KERSTMIS EN DE VREDE J
NIEUWE BELASTING OP
WEEKLONEN
De KommandeuseBuchenwald
Heijermans' Op Hoop van Zegen
vijftig jaar
s
Het streven naar christelijke eenheid
r
Nog
altijd huivering voor moord
L
en
oorlog
Groot offensief in
Korea verwacht
god en zijn wereld
Eerste voorwaarde: eerlijkheid
drie koningen
Spier tekende voor Ford
Nieuw naargeestig proces
Kniertje" 1200 maal
PM
Surinaamse delegatie
terug naar huis
op de planken
14.000ste schip in de
Waterweg
PAGINA 9
ZATERDAG 23 DECEMBER 1950
KINDERMOORD
KERSTVREDE 1914
GEBED OP KERSTMIS 1944
CHINA VERBIEDT UITVOER
NAAR V. S. EN JAPAN
RECORD AANVOER GE
ZAAGD HOUT IN
AMSTERDAM
NIJMEGEN WEERT „ZO
BEGINT HET LEVEN"
Met beter inzicht iti wets
interpretatie
LICHTRECLAME EN
ETALAGEVERLICH 1 ING
DEN BOSCH WIL MILITAIR
MUZIEKKORPS BEHOLDEN
LEVENSVERZ. MIJ STAD
ROTTERDAM
We leven in een ernstige tijd en nu we Kerstmis gaan vieren met de
dichters, denken we ook aan die andere oorlog, zoveel eeuwen geleden,
gevoerd door een wrede koning tegen de onschuldigsten der onschuldigen,
tegen weerloze kinderen. Wat hadden zij misdaan, dat zijn nijd deed
rijzen, dat zijn haat liet gloeien, dat zijn l^md deed slaan?
Doe de gekroonde wolf de schaapkens
nieuw-geboren
met zijnen wreden muil te Bethlehem
verslond,
een klagelijk geschrei steeg van der
aarden grond
en kwam ten hemel in voor Gods
gerechte oren.
Een vliegende zwerm der engelen verkoren
omving den kienen hoop, gepletterd en
doorwond,
en nam de witte ziel van haren roden mond
die stellend onbesmet Gods aangezicht
te voren.
Hoe kort was hunne tijd in 't droevig
tranendal,
hoe groot is hunne vreugd die eeuwig
duren zal,
hoe loven zij den Heer, hun gunstigen
weldader!
Zij gingen haasteljjk in
't leven door
den dood.
gerukket onverwacht uit hunne moeders
schoot,
gedragen in den schoot van hunnen
liefsten Vader.
JACOB BEVIUS.
Ja het Driekoningenfeest is onafschei
delijk verbonden met het Kerstfeest. Drie
Koningen, drie wijzen uit het Oosten,
waren, verontrust door het bloeien van
een onbekende ster aan het onmetelijk
firmament, op pad getogen, om, zoals
duistere boeken het beschreven, de
nieuw-geboren Koning te zoeken. Drie
wijzen, twee blanke en een zwarte, zoals
de volksoverlevering het wil en de schil
ders het hebben uitgebeeld.
Maar was er werkelijk wel een zwarte
bij? Een jaar of wat geleden hebben
enkele exegeten uitgemaakt, dat het ver
haal van de zwarte maar een verzinseltje,
een verhaaltje, een legende was. Doch de
hooggeleerde heren moesten netjes het
lichtelijk-ironisohe vers van een dichter
Sncasseren:
(gemoedelijk voorgedragen).
We hebben ons vergist er was «een
zwarte bij,
tlie met zijn goede lach het Kind toelachte.
Hoe kwamen wij nu ook op zon gedachte-
De blanken stonden immer vooraan in de rij.
Neen. Saspar, 't spijt ons wel, je blijdschap
Het stond wel kinderlijk en zo, zo'n zwarte;
Maar waarheid gaat ons bovenal ter harte
Verdwijn dus, want Je hoort er was
geen zwarte bij.
Al sta je ook verrukt op menig schilderij
Geschilderd, en in menig lied bezongen.
We zij n nu tot de waarheid doorgedrongen.
Ze maakten jou, helaas, door een
vergissing blij.
Legenden, Caspar, zijn vaak dichterlijk
Ik zou maar weggaan, niet? Jou^o^tiriater
Wacht jij maar rustig op den missiepater,
Want bij de Koningen, daar wasteen
HENK KUITENBROUWER.
Ik gis, <>at er toch 6*en spttt van
hebt, het Kerstfeest met de dichters ge
vierd te hebben en ge hebt ontdekt, met
•waar, dat Uw dochtertje aardig kan voor
dragen. Maar ik hoor Uw tegenwerpingen,
ik zie Uw gezicht betrekken, ge stoot een
paar woorden uit: „Kerstmis, ja, en
Korea!"
Z H de Paus, de president van de U. S„
en nu weer de Kerstbrief van ons hoog
waardig Episcopaat hebben ons de ernst
van de toestand wel duidelijk onder ogen
gebracht. En toch moeten we ook uit
deze tijd geestelijke winst delven, want de
geschiedenis is niets anders, naar een
woord van Reinhold Schneider, dan de
geschiedenis van ons heil, van ons ziele-
heil Laat daarom eerst een dichteres uit
de eerste wereld-oorlog U troosten:
(Niet opstandig, maar stil-gelaten
voordragen).
Er hangt een nevel over 't strand,
Er ligt een grijze mist op zee,
De klokken zingen door het land
Het hoogtij lied van liefde en vreê.
Wij zeggen: „Is het nu wel tijd
Voor 't heilig lied van Bethlehem?
Te luid het bonzen van den strijd!
Te droef die torens zonder stem!
