Mgr Hopmans chapelle opgebaard ardente m m mm Hr Ms Tromp met ere vermeld ANDRE GIDE OVERLEDEN influenza-epidemie heeft mild karakter ssr spp"sehis ssft «"«si» r a® b? Goed verzorgde Dameshanden spreken een lieflijke laai. HAMEA GELEI doet wonderen! AUTO GeenV.N.-vergade- rins; in ons land ^MALAIS Toch wetenswaardig Oosterse Kulturin Berlijn SPORT-SPEL SPANNING De Zilveren De laatste voorbereidingen voor de teraardebestelling Sigarenbanderolles zoek geraakt Ltn.-kol. F. H. van Dun GEEN AUDIëNTIE Prins Bernhard onthulde plaquette aan hoord Een der grootste hedendaagse schrijvers Waarde der inenting nog niet vastgesteld Dulles: „Japan moet anti-communistisch holwerk blijven" em. pastoor J. peeperkorn Kabinetsformateur in Ned. Antillen <S port-S patten Jeugdige dieven in wooncentrum Door A. HRUSCHKA DINSDAG 20 FEBRUARI 1951 PAGINA 3 Een laatste groet De plechtige rouwdienst De nieuwe bisschop Voor een waarde van veertig mille Souschef Generale Staf PENSELEN W. DE WITHSTRAAT 46 - R'DAM WAGENSTRAAT 115 - DEN HAAG De nieuwe bisschop van Breda, Z. H. Exc. mgr Jos. W. M. Baeten. De thans ruim 57-jarige bisschop was sinds einde 1945 coadjutor van mgr Hopmans z.g. Ter wille yan de veiligheid in het tl^e'Oceaangebied Hulp voor Japanse economie Mr N. Debrot benoemd NEDERLANDSE AMATEURS IN RONDE WEST-VLAANDEREN SCHADEVERGOEDING AAN ONDERGEDOKEN RES.-OFFICIEREN id (Van onze correspondent) Het stoffelijk overschot van m<ïr "^n*. de Zondagochtend overleden B S •chop van Breda, is sinds Maandagavond gent vain het K lie im - S eminairie Ypslaar, als troon-dia kens zaaien fungeren. Het Hoogwaardig Episcopaat en mgr Gioib'b^, alsmede de abten, prelaten en Maltezer Rktdieirs zullen Woensdagmor- van tireaa, is mum chA_ nuaidieir's zullen woensu&gnior- «ajf leven plechtig opgebaard in ee gen ln het bisschoppelijk paleiis door de Pelle ardente, die ingericht is cen mA jUn vroegere vertrekken van het «iucgcre venretvKüii »«-- hms aan dc Haagdijk. De ™XL 'iide houten kist is bekleed ™e' "V ^et oen een rijden kussen rnst J1® dc7e witte, mijter getooide hoofd an deze hogepriester. M-r is gekleed in een Paa's ^«ifel met manipel omhangen voorts met het bissehopskruis en in de handen d^agt de kerkvorst in tegenstelling met de priesters, die „jet een ke!k w0-^c" opgebaard, eer, crucifix Aan weerszijden van de kist brandt een drictal kaars1en*f aan de voet is een kleine tafel geplaatst, waarop de zwarte steek met groene kwastjes van m?r u neergelegd. De rouw- h ^l is aan ^irie zijderf „voltooid" met i!..arse gordijnen. 'n de slarfjjamer van het St. Ignatius- •/•.T-ltenhuis hebben giste»» tot laat m de üamajtiag de zusters om beurten een bid dende wacht gevormd bij de ontslapene; des morgens werden in de kapel opnieuw verscheidene H. H. Missen voor de ziele- - ust van mgr ei^ sroet werd in de loop van Maandag nog j 'dracht door de dekens Bouman uit i Breda en Van dei' Maden uit Gllze, voorts tloor directeur Jos van Campen van het diocesaan mannelijk jeugdwerk en dr H. flouben uit Broda. aan wie de medische v erzorging van mgr Hop mams was toe vertrouwd. Precies kwart over vijl Maandagavond werd het stoffelijk overschot langs de hoofdingang van het ziekenhuis naar bui ten gedragen om door de binnenstad van Breda na-ar het Gasthuis te worden over gebracht. In alle stilte is dit geschied. Om half zes werd de overledene aan een zij-ingang van het Gasthuis in d-e Leuve- niaarstraat door rector Lemmens, conrec tor Van Popipo'l, misdienaars en een groot aantal zusters opgewacht en onder het bidden van de „Miserere" en die „Pro- fundiis" werd de kist, terwijl d-e kosteres, muster Odil-ia. het kaïpel-klokje luidde, naar de rouwkapel gebracht. Vooraf hadden familieleden en de vicaris-generaal, mgr d-r W. Kocnra-aa te de ka-pel van het Gasthuis het raze hoedje en de Kruisweg gebeden, in loop van de avond bad de zustercom hiteit in de kapel de r-ozenkrans en tegen half acht deden de catechi®! van de Eucharistische Kruistocht ook in de ohapel-le ardente. Nadat net stoffelijk overschot was opgebaard - wijlden de familieleden van mgr tijd in d-e rouwkapel; hedenmorgen van 11 tot 12 uur zouden de bewoners van het Gaath-fis i-n de gelegenheid worden gesteld tot het brengen van een laatste groet. Omtrent de pontificale Reqtr.emdienst vernemen wij nog, dat deze ook zal wor den bijgewoond door mgr Hanssen, bis schop-coadjutor van mgr Lemmens; mgr Huibers zal met zijn secretaris reeds van avond ln Breda aankomen. De overige bisschoppen arriveren Woensdagochtend en zullen met 4e abten en prelaten om kwart over tien van het bisschoppelijk paleis in de Veema-rktstraat naar de St. Bari>ara-kathedraal vertrekken. De rouw." -stoet die om tien uur van het Gasthuis naar de kathedraal zal vertrekken, wordt ook na de uitvaart via de Haag dijk naar „Zuilen" geleid; die Bredase politie autoriteiten hebben in dezen hun volle medewerking toegezegd. n Met koorkap gekleed zal mgr Ba^«n de stoet voorafgaan, gevolgd door de ove rig» priesters, die voor de lijkauto zullen Saan. Verder trekken in deze stoet mee eputaties van verenigingen, organisaties en de jeugdbeweging in al haar schakerin gen. Mgr Baeten wordit bij de requiem- dienat o.m. geassisteerd door de kanun niken Asseibergs en Anitonissen, respec tievelijk als diaken en sub-diaken, terwijl mgr L. van Gils, president van het Groot seminarie Hoeven en mgr P. Sweere, re- wele-e-rw. heer De Jo-n.fi, twee-de secretaris van het bisdom, worden ontvangen. Zo wel in de loop van Zondag als gisteren werden ten p-ai-eize in d-e Vee-marktstraat reeds verscheidene rouwtel-egiramm-en van geestelijke en wereldlijke autoriteiten ontvangen. De pontificale uitvaart zal ook w-or-den bijgewoond door d-e No-rb-ertij-mer-atoten uit d-e Belb-ische -plaatsen Tong-erl-oo en Bornh-em. Maandag werd-en d-oor de R- K- begrafenis-stichting „Breda" de laatste voorbereidingen tot het pontificale gebeu ren van morgen getroffen. De nieuwe bisschop, mgr Jos. W. M. Barten, die sinds einde 1945 coadjutor van mgr «op- mans z, g. was. werd op 8 April le.^jïLtet- IN.-Br!) geboren en op 2 April 1917 pnestsr gewijd. Achtereenvolgens W3S hij i* <jf t zorg werkzaam als kapelaan te 8« van v en als conrector van St. Louis te O'g2ï?retaHs Van 1921 tot 1933 was mgr Baeten se - van het bisdom Breda, waarna hij benoemd werd tot pastoor van de Par°®kie van d® ,H; Maagd Maria Middelares te Glnneken en tot deken van het dekenaat Ginneken Op U Maart 1943 volgde zijn aanstelling als kanun nik van het Kathedraal Kapittel van Breda. In Mei 1945 werd hij viearis-jgeneraal en pas toor van het Bredase Bagijnhof en op 27 October van hetzelfde jaar volgde zijn be noeming tot coadjutor met reent van opvol- eins van mar Hopmans. Als zodanig werd msr Baeten op 27 December 1945 gewijd. De nieuwe' kerkvorst van Breda is Utulair-bls- schop van Dorylaeum., au™ vergadering dar V. N. in De^rraa-g"?r TOOr Nederland aan leiding in stappa te ondernemen opdat deze algemene vergadering zo mogelijk in ons tod zal worden ge-houden, indien in La-ke Success de ke-uz-g op Europa mocht vallen heeft een ond-arwerp van bespre- kin,„ in de ministerraad uitgemaakt, na dat het gemeentebestuur va-n Den Haag de ze kwestie niaa-r voren had gebracht. Wij vernemen, «Jat de ministerraad be sloten heeft dat Nederland deze stappen „iet ondernemen zal. Naar de mening van de ministerraad zou in de tweede helft van dit jaar onvoldoende accomo- datie kunnen worden aangeboden voor een groot gezetschap als de algemene vergadering der V. N. Is, terwijl indien dit niettemin zou worden geprobeerd, aanzienlijke kosten niet te vermijden zou den zijn. Aam de burgemeester van Den Haag is daarom mede-gedeeld, dat het aantrekken van de Al-gemene Vergadering dar V. N. onder de huidige omstandigheden niet verantwoord k-am wonden gea-cht. Daarbij is d-e waardering va-n de ministerraad uit gesproken voor de activiteit, welke het Haagse gemeentebestuur in deze zaak betracht heeft. De Haarlemse recherche houdt zich op het ogenblik bezig met een onderzoek naar de verdwijning van twee pakketten sigarenbanderolles van resp. 10 en 6 kg., die tezamen een waarde van onge veer 40.000 aan accijnzen vertegen woordigen. De pakketten werden respectievelijk op 15 Januari en 6 Februari door de Haarlemse drukkerij naar klanten in Utrecht en Wageningen verzonden en zijn sindsdien spoorloos. De Haarlemse politie heeft geen aanwijzingen, dat de pakketten zouden zijn gestolen, doch zij houdt wel met deze mogelijkheid reke ning.. Een Amsterdams expertisebureau heeft een beloning van 4000 uitgeloofd voor degene, die aanwijzingen zou kun nen verschaffen, die tot opsporing van de verdwenen pakketten zouden kunnen leiden. Naar wij vernemen zal luit.-kolonel F. H. van Dun benoemd worden tot sous chef van de Generale Staf als opvolger van luit.-generaal M. R. H. Calmcyer. Luit. kolonel van Duin is militair-attaché van Nederland te Washington. Luit.-kolonel A. L. van den Berge is benoemd tot militair attaché te Washing ton. Luit.-kol. van den Berege was laatste lijk commandant der landmacht op de Ned. Antillen. Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal Woensdag 21 Februari a.s. geen audiëntie verlenen. Advertentie Noodweer in Venezuela. In de dalen van la Guaiira en Caracas (Venezuela) heeft 6 uur lan-g een noodweer gewoed. Het afvoerstels-el kon d-e zware regenval niet verwerken en er ontstonden over stromingen. Tenminste tien personen zijn omgekomen. De materiële schade is groot. Ook in Deense communistische partij rommelt het. Volgens een vooraanstaand oud-lid van de Deense communistische partij is er in die partij „een ware heksen jacht" aan de gang op leden, die van de Kominform-politiek afwijken. In feite be staat er een splitsing in de partij. Wereldvakverbond vergadert te War schau. Bestuursleden van vakverenigin gen, aangesloten bij het Wereldvakver bond, wonen op het ogenblik te War schau een congres bij van deze commu nistische organisatie. O.m. is besloten het hoofdkwartier definitief van Parijs naar Warschau over te brengen omdat de Franse regering het bestuur elke activiteit verboden heeft. (Van onze Amsterdamse reda-ctie). Dé bootmansfluitjes snerpten gister morgen «Jruk op de Javakade in Amster dam, waar naast de Groote Beer gemeerd lag Hr Ms Tromp. Vele hoge autoritei ten kwamen in de stromende regen aan boord om daar getuigen te zijn van de plechtige onthulling van de plaquette der koninklijke vermelding bij dagorder, die door H. M. de Koningin wegens roemruchte wapenfeiten aan deze lichte kruiser was toegekend. De Tromp is wel eens het gelukkigste schip van de Kon. Marine genoemd en daar is reden voor, want de acties, waar aan het schip heeft deelgenomen, droegen vaak een stoutmoedig en gevaarlijk karakter en meer dan eens is de Tromp ternauwernood aan de ondergang ont snapt. Om elf uur kwam Z.K.H. Prins Bernhard op de Javakade aan, waar hij werd begroet door de commandant zee macht Nederland, vlce-admiraal J. Wil- linge, de commandant maritieme midde len Amsterdam, kapt. ter zee J. Bax en de directie van de Mij. Nederland. Na inspectie van de op de kade aangetreden erewacht, die gevormd werd door de verbindingsschool der Kon. Marine, begaf de Prins zich, vergezeld van zijr. adjudant lt ter zee le kl. A. Albers aan boord, waarna de gebruikelijke eerbewijzen en saluut werden gebracht. In een korte toespraak noemde Z.K.H de Tromp het merkwaardigste schip, dat hij kende omdat dit schip het meeste van allemaal in de vijandelijke communiqué's als gezonken is vermeld. Na de capitula tie van Japan was de Tromp de eerste zeebodem, die de haven van Tandjong Priok binnenvoer. De wapenfeiten staan in de dagorder vermeld. Toen alles ver loren scheen heeft de Kon. Marine nog een hoog moreel weten te bewaren, zodat zij tegen de slagen opgewassen bleef. Z.K.H. stelde de houding van de be manning van toen als voorbeeld voor heel het Marine-personeel van tegenwoordig. Het is een hoog ideaal, aldus de prins, de culturele instellingen te willen verde digen en het is de moeite waard, hiervoor zelfs het hoogste offer te brengen. Hierna werd de dagorder door zyn adjudant voorgelezen, waarna Z.K.H de vlas die de plaquette bedekte, verwijder deDemarinekapel speelde het „Wilt heden nu treden". MOSKOUSE KUNST LANGS UNTER onder leiding van Dr Kurt Liebknecht, zo DEN LINDENlazen we dezer dagen in een Duits week- Sinds maanden deden binnen en biad, een studiereis door de Sovjet-Unie buiten Berlijn allerlei tegenstrijdige be- gemaakt en speciaal naar Moskou, waar richten de ronde over de plannen tot her- ze wekenlang vertoefden, om er de nieu- bouw in de Sovjet-Russische sector van we communistische bouwstijl te bestu- Duitslands voormalige hoofdstad. deren. Daar zijn tal van paleizen, herinnerin- En, naar is uitgelekt, deze architecten gen uit gloriedagen van het Tweede en werken nu een plan uit tot herbouw van Derde Rijk. met de grond gelijk gemaakt, Unter den Linden, eens Berlijns presen- o.a de enorme gebouwen, waarin eens teerblad, met zijn ambassades, grote président Von Hindenburg zetelde en Adolf hotels, ministeries en andere statige ge- Hitler zijn kanselarij had. Schuin tegen- bouwen. over de ruïne van de „Reichskanzlei" is Unter den Linden.... dat was voor de het gebouw van de „volksvertegenwoor- wereld eens Berlijn en Berlijn was Unter diging" verrezen. Daar viert inmiddels de den Linden. Daar kwam de élégance tyrannie eveneens hoogtij. bijeen, er vonden de grote parades plaats Wat er overgebleven was van het kei- en bij elke feestelijkheid was Unter den zerlijke paleis, het Tuighuis, de Dom en Linden het centrum. vele andere, „Prunkbauten", die velen Unter den Linden is thans een aaneen- eens deden smalen op dat protserige Bér- schakeling van puinhopen, tot aan de lijn. zou aanvankelijk zoveel mogelijk Brandenburger Tor toe. waarachter het gerestaureerd worden, al was het duchtig ge^ouw van (je Rijksdag er heel wat gehavend i„rpri „pipden erger uitziet dan na de door Goering Bij een bezoek, nu enkele laren geleden gestichte bran(J aan de Sovjet-sector, Engelse en Er staat langs Unter den Linden tot van overtuigen hoczee RUSSjSche aan de voormalige Lustgarten toe feite- Amenkaanse lucKh^othe.fis|ehouden uik slechts één gebouw intact en dat is kanonnen er hebben n g de de pompeuze ambassade van het Kremlin. Inmiddels is al weer het ^nioszjn Welnu hee] Unter den Unden za] Duits_ Lustgarten verdwenenzodat zelfs land moeten gaan tonen, wat het is. al» Marx-Engelsplatz °"|Se ,p nk-Berlijn de Sovjet-Russen een stad in communis- de herinnering aan dit stuk pronK Be j tjsche herbouwen Berlijns be_ dreigt te verdwijnen. En naai j- en roemdste straat zal een staaltje van Mos- zal «le bonkige Dom eveneens prunk- kouse bouwkunst moeten worden. De moeten. Die behoorde °ok tQt de rrun* veler ergernis opwekten, 'ignetmar- bauten, welke maar zijn koepel beheerste statig Duitsers zelf kunnen het niet, zegt het Kremlin met zoveel woorden. En dan te bedenken, hoe nog niet zo kaate Berlijn langs de Spree nmtrent heel lang geleden diezelfde Duitsers.de Uit de stroom van geruchtenvolken van West-Europa op gelijke wijze Ze de Russische plannen tot herbouw van hun Kultur wilden ópknsopen. het door hen bezette gedeel - badden aj piannen voor een nieuw Rot- Berlijns centrum Kurfürstendamm terdam, naar aanleiding waarvan generaal kfi'engf3 z'n asse herr^st fs in- e^ns^zeh „Rotterdam w.rd gekomeneTrchitectena"uit de SovjeLzöne Nu komt voor de Duitsers de Kultur uit van Duitsland, Berlijn inbegrepen, hebben het Oosten. Advertentie j>rM*dïnr°T?I,mJi1 Y*petenwoordiger van heeft na sljn beeéek hn Foster D",,es' berra besprekingen \aan Japan te Can- niftera van bultenlandL.Voerd met lië en Nieuw Zeeland lJJken van AustraI nadruk verklaard, dat 1, ulles heeft met herbewapening van JaL®*1 voorstellen tot of besproken. Men heeft x'Jn overwogen een vredesverdrag met JanA* alIe®n over «pao gehad. Volgens een nadere toeliPe», vredesverdrag echter wel v,-"? moet dit „in het licht van het gebrek vand?n geZlen bescherming tegen infiltratie-. JaPan aan stand van Japan acht Dulles ,t?e" treft „zeer precair". Het heeft a! wacht en beschikt slechts over Jf politiemacht. 'en kleine Japan, zo vervolgde hij, i, communisme een der grootste Prlj"°r ftet de wereld. „Een combinatie van ~pn van r.istisch China en Japan zou zo zijn, dat er in het gebied van «u'S g Oceaan geen weerstand aan zou kur, worden geboden. Het zou dan v00r „en militair onmogelijk zijn om In dit fieh?"5 nog bases te onderhouden ed De huidige economische toestand jn pan is slecht en Dulles acht het daarom dringend nodig, dat er eenvredesverdraz komt voordat Rusland in staat, is van rif huidige misère in Japan gebruik te ma ken. „De V. S. zijn bereid om als voor lopige maatregel strijdkrachten in en rondom Japan te stationneren om Rus. land van een aanval te weerhouden aldus Foster Dulles. Ook economisch willen de V. S. Japan zo snel mogelijk op de been helpen om het land te kunnen behouden als een sterk bolwerk tegen communistische agressie. Volgens welingelichte kringen te Tokio hebben de V. S. aan Japan alle financiële, materiële en technische hulp toegezegd, «Jie nodig Is om Het land In stant te stellen na het sluiten van het vredesverdrag zijn Industriële activiteit te coördineren met de Amerikaanse defensie-inspanningen. De zeereerw. heer J-H- M- korn, em.-pastoor van Limtnen, blijf houdt in huize St. Au^st3n„urs Alkmaar en die met zijn 93 jaar de oudste priester is van de Haarlemse clerus, is Zaterdagmiddag voorzien van laatste H. Sacramenten Berichten over het optreden bestrijden van de influenza, blijken een zekere onrust te hebben verwekt zodat de mening kon post vatten dat er een ernstige griep-epidemie dreigt die tijdige Inenting gewenst maakt. In antwoord ép vragen van het Tweede-Kamerlid Mol verklaart thans de minister van Soeialé Zaken, op grond van de^knnd.ge vnor_ lichting, van oordeel te zfln, dat de hui. dige griep epidemie naar ernst en om, r niet afwijkt van de epidemieen. die 'het andere jaar plegen voor te ko- De sterfte is geenszins abnormaal en ben. Uit de mededelingen vands wena vang om men. ben. Uit de meaeueii"6-" vakpers gezondheidsorganisatie, ui instantjes en uit gegevens van officie blijkt, dat hetzelfde milde ka«Kie epidemie in het algemeen eveneens, de omringende landen is ^®aa^, reden Er bestaat derhalve geen gegron voor ongerustheid. Op grond van de stand m®dis«Jg wetenschap kan door deskundigen geen definitief oordeel gegeven worden over de waarde van inenting ter voor koming van influenza. De voor een alge mene inenting tegen influenza gevoerde dagbladpropaganda moet dan ook voor tijdig geacht worden. In 3e ons omrin gende landen wordt evenmin op grote schaal inenting tegen influenza toege past. gouverneