Een probleem, dat Nederland
niet kent
Voorstellen voor
eenheidsstaat
„De drie" nodigen Rusland uit
tot besprekingen
een Duitse
Benzine-auto ramt tramwagen
■MB -
FINLAND'S KRITIEKE UUR:
SEPTEMBER 1952
Als cle herstelbetalingen aflopen
Ze zouden ergens in de Witte Berg in Utah verborgen liggen, eens
op de rug van slaven helemaal uit Mexico er heen gebracht
Communisten bij
gestigmatiseerde
Wat gebeurt er met
Westerling?
Twee jongelui en een
boer
Barre ontdekking
Slachtoffer van moord
te Arnhem begraven
Wat betekent de Eur.
samenwerking voor mij?
J
Nuchtere Amerikanen zoeken naar een
onvindbare goudschat
Ruim dertig mensen levend verbrand
Af
ZATERDAG 27 MEI 1950
PAGINA 3
HET VOORMALIGE derde
GRENSBATALJON
een revolver en een gefingeerd
paard
van mij nopruimingsdienst
'*«v.
2S&X jv-fi
HP
VIJF EN ZEVENTIG JAAR
IN DIENST
Prijzen uitgereikt van K.R.O.-
prijsvraag
De canyon in de woestijn
De laatste poging
De bewoners van Kanab zijn in 1922
definittef tot die conclusie gekomen. Ze
beschouwen de steeds weer opduikende
goudzoekers met een medelijdende blik.
De ouderen geven toe, dat er een goud
schat beraven kan liggen, maar de jon
geren halen ongelovig hun schouders op.
Toch luisteren ze graag naar de verhalen
van de veteranen van 1922, die het zoe
ken hebben opgegeven, nadat ze tot het
inzicht waren gekomen, dat liet hen
ruineren zou. Bovendien, ze hadden huns
inziens een waarschuwing gekregen. Her
haalde malen was, als ze de grotten en
c
(Van ónze speciale verslaggever).
als gevolg een ontslag van zeer vele ar
beiders, werkloosheid dus in een onge
kende omvang.
Natuurlijk zijn er mogelijkheden om de
oudere arbeiders, die geen werk meer in
de scheepsbouw- en ijzerindustrie vin
den, naar ïun oude beroepen terug te
voeren; de jongeren zullen geheel her
schoold moeten worden. Er zijn andere
bedrijven, die slechts op een gedeelte
lijke capaciteit sommige op minder
dan vijftig procent werken, en die
gaarne nieuwe krachten zouden opne
men. Het n.oet ook mogelijk zijn de
schrikbarende vrouwenarbeid vaak
tot negentig procent van het bedrijf
door mannenkracht te vervangen. In elk
geval echter komt men voor een omwen
teling in het arbeidsproces te staan,
welke het uiterste van de Finse inspan
ning zal vereisen, om haar te boven te
komen
Gelukt dit, en de Finse energie doet
in dit opzicht zeer veel verwachten, dan
1 ligt voor dit arbeidzame volk ongetwij
feld een goede toekomst open. Maar toch
zien velen het kritieke uur van het ein
de der herstelbetalingen met grote be
zorgdheid en zelfs met angst tegemoet.
Want in deze ontwikkeling liggen zovele
onbekenden, dat niemand hel waagt zich
i aan voorspellingen over te geven. Men
ziet de mogelijkheden en berekent de
kansen; verder durft men niet te gaan;
de toekomst is te onzeker.
De Italiaanse stad Bologna met haar
communistische opleidingsschool èn haar
communistische burgemeester Dozza staat
zowel in Italië als in het buitenland be
kend als een bolwerk van de Italiaanse
communistische partij. Daarom heeft het
des te meer de aandacht getrokken, dat
de pater Capucijn Pio di Pietralcina uit
het klooster te San Giovanni Rotondo
verschillende malen bezoek heeft ontvan
gen van vooraanstaande en overtuigde
communisten uit Bologna. Deze pater Pio
is bekend als gestigmatiseerde.
