Nieuws uit STAD en OMTREK
SPORTNIEUWS uit Schiedam! .Jïi™™.
De stand van de Arbeidsmarkt
Nederlands Korea-detachement
vertrok
RELIGIEUZEN KWAMEN
NAAR NEDERLAND
Hofplein te Rotterdam krijgt
definitieve vorm
Boeken in de hoek
Landbouwkroniek
nieuwe schiedamsche courant
Koninklijke boodschap: „Houdt de
naam van uw land hoog"
Van Geelkerken
krijgt levenslang
K. V. P. Rijkskieskring
Dordrecht
Dr. A. G. Brom
Bestemming: Pusan
,,Voor Westerling en
Vaderland"
75 Jaar geleden woedde de Kulturkampf
Franciscanessen van de H. Joseph vestigden
zich in Limburg
Uittocht uit het
Vaderland
Deense regering
afgetreden
DONDERDAG 26 OCTOBER 1950
PAGINA 2
UIT HET HERMES-D.V.S.-KAMP
VAN DE RAAD
VERKOOP GROND BIJ
STADHOUDERSLAAN
JUBILé A. VAN KRUGTEN
P.P.S.C. 1—R.S.M. 1
COMMISSARIS H. VOORDEWIND
BURGERLIJKE STAND
PROEFVAART CASABLANCA
PROEFVAART M.S. „HOFLAAN"
NED. VRACHTENMARKT
haringaanvoer
HET KLE1NEBOEREN-
PROBLEEM
Hoofdredacteur; Leo J. M. HazeUet
Onrustig, gej aagd
Hoogleraar in de thorax-chirurgie
te Leiden
DE OLIE- EN VETMARKT
Missiewerk
„Het is zo ver"
De helft katholiek
Het (kleine) vrouwelijke
element
Koninklijk vaarwel
Psychiatrisch rapport redt hem
het leven
Advertentie.
De afgelopen Zondag was voor de Her
mes elftallen niet best. Het eerste elftal
stelde ernstig teleur, niet alleen wat de
uitslag betreft, maar vooral wat het ver
toonde spel betreft. Dat was beslist be
neden de maat. Nakaarten hierover heeft
geen zin. Het enige wat de spelers kun
nen doen is zich heilig voornemen om
Zondag revanche te nemen. Lukt dat, dan
Zou dit een felicitatie waard zijn, want
voorzover wij weten, is het nog nooit ge
lukt om in Haarlem van EDO te winnen.
Gezien echter het feit, dat de Hermes
DVS-ers gewend zijn met onverwachte
uitslagen voor de dag te komen en de
overtuiging, die bij de spelers leeft, dat
er wat goedgemaakt moet worden, schijnt
een verrassing ons niet uitgesloten. In
ieder geval zullen de Blauwwitten er
goed aan doen, niet met een minderwaar
digheidscomplex naar Haarlem te trek
ken en moeten bedenken, dat sinds het
laatste treffen tussen beide clubs beide
elftallen heel wat gewijzigd zijn.
Het tweede kon het in Dordrecht tegen
J)FC niet bolwerken. Al is Overmaas 2
een niet te onderschatten tegenstander,
toch geloven wij, dat er in deze wedstrijd,
die om 10 uur aan de Damlaan wordt
gespeeld een kans zit om zich van de
geleden nederlaag te herstellen.
Ook het derde kon de nederlaag niet
ontgaan en zal het Zondag in Gouda tegen
Gouda 2 weer niet gemakkelijk krijgen,
toch geloven wij, dat er in dit elftal meer
zit, dan er tot nu toe uit is gekomen. Aan
de spelers de taak, dit Zondag te bewij
zen.
Voor Hermes 4 is het Zondag de grote
dag. Om 10 uur wordt aan de Damlaan
tegen Hollandiaan 2 gespeeld en een
De KVP kring Dordrecht, houdt op
Zaterdag 4 November a.s. een Algemene
Kringvergadering te Rotterdam, Beurs
gebouw, Lobby-zaal, ingang Meent 110
e 14.30 precies.
De agenda vermeldt: o.m. de volgende
punten: Jaarverslag van de Penningmees
ter; Begroting 1950; Verslag Kascommis-
ïie; Benoeming nieuwe Verificatie-com
missie. Hiervoor worden ditmaal voorge
steld de afdelingen: Hoek van Holland,
Schipluiden en Maasland; In het kader
van de plaatselijke acties klemt vaak de
vraag, welke in feite een moeilijkheid
ls, „Wat zijn op dit ogenblik de meest
actuele activiteiten?".De Kringpropagan
daleider zal op deze vraag hier een hope
lijk bevredigend antwoord geven, ter
stimulering en activering van onze af
delingen; Hoe staat het eingenlijk met de
Jongeren-activiteit in onze Kring?
Hierover zal In een uiteenzetting van
ongeveer twintig minuten een inzicht
worden gegeven door de voorzitter van
de Jongerenkring Dordt, mr. Van Wes-
sum; Vormingscentrum, Kaderweekends,
Regionale Kaderdagen en ledenwervings
actie. Over deze belangrijke zaken zal
onder dit agenda-punt een gedachtenwis-
seling worden gehouden; Eventuele voor
stellen aan de Partijraad. De algemens
Kringvergadering kan een belangrijke
schakel betekenen in het organisatorische
werk der partij. Voorstellen voor de a.s.
Partijraad kunnen uiterlijk tot en met 1
November a.s. worden ingezonden aan
het Kringsecretariaat.
AanvuUin.gsagenda voor de Gemeente
raad van Vrijdag, 27 October 1950.
Voorstel van B. en W. tot onderhandse
verkoop aan de Heer Ir. C. Hoek en 21
andere eigenaren van pandien aan de
Stadhouders laan Z.Z. van een strook
grond achter hun percelen, ter diepte
van 5 M.
Voorstel van B. en W. tot wijziging
van de begroting van baten en lasten
van de Drinkwaterleiding en van de
begrotingen van kapitaalsontvangsten en
-uitgaven van de Gasfabriek, de Drink
waterleiding en het Electriciteitsbedrijf
voor het jaar 1949
Bij de nadering van het leesseizoen mo
gen we de aandacht vestigen op de
„Wessels-serie" van L. Penning, die met
de boeiende en levendige beschrijving van
episoden uit de Zuid-Afrikaanse Boeren
oorlog zo aangename als leerzame ont
spanning brengt. Dat wij bij het doorlezen
van deze verhalen met gespannen aan
dacht de fijne trekjes volgden, die zo'n
levendige schildering van de bijzonder
heden geven, zal wel mede zijn oorzaak
vinden in de herinneringen, die wij aan
de bezettingstijd bewaren, waardoor wij
beter in de mentaliteit van de vrijheid
lievende bevolking kunnen doordringen
en hun strijd en hun angst, hun moed en
vindingrijkheid weten te waarderen en
begrijpen bij hun strijd tegen een vreem
de bezetter. De vijf delen: De leeuw van
Modderspuit, de held van Spionkop, de
verkenner van Christlaan de Wet, de
overwinnaar van Nooitgedacht en de
Kolonist van Zuid-West-Afrika zullen
ongetwijfeld tot de veel gelezén boeken
behoren.
Nog op een ander interessant boek wil
len we even wijzen, namelijk op „De
Zeearend" van Harry Macfie. Dit ls een
werk, waarin de schrijver, die als 18-
jarige jongeling naar den vreemde trok
en zijn gehele leven lang bleef zwerven
door Canada, Alaska. Mexico, China, ja
practisch over de gehele wereld, al zijn
rijke ervaring en ondervinding heeft
neergelegd.
De Zeearend het heldenlied van de
Grote Zeiler speelt onder de Eskimo's
voornamelijk, maar ook ln China en de
Zuidzee-ellanden; het is de beste schilde
ring van het Alaska-milieu, die we ooit
onder de ogen kregen en zal zijn weg
naar de lezerskring, die van dit soort
verhalen houdt, even gretig vinden als
dat in het buitenland het geval is.
In verband met de voorgenomen be
bouwing van de grond ten Zuiden van
die Stadhouderslaan, hebben een aantal
eigenaren van percelen aan de Stadihou
derslaan Z.Z. verzocht aan hen een
strook grond ter diepte van 5 M. achter
hun percelen te verkopen. Nadere be
sprekingen hebben er toe geleid, dat voor
de percelen, gelegen ten V/esrten van het
verlengde van de Willem de Zwijger
laan, de achtergrenslijn 5 M. naar hel
Zuiden zal worden verplaatst. Slechts in
twee gevallen wenst de eigenaar niet tot
aankoop van de grond over te gaan, zo
dat daarvoor een nadere oplossing moe''
worden gevonden bij de verkoop van de
Zuidelijk gelegen grond.
Met de verkoop van de grond tegen
de daarvoor geldende prijs van 21.
per M2 hebben B. en W. geen bezwaar
Heden herdenkt de heer A. van Krug-
ten Noordmolenstraat 20 den dag, dat hij
vóór 25 jaar in dienst kwam als chauf
feur bij de N.V. P. van Gent's Distilleer
derij. Hedenmorgen werd hij met zijn
echtgenote ten kantore van de directie ge
huldigd. Hem werd een cadeau onder
couvert door de heer P. van Gent over
handigd, terwijl het personeel hem met
een nuttig geschenk op huishoudelijk ge
bied bedacht. Verder heeft de heer van
Kragten de dag in de familiekring door
gebracht.
overwinning zou dit elftal aan de kop
brengen.
De lagere elftallen deden het Zondag
heel wat beter, dan de grote broers. Geen
enkele wedstrijd ging verloren.
Zaterdag a.s. speelt P.P.S.C. haar derde
thuiswedstrijd in deze competitie. Willen
zij haar goede gewoonte van te winnen
op eigen veld, in dit seizoen gestand
doen, dan dienen zij er rekening mede
te houden dat de Trammannen deze wed
strijd zeer zeker niet cadeau zullen ge
ven. R.S.M. en P.P.S.C. beiden, kunnen
de punten heel goed gebruiken.
De heer H. Voordewind, de bekende
Amsterdamse Politiecommissaris, schrij
ver van de boeken: De Commissaris ver
telt en De Commissaris vertelt verder
(waarvan ook wekelijks 't bekende hoor
spel voor de radio komt) heeft zich be
reid verklaard op Maandag 20 November
a.s. des avonds om 8 uur in het gebouw
„Musis Sacrum" een lezing te houden
over zijn ervaringen als politieman.
Kaarten voor deze lezing zullen te zij
ner tijd bij boekhandel Venemans ver
krijgbaar zijn.
GEBOREN: Richardus J. M. z. v. J.
Oranje en G. A. M. Swartjes; Maria L.
C- d. v. L, A. van Geloven en M. C. de
Boer; Pieter A. z. v. A. A. van der Pluijm
en A. Sagel; Dingenis J. z. v. D. van Driel
en J. Spits; Adrianus J. z. v. F. M. van
Dijk en H. P. Backelant; Maria d. v. J.
Brouwer en J. C. H. M. van Wassenaar;
Hendrik H. z. v. J. A. Roijers en A. A.
van Houwelingen.
De onlangs te water gelaten coaster
„Casablanca", die gebouwd werd op de
N.V. werf „Gusto" voorh. A. F. Smulders
te Schiedam, voor rekening van de firma
Dammers en Van der Heide te Rotter
dam, heeft gisteren haar proefvaart ge
maakt.
De „Casablanca" is een zusterschip van
de op 16 October j.l. in de vaart gekomen
coaster Bisquaya en heeft een laadver
mogen van 700 ton. De eerste reis van
de „Casablanca", die 28 October a.s. za)
beginnen is naar Engeland. Het ligt ech
ter in de bedoeling, dat de coaster op
Casablanca zal varen.
Voor rekening van dezelfde firma ls
aan de werf „Gusto" de bouw opgedra
gen van twee Shelter-dekschepen, die
een laadvermogen zullen hebben van
duizend ton en een snelheid van veertien
mijl.
Giste'ren werd met het m.s. „Hoflaan"
proefgevaren op de Nieuwe Waterweg.
Dit schip is gebouwd bij de fa. de Haan
Oerlemans te Heusden voor de rederij
N.V. Stoomschip „Hannah" te Rotterdam,
volgens Lloyd's klasse 100 A.l. en vol
gens de Nederlandse Scheepvaartinspec
tie.
Het schip is lang tussen de loodlijnen
51,80 M., breed op grootspant 8,70 M„
hol 3,86 M. Het draagvermogen is groot
804 ton op summer freeboard.
In de motorkamer is opgesteld een
M.A.N. motor van 500 PK. met 280 om
wentelingen. Op de gemeten mijl werd
11.2 knots gevaren.
Nadat het schip aan alle voorschriften
had voldaan is het door de rederij over
genomen. De vorige week heeft deze re
derij bij dezelfde werf een duplicaat van
dit schip besteld.
215 ton kolen Bergen op Zoom; 100 ton div.
granen Zwolle; 90 ton ld. Oosterwolde; 215
ton ld Roermond: 500 ton ld. Deventer; 310
ton petr. cokes Leerdam; 149 ton id. Opheus-
den; 128 ton cellulose Maastricht; 100 ton ld.
Arnhem; 250 en 90 ton papier Velsen; 350 en
218 ton ld. Maastricht; 85 ton boekweit
Sneek: 64 ton ld. Nieuwesluis; 160 ton kali
Brielle; 467 en 300 ton tarwe l.-varen; 605
en 563 ton ld. Wormerveer; 200 ton suiker
bleten Stampersgat; 350 ton stukgoed Am
sterdam; 30 ton kurk Beekbergen; 238 ton
ijzer Vlissingen; 80 ton super Nieuwendijk;
75 ton bloem den Bosch: 61 stand hout Roer
mond; vletreizen 6 stuks.
NED. KATH. METAALBEWERKERS-
BOND
De afd. alhier van de Katfh. Metaal-
bewenkersbond organiseert een filmvoor
stelling voor haar leden en hun dames
op Dinsdag 31 October a.s., des avonds
te 8 uur, in de zaal Harmonie. Vertoond
wordt de film „De Hemelse Magiër", die
het rijke priesterleven weergeeft van de
heilige Joannes Vianney, pastoor van
Ars.
De totale haringaanvoer te Vlaardin-
gen bedraagt 86.421 kantjes haring (vorig
jaar 68.830) en wel 36.758 kantjes Maat
jesharing; 20.859 kantjes Volleharing;
27.453 kantjes Steurharing en 1,351 kan
tjes ijle haring.
VLAARDINGS SCHAAKGENOOT
SCHAP
Het eerste en tweedie tiental van het
Vlaardings Schaakgenootschap verloor
beide hun eerste wedstrijd.
Einduitslag van de wedstrijd V.S.C. I
Pion I is 46.
De wedstrijd V.S.G. 2Wiltoni-Feije-
moord 1 is beslist in het voordeel van de
bezoekers, hoewel er nog één partij moet
worden gespeeld. Vemoedelijke uitslag
314—6%.
MEDISCHE ZONDAGSDIENST
Van Zaterdagmiiddag 1 uur tot Maan
dagmorgen 8 uur zullen dienst doen: Dr.
G. D. Birnie, Schiedamseweg 56, Telef.
2374. Dr, A. H. Westenbrink, Binnensin
gel 62, Telef. 2528.
Apotheek geopende Ir. J. Backer,
Hoogstraat 228.
BOUW SCHOOL BABBERSPOLDER
Het bouwen van een permanent school
gebouw het eerste stenen schoolge
bouw, d'at na de oorlog in deze gemeente
wordt gebouwd met wijkgebouw in
de Babberspolder en bestemd voor het
openbaar onderwijs, is door Burg. en
Wetih. gegund aan de laagste inschrijf-
ster, de fa. Stolk en Geurtse alhier, voor
f 154.550.Hef plan voor het schoolge
bouw met 7 klassen, met wijkgebouw.
dat als gymnastieklokaal zal worden in
gericht, is ontworpen door het architec
ten- en ingenieursbureau Spruyt en Den
Butter, te Schiedam.
STADSBEIAARDIER
Naar wij vernemen, ligt het in de be
doeling om tot aanstelling van een stads-
beiaardlier over te gaan. Voor deze func
tie hebben zich reeds gegadigden gemeld.
We hebben er natuurlijk geen bezwaar
tegen, dat men geleidelijk aan onder het
kleine landbouwbedrijf iets anders gaat
verstaan dan tot nu toe, mits men het
maar algemeen en duidelijk afspreekt en
voor het oude begrip een nieuw woord
uitkiest.
Tot voor kort verstond men algemeen
onder het kleine landbouwbedrijf die
boerenbedrijven, die bewerkt konden
worden door één volwassen man met be
hulp van zijn gezinsleden, waarvan de
kinderen nog geen volslagen arbeids
krachten waren: bedrijven, die al naar de
grondsoort en het teeltplan varieerden
van 3 tot 8 ha. Zo verstond het inder
tijd de zogenaamde Commissie Roebroek
en zó verstond het onlangs ook de Com-
missie-Dewez van het Centrum voor
Staatkundige Vorming.
In de laatste tijd echter vermoedelijk
onder invloed van de leuze: mechanisatie
ook op het kleine bedrijf zien we her
haaldelijk, da$ men ln deze gevallen veel
grotere bedrijven met de naam „klein
bedrijf" siert. Door de radio hoorden wij
dezer dagen een causerie over de mecha
nisatie en het kleinbedrijf en begrepen
daaruit, dat de spreker bedrijven van
minstens 12 ha. bedoelde. En de vorige
week lazen wij een overigens belang
wekkend artikel ln de Nieuwe Veldbode
over arbeidsproductiviteit, mechanisatie
en kleine bedrijven, waarin goedgeleide
tweeroansbedrijven tot de kleine bedrij
ven werden verheven.
De inhoud van dat artikel was overi
gens Interessant. Wat wij reeds enkele
jaren geleden met klem hebben betoogd,
werd ook thans verdedigd n.l. dat mecha
nisatie op het kleine boerenbedrijf alleen
maar verantwoord kan zijn indien daar
door vreemde arbeidskrachten kunnen
worden uitgespaard of de arbeidskracht
van de exploitant, zolang hij zijn vrij
komende tijd rationeel op het bedrijf kan
gebruiken. Aanvaardt men echter deze
stelling, dan is er voor mechanisatie op
het kleine bedrijf in de oude zin nauwe
lijks plaats. Wil men dan toch de mecha
nisatie ook voor het kleine bedrijf pro
pageren, dan zal men onder kleinbedrijf
iets anders moeten verstaan. En dat doet
men dan ook.
Wij betreuren dit ten zeerste.
Ook vroeger was het bekend, dat de
bedrijven van omstreeks 1215 ha. het
moeilijk hadden en wij verheugen ons er
over, dat thans voor deze tweemansbe-
drijven iets gedaan wordt. Maar wij zou
den het een groot nadeel voor ons platte
land vinden, indien de groep kleine be
drijven in de historische zin daardoor ver
geten zou worden. Het gaat daar om
circa 70% van onze grondgebruikers, die
ook thans nog in uiterst moeilijke om
standigheden verkeren en wier sanering
een van de meest ingewikkelde agrarische
problemen vormt.
Het is ons niet bekend, of de overheid
de adviezen van de Commissie-Dewez van
het Centrum voor Staatkundige vorming
ter harte genomen heeft dan wel naast
zich heeft neergelegd. Mogelijk zou de
Commissie-Roebroek, die nooit opgeheven
is en dus nog bestaat, het kleine-boeren-
probleem, waarvoor zij in het leven ge
roepen is, in studie kunnen nemen ten
einde tot een efficiënt saneringsplan te
komen. Het wordt tijd, dat het kleine-
boerenprobleem eens principieel wordt
aangepakt en uit de wereld geholpen!
TH. P.
O40BIAO VOOH SChlCOAM IN OMSTRCHtN
•2ste Jaargang No. 21374
De kantoren
nistratie zijn
gebouw R.K.
71. Schiedam.
Giro-nummer
De Courant
der Redactie en Admf-
tijdelijk gevestigd In bet
Volksbond, Lange Haven
telefoon 67387.
9095 ten name van de N.V
De Maasbode, Rotterdam
Abonneiiienisprljs 4 30 per kwartaal
I 45 pet 'iieand f 0 35 per week
Adveriei.uv pn.li- op gewone Kolombreedte
f U 15 oei inillimetei noogte
Inge/tinoer. Mededelingen op redactionele
kolombreedte f 0.30 per millimeter hoogte
Contract tarreveD tegen gereduceerde prijs
verknigbaar Otl de administratie ot bij de
erkende advertentie-bureaux.
Kampioenen tkielne advertentUSn) tot 20
woorden 50 et Elk woord meer 3 et
Maximum SO woorden. Plaatsing uitsluitend
bij vooruitbetaling.
Alle advertentie-orders worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regelen voor
het Advertentie-wezen.
Directeur: J. KuUpers.
Als werkloos ingeschreven:
Afd. Bouwbedrijven: Uitvoerder, schil
ders, glas-ln-loodzetter.
Afd. Metaalbedrijven: Radiotechnicus,
halfw. werktuigbouwk. tekenaars, auto
monteur, chauffeurs, land-machinist, land-
stokers, bankwerkers, afbramer, elee.
monteur, montagewerkers.
Afd Alg. bedrijven: Boekhouders, kan
toorbedienden, correspondent, incasseer
der, magazijnbedienden, vertegenwoordi-
gers, ongeschoolde arbeiders, transpor -
arbeiders, musici, verkopers, kellner, ban
ketbakker, glasblazers, glasslijpers, filiaal
houder gedistilleerd, schoenmakers, kleer-
makers, kampok, reclame-tekenaar, boek
houder voor enkele dagen, fotograaf,
distillateursknechts, verbandmeester, II
analyst, papiersnijders.
Afd. Jeugd: LI. plaatwerker, 11. banket
bakker, aank. bediende, jongste bedien
den.
zAfd. Vrouwen: LI. verkoopsters manu-
facturenvak, bekwame typiste.
Gevraagd door diverse werkgevers:
Afd. Bouwbedrijven: Timmerlieden
betonwerkers, borstel- en kwastenmakers,
haarbewerkers.
Afd. Metaalbedrijven: Machine bank
werkers, vormers, hoefsmid, plaatwerkers
bekend met roestvrij staal, gereedschap
slijpers, gereedschapmakers, draaiers,
fralsers, schavers, carrousseldraaiers, me
taalstekers, machineboorders, autogeen-
branders, sjouwers, pijpfltters, Ijzerwer
ken, framebouwers, revolverdraaiers,
Mijnhardt's Zenuwtabletten
sterken en kalmeren Uw zenuwen.
(Van onze Utrechtse redacteur)
De benoeming van de Utrechtse chirurg
dr A. G. Brom, die verbonden is aan het
St. Antonius-ziekenhuis, tot hoogleraar in
de thorax-chirurgie aan de Rijksuniversi
teit te Leiden, van welke benoeming reeds
enkele maanden sprake is, zal binnenkort
een feit worden.
Deze benoeming houdt verband met de
splitsing van de chirurgische leerstoel aan
genoemde universiteit, waardoor de
thorax-chirurgie als apart vak door een
afzonderlijke hoogleraar gedoceerd wordt.
Juist gistermiddag isde nieuwe hoog
leraar aan de Leidse universiteit tot doc
tor gepromoveerd op het proefschrift: „De
Coarctatie Aortae en haar behandeling".
Dr Brom werd in 1915 te Amsterdam ge
boren.
In de afgelopen veertien dagen liepen
de prijzen in het buitenland voor de
meeste artikelen der olie- en vetbranche
weer op, aldus een bericht van de ma
kelaars Bessem De Schepper te Rot
terdam. Nederland keek dit echter rustig
aan. Ook in het binnenland verliep de
handel kalm. al was er toch geregeld
wel een en ander te doen.
De margarine-industrie betrok weder
om flinke partijen in de bekende grond
stoffen, terwijl de vetsmelterijen, biscuit
fabrieken, enz. doorlopend kleinere hoe
veelheden geraffineerde vetten opnamen.
De zeepfabrikanten gingen door met
de aankoop van ruwe cocos- en Sumatra-
palmolie. De enkele postjes vetzuren die
aan de markt kwamen, werden vlot op
genomen. De partij fancy talk, bestemd
voor export-zeep, die deels is aangeko
men en deels spoedig wordt verwacht,
werd (op een klein onverdeeld restje na)
eveneens gaarne geaccepteerd. Tenslotte
completeren cok ditmaal weer enige za
ken in inlands technisch vet, ricinusolie,
e.d. de lijst van afdoeningen dezer be-
richtperiode.
Met ingang van 22 October ondergin
gen de heffingen voor de daaraan onder
worpen industrie enige wijzigingen. Die
voor cocos- en palmpitolie werd met
7.50 verhoogd, die voor vloeibare olie
ir.et 2.25 verlaagd, beide per 100 kg.
Voor Sumatra-palmolie en traan bleef de
oude heffing gelden.
Van onze speciale verslaggever)
Het was vanmiddag twaalf uur precies. Plechtig klonk het „Wilhelmus"
over de Lloydkade te Rotterdam. De meer dan zeshonderd vrijwilligers van
het Korea-detachement, aan boord van het troepenschip „De Zuiderkruis",
stonden stram in de houding.
Dit was hèt moment: de trossen gingen los en even later begon er licht
te komen tussen de wal en het schip. Nederlandse landstrijdkrachten zijn
thans op weg naar het Verre Oosten om hun aandeel te nemen in de strijd,
die-troepen van de Verenigde Naties voeren voor het behoud van de
wereldvrede, door de strijd tegen de chaos, strijd tegen het communisme.
En het was vjce-admiraal N. A. Rost van Tonningen, die de vrijwilligers
namens H. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins der Nederlanden een
vaarwel toesprak en hun een behouden terugkeer toewenste.
Reeds te ongeveer half negen waren
de leden van dit vrijwilligerscorps op de
terreinen van de Kon. Rotterdamse Lloyd
in ongeveer vijftig 3-tons trucks aange
komen en al spoedig begon het geroeze
moes van zich inschepende militairen.
Vremd was het dit gezelschap echter niet:
ongeveer 85 pet. van hen heeft reeds aan
de acties in Indonesië deelgenomen en
aan alles kon men zien, dat de zaak
glad zou verlopen. Ge enonnodig gezoek,
alles ging als op rolletjes en precies op
tijd wist men dan ook met vertreksein
te geven.
Van militaire zijde was er veel belang
stelling voor dit vertrek. We zagen o.a.
de plaatsvervangede chef van de generale
staf, M. R. H. Calmeyer en de hoofdaal
moezenier mgr. Verstrailen. Vooral van
Belgische zijde volgde men de gang van
zaken met grote interesse; de comman
dant van het Beelgische Korea-detache
ment, luit.-kol. Grahay, zag men voort-
durened in gesprek met de commandant
van het Ned. Corps, luit.-kol. M. P. A.
den Ouden.
(Van onze Limburgse redacteur)
De geschiedschrijvers zijn het er over eens, dat Bismarck, de geniale staats-
man, met de Kulturkampf die hij ontketende, een ernstige vergissing heeft
begaan. Was godsdiensthaat de oorzaak dat hij zich aan de Katholieke
Kerk vergreep? Dat direct niet, want de IJzeren Kanselier, die van pro-
testantsè landadel afstamde, was van huis uit een gelovig man en stelde zijn
leven lang vertrouwen in de Goddelijke Voorzienigheid. Zijn geloofsver-
volging sproot uit vals inzicht en blind vooroordeel voort. In de politieke
zelfstandigheid van het Centrum, waarvan de scherpzinnige Windthorst
de leiding had, zag hij een bedreiging voor de Rijkseenheid. Hij, die zijn
leven lang voor de idee der Duitse saamhorigheid streed, kon niet velen dat
de katholieken met hun Oostenrijkse geloofsgenoten congressen hielden
en zich zelfs één voelden met de Fransen, die hij in de oorlog van 1870
verslagen had.
De staatkundige koers die hij volgde voerde hem naar antipapistisch vaar
water, waar hij klippen ontmoette welke liij niet verwacht had en waarop
hij tenslotte strandde. Want al beweerde hij met hooghartige trots: „Nach
Canossa gehen wir nicht uiteindelijk liep hij zo aan alle kanten vast, dat
hij wel toenadering tot het Vaticaan móest zoeken, of hij wilde of niet.
Deze cultuurstrijd werd door de Paus gewonnen.
crasseurs machine, stalenramenmonteur.
Alf. Alg. bedrijven: Boekdrukkers, oogst-
arbeiders, fabrieksarbeiders en carton-
nagewerkers, broodbakker-bezorger.
Alf. Jeugd: Cartonnagewerkers, 11. lak-
spuiter, 11. zeilmaker, fabrieksjongens,
loopknechts, 11. plaatwerker, 11. autogeen-
lasser, 11. papiersnijders, 11. metaalslijper,
hulpvakarbeider steendrukkerij, 11. vellen-
bereider, 11. metaaldraaier, halfw. brood
bakker-bezorger, 11. wostmaker, 11. sla
gers. aank. bediende.
Afd. Vrouwen: Dagmeisjes, fabrieks
meisjes, strijksters, huishoudster, naaister
confectie, boekhoudster 2025 jaar, steno
typiste moderne talen.
Afd. Beroepsvoorlichting: Ouders van
kinderen, hoofden van scholen en belang
hebbenden worden eraan herinnerd, dat
iedere Dinsdagmiddag (behalve de 5e
Dinsdag der maand), de afdeling Beroeps
keuzevoorlichting van 14—16 uur zitting
houdt in het Arbeidsbureau Schiedam,
Lange Nieuwstraat 135.
De aandacht van belanghebbenden wordt
erop gevestigd, dat de beroepskeuze- en
studie-adviezen niet meer gratis worden
verstrekt, doch hiervoor betaling moet
geschieden. Het verschuldigde bedrag
wordt berekend naar het jaarinkomen van
het gezinshoofd, dan wel naar dat van de
persoon, die het advies wenst in te
winnen.
Voor hen, die als werkloos bij het Ar
beidsbureau staan ingeschreven, is geen
betaling verschuldigd.
De Jezuïeten moesten het spoedig ont
gelden. Krachtens de wet van 4 Juli 1872
werd hun verboden in Duitsland huizen
te bezitten. Enige maanden later werd
deze maatregel tevens op de Redempto
risten, Lazaristen, Priesters van de H.
Geest en Dames du Sacré Coeur als
zijnde aan hen verwant toegepast. Het
jaar daarop werden de beruchte Mei-
wetten uitgevaardigd. In 1875. toen alle
orden en congregaties opgeheven werden,
bereikte de strijd zijn hoogtepunt. Alleen
religieuzen, die zich aan ziekenverpleging
wijdden, mochten blijven, doch hadden
zich aan een hinderlijk staatstoezicht te
onderwerpen.
Als gevolg van deze onrechtvaardige
maatregel begon de grote uittocht uit het
Duitse vaderland. Talrijke kloosterlingen
passeerden de grens. De Jezuieten sticht
ten het St. Ignatius-College te Valken
burg; de Carmelitessen van Aken vonden
een veilige woonplaats in Maastricht; de
Zusters van het Arme Kind Jesus gingen
naar Simpelveld enz. enz.
Moeder Alphonsa
In gezelschap van acht zusters arri
veerde Moeder Alphonsa Kuborn op
Allerzielendag van het jaar 1875 te Beek
bij Sittard. Omdat de jonge Congregatie
in Duitsland geen postulanten meer mocht
aannemen, hadden zij Schweich, een dorp
in de omgeving van Trier, verlaten.
Moeder Alphonsa was afkomstig van
het Groot-Hertogdom Luxemburg. Op
jeugdige leeftijd was zij te Luxemburg-
Pfeffenthal in de Congregatie der Barm
hartige Zusters van de Derde Orde van de
H. Franciscus getreden. Op aandringen
van haar broer: pater Mathias Kuborn
C.ss.R. en met goedvinden van de alge
mene overste en mgr Adames, bisschop
van Luxemburg, stelde zij zich 5 October
1867 aan het hoofd van een drietal vrome
vrouwen, die besloten hadden zich aan de
verzorging van armen en zieken te wijden
en een ervaren religieuze zochten van wie
zij leiding zouden ontvangen bij het
streven naar de kloosterlijke volmaakt
heid. Door de verantwoordelijke taak te
aanvaarden werd Moeder Alphonsa Stich
teres van deze Congregatie.
Armoe en gebrek
In het begin hadden de zusters het
in Beek allesbehalve gemakkelijk;
Armoe en gebrek waren troef. Soms
was de nood zo groot, dat de provisie
kast leeg was en er zo goed als geen
brood op tafel kon komen. Het waren
harde, doch gelukkige en verdienste
lijke jaren en meermalen kwam het
voor, dat O.L. Heer haar juist op tijd
uit zware zorgen hulp.
Toen de communiteit zeven jaar later
naar de gemeente Schin op Geul, welke
onlangs bij Valkenburg gevoegd is, ver
huisde, was de noodlijdende toestand voor
goed voorbij.
Beek de bakermat van de congre
gatie bleef de zusters altijd bijzonder
dierbaar. Zij leiden daar een bewaar
school, lagere school, Mulo, naai- en
V.G.L.O.-school, verplegen ouden van
dagen en zorgen voor de pensiongasten
die bij haar inwonen. Zuster Fabiana
thans rustend in het moederhuis te Val
kenburg die zich het grootste gedeelte
van haar leven voor de vrouwelijke jeugd
van Beek heeft uitgesloofd, is daar een
algemeen bekende en beminde figuur ge
worden.
In 1934 verrees langs de Maastrichter
laan het monumentale kloostergebouw,
■waarin het postulaat en noviciaat geves
tigd werden.
Geleidelijk aan zijn er nieuwe stichtin
gen bijgekomen: te Stein, Amby, Cabauw,
Elsloo, Dreumel, Klimmen, Meers. Wylre
en Megen. Van de vier huizen die de
congregatie in Duitsland bezat werden
die te Königswinter en Tecklenburg
tijdens het Hitlerregiem opgeheven, doch
die te Eisen bij Grevenbroich en Aegi-
dienberg bij Honnef aan de Rijn konden
blijven voortbestaan.
Tijdens het bestuur van Moeder Casimir
Wester, vierde algemene overste, vertrok
ken in 1926 de eerste zusters naar Brazilië.
