Nieuws
en
Belgische prijzen in November
gedaald
Nederlandse werknemers in
Indonesië
De stad grijpt steeds verder om zich heen
Practische Missie-actie
Uit
Ambonese militairen op Java wensen
afvloeiing buiten Ambon
Bewondering en critiek
„Surprise-rit" werd
succes
RAADSEL
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Grotewohl doet beroep
op Adenauer
Missionarissen ver
trokken naar de missie
Werken automatisch aan de liquidatie
van hun eigen positie
Inkomen per hoofd der
bevolking
VLAAROINGEN
Staat der Nederlanden gedagvaard
Kort geding voor Haagse rechtbank
Bus reed tegen tram
wagen
Uitspraak desertie-geval
Vaals
Winters weer niet van
lange duur
Twee doden bij
verkeersongevallen
DINSDAG 5 DECEMBER 1950
PAGINA 9
JUBILEUM-VERLOTING
HERZIENING UITBREIDINGS
PLAN „TUINDORP KETHEL"
VERORDENING AFVALLEN
LEVENSMIDDELEN
DUIVENSPORT
DAMCLUB „SCHIEDAM"
BURGERLIJKE STAND
mmmmmmmrd
VERKEERSfV
Verkeers-R A A D S E L
„Propaganda" zeggen
Bonnse kringen
WESTDUITSE KOLEN-
UITVOER
Protest van de hand gewezen
VEEMARKT TE ROTTERDAM
TRANSACTIES IN DE
SCHEEPVAARTWERELD
LEVENSMIDDELEN EN
MEDICAMENTEN VOOR
AMBON
Struvogelpolitiek zeggen
velen, regering houdt
echter vol
„Strop" ging mee als „bewaker"
WRAAK VAN SUPPORTERS?
Zweedse voetballers bestolen
VAN UDENS SCHEEPVAART
MAATSCHAPPIJ
Sovjet-Unie met 308 een na
het laagste
NA KLEINPOLDER THANS SPANGEN
ROTTERDAMSCHE TRAMWEG
MAATSCHAPPIJ
Twintig passagiers liepen
verwondingen op
SPOORWEGEN HADDEN
LAST VAN DE VORST
Ex-Tweede-Kamerlid krijgt
drie maanden
AI zeven graden vorst
K.lS.A.C.-actie geen volledig
succes
Melkwagen door trein
gegrepen; fietser botste
tegen auto
UITVOER LAND- EN TUINBOUW
PRODUCTEN
VEEMARKT TE ROTTERDAM
ffe.
De „Surprise-rit" van de Motorclub
„Schiedam" is ondanks de slechte weers
omstandigheden een groot succes gewor
den. De deelnemers moesten kegelen,
buksschieten. enz. Bij het nemen van de
goede richting deden zich tal van moeilijk
heden voor en velen lieten zich, ondanks
de waarschuwing door de organisatoren,
beetnemen Dit had o.a. tot gevolg, dat
enkele deelnemers, die in Delft moesten
aankomen, in Hoek van Holland terecht
kwamen.
Al met al een bijzonder aardige
amusementsrit, waarbij de motorrijders
zich als betere schutters en kegelaars etc.
%?tpopten, dan de automobilisten.
De eerste vijf in de auto- en motor
klasse waren: 1. M. Schreuder 88 pnt.; 2.
W. Matthieu 86 pnt.; 3. L. Tour 86 pnt.j
4. N. Kraak 81 pnt.; 5. mej. Bout 76 pnt.
Van de bromfietsen werd mej. v. d.
Bos met 58 punten eerste.
In totaal werden 11 prijzen uitgereikt.
Na afloop gingen alle motorrijders en
auto's St. Nicolaas afhalen aan de Lange
Haven. Al toeterend reden ze de Goed-
Heilig Man in een fikse sneeuwbui door
de stad. De Sint heeft tenslotte de kin
deren van de leden en deelnemers stuk
voor stuk toegesproken en snoepgoed
uitgereikt. Tevens reikte St. Nicolaas de
prijzen van de rit uit.
Van de 3e serie van bovengenoemde
verloting (groene loten) zijn onderstaande
prijzen nog niet afgehaald! Zij kunnen
»lke werkdag (behalve 's Zaterdags) ge
baald worden aan de school, op vertoon
van het lot. Lot nr. 509 1 paar boeken
steunen; 525 bon voor gerookte paling; 583
boek „Rebecca"; 636 1 paar sokken; 641
1 fietstasje; 664 1 ketting; 713 boek
„Black"; 741 pakje Lux; 764 in rol peper
munt; 800 2 witte zakdoeken; 826 cein
tuur; 912 potje Goldcream; 952 fles eau
de Cologne; 960 toilet zakje; 2137 blikje
chocomel; 2172 blikje vis; 2477 werkbor-
stel; 2550 doosje postpapier; 2579 bonte
handdoek; 2592 stuk toiletzeep; 2623 grote
doos postpapier; 2877 stuk toiletzeep; 2938
werkborstel.
Het hoofd van het Gemeentebestuur
van Schiedam maakt bekend, dat 6 Dec.
a.s. voor de tijd van veertien dagen ter
gemeente-secretarie (afd. Algemene Za
ken Stadhuis) voor een ieder ter in
zage zal worden neergelegd: het door de
Gemeenteraad op 1 December j.l. vast
gestelde plan tot gedeeltelijke herziening
van het uitbreidingsplan in onderdelen
„Tuindorp Kethel", welke herziening be
trekking heeft op gronden, gelegen in het
gebied, begrensd door de Spoorbaar!
Schiedam—Delft, de Poldervaart, de
Kerklaan, de Slimme Waterweg en de
Bloot, gelegen tussen de kadastrale per
celen Sectie O nos. 509, 957, 510 en 1148.
B. en W. van Schiedam delen mede, dat
heden op de Secretarie der gemeente ter
üezing voor een ieder gedurende drie
maanden is neergelegd de door de ge
meenteraad op 1 December j.l. vastge
stelde Verordening Afvallen Levensmid
delen.
Zondag hield de CCR onder leiding
van de PV Het Zevende Wijk, in één van
haar inkorflokalen, ditmaal Bajonet-
straat, een tentoonstelling. Unterhorst,
Zwijnenburg, Geeve en J. v. d. Sluijs
waren de favorieten, maar de Schiedamse
leden sloegen ook geen gek figuur, en
'kwamen in het bezit van fraaie artikelen,
die voor dit doel beschikbaar waren ge
steld. Er is nog steeds gelegenheid om lid
te worden van het Zevende Wijk. Voor
Schiedam melden bij de heer Doejaaren,
inkorflokaal Hoogstraat.
De uitslagen van de onderlinge bor
denwedstrijden luiden: M. CotéJ. Lee-
ning 20, J. v. TilborgC. A. Haber-
meh'I 20, V. VermeulenA. W. Blok
land 11, M. den HoutingA. Verberk
20, V. VermeulenG. v. d. Sloot 20,
J. de WildeQ. Mast 11, A. v. d. Moer
W. Verhaal 9-2.
In de wedstrijd om de wisselbeker
won P. v. Noordennen van D. Zonneveld.
GEBOREN: Geertmida L. M. d. v. G.
Bergwerg en P. M. van Noort; Paul P.
z. v. H. J. Kriek en P. A. Klepke; Mar-
tinus Th. z. v. S. D. Landman en M. v. d.
Pas: Bernardus M. z. v. B. V. C. Eikmans
«n G. Lowes; Cornelis z. v. C. de Bruin
en C. Broek; Alida M. d. v. Th. C. J.
Vredebregt en J. Drooglever; Pieternella
d v. P. A. Beijer en J. Ouwens; Bastiaan
z. v. J. van Driel en M. van Aperloo.
OVERLEDEN: G. Akkerman 65 j. vr.
v. K. Wiegersma; A. Kok 76 j.
Iemand ziet, dat uit een vóór hem rijdenden
auto links een arm wordt uitgestoken. Wat
kan dit btteekenen
attS jts5|U!| fjq jtp "jpinpuw
WPl*pu*ui»|itp 'suaa pM >|Oo unaqaj i»n)
„••"a, jyjp jjliy pS»i»J apjOM .13 -g
•juaïaj 2ou aai) jo hpo* uapj 1
MttS|s u,z utA ipsa sp idopi putuiai -(
t PJOOMIUV
DAGFttAO VOO» SChtfOAM F Kt OMStHtKt*
72ste Jaargang No. 21407
De Oostduitse premier, Otto Grotewohl,
heeft in een brief aan de Westduitse
bondskanselier. Adenauer, een direct be
roep op deze gedaan om te onderhan
delen over eenmaking van Duitsland op
basis van de voorstellen van Praag. Voor
de eerste maal sinds de instelling van de
Oostduitse regering wordt Adenauer door
een Oostduitse functionaris officieel met
„bondskanselier" betiteld. Het is ook de
eerste maal, dat de Oostduitse regering
zich onmiddellijk tot een lid van de West
duitse regering richt.
Kanselier Adenauer heeft geweigerd,
stelling te nemen ten aanzien van Grote-
wohl's brief. In politieke kringen te Bonn
echter bestempelt men de publicatie van
de brief als propaganda.
Van goedingeiichte geallieerde zijde
wordt vernomen, dat de geallieerde Hoge
commissarissen de Westduitse protesten
tegen het besluit van het Internationale
Ruhrorgaan tot handhaving van de West
duitse kolenuitvoer op '6.830.000 ton voor
het eerste kwartaal van 1951, van de
hand hebben gewezen.
ROTTERDAM, 4 December. Aanvoer In
totaal 1256 dieren. Vette koeien en ossen
8X0, varkens 448
De prijzen waren als volgt: Vette koeien
le kw 2 30—2 50, 2e kw. 2.00—2.20, 3e kw.
1 80—2 00: varkens (levend gew.) f 1.82,
1.78, 1.73.
Vette koeien: Aanvoer: groot; handel: lui;
prijzen' le en 2e kwal. stabiel, 3e kw. niet
geheel prijshoudend; varkens: kleiner, vlot,
met stijgende prijzen.
Door bemiddeling van Dammers en van
der Heide's Shipping and Trading Compa
ny Ltd, werden verkocht de s.s. „Now-
rooz" en „Joost van den Vondel".
De „Nowrooz" meet 4904 brt en werd
gebouwd in 1948 bij W. M. Gray en Co
Ltd te Westnartlepool, (Engeland). Dit
schip is verkocht van Hongkong naar de
Arbelia s.a. te Panama-City.
De „Joost van den Vondel" is 7232 brt
groot en werd gebouw in 1943 bij de Ca-
lifornean Shipbuilding Corporation Los
Angelos (Cal.) verkocht van Nederland
naar de Compania Na vera Sparto s.a. te
Panama.
Verder werden door haar bemiddeling
besteld een 14.500 tons motortanker, voor
rekening van Finse reders, bij C. van der
Giessen en Zonen's Scheepswerven N V
te Krimpen a. d. IJssei. Dit schip zal wor
den uitgerust met een M.A.N. motor van
6300 pk, snelheid ca. 14 mijl.
En voorts een 9300 tons motorschip
eveneens bij genoemde werf voor reke
ning van Zuidamerikaanse reders. Dit
schip zal worden u.itgerust met een M.A.N
motor van 3506 pk, snelheid 12,5/13 mijl.
Ten slotte zijn in aanbouw gegeven bn
de N.V. wen Gusto v/h firma A. F. Smul'-
ders, voor rekening van Dammers en van
der Heide's Shipping and Trading Co Ltd
twee schepen van het type shelterdeck.
snelheid 13 mijl, uitgerust met een M.A.N.
motor van 110G pk.
Zaterdagmiddag om twee uur daalde
op het vliegveld Laha op het eiland
Ambon het Rode Kruis-vliegtuig, dat
door het Internationale Rode Kruis te
Genève was uitgezonden om levensmid
delen en medicamenten aan de nood
lijdende bevolking van Ambon te bren
gen. De lading van het vliegtuig werd
direct gelost en het toestel ging weer op
weg om nieuwe voorraden te halen.