Te diep de rouw, te zwaar het leed,
Te bitter ook de wrange spot,
Dat zich vernielen moest en wreed
De zonen van éénzelfden Godl
Ze vallen als blaren voor den wind
Hoe is hun graf zo diep, zo wijd?
En ieder heeft een vrouw, een kind.
Een moeder, die zn dood beschreit
In de verbrande stad, op 't veld,
Waar nu moest kiemen t wintergraan.
Vol van 't rumoerend krijgsgeweld.
Wie heft het lied der Englen aan?
Daar zegt een stem: .30 die gedwee
In 't lijden mij nog danken kan,
Geniet den waren zoeten vreê,
En heel zijn ziele juicht er vanl
Wat deert de felle wereldbrand
Miin vrede, die heel zacht en stil
Liik dauw op het verschroeide land
Daalt in het hart van goeden wil?
Mijn vrede ls niet de ruste zoet:
Is niét net einde van den strijd.
Maar 't is een blijde strijdensmoed.
Méér liefde en méér lijdzaamheid.
't Is buigen voor den wil van God
En loven Zijn rechtvaardigheid,
't Is in het duister mensenlot
Den glans zien van Zijn heerlijkheid
Er hangt een nevel op het strand;
De klokken zingen over zee,
De klokken zingen door het land.:
„Glorie aan God! Dep mensen vrecil"
ALBERTINE STEENHOF-SMULDERS.
Klinkt nu ook niet in Uw oren, dat
Gloria in excelsis Deo? We willen nu deze
Dicihter-Kerstmis gaan sluiten met een
herinnering uit de hongerwinter. De
jonge dichter Max Nord is het, die deze
wonde weer openrijt, maar mochten we
ooit nog weer zulk een winter moeten
doormaken, bidt dan tot God, dat Hij U
het vertrouwen geeft, waarvan deze dich
ter spreekt, dat God ons namelijk tot het
uiterste behoedt.
Denk aan de burgers in hun groten nood
En denk, Heer, aan de talloze soldaten.
Alleen de knoeier kan nog hardop praten
De dichter zwijgt: nog staan de iopen rood.
Wat doen wij meer dan hongeren en haten,
Nu na vijf jaar? Nooit was de nood zo groot;
Wij vragen slechts Uw vrede en Uw brood
En dat de kommer eindlijk af mag laten.
Het water neemt ons 't land, de vijand 't goed
En Gij, Heer, neemt ons als Gij wilt het leven
Maar maak dat hier de vijand wordt
verdreven.
In 't donker wordt Uw kind opnieuw geboren.
Wij hebben nooit de hoop op U verloren
Dat Gij ons tot het uiterste behoedt.
H. T.
De directie van de „Nederlandse Ford
automobiel Fabriek" te Amsterdam heeft
haar Kerst- en Nieuwjaarswensen voor
haar relaties vergezeld doen gaan door
een klein, doch charmant boekje, samen
gesteld door en verlucht met tekeningen
van Jo Spier. Een reclame-boekje, uiter
aard! De, Nederlandse Ford-fabriek ves
tigt de aandacht op het uitgebreide net
van Ford-service-stations, dat practisch
ons gehele land, to tin elke uithoek, be
strijkt; en zij had er zich stellig af kun
nen maken met een ellenlange, dorre was
lijst vol namen, telefoonnummers en
adressen; dat alles onder het bekende
motto „Ford Service is iets dat op ieder
ogenblik van de dag achter U staat". De
Fordfabriek koos echter een andere weg.
Zij gaf het onderwerp in handen van
Spier, de knappe humorist-tekenaar, en
deze had aan twintig krabbels en evenzo-
vele scheuten Spieriaanse humor royaal
voldoende om er een boekje van te cre-
eren, dat niet alleen de Ford-eigenaar,
doch ook de rest der automobilisten boeien
en.... amuseren kan. Spier zelf auto
mobilist en schrijvend en tekenend uit
ervaring schetst het pechduiveltje. dat
iedere automobilist op zijn tijd achter
volgt „het zal bij een moderne wagen
haast nooit gebeuren, maar de énkeie
keer dat het gebeurt, gebeurt het zeker
precies op het moment en op de plaats
waar het U het minst te pas komt!" in
slechts enkele bladzijden zó raak, dat.
iedere automobilist er zijn eigen ervarin
gen op het gebied van kleine, doch genie-
piege en hardnekkige motorstoringen on
middellijk in herkent. Een zeer geslaagde
reclame!
Gezantschappen in Zuid Amerika. Bij
K. B. is de heer G. Bjjvanck benoemd
tot Nederlands gezant bij de republiek
Columbia.
Tevens is binnenkort) de benoeming te
verwachten van dr. H. R. van Houten tot
Hr. Ms. buitengewoon gezant in Mexico.
Dr. Van Houten zal in zijn tegenwoor
dige functie van chef bij de directie Bui
tenlandse Dienst van het ministerie van
Buitenlandse Zaken worden opgevolgd
door de heer Ch. Daubanton, laatstelijk
gezant in Mexico, die thans met verlof
hier te lande is.
Gisteren gaven we de nieuwe tabel voor de belasting naar het maandloon.
Hieronder publiceren we een greep uit de staat der weeklonen, voor zover men
daarvoor, gezien het kinderaantal, in aanmerking komt.
Ongehuwd
Naar uit Tokio wordt gemeld, zijn
in Korea ten Noorden van de 38ste
breedtegraad bepaalde aanwijzingen
waargenomen, die er op duiden dat
de communisten voornemens zijn de
grens te overschrijden en een grote
aanval in de richting Seoel, de
Zuidkoreaanse hoofdstad, te onder
nemen. Kleine rode legerafdelingen
tasten de frontlijn af om te zoeken
naar eventuele zwakke plaatsen in
de verdediging. Achter de commu
nistische linies heerst een drukke
activiteit; troepen en voorraden
worden aangevoerd en mén berekent,
dat 10 tot 12 divisies (waarvan
ongeveer de helft Chinezen) in de
huurt van de 38ste breedtegraad zijn
samengetrokken.