Het meest merkwaardige i® echter wel,
dat Italia 3etti, secretaresse van de pro
vinciale afdeling van Bologna yan de
communistische vereniging van Italiaanse
vrouwen een bezoek is gaan brengen aan
het klooster te San Giovanni Rotondo. Zij
woonde des morgens een H. Mis bij, die
werd opgedragen door de gestigmatiseer
de pater Pio. Hierdoor werd zij zo ge
troffen, dat zij zich daarna bekeerde.
Afgevaardigden ->-an de communistische
party in Bologna hebben verschillende
malen getracht hup vroegere medewerk
ster van gedachten te doen veranderen.
Echter zonder resultaat.
1 urku, Finlands oudste stad, lang de hoofdstad van het land, met zijn
historische gehouwen; op de voorgrond moderne arbeiderswoningen, in
het midden het hertogelijk kasteel, op de achtergrond Finlands oudste
eens katholieke kathedraal.
In September 1952 lopen de herstelbetalingen, welke Rusland Finland
heeft opgelegd, af; tenzij zich natuurlijk onvoorziene economische moeilijk
heden zouden voordoen. Maar deze zouden wel buitengewoon groot moeten
zijn, vóór het Finse volk om verlenging van de vastgestelde termijn zou
vragen. Het heeft de eerlijk verdiende faam, dat het zijn verplichtingen
steeds tot het uiterste en met totale krachtsinspanning voldoet. Het ziet
nu uit naar het ogenblik, dat het als een immense bevrijding kan en zal
voelen.
De berichten over Westerling blijven
elkaar tegenspreken.
Th an >3 komt Reuter met een telegram
uit Lr .den. dat „volgens gewoonlijk be
trouwbare bronnen" de ex-kapitein bin
nenkort uit Singapore zal worden uit
gewezen. De Nederlandse regering zöu
reeds op de hoogte zijn gebracht van het
voornemen van het gouvernement van
Singapore om WesterUng, daar hij een
Nederlands burger is, naar Nederland te
sturen.
Tevens werd „uit gewoonlijk betrouw
bare bronnen" vernomen, dat Westerling
onmiddellijk na aankomst in Nederland
zal worden gearresteerd. Dit kon men in
officiële kringen niet bevestigen.
Men neemt aan. aldus Reuter, dat de
Nederlandse regering reeds enige tijd de
juridische kant van de zaak bestudeert
om vast te stellen, of, en zo ja, welke
beschuldigingen van criminele aard te
gen Westerling kunnen worden inge
bracht.
Maar hetzelfde Reutertelegram, waar
in dit alles wordt gezegd, maakt er mel
ding van, dat volgens een andere bron,
de beslissing over uitlevering of uitwij
zing nog steeds ligt bij het gerechtshof te
Singapore en.... dat dit waarschijnlijk
de volgende week met het verhoor zal
beginnen.
Op Maandag 29 Mei (2e Pinksterdag)
komen de oud-gedienden van het voor
malige Se grens bataljon weer te Roozen-
daal bijeen ter herdenking van de ge
sneuvelden.
Voor' de_ katholieken is er om half elf
een .H. Mis m de St. Janskerk. Om half
twaalf algemeen appèl op de Bloemen
markt. Daarna afmars naar de begraaf
plaats voor kranslegging. Vervolgens
vindt de onthulling plaats van de
maquette van liet toekomstig gedenk
teken.
De Britse, Franse en Amerikaanse hoge commissarissen in West-Duitsland
hebben generaal Tsjoeikof, de Sovjet-Russische opperbevelhebber in Duits
land en voorzitter van de Sovjet-Russische controle-commissie, in zijn
hoofdkwartier te Karlshorst drie afzonderlijke, doch gelijkluidende nota's
doen toekomen, waarin de „Westerse grote drie" de Sovjet-Unie uitnodigen
deel te nemen aan besprekingen, welke ten doel hebben in geheel Duitsland
verkiezingen uit te schrijven, zulks als inleiding tot de vorming van een
Duitse eenheidsstaat. Aan de inhoud dezer nota's is 't volgende ontleend:
De Britse, Franse en Amerikaanse
ministers van buitenlandse zaken ver
klaren, dat de vorming van een rege
ring voor geheel Duitsland, aan de ha.id
van de in hun nota's uitgewerkte begin
selen, de weg zou bereiden voor het
sluiten van een vredesverdrag met Duits
land.