De kantoren der Redactie eo Admi
nistratie zijn ttJdeltjk gevestigd to het
gebouw B K. Volksbond. Lange Haven
71. Schiedam. telefoon 87387.
Giro-nummer 9095 ten name van de N.V
De Courant De Maasbode. Rotterdam
Abonnementsprijs 4.30 per kwartaal.
I 45 pel naarid f 0.35 per week.
Advecei tie pry- op gewone Kolombreedte
f 11 18 oei millimeter Hoogte
Inge/muien Mededelingen op redactionele
kolombreedte f 0.30 pet millimeter hoogte.
Contract tarieven tegen gereduceerde prfls
verkrijgbaar bn de administratie of bö de
erkende advertentie-bureaus:.
Kampioenen (kleine advertentlën) tot 20
woorden 50 ct. Ëlk woord meer 3 ct
Maximum «0 woorden. Plaatstag uitsluitend
bü vooruitbetaling.
Alle advertentie-orders worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regelen voor
het Advertentie-wezen.
Directeur: J. Kuitpers.
Hoofdredacteur: Leo J. M. Hazelzet.
Van de zijde van het Belgische minis
terie van economische zaken wordt me
degedeeld; dat het indexcijfer der klein
handelsprijzen voor November 388,4 be
draagt, hegeen een dating van 6,3 pun
ten betekent ten opzichte van October.
De voornaamste artikelen, waarvan de
prijzen in November daalden,' zijnkof
fie, rijst, cacao, chocolade, margarine,
aard notenolie, lucifers, zachte zeep en
rund- en varkensvlees. Anderzijds werd
het indexciifer beïnvloed door de perio
dieke stijging der prijzen van eieren,
boter en melk en door een lichte stij
ging der prijzen van textielproducten.
Men zal zich herinneren, dat de rege
ring op 25 October een campagne heeft
ingeluid tot algemene prijsverlaging. Bij
deze gelegenheid werden alle industrië
len, groothandelaars en detaillisten aan
gespoord hun prijzen te verlagen, ten
einde zodoende invloed uit te oefenen op
het indexcijfer voor de kleinhandelsprij
zen.
Deze oproep is in het algemeen goed
opgevolgd, doch gebleken Is, dat winke
liers en vooral de slagers, de prijsverla
ging der groothandelaars slechts schoor
voetend en dikwijls In bet geheel niet,
zijn gevolgd. Bij de aanvang der cam
pagne tot prijsverlaging maakte de re
gering tevens bekend, dal indien op 20
December a.s. het indexcijfer niet tot
375 (dit Is het indexcijfer van de maand
Juli 1950) is gedaald, de arbeider» recht
hebben op een loonsverhoging met te
rugwerkende kracht van 1 October at en
gelijkstaande met de verhoging van het
Indexcijfer der kleinhandelsprijzen se
dert Juli.
In economische kringen te Brussel
vraagt men zich intussen af, of de voor
de maand November vastgestelde prijs
vermindering wel een blijvend karakter
zal tonen. In dit verband wordt er op
gewezen ,dat verscheidene groothande
laars beweren slechts ten koste van ver
liezen hun prijzen te hebben kunnen
verlagen.
In sommige kringen is men zelfs van
oordeel, dat de verlaging van het index
cijfer voor November kunstmatig is tot
stand gekomen en Je prijsverlagingen
uiteindelijk niet gehandhaafd kunnen
worden. Men waarschuwt de regering
in dit verband tegen een struisvogelpoli
tiek, die slechts ten doel zou hebben
aan een aanpassing der Ionen te ont
snappen.
De regering blijkt het intussen echter
zeer ernstig te nemen met de verlaging
der prijzen. Zij heeft ie contröle op de
winstmarges verscherpt en zal deze
maand ook een strengere contröle gaan
uitoefenen op de kleinhandelaars en op
de slagers. Vooral door een verlaging
van de vleesprijzen wordt verwacht het
indexcijfer voor de maand December
opnieuw met 6 tot 7 punten te doen
dalen.
Het valt niet mee, nu de feestdagen
naderen, afscheid te nemen van familie
en kenissen en uit te trekken naar den
vreemde om Gods Koninkrijk op aarde
te helpen uitbreiden. Toch waagden gis
teren zes missionarissen weer de grote
stap. In Rotterdam stapten zij aan boord
van de „Blitar", welk Schip hen naar
Indonesië zal brengen. De missionarissen
nemen een goed idee van het Hollandse
klimaat mee naar de warme tropen,
dikke natoe sneeuwbuien beletten elk
uitzicht en op het water was het koud
en guur.
Vier missionarissen gingen voor het
eerst naar de missie van Nieuw-Guinea
waar ze op de statie van de paters Fran
ciscanen in Hollandia zullen moeten
„acclamatiseren" om dan na een half
jaar ongeveer ergens in het binnenland
pioniersarbeid te verrichten „Vol ver
wachting klopt ons hart", zo zeiden deze
moedige mannen. Het zijn de paters Eg.
Smits O.F.M. uit Terborg en L. Houdijk
O.F.M. uit Soest, vergezeld door de
Franciscaner broeders G. Roes uit
Groenlo en A. Denkers uit Utrecht
Pastoor A. IJlst uit Dordrecht en pater
P. van Goethem uit Brunssum, beiden van
de Congregatie der Lazaristen, weten wat
hun te wachten staat. De eerste vertrekt
nl. voor de derde en de tweede voor de
tweede maal naar Indonesië. Zij gaan
naar het provincialaat In Surabaja. Een
paar jaar hebben zij met ziekteverlof in
het vaderland vertoefd. „We gaan graag
weer terug", zo zegt pater Van Goethem,
die al 15 jaar in de missie er op heeft
zitten. „Het is een goed land en een goed
volk en we houden veel van de mensen
daar", voegt pastoor IJlst die 23 iaar In
Indonesië geweest is er aan toe. Nu. dat
blijkt wel, want op het bootje, dat de
passagiers naar de „Blitar" brengt en
waar wij de missionarissen treffen, heb
ben de twee paters al spoedig een gesprek
aangeknoopt met een dame, die ook bij
Surabaja woonachtig is. En al gauw wis
selt men nieuwtjes uit.
Pater Van Goethem heeft nog een
reisgezel bij zich; „Strop", een stevige
waakhond, die de paters op de missie
statie tegen ipdringers en dieven zal
moeten beschermen.
Gisteravond is de „Blitar" afgevaren. Het
vertrek is met enige moeilijkheden ge
paard gegaan. In Poortershaven, waar
de lading ingenomen werd, sloeg het schip
van zijn anker en ook de meertouwen
braken. Men heeft de „Blitar" toen naar
de Waalhaven gesleept.
In de afgelopen nacht is ingebroken in
de villa van de Zweedse voetballers Stel-
lan Nillson en Brye Tapper, die beiden
spelen voor de Italiaanse eerste klasser
Genua. Tot de buit behoorden o.m. een
paarlen halssnoer, dat aan mevr. Tapper
toebehoorde, vulpennen, gouden ringen,
oorbellen en een hoeveelheid sigaretten
De dieven hebben een grote som geld,
die de twee voetballers in een niet afge
sloten lade in hun kamer hadden, over 't
hoofd gezien.
Naar het A.N.P. verneemt heeft de N.V.
van Udens Scheepvaartmaatschappij te
Rotterdam aan de scheepswerf „De
Noord" te Alblasserdam opdracht gege
ven voor het bouwen van een vrachtschip
van ca. 10.000 ton d.w. Het schip krijgt
een 4200 p.k. M.A.N.-dleselmotor en zal
worden gebruikt op de lijn Rotterdam—
AntwerpenZuid-Amerika.
Volgens een door het Bureau voor de
Statistiek van de Verenigde Naties opge
steld overzicht Is het inkomen per hoofd
van de bevolking in de Sovjet-Unie op
één na het laagste van alle geïndustriali
seerde landen ter wereld. Uit het over
zicht blijkt, dat. het gemiddelde inkomen
van een Sovjet-burger in 1949 equivalent
was aan 308 vergeleken met 1453 In
In de Ver. Staten en f 773 In Engeland.
Het land met het "laagste inkomen op
de schar.! van Industriële landen Is Polen
met 300 per hoofd van de bevolking
Voor het Midden-Oosten zijn deze cijfers:
Egypte 100, Irak 8 85, Israël 389,
Libanon 125, Saoedi-Arabië $40, Syrië
100, Yemen 40.
In Latijns-Amerika heeft Argentinië het
grootste inkomen met 346 en Ecuador
het laagste met 40.
In West-Europa geniet Zwitserland het
hoogste inkomen met 849. In Engeland
en Zweden bedraagt het inkomen 700
800 per hoofd van de bevolking.
Andere cijfers voor Europa zijn: België
582, Denemarken 689. Frankrijk 482.
West-Duitsland 320, Ierland 420.
Luxemburg 553, Nederland 502 en
Noorwegen 587.
Op een te Medan gehouden bijeen
komst van leden der Samenwerkende In
donesische Werknemers Organisaties
heeft de heer J. van der Ende, vice-
voorzitter der Siwo, met nadruk gewezen
op de gevolgen van het begrijpelijke stre
ven der Indonesische overheid om bui
tenlandse werkkrachten zoveel mogelijk
door Indonesische staatsburgers te gaan
vervangen.
De Nederlander in Indonesië mag niet
meer vast rekenen op de bestendigheid
van zijn werk daar te lande. Daarom is
het meer dan ooit noodzakelijk, dat zijn
sociale voorzieningen in de vorm van een
redelijk pensioen e.d. te allen tijde zijn
gegarandeerd.
De vergadering was de laatste van een
serie bijeenkomsten die de Siwo de af
gelopen twee weken in alle planterscen
tra van Sumatra's Oostkust heeft georga
niseerd.
De heer v. d. Ende schetste de ontwik
keling der positie van de Nederlandse
werknemer in de laatste maanden en
zette uiteen wat de toekomst z.i. brengen
zal. Hij wees er op, dat het in de eer
ste plaats de politiek is en niet de effi
ciency van het bedrijf, welke het tempo
bepaalt, waarin de Nederlandse werkne
mers door Indonesiërs zullen worden ver
vangen.
In West-Java is het Algemeen Land
bouw Syndicaat thans begonnen met
spoedcursussen voor Indonesische plan
ters. Over een Jaar of vier, vijf zal er
misschien nog 20 of 30% van de Neder
landse planters over zijn. Ten slotte zul
len overblijven, wat spr. noemde „kapi
taalbewakers" superintendents en hoofd
administrateurs. In Oost-Java zijn in de
suiker veel Indische Nederlanders werk
zaam, die wel snel zullen worden ver
vangen. Van de hoger geëmployeerden
zal over 5, 6 en 7 jaar naar schatting de
helft zijn vervangen. Op Sumatra's Oost
kust ligt de situatie iets gunstiger, maar
ook hier zal zich hetzelfde proces gaan
ontwikkelen, en het tempo, waarin Ne
derlandse planters worden vervangen,
zal steeds toenemen.
Spreker herinnerde aan een persbe
richt van medio September j.l., volgens
hetwelk de regering van Ceylon de on
dernemers heeft verzocht, met ingang
van 1 November 1950 geen buitenlanders
meer aan te nemen in de functie van su
perintendent of assistent superintendent,
opdat zoveel mogelijk plaatsen beschik
baar komen voor jonge Ceylonnezen.
Het is niet meer dan logisch dat de In
donesische regering in dezelfde richting
werkt. „In feite komt het er thans op
neer", aldus de heer v. d. Ende. „dat het
Indonesische gouvernement het meeste
profijt van onze arbeid trekt en dat wij
als 't ware werken aan de liquidatie van
onze eigen positie Dat kan ook niet an
ders. Op den duur zullen practisch al
leen de kapitaalbewakers overblijven".
