Verbeter de wereld Uno-leden bij vredesmissies internationale hulpacties neem vrouwen en Hoe Rusland Amerikaanse gasten ontvangt Katholieken onder bevolking Geloof en deugdzaamheid in de moderne roman Eindeloos wachten zonder beslissing Groep der onkerkelijken wordt angstwekkend groot en Greene? Kelormatorische ïnlectie bij Mauraclj^j^^j^s^sg Te paard, per jeep* of per boot in wildernis en onder primitieve omstandigheden V Graziani vrijgelaten Groot Brits festival in 1951 Internationale Coöperatie Betekenis van het overschot GOD EN ZIJN WERELD DINSDAG 29 AUGUSTUS 1950 PAGINA 4 Vrouwen werken voor de Uno aan de rand van oorlogszones, op moeilijke politieke postem in wildernissen en woestijnen en in afgelegen gehuchten in de bergen. Meer dan 200 vrouwen zijn over de aardbol verspreid in functies, die snel denken, moed, weer standsvermogen en diplomatieke talenten vereisen. Sommigen van haar hebben moeilijke administratieve taken te vervullen? anderen brengen hulp in streken, waar rampen hebben plaats gevonden. Waarom deze taken aan vrouwen? DUITSE DEELNAME AAN WALVISVAART? PRODUCTIE INDISCHE RUBBER COMPAGNIE ELECTRICITEITSVOORZIE- NING IN OVERIJSSEL WERELDCONGRES VAN WISKUNDIGEN INTERN. WETGEVING VOOR DIERENBESCHER MING RECORD HALFJAAR VOOR ONDERNEMINGEN IJV DE V.S. DE WERKLOOSHEID IN DE WERELD In veel landen toegenomen Aog grote mogelijkheden LENING AAN SPANJE Behandeling Amerikaanse begroting Hier ligt wel de kern van het JSSS °°k vcor Hem> "aar zij zich christenen noemen. S. jelsma m-s-c- GRIEKSE REGERING OP BREDERE BASIS KATH. EMIGRANTEN IN AUSTRALIë TRANSFER UIT INDONESIË Geen liquidatieverklaring voor bedrijfsonkosten DE INVOERCONTROLE IN ZUID-AFRIKA Doktoren, verpleegsters en andere aan gezondheidsdiensten verbonden vrouwen, trekken per jeep, vlot of ezel door bergen en wildernissen, waar wilde dieren dreigen en slangen rondkruipen. Sommigen leven in primitieve hutten en gaan van dorp tot dorp om haar werk te doen, anderen doen bureauwerk voor missies, door de Uno gezonden om te bemiddelen in internationele geschillen, welke tot een oorlog zouden kunnen leiden De Uno stuurt de vrouwen niet naar plaatsen, waar de granaten rondvliegen en stelt haar niet bloot aan onnodig risico of gevaar, maar wel zendt zij ze naar sommige plaatsen, waar het allesbe halve gemakkelijk is. Haar „bazen" hebben grote lof voor de wijze, waarop zij haar taak vervullen. Tien vrouwen werken te Tokio bij de commissie inzake Korea, en nog twee zijn daarheen ter versterking van de ploeg onderweg, twaalf vrouwen werken te Jerusalem bij de commissie voor Pales tina. Negen ln Athene voor de speciale Balkancommissie. Anderen bevinden zich bij missies van de Uno in Somaliland, Libya en Pakistan. De gewezen plaatsvervangend bemid delaar van de Uno in Palestina, dr. Ralph Bunch, getuigt van de vrouwen, die hij daar als mede-arbeidsters heeft gehad, dat zij „onmisbare leden van de vredes missie van de Uno" waren. De Unicef (de Uno-organisatie, belast met de verbetering van de levensomstan digheden voor kinderen) en de interna tionale gezondheidsraad (die over de gehele wereld strijd voert tegen de ziekten) hebben in tal van landen vrouwelijke doktoren, verpleegsters en vrouwelijke administratieve krachten in dienst. Anne Laughlin, een Amerikaanse, is leidster van de missie van de Unicef in Joegoslavië en de Zwitserse Gertrude Lutz staat aan het hoofd van de werkzaam heden in Polen, Al deze dames werken samen met regeringsautoriteiten en reizen veel om toezioht te houden op de ver deling van schoeisel, kleding, beddègoed, geneesmiddelen, en levensmiddelen vóór schoolvoeding. De Canadese Patricia Palmer, die aan het hoofd staat van de persdienst van de Unicef voor Europa, reist voortdurend heen en weer tussen Tsjecho-Slowakije, Joegoslavië, Oostenrijk en Polen. De Engelse Ida Simmons brengt in de wildernissen van Borpeo vroedvrouwen, moderne verloskundige methoden bij. Zij reist in een boot met een buitenboord motor langs de rivieren van dorp tot dorp om door woord en demonstratie betere voedingswijzen ingang te doen vinden, teneinde de hoge kindersterfte te verminderen. De Engelse dokteres Jeanne Orkney trekt per jeep door India en Pakistan om centra voor kinderverzorging te stichten en ter plaatse verpleegsters op te leiden: de Amerikaanse Cordelia Trimble, chef van de missie van de Unicef in Equador, reist heen en weer tussen Columbia en Equador om dekens, zeep en levensmid delen uit te delen aan aardbevingsslacht offers. „Deze vrouwen hebben ze gekregen, omdat zij zo bekwaam zijn en in zo höog aanzien staan", aldus Maurice Pate, de directeur van de Unicef. „Zij werden in sommige' gevallen zelfs uitverkoren boven de beschikbare mannen." De internationale gezondheidsorgani satie heeft aan zo goed als al haar missies verpleegsters toegevoegd om de mensen nieuwe methoden ter bestrijding van tuberculose, malaria, venerische ziekten en kinderverlamming te leren. Tien vrouwen zijn verbonden aan missies in India, Pakistan, Egypte en Thailand. In het district Terai in Noord-India werd een groep voortdurend belaagd door luipaarden en tijgers, die uit de wildernis kwamen. Een der verpleegsters schoot een wild zwijn en ander groot wild. iedere verpleegsters werken in zieken huizen, klinieken en consultatiebureaux in Griekenland, China, Serawak, Borneo, Zuid-Korea. Haiti en Ethiopië, dikwijls onder de meest primitieve omstandig heden. Verpleegsters in Ethiopië bevon den, dat de outillage der ziekenhuizen zo gebrekkig was, dat in sommige af delingen zelfs waskommen en water kruiken ontbraken. De verpleegsters, die in Europa werken bij de bestrijding van tuberculose en geslachtsziekten, reizen per vlot, per jeep en per ezel of ploeteren te voet door de bergen met haar medische benodigdheden in rugzakken. Weer andere doorkruisen te paard Algiers, Tunis en Marokko. De voedsel- en landbouworganisatie heeft in landen van het Midden-Oosten en Midden-Amerika verscheiden vrouwe lijke voedseldeskundigen in dienst, die plannen helpen ontwerpen om de vrouwen betere begrippen op het gebied van de voeding bij te brengen. De inter nationale vluchtelingen-organisatie heeft geleidsters en verpleegsters op de schepen, die verdreven personen naar een nieuw vaderland brengen. Elke echtgenoot, die wel eens heeft gemopperd over de omvang der bagage van zjjn vrouw, zou enthousiast zijn als hij die van de vrouwelijke beambten van de Uno zou zien, welke zich beperkt tot het volstrekt noodzakelijke. Maar plaats voor een paar extra nylons vinden de dames altijd nog wel. Binnenkort zullen vanuit Hamburg een vloot van 13 voormalige Britse corvetten en het vlaggeschip „Hermann F. Whiton" ter walvisvaart varen. Aan boord bevin den zich enkele Duitse walvisexperts, die naar het Zuiden van de Atlantische Oceaan gaan, zo deelde een zegsman van het Instituut voor Diepzee-visserij mede. Van de zijde van de „Eerste Duitse Walvisvaart Onderneming", opgericht in 1935, werd verklaard dat het Duitsland door de geallieerden verboden was aan de walvisvaart deel te nemen. De Indische Rubber Compagnie heeft in Juli 138.226 halve kg rubber geproduceerd Over Juni bedroeg de productie 133.100 halve kg en over de maand Juli 1949 126.117 halve kg. De totale productie over de maanden Januari t.m. Juli 1950 was 894.414 halve kg rubber tegen 896.011 halve kg in de zelfde periode van 1949. In Augustus werden verkocht 20 ton rubber a 10.50 per kg free on rail haven plaats. Ter Bevordering van een doelmatige electrlciteitsvoorzlening in de provincie Overijssel heeft het Twents Centraal Sta tion voor Electrische Stroomlevering N.V. te Hengelo zich bereid verklaard haar op 23 Juni 1938 verleende concessie over te dragen aan de N.V. Electriciteits- fabriek IJsselcentrale te Zwolle. De IJsselcentrale is bereid de concessie te aanvaarden met alle verplichtingen daaraan verbonden. De overdracht is bij Koninklijk Besluit van 10 Augustus goedgekeurd. Ex-maarschalk Rodolfo Graziani, de laatste minister van defensie van Mus solini en ex-onderkoning van Abessynië, is Dinsdagmorgen vroeg uit het zieken huis van de militaire gevangenis van Rome vrijgelaten. Graziani was, zoals men weet, wegens collaboratie met de Duitsers tot 19 jaar gevangenisstraf ver oordeeld, doch kreeg bijna 14 jaar kwijt gescholden door amnestie en andere maatregelen. Onder strenge bewaking werd Gra ziani Van het ziekenhuis naar de militaire gevangenis gereden voor de laatste for maliteiten van zijn vrijlating, aldus werd aan de pers meegedeeld, die echter het spoor van Graziani bijster werd. Men ge looft, dat hij naar het huis van één zijner vrienden is gereden. Naar verluidt, wil Graziani, ongeacht zijn vrijlating, beroep aantekenen tegen zijn vonnis. Tot afgevaardigden uit 43 landen is een uitnodiging gericht ter bijwoning van het internationale congres van wiskundigen in de Harvard-universiteit te Cambridge (Massahussets, dat van 30 Augustus tot en met 6 September gehouden zal wor. den. Het congres, dat plaats heeft onder auspiciën van de Amerikaanse vereniging voor wiskunde, zal de eerste internationale bijeenkomst zijn sedert de in 1936 te Oslo gehouden conferentie. Tot de wiskundigen uit West-Europa, die aangezocht zijn om een voordracht te houden, behoren onder meer kanunnik Adolphe Rome, professor aan de univer siteit te Leuven en H. D. Kloosterman, professor aan de universiteit te Leiden. Op het wereldcongres voor dierenbe scherming, dat gisteren te Den Haag gehouden werd, en dat gedeeltelijk door Koningin Juliana werd bijgewoond, is een resolutie aangenomen, waarin het con gres voorstelt een uniforme interna tionale wetgeving voor dierenbescher ming, die samengesteld is uit de beste nationale wetgevingen van de verschil lende landen. De eerste helft van 1950 is het gun stigste halfjaar geweest, dat ooit door de ondernemingen, waarvan de aandelen ge noteerd zjjn op de New Yorkse Effecten beurs, gemaakt is. Door 454 ondernemin gen werd een netto-winst behaald van 3.021 millioen, tegenover 2.242 mil- lioen in dezelfde periode van 1949. Slechts tabak-verwerkende fabrieken en fabrieken van levensmiddelen en dran ken gaven een teruggang in haar winsten te zien. In 1951 zal een groots „Festival of Britain" worden georganiseerd. In geheel Groot-Brittannië, dus in Engeland, Schot land, Wales en N. Ierland zullen offi ciële manifestaties wórden gehouden. Daarnaast zullen door geheel Groot- Brittannië tentoonstellingen, volksfeesten e.d. worden georganiseerd door de over heid van steden, dorpen en gehuchten. Is er geen gelegenheid om grote feesten te organiseren, dan kunnen de bewoners de vijvers reinigen, de parken verfraaien hun huizen schilderen, kortom voor het festival of britain zullen millioenen men sen actief worden. De toeristen, die naar Albion zullen komen, zullen door geheel het land feestelijkheid ontmoeten. Het hoofddoel van het festival is de wereld te tonen, wat Groot-Brittannië op velerlei gebied heeft gepresteerd, thans biedt en voor de toekomst voorbereidt. Daarom zal hpt officiële festival bestaan uit tentoonstellingen, kunst-, muziek-, sport- en andere manifestaties. De re gering heeft ter financiering van dit offi ciële gedeelte een bedrag met een tegen waarde van ongeveer 100.000.000 gulden uitgetrokken. In Glasgow zal een industriële ten- toonsteling de Britse prestaties op het ge bied van zware machinebouw demon streren. In Belfast zal een industrie- en landbouwtentoonstelling wprden gehou den. Groot in aantal zullen de festivals der schone kunsten zijn. Daarbij zijn de traditionele festiviteiten, die in 1951 in het algemene kader worden opgenomen, zoals het jaarlijkse Shakespeare-festival in Stratford on Avon. Architectuur, muziek (klassieke en moderne), opera, films, literatuur, schil derijen. beeldhouwwerken en vooral to neel zullen ruimschoots gelegenheid krij gen zich aan de wereld te presenteren. Ook het geestelijk leven zal zijn bijdrage leveren. Bovendien werken de voornaam ste politieke partijen samen om dit fes tival te maken tot- een grote nationale gebeurtenis van internationale betekenis. De beschermheer van het festival, koning George (koningin Elisabeth heeft het be- schermvrouwschap aanvaard), zal het fes tival op 3 Mei 1951 openen en dan zal het voortduren tot September", (Van onze speciale verslaggever) LEIPZIG, 25 Augustus 1950. Dramatische tonelen hebben zich vanavond op het vliegveld van Leipzig afgespeeld, toen het K.L.M.-vliegtuig PH-TCY vol met Amerikaanse bezoekers aan de Leipziger Najaarsmessc geland is. In de wachtkamer van het stationsgebouw waren vele Duitse familieleden ai uren tevoren m grote spanning samengekomen om hun dierbaren te be groeten. Velen waren echter niet zeker, dat ze aan boord zouden zijn, daar wepng concrete gegevens over de passagiers bekend waren. In elf van de 19 landen, waarvan het internationale arbeidsbureau te Genève cijfers ontvangt, was de werkloosheid dit jaar groter dan in de overeenkomstige periode van het vorige jaar. De landen, wpar de werkloosheid is toegenomen zijn: Frankrijk, Oostenrijk, West-Duitsland, Noorwegen, Zwitserland, Canada, Enge land, Zuid-Afrika, India, Pakistan en Japan. In België, Denemarken, Eire, Italië, Is raël, Nieuw-Zeeland, de Ver. Staten en Hpwaiï nam de werkloosheid af. In Italië bedroeg het aantal geheel werklozen in Maart 1949: 1.836.859. tegen 1.698.953 in Maart 1950. Het aantal werklozen bleef groot in West-Duitsland, waar dit jaar 1.538.066 personen als werkloos stonden opgeschre ven, tegen 1.283.302 het vorig jaar. „Is mijnheer Heinrichs erbij..." vraagt een zenuwachtige dame aan een stations- beambte en met haar ogen fixeert ze de man bijna om een bevestigend antwoord te geven. „Ja..." zegt hij eindelijk. "Goddank"." is haar reactie en tranen van blijdschap springen In haar ogen. De hele atmosfeer is zenuwachtig. Er zijn er meer bjj, die van ver met de trein gekomen zijn. Bijna allen hebben scha mele bosjes verwelkte bloemen ter be groeting by zich Hun wachten wendt op een zware proef gesteld. Eindelijk ver schenen de passagiers echter in de hal. Iedereen stuift naar voren. Er wordt ge schreeuwd en gewuifd. Men dringt zo dicht mogeiyk tegen naar de balie. In menig gezicht springen tranen en men schaamt zich er niet voor. Het is im mers voor de meesten het eerste weer zien na de oorlog. „Karldaar is-ieonze Karl" roept een oude man van zeker zeventig. Met een bosje bloemen gaat hü op hem af. De douane-ambtenaren houden hem echter tegen. Eerst de douane. „In 22 jaar heb ik hem niet gezien..." zegt hy ontroerd, „22 jaar is hü in Ame rika geweest en nuach, ik weet niet wat ik zeggen moet." Maar er zyn moeilijkheden. Er zjjn geen Russische visa en de immigratie laat hem voorlopig niet door. Hoog spanning heerst er in de wachtkamer. Men spreekt op een afstand met elkaar. De Messe is voor deze meneer maar bijzaak. Het weerzien is het voornaam ste. En een formaliteit is het, die hen gescheiden houdt. Er wordt druk gete lefoneerd. Met Russen is het echter altüd slecht praten. Na anderhalf uur komt de mededeling: „Passagiers weer instappen er is geen toestemming tot landen ver leend." Er breekt een tumult tos. Vrouwen barsten in huilen uit en grijpen elkaar over de balie vast. Mannen winden zich op en protesteren. Ambtenaren worden zenuwachtig. Oppassen „Verschrikkeiyksnikt de oude man. „Onzinzegt een ander voorzichtig. Een dame uit Canada staat vertwyfeld tegen een pilaar geleund. De KLM-verte- woordiger tracht de gemoederen te kal meren door mee te delen, dat de passa giers naar Frankfort gaan en morgen naar Leipzig terugkeren, Men twijfelt eraan. Men tracht de ambtenaren te over reden. In een communistische staat heb ben de ambtenaren echter weinig macht. De Volkspolitie in smetteloos witte uni formen deelt de lakens uit. En bovendien moet men nog op zjjn woorden passen. ,,Een slecht begin van de Mecco merkt een buitenlander op. En dat is het ook voor deze Potemkin-show, Er is echter niets aan te doen. In de scheme ring en de regen gaan de passagiers weer naar dé Dakota. En in de wachtkamer biyven de teleurgestelde Duitsers achter en staren hen door de ramen na. Op het laatste ogenblik komt er echter een tele fonische opdracht uit Beriyn om het ver trek uit te stellen. De hoop leeft weer op. Men stapt weer uit de bus en instal leert zich in het stationsgebouw. En ln steeds groter wordende spanning wacht men op het uiteindeiyke besluit van de communisitlsche machthebbers in Ber lin. Buiten staan de nerveuss familie leden. „Er is nog een kansdeelt een officier van de Volkspolitie mee. „Onze regering spant zich er persoonlek voor in u door te laten." Het wordt negen uurtien uur elf uur. Hoge Russische functionarissen arriveren. Maar een besluit is er nog steeds niet. De oververmoeide passagiers (de meesten hebben de twee voorafgaan de nachten ook niet geslapen) trachten in een stoel wat slaap in te halen. Zo gaat de nacht zonder beslissing in. Deze familie ontving als 250.000ste bezoeker van de Diepzeeshotv een Philips radiotoestel. Volgens Stanley Andrews, de directeur van het Amerikaanse bureau voor buiten landse betrekkingen op agrarisch gebied, dat ressorteert onder het ministerie van landbouw, is het bevorderen van de inter nationale handel door middel van land bouw- en industriële coöperaties niet al leen een kwestie van goed koopmanschap, maar kan het tevens met succes bijdra gen tot de wereldvrede. In een van te voren op schrift gestelde rede voor de jaarlijkse vergadering van het Amerikaanse coöperatie-instituut zeide Andrews: „Een waakzame coöperatieve beweging kan zeer zeker behulpzaam zijn by het verlichten, zo niet het oplossen van enkele ernstige problemen op het ge bied van handel en goederendistributie, die ons in de toekomst wachten. Hij wees er op, dat landbouw- en ver- bruiks-coöperaties tot de belangrijkste Europese afnemers van Amerikaanse landbouwproducten behoren en stelde de oprichting van een internationale coöpe ratie voor, die het eigendom zou zijn van en bestuurd zou worden door de honder den landbouw- en industriële coöperaties in de Ver. Staten en handel zou drijven met de grote ondernemingen in Europa in landbouw-producten e.d. „Er liggen op dit gebied, dat nog volkomen terra incognita is, grote mogelijkheden". De uitkomst van de volkstelling van 1947 ten aanzien van de kerkeiyke ge zindte, waarvan op het eind van het vo rige jaar reeds een voorlopig overzicht verscheen, is nu door het Centraal Bureau voor de Statistiek gepubliceerd, voorzien van een Inleiding en een viertal overzichtskaarten. Het is aan de socio- grafen deze cüfers wetenschappeiyk te analyseren en wü mogen dan ook spoe dig studies verwachten over dit onder werp: een enkele greep uit de cüfers zelf, zowel met betrekking tot de Katholieken als tot de niet-katholieken, kan nu reeds belangwekkend zün. Het spreekt vanzelf dat deze cüfers niets zeggen over de vurigheid van het godsdienstige leven of zelfs maar over de trouw waarmee men minstens uiteriyk het kerkeiyke leven volgt; by de volks telling werd alleen gevraagd, of en tot welk kerkgenootschap men officieel ge rekend wilde worden. De cüfers zeggen dus alleen iets over de kerkeiykheid, niets over kerkbezoek of kerksheid, nog min der over het gehalte van het kerkeiyke leven. Toch is het reeds een verbiydend teken, dat zoals nu wel algemeen bekend verondersteld mag worden, het percen tage Katholieken vooruit is gegaan. Op 31 Mei 1947 telde Nederland 3.703.572 Katholieken of 38,5 pet. van onze gehele bevolking, terwyi deze cüfers voor 31 December 1930 2.890.022 of 36,4 pet. waren; er is dus een absolute voor uitgang van 813.550 of 28,2 pet. bij een totale bevolkingsgroei van 21,3 pet. Deze cijfers zien er nog gunstiger uit, wan neer wü de bevolking met de Inleiding in leeftijdsgroepen indelen: dan blijkt immers het percentage Katholieken voor kinderen onder de 15 jaar 43,6 pet. voor jonge mensen van 16/20 jaar 42,2 pet. en voor jonge mensen van 20/24 40,5 pet. te zün; het aantal Katholieken is dus nog groeiende. Onder de ouderen van 65 tot 69 jaar en van die boven de 70 jaar zün deze cüfers slechts resp. 33 pet. en 32,6 pet. Het percentage vrouwen onder de Katholieken, 1.052 vrouwen op 1.000 mannen, ligt zeer dicht bü 't rüksgemid- delde, dat een gering vrouwenoverschot aanwüst. Het vrouwenoverschot by de Hervormden en Gereformeerden ligt hoger, bü de Doopsgezinden en Remon stranten zelfs aanzienlek hoger; alleen de groep van de onkerkelüken, die angst wekkend groot begint te worden, telt overwegend meer mannen dan vrou wen: slechts 854 op 1.000 mannen. De Inleiding wüst ook op een opvallen de stabiliteit van de Katholieken gedu rende de laatste eeuw. Dit Is in zover waar dat het percentage Katholieken in 1849 38,1 bedroeg en dus weinig van het huidige verschilde. Er is intussen tot 1910 toe een gestage, zü het langzame achter uitgang geweest, waarbü het percentage tot 35 pet. daalde; de volkstelling Van 1920 toonde eindelek weer een vooruit gang, die nu gelukkig aanhoudt. Het per centage van de Nederlands Hervormden daalde van 54,5 tot 31; hierby moeten we echter rekening houden met het feit, dat de Gereformeerden telkens by afschei dingen ten koste van de Hervormden groeiden. De kleinere groepen van de Luthersen en Doopsgezinden gingen ook gestadig achteruit, terwül alleen de Re monstranten toenamen. Op de angstwek kende groei van de onkerkelüken komen we nog terug. Toch brengen de cijfers ook minder mooie dingen aan het licht. Wanneer wü n.l. met de Inleiding het katholieke ge boorte-overschot van de 17 jaren na de vorige volkstelling by het aantal Katho lieken van 1930 optellen, komen wü tot een afgerond resultaat van 2.890.000 931.000 3.821.000. Het aantal Katholie ken is feiteiyk slechts 3.704.000. Feitelük is er dus een tekort van 117.000; dat is het overschot van de afvalligen op de be keerlingen! Zij moeten hoofdzakelük on der de onkerkelüken gevonden worden. Dit cüfer is op het geheel misschien niet angstwekkend en sensationeel, maar voor het geloof weegt ieder verlies zwaar. De verdeling van de Katholieken over het gehele land komt duideiyk aan het licht op een der toegevoegde kaarten. Hier vallen onmiddellük de gemeenten op, waarin letterlijk geen enkele Katho- llek woont: in Groningen Baflo, Middel- sum, Midwolda en 't Zandt, waar de on kerkelijkheid het sterkst is; in Overijsel Genemuiden en in Zuid-Holland behalve Goedereede in de streek van Leerdam en de Alblasserwaard nog Gouderak, Hei en Boeicop, Heenvliet, Hoornaar, Mole naarsgraaf, Noordeloos en Wüngaarden; in al deze gemeenten domineren de Her vormden. Bovendien staan er nog tal- rü'ke, meest kleine plattelandsgemeenten op de lüst, waar ons percentage de 1 nog niet haalt. Als een soort troost kunnen we daar tegenover de gemeenten Beegden, Broekhuizen, Cadier en Keer, Margraten, Heer en Wansum stellen, alle in Limburg, waar letterlük iedereen Katholiek is. En om protesten te voorkomen voegen wy hier aan toe dat er nog talrijke gemeen ten zijn als het Noord-Brabantse Beers, dat genoegen moet nemen met een per centage van 99,9enkel en alleen omdat er één onkerkeiyke woont tussen de 2.105 Katholieken! De Wierlngermeer heeft een percen- rvft K,atholieken van 25,4; de Noord- Oostj,older van 22,3. e cyferS per provincje brengen weinig «mWr» n°C,h moet het PÖnlük biyven aandoen, dat Groningen, Friesland en Drenthe respectively k slechts 6,0 pet., 7,3 pet. en i,0 Pct Katholieken tellen. Wat er nog veel te doen is aan hereniging en kerstening van Nederland, vooral ln deze provincies! Wat de grootste steden betreft staan voor Amsterdam, Rotter jam, den Haag en Utrecht respectievelijk 23,3 pet. 20,9 pet., 28,6 pet. en 37,7 pet. genoteerd; al deze steden biyven dus achter bij het rüksgemiddelde en Rotterdam moet een kleine achteruitgang boeken. Van an dere grote steden benoorden de Moerdijk noemen we Groningen met 9.6 pet.; Leeuwarden met 11,6 pet.; Enschede met 26 pet.; Haarlem met 34,5 pet.; Leiden "iet 26,8 pet.; Arnhem met 40,8 pet. Met wat cyferen zouden we zo het percentage Katholieken voor de grote, de middel grote steden en het platteland kunnen Berekenen, maar daarby zouden we met zoveel speciale factoren rekening moe- en ouden, dat de blote cüfers zonder een uitgebreide commentaar geen con clusies toelaten. ^geldt overigens van het gehele cü- fermateriaal. Het is ongetwyfeld nuttig de situatie van de Katholieken in Ne derland ook eens in cüfers uitgedrukt te zien, rnaar deze zqn nooit meer dan de materiele neerslag van een geestelüke en godsdienstige macht. ze kunnen hoog stens iets zeggen over uiteriyke bloei, stagnatie of verval; het innerlijke leven kunnen ze niet weergeven. Deze cüfers op zichzelf stemmen tot een zekere tevre denheid. Maar het belangrükste brengen zÜ niet. Wü nemen in aantal en percentage toe, maar voor hoever Is dat toe te schreven aan ons sterke geboorte-overschot; en voor hoever aan het toenemend aantal bekeerlingen? Voor ons heeft het eehnor- te-overschot ook een morele ,°I, wijst erop dat het huwelijk goed chris- telyk wordt beleefd. Maar als wy alleen groeien krachtens dat geboorte-overschot en niet omdat wy in apostolaatsijver velen weten te winnen voor ons geloof, heeft de numerieke vooruitgang nog een onaangename bysmaak. C. F. P. Het Amerikaanse Huis van Afgevaar- ^Sden heeft Vrijdagavond een lening van 62.500.000 aan Spanje goedgekeurd De lening was opgenomen in een wets ontwerp betreffende algemene toewijzin gen ten bedrage van 35.542.530.425 Het wetsontwerp is thans naar de Se naat gezonden. President Truman eil het ministerie van buitenlandse zaken hadden zich tegen 'n dergelijke lening uitgesproken. De lening werd met 614 tegen 80 stem men goedgekeurd. Men verwacht, dat de Senaat het wets ontwerp Maandag aanstaande in behan deling zal nemen. Het voorziet in de fi nanciering van het merendeel der fede rale activiteit voor 't lopende begrotings jaar. Het totaalbedrag van het aangenomen wetsontwerp was 2.299.767.723 minder dan het bedrag waarom Truman verzocht had. Voordat de Spaanse lening werd aan genomen keurde het Huis een compromis- overeenkomst goed, waarbij 2.250.000 aan de ECA voor het huidige belasting jaar wordt toegewezen. Het Huis le thans begonnen met de be handeling van een aanvullende begroting ten bedrage van 16.771.084.479. De vernieuwing in de romankunst heeft gedeeltelijk ook betrekking op haar voorwerp. Steeds meer heeft deze kunst zich losgemaakt van de uiterlijke beschrijving, om zich met ware hartstocht te gaan toeleggen op de openbaring van het innerlijk. Aan deze openbaring wordt elke uitweiding over uiterlijkheden dienstbaar gemaakt. On barmhartig trachten sommige moderne romans in eerlijk realisme de hoogste grootheid en de diepste decadentie van de mens bloot te leggen. Men zoekt daarbij niet naar verklaringen, noch naar vol ledig begrip, doch slechts naar realiteit, hoe iveinig hoopvol deze realiteit ook moge zijn. Aldus krijgt de schrijver volop gelegenheid iets van zijn persoonlijke mens-opvatting aan de lezer te verraden, voorzover er bij hem van mens-opvatting en vooral van persootilijke mens-opvatting sprake is. Tl C I P 1 Tl /T zichzelf en op zijn eigen geval toe te pas- of meer grote stijl een typische Mauriac- Kerk of Graham Greene-Kerk m zijn boeken projecteren. De held uit „the Power and the Glory" een arme opgejaagde Mexicaanse priester, wekt de stellige indruk, clat het voor de individuele mens zinloos is tegen eigen passies en instincten te strijden. Men zit in zijn zondigheid opgesloten en het enige dat boven deze zondigheid uitkomt, is de volstrekte eerlijkheid van de zondaar met zichzelf en een bewust Persoonlijk geloof Ook bij Scobie uit „The Heart of the Matter" is dit alles wat er aan positief christendom te ontdekken valt: zonden- bewustzijn en geloof. h Pdift ZM en te°en dit geloof heeft M„r. Le Couëdic geen enkel bezwaar. Hij ageert slechts tegen het iso- lement. n zonden- en geloof sbewust- zli" w Hk verzeild raken. Wat zet „„£„r h„t g voor zoden aan de dijk, wf° 1 normale practische leven h°i zich af nu0qililibreerd ls' zo vraagt nnvrnnhth„' geloof schünt daarom zo mende invi zi-*n en zo weiniS hervor- ^ezhten op de persoonlijkheid te bpwnsbii het ui,; zonde en zonden- S0"Jn opbloeit, omdat dit geloof l een bloem is in een moeras van „.'"..P en gedoemd is in dit moeras met n„ u eur en glans ten onder te gaan. m n'gheld wordt voorgesteld als een ®7aa® en bijna onbegrijpelijk ver schijnsel; de heilige heeft zichzelf immers 'Uet enkel te ontworstelen aan de hope loze middelmatigheid, maar is genood zaakt zichzelf te bevrijden uit het bijna onontknoopbare adderkluwen van perver siteit, dat als gevolg van de erfzonde is achtergebleven. De mens leeft „Sous le soleil de Satan", zoals Bernanos het in de titel van een zijner romans uitdrukt. Mgr. Le Couëdic tekent hierbij aan dat deze titel karakte ristiek is voor de door hem aangeduide kwaal; het lijkt hem noodzakelijk, met klem op te merken dat de mens, ook de moderne mens, leeft „Sous le soleil du Christ", Een romancier als Jean-Paul Sartre vindt zyn existentialisme bevestigd in de psyche van zijn romanfiguren, welke psy che volgens hem reëel is, d.w.z. typerend voor wat er momenteel werkelijk in de hedendaagse mens leeft en omgaat. Wat hij echter in deze mens ontdekt is negati- viteit: angst, eenzaamheid, wanhoop en walging. Christelijke schrijvers laten ons in zekero zin hetzelfde zien, maar zij noe men het anders; zij noemen het zonde, zondigheid of kwaad; en door het zo te noemen plaatsen zij de innerlijke realiteit van de mens onder een gans ander licht. Openlijk of bedekt meten zij de feiten aan een goddelijke norm, aan wat Christus openbaarde en zij schromen niet onver bloemd te laten uitkomen, hoe dikwijls en hoe fundamenteel de mens in zijn da gelijks leven aan openbaring en genade voorbijgaat, zy zien het niet als hun taak. deze mens daarom te veroordelen. Dit is wellicht een der gunstigste wen dingen in de nieuwe romankunst der hedendaagse christelijke auteurs: zij leg gen getuigenis af van het diepe besef, dat Christus en christendom niet op de wereld zijn „om te oordelen, maar om te redden' Wij denken hierbij vooral aan Francois Mauriac en Graham Greene. Een zekere mgr. Le Couëdic schreef onlangs in de „Revue Catholique du diocèse de Troyes' enige reflecties over de moderne roman en over de roman in het algemeen. Naar aanleiding van een voorwoord, waarmee Mauriac de Franse vertaling van „The Power and the Glory" inleidde, gaat deze monseigneur nogal te keer tegen sommige tendenzen der beide katholieke schrijvers, welke volgens hem voor een waarachtige visie op het christendom uitermate ge vaarlijk zijn. Hij meent een en ander begrijpelijk te kunnen- maken door er op te wijzen, dat b.v. Graham Greene eerst op volwassen leeftijd katholiek is geworden. Hij die op deze wijze tot de Katholieke Kerk komt, zo noteert mgr. Le Couëdic, ziet Kerk en christendom dikwijls door zijn eigen ge wetenscrisis hegn: de Kerk was voor hem vaak meer een geestelijk geneesmiddel dan een objectieve, rustige zekerheid. Wie onder een dergelijk subjectief aspect Christus' Kerk ontmoette en leerde ken nen, zal voortdurend geneigd zün haar op door Mgr. Le Couëdic aangesneden vraagstuk. Wij kregen de indruk dat hij by de be- handeling van dit vraagstuk een paar be- langrijke gezichtspunten enigszins heeft verwaarloosd. Het is zeer juist, te bena drukken dat ook de moderne mens „On- de zon van Jesus Christus" leef», d.w.z. dat de moderne mens evenzeer als zijn -orouders of nazaiten in beginsel door werd verlost. Maar met evenveel recht kan men in een zelfde soort beeld spraak beweren, dat de mens „Onder de zon van de duivel" leeft; door de Ver lossing van Christus zijn zonde en duivel Immers niet voor goed automatisch ver dwenen. Het heeft niets met reformatori