Verbeter de wereld
Uno-leden bij vredesmissies
internationale hulpacties
neem vrouwen
en
Hoe Rusland Amerikaanse
gasten ontvangt
Katholieken onder bevolking
Geloof en deugdzaamheid in
de moderne roman
Eindeloos wachten zonder beslissing
Groep der onkerkelijken wordt
angstwekkend groot
en Greene?
Kelormatorische ïnlectie bij Mauraclj^j^^j^s^sg
Te paard, per jeep* of per boot in wildernis
en onder primitieve omstandigheden
V
Graziani vrijgelaten
Groot Brits festival
in 1951
Internationale
Coöperatie
Betekenis van het
overschot
GOD EN ZIJN WERELD
DINSDAG 29 AUGUSTUS 1950
PAGINA 4
Vrouwen werken voor de Uno aan de rand van oorlogszones, op
moeilijke politieke postem in wildernissen en woestijnen en in
afgelegen gehuchten in de bergen. Meer dan 200 vrouwen zijn over
de aardbol verspreid in functies, die snel denken, moed, weer
standsvermogen en diplomatieke talenten vereisen. Sommigen van
haar hebben moeilijke administratieve taken te vervullen? anderen
brengen hulp in streken, waar rampen hebben plaats gevonden.
Waarom deze taken aan
vrouwen?
DUITSE DEELNAME AAN
WALVISVAART?
PRODUCTIE INDISCHE RUBBER
COMPAGNIE
ELECTRICITEITSVOORZIE-
NING IN OVERIJSSEL
WERELDCONGRES VAN
WISKUNDIGEN
INTERN. WETGEVING
VOOR DIERENBESCHER
MING
RECORD HALFJAAR VOOR
ONDERNEMINGEN IJV DE V.S.
DE WERKLOOSHEID IN DE
WERELD
In veel landen toegenomen
Aog grote mogelijkheden
LENING AAN SPANJE
Behandeling Amerikaanse
begroting
Hier ligt wel de kern van het
JSSS °°k vcor Hem> "aar
zij zich christenen noemen.
S. jelsma m-s-c-
GRIEKSE REGERING OP
BREDERE BASIS
KATH. EMIGRANTEN IN
AUSTRALIë
TRANSFER UIT INDONESIË
Geen liquidatieverklaring voor
bedrijfsonkosten
DE INVOERCONTROLE IN
ZUID-AFRIKA
Doktoren, verpleegsters en andere aan
gezondheidsdiensten verbonden vrouwen,
trekken per jeep, vlot of ezel door
bergen en wildernissen, waar wilde
dieren dreigen en slangen rondkruipen.
Sommigen leven in primitieve hutten en
gaan van dorp tot dorp om haar werk
te doen, anderen doen bureauwerk voor
missies, door de Uno gezonden om te
bemiddelen in internationele geschillen,
welke tot een oorlog zouden kunnen leiden
De Uno stuurt de vrouwen niet naar
plaatsen, waar de granaten rondvliegen
en stelt haar niet bloot aan onnodig
risico of gevaar, maar wel zendt zij ze
naar sommige plaatsen, waar het allesbe
halve gemakkelijk is. Haar „bazen"
hebben grote lof voor de wijze, waarop
zij haar taak vervullen.
Tien vrouwen werken te Tokio bij de
commissie inzake Korea, en nog twee zijn
daarheen ter versterking van de ploeg
onderweg, twaalf vrouwen werken te
Jerusalem bij de commissie voor Pales
tina. Negen ln Athene voor de speciale
Balkancommissie. Anderen bevinden zich
bij missies van de Uno in Somaliland,
Libya en Pakistan.
De gewezen plaatsvervangend bemid
delaar van de Uno in Palestina, dr. Ralph
Bunch, getuigt van de vrouwen, die hij
daar als mede-arbeidsters heeft gehad,
dat zij „onmisbare leden van de vredes
missie van de Uno" waren.
De Unicef (de Uno-organisatie, belast
met de verbetering van de levensomstan
digheden voor kinderen) en de interna
tionale gezondheidsraad (die over de
gehele wereld strijd voert tegen de
ziekten) hebben in tal van landen
vrouwelijke doktoren, verpleegsters en
vrouwelijke administratieve krachten
in dienst.
Anne Laughlin, een Amerikaanse, is
leidster van de missie van de Unicef in
Joegoslavië en de Zwitserse Gertrude Lutz
staat aan het hoofd van de werkzaam
heden in Polen, Al deze dames werken
samen met regeringsautoriteiten en reizen
veel om toezioht te houden op de ver
deling van schoeisel, kleding, beddègoed,
geneesmiddelen, en levensmiddelen vóór
schoolvoeding.
De Canadese Patricia Palmer, die aan
het hoofd staat van de persdienst van de
Unicef voor Europa, reist voortdurend
heen en weer tussen Tsjecho-Slowakije,
Joegoslavië, Oostenrijk en Polen.
De Engelse Ida Simmons brengt in de
wildernissen van Borpeo vroedvrouwen,
moderne verloskundige methoden bij. Zij
reist in een boot met een buitenboord
motor langs de rivieren van dorp tot
dorp om door woord en demonstratie
betere voedingswijzen ingang te doen
vinden, teneinde de hoge kindersterfte
te verminderen.
