Laatste daffen van een Koninklijke
ballingschap
Op bezoek bij Koning Leopold
Sociaal werk en gezondheid
Ervaringen van Amerikaanse
studiereis
De BLANKE „PASSIONARIA"
SIGAREN NIET
GOEDKOPER
EEN BOEIENDE, MAAR ANGST
AANJAGENDE FILM
Belasting betalen
zonder geld
Aardbeien naar de V.S.
Vaticaan reageert op
uitwijzing Mgr. O'Hara
Fischer en Aus der
1' ünten in cassatie
Vogelpest te Uddel
Amerika en Z. O.-Azië
All the King's Men'\ verrassend debuut
ran Robert Rossen als filmregisseur
Interessante bijeenkomst voor de
tv ij k verpleegsters van W.G.-Kruis
DÜJMjjERDAG 6 JULI 1950
PAGINA 3
J
i "lil9 1
Afschaffing omzetbelasting komt
industrie ten goede
y
Voor V.A.B. en heffing ineens
Belastingschuldigen, die niet in
staat zijn de door hen verschuldig
de vermogensaanwasbelasting of
vermogensbelasting ineens te be
talen, kunnen voortaan ook het
Rijk tevreden stellen met andere
zaken dan geld. Dit blijkt uit een
beschikking van de minister van
Financiën, welke in de Staats
courant van Woensdag gepubli
ceerd werd. Ook zij, die deze be
lastingen binnen de daarvoor .ge
stelde termijnen slechts met buiten
gewoon bezwaar geheel of ge
deeltelijk kunnen voldoen, vallen
onder deze beschikking, die Vrij
dag a.s. in werking treedt.
BEMIDDELING VAN
KONINGIN VERZOCHT
inzake reorganisatie van liet
K. N. I. L.
„SIBAJAK" BRACHT 1300
REPATRIANTEN THUIS
Diploinatiek-militaire missie
tijgen.
(Van onze Brusselse correspondent)
GENèVE, Juli 1950.
In de helverlichte nachttrein, die ons
van Brussel naar Genève bracht,
heersten vreugde en opgewektheid. Voor
de een was hij de geheimzinnige poort
naar een vacantie, die men vrolijk
en vol afwisseling wenste. Voor de an
der, en hier denk ik meer speciaal aan
de Italiaanse mijnwerkers, die met
vrouw en kinderen en met, zo mogelijk,
nog méér pakken en valiezen in de
derde klasse waren opeengestapeld, was
dat plomp gedrocht ineens zoiets
geworden als een Pegasus, het
gevleugeld paard uit de legende, dat ze
met stalen vleugels naar hun zonnige
land voerde, waarnaar zij al de tijd, die
zij in de Borinage hebben doorgebracht,
heimwee hadden.
Van de nacht, met zijn lied van rate
lende wielen, over in het maanlicht
glinsterende rails, eindeloos ver, gleden
wfl in de dag. Een stralende zon had de
volle maan verdrongen, in de dagelijkse
strijd van het licht tegen de duisternis.
De Elzas ontwaakte. Hier en daar hoor
den wij klokken kleppen in de typische
torens van stemmige kerkgebouwen.
Dat was het begin van de dag.
In Zwitserland triomfeerde hij al
volop. Tussen Bazel en Genève was er
geen stroom, geen plas, geen meer,
waar niet de mensen afkoeling en ver
frissing zochten in het water, dat van de
heuvels en bergen komt en zo koud is
als ijs. Indien wijlen mijn vriend Felix
Timmermans naast mij aan het venster
van de spijswagen zou hebben gezeten
en het schouwspel zou hebben gezien
van zovelen, die van het leven ge
nieten, dan zou hij met een goedige
monkel in zijn niet minder goedig
gelaat aan Pallieter hebben gedacht en
met een knipoog mij hebben gezegd:
„Carpe diem. Zie eens, jongen, hoe die
mensen in vrijheid en blijheid van het
leven genieten. Wat 'n Pallieters!"
Ik geloof echter niet, in de veronder
stelling dat ik iets dergelijks met de Fee
zou hebben meegemaakt, dat ik met véél
aandacht naar zijn uitbundigheid zou
hebben geluisterd. Mijn gedachten waren
helemaal elders. En ondanks de zon, die
de wereld in een ware feestroes zette,
kon ik mij niet op die majeurstemming
instellen.
Is niet voor mij het doel van deze reis
een ontmoeting met een der meest
beproefde personen van deze eeuw,
koning Leopold van België? Oh, de zo
onrechtvaardig verbannen koning was
als mens niet dramatischer dan andere
stervelingen. Hij was eens een kind
zonder zorgen, een souverein vol illusies,
maar veel meer nog een koning, die zich
geheel aan zijn volk had gegeven, het
naar toppunten van nationale deugden
en welvaart op elk gebied wilde leiden.
Hij was een vorst, die zich geheel wij<3de
aan de hoge roeping van zijn koning-
Zeer velen zijn van mening, dat wan
neer straks 'de sigaren van omzetbelasting
zullen zijn vrijgesteld, de prijzen van
deze rokertjes zullen omlaag gaan. Dit
wordt echter niet zo. De g „Qgdc
deze belasting zullen namelijk ten goede
komen aan de industrie, welke
weet in nood verkeert. De kostprijs
hogende factoren welke de laatste
den zijn opgetreden, zijn zo sterk,
er grote verliezen worden geleoen.
wanneer de omzetbelasting niet v'el
uitgeschakeld, zouden de prijzen in
winkels aanmerkelijk moeten stijgen, ui
er in de toekomst een prijsverlaging zal
komen, valt op het ogenblik nog niet te
zeggen. Wel doet de industrie al haar
best om een verlaging te bereiken.
Anders ware het geweest, wanneer de
accijns van 37 tot 10 procent zou worden
teruggebracht. Dan zou ook de klant
terstond lagere prijzen hebben gezien-
Van een accijnsverlaging kan echter
vooralsnog niets komen, omdat de hoge
accijns is vastgelegd in de nog niet
geratificeerde - Benelux-overeenkomst.
Elen accijnsverlaging kan daarom' alleen
ir Beneïuxverband tot stand komen en
zou dan gelden voor het gehele gebied
van de Benelux.
In verband roet het verschijnsel, dat
zich in de smaak van het publiek een
sterke wijziging heeft voorgedaan ten
gunste van sigaret en shag en ten na
dele van de sigaren wil men het sigaren-
reken stimuleren door een grote reclame
campagne, waarvan de kosten voor het
eerste half jaar op 250.000 begroot zijn.
schap. Al zijn daden waren gericht op
het hoogste belang van de volken, hier
en overzee, die aan zijn leiderschap
waren toevertrouwd. Het tegenover
gestelde beweren, zou gelijk staan met
de zon op klaarlichte dag te willen
loochenen. Toch zijn er mensen geweest,
die dat geprobeerd hebben. Hoge bomen
vangen veel wind. En zoals het dikwijls
gaat, had aanvankelijk het bedrijf van
het kwade de overhand op het edele.
Omdat wat edel en rechtvaardig is
rechtdoor gaat, zonder achterdocht, er
niet aan denkend, dat links en rechts
altjjd als geesten op de loer liggen.
Zo is het ook met koning Leopold
gegaan. Deze souverein, wiens hart en
gemoed zuiver waren van elke minder
verheven bedoeling en die, als een dooi
en door christenvorst, alle mensen voor
broeders hield, heeft op zijn koninklijke
weg demonen ontmoet, die hun gif naar
hem hebben uitgespuwd. Doch al gaat
de laster nog zo snel, de waarheid
achterhaalt hem wel. Er zijn oude
spreekwoorden van maar 'n paar regels,
die meer wijsheid bevatten dan hele
boekdelen. Omdat zij in de loop der
eeuwen aan de practijk en aan de er
varing zjjn getoetst. Ook hier sprak het
waarheid.
Wü dachten aan dat alles, in de trein,
die ons naar Genève en vandaar naar
Pregny bracht, waar wij de koning
zouden ontmoeten, die, in ruil voor de
hoge opvatting, die hij er van zjjn
koninklijke taak op nahoudt, meer hoon
en laster heeft moeten verduren dan
ooit tevoren iemand is beschoren ge
weest. Wjj weten het: er waren niet
alleen lasteraars. Er zijn ook millioenen
mensen, die deze op zo onrechtvaardige
wijze verguisde vorst dieper dan ooit
in hun hart dragen. Maar de donkere
wolken van de laster hebben lange tijd
de heldeie vlam van deze liefde aan het
oog van de wereld onttrokken.
Jarenlang werd de koning met zijn
gezin door de Duitsers in een harde
gevangenschap opgesloten. Daarna zjjn
andere vijanden gekomen, dezen van
binnen het land zelf, wier intrigues voor
de koning en de zijnen een nieuwe, lange
en pijnlijke verbanhing hebben gebracht.
Ja, wij weten het, het verbanningsoord
was ditmaal geen somber kamp met
hoge tralies en van kop tot teen
gewapende schildwachten. Het is zelfs
een mooi en weids domein, dat een ware
lusthof zou zijn voor ieder, die het als
zodanig voor zich zelf zou hebben
gekozen. Voor Leopold III van België
en zijn koninklijk gezin is het echter
even pijnlijk in deze, als wij dat zo
mogen uitdrukken, gulden kooi te zjjn
verbannen als destijds in die Oosten
rijkse vesting. Niet de omgeving, maar
de verbanning zelf drukt loodzwaar.
Was het niet Byron, die eens gezegd
heeft, dat van al de gevangenen de
bannelingen het meeste te beklagen
zjjn?
Hoe erg moet dat niet zjjn voor
iemand die, zoals koning Leopold, een
dergelijk lot ondergaat door de schuld
van eigen landgenoten, voor wie hij
toch vóór allés een goed en loyaal
souverein heeft wilien zijn?
Hoe menigmaal hebben wij niet horen
zeggen: „In zijn plaats zouden wij niet
zoveel geduid hebben gehad" Maar dat
is het juist: het geldt hier het drama van
een vorst, die zich met hart en ziel aan
een volk heeft geschonken, dit met een
koninklijke eed heeft bevestigd, en die,
wat ook zou gebeuren, die eed trouw zal
blijven, tot aan zijn dood'. Zoals een
moeder in alle omstandigheden van
haar kind zal houden, zo zal deze koning
eeuwig bezorgd blijven om het lot van
zij'1 volk. En er zich één mee blijven
voelen.
Ik weet het niet, waarom ik hier
ineens aan een novelle van Hugo
Verriest denk, waarin deze bescheiden
pastoor zich over mensen van zijn dorp
buigt, die ruw en ohrechtvaardig zich
hebben gedragen en waarvan hij, de
herder, het hoofd schuddend, toch nog
zegt: „Goed volk, mijn volk". Want
naast het minder prettige, had hij er
toch ook zo veel goeds in ontdekt en
was hij niet de herder van die kudde?
Zo ook moet de verbannen koning
dikwijls vaderlijk tot zich zelf zeggen:
„Goed volk, mijn volk".
Haast vjjf jaar is het geleden, dat op
een donkere winteravond het hek van
de villa Le Reposoir, te Pregny, voor
zichtig werd geopend, om doortocht te
verlenen aan een mysterieuze karavaan
van auto's, die zonder ook maar één
seconde te stoppen de lange allee
opreden, tot aan het bordes. Deuren
gingen open en dicht. In het licht der
lantaarns zag men silhouetten heen en
weer gaan. Uit Oostenrijk kwam deze
karavaan. Het was de koning der
Belgen, die voor hem en zijn gezin
gastvrijheid had gevraagd aan graaf
VOOR het eerste artikel uit een
reeks van vier, door onze
Brusselse correspondent over
de ballingschap van koning Leopold
geschreven een ballingschap,
welke, naar men hoopt, binnen
enkele dagen in de terugkeer van
de Belgische souverein haar geluk
kig einde vinden zal vragen wij
de bijzondere aandacht van onze
lezers.
eigenaar
van Le
Richard Pictet,
Reposoir.
Eén voor één verdwenen de gedaanten
in de villa, waarvan de deuren weer
dicht gingen. De auto's vertrokken. De
ongewone drukte viel geleidelijk stil in
het grote park, dat weer geheel onder
de macht kwam van de wind, die dooi
de bomen loeide.
Binnen in dat gebouw begon een
nieuwe, zo mogelijk nog pijnlijker ver
banning voor de koning der Belgen.
Kroonprins Boudewijn was toen 15
jaar oud, prinses Josephine-Charlotte
19, prins Albert 13 en de kleine prins
Alexander 3.
Pregny het Fundus Priniacus dei-
Romeinen telde alsdan ongeveer
duizend inwoners, waarvan één-vierde
katholieken.
Van de eerste dagen van hun aan
komst af, woonden de leden van het
koninklijk gezin de heilige diensten
bij in de bescheiden dorpskerk waar zij,
in de grootste eenvoud, tussen de andere
gelovigen plaats namen. De katholieken
van Pregny herinneren zich nu nog met
ontroering de eerste Kerstnacht der
koninklijke bannelingen. Die zoveelste
Kerstnacht, ver van het vaderland, zaten
de koning, zijn gemalin en de kinderen
R.K. Kerk te. Pregny.
in een lang en diep gebed verzonken
aan de voet van een schitterend met
witte seringen versierd altaar, die door
prinses de Rethy waren geschonken.
Voor allen in dat kerkje was dit een
bijzonder ontroerende Kerstnacht
Een nieuw exportartikel
Een eerste zending van ongeveer 60 ton
aardbeien met bestemming New Yrk is
gisteren te Rotterdam ingeladen door het
s.s. „Claiborne" van de Watermanline. Dit
is voor Nederland een nieuw export
artikel en men had gehoopt er dit jaar on
geveer een miilioen kilogram van naar
Amerika te kunnen verschepen. De
weersomstandigheden zijn echter niet
gunstig geweest, noch voor de kwantiteit,
noch voor de kwaliteit. Ongeveer de helft
van de aangeboden aardbeien bleek voor
uitvoer ongeschikt.
De aardbeien gaan als diepvriesvruch
ten naar Amerika. Zij zijn ingevroren in
een temperatuur van - 40 graden Celsius
en hebben een suikergehalte van 20 pet.
Het vervoer, dat 9 a 10 dagen in beslag
neemt, dient met de meeste zorg te' ge
schieden, want bij iets te hoge tempe
ratuur is de kans op siroopvormlng groot.
Daarom is dg lading, die door Catz Han
delsonderneming te Rotterdam wordt ver.
scheept, in de koelruimen van de „Clai
borne'' geladen, waar ze met alle zorg
wordt behandeld.
De bedoelde belastingschuldige, die van
i deze regeling gebruik wenst te maken,
1 moet ten kantore van zijn ontvanger
een verzoekschrift indienen, waarop de
goederen vermeld staan, die hij in be-
I taling wil geven en de bedragen, waar-
voor hij kwijting verlangt. Indien de
minister van Financiën gunstig op het
verzoek beschikt, moet hij de in betaling
te geven zaken leveren aan een in de
beschikking aangewezen ambtenaar der
domeinen. i
Dr. Nikijuluw. vertegenwoordiger van
de Republiek Zuid-Molukken. maakt be
kend. dat hij te zijner inlichting uit Dja
karta een telegram heeft ontvangen, dat
Woensdag aan H.M. de Koningin is ver
zonden. In het telegram wordt gezegd,
dat de reorganisatie van het K.N.I.L. niet
afdoende is geregeld en dat afvoer van
het contingent Abbonese militairen met
hun gezinnen op Java en Celebes naar
Ambon blijkbaar niet mogelijk is. Aan
H.M .wordt bemiddeling, zo nodig met
medewerking van het Internationale
Rode Kruis verzocht, zo mogelijk voor
26 Juli a.s. een oplossing te verkrijgen.
In de kringen van het Vaticaan werd
vandaag gezegd, dat men het bevel tot
uitwijzing van Mgr. Gerald Patrick O'Hara
uit Boekarest van dag tot dag verwacht
had.
De Amerikaanse bisschop was de laatste
vertegenwoordiger van het Vaticaan in
de landen achter het ijzeren gordijn.
Sinds de Roemeense regering in 1948
het concordaat met het Vaticaan opzegde,
is de nuntiatuur in Boekarest meer een
nuntiatuur in naam dan in feite geweest.
Het communistische regiem, aldus de
woordvoerders, heeft reeds maandenlang
pogingen gedaan om de bisschop uit
Roemenië te verjagen.
Naar het K.N.P. nader uit Vaticaanstad
bericht, is Mgr. O'Hara in het gebouw
der Nuntiatuur te Boekarest onder strenge
politiebewaking gesteld. De Roemeen-,
regering zou voornemens zijn de prelaat
te arresteren en voor de rechter te dagen.
1 egen beiden de doodstraf geëist
In de zaak tegen twee Duitsers, die
bij de jacht op Joden in Nederland
wel een zeer grote rol gespeeld heb
ben. heeft de proc.-fiscaal b(j de Bijz.
Raad van Cassatie tot de doodstraf ge
concludeerd. Het zjjn de 49-jarige
Franz Fischer uit Diisseldorf, die ve-
durende de bezetting aan het hoofd
stond van het „Judenreferat" te Den
Haag, en de 41-jarige Aus der Fün-
ten, die als dagelijks leider van de
„Zentralstelle für jüdische Auswande-
rung" in Amsterdam razzia's op Joden
organiseerde.
Villa „Le Reposoirte Pregny tegenwoordige verblijfplaats van
Z.M. Koning Leopold van Belgiè.
Zr. Cohtmba is verrast over de ere
penning, die haar door dokter
Gcerdes uiordt opgespeld.
Ook te Uddel op de Veluwe is de
pseudo-vogelpest uitgebroken.
Op twee bedrijven beide fokkerijen
aldaar heerst de ziekte in ernstige
mate. Er zijn reeds 2500 kippen afge
maakt.
Werd enige weken in Goor en Mar-
kelo vogelpest geconstateerd in enkele
pluimveebedrijven aldaar, thans heeft de
vogelpest zich verspreid in Enter (ge
meente Wierden), terwijl bij Nijverdal en
Vriezenveen in een tweetal bedrijven
een ziekte werd geconstateerd, die veel
op vogelpest gelijkt. In Goor en omge
ving zijn inmiddels enkele tienduizenden
kippen, haantjes, eenden enz. uit voor
zorg geslacht.
Het bedrijf in Enter, waar vogelpjest
werd geconstateerd, is van de landbou
wer J. S. aan de Goorseweg. Zijn gehele
pluimveestapel werd verbrand.
Aan de Lloydkade begon hedenoch
tend om acht uur de ontscheping van
de ..Sibajak". die met bijna 1300 passa
giers uit Indonesië in Nederland aan
kwam. Onder de passagiers bevonden
zich 170 K.N.I.L.-gezinsleden. alsmede een
aantal gezinnen van leden der Kon. Ma
rine en van Mariniers.
Het Amerikaanse ministerie van lands
verdediging heeft heden medegedeeld, dat
een Amerikaanse missie hoofdzakelijk
samengesteld militairen en functiona
rissen van het ministerie voor buitenland
se zaken, Vrijdag a.s. per vliegtuig naar
Zuid-Oost-Azië zai vertrekken, om een
onderzoek in te stellen naar de militaire
behoeften der in dit gebied door het com
munisme bedreigde landen. De missie zal
met Amerikaanse en buitenlandse func
tionarissen in Indo-China, Indonesië. Ma-
lakka. Birma, Thailand en de Philippijnen
beraadslagen.
„AU the King's Men",
welke hier te lande
ónder de titel „De Car
rière van Willie Stark"
'al worden vertoond, is
merkwaardige film.
let alleen omdat Robert
('ssen, die haar tevens
Produceerde en er het
s(eiiari0 voor schreef, er
zl'n '^buut als filmregis-
'"ol" mee maakt. Niet
!mU <n 'ló'e ecrstelinge
1C,n 1 t ^'rect de Oscar
1 N'V c j°Hywoodsc film
academie VOO). fJc beMc
regie opleVerde h
°p weinig zegt.
om'"1 ",i de tockennin"
van «leze prijs vaa£
vrcenidefactoren een rol
spelen- Maar vooral om
dat deze film Pen evpn
boeiende als a«g8taanja_
geilde en tegelijk bijna wetenschappelijk-deteraiincrende studie maakte
van de eiens oop Van Pen eenvoudige boerenjongen, die slechts door
een koge wer 1 eibinderd, de Hitler of de Stalin van Amerika te worden.
Ecn kleine tien jaar Vóór de jongste
wereldoord0*-, helemaal niet
onmogeUlk' d wm! u'?''5 Staten een
dictator op het Witte Huis zouden krij
gen. Een de staat Louisiana.
Huey Long genaamd, had de massa der
bevolking achter zich weten t,e krijgen,
door haar K0®1 p ™et gouden horens
te beloven, aIs 1ze maar op hem stemde.
Long was eea pleger en een leuge
naar; hij veriNJtte en koste van de
gemeenschap- f steun van
een bende Prof met behulp van
zijn gladde tong b^cht hp het tot. gou
verneur en deed zelfs een gooi naar het.
presidentschap- H?A'ee.lt„ <?.P, dat. hij
zijn doel zou &er CfE' h ZIJ de stem
men van de arme Kiezers, die zich zo ge
makkelijk lieten bedi tegen.
Het is zover njet gekomen. In 1933
werd hij neergeschoten.door de zoon van
een rechter, die hp te gronde had ge
richt. Een bloedig..emoe, hetwelk op
schrikwekkende wUze w°ord waar
maakt, dat wie het zwaard opneemt, ook
door het zwaard zal omkomen.
Van de sindsdien verschenen boeken,
die kennelijk op de stormachtige loopbaan
van Huey Long waren geïnspireerd, heeft.
Robert. Penn Warren's roman „All the
King's Men" de Pulitzer-prtjs verworven
len deze roman is door Robert Rossen tot
Bioderick Crawford. John Ireland en Mercedes McCam-
bridge in Robert Rossen's „All the King's Men".
vrouw, die hi; heeft onteerd, sterft. h(j
met een niet iegrijpend „Waarom?" op
de lippen, zonder: te kunnen inzien dat,
wat, hij deed, slecht was.