Volgens de inlichtingendienst van
MacArthur is gisteren reeds een „proef-
aanval" in de richting Tsjoentsjon gedaan.
De aanval werd door Zuidkoreaanse troe
pen tot staan gebracht.
Bij Hoengnam, het bruggenhoofd in
N.O.-China blijven de troepen der V.N.
met scheepsgeschut, artillerie en vliegtui
gen de opdringende vijandelijke troepen
bestoken. De communistische aanvallers
hebben hier zware versterkingen ontvan
gen.
Zes straalvliegtuigen van Russische ma
kelij zijn Vrijdag door nieuwe Amerikaan
se „Sabre"-straalvliegtuigen in het grootste
luchtgevecht sedert het uitbreken van het
Koreaanse conflict neergeschoten, aldus
heeft de Amerikaanse luchtmacht ver
klaard.
De strijd speelde zich af in Noord-West-
Korea, bij de Mandsjoerijse grens. Acnt
„Sabres" hadden de strijd aangebonden
met naar schatting 15 tot 20 Russische
„Migs". Van de laatste toestellen explo
deerde er een in de lucht en vielen ei
vijf te pletter. De gevechten eindigden toen
de „Migs" wegvlogen over de Mandsjoe
rijse grens, aldus de lezing van de Ame
rikaanse luchtmacht.
7 j
Loon
18,08— 18,65
18,66— 19,22
21,54— 22,10
23,85— 24,41
24,42— 24,99
27,31— 27,87
30,19— 30,76
33,08— 33,64
33,65— 34.22
35.96— 36,53
37,11— 37,68
38,85— 39,41
40,00— 40,57
41.15— 41,72
41,73— 42,30
44.61— 45.18
47,50— 48,07
49,23— 49.00
49*8150,38
50,39— 50,95
52,11— 52.68
53,85— 54,41
56,73— 57,30
59.62— 60,18
61,35— 61,91
61,92— 62,49
64,81— 65.37
65,38— 65,95
67,69— 68,26
68.27— 68,84
70,58— 71,15
71.16— 71,72
73.46— 74,03
74,04— 74.61
74,62— 75,18
75,77— 76,34
76,35— 76,91
79.23— 79,80
79,81— 80,38
82.11— 82,68
82,69— 83,26
85,58— 86,14
88,46— 89,03
89,0489 64
90,77— 91,34
91,35— 91,91
94,23— 94,80
96,54— 97,11
97.12— 97,68
98,85—101,14
101,15—103,45
103,46—105,76
105,77—108,07
115,00—*117,30
117,31—119,61
128,85—131,14
131,15—133,45
Ongeh. kostw. Gehuwd 1 kind 2 kind.
0,30
0,42
1,00
1,46
I,57
2,15
2,73
3,38
3,51
4.05
4.30
4,71
4,98
5,25
5,38
6,11
6,84
7,30
7,46
7,59
8,07
8,55
9,36
10,21
10,71
10,88
II,73
11,92
12,59
12.78
13.51
13.69
14.44
3 kind. 4 kind. 5 kind. 6 kind. 7 kind.
ƒ0,30
0,42
1,00
1,57
2,15
2,26
2,73
2,98
3.38
3,65
3,92
4,05
4.71
5,38
5,82
5,98
6,11
6,55
7.00
7,75
8,55
9.01
9,19
10,03
10.21
10.88
11.03
11,73
11,92
12,59
12,78
12,98
13,32
13,51
14.44
14.63
15,38
15,55
16.51
17.50
17.71
18,30
18.50
19,50'
20,30
20.51
21,13
21,96
22,80
23,63
27.09
28,00
32,55
33,50
ƒ0,36
0,67
0,82
1,05
1,21
1,36
1.44
I,82
2,23
2,48
2,57
2,65
2,92
3,19
3,65
4,15
4,44
4,53
5,05
5,17
5,59
5,69
6,13
6.25
6,69
6,80
6.92
7,15
7.26
7,86
8,00
8,50
8,61
9,25
9,88
10,01
10,40
10.51
II,17
11,71
11.84
12,25
12,78
13,34
13,88
16,15
16,75
19,78
20,42
ƒ0,32
0,61
0,96
1,19
1,26
1,34
1,57
I,80
2,17
2,55
2.82
2,90
3,32
3.42
3,78
3,88
4,25
4,34
4,75
4,84
4,94
5,13
5,25
5,75
5,86
6,30
6,40
6,98
7,53
7,67
8,01
8,13
8,73
9,21
9,32
9,69
10,15
10,65
II,15
13.23
13.76
16,51
17,09
De handelsagenten van de communisti
sche regering van China te Hong Kong
hebben bevestiging ontvangen, dat er
geen vergunningen meer zullen worden
verstrekt voor uitvoer naar de V.S. en
Japan. Verder is bun medegedeeld, dat
het verstrekken van uitvoervergunningen
voor Europa. Australië en andere gebie
den zal moeten worden besproken, alvo
rens een beslissing kan worden genomen.
Uit officiële cijfers blijkt, dat de handel
van Hong Kong in November j.l. de re
cord-waarde had van bijna 870 millioen
Hong Kong-dollars (ongev.eer 570 mil
lioen). De waarde van de handel met
China en Maccao bedroeg 313 millioen
Hong Kong-dollars, waarvan 214 millioen
betrekking had op uitvoer. Hong Kong
voerde in November voornamelijk ruwe
rubber, chemische producten, kleur- en
looistoffen en Ijzer en staal naar China
uit.