De Engelse dokteres Jeanne Orkney
trekt per jeep door India en Pakistan om
centra voor kinderverzorging te stichten
en ter plaatse verpleegsters op te leiden:
de Amerikaanse Cordelia Trimble, chef
van de missie van de Unicef in Equador,
reist heen en weer tussen Columbia en
Equador om dekens, zeep en levensmid
delen uit te delen aan aardbevingsslacht
offers.
„Deze vrouwen hebben ze gekregen,
omdat zij zo bekwaam zijn en in zo höog
aanzien staan", aldus Maurice Pate, de
directeur van de Unicef. „Zij werden in
sommige' gevallen zelfs uitverkoren
boven de beschikbare mannen."
De internationale gezondheidsorgani
satie heeft aan zo goed als al haar
missies verpleegsters toegevoegd om de
mensen nieuwe methoden ter bestrijding
van tuberculose, malaria, venerische
ziekten en kinderverlamming te leren.
Tien vrouwen zijn verbonden aan
missies in India, Pakistan, Egypte en
Thailand.
In het district Terai in Noord-India
werd een groep voortdurend belaagd door
luipaarden en tijgers, die uit de wildernis
kwamen. Een der verpleegsters schoot
een wild zwijn en ander groot wild.
iedere verpleegsters werken in zieken
huizen, klinieken en consultatiebureaux
in Griekenland, China, Serawak, Borneo,
Zuid-Korea. Haiti en Ethiopië, dikwijls
onder de meest primitieve omstandig
heden. Verpleegsters in Ethiopië bevon
den, dat de outillage der ziekenhuizen
zo gebrekkig was, dat in sommige af
delingen zelfs waskommen en water
kruiken ontbraken.
De verpleegsters, die in Europa werken
bij de bestrijding van tuberculose en
geslachtsziekten, reizen per vlot, per jeep
en per ezel of ploeteren te voet door de
bergen met haar medische benodigdheden
in rugzakken. Weer andere doorkruisen te
paard Algiers, Tunis en Marokko.
De voedsel- en landbouworganisatie
heeft in landen van het Midden-Oosten
en Midden-Amerika verscheiden vrouwe
lijke voedseldeskundigen in dienst, die
plannen helpen ontwerpen om de
vrouwen betere begrippen op het gebied
van de voeding bij te brengen. De inter
nationale vluchtelingen-organisatie heeft
geleidsters en verpleegsters op de
schepen, die verdreven personen naar een
nieuw vaderland brengen.
Elke echtgenoot, die wel eens heeft
gemopperd over de omvang der bagage
van zjjn vrouw, zou enthousiast zijn als
hij die van de vrouwelijke beambten van
de Uno zou zien, welke zich beperkt tot
het volstrekt noodzakelijke. Maar plaats
voor een paar extra nylons vinden de
dames altijd nog wel.
Binnenkort zullen vanuit Hamburg een
vloot van 13 voormalige Britse corvetten
en het vlaggeschip „Hermann F. Whiton"
ter walvisvaart varen. Aan boord bevin
den zich enkele Duitse walvisexperts, die
naar het Zuiden van de Atlantische
Oceaan gaan, zo deelde een zegsman van
het Instituut voor Diepzee-visserij mede.
Van de zijde van de „Eerste Duitse
Walvisvaart Onderneming", opgericht in
1935, werd verklaard dat het Duitsland
door de geallieerden verboden was aan
de walvisvaart deel te nemen.
De Indische Rubber Compagnie heeft in
Juli 138.226 halve kg rubber geproduceerd
Over Juni bedroeg de productie 133.100
halve kg en over de maand Juli 1949
126.117 halve kg.
De totale productie over de maanden
Januari t.m. Juli 1950 was 894.414 halve
kg rubber tegen 896.011 halve kg in de
zelfde periode van 1949.
In Augustus werden verkocht 20 ton
rubber a 10.50 per kg free on rail haven
plaats.
Ter Bevordering van een doelmatige
electrlciteitsvoorzlening in de provincie
Overijssel heeft het Twents Centraal Sta
tion voor Electrische Stroomlevering
N.V. te Hengelo zich bereid verklaard
haar op 23 Juni 1938 verleende concessie
over te dragen aan de N.V. Electriciteits-
fabriek IJsselcentrale te Zwolle.
De IJsselcentrale is bereid de concessie
te aanvaarden met alle verplichtingen
daaraan verbonden.
De overdracht is bij Koninklijk Besluit
van 10 Augustus goedgekeurd.
Ex-maarschalk Rodolfo Graziani, de
laatste minister van defensie van Mus
solini en ex-onderkoning van Abessynië,
is Dinsdagmorgen vroeg uit het zieken
huis van de militaire gevangenis van
Rome vrijgelaten. Graziani was, zoals
men weet, wegens collaboratie met de
Duitsers tot 19 jaar gevangenisstraf ver
oordeeld, doch kreeg bijna 14 jaar kwijt
gescholden door amnestie en andere
maatregelen.
Onder strenge bewaking werd Gra
ziani Van het ziekenhuis naar de militaire
gevangenis gereden voor de laatste for
maliteiten van zijn vrijlating, aldus werd
aan de pers meegedeeld, die echter het
spoor van Graziani bijster werd. Men ge
looft, dat hij naar het huis van één zijner
vrienden is gereden. Naar verluidt, wil
Graziani, ongeacht zijn vrijlating, beroep
aantekenen tegen zijn vonnis.
Tot afgevaardigden uit 43 landen is een
uitnodiging gericht ter bijwoning van het
internationale congres van wiskundigen
in de Harvard-universiteit te Cambridge
(Massahussets, dat van 30 Augustus tot
en met 6 September gehouden zal wor.
den. Het congres, dat plaats heeft onder
auspiciën van de Amerikaanse vereniging
voor wiskunde, zal de eerste internationale
bijeenkomst zijn sedert de in 1936 te Oslo
gehouden conferentie.
Tot de wiskundigen uit West-Europa,
die aangezocht zijn om een voordracht te
houden, behoren onder meer kanunnik
Adolphe Rome, professor aan de univer
siteit te Leuven en H. D. Kloosterman,
professor aan de universiteit te Leiden.
Op het wereldcongres voor dierenbe
scherming, dat gisteren te Den Haag
gehouden werd, en dat gedeeltelijk door
Koningin Juliana werd bijgewoond, is een
resolutie aangenomen, waarin het con
gres voorstelt een uniforme interna
tionale wetgeving voor dierenbescher
ming, die samengesteld is uit de beste
nationale wetgevingen van de verschil
lende landen.
De eerste helft van 1950 is het gun
stigste halfjaar geweest, dat ooit door de
ondernemingen, waarvan de aandelen ge
noteerd zjjn op de New Yorkse Effecten
beurs, gemaakt is. Door 454 ondernemin
gen werd een netto-winst behaald van
3.021 millioen, tegenover 2.242 mil-
lioen in dezelfde periode van 1949.
Slechts tabak-verwerkende fabrieken
en fabrieken van levensmiddelen en dran
ken gaven een teruggang in haar winsten
te zien.
In 1951 zal een groots „Festival of
Britain" worden georganiseerd. In geheel
Groot-Brittannië, dus in Engeland, Schot
land, Wales en N. Ierland zullen offi
ciële manifestaties wórden gehouden.
Daarnaast zullen door geheel Groot-
Brittannië tentoonstellingen, volksfeesten
e.d. worden georganiseerd door de over
heid van steden, dorpen en gehuchten.
Is er geen gelegenheid om grote feesten
te organiseren, dan kunnen de bewoners
de vijvers reinigen, de parken verfraaien
hun huizen schilderen, kortom voor het
festival of britain zullen millioenen men
sen actief worden. De toeristen, die naar
Albion zullen komen, zullen door geheel
het land feestelijkheid ontmoeten.
Het hoofddoel van het festival is de
wereld te tonen, wat Groot-Brittannië op
velerlei gebied heeft gepresteerd, thans
biedt en voor de toekomst voorbereidt.
Daarom zal hpt officiële festival bestaan
uit tentoonstellingen, kunst-, muziek-,
sport- en andere manifestaties. De re
gering heeft ter financiering van dit offi
ciële gedeelte een bedrag met een tegen
waarde van ongeveer 100.000.000 gulden
uitgetrokken.
In Glasgow zal een industriële ten-
toonsteling de Britse prestaties op het ge
bied van zware machinebouw demon
streren. In Belfast zal een industrie- en
landbouwtentoonstelling wprden gehou
den. Groot in aantal zullen de festivals
der schone kunsten zijn. Daarbij zijn de
traditionele festiviteiten, die in 1951 in
het algemene kader worden opgenomen,
zoals het jaarlijkse Shakespeare-festival
in Stratford on Avon.
Architectuur, muziek (klassieke en
moderne), opera, films, literatuur, schil
derijen. beeldhouwwerken en vooral to
neel zullen ruimschoots gelegenheid krij
gen zich aan de wereld te presenteren.
Ook het geestelijk leven zal zijn bijdrage
leveren. Bovendien werken de voornaam
ste politieke partijen samen om dit fes
tival te maken tot- een grote nationale
gebeurtenis van internationale betekenis.
De beschermheer van het festival, koning
George (koningin Elisabeth heeft het be-
schermvrouwschap aanvaard), zal het fes
tival op 3 Mei 1951 openen en dan zal
het voortduren tot September",
(Van onze speciale verslaggever)
LEIPZIG, 25 Augustus 1950. Dramatische tonelen hebben zich vanavond
op het vliegveld van Leipzig afgespeeld, toen het K.L.M.-vliegtuig PH-TCY
vol met Amerikaanse bezoekers aan de Leipziger Najaarsmessc geland is.
In de wachtkamer van het stationsgebouw waren vele Duitse familieleden
ai uren tevoren m grote spanning samengekomen om hun dierbaren te be
groeten. Velen waren echter niet zeker, dat ze aan boord zouden zijn,
daar wepng concrete gegevens over de passagiers bekend waren.
In elf van de 19 landen, waarvan het
internationale arbeidsbureau te Genève
cijfers ontvangt, was de werkloosheid dit
jaar groter dan in de overeenkomstige
periode van het vorige jaar. De landen,
wpar de werkloosheid is toegenomen zijn:
Frankrijk, Oostenrijk, West-Duitsland,
Noorwegen, Zwitserland, Canada, Enge
land, Zuid-Afrika, India, Pakistan en
Japan.
In België, Denemarken, Eire, Italië, Is
raël, Nieuw-Zeeland, de Ver. Staten en
Hpwaiï nam de werkloosheid af.
In Italië bedroeg het aantal geheel
werklozen in Maart 1949: 1.836.859. tegen
1.698.953 in Maart 1950.
Het aantal werklozen bleef groot in
West-Duitsland, waar dit jaar 1.538.066
personen als werkloos stonden opgeschre
ven, tegen 1.283.302 het vorig jaar.
„Is mijnheer Heinrichs erbij..." vraagt
een zenuwachtige dame aan een stations-
beambte en met haar ogen fixeert ze de
man bijna om een bevestigend antwoord
te geven.
„Ja..." zegt hij eindelijk.
"Goddank"." is haar reactie en tranen
van blijdschap springen In haar ogen. De
hele atmosfeer is zenuwachtig. Er zijn
er meer bjj, die van ver met de trein
gekomen zijn. Bijna allen hebben scha
mele bosjes verwelkte bloemen ter be
groeting by zich Hun wachten wendt op
een zware proef gesteld. Eindelijk ver
schenen de passagiers echter in de hal.
Iedereen stuift naar voren. Er wordt ge
schreeuwd en gewuifd. Men dringt zo
dicht mogeiyk tegen naar de balie. In
menig gezicht springen tranen en men
schaamt zich er niet voor. Het is im
mers voor de meesten het eerste weer
zien na de oorlog.
„Karldaar is-ieonze Karl"
roept een oude man van zeker zeventig.
Met een bosje bloemen gaat hü op hem
af. De douane-ambtenaren houden hem
echter tegen. Eerst de douane.
„In 22 jaar heb ik hem niet gezien..."
zegt hy ontroerd, „22 jaar is hü in Ame
rika geweest en nuach, ik weet
niet wat ik zeggen moet."
Maar er zyn moeilijkheden. Er zjjn
geen Russische visa en de immigratie
laat hem voorlopig niet door. Hoog
spanning heerst er in de wachtkamer.
Men spreekt op een afstand met elkaar.
De Messe is voor deze meneer maar
bijzaak. Het weerzien is het voornaam
ste. En een formaliteit is het, die hen
gescheiden houdt. Er wordt druk gete
lefoneerd. Met Russen is het echter
altüd slecht praten. Na anderhalf uur
komt de mededeling:
„Passagiers weer instappen er is
geen toestemming tot landen ver
leend."
Er breekt een tumult tos. Vrouwen
barsten in huilen uit en grijpen elkaar
over de balie vast. Mannen winden zich
op en protesteren. Ambtenaren worden
zenuwachtig.
Oppassen
„Verschrikkeiyksnikt de oude
man.
„Onzinzegt een ander voorzichtig.
Een dame uit Canada staat vertwyfeld
tegen een pilaar geleund. De KLM-verte-
woordiger tracht de gemoederen te kal
meren door mee te delen, dat de passa
giers naar Frankfort gaan en morgen
naar Leipzig terugkeren, Men twijfelt
eraan. Men tracht de ambtenaren te over
reden. In een communistische staat heb
ben de ambtenaren echter weinig macht.
De Volkspolitie in smetteloos witte uni
formen deelt de lakens uit. En bovendien
moet men nog op zjjn woorden passen.
,,Een slecht begin van de Mecco
merkt een buitenlander op. En dat is
het ook voor deze Potemkin-show, Er is
echter niets aan te doen. In de scheme
ring en de regen gaan de passagiers weer
naar dé Dakota. En in de wachtkamer
biyven de teleurgestelde Duitsers achter
en staren hen door de ramen na. Op het
laatste ogenblik komt er echter een tele
fonische opdracht uit Beriyn om het ver
trek uit te stellen. De hoop leeft weer
op. Men stapt weer uit de bus en instal
leert zich in het stationsgebouw. En ln
steeds groter wordende spanning wacht
men op het uiteindeiyke besluit van de
communisitlsche machthebbers in Ber
lin. Buiten staan de nerveuss familie
leden.
„Er is nog een kansdeelt een
officier van de Volkspolitie mee. „Onze
regering spant zich er persoonlek voor
in u door te laten."
Het wordt negen uurtien uur
elf uur. Hoge Russische functionarissen
arriveren. Maar een besluit is er nog
steeds niet. De oververmoeide passagiers
(de meesten hebben de twee voorafgaan
de nachten ook niet geslapen) trachten
in een stoel wat slaap in te halen.
Zo gaat de nacht zonder beslissing in.
Deze familie ontving als 250.000ste bezoeker van de Diepzeeshotv een
Philips radiotoestel.
Volgens Stanley Andrews, de directeur
van het Amerikaanse bureau voor buiten
landse betrekkingen op agrarisch gebied,
dat ressorteert onder het ministerie van
landbouw, is het bevorderen van de inter
nationale handel door middel van land
bouw- en industriële coöperaties niet al
leen een kwestie van goed koopmanschap,
maar kan het tevens met succes bijdra
gen tot de wereldvrede.
In een van te voren op schrift gestelde
rede voor de jaarlijkse vergadering van
het Amerikaanse coöperatie-instituut zeide
Andrews: „Een waakzame coöperatieve
beweging kan zeer zeker behulpzaam zijn
by het verlichten, zo niet het oplossen
van enkele ernstige problemen op het ge
bied van handel en goederendistributie,
die ons in de toekomst wachten.
Hij wees er op, dat landbouw- en ver-
bruiks-coöperaties tot de belangrijkste
Europese afnemers van Amerikaanse
landbouwproducten behoren en stelde de
oprichting van een internationale coöpe
ratie voor, die het eigendom zou zijn van
en bestuurd zou worden door de honder
den landbouw- en industriële coöperaties
in de Ver. Staten en handel zou drijven
met de grote ondernemingen in Europa in
landbouw-producten e.d. „Er liggen op dit
gebied, dat nog volkomen terra incognita
is, grote mogelijkheden".
De uitkomst van de volkstelling van
1947 ten aanzien van de kerkeiyke ge
zindte, waarvan op het eind van het vo
rige jaar reeds een voorlopig overzicht
verscheen, is nu door het Centraal
Bureau voor de Statistiek gepubliceerd,
voorzien van een Inleiding en een viertal
overzichtskaarten. Het is aan de socio-
grafen deze cüfers wetenschappeiyk te
analyseren en wü mogen dan ook spoe
dig studies verwachten over dit onder
werp: een enkele greep uit de cüfers zelf,
zowel met betrekking tot de Katholieken
als tot de niet-katholieken, kan nu reeds
belangwekkend zün.
Het spreekt vanzelf dat deze cüfers
niets zeggen over de vurigheid van het
godsdienstige leven of zelfs maar over de
trouw waarmee men minstens uiteriyk
het kerkeiyke leven volgt; by de volks
telling werd alleen gevraagd, of en tot
welk kerkgenootschap men officieel ge
rekend wilde worden. De cüfers zeggen
dus alleen iets over de kerkeiykheid, niets
over kerkbezoek of kerksheid, nog min
der over het gehalte van het kerkeiyke
leven. Toch is het reeds een verbiydend
teken, dat zoals nu wel algemeen bekend
verondersteld mag worden, het percen
tage Katholieken vooruit is gegaan.
Op 31 Mei 1947 telde Nederland
3.703.572 Katholieken of 38,5 pet. van
onze gehele bevolking, terwyi deze cüfers
voor 31 December 1930 2.890.022 of 36,4
pet. waren; er is dus een absolute voor
uitgang van 813.550 of 28,2 pet. bij een
totale bevolkingsgroei van 21,3 pet. Deze
cijfers zien er nog gunstiger uit, wan
neer wü de bevolking met de Inleiding
in leeftijdsgroepen indelen: dan blijkt
immers het percentage Katholieken voor
kinderen onder de 15 jaar 43,6 pet. voor
jonge mensen van 16/20 jaar 42,2 pet. en
voor jonge mensen van 20/24 40,5 pet. te
zün; het aantal Katholieken is dus nog
groeiende. Onder de ouderen van 65 tot
69 jaar en van die boven de 70 jaar zün
deze cüfers slechts resp. 33 pet. en
32,6 pet.
Het percentage vrouwen onder de
Katholieken, 1.052 vrouwen op 1.000
mannen, ligt zeer dicht bü 't rüksgemid-
delde, dat een gering vrouwenoverschot
aanwüst. Het vrouwenoverschot by de
Hervormden en Gereformeerden ligt
hoger, bü de Doopsgezinden en Remon
stranten zelfs aanzienlek hoger; alleen
de groep van de onkerkelüken, die angst
wekkend groot begint te worden, telt
overwegend meer mannen dan vrou
wen: slechts 854 op 1.000 mannen.
De Inleiding wüst ook op een opvallen
de stabiliteit van de Katholieken gedu
rende de laatste eeuw. Dit Is in zover
waar dat het percentage Katholieken in
1849 38,1 bedroeg en dus weinig van het
huidige verschilde. Er is intussen tot 1910
toe een gestage, zü het langzame achter
uitgang geweest, waarbü het percentage
tot 35 pet. daalde; de volkstelling Van
1920 toonde eindelek weer een vooruit
gang, die nu gelukkig aanhoudt. Het per
centage van de Nederlands Hervormden
daalde van 54,5 tot 31; hierby moeten we
echter rekening houden met het feit, dat
de Gereformeerden telkens by afschei
dingen ten koste van de Hervormden
groeiden. De kleinere groepen van de
Luthersen en Doopsgezinden gingen ook
gestadig achteruit, terwül alleen de Re
monstranten toenamen. Op de angstwek
kende groei van de onkerkelüken komen
we nog terug.
Toch brengen de cijfers ook minder
mooie dingen aan het licht. Wanneer wü
n.l. met de Inleiding het katholieke ge
boorte-overschot van de 17 jaren na de
vorige volkstelling by het aantal Katho
lieken van 1930 optellen, komen wü tot
een afgerond resultaat van 2.890.000
931.000 3.821.000. Het aantal Katholie
ken is feiteiyk slechts 3.704.000. Feitelük
is er dus een tekort van 117.000; dat is
het overschot van de afvalligen op de be
keerlingen! Zij moeten hoofdzakelük on
der de onkerkelüken gevonden worden.
Dit cüfer is op het geheel misschien niet
angstwekkend en sensationeel, maar voor
het geloof weegt ieder verlies zwaar.
De verdeling van de Katholieken over
het gehele land komt duideiyk aan het
licht op een der toegevoegde kaarten.
Hier vallen onmiddellük de gemeenten
op, waarin letterlijk geen enkele Katho-
llek woont: in Groningen Baflo, Middel-
sum, Midwolda en 't Zandt, waar de on
kerkelijkheid het sterkst is; in Overijsel
Genemuiden en in Zuid-Holland behalve
Goedereede in de streek van Leerdam en
de Alblasserwaard nog Gouderak, Hei
en Boeicop, Heenvliet, Hoornaar, Mole
naarsgraaf, Noordeloos en Wüngaarden;
in al deze gemeenten domineren de Her
vormden. Bovendien staan er nog tal-
rü'ke, meest kleine plattelandsgemeenten
op de lüst, waar ons percentage de 1 nog
niet haalt.
Als een soort troost kunnen we daar
tegenover de gemeenten Beegden,
Broekhuizen, Cadier en Keer, Margraten,
Heer en Wansum stellen, alle in Limburg,
waar letterlük iedereen Katholiek is. En
om protesten te voorkomen voegen wy
hier aan toe dat er nog talrijke gemeen
ten zijn als het Noord-Brabantse Beers,
dat genoegen moet nemen met een per
centage van 99,9enkel en alleen omdat
er één onkerkeiyke woont tussen de 2.105
Katholieken!
De Wierlngermeer heeft een percen-
rvft K,atholieken van 25,4; de Noord-
Oostj,older van 22,3.
e cyferS per provincje brengen weinig
«mWr» n°C,h moet het PÖnlük biyven
aandoen, dat Groningen, Friesland en
Drenthe respectively k slechts 6,0 pet.,
7,3 pet. en i,0 Pct Katholieken tellen.
Wat er nog veel te doen is aan hereniging
en kerstening van Nederland, vooral ln
deze provincies!
Wat de grootste steden betreft staan
voor Amsterdam, Rotter jam, den Haag
en Utrecht respectievelijk 23,3 pet. 20,9
pet., 28,6 pet. en 37,7 pet. genoteerd; al
deze steden biyven dus achter bij het
rüksgemiddelde en Rotterdam moet een
kleine achteruitgang boeken. Van an
dere grote steden benoorden de Moerdijk
noemen we Groningen met 9.6 pet.;
Leeuwarden met 11,6 pet.; Enschede met
26 pet.; Haarlem met 34,5 pet.; Leiden
"iet 26,8 pet.; Arnhem met 40,8 pet. Met
wat cyferen zouden we zo het percentage
Katholieken voor de grote, de middel
grote steden en het platteland kunnen
Berekenen, maar daarby zouden we met
zoveel speciale factoren rekening moe-
en ouden, dat de blote cüfers zonder
een uitgebreide commentaar geen con
clusies toelaten.
^geldt overigens van het gehele cü-
fermateriaal. Het is ongetwyfeld nuttig
de situatie van de Katholieken in Ne
derland ook eens in cüfers uitgedrukt te
zien, rnaar deze zqn nooit meer dan de
materiele neerslag van een geestelüke en
godsdienstige macht. ze kunnen hoog
stens iets zeggen over uiteriyke bloei,
stagnatie of verval; het innerlijke leven
kunnen ze niet weergeven. Deze cüfers
op zichzelf stemmen tot een zekere tevre
denheid. Maar het belangrükste brengen
zÜ niet.
Wü nemen in aantal en percentage toe,
maar voor hoever Is dat toe te schreven
aan ons sterke geboorte-overschot; en
voor hoever aan het toenemend aantal
bekeerlingen? Voor ons heeft het eehnor-
te-overschot ook een morele ,°I,
wijst erop dat het huwelijk goed chris-
telyk wordt beleefd. Maar als wy alleen
groeien krachtens dat geboorte-overschot
en niet omdat wy in apostolaatsijver
velen weten te winnen voor ons geloof,
heeft de numerieke vooruitgang nog een
onaangename bysmaak.
C. F. P.
Het Amerikaanse Huis van Afgevaar-
^Sden heeft Vrijdagavond een lening van
62.500.000 aan Spanje goedgekeurd
De lening was opgenomen in een wets
ontwerp betreffende algemene toewijzin
gen ten bedrage van 35.542.530.425
Het wetsontwerp is thans naar de Se
naat gezonden.
President Truman eil het ministerie van
buitenlandse zaken hadden zich tegen 'n
dergelijke lening uitgesproken.
De lening werd met 614 tegen 80 stem
men goedgekeurd.
Men verwacht, dat de Senaat het wets
ontwerp Maandag aanstaande in behan
deling zal nemen. Het voorziet in de fi
nanciering van het merendeel der fede
rale activiteit voor 't lopende begrotings
jaar.
Het totaalbedrag van het aangenomen
wetsontwerp was 2.299.767.723 minder
dan het bedrag waarom Truman verzocht
had.
Voordat de Spaanse lening werd aan
genomen keurde het Huis een compromis-
overeenkomst goed, waarbij 2.250.000
aan de ECA voor het huidige belasting
jaar wordt toegewezen.
Het Huis le thans begonnen met de be
handeling van een aanvullende begroting
ten bedrage van 16.771.084.479.
De vernieuwing in de romankunst heeft gedeeltelijk ook betrekking
op haar voorwerp. Steeds meer heeft deze kunst zich losgemaakt
van de uiterlijke beschrijving, om zich met ware hartstocht te gaan
toeleggen op de openbaring van het innerlijk. Aan deze openbaring
wordt elke uitweiding over uiterlijkheden dienstbaar gemaakt. On
barmhartig trachten sommige moderne romans in eerlijk realisme
de hoogste grootheid en de diepste decadentie van de mens bloot
te leggen. Men zoekt daarbij niet naar verklaringen, noch naar vol
ledig begrip, doch slechts naar realiteit, hoe iveinig hoopvol deze
realiteit ook moge zijn.
Aldus krijgt de schrijver volop gelegenheid iets van zijn persoonlijke
mens-opvatting aan de lezer te verraden, voorzover er bij hem van
mens-opvatting en vooral van persootilijke mens-opvatting sprake is.
Tl C I P 1 Tl /T zichzelf en op zijn eigen geval toe te pas-
of meer grote stijl een typische Mauriac-
Kerk of Graham Greene-Kerk m zijn
boeken projecteren.