Zonder twij'el komen in deze film tal
van standaari-Scènes Voor, die men in
iedere film aantreft; welke tegen de cor
rupte Amerilaanse politiek te velde
trekt, zoals d< journalist, die niet gedrukt
krijgt, wat hj schrijft, de candidaat, die
zich op het aatste moment tegen zijn
opdrachtgevers keert, de aanhangers, die
zich van hur afgod afwenden, ais blijkt,
dat zijn voettn van leem zijn. Eveneens
moet wordei vastgesteld, dat deze film
veeleer tot le verbeelding dan tot het
verstand sprtekt.
Maar Robct, Rossen bewijst zjjn grote
kwaliteiten lis regisseur o.a. door de
wijze, waaroi hij de volksmassa's, welke
in deze film een voorname rol spelen,
laat zien en landelen als een levend we
zen, dat zjjn emmer blindelings volgt en
hem in alles gehoorzaamt, tot het zich
bij het eerst' teken van zwakheid en
wankelmoedirheid tegen hem keert.
Onder zijn r^ie leveren betrekkelijk on
bekende acte.rs (Broderick Crawford, tot
nog toe een speler van bijrollen, als
Willie Stark ;Mercedes McCambridge als
de keiharde, -ynische secretaresse; John
Ireland als deverslaggever, die hem blin
delings aanhjigt) een prestatie, die op
nieuw de betekkelijkheid van het vooral
door Hollywod gekweekte ster-dom be
wijst.
„All the IOg's Men" is het zien meer
dan waard, (m het navrante beeld, dat
zij geeft van le politiek, die soms in het
democratisch Amerika wordt bedreven.
Om de wijze,-vaarop zij de toeschouwer
tot het bese brengt, hoe gemakkelijk
een gewetenlos, berekenend en eerzuch
tig mens eenlitler of een Mussolini kan
worden. Maai vooral omdat zij op boei
ende en bekleimende wjjzo tot, nadenken
stemt en leet, dat menselijke eer en
menselijke degd verloren gaan, als ho
vaardigheid, ïachtsweilust en zelfzucht
de overhand i'Ügen.
F.
een aangrijpende, maar angstaanjagende
film getransponeerd, welke degenen, die
graag geloven, dat zo iets nooit in ons
land zou kunnen gebeuren, tot nadenken
zal stemmen.
All the King's Men" verhaalt de ge
schiedenis van een boerenjongen, die de
strijd aanbindt met de corrupte politici.
Een bouwschandaal, dat hij aan de kaak
poogt te stellen, geeft Willie Stark, zoals
h\j in de film heet, z'n grote kans. De
brandlrap van een school stort in en ver
scheidene kinderen komen om het leven.
Stark wordt door zijn politieke tegen
standers candidaat gesteld voor het gou
verneurschap en pas als de verkiezings
campagne bijna ten einde is, komt hij tot
de ontdekking, dat hij slechts een stro
pop is. Hij ontmaskert het plan en als hij
de reactie van het publiek ziet, beseft hij,
hoewel hij de verkiezingsstrijd verliest,
dat hjj de kunst van de demagogie heeft
geleerd. Van dat ogenblik af zoekt hij
alleen nog maar zichzelf en huldigt, hij
een nieuwe levensfilosofie: het. doel hei
ligt de middelen; alleen uit het kwade
kan het goede voortkomen, maar het is
Willie Stark, die uitmaakt, wat goed en
wat kwaad is; de wil van Willie Stark is
wet. Hoogmoed beheerst zijn leven. En
ais hjj tenslotte wordt gedood door een
kogel uit de revolver van de broer der
Het grote wijkgeltotiw van de Wit-Geïé Krnis-afdeling van Schiedam
heeft gisteren op zeer bijzondere wijze zijn veelzijdigheid en bruikbaar
heid getoond. Daarin waren op uitnodiging van de Zuid-Hollandse Bond
van het W'it-Gele Kruis hijeen de wijkverpleegsters en kraamdocenten
uit deze provincie. Een van de hoogtepunten van de dag. traditionele
wijze 0111 het contact tussen de wijkverpleegsters onderling en tussen
baar en hel bestuur te verstevigen, was het afscheid van Zr. Columba
uit Bodegraven, die in die plaats ruim 25 jaar als wijkverpleegster heeft
gewerkt. De voorzitter van de Zuid-Hollandse Bond, Dr. R. H. M. Ge'erdes,
speldde haar het ere-tcke» op, dat ter gelegenheid van libt 25-jarig bestaan
van de Nat. Federatie werd ingesteld voor de verdiensten van lien, die
25 jaar W it-Gele Kruis werk deden. Zr. Columba was de tweede wijk
zuster in Zuid-Holland wie deze onderscheiding ten deel viel.