Het was verplicht, de vrouw
van de commandant van Bu
chenwald te groeten, maar de
gevangenen van het concen
tratiekamp Buchenwald
mochten haar daarbij niet
aankijken, evenmin als ze op
zijde of naar achteren moch
ten kijken, indien iemand
naast of achter hen onder de
slagen der kampbeulen be
zweek Ilse Koch, de „kom
mandeuse" staat, gelijk ge
meld, thans voor de derde
maal terecht, in de stad
Augsburg, waar de Duitse
autoriteiten haar ter verant
woording hebben geroepen
wegens mishandeling, vaa^
de dood tengevolge gehad
hebbende, van Duitse bur-
gers.
De eerste maal en dit
is nauwelijks bekend stond
Ilse Koch met haar man te
recht voor een S.S.-recht
bank en wel in 1944. Toen
was het zelfs de S.S. te
machtig geworden, wat daar
in Buchenwald gebeurde. Of
vreesde men het uiteindelij
ke oordeel van de steeds
meer naderbij komende, ge
allieerde troepen? Een der
kroongetuigen in het huidige
derde proces is Erfprins Jo-
sias zu Waldeck-Pyrmont, die
in 1944 „Oberster Gerichts-
herr der S.S. in K.Z. Buchen
wald" wasDit heerschap
werd door de Amerikanen
eerst ter dood veroordeeld,
toen in de bekende vesting
Landsberg opgesloten, nadat
zijn straf tot twintig jaar op
sluiting teruggebracht was en
vervolgens.vrijgelaten.
Waarom hij werd vrijgelaten,
wist hij volgens zijn verkla
ring ter terechtzitting niet.
Hij had tegen Karl Koch. de
commandant, een onderzoek
ingesteld in verband met
twee gevallen, waarin gevan-
genen z.g. „auf der Flucht
erschossen" waren. Karl
Koch werd gefusilleerd,
maar Ilse Koch, die alleen
wegens heling van aan de
gevangenen ontstolen kost
baarheden was aangeklaagd,
werd wegens gebrek aan be
wijs vrijgesproken.
De Amerikanen namen Ilse
Koch gevangen en veroor
deelden haar tot levenslan
ge tuchthuisstraf. Maar later
werd dit vonnis tot veler
verbazing in vier jaar ge
vangenisstraf veranderd. En
Ilse Koch verliet de gevange
nis met een kind. Als de vader
daarvan wordt openlijk een
Amerikaans officier bij het
gevangeniswezen aangeduid.
Grote verontwaardiging ver
wekte na de vrijlating van
de „Kommandeuse" het feit,
dat deze trots een aantal
brieven uit verschillende
landen toonde, waarin haar
huwelijksaanzoeken werden
gedaan. Het duidt wel op een
ontzettende verwarring des
geestes, dat zoiets mogelijk is.
Deze verwarring des gees
tes is ook reeds tijdens het
proces gebleken. Velen heb
ben zich afgevraagd, of het
nu nog wel de moeite waard
was, om al dat geld voor een
nieuw proces uit te geven.
Er zijn tweehonderd getui
gen a charge en 60 a déchar
ge. De dagvaarding omvat
139 bladzijden, waarvan zes
tig gewijd zijn aan de be
schrijving van afzonderlijke
gevallen van mishandeling,
door Ilse Koch bedreven. In
de rechtszaal hangt een grote
kaart van het concentratie
kamp. De zaak zal in totaal
twee maanden in beslag ne
men, meent men.
De belangrijkste getuige a
charge is senator Josef Acker-
man. leider van de gemeen
telijke voorlichtingsdienst
van de stad München. Deze
heeft, toen hij in Buchen
wald gevangen zat en daar
in de z.g. Abteilung Patholo
gie werkte, aan de „Kom
mandeuse" als verjaringsge
schenk een leeslamp moeten
brengen, waarvan de kap uit
geprepareerde, getatoueerde
mensenhuid en de voet uit
een.skelet van een men
senvoet bestond.
Feitelijk is dit echter een
der weinige getuigen, die
met zekerheid zijn verkla
ring kan afleggen. De meeste
slachtoffers van Buchenwald
behoren niet meer tot de le
venden en er was zulk een
gekrioel van bewakers en ge
vangenen. dat er thans bijna
niet meer uit wijs te worden
is.
ILSE KOCH:
Ik weet van niets...
Naar men aanneemt, zal er
echter voldoende bewijsma
teriaal kunnen worden aan
gebracht. om Ilse Koch tot
een zware straf te kunnen
veroordelen Ze is ten eerste
al op meineed betrapt. Ze
had immers ten stelligste
ontkend, ooit lid van de
N.S.D.A.P. te zijn geweest.
Maar thans kon haar lid
maatschapskaart ter tafel
worden gebracht.
Deze thans 41-jarige vrouw
hangt voor de rechters de
liefhebbende moeder uit en
zë verklaart, van niets te we
ten. „Ich weisz von nichts",
antwoordt ze op alle beschul
digingen. En deze houding
houdt ze op bijzonder geraf
fineerde wijze vol. Ze kan
aldus nauwelijks op tegen
strijdigheden betrapt worden.
Gedurende de zes jaren, dat
ze de vrouw van de com
mandant van Buchenwald is
geweest, zou ze nooit iets
van gruweldaden gemerkt
hebben.
Helaas heeft een getuige
charge de waarde van de
andere getui.geverklaringen
verminderd, door onder ede
te getuigen, dat Ilse Koch
hem dertien tanden uit de
mond heeft geschopt. Hier
tegenover kon de verdediger
weer getuigen naar voren
brengen die verklaarden, dat
de man zijn tanden tijdens
een .verhoor" bij de Gestapo
verloren heeft, maar later
aan iedereen, die het wilde
horen vertelde, er Ilse Koch
van te zullen beschuldigen.
Velen, die in Du!tsland hun
misnoegen uitspraken tegen
het nieuwe proces zijn thans
na kennisneming van de ten
laste eelevde feiten tot an
dere gedachten gekomen. Het
m'ntoegen was inmiddels een
uiting van de in talrijke
kringen heersende tendens,
om de „Scham", de schande
van de concentratiekampen
maar zo gauw mogelijk te
vergeten, vooral ook. omdat
die als een onJerdeel van
een stille anti-Duitse propa
ganda werden beschouwd.
We behoeven hier de ten
lastel-gging niet te herha
len. Er zijn over de' gruwel
daden van deze Ilse Koch
indertijd tal van naargeestige
bijznnderhedon gepubliceerd.
Dat ze zich thans voor Duit
se rechters mo°t verantwoor
den, zal het rechtsgevoel van
Duitsers zowel als niet-Duit-
ters bevredigen.
Het 4.326e schip, dat dit jaar in de Am
sterdamse haven een ligplaats koos, liep
gisteren binnen. Het was het Zweedse s.s.
„Triton". Dit feit zou op zichzelf niets
bijzonders zijn indien met dit schip niet
circa 1000 standaard gezaagd hout aan
gebracht was, waardoor de totale aan
voer voor Amsterdam gedurende dit jaar
de honderdduizend standaards heeft over
schreden, een hoeveelheid die sinds 1937
niet meer werd bereikt (een standaard
hout is gelijk aan 4,7 kub. meter).
De secretaris van de vereniging „De
Amsterdamsche Haven", Th. J. Ie Cavelier
bezocht de kapitein van het schip en
bood hem ter herinnering aan dit voor de
Nederlandse wederopbouw zo heuglijke
feit een fraai ingelijste foto van de Am
sterdamse haven aan.
ƒ0,34
0,40
0,57
0,75
1,03
1.32
1,50
1,55
1,86
I,9?
2,21
2,28
2,61
2,69
3.00
3,09
3,19
3.34
3,44
3,90
4,00
4,34
4,44
4,90
5,42
5,53
5,86
5,98
6,50
6,92
7,03
7.36
7,78
8,23
8,67
10,51
II,00
13.55
14,07
De Deense film „Zo begint het leven",
welke door de K.F.C. toelaatbaar werd
verklaard voor volwassenen, is door de
plaatselijke keuringscommissie in Nijme
gen afgekeurd voor openbare vertoning.
ƒ0,34
0,63
0,69
0,92
0,98
1,23
1,28
1,53
1,61
1,67
1,80
I,88
2,23
2.30
2,63
2,73
3,15
3,55
3,65
3,88
3,96
4,40
4,80
4.90
5,19
5,57
5.96
6.36
8,00
8,42
10.67
II,13
ƒ0,34
0,40
0,69
0,76
1,07
1,15
1,51
1.86
1,94
2,17
2,25
2,61
2,96
3,05
3.30
3,61
3,96
4.32
5.80
6,17
8.11
8,53
ƒ0,34
0,51
0,57
0,96
1,26
1.34
1.57
1.84
2.15
2,46
3.69
4,01
5,69
6.03
ƒ0.42
0,63
0,88
2,00
2,26
3,67
3,98
ƒ0,50
1,71
2,00
Als het weekloon meer dan f 74-03 bedraagt, dan vindt .meJl ln te houden
belasting voor ongehuwde kostwinners door het loon met f 5,77 te vermeerderen
en op de aldus gevonden som de tabel voor groep ongehuwd toe te passen.
In tie benedenstad van Djakarta staat de Amsterdamse Poort een der
zeer weinige oude monumenten, die deze stad nog telt. Men heeft het
bouwwerk echter steeds meer als een sta-in-de-weg beschouwd, zodat het
gemeentebestuur onlangs heeft besloten, dat het gesloopt moet worden.
Arbeider bezig met het neerhalen van het bouwwerk.
Met een toestel van de Pan American
World Airways zijn gisteravond de heren
O Wong en H. Shrimisir leden der coa
litie in de Surinaamse Staten, die hier
besprekingen hebben gevoerd over de
moeilijkheden, die zich in de Staten al
daar voordoen, naar Paramaribo vertrok
ken.
De heer Mishre, een derde lid der dele
gatie, was reeds eerder naar Paramaribo
teruggekeerd, aangezien familie-omstan
digheden hem tot een snel vertrek dwon-
een. D6 leider der d6lc§3tic( minister
Lichtveld, zal eerst Woensdag naar de
West terugkeren.
In een onderhoud op het vliegveld ver
telden de vertrekkende delegatieleden,
dat de besprekingen met de minister hier
verhelderend hebben gewerkt. Up de
vraag of de coalitie tevreden is met de
bereikte resultaten der besprekingen,
werd geantwoord: „Tevreden is het luy=tc
woord niet, We hebben echter wei be
grepen, dat onze opvattingen over net
re 'lc ent van orde niet geheC) juist wa
ren De voorzitter van de Staten heeij
namelijk grotere bevoegdheden voor hei
handhaven van d° orde dan wij amvan
K' Hik meenden hebben wij ais ce-
sultaat der besprekingen een beter inzicht
gekregen in de interpretatie van bepaalde
wetten".
De heren kónden niets zeggen over hun
verwachtingen ten aanzien van de al-
wikkeling va nhet, geschil in Suriname.