Het landelijk Overschie,
aldus de schrijver L. J. Ro
gier, in zijn „Overzicht der
geschiedenis van het Katho
licisme in Spangen" heeft in
1929 zijn 1000-jarig bestaan
gevierd. Dit was wel een
vergissing, overdrijving van
een verhit historisch zelfbe
wustzijn, maar toch wed
ijvert het brave dorp om de
rang van de oudste volks
planting in Schieland.
De Overschiese Historie
schrijver, Helbers, thans
conservator van de Librye
te Gouda, meent echter op
goede gronden deze schimp
op dit „verhit-zelfbewust-
zijn" aan de hand der feiten
te kunnen bestrijden, doch
hoe het ook zij, dat Over
schie oud, erg oud is, staat
als een paal boven water.
Want Rogier gelooft ook
met stelligheid dat te Over
schie omstreeks het jaar
1000 omdijkingen aanwezig
waren. Met grote stelligheid
mag aangenomen worden,
dat één van die eerste om
dijkingen de latere polder
Spangen is, de polder wiens
..ontpoldering" thans als
agendapunt voor de gemeen
teraadsvergadering is aange
kondigd.
Spangen in de volks
mond nogal eens verward
met Spanje is omstreeks
1250 ontstaan, maar heeft
eerst later de naam Span-
gense of Spaanse polder ge
kregen, naar het in of om
streeks 1307 door Philip
Uernesse of van Mathenesse
gebouwde „Huis ter Span-
ge". Dit kasteel werd in de
verschillende fasen der
Hoekse en Kabeljauwse
twisten herhaalde malen
verwoest en. herbouwd. In
1572 werd het door de Wa
tergeuzen bezet, die diaar
mee Delfshaven en heel de
buurt beheersten, totdat de
Spanjaarden onder Bossu
het veroverden en in brand
staken. De ruïne bleef eeu
wenlang bestaan en is eerst
In 1875 gesloopt.
In 1942 hebben werklozen,
onder deskundige leiding de
fundamenten bloot gelegd,
alvorens zij definitief onbe
reikbaar zouden worden
door de voortgang der stads
uitbreiding. Het resultaat is
opgenomen in een rapport
besproken in het Rotterd.
jaarboekje van 1943 door J.
G. N. Renaud.
Een ander adellijk huis,
gelegen dicht bij Spangen
we bedoelen Starrenburg
wordt door dezelfde
schrijver gequalificeert als
een der oudste kastelen hier
in de omtrek, gesticht om
streeks 1230 en welks bouw
een vergelijking met het be
kende Gravensteen te Gent
kon weerstaan. Starrenburg
overleefde de Kabeljauwse
twisten niet en was spoedig
een bouwval, Omstreeks
1600 herrees hier een „hof
stad". we zouden nu zeggen
een soort grote here-boer-
derij. Later ook weer ge
sloopt en ook weer „bloot
gelegd".
Teixeiro de Mattos, de ge
schiedschrijver van de Hol
landse polders deelt mede,
dat de polder ia 1900 om
streeks 267 ha. groot was
laatstelijk echter door an
nexaties etc. slechts 200 ha.
De grenzenvan Spangen
vielen ongeveer samen met
de ambachtsheerlijkheid
Hoogenban, waren eigenlijk
nog wat uitgestrekter. Ook
een gedeelte van Delfshaven
heeft oorspronkelijk tot deze
polder behoord. Gaande van
de Hoge Brug te Overschie
over de Delfshavensekade tot
aan de Mathenesserbrug,
naar de Laanslootseweg rich
ting Schiedam en Schiedam
se Schie, wordt in grote trek
ken een omschrijving gege
ven. Bij de Hoge Brug was
de Galch-Hoeck, de plaats
waar de Hoogenbanse misda
digers onthalsd werden.
Het Spangense slot had 'n
eigen kapel, een kerkje dat
in 1572 ook verwoest is.
Aangezien hier meest pro
testanten woonden oriënteer
de men zich op Overschie,
waar een grote kerk stond.
In het „Delfshavense Span
gen" is later een R. K. Kerk
gebouwd met als kerkpatroon
Sint Nicolaas, waarmee de
Spangense Kerkpatroon in
ere hersteld is.
De Graven van Spangen
zijn bij de hervorming naar
het Zuiden uitgeweken en
ook nu nog komt deze naam
in België voor.
De Schiedamseweg, nu de
Overschieseweg, moest on
derhouden worden door de
„Regering van Schiedam",
maar daarvoor kreeg zy
recht van tolheffing (K, B.
van 17 Maart 1835). Dat ge
valletje is omstreeks 1930
uit de wereld geholpen. Het
tolgaarderswoninkje, aardig
gelegen aan deze weg, staat
er nog steeds.
Spangen is vroeger bema
len door een „windscheprad-
molen", in 1888 vervangen
door een horizontaal stoom
werktuig. Dit poldergemaal
is in 1948 gesloopt. Deze be
maling geschiedt thans door
een pomp aan de Overschie
seweg.
Dat Spangen nu bestemd
is voor de binnenhavens met
de „grote kleinindustrie" zal
elke rechtgeaarde Rotter
dammer nu wel weten. Na
dat alles eerst is volgespoten
er is overgegaan tot haven-
aanleg, waardoor een schitte
rend complex is verkregen
voor dit soort industrie.
Het zal de tegenwoordige
voorzitter van het polderbe
stuur, de heer P. Graveland,
moeilijk gevallen zijn om het
besluit tot ontpoldering te
steunen; alleen de bittere
noodzaak zal hem hebben
doen inzien, dat het niet an
ders kon. Weinig had zijn
voorganger, de heer Van
Woerden, kunnen bevroeden,
dat zijn opvolger tot dit be
sluit zou hebben moeten ko
men. Maar thans is het dan
zover: Spangen behoort tot
het verleden, na een eer
volle geschiedenis van om
streeks 800 jaar. De veehou
ders die thans nog aan de
Overschieseweg wonen en
die voor 1940 nog over een
flinke hoeveelheid land kon
den beschikken, hebben hun
land ten offer zien vallen aan
de grote slokop, Rotterdam.