De drie ministers hebben in hun op
14 Mei j.l- gepubliceerd communiqué
reeds doen uitkomen, dat zij niet voor
inemens zijn een afzonderlijk verdrag
met de West Duitse federale republiek
te sluiten, onder meer niet, omdat dit
een aanvaarding van de permanente, ver
deling van Duitsland zou betekenen.
De drie ministers onderschrijven de
Men zou verwachten, dat dit heerlijke
moment met onbeperkte vreugde zou
kunnen worden tegemoetgezien en be
reikt. De vreugde is er inderdaad, maar
zjj is niet onvermengd. Want als de grote
streep onder de afrekening met Rusland
wordt gezet, dan ligt een toekomst open,
waarvan men op dit ogenblik de volle
aspecten allerminst kan doorschouwen.
Men weet, dat sovjet-Rusland in het
vredesverdrag met Finland herstelbeta
lingen tot een bedrag van driehonderd
miliioen goud-dollars eiste. Deze „scha
deloosstelling", welke nog gepaard ging
met het verlies van uitgestrekte en rijke
gebieden, o-m. van Karelië en Petsftmo,
zou moeten worden betaald in goederen.
En de prijs van deze laatste zou worden
berekend op de basis van de wereldprijs
voor deze producten in het jaar 1938,
met een kleine correctie welke tussen
de 10 en 15 procent kon liggen. In de
practijk kwam dit hierop neer, dat ten
gevolge van de prijsstijgingen en de ont
waarding van het geld, de herstelbeta
lingen een bedrag van tussen de 700 en
800 miliioen goud-dollars zouden ver
eisen.
Was de termijn voor de totale voldoe
ning van deze schold aanvankelijk op
zes jaar gesteld, later werd zij op acht
jaar gebracht. En toen Finland de helft
van het herstel stipt op l(jd had voltooid,
halveerde Roeland het restant. In de
practijk kwam dit hierop neer, dat de
leveranties voor alles wat met bout,
Finland's overvloedige nationale product,
verband hondt, een aanmerkelijk grotere
verlaging werd toegestaan; een veel
kleinere voor de producten van de
«cheeps- en ijzdllndustrie. Het totaal,
dat Finland op 1 September 1952 aan
herstelbetalingen zal hebben opgebracht,
wordt dan ook no nog op ongeveer 700
miliioen goud-dollar geraamd.
Om aan de levering van schepen en
producten uit de ijzerindustrie te kun
nen voldoen, heeft Finland zijn indus
triële apparaat geweldig moeten uitbrei
den. Het heeft bovendien het aantal ar
beiders in de desbetreffende bedrijven
tot tweehonderdvijftig procent moeten
opvoeren. Deze werkers, vaak komende
uit de hout- en papierindustrie, hebben
een grondige herscholing ondergaan, en
zijn nu veelal vakmensen in hun branche
geworden. Zij zijn geen houtbewerkers
meer, maar scheeps- of locomotieven-
bouwers geworden.
daor juist ligt de kem van een van
inlands hardste toekomstige problemen.
Het moeilijkste is momenteel en zal
v0»i blijven de angstwekkende
inflatie, waarin het jand is gedompeld,
en t„0 USvXe^re «een oplossing
gevonden of in zicht is. Integendeel, de
loonsverhoging van 15 procent, welke
binnenkort wel zal ingaan, en welke
volgens deskundigen in feite op een ver
hoging van 25 procent der productiekos
ten neerkomt, zal de prijzen in dit on
gelooflijk dure land, net duurste van
Europa, een eenvoudig, volgens onze be
grippen uiterst bescheiden menu met een
aperitif, een tafelwater, koffie en de
fooi komt in Hollands geld omgerekend
op een twaalf a dertien gulden in een on
gekende hoogte opdrijven. De spiraal
draait, waar ls het einde?
Een der gevolgen zal zijn, dat, tenzij
de regering er in slaagt een radicale de
valuatie van de Finse mark door te voe
ren, zonder dat al te ingrijpende conse
quenties op de binnenlandse markt in-
zetten, de producten van Finlands thans
veelzijdige industrie zo prijzig zullen
worden, dat zij op de buitenlandse mark
ten geen afzet meer vinden. Zeker niet,
over enige tijd de Duitse concurre
rende productie weer alom verschijnt.