Namens de collega's sprak Zuster Pas- I wijl overigens dit gehele werk zich nog
mans, de districts-huisbezoekster, haar de j in het stadium van ontwikkeling bevindt.
mooiste bloem torehiedeeën) aanbiedend,
die wij kennnen, opdat Zr. Columba deze
aan Hem kon geven, Die haar het wer
ken had mogelijk gemaakt.
Met enkele eenvoudige woorden dankte
de gehuldigde: „Ik hoop, dat jullie alle
maal zover moogt komen. Voor mij zit
het er op".
Hadden de wijkverpleegsters 's morgens
Zr. M. A. M. Schuurs practische richt
lijnen horen geven over hedendaagse
voeding en dieet; 's middags was het on
derwerp minder technisch.
Mr. de Vreeze, secr. van de Nationale
Federatie liet allen delen in de prettige
wijze, waarop hij drie maanden door
Amerlka is getrokken, studerend en ob
serverend alies wat met de sociale en
gezondheidszorg te maken had.
Behalve prettige en geestige reis-erva-
ringen had hij in zijn „brief-case" een van
de voornaamste na-oorlogse problemen op
het gebied van de sociale zorg meege
bracht. Hij vertelde uitvoerig over het
„Social case work", de hyper-individuele
vorm van sociaal werk, waaraan sociaal-
zorgend Amerika het hart verpand heeft.
Academisch gevormd man, als hij is,
lag het niet op zijn weg om a priori stand
punten te bepalen. Hij gaf een duidelijke
uiteenzetting van de feitelijke toestand cn
wachtte zich ervoor de mérites van dit
werk aan een critiek te onderwerpen.
Bovendien legde hij de nadruk op het feit,
dat dit werk gezien moet worden in
Amerikaanse omstandigheden en een
Amerikaanse mentaliteit.
Hij had in zijn omlijstende praatjes in
tussen wel voldoende duidelijk gemaakt,
dat dit „typisch-Amerikaanse" geen deni
grering behoeft in te houden, maar in
tegendeel recht heeft op bewondering en
waardering, al is het anders.
Duidelijk werd uit zijn uiteenzetting,
dat het „social case work" wortelt in de
grote plaats, die de psychologie in het
Amerikaanse leven inneemt. Meent men
hier het sociale werk vaak te moeten
richten op verandering van milieu en op
het zoeken van oplossingen, welke de
sociaal werkster als goed en ideaal voor
komen, in Amerikan zoekt men de.moei
lijkheden steeds in de persoonlijkheid en
men tracht zowel de persoonlijke als de jn Spanje.'
In dit opzicht is het kenmerkend, dat
van Katholieke zijde priesters naar de
N. Yorkse Universiteit gestuurd worden,
om daar in een geheel Freudiaanse
omgéving het „social ease work" te
bestuderen. Hierdoor wil men voor
kómen, dat rpen de .Katholieken later zou
kunnen verwijten, dat. zij bevooroordeeld
zijn, als zij tot andere methoden óf con
clusies komen.
Deze proef-ondervindelijke werkwijze
scheen, als wij het goed beluisterd heb
ben, de sympathie van Mr. de Vreeze te
hebben. Hij vfoeg zijn gehoor belangstel
ling te* hebben voor dit „social case
work" en scheen er zeker van, dat het
aangepast Jan Nederlandse omstandig-1 roeping en
heden en gebaseerd óp Katholieke begin-1 pleegster.
selen belangrijke betekenis kon hebben.
Het kon nog eens duidelijk in het licht
stellen, dat ook het Nederlandse sociale
werk tot doel moest hebben „mensen te
helpen zichzelf te kunnen helpen."
Na de pauze behandelde spreker de
uitgebreide toepassing van het social
case work naast de gebruikelijke gezond
heidszorg, waarbij het uitgangspunt de
stelling is. dat lichamelijke aandoeningen
psychische effecten hebben, die op hun
eigen wijze genezen en geholpen moeten
worden.
Van belang was ook het inzicht in het
Amerikaanse geloof van team-work"
dat hij uit eigen ervaring kon beschrij
ven.
Ieder stelt persoonlijke voorrang ach
ter bij de efficiency van het geheel. In
het team-work is er verschil van specia
lisatie. verschil van werk-onderdeel en
verschil van mening, maar geen stands
verschil en geen suprematie van de ene
specialist over de ander of van de arts
over de wijkverpleegster.
