts aan een van hen werd het,
instrumentarium teruggegeven.
De eerste verdachte was een Oosten
rijkse, die inmiddels bevoegdheid als
tandarts heeft gekregen. Voordien had
zij echter reeds tandheelkundige hulp
verleend en was derhalve tot tweemaal
150 boete veroordeeld. De officier van
Justitie eiste thans tweemaal 300.
De twee andere veroordeelden ver
klaarden ieder jarenlang hun praktijk
te hebben uitgeoefend zonder in aanra
king met de justitie te zijn geweest. Een
van hen achtte het plotselinge optreden
van de politie beneden peil. De ander
vond de straf door de verbeurdverkla
ring van het instrumentarium, dat hij
minstens 5000 waard achtte, veel te
hoog. Tegen beiden werd bevestiging van
de geldboete 175 en 50) geëist.
Ten aanzien van de zaken van de laat
ste twee verdachten merkte de president
op: „Ik heb nog nooit zo'n janboel ge
zien als die, waarin men deze tandtech
nici al die tijd heeft laten zitten". Het
betrof hier twee van de drie nog in le-
v*n zijnde personen die in 1929 niet toe
gelaten werden tot het examen voor
tandheelkundige. De derde werd onlangs
in hoger beroep van alle rechtsvervol
ging ontslagen. In 1926 was hun met vele
anderen een beperkte wettelijke bevoegd
heid verleend. Volgens een andere wet
moesten zij in 1929 examen afleggen. De
twee verdachten werden toen niet toe
gelaten omdat de minister hen te jong
vond.
De officier van Justitie was het hier
niet eens met de beslissing van de kan
tonrechter, die een van hen had vrijge
sproken en de ander had schuldig ver
klaard zonder oplegging van straf. Hij
eiste f 50 boete.
Uitspraak op 22 Mei a.s.
(Van onze Haagse redactie)
Naar wjj vernemen is thans niet meer
te verwachten, dat van regeringswege
tot verkoop van aardappelen zal wor
den overgegaan.
Het dreigement van de regering heeft
tot gevolg gehad, dat thans voldoende
goede zandaardappelen aan het publiek
worden aangeboden en dat aan de prijs
aanduiding van zandaardappelen beter
de hand wordt gehouden dan voorheen.
Men acht dit een stap in de goede ricsh-
ting en daar bovendien het tijdstip van
de nieuwe oogst nadert, is men in re
geringskringen van oordeel, dat het wei
nig zin meer heeft nog tot ingrijpende
maatregelen over te gaan.
De dader van de moord op de 20-
jange verpleegster uit het Diaconessen-
huis te Naarden is gisteren naar Naar-
den overgebracht. Hij heeft een volledige
bekentenis afgelegd. Uit brieven, die
men door huiszoeking in handen had ge
kregen, is gebleken, dat het motief van
de dader een verblindende, ziekelijke
jalouzie was. Hij kende het meisje reeds
voor hij als militair naar Indonesië ver
trok en meende thans, dat zij zijn lief
de niet beantwoordde en haar genegen
heid aan anderen gaf.
Al enige tijd liep hij met zijn afschu
welijke plan rond. Op de bewuste dag
is hij naar Naarden gekomen met de be
doeling het meisje van het leven te be
roven.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen
zal, nu de leden van het Commissariaat
Oorlogsschade zijn benoemd, binnenkort
met de uitkering van de huisraadschade
een aanvang worden gemaakt. Men ver-
wacht dat het schrijven aan het Com
missariaat, waarin de beslissing van de
minister van Financiën te dezer zake zal
worden medegedeeld, nog deze week
zal uitgaan, zodat reeds in de tweede
helft van deze maand met de uitbetaling
der huisraadschade kan worden be
gonnen.
Met de „Westerdam" van de Holland
Amerika Lijn zullen heden te Rotterdam
aankomen de twee collecties werken van
Vincent van Gogh die in September j.l.
naar de V. S. werden verzonden.
Zoals bekend werden de werken te New
York en Chicago geëxposeerd. Die ten
toonstellingen trokken ruim een half
millioen bezoekers.
Van 10 Mei a.s. af ir de volledige ver
zameling weer te zien in het rijksmuseum
Kröller Müller te Otterloo.