Het is allerminst zo, nat de Russische
herstelleveringen de gehele Finse pro
ductie absorberen. In 1949 bedroeg de
totale uitvoer van Finland 62 milliard
Finse marken, die van de herstelbeta
lingen alleen 12% milliard. Wil nu de
betalingsbalans na September 1952 eni
germate in evenwicht komen, dan zal
dit laatste bedrag plaatsing op de vrije
markt moeten vinden. Ongetwijfeld zal
Rusland blijven afnemen, gelijk het ook
nu reeds vele Finse producten, naast de
gedwongen herstelleveringen, koopt.
Maar het ls en blijft een vraagstuk
van de eerste rang, of men voor bedoel
de 1Z% milliard een afzetgebied, waar
ter wereld ook, zal kunnen vinden.
Blijkt dit ondoenlijk, dan zal het scheeps
bouw- en overige industriële apparaat,
dat na 1944 met dure dollars is opge
bouwd, aanzienlijk moeten worden inge
krompen (zal Rusland het met het oog
op een eventuele oorlog door grote aan
kopen wellicht in stand willen houden?,
vraagt men zich. hier wel eens af)met
(Van onze correspondent).
By een landbouwer te Somerén ver
voegden zich in het avonduur twee jon
gemannen, die vertelden, dat zij een
paard te koop hadden. Indien de boer
interesse had kon hij meegaan om het
dier te bezien in een weide buiten het
dorp. De boer kon inderdaad een paard
gebruiken en gedrieën fietste men de
Peel m. Op een eenzame plek sommeer
den de twee jongelui de landbouwer
af te stappen en onmiddellijk stond een
hunner met een revolver voor hem en
eiste ziJ? geld op. De onthutste man
overhandigde de kerel een bedrag van
85, wierp daarna zyn fiets we t
zijn klompen uit en holde weg
Na thuis wat op zijn verhaal te ziin
gekomen, waarschuwde hij <je politie
en deelde haar mede, dat hij een van
het tweetal had herkend als een inge
zetene van Helmond, 't Signalement werd
daarop verspreid met liet gevolg, dat een
politie-agent de volgende avond in de
Molenstraat te Helmond de gezochte
ontdekte in gezelschap van een andere
man. Toen hij beiden wilde arresteren
ging een er vandoor, doch toen deze
kort nadien op zijn kamer in de He
melrijkstraat kwam. wachtten twee re
chercheurs hem op. Na kort verzet werd
ook hij gearresteerd. Het bleken te zijn
de 31-jarige werkloze kantoorbediende
G V. en de 27-Jarige A. H. v. D„ bei
den uit Helmond. De revolver hadden
zij niet meer in hun bezit. Gisteren zijn
de heren aan de politie in Someren over
gegeven.
BK het lossen van zand uit een schip aan
een kade te Amsterdam vond een der arbei
ders 'n voorwerp, dat verdacht veel op een
landmijn leek; het was rond, had de juiste
afmetingen en zelfs „voelhorens" ontbraken
niet. De man, die het ding in de hand had,
realiseerde zich eensklaps het gevaar dat hij
liep, smeet het met een grote boog het water
In, waar het terecht kwam en zonk bij een
ander schip. De schipper van dit vaartuig
kreeg arrest. Hi) mocht zijn schuit niet af:
eerst moest de mijnoprulmingsdlenst komen
om de mtjn te bergen en onschadelijk te
maken. Vijf-en-een-half uur later was de
M. O. D. present, een duiker daalde af en
viste zeer omzichtig het projectiel uit het
waterdat toen een oud onderstuk van een
éénpits-petroleumtoestel bleek- te zijn.
I nayfiVi-j.-'i-;
inhoud van de op 22 Maart i.l. door het
parlement van de West Duitse federale
republiek aanvaarde resolutie, waarin
wordt verzocht in geheel Duitsland vrije
verkiezingen voor een grondwetgevende
nationale vergadering uit te schrijven
te houden onder voor de geallieerden
aanvaardbare voorwaarden.
