Westwall 1944
yietnamse hoogwaardigheids
bekleders te Rome
CANADA:
Verdwaald op een Continent
leveren één der grondstoffen voor
de atoombom
Bisschopswijding van de Apost-Vicaris
Diamanten klooster-
jubileum
PAGINA 3
Knap werk van Arthur Rank
houden»
(Van onze correspondent)
In Arnhem draait de première voor
Nederland van „Westwall 1944", een Eagle
Lion-film, waarin Arthur Rank op mees
terlijke wijze de groots opgezette invasie,
welke tenslotte tot de bevrijding leidde,
tot herleving wist te brengen. Bij het aan
schouwen van dit filmwerk ziet men
zich voor verschillende vragen gesteld. Is
ze bedoeld als een wekker om al degenen,
die door de sleur van alledag zijn inge
dompeld, wakker te rammelen? Of heeft
Rank de intentie gehad ideologische paci
fisten tot de werkelijkheid terug te voe
ren? Wij geloven, dat beide vragen be
vestigend mogen worden beantwoord.
Zo bezien heeft Rank verdienstelijk
werk gedaan. O, natuurlijk hij heeft de
romantiek niet helemaal laten schieten
en dit zal voor hem, die de afschuw voor
de oorlog nadrukkelijker belicht had
willen zien, enige teleurstelling te weeg
brengen, maar van de andere kant heeft
deze romantische retouche er toe mee
gewerkt, dat „Westwall 1944" zal kunnen
rekenen, op de belangstelling van de
massa.
De inzet wordt gevormd door een pa
rade, afgenomen door de Koning van
Engeland en dan treden de toeschouwers
binnen in het opleidingskamp, waar de
Britten in het kader van de Engelse
droog-komische dril-tactiek zich met
Amerikanen, Canadezen, Polen en Neder
landers van gewone burgers laten vormen
tot gevechtsklare mannen, die met grote
onverschrokkenheid deelnamen aan D-
day.
Veel aandacht heeft de filmmaker hier
besteed aan de methode van opleiding en
de scheiding tussen de diverse leger
groepen. waarvan de mannen tenslotte
toch allen worden bezield door het ene
ideaal, de millioenen onderdrukten aan
gene zijde van het Kanaal de bevrijding
te kunnen brengen.
Eindelijk is de grote dag der invasie
daar. De mannen zijn bijna verteerd van
onrust, welke onrust niet eerder wijkt dan
nadat men de kust van Normandië in
zicht heeft. Verbeten is de strijd aan de
Franse kust en de toeschouwer leeft weer
volkomen in de spanning van die tijd. En
dan gaat het vechtend en zuiverend door
Frankrijk, België op de Nederlandse
grens aan. Wij zien de zware tanks door
Eindhoven rollen en de meisjes hier tonen
hun gevoelens voor de bevrijders even
spontaan als Eva's dochteren aan de Seine.
Er zijn vele hoogtepunten in deze film
aan te wijzen, waar de cineast zijn vak
manschap volkomen heeft kunnen uit
leven. Het slot, waarbij twee hoofdper
sonen uit deze heldenstrijd in het zicht
van de haven stranden twee karakters,
een Amerikaan en een Engelsman, die in
de opleiding nogal eens botsten en
naast elkaar in de omwoelde grond komen
te rusten heeft Rank geaccentueerd met
twee simpele vlaggetjes, die door de wind
naar elkaar neigen. „They were not divi
ded" er was geen verdeeldheid tussen hen.
honderdduizenden dwangarbeid laat ver
richten, al weer onder het mom van „po
litieke onbetrouwbaarheid".
Ook in Tsjecho Slowakije zijn de com
munisten er in geslaagd, het lidmaatschap
van de communistische partij te maken
tot de enige waarborg tegen wegvoering
als dwangarbeider.
De communistische Tsjechen spelen in
de mijnen de rol van verklikkers en sla
vendrijvers, terwijl de Russen lachend
toezien. Wie eenmaal in Yachymov te
werk is gesteld, komt er, zelfs als hij een
„vrije" Tsjech is, niet meer uit. De moe
digsten proberen te ontsnappen.
Het werk in de mijnen is uiterst gevaar
lijk wegens de radio-actieve uitstralingen
van het uraniumerts bevattende gesteente.
Tegen deze uitstralingen worden geen
voorzorgen genomen. Ze oefenen een
hoogst schadelijke invloed op de gezond
heid uit. Verwondingen, bij het werk op
gedaan, genezen niet of slechts uiterst
langzaam. Het water is er in een be
paalde graad vergiftigd en zelfs als was
water gevaarlijk.
Werken in de uraniummijnen betekent
een vroegtijdige dood. Reeds in normale
tijden was er weinig animo voor, ondanks
de hoge lonen. De Russen hebben het ar
beidersprobleem opgelost, door mensen
van al hun bezit te beroven of hen tot
staatsgevaarlijk te verklaren, hetgeen
hetzelfde zeggen wil als vogelvrij.
Zo nu en dan is een ontsnapte dwang
arbeider in staat, de buitenwereld iets
over de schandelijke toestanden in de
door de Russische communisten beheerde
mijnen te vertellen. Maar deze mensen
hebben meestal slechts één concentratie
kamp gezien en in één mijn gewerkt, zo-
tat ze nog alleen maar een glimp van ae
iranium-hel hebben opgevangen.
Pater August C. M. Bergé, momenteel
verblijvend in Huize Mariëndaal te Gra
ve, hoopt op 26 September a.s. zijn dia
manten kloosterfeest te vieren.
De jubilaris was van 1928 tot 1940
leraar aan het St. Aloysiuscollege te
's-Gravenhage. Van 1919 tot 1920 was hij
tevens belast met het toezicht op de
bouw van dit college. In 1940 volgde ziin
emeritaat te Grave. Pater Bergé is offi
cier in de orde van Oranje Nassau en
onderscheiden met het kruis van ver
dienste van het Rode Kruis,
mov in Tsjecho-Slowakije, waar de Russen duizenden slaven en dwangarbeiders