Dit zo zeiden zij zal eerst blijken
wanneer de gouverneur de beslissingen
heeft genomen, die hem thans in handen
zijn gelegd.
Hedenavond vertrekken de leden van
d« oppositie in de Staten.
Het hoek van Karl Adam, „Una Sancta, Katholieke
eenheid en christelijke liefde", (Uitg. Helmond, Hel
mond) is vooral aantrekkelijk door zijn volstrekte
eerlijkheid. Hoe zeer de schrijver ook gelooft in de
noodzaak en de mogelijkheid van hernieuwde éénwor
dingnergens verliest hij de gevaren van indifferen
tisme en verdraagzaamheid-zonder-ruggegraat uit het
oog. Hij is eerlijk en ernstig. Alle utopieën omtrent
een snelle en gemakkelijk te realiseren eenheid wijst
hij van de hand.
Hij confronteert zichzelf en zijn lezers zo serieus en
realistisch mogelijk met het feit der verscheurdheid.
Hij zegt niet, dat de bestaande tegenstellingen weinig
te betekenen hebben; integendeel, hij vindt ze de
moeite waard om er een ernstig gesprek en desnoods
een boek aan te wijden. Hij is niet van mening, dat
de kloof gemakkelijk te overbruggen valt en dat de
voorwaarden voor de éénwording heel licht en een
voudig zijn: zonder er omheen te draaien stelt hij het
beginsel: „Er bestaat voor de katholieke Kerk maar
één waarachtige eenheid: de vereniging met Haar"
(bi. 95).
Toch waait door alle bladzijden en hoofdstukken
van dit boek een frisse oecumenische geest: de geest
der christelijke liefde, welke oprecht bezorgd is voor!
alle wonden in het door de geschiedenis geteisterde
lichaam der christenheid. Misschien is dat het voor
naamste wat wij van Karl Adam uit dit boekje kunnen
leren- eerlijkheid bezorgdheid en waarachtige liefde.
„Zij (de katholieke Kerk) is zich. bewust" schrijft hij,
„het Lichaam van Christus te rijn, de alleenzaligma
kende Kerk Van dit zelfbewustzijn uit moet zij dan
ook alle in de loop der tijden ontstane kerken - voor
zover het werke'ijk kerken zijn d.w.z, sociale licha
men en met slechts een groepering van gelovigen
veroordelen als niet-christelijke en zelfs als anti-chris-
telijke scheppingen. De Kerk zou inderdaad haar
diepste overtuiging verloochenen en prijsgeven wan
neer ze rekening hield met de mogelijkheid, dat de
uiteindelijke hereniging van de christenen zich anders
dan in en door Haar zou verwezenlijken", (ibid.). Dit
alles klinkt wellicht erg star, onverdraagzaam en arro
gant. In feite is het niets anders dan een duidelijke
beginselverklaring, waarop de tegenstander recht
heeft en waardoor hij weet wie er voor hem staat.
1 Er is in het gesprek tussen christenen der katho
lieke Kerk en christenen der Reformatie vooral be
hoefte aan duidelijkheid. Nóg voordat men aan de
discussie toe is, zal de wederzijdse informatie veel
tijd toeleg eerlijke bezinning en onpartijdige inspan
ning vergen. Voorlopig gaat het er om elkander te
leren kennen en te leren verstaan Straks kan het er
dan wellicht om gaan elkander te overtuigen.
In deze eerste fase, na de woelige strijd en het ver
warrende rumoer der wederzijdse protesten, zal de
onderlinge informatie en de kennisneming van elkan
ders standpunt zo openhartig en volledig mogelijk
moeten zijn Geen van ljeide partijen is er mee ge
baat, wanneer bepaalde opvattingen, beginselen of
normen achter de hand worden gehouden. Alle kaar
ten moeten op tafel komen en vooral: er moet eerlijk
gespeeld worden. Die eerlijkheid heeft men vooral
nodig bij de weergave en de interpretatie van elkan
ders standpunt. ,T
Wanneer men in katholiek Nederland van verschil
lende zijden bezwaar heeft aangetekend tegen de
opzet en de inhoud van het Herderlijke Schrijven der
Generale Synode over het Rooms-Katholicisme, dan
vindt dit voornamelijk zijn oorzaak in het feit. dat
dit stuk voorlichting van de Synode opvallend sterk
afweek van de objectiviteit, juist daar waar het zich
tot taak stelde het standpunt der Katholieke Kerk
te interpreteren.
De vruchtbaarheid van het gesprek wordt op die
wijze dikwijls onnodig lang gefrustreerd. Er is natuur
lijk een antwoord gekomen van katholieke zijde, het
z.g. Antwoord der vijf Hoogleraren, Evenals de sa
menstellers van het Herderlijke Schrijven zijn ook
deze vijf katholieke hoogleraren eerlijke en weten-
schapnelijk-ernstige mensen Hun artweord is echter
een reactie en draagt daar alle kenmerken van Hoe
moeilijk moet het voor deze vijf scribenten geweest
zijn, objectief en strikt zakelijk te oordelen, terwijl,
zij een document als het Herderlijke Schrijven voor
zich op tafel hadden liggen. Hoe verleidelijk moet het
voor hen geweest zijn, te gaan schrijven uit gevoelens
van teleurstelling, ontmoediging en misschien zelfs
verbittering. De objectiviteit moest a.h.w. weer op
nieuw op deze gevoelens veroverd worden en het is
begrijpelijk, dat de katholieke ho- gleraren daar niet
onmiddellijk ten volle in zijn geslaagd.
Ook in katholieke kringen was men niet helemaal
tevreden met hun Antwoord, Voor het artikel van
Op 24 December a.s. zal het 50 jaar ge
leden zijn, dat te Amsterdam de première
ging van het meest succesvolle stuk van
Herman Heijermans „Op Hoop van Ze
gen".