Dit maakt, dat de verantwoordelijkheid,
die met social case work gepaard gaat
niet de kwestie is van een persoon, die
haar spoedig als te zwaar zou ervaren.
Niet ten onrechte dankte Zr. Pasmans
mr. de Vreeze zeer hartelijk voor zijn
uiteenzetting.
Ook mej. Schrandt, de leidster van de
verpleegsters-vooropleiding aan de Dr.
Noletstichting, moest de dank van allen
in ontvangst nemen voor de wijze, waar
op zij voor ontbijt en lunch had gezorgd.
Men was verheugd over de gulle gast
vrijheid, waarmee men was ontvangen.
Het geestelijk element had aan deze
bijzondere dag evenmin ontbroken, want
dé dag was geopend met een H. Mis in
Huize Liduina, opgedragen door de
Moderator van de Bond, Rector van
Steijn uit Den Haag.
Het pas opgerichte zangkoor van de
Bond van Ziekenverplegenden, afd. Rot
terdam, zong verdienstelijk de vaste ge
zangen. Tijdens de H, Mis hield Rector
van Steijn een korte toespraak over de
de taak van de wijkver-
In Spanje was tijdens de burgeroorlog
een vrouw berucht ais „ia Passionaria",
de hartstochtelijke. Hartstochtelijk was
ze in haai' haat tegen godsdienst en kerk.
Toen de communisten Spanje moesten
prijsgeven, vluchtte ze naar Frankrijk
en vandaar naar Moskou. Ze was de
rode „Passionaria".
Sinds enkele jaren kent Spanje echter
ook een, wat men daar noemt witte of
blanke „Passionaria" Het is Dona Luisa
Maria Narvaez y Macias, markiezin van
Valencia, die zich bijzonder populair heeft
gemaakt door haar afkeer van Franco.
Reeds herhaaldelijk is ze wegens bele
diging van de „caudilio" tot gevangenis
straf .veroordeeld, nadat deze lange tijd
geduld met haar beoefend had, omdat ze
tot de hoogste Spaanse adel behoort.
Maar deze Castilliaanse markiezin is
tegen Franco's dictatuur en voor een
democratisch koningschap. En ze steekt
dit niet onder stoelen of banken, laakt
Franco, waar en wanneer zich een mo
gelijkheid voordoet, omdat hij op de oude,
Spaanse troon is gaan zitten, er in ieder
geval de koning van verwilderd houdt.
Ze is een vurig monarchiste, deze 34-
jarige propagandiste van het koningschap
WilUe Stark al de gouverneur-dictator in
„All King'» Man"
omgevings- en gezinsmoeilijkheden van
uit de persoon op te lossen.
Hierbij loopt men het, gevaar, dat men
van deze subjectieve gegevens uitgaande
nooit toekomt aan het aanleggen van ob
jectieve maatstaven, zoals deze in God
delijke en zedelijke wetten vastliggen.
Ook kan het zijn, dat te eenzijdig de
nadruk gelegd wordt op psychologische
factoren zonder'met andere onloochen
baar bestaande, rekening te houden.
Spr. hadden de tijd en de gelegenheid
ontbroken om 't voor en tegen uitvoerig
in de practijk te kunnen vaststellen, tér-
In de afgelopen maanden heeft Fran
co in belangrijke mate voor de monar
chisten moéten zwichten. Men zal zich
zjjn onderhandelingen met de troonpre
tendent Don Juan herinneren. En de
monarchisten roeren zich steeds meer
Natuurlijk was ook Don Luisa Maria
van de Vartij. Enkele weken geleden had
ze Franco weer eens beledigd en ze werd
voor de rechter gedaagd.
Ze is echter vrijgesproken, omdat ze „te
mooi was, om in rio us tp wm<Jen
opgesloten". En toen de rechter deze
yit,spraak deed, overhandigde hjj haar 'n
boeket rozen.
Toch hield de rechter nog rekening
met Franco. Want in de schriftelijke
rechtvaardiging van zijn vrijspraak stel
de hij vast. dat de markiezin tengevolge
van de meer dan twaalf maanden, die
ze terwilje var haar overtuiging in de
gevangenis heeft doorgebracht, zeer ge
leden heeft. Haar gezondheid is er erg
door geknakt en de doktoren hebben
haar alle politieke activiteit verboden, zo
dat hem een vrijspraak alleszins gerecht
vaardigd leek.
De blanke Passionaria" was met de
uitspraak zeer tevreden, naar onze foto
bewijst......