Ze zitten verslagen en kun
nen moeilijk elders land be
komen: zal voor hen Canada
of Nieuw Zeeland de enige
oplossing zijn?
ERFPACHT
B en W van Vlaardingen brengen ter
openbare kennis, dat op 23 November 1950
is ingekomen een aanvraag van K. Terleth
bouwondernemer, alhier, om aan hem in
eeuwigdurende erfpacht af te staan een
perceel gemeentegrond ter beschikbare
diepte, begrensd ten Zuiden door de Goud-
sesingel, ten Westen door de Leliestraat en
ten Oosten door de Geraniumstraat.
WINTERCOLLECTE
De Zondag onder de H.H. Missen gehou
den Wintercollecte voor de armen dezer
parochie heeft opgebracht 1321,77.
WEEGBRUG
Met ingang van gisteren is de gemeente
lijke weegbrug weer in gebruik genomen.
De weegbrug is verplaatst naar de Oost-
havenkade nabij de Prinses Julianaweg.
NIEUW RAADSLID
De heer F. J. Donkers, lid van de ge
meenteraad voor de A.R., heeft wegens
vertrek uit de gemeente als zodanig be
dankt. Zijn -opvolger is de heer K. Brou
wer, oud-raadslid.
GEVEILDE GOEDEREN
Door notaris H. P. Dolk werden de vol
gende goederen geveild:
Drie woonhuizen met het eeuwigdurend
erfpachtrecht van de grond aan de Dwars-
steeg nrs. 12 ,14 en 15, te Vlaardingen.
Groot 2 aren, 20 ca. Geveild voor 5200.
VERLOTING R.K. W.I.K.
Donderdag 30 November heeft de trek
king plaats gevonden van de loterij van
R.K. W.I.K. Op de volgende nummers vie
len de prijzen.
No. 1836. le prijs, no. 1691, 2e prijs, no.
840, 3e prijs, 826 4e prijs, 1329 5e prijs; 60
6e prijs, 1383 7e prijs, 1166 8e prijs, 1521 9e
prijs.
De prijzen kunnen tegen overlegging van
het genummerde lot afgehaald worden bij
mej. N. Vley Valeriusstr, 27.
De voorlopige opbrengst der Rotterdam-
sche Tramweg Maatschappij bedroeg in
October 1950 356.614 (v. j. 337.556) en
in de eerste 10 maanden van dit jaar
3.125.419 (v. j. 3.174.083).
Het hoofd der door alle Am
bonese o 11 d-K.N.I.L.-militairen op
Java naar Nederland afgevaardigde
delegatie, de lieer F. A. Aponno,
heeft de Staat der Nederlanden in
kort geding voor de president der
Haagse Rechtbank tegen 16 Dec. a.s.
gedagvaard, on\ de terugvoering van
deze ongewapende militairen en
hun gezinnen en mitsdien hun uit
levering aan de Indonesische APRI-
bezettingstroepen te voorkomen, al
dus deelt nar. K. van Rijckevorsel,
juridisch adviseur van het „Bureau
Zuid-Molukken te Den Haaf ons
mede.
„De Ambonese militairen», aldus de da_
vaarding, „wensen afvloeiing naar Ceranl
Gisteravond om half zeven js op de
Blaak te Rotterdam een verkeersongeval
gebeurd, waarbij twintig personen min 0f
meer ernstig letsel kregen. Van de Cool-
singel naderde een autobus van lijn de
Posthoornstraat, toen een tramwagen van
lijn 2 uit deze straat kwam. De chauffeur
van de bus remde af, doch door de gjad.
held gleed de wagen door en botste tegen
de bijwagen van de tram.
Door de schok vielen de ongeveer zestig
passagiers in de bus over elkaar. Twintig
van hen liepen letsel op, variërend van
losse tanden in echte en kunstgebitten,
hoofdwonden en builen tot snijwonden,
pijnlijke kaken en gekneusde benen. Ver
der ging er een schoolbord kapot, brak
een kunstgebit, werd een regenjas door
bloed beschadigd en braken er enkele
brillen.
De G.G.D., die met drie wagens ter
plaatse was, vervoerde drie slachtoffers
naar het ziekenhuis aan de Coolsingel,
waar zij ter observatie opgenomen wer
den. De 24-jarige H. B. uit de Hillestraat
en de 23-jarige P. II. uit de Transvaal-
straat hadden een lichte hersenschudding,
de 32-jarige E. A. uit de Rechthuislaan
had pijn in de rug en aan de benen. De
anderen konden hun weg vervolgen.
De autobus moest weggesleept worden.
Het tramverkeer van de lijnen 2 en 12
moest tot 8 uur via Blaak en Gelderse
kade omgelegd worden.
Vanmorgen om zes uur ontstond bij
Leiden door bevriezing storing in een
wissel. Daardoor moest tussen Leiden en
Voorschoten over verkeerd spoor worden
gereden. Om zeven uur was de storing
opgeheven.
Om ongeveer half zeven werd een
seinpaal in onveilige stand „bevroren".
De treinen kregen vertraging omdat ze
moesten worden geloodst.
Om zeven uur geraakte bij Schiedam
de automatische koppeling van twee
treinstellen defect door bevriezing De
koppeling moest worden ontdooid.
Wanneer men na jaren lang tropenver-
blijf in Nederland terugkeert, kan het niet
anders of men stelt groot belang in alles
wat er hier gebeurt in verband met of
voor de Missie.
Natuurlijk zette ondergetekende zijn
oren en ogen wagenwijd open, om te
trachten een globale indruk te krijgen. In
enkele pennestreken zal ik proberen die
indruk weer te geven en hier en daar
misschien mijn bescheiden critiek.