Herman Heijermans is een van de meest
talentvolle en vruchtbare Nederlandse to
neelschrijvers geweest. Zijn realistisch to
neelwerk met meestal sterk uitgesproken
tendenzen sprak in die dagen het publiek,
dat de opkomst beleefde van de sociaal
democratie, zeer hartstochtelijk aan. Zo
was het ook gesteld met „Op Hoop van
Zegen". Het stuk is nu uit de tijd dank zij
de gewijzigde wetgeving, die het gewe
tenloze reders onmogelijk maakt onzee
waardige schepen in de vaart te brengen,
die voor de ongelukkige bemanning zo
veel als drijvende doodkisten betekenden.
Zulk een drijvende doodkist was ook de
vissersschuit, die door Heijermans sar
castisch „Op Hoop van Zegen" was ge
noemd.
,Op Hoop van Zegen" is een onverge
telijk succes-stuk geworden door de on
sterfelijke creatie van de gevierde actrice
mevrouw Esther de Bóer-van Rijk als
Kniertje, het schamele vissersvrouwtje
dat man en zoons als offers aan de zee
moest afstaan. Als welwillende tegemoet
koming in haar zwaar beproefde leven
mocht Kniertje met haar ijzeren pannetje
elke middag de kliekjes eten komen af
halen aan de rederswoning. Hoeveel knap
afgestemde figuren mevrouw de Boer-van
Rijk ook in haar lange artistenleven heeft
gecreëerd, haar Kniertje is altijd haar
meest populaire rol gebleven. Het was
het succes van de dag der première af.
De beeltenis van het zielige vissers
vrouwtje verscheen niet alleen in de ge-
illustreerde bladen en tijdschriften, maar
kwam ook in durende circulatie op ge
kleurde ansichten, bekers, wandborden ei
lucifersstandaards Eduard Frankfurt schil-
voor het plan te winnen. De hongbejnar-'e
actrice was een moe. verzwakt en bloed
loos mensje geworden, dikwijls ziek, zo
dat ze niet vast kon beloven altijd trou w
op de opname-reóetities te komen Ham
burger begreep dat met mevrouw de B"°r
van Rijk zijn film stond of viel. Als
Kniertje haar taak n;et meer kon volein-
rigen', of haar halverweee d°or 'btmitting
moest opgeven, was hpel de film voor
hem zónder waarde. En om tegen alle
gebeurtenissen gedekt te wezen, sloot
Hamburger een risico-verzekering op me
vrouw de Bóer-van Rijk al» "Kniprfie in
de op stapel staande film „Op Hoop van
Zegen".
Kniertje heeft het net nog gehaald.
P. H. H.
Het gisteren van Montreal, laatst
van Antwerpen, binnen kó.hèu Z.vcuu-e
m.s. „Vretaholm", is het 14.000ste zeeschip,
dat sedert 1 Januari van dit iaar de
Nieuwe Waterweg is binnen gelopen Het
beeft ligplaats genomen in de Maashaven
N.Z. Cargadooi is de firma Kuyper van
Dam en Smeer.
Vorig iaar zijn er in totaal 12.769 sche
pen de Nieuwe Wateiweg binnen ge
komen.
In aansluiting op het onlangs gepubli
ceerde persbericht betreffende de maat
regelen tot het beperken van het electri-
citeitsverbruik ook buiten de piekuren
wordt van de zjjde van hot ministerie van
economische zaken het volgende mede
gedeeld:
Ter voorkoming van misverstand bjj de
uitleg van het begrip lichtreclame, waar
over gesproken wordt in de ministeriële
beschikking in de Staatscourant van 18
dezer moge dienen, dat onder deze licht
reclames vallen alle reclameverlichl in-
pen van welke soort en uitvoering ook, die
aan gebouwen zjjn aangebracht om, hetzij
de aandacht te vestigen op een bepaald
Prof. Kreling had men over het algemeen nog de
meeste waardering; prof. Grossouw vond men te zwak
en te spottend luchthartig, in aanmerking genomen de
diepe ernst van het vraagstuk; prof. Rogier was in
teressant, boeiend, doch eenzijdig; de bijdrage van
prof. Beel achtte men te zwak en te weinig zeggend;
de ernstige verklaring van prof. v d. Pol leek velen
niet evenwichtig, rustig en onnartijdig genoeg.
Alles bij elkaar zullen onze hervormde mede-chris
tenen al even weinig enthousiast zijn over dit Ant
woord van katholieke zijde als wij over het Herderlij
ke Schrijven. In het kader van een oprecht streven
naar christelijke eenheid hebben beide documenten
ons. dunkt me. het tegendeel van vooruitgang ge
bracht. Waarom? Omdat het eerste document van
een verkeerde veronderstelling uitgaat; de veronder
stelling nl. dat men de eerlijke commentaar der ka
tholieke theologen niet nodig heeft en zelfs beter ter
zijde kan schuiven bij een interpretatie van het katho
lieke christendom. Daardoor ontstond een zeer een
zijdige en verre van objectieve uiteenzetting, welke
bijna onvermijdelijk op haar beurt eenzijdige en verre
van objectieve reacties te voorschijn riep.