Dank zij het grote aantal roepingen is de
congregatie daar tot grote bloei gekomen.
In deze missie besturen de zusters twee
Leprozenhuizen, een inrichting voor alle
soorten van besmettelijke ziekten, een
sanatorium voor longlijders, verschillende
andere ziekenhuizen en twee kinder
tehuizen. waar de gezonde kinderen van
de melaatsen verpleegd en opgevoed wor
den; ook beoefenen zij daar de ambulan
te ziekenverpleging, leiden volks- en
naaischolen en verzorgen in verscheidene
colleges de huishouding. De Braziliaanse
huizen vormen een zelfstandige provincie
met een inlands Noviciaat. De congre
gatie telt thans ongeveer 500 leden.
Allerzielen is geen dag om feest te
vieren. Daarom zal hef 75-jarig bestaan
van de Congregatie der Zusters Fran
ciscanessen van de H. Joseph Dinsdag
Rustig en kalm stond deze comman
dant te midden van dè vele verewikke
lingen, die een Korea-afvaart nu een
maal met zich meebrengen. „Goddank,
dat het zo ver is", zei hij. „Over enkele
uren zijn we het zeegat uit en via de
aanloophavens Port Said en Aden gaan
we naar Singapore. En dan op Korea
af: met de grootste waarschijnlijkheid
naar de indertijd zo omstreden grote
havenstad, Pusan. Wij melden ons daar
bij de commandant van de United
Nation Forces en zullen waarschijnlijk
ingedeeld worden bij het achtste Ame
rikaanse leger",
En dan, commandant?
Ja, dat weet ik zelf ook nog niet. Dat
moeten we maar aan McArthur over
laten. We komen vermoedlijk op 25
November aan en zullen maar dat
weet ik ook niet zeker optrekken in
de richting van Taegu. Daar hopen we
dan de gelegenheid te krijgen een
maand te trainen met de Amerikaanse
wapens die ons daar verstrekt zullen
worden".
De eerste, die we aan boord tegen het
lijf liepen, was aalmoezenier L. van de
Vrande, kennelijk uitstekend in zijn
element te midden van de rode en
groene baretten van de para's en com
mandotroepen, die men in grote aantal
len onder de vrijwilligers vindt.
„Ongeveer de helft van de Jongens is
katholiek", vertelde de aalmoezenier,
„dus Ik weet wel wat Ik te doen heb.
Mijn grote dank gaat uit naar het Kath.
Thuisfront, die gezorgd heeft voor mijn
uitrusting. Twee miskoffers (waarvan
een, die in een ransel gepakt kan wor
den), een veldharmonium (dat eerlijk
gedeeld wordt met de legerpredikant),
veel boeken, amusementsartikelen ete.
Laten ze ons in Nederland niet ver
geten: ze hebben daar een uitstekend
wapen, dat ons in Korea ten dienste kan
komen: zo nu en dan eens een rozen
hoedje voor het welzijn van de jongens,
die het werk gaan doen".
En zagen we en spraken de luitenante
van 'het V.H.K. K. M. Koopman», <iie
tezamen met de luitenante F. van der
Plas, als vrouwelijke vrijwilligers mee
naar Korea trekken.
Luitenant Koopman» kent de klappen
van de zweep. Juist een week geleden
kwam ze uit Indonesië naar Nederland
gevlogen, even een koude neus halen,
har oude vader bezocht en vandaag ver
trok ze weer naar verre werelddelen,
deze kranige vrijwilligster, die we nog
kenden uit haar Alkmaarse strijd, toen
we wel ooit van baar hulp hebben mo
gen profiteren a'| wijkzuster van het
Wit-Gele Kruis, „Duimpje - op", zo ver
trekt ze en „er is daar mooi werk voor
ons te d'oen". Niet alleen het verple-
glngswerk, maar ook het sociale werk
heeft har bijzndere belangstelling. De
beide vrouwelijke vrijwilligster gaan
door Tokio, waar ze voorlopig gestatio
neerd worden en drie zalen van een
Amerikaans hospitaal ter beschikking
krijgen. En dan wanneer de zaken
geregeld zijn gaan ze, zoals ze hopen,
naar de troepen in Korea.
Het was te ongeveer half twaalf, dat
de vice-adimiraal N. A. Rost van Tonnin
gen het woord nam. om de vrij willig era
namens de Koningin en Prins Bernhard
een goede reis te wensen. „Wederom zal,
zoals gedurende 19401945 een Neder,
landse legergroep deelnemen aan een ge
meenschappelijke actie", zo zeide hij.
„Thans zult gij, vijwilligers, opdrachten
te vervullen krijgen, die de Verenigde
Naties U zullen geven. Dit geschiedt om
te pogen de wereld voor de rampen van
een nieuwe oorlog te behoeden en rust
en orde te brengen in een gebied, dat
door deze rampen reeds werd getroffen.
Zorgt ,dat ge Uw taak met ernst en
toewijding uitvoert, bevestigt rle goede
naam van de Nederlandse soldaat. Be
denkt steeds, dat ge door Uw optreuen
de naam van Uw land hoog moet hou
den. Moge arbeidzaamheid, kalmte en
geloof bij U blijven ook in moeilijke
omstandigheden. U zei verder een voor
spoedige thuiskomst toegewenst".
Met een driewerf hoera op de Ko
ningin. waarmee luidkeels van boord af
werd ingestemd, eindigde de vioe-admi-
raal zijn toespraak.
Toen werd hot ernst; het publiek, dat
tot dan toe gelegenheid gehad had om
op de kadie te komen werd toen toege
laten en daarna begon een afscheid op
langere afstand en voor langere tijd.
Het was een heel ander afscheid, dan
we soms gewend waren in de tijd dat de
troepenschepen naar Indonesië voeren.
Deze mannen zijn vrijwilligers, ze weten
wat ze willen en ze gaan graag. Dat het
afscheid sommigen van de achterblijven-
den soms zwaar viel, kon aan de alge
mene opgewekte stemming geen afbreuk
doen. En de Kon. Militaire Kapel droeg
daartoe zeker bij.
Daverend klonken de liederen van d«
vrijwilligers over de kade, ketste de zang
tegen de loodsen terug en het lied „Voor
Koningin en Vaderland" bleëk plotseling
enige regels aan tekst meer gekregen te
hebben. Want luid klonk na het „Voor
Koningin en Vaderland" een herhaling,
die luidde „Voor Westerling en vader
land."
Langzaam kwam er zoals wij schre
ven licht tussen wal en schip, de groe
ten over en weer begonnen Ijler te klin
ken, de „Zuiderkruis" werd langzamer
hand naar het midden van de rivier ge
trokken en te ongeveer half één had de
verre, verre reis naar Korea een aanvang
genomen.
Duimpje-op voor deze vrijwilligers;
vaarwel en behouden thuiskomost voor de
mannen van Overste Den Ouden, voor
hen, die Nederland's naam gaan toevoeger»
de landetrijdkmcWtcn vain do velo
landen, die thans in het geteisterde Korea
voor het eerst gaan meehelpen aan da
vorming van het leger van landstrijd
krachten van da Verenigde Naties.
Zo was het afscheid van de Korea-vrijwilligers hedenmorgen aan de
Lloydkade te Rotterdam-
7 November a.s. herdacht worden. De
zusters willen het bescheiden doen. Of
dit plan zal lukken? We vermoeden,
dat de Bekenaren die dag hun dankbare
waardering willen tonen voor het ver
dienstelijk werk dat deze kloostervrou
wen niet alleen in hun midden maar
ook elders gedurende driekwart eeuw
hebben verricht.
De Deense regering Is Donderdagoch
tend vroeg afgetreden, nadat z(j in de
tweede kamer met vier stemmen ecu d«*
derlaag had geleden. De minderheidsrege
ring van Hanus Hedtoft is sinds 1947 aan
het bewind geweest.
De regering kwam ten val over de kwes
tie van de r r.tsoenering van boter, welke
zij wilde handhaven, terwijl de verenigde
oppositie er een einde aan wilde maken.
Reeds geruime tijd zijn er b|J de dienst
van gemeentewerken te Rotterdam plan
nen in voorbereiding om te komen tot
de definitieve vorm van het Hofplein, het
plein, dat een schakel vormt in de ver
binding UtrechtDen Haag, en Rotter
damCentrumDen Haag.
Dit toekomstige circulatieplein zal de
vorm krijgen van ons oude stuivertje, dus
vierkant met ronae hoeken. De werk
zaamheden zullen zich niet alleen beper
ken tot het Hofplein, maar zich eveneens
uitstrekken tot een gedeelte van de op
het plein uitmondende straten.
Men hoopt met de werkzaamheden be
gin Januari a.s. aan te vangen. Dit tijd
stip werd gekozen, omdat de arbeid dan
achter elkaar kan geschieden. De be
strating, een z.g. „keibestrating" met
aangegoten voegen, dient in de zomer
maanden te geschieden ln Augustus
1951 hoopt men dan het nieuwe plein
voor het verkeer open te stellen ln het
midden zal een zg sierbestrating" ko-
men, terwql de verlichting zal geschie
den door vier twintig meter boge licht
masten.
De RET. is inmiddels begonnen met
de aanleg van nieuwe tramsporen, want
de oude route over het Hofplein kan niet
worden gehandhaafd. De wissels zullen
worden teruggetrokken op de aangren
zende straten
De kosten van dit nieuwe Hofplein,
inclusief de arbeid aan de straten, wor
den op ongeveer een millioen gulden ge
schat.
De bijzondere strafkamer der Utrechtse
rechtbank heeft hedenmorgen de 49-
jarige Cornells van Geelkerken, tijden»
de bezetting onder Mussert plaatsver
vangend leider van de N S B. en boven
dien leider van de Jeugdstorm, alsmede
inspecteur-generaal van de voormalige
landwacht, veroordeeld tot levenslange
gevangenisstraf.
,f*®z'en de ernstige gevolgen van de ge
pleegde feiten, meende de rechtbank, dat
verdachte in feite slechts de allerzwaarste
straf kan worden opgelegd. Anderzijds
wenst de rechtbank de motieven, die Van
geelkerken tot zijn daden hebben ge
bracht, alsmede de omstandigheden, waar
onder hij ze heeft gepleegd. In aanmer
king te nemen. I" het bijzonder gelooft de
rechtbank, dat de invloed, die van zijn
omgeving ls uitgegaan, niet mag worden
onderschat, zoals zeer duidelijk in het
(door de Utrechtse psychiater jhr dr J. J.
M. van der Does de Willebois) uitgebrach
te rapport over verdachtes persoonlijkheid
tot uiting komt. De conclusies uit dit rap
port heeft de rechtbank overgenomen en
tot de hare gemaakt.
Gezien deze overwegingen, veroordeelt
da rechtbank Van Geelkerken tot levens
lange gevangenisstraf met ontzettin,» uit
de kiesrechten, alsmede uit de --echten tot
het bekleden van amb! m en het dienen
bij de gewapende macht voor de tijd van
het leven.
Het proces tegen Van Geelkerken begon
op 2 Maart j l. en werd voortgezet op 9
Maart. Veertien dagen later wees da
rechtbank een interlocutoir vonnis, waar
bij bepaald werd, dat over verdachte een
rapport moest worden uitgebracht. Nadat
dit rapport was samengesteld, werd het
proces op 12 October j.l. voortgezet-
Daarbij persisteerde de officier van
Justitie, mr Drabbe, bij zijn eis tot
doodstraf.
Verdediger was mr J. K. M. Mathuisen.