Juist was ik in het land of er verscheen
een schrijven van Z. H. de Paus, over de
moderne vorm van Missie-actie. De Paus
wilde met dat schrijven waarschuwen, dat
sommige oude methodes om belangstel
ling te wekken uit de tijd zijn. Z. H.
bedoelde te zeggen, dat missie-actie in
welke vorm dan ook, moet gebaseerd
zijn in de eerste plaats op dat zuivere
katholieke voelen voor de uitbreiding van
het Rijk van Christus als een plicht van
naastenliefde en rechtvaardigheid
omdat men zelf tot die Christus-kerk be
hoort. Vervolgens, dat er geen zoetelijke
of dramatische verhalen nodig zijn om de
nood van de „arme zwartjes" duidelijk te
maken; maar dat de harde realiteit van
de missionnering dieper gaat. Dat 't leven
van bijna iedere missionaris een barre
werkelijkheid is van conflicten, die buiten
hem om, of soms om hem, plaats grijpen.
Bekering is geen soort leuren met doop
water.
Missionneren is genadewerk, maar die
genade verricht veelal door menselijke
omstandigheden en personen haar werk.
Bekering is. heenkeer naar het goede,
en afkeren van het kwade; maar eer die
stap tot stand komt zijn er heel wat
moeilijkheden uit de weg te ruimen.
Daarenboven zijn er in de meeste mis
sielanden stromingen aan het groeien en
doorwerken die van de missionaris de
totale opschorting van eigen mening vra
gen terwijl door de algehele vrijwording
(Goddank) der volkeren in een snel
tempo zal moeten worden gewerkt om die
vrije landen ook hun eigen priesters en
religieuzen te geven. De missionaris,
vooral nu, zal eigen nationaliteit ver op
de achtergrond dienen te schuiven. Dit
alles is gauw neergepend en getheoreti
seerd; maar de practijk kost offers.
Meestal werkt God met mensen en
door mensen om Zijn genadewerk tot
I"A® JTf'V d00r de missionaris,
door de katholiek.
Bemerkt men bij het verblijf in het
vaderland, dat er een echte katholieke
geest aan het werk is en de missiege
dachte als iets dat vanzelf spreekt in de
diverse lagen van ons Katholieke volk
leeft, dan behoeft de missionaris niet te
vrezen dar hij werkt als een man van
een vergeten bataljon.
Een verblijdend teken zijn de missie
dagen onder studenten van hoge en mid
delbare scholen. De miasieaetie onder de
artsen, die door hun daadwerkelijke be
langstelling trachten niet alleen de
hygiënische toestanden te verbeteren in
de missiegebieden, maar daardoor tevens
een slag toebrengen aan de toverij
ideeën, de medicijnmannen en doekoens.
die door vreesideeën het arme volk be
driegen en afhouden van God-Vader.
Op een missiologische week te Nijme
gen passeert zo maar even bijna heel de
wereld langs je geest, de wereld met
haar grote noden en problemen, weerge
geven in gedegen speeches door mannen
uit de ervaring.
Op onze scholen en thnis wordt aan de
kinderen geleerd, dat er ook nog andere
landen zyn, waar men zo maar niet rustig
naar een kerk kan gaan en waar onder
wijs en godsdienst niet zo van zelfspre
kend zijn maar waar met» moeizaam en
taai volhouden mensen uit deze streken
trachten dat alles daar te brengen.
Zj,a^ices Saan rond over het gehele
land. Ook ik voor mij zie ze niet als
collectanten alleen, maar als ijveraars,
die toch ook hun vrije tijd besteden, om
de mensen weer even aan hun missie-
plicht te laten denken.
Er is een massa litteratuur en er zijn
tijdschriften bij de vleet, en almanakken
en scheurkaianders en vooral, daar
knielen nog ieder jaar tientallen jonge
mensen voor de voeten van de Overste
en vragen het missiekruis met de zegen
van de grote Wereldverlosser.
God zegene Nederland voor dit alles
en wij danken God dat Hij dit moge
lijk maakte.
Als men dan uit Indonesië of welk deel
van de wereld terugkomt, doet dat goed.
actie spreekt over practische Missie-
Want er is ook een gevaar voor onze
missie-actie.
Missie-actie mag geen marchandie zijn-
geen bussiness.
O, ik begrijp het goed, iedere orde en
congregatie zit met de zware lasten. Maar
katholicisme, ook in de vorm van Missie
actie eist fair play, dat wil zeggen geen
trucs, waardoor de liefde geschaad wordt.
Men geeft tijdschriften uit en boekjes.
Maar het geld is duur voor de mensen;
en speculeren alleen op: ,.'t Is voor de
Missie", mag niet de reden zyn dat de
mensen onverzorgde blaadjes, of niets
waardige boekjes, zij het met griezelver
halen, in da handen worden gestopt.
Men geeft filmsman dan goede en
degelijke, die wel duurder zijn van aan
schaffen, maar die conflicten laten zien
steuend op de barre realiteit van landen
en volkeren in de strijd van het goed
tegen het kwa:
Zo moet er van de Missie-actie een in
vloed uitgaan, die allereerst bidden doet
en dan offeren, welbewust, in zuiver voe
len, waardoor de gave wordt gezet in de
gouden gloed van de Liefde tot Christus
Anders worden missieactie en missie
liefde verstikt Dat zou jammer zijn, daar
Nederland in vele dingen getuigt var»
degelijkheid op dit gebied.
P. REDEMPTUS, Cap.
of een ander vrij gebied der Zuid-Mi 1 ak*
ken ofwel naar Nieuw-Guinea.
De rechtsvordering tegen de staat 5s
gegrond op een overeenkomst v9n 14 Jal|
1950 tussen de RIS en Nederland, waarbjj
aan deze milit-iren het recht wordt toe
gekend om af te vloeien buiten hun plaats
van herkomst, dus buiten Ambon".