Dit is niet de weg naar de christelijke eenheid. Ook
in het boek van Karl Adam komt duidelijk naar
voren, dat de weg naar de christelijke eenheid in
wezen niets anders is en kan zijn dan de weg naar
de volle waarheid. Het is de waarheid, die voor allen
één is en die ook aan bet christendom en, als God het
wil, aan alle christelijke kerken universele eenheid
moet verlenen. De waarheid nu kan men enkel ver
overen in ernstig en eerlijk zoeken Daarom is de
verantwoordelijkheid zo groot van hen. die zich in
spannen voor de kerkelijke eenheid Oe waarde var
aller wat zij doen of zeven moet werJen afgemeten
aan d„ onh"van"nn eeriijVheiH en onrechtbeid van h"n
inste'line: „en eerhikheld waaron zii voortdurend fel
bewust moeten !e4*on en waaruit zij z-oh niet moeten I
laten verdrm-en d'-o- de dikwijle onbewuste oneer
lijkheid en en-akelijkheid va„ anderen.
Deze eerlijkheid is de katholieke Kerk zelf niet
onbekend Als het moet. schrikt zij er niet voor terug, I
zichzelf naar haar menselijke zijde mede schuldig te
stellen, evenmin als zij er voor terugschrikt haar be
ginselen luide te verkondigen. Het is deze eerlijkheid
naar twee kanten, dip het boek van Karl Adam voor
allen, die naar christelijkp eenheid streven, zo boeiend,
weldadig en instructief doet rijn.
S. JELSMA M.S.C.
derde haar levensgroot, een portret dal artikel, dan wel de firmanaam order de
ter gedachtenis aan de grote actrice in
le Stadsschouwburg te Amsterdam een
plaats heeft gekregen.
Als er in Amsterdam een openbare lief-
dadigheiuscollecte werd georganiseerd,
werd mevr. de Boer-van Rijk aangezocht
als Kniertje met haar ijzeren pannetje het
welslagen ervan te verzekeren. En als nu
in de beruchte hongerwinter gedurende
de laatste wereldoorlog mevr. de Boer
van Rijk was toen al enige jaren overle
den de huisvrouwen zich met haar
pannetjes naar de gaarkeukens repten om
soep of stamppot te krijgen toebedeeld.
begroetten zij elkaar alsKniertje.
Mevrouw de Boer-van Rijk heeft ruim
1200 keer haar Kniertje ten tonele ge
bracht. Maar naar eigen bekentenis heeft
zij de rol wel 3000 maal gerepeteerd,
omdat er in de loop der jaren voor de
opvoering van het stuk telkens nieuwe
invallers kwamen, die zich op haar moes
ten inspelen. Geen wonder, dat zij er ten
laatste beu van werd; de oude Kniertje
met haar pannetje werd haar een ob
sessie. Toch heeft zij in haar idutste le
vensjaren nog Kniertje voor de fiim Be
speeld. De heer D. Hamburger de voor
malige voorzitter van de Ned. Bioscoop
bond had het plan opgevat een film te
maken van Heijermans' „Op Hoop van
Zegen". Welke Nederlande artisten in de
rolverdeling voor een film in aanmerking
zouden komen, kwam er voor hem min
der op aan, hoofdzaak, een conditio sine
qua non was, dat mevr. de Boer-van Rijk
Kniertje zou spelen. Het heeft hem veel
moeite gekost de toen bijna tachtigjarige
aandacht van het publiek te breng» n.
Onder deze bepalingen vallen daarente
gen niet reelameverlichungen, welke in
etalages zijn opgesteld Deze worden be
schouwd als etalafmv. r lichting, waarop
de verbodsbepaling niet van toepassing
is.
Voor etalageverlichting gelden tot en
met 27 Januari a.s. de piekbepei kings-
maatregelen. Hierbij was etalageverlich-
ting verboden, tenzij een overeenkomst
met het electriciteitsbedrijf werd aange
gaan om deze tezamen met de winkel
verlichting tot 50 procent te fleperken.
Op de winkeliers word! in overleg met
de bedrijfsgroep detailhandel een beroep
gedaan om thans ook buiten de piekuren
de etalageverlichting tot een minimum
te beperken.
i,'S
-
Zoals is gemeld, ligt het in het voor
nemen van de minister van Oorlog het
muziekkorps van het regiment Stoot
troepen op te heften en de muzikanten,
indien zij daarloe geschikt word n ge
acht en bereid zijn, onder te brengen als
beroepsmusici in h -t muziekkorps der
Luehivanrltli'oep n.
Indien aan dit voornemen gev- lg
wordt gegeven zou '1 korps van 's Rcrto-
genbosch naar Nijmegen worden overge
plaatst, waar het muziekkorps der lucht
vaarttroepen is gevestigd, dat in de toe
komst uitsluitend uit beroepsmilitairen
zou bestaan.
Het gemeentebestuur van 's Hertogen
bosch heeft nu een request ing dienri bjj
de minister van Oorlog, waarin de mi
nister met aandrang wordt verzocht te
besluiten tot het voortbestaan van het
muziekkorps in 's Hertogenbosch, zulks
op historische en practische gronden.
Het zou ernstig te betreuren zijn, wan
neer 's Hertogenbosch, een der grootste
garnizoenssteden van Nederland, ztin uit
beroepsmusici gevormd militair muziek
korps uit ziin "cmoen«chan zou moe en
zien vcrdwijn-n, aldus wurdl o.a. in het
request gezegd.
Met hei doel de uitoefening van bet
levensve-zeser ngbedi ijf en wa; naamcie
samenhangt of dar.-voor bevorderlijk kan
7 jn, in het biizonder ook de voortzetting
van het levensverzeker.ngbedryl uitge
oefend door de Rotterdamsche Onderlinge
Mij- voor Levensverzekering, is opgericht
de Levensverzekering Mjj. Stad Rotterdam
N V. te Rotterdam.
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt
2.000.000, verdeeld in 2000 aandelen van
1000. Geplaatst zijn 1000 aandelen, waar
op 15 pet. in Ned. courant is volgestort.