De held uit „the Power and the Glory"
een arme opgejaagde Mexicaanse priester,
wekt de stellige indruk, clat het voor de
individuele mens zinloos is tegen eigen
passies en instincten te strijden. Men zit
in zijn zondigheid opgesloten en het enige
dat boven deze zondigheid uitkomt, is de
volstrekte eerlijkheid van de zondaar met
zichzelf en een bewust Persoonlijk geloof
Ook bij Scobie uit „The Heart of the
Matter" is dit alles wat er aan positief
christendom te ontdekken valt: zonden-
bewustzijn en geloof.
h Pdift ZM en te°en dit
geloof heeft M„r. Le Couëdic geen enkel
bezwaar. Hij ageert slechts tegen het iso-
lement. n zonden- en geloof sbewust-
zli" w Hk verzeild raken. Wat zet
„„£„r h„t g voor zoden aan de dijk,
wf° 1 normale practische leven
h°i zich af nu0qililibreerd ls' zo vraagt
nnvrnnhth„' geloof schünt daarom zo
mende invi zi-*n en zo weiniS hervor-
^ezhten op de persoonlijkheid te
bpwnsbii het ui,; zonde en zonden-
S0"Jn opbloeit, omdat dit geloof
l een bloem is in een moeras van
„.'"..P en gedoemd is in dit moeras met
n„ u eur en glans ten onder te gaan.
m n'gheld wordt voorgesteld als een
®7aa® en bijna onbegrijpelijk ver
schijnsel; de heilige heeft zichzelf immers
'Uet enkel te ontworstelen aan de hope
loze middelmatigheid, maar is genood
zaakt zichzelf te bevrijden uit het bijna
onontknoopbare adderkluwen van perver
siteit, dat als gevolg van de erfzonde is
achtergebleven.
De mens leeft „Sous le soleil de Satan",
zoals Bernanos het in de titel van een
zijner romans uitdrukt. Mgr. Le Couëdic
tekent hierbij aan dat deze titel karakte
ristiek is voor de door hem aangeduide
kwaal; het lijkt hem noodzakelijk, met
klem op te merken dat de mens, ook de
moderne mens, leeft „Sous le soleil du
Christ",
Een romancier als Jean-Paul Sartre
vindt zyn existentialisme bevestigd in de
psyche van zijn romanfiguren, welke psy
che volgens hem reëel is, d.w.z. typerend
voor wat er momenteel werkelijk in de
hedendaagse mens leeft en omgaat. Wat
hij echter in deze mens ontdekt is negati-
viteit: angst, eenzaamheid, wanhoop en
walging.
Christelijke schrijvers laten ons in
zekero zin hetzelfde zien, maar zij noe
men het anders; zij noemen het zonde,
zondigheid of kwaad; en door het zo te
noemen plaatsen zij de innerlijke realiteit
van de mens onder een gans ander licht.
Openlijk of bedekt meten zij de feiten
aan een goddelijke norm, aan wat Christus
openbaarde en zij schromen niet onver
bloemd te laten uitkomen, hoe dikwijls
en hoe fundamenteel de mens in zijn da
gelijks leven aan openbaring en genade
voorbijgaat, zy zien het niet als hun taak.
deze mens daarom te veroordelen.
Dit is wellicht een der gunstigste wen
dingen in de nieuwe romankunst der
hedendaagse christelijke auteurs: zij leg
gen getuigenis af van het diepe besef, dat
Christus en christendom niet op de wereld
zijn „om te oordelen, maar om te redden'
Wij denken hierbij vooral aan Francois
Mauriac en Graham Greene. Een zekere
mgr. Le Couëdic schreef onlangs in de
„Revue Catholique du diocèse de Troyes'
enige reflecties over de moderne roman
en over de roman in het algemeen. Naar
aanleiding van een voorwoord, waarmee
Mauriac de Franse vertaling van „The
Power and the Glory" inleidde, gaat deze
monseigneur nogal te keer tegen sommige
tendenzen der beide katholieke schrijvers,
welke volgens hem voor een waarachtige
visie op het christendom uitermate ge
vaarlijk zijn.
Hij meent een en ander begrijpelijk te
kunnen- maken door er op te wijzen, dat
b.v. Graham Greene eerst op volwassen
leeftijd katholiek is geworden. Hij die op
deze wijze tot de Katholieke Kerk komt,
zo noteert mgr. Le Couëdic, ziet Kerk en
christendom dikwijls door zijn eigen ge
wetenscrisis hegn: de Kerk was voor hem
vaak meer een geestelijk geneesmiddel
dan een objectieve, rustige zekerheid. Wie
onder een dergelijk subjectief aspect
Christus' Kerk ontmoette en leerde ken
nen, zal voortdurend geneigd zün haar op
door
Mgr. Le Couëdic aangesneden vraagstuk.
Wij kregen de indruk dat hij by de be-
handeling van dit vraagstuk een paar be-
langrijke gezichtspunten enigszins heeft
verwaarloosd. Het is zeer juist, te bena
drukken dat ook de moderne mens „On-
de zon van Jesus Christus" leef», d.w.z.
dat de moderne mens evenzeer als zijn
-orouders of nazaiten in beginsel door
werd verlost. Maar met evenveel
recht kan men in een zelfde soort beeld
spraak beweren, dat de mens „Onder de
zon van de duivel" leeft; door de Ver
lossing van Christus zijn zonde en duivel
Immers niet voor goed automatisch ver
dwenen. Het heeft niets met reformatori
sche afwijkingen te maken (zoals Mgr. Le
Couëdic ons verderop in zijn artikel wil
doen geloven), wanneer bepaalde katho
lieke auteurs de waarde van het geloof
in Jesus Christus in het licht zetten, ter
wijl zij eerlijk genoeg zijn om de ernst,
der situatie, waarin de moderne mens
verkeert, niet te verbloemen.