De Maastrichtse rechtbank heeft van
morgen uitspraak gedaan in het deserüe-
geval-Vaals. Zoals bekend verdween op
30 Augustus .van dit jaar de dienstplich
tige soldaat A. R. uit Amsterdam als
deserteur naar België, daarbij geholpen
door vijf communisten, vier uit Vaals en
één uit Kerkrade. De rechtbank veroor
deelde de 43-jarige schilder P. van Buren
Lensink tot vier maanden gevangenisstraf
(eis 9 maanden), het 52-jarige Tweede-
Kamérlid J. Hermans kreeg drie maanden
gevangenisstraf (eis 6 maanden) en
60-jarige invalide mijnwerker H. Leen-
ders twee maanden (eis drie maanden).
Deze drie verdachten, afkomstig uit
Vaals, waren gedetineerd. De niet-gedeti-
neerden, de 48-jarige magazijnmeester P.
Bertrand. tegen wie 1 maand was geëist?
kreeg 10 dagen gevangenisstraf en de 46-
jarige mijnwerker N. Bitter uit Chevrè-
mont-Kerkfade drie weken gevangenis
straf (eis 1 maand).
Langdurige sneeuwbuien hebben giste
ren en vandaag aan het weer in ons land
een winters karakter gegeven. Op sommige
Plaatsen lag de sneeuw vanochtend reeds
20 cm dik. Daarbij kwam in de afgelopen
nacht vrijwel overal lichte vorst voor,
terwijl de temperatuur op enkele plaatsen
gedurende korte tijd tot 7 graden onder
nul daalde.
De koude lucht is in ons land binnen ge
voerd door een Noordwestelijke lucht
stroming, die boven de omgeving van
Schotland in stand wordt gehouden door
een lage-drukgebied boven Scandinavië en
een gebied van hoge luchtdruk boven de
Atlantische Oceaan, dat tot bij IJsland en
Groenland reikte.
Langzamerhand komen er nu verande
ringen in deze luchtdrukverdeling. Be
langrijke storingen trokken over het
Groenlandse plateau en zullen de lucht
druk in de omgeving van IJsland spoedig
doen dalen. Tegelijkertijd beweegt het
hogedrukgebied naar het Zuiden. Hierdoor
stroomt minder koude lucht uit het Wes
ten naar IJsland en Schotland. De kans
neemt toe dat deze lucht in de komende
dagen ook naar het Noordzeegebied zal
doordringen. Het ziet er dus naar uit da:
het winterse weer van korte duur zal
zyn.
De actie van de K.N.A.C. voor een dag
zonder ernstige verkeersongevallen op
St. Nicoiaas-dag heeft geen volledig suc
ces gehad. Vanmorgen zijn nl. al tweo
ongelukken gebeurt, beide met dodelijke
afloop.
Op de spoorwegovergang aan de Waal
onder Waarland tussen Schagen en Alk
maar werd een melkauto door een
trein gegrepen en geheel vernield. Do
enige inzittende, de 50-jarige chauffeur L,
K. nit Schagcn kwam hierbj] om het leven.
De man wilde de overweg oversteken,
toen hij bemerkte, dat deze aan de andere
zijde door werkzaamheden was versperd.
Bij het manouevreren om op de andere
weghelft te komen, belandde hij op de
spoorlijn. Het uitzicht werd hem hier even
wel ontnomen door een seinwachtershuisje.
Op hetzelfde moment naderde de trein van
5.18 uit Schagen in de richting Alkmaar.
De auto werd aan de voorzijde gegrepen
met boven vermeld gevolg,
yjn 6f'"''ar'Se metselaar H. H. reed om
(.30 uur met zijn motorijwiel op de Rijks
straatweg tussen Doetinchem en Terborg
tegen de achterzijde van een melkwagen,
waarvan de verlichting Waarschijnlijk
niet op de juiste wijze was aangebracht.
Het slachtoffer werd tegen de grond ge
slingerd en op slag gedood
Volgens het C B. S. is in October j.l.
v0°rf,mtL aan land' en tuinbouw-
?r' rStlhl* "'Jgevoerd tegen 145.400.000
rende Tan t De totale uitvoer gedu-
v 1 ins snr?n» ®ct' 1990 ts hiermede op
I S.11 gekomen tegen 1.011.300.000
zeilde periode van 1949.
tofa=TTEEDAM> 5 December- Aanvoer in
totaal 4773 dieren: vette komen en ossen 850
gebruiksvee 1*25, vette kalveren 22 gras-
Kalveren 206. nuchtere kalveren 815 va kens
167. biggen 524, paarden 176, veulens 8 scha
pen of lammeren 544, bokken of geiten 38
Prijzen: vette koeien le kw. f 2.39-2 50 2a
kw. 22.20, 3e kw. 1.802; vette kalve
ren resp. 2.90-3.10, 2.50-2.70; 2-2 30T
slachtpaarden resp. J 1.70, 160> t j 55_ allet
per kg. Graskalveren le kw. ƒ320, 2e kw.
220, 3e kw. 170; nuchtere kalveren resp.
58, 53, 48; biggen resp. 48, I 43, 33;
schapen resp. 100, ƒ80, ƒ55; lammeren
resp. 90, 75, so; gaif. en melkkoeien
resp. 960. 800. 700: vare koeien re >p.
575, 525, 475; vaarzen resp. 7 650. f 80#,
ƒ500; pinken resp. 450, 400, 325. Vitta
koeien aanvoer ruimer, handel traag, 1-
zen als gisteren. Vette kaive.en aa er
korter, handel vlot, prijzen goed pr:;., -.j-
oend. Graskalveren aanvoer a's o :a
week. handel slepend, prijzen contant. .1-
tere kalveren aanvoer als vorige week. han
del tamelijk, prijzen iets hoger. Biggen aan
voer iets kleiner, handel redelijk, prijzen
Iets stijver. Slachtpaarden aanvoer iets rui
mer. handel slepend, prijzen als vorigs
week. Schapen en lammeren aanvoer groter,
handel stroef, prijzen onveranderd. Kalf- en
melkkoeien aanvoer als vorige week, han
del stil, prijzen voor beste iets stijver, ver
der onveranderd. Varekoeien aanvoer tame
lijk, handel flauw, prijzen stabiel. Pinken
en vaarzen aanvoer iets ruimer, handel
traag, prijzen als vorige week.