De aandacht van de Sovjetrussische
autoriteiten wordt speciaal gevestigd op
paragraaf één der resolutie, waarin wordt
voorgesteld, dat de vier bezettende mo
gendheden gezamenlijk de tekst der be
palingen zullen opstellen, volgens welke
dergelijke verkiezingen zouden kunnen
worden gehouden. De Britse Franse en
Amerikaanse regeringen verklaren zich
hiertoe bereid. Indien de Sovjetrussische
regering hieraan eveneens haar goed
keuring zou hechten, stellen de drie re-
geringen voor. dat besprekingen hierover j
aan de hand van een aantal nader aan
gegeven punten zullen worden gevoerd
Tenslotte verklaren de Britse, Franse
en Amerikaanse ministers van buiten
landse zaken nog, dat, indien een rege
ring voor geheel Duitsland overeenkom
stig de in hun nota's genoemde beginselen
tót stand is gekomen, de vier bezettende
mogendheden onmiddellijk besprekingen
moeten aanvangen over het sluiten van
een vredesverdrag met Duitsland-
Gistermiddag waren er zeer veel men
sen op het kleine kerkhof te Schaars-
bergen, waar de teraardebestelling plaats
vond van het dezer dagen vermoorde
17-jarige meisje Betsie van Galen In het
sterfhuis werd vooraf een korte rouw
dienst gehouden door ds. J. H Wessel.
Ned. Herv. predikant te Schaarsbereen.
Tientallen bloemstukken dekten de baar.
waarnaast meisjes liepen uit de klas.
waartoe Betsie behoorde
Als eerste spreker voerde aan de groeve
een oom van de overledene namens de
familie het woord.
Dr. G. Aalbers, rector van het Ch-
lyceum zeide, dat de verslagenheid
het vernemen van de dood groot w, -
Docenten en leerlingen waren verhijs'e
door het gebeurde. Betsie was een
meisje, dat men bende als een goece
leerling en een goede klasgenote. Ds
Wessel voerde daarna het woord, waarna
tenslotte de oudste broer van het slacht
offer namens de ouders, broers en zusjes
dankte voor de grote belangstelling en
het grote medeleven.
Langs de inkepingen in de bergwand, die gezamenlijk een primitieve
trap vormen, eeuwen geleden gemaakt, klauteren goudzoekers naar boven.
Over enkele dagen, de juiste datum
moet nog worden vastgesteld, zal de heer
Jacobus van der Vliet, Staaldiepsedijk 12
op het eiland Rozenburg, het zeer bij
zondere feit herdenken, dat bij gedu
rende een periode van niet minder dan
75 jaar in dienst is op het landbouw
bedrijf van de familie Van Dorssen te
Rozenburg.
De gebrs. Van Dorssen, die thans het
bedrijf beheren, kunnen ook de juiste
datum niet opgeven, omdat de heer Van
der Vliet als jongen bij hun overgroot
vader in dienst is getreden. Hij maakte
dus reeds vier geslachten mee en de
archieven zjjn niet van dien aard. dat
daaruit terstond alle gegevens te putten
zijn. Men neemt echter aan, dat de ar
beider ais jongen van 12 jaar bij wij
len de heer J. C. van Dorssen zijn werk
zaamheden begon.
Nu ls hij 87 jaar geworden en thans
zijn lichte werkzaamheden zijn deel. Ter
gemunte-secretarie op Rozenburg
hoopt men aan de hand van de destijds
verzamelde gegevens, toen de heer Van
der Vliet ook al om zijn langdurig
dienstverband een onderscheiding ont
ving, de juiste datum van jubileum vast
te stellen.
De voorzitter der K.R.O., prof. Ar. J-
B. Kors, reikte gistermiddag in de be
stuurskamer van de K.RO. de prijzen
uit van de door de K.R.O. in samenwer
king met de E.C.A. Mission Netherlands,
de V.A.R.A. en het departement van
Economische Zaken georganiseerde prijs
vraag, onder het motto „Wat betekent
de Europese samenwerking voor mij".
De prijsvraag werd uitgezonden op de
Amerikaanse dag van 26 Maart. Er wa
ren vele duizenden inzendingen binnen
gekomen en daar waren verscheidene
zeer goede onder, zodat de uiteindelijke
keuze een zware opgaaf was. De heer
Toon Rammelt, programmaleider van de
KR.O., zeide, dat. de inzendingen het
overduidelijke bewijs leverden van de
intense aandacht bij de luisteraars voor
de problemen der Europese samenwer
king.