Nergens betogen of suggereren zij, dat
deugdzaamheid en goede werken van geen
belang of practisch onmogeiyk zijn. Wel
laten zij het in hun hoofdpersoon zeer
duidelijk uitkomen, dat de deugdzaamheid
dikwijls zó moeilijk is. dat velen (ook vele
„gelovigen") haar feitelijk niet zullen be
reiken; zij blijven er echter voor vech
ten, en dat is juist datgene waar het op
aankomt; uit de kracht van het geloof
vechten voor de deugdzaamheid.
Men isoleert het geloof niet, indien men
nuchter constateert, dat het onvoldoende
vruchtbaar is of geen zichtbare resultaten
oplevert. Dit geloof is en blijft in elk ge
val de noodzakelijke en zeer reele ver
bindingslijn tussen de zondaar en zijn
Verlosser, en slechts in dit geloof kan
de zondaar, de ondeugdzame, zalig wor_
den. Dit alles is even Christel ük en ka
tholiek als de brieven van St. Paulus, Het
geloof in de Verlosser is altijd een reëel
uitgangspunt. Iemand die ons dit geloof
laat zien, zij het ook levend en worste
lend in een zwakke zondige men?, laat ons
een stuk christendom zien, hetgeen des te
verdienstelijKer is naarmate ziin roman
Ste??fm^0rm»fgew iS Van dat intense
medelijden met de zondaar, dat niet
alleen typerend is voor Mauriac
uJt refu.rrnatorische infectie dus, naar
mij wil voorkomen, doch hoogstens
een gezonde (bewuste of onbewuste) be
ïnvloeding door bepaalde zeer Christel yke
gedachten, die in de reformatie soms ster
Ker benadrukt worden dan in de katho
lieke praktijk. Voor een dergelijke be
ïnvloeding kunnen we slechts dankbaar
zijn, terwijl we intussen zelf door b!Üver;
strijden, uit ons geloof en met alle ver
betenheid waartoe dit geloof ons in .staal
zal stellen, tegen het Rijk van Satan, op
dat in een zondige en verdorven wereld
het Rijk van Christus moge groeien-
Zes democratisch-soclalisten zün Maan
dag toegetreden tot het liberale kabinet
van Venizelos. De nieuwe ministers zün
door koning Paul beëdigd. Onder hen be
vindt zich de socialistische leider George
Papandreoe. Hy is vice-premier gewor
den.
Men verwacht dat leden van de
„Epek",, de progressieve unie van het
centrum, de coalitie zullen completeren
wanneer de voorzitter, Emmanuel Tsoe-
deros uit Washington terugkeert, het
geen waarschüniyk Woensdag zal gebeu
ren.
Venizelos vormde zü'n voorlopig kabi
net verleden week Maandag ter vervan
ging van dat van generaal Piastiras, lei
der van de „Epek".
en
Wie
De Zeereerw. Heer W. A. Nicol, direc
teur van het Australische Katholieke Im
migratie Comité, dat namens het Austra
lische Episcopaat de belangen behartigt
van de Katholieken, die Australië als
immigranten binnen komen, komt een
bezoek brengen aan de Kath. Centrale
Emigratie-stichting.
Binnen het raam van het Australische
Katholieke Immigratie Comité werken de
Ned. priesters Pater Maas S.VJD. in Mei*
bourne en Pater van Nunen O.F.M in
Sydney. Spoedig zullen naar Australië
vertrekken Pater Kockx, Pater van Baar
S.V.D., Pater Beerenpoot O.F.M.
Het Deviezen-Instituut van Indonesië
heeft bekend gemaakt dat een liquidi-
teits-verklaring niet meer vereist wordt
3r transfers voor normale bedriifs-
onkosten zoals kantooronkosten in het
buitenland, assurantiepremies, octrooi-
gelden enz. tenzij door het Deviezen-
Instituut hierom speciaal wordt verzocht.
Voor alle overige transfers zoals voor
winst, dividend, afschrijving enz. bljJft de
verklaring vereist. Evenwel kan in die
gevallen waarin kan worden aangetoond,
dat tegenover een debet-saldo bij een
bank, volgensconserv3tieve maatstaven
gewaardeerd, voldoende op korte termijn
realiseerbare zekerheden aanwezig ziin
toestemmmg^ vmrden verleend het aange
vraagde transfer toch uit te voeren.
AfrikaZ1Jve£klpgkTr in de Unie van Zuid-
nomische jfcde hTm"rt Lo™ "Zo
over zijn ho* i J tevr«den was
het EuroPeSePr„ekl+nf" in Enfeland en op
Afrikaanse ov T dat de Zuid
resultaat daa? naaJi e lahden als
nister had i.an zou toenemen. De mi-
voercontrfi Ja?k geconstateerd ,dat de in-
pen werd a a 016 verkeerd trngre-
karakter daaraan een permanent
duidelhk toegekend. Hij had echter
maatregel8"" at lnvoereontróle een
van d S „WMj Yreemd aan de economie
en zodra f ;ze reeds verzacht werd
a zodra mogelyk zou verdwijnen.
I