sche afwijkingen te maken (zoals Mgr. Le Couëdic ons verderop in zijn artikel wil doen geloven), wanneer bepaalde katho lieke auteurs de waarde van het geloof in Jesus Christus in het licht zetten, ter wijl zij eerlijk genoeg zijn om de ernst, der situatie, waarin de moderne mens verkeert, niet te verbloemen. Nergens betogen of suggereren zij, dat deugdzaamheid en goede werken van geen belang of practisch onmogeiyk zijn. Wel laten zij het in hun hoofdpersoon zeer duidelijk uitkomen, dat de deugdzaamheid dikwijls zó moeilijk is. dat velen (ook vele „gelovigen") haar feitelijk niet zullen be reiken; zij blijven er echter voor vech ten, en dat is juist datgene waar het op aankomt; uit de kracht van het geloof vechten voor de deugdzaamheid. Men isoleert het geloof niet, indien men nuchter constateert, dat het onvoldoende vruchtbaar is of geen zichtbare resultaten oplevert. Dit geloof is en blijft in elk ge val de noodzakelijke en zeer reele ver bindingslijn tussen de zondaar en zijn Verlosser, en slechts in dit geloof kan de zondaar, de ondeugdzame, zalig wor_ den. Dit alles is even Christel ük en ka tholiek als de brieven van St. Paulus, Het geloof in de Verlosser is altijd een reëel uitgangspunt. Iemand die ons dit geloof laat zien, zij het ook levend en worste lend in een zwakke zondige men?, laat ons een stuk christendom zien, hetgeen des te verdienstelijKer is naarmate ziin roman Ste??fm^0rm»fgew iS Van dat intense medelijden met de zondaar, dat niet alleen typerend is voor Mauriac uJt refu.rrnatorische infectie dus, naar mij wil voorkomen, doch hoogstens een gezonde (bewuste of onbewuste) be ïnvloeding door bepaalde zeer Christel yke gedachten, die in de reformatie soms ster Ker benadrukt worden dan in de katho lieke praktijk. Voor een dergelijke be ïnvloeding kunnen we slechts dankbaar zijn, terwijl we intussen zelf door b!Üver; strijden, uit ons geloof en met alle ver betenheid waartoe dit geloof ons in .staal zal stellen, tegen het Rijk van Satan, op dat in een zondige en verdorven wereld het Rijk van Christus moge groeien- Zes democratisch-soclalisten zün Maan dag toegetreden tot het liberale kabinet van Venizelos. De nieuwe ministers zün door koning Paul beëdigd. Onder hen be vindt zich de socialistische leider George Papandreoe. Hy is vice-premier gewor den. Men verwacht dat leden van de „Epek",, de progressieve unie van het centrum, de coalitie zullen completeren wanneer de voorzitter, Emmanuel Tsoe- deros uit Washington terugkeert, het geen waarschüniyk Woensdag zal gebeu ren. Venizelos vormde zü'n voorlopig kabi net verleden week Maandag ter vervan ging van dat van generaal Piastiras, lei der van de „Epek". en Wie De Zeereerw. Heer W. A. Nicol, direc teur van het Australische Katholieke Im migratie Comité, dat namens het Austra lische Episcopaat de belangen behartigt van de Katholieken, die Australië als immigranten binnen komen, komt een bezoek brengen aan de Kath. Centrale Emigratie-stichting. Binnen het raam van het Australische Katholieke Immigratie Comité werken de Ned. priesters Pater Maas S.VJD. in Mei* bourne en Pater van Nunen O.F.M in Sydney. Spoedig zullen naar Australië vertrekken Pater Kockx, Pater van Baar S.V.D., Pater Beerenpoot O.F.M. Het Deviezen-Instituut van Indonesië heeft bekend gemaakt dat een liquidi- teits-verklaring niet meer vereist wordt 3r transfers voor normale bedriifs- onkosten zoals kantooronkosten in het buitenland, assurantiepremies, octrooi- gelden enz. tenzij door het Deviezen- Instituut hierom speciaal wordt verzocht. Voor alle overige transfers zoals voor winst, dividend, afschrijving enz. bljJft de verklaring vereist. Evenwel kan in die gevallen waarin kan worden aangetoond, dat tegenover een debet-saldo bij een bank, volgensconserv3tieve maatstaven gewaardeerd, voldoende op korte termijn realiseerbare zekerheden aanwezig ziin toestemmmg^ vmrden verleend het aange vraagde transfer toch uit te voeren. AfrikaZ1Jve£klpgkTr in de Unie van Zuid- nomische jfcde hTm"rt Lo™ "Zo over zijn ho* i J tevr«den was het EuroPeSePr„ekl+nf" in Enfeland en op Afrikaanse ov T dat de Zuid resultaat daa? naaJi e lahden als nister had i.an zou toenemen. De mi- voercontrfi Ja?k geconstateerd ,dat de in- pen werd a a 016 verkeerd trngre- karakter daaraan een permanent duidelhk toegekend. Hij had echter maatregel8"" at lnvoereontróle een van d S „WMj Yreemd aan de economie en zodra f ;ze reeds verzacht werd a zodra mogelyk zou verdwijnen. I

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1950 | | pagina 4