„De idealen", aldus zeide prof. dr.
Kors, „die in de inzendingen veelal de
boventoon voerden, zullen weliswaar niet
alle kunnen worden verwezenlijkt, doch
ze tonen niettemin aan, dat de Neder
landse bevolking bereid is aan de tot
standkoming van de samenwerking haar
beste krachten te wijden".
De prijsuitreiking werd bijgewoond
door de heren C. D. Huyler Jr„ public
affairs officer en E. Rachlis, information
officer van de E.C.A. Mission. Beiden
brachten hun erkentelijkheid voor het
door de diverse instellingen genomen
initiatief tot uiting en toonden zich ver
rast door het grote aantal inzendingen.
De prijzen werden als volgt verdeeld:
groep inzenders onder de 19 jaar: 1.
Lotte Mayer te Wageningen 18 jaar, die
de keuze heeft uit een tiendaagse reis
per vliegtuig voor twee personen naar
Londen Parijs of Rome; 2. E. H. Luyke-
naar te Rotterdam, 17 jaar (radiotoestel).
In de groep inzenders boven de 19 jaar
won C. J. Oort (21 jaar) uit Leiden de
eerste prijs, waaraan eenzelfde vliegreis
als voor Lotte Mayer verbonden is. De
tweede prys in deze groep werd behaald
door Lily Wielders, 84 jaar, uit Sittard,
die een zilveren cassette ontving.
De schatten van
Sinds de verovering van Mexico door de-Spaanse conquistadore Cortez
zijn ei" verhalen in omloop, als zou de laatste keizer der Azteken,
Montezuma, die door hem verslagen werd, in staat zijn geweest, zijn
schatten bijtijds weg te voeren. En al weer volgens die verhalen werden
die schatten zowaar helemaal iu de staat Utah ergens in een bergwand
verborgen. Dit moet in het jaar 1519 gebeurd zijn. En de gedurende
eeuwen verzamelde goudvoorraad van het rijk van Montezuma werd,
op een kleine hoeveelheid na, op de schouders van slaven dwars door
de helft van wat nu de herenigde Staten is, naar een veilige bergplaats
gevoerd.
In een deel onzer vorige oplaag hebben I toen zij een zijstraat zou inrijden, in de
wy reeds melding gemaakt van het feit,
dat Donderdag te Chicago een volgeladen
tram in botsing is gekomen met een
benzine-auto, waarna beide voertuigen hi
brand vlogen. De benzine-anto had een
capaciteit van 30 ton. Het aantal doden
bedraagt 33, zoals reeds bericht.
De botsing bad plaats *s avonds om
half 7 tijdens het spitsuur voor het
verkeer j„ het hartje van Chicago's
negerwjjk. Er bevonden zich ongeveer 50
mensen voor 't merendeel negers
In de tramwagen. De overlevenden zijn
alle gewond, 12 zeer ernstig. De chauf
feur van de benzine-auto kwam om het
leven.
Toen de brand weerlieden de trampas
sagiers wilden redden, vonden zij de ach
terdeuren van de tram gesloten. Bij de
berging der slachtofftrs bleek, dat de
meeste hunner nauwelijks geïdentificeerd
konden worden.
Volgens een ooggetuige werd de tram,
flank door de auto aangereden. Een luide
klap weerklonk, onmiddellijk gevolgd
door het gesis en geloei van enorme steek
vlammen van twee a drie verdiepingen
hoog. Daarop deden zich een 5-tal ont
ploffingen voor.
Verscheidene auto's, die zich achter de
benzime-tankwagen bevonden, vlogen
eveneens in brand. Door bet in vlammen
opgaan van een 5-tal woningen zijn een
100-tal personen dakloos.
De tramdiensten te Ghicago worden
door de stad geëxploiteerd en de gemeen-
telyke autoriteiten hebben een onmiddel
lijk onderzoek gelast.
De brandweer meest ongeveer een uur
spuiten, voordat zij in de uitgebrande
tram kon doordringen waarvan, zoals reeds
eerder gezegd, die achterdeuren, waar
achter de lijken van de omgekomen pas
sagiers werden aangetroffen, gesloten
waren. De politie is onmiddellijk begon
nen, de oorzaak hiervan te onderzoeken.
- f
Kauab in het nuchtere, zakelijke
Amerika wonen, kreeg de goudkoorts
hen toen onmiddellijk te pakken. De
cowboy beweerde, de kaart in een
klooster in Mexico opgespoord te
hebben.
Men is er nog steeds niet achter, in
hoeverre de man te' vertrouwen was. riet
was een zonderling, maar toch een per
sonage dat de moeite .had genomen, heel
de streek af te zoeken naar- Indiaanse
opschriften en tekens. Inderdaad komen
op tal van plaatsen in Amerika oude
opschriften en tekens voor, maar net
merendeel daarvan heeft men nogmet
kunnen ontcijferen. De eend staat er
veie malen iu rotsen of bergwanden
grift en juist dit teken, dat men met
een beetje goede wil in grote jun^n kan
terugvinden op de route, die door Mon
tezuma's slaven werd afgelegd, zou er
op wijzen, dat de White fountain, zoals
de bewuste berg heet. indertijd werke-,
lijk het doelwit van hun moeizame tocht
1S Het^ b^hi ieder geval een historie ro
mantisch genoeg, om er "jer nog het
een en ander van te vertellen, aan de
hand van een artikel, kortelings m een
Amerikaans blad verschenen De auteur
een fotosrssf mee. Zo ugzg dsn al
geen goudstaven fotograferen kon, hij
maakte toch fote's van holen en spelon
ken, die enige waarschijnlijkheid geven
aan'het verhaal van Montezuma's schat-
ten.
Bovendien, de auteur ontdekte een aan
tal bijzonderheden, die op zich zelf in
teressant genoeg ziin. Ze werden hem
later door verschillende geleerden als
juist bevestigd.
De White Mountain, de Witte Berg.
ligt aan het einde van een canyon en is
een van de daarom heen zich verheffen
de bergen. De canyon en zijn omgeving
n „ocnhiorirmi i zijn tegenwoordig niet veel meer dan
i „ni V. dat Montezuma sinds geruime tijd tot de conclusie ge- woestijn, volkomen uitgedroogd land van
Wel hebben zowel de bewoners van
Kanab als verschillende onderzoekers
als zeker vastgesteld, dat talrijke ho
len, ook enkele in de White Mountain,
bewoond zijn geweest. Men heeft er
sporen van vuren en etensresten ge
vonden en tevens overblijfselen van
primitief metselwerk. Die holen zijn
in de loop der tijden door inwatering
ontstaan. Het bergland bestaat voor
namelijk uit zandsteen, die gemakke
lijk uitslijt. Het water groef eerst
sleuven en gangen. Deze werden ten
slotte holen en grotten.
Aldus is ln de White Mountain een
waar labyrinth ontstaan. En het is hier,
dat elk jaar weer ondernemende lieden
enkele weken oL. maanden doorbrengen,
om er te zoeken en te graven naar de
schatten van Montezuma, al horen ze
dan in Kanab, dat. dit zoeken eenvoudig
hetzelfde is als het speuren naar een
naald in een hooiberg.
holen doorzochten, onverwacht een groot
brok steen naar omlaag gevallen. Aan
vankelijk dachten ze, dat het toeval was.
Maar toen ze de steenblokken eens na
der beschouwden, kwamen ze tot de con
clusie, dat ze door mensenhanden waren
gemaakt. Nu veronderstellen de vetera
nen van Kanab iets angstaanjagends: de
blokken steen zouden door de slaven van
Montezuma in de gewelven zijn aange
bracht en dusdanig geplaatst, dat ze op
vreemde indringers neerstorten. Maar
hoe...... dit is al weer een der vele
puzzles van de White Mountain.
Een bijzonder merkwaardige puzzle
is de trap, die van een dal naar de top
van een berg bij de White Mountain
leidt. Deze trap is heel primitief en be
staat slechts uit inkepingen, waarop
net voor een mensenvoet plaats is
Maar het is ontegenzeggelijk een trap
en ze voert naar een soort platform,
hetwelk vroeger wellicht als uitkijk
heeft gediend. Wellicht, voor de toen
malige bewoners der holen, om nade
rende vijanden te zien aankomen of
voor een wacht van slaven, die de
White Mountain moesten bewaken.
Men ziet, de wildernissen der Verenig
de Staten, waar nog enkele generaties
geleden'de Roodhuiden rondzwierven,
kennen evenals.de Oude Wereld hun ver
halen van geheimzinnige schatten. In
Utha zou de staatskas van het Azteken-
rijk begraven liggen, dat bezweek onder
de slagen der Spaanse veroveraars. Langs
de Atlantische kust zjjn weer verlialen in
omloop, speciaal in Florida, omtrent
door zeerovers daar langs de het strand
verborgen schatten.
De mensen van Kanab praten niet
graag over de goudkoorts, die hen in
1922 deerlijk te pakken heeft gehad en
hen maanden lang hun huis en hof heeft
doen verwaarlozen. De begeerte had hun
toenmaal zozeer aangeraakt, dat de ge
meenteraad een besluit nam, waarbij het
verboden werd, het woord „goudschat" in
de mond te nemen. Men wilde niet, dat.
iemand tegenover vreemden z'n mond
zou voorbij praten, nam alle voorzorgs
maatregelen, ofschoon Kanab evenals nu
vrijwel van de wereld afgezonderd ligt.
De dichtst nabij zijnde spoorlijn loopt er
enkele honderden kilometers vandaan.
Ve hoofdstraat van het Mormoncnstadje Kanab in Utah, dat in 1922
uitliep, om de goudschat van Montezuma te zoeken.
alg losprijs aan Cortez een grote hoeveel- komen, dat het ondoenlijk is, naar
heid goudstof, talrijke gouden staven en
een aantal kostbare edelstenen overhan
digde, waarvan de waarde heden ten
dage ongeveer dertig miliioen gulden
zou zijn. Cortez heeft geprobeerd, aan
Montezuma te ontrukken, waar de goud
schat, die ettelijke honderden millioencn
waard moet zijn geweest, verborgen was.
Maar Montezuma stierf, zonder het ge
heim te openbaren. En door de een of
andere onverklaarbare reden is dit ge
heim ook nooit verraden door de slaven,
die de schat naar het hoge Noorden
brachten. Had de een of andere belofte
hun mond gesnoerd?
Deze vraag en talrijke andere houden
sinds jaar en dag de bewoners van het
stadje Kanab bezig, dat in het canyon-
gebied van Utah ligt en in welks om
geving de berg zich verheft, waarin de
goudschat verborgen moet liggen. De
mensen in Kanab zijn Mormonen en zijn
Montezuma's goud te zoeken, omdat er
te weinig aanwijzingen bestaan, waarop
ze zouden kunnen afgaan. Men kan in
een berg nu eenmaal niet elke kubieke
meter steen ondersteboven halen. Het is
eenvoudig onbegonnen werk.
Een zwervende cowboy
Toch is uien er enkele tientallen
jaren een keer mee begonnen, nadat
een zwervende cowboy, die al sinds
geruime tijd becl de streek bad af
gezocht, afgaande op in omloop
zijnde verbalen, op een goede dag
met een kaart te voorschijn was ge
komen. Ofschoon de mensen in
zand en rots cn zandsteen. Maar vier
honderd jaren geleden moet dit gebied
rijk aan water zijn geweest en hebben
zich cr zelfs moerassen uitgestrekt. Vond
sten hebben uitgewezen, dat cr zich ook
talrijke eenden ophielden en dat er men
sen woonden. Men heeft nog niet kun
nen vaststellen, of de in deze buurt wo
nende Indianen afstammelingen zijn van
de toenmalige bewoners, die er reeds
eeuwen vóór bet jaar 1519 leefden of
van de slaven van Montezuma.
Het voorkomen van het teken van de
eend in deze streek cn op de waarschijn
lijke route van de, onder het goud zwoe
gende slaven uit het Aztekenrijk in
Mexico, wordt als een aanduiding be
schouwd, dat degenen, die het aange
bracht hebben, wilden zeggen, dat de
route leidde naar een streek, waar veel
eenden voorkwamen. De tekens zouden
dus een bevestiging zijn van het oude
verhaal. Maar zekerheid bestaat nier-
over niet.
Een der talrijke, grotten in de Witte Berg. In een dergelijk hol sou de
goudschat van het Rijk de Azteken verborgen moeten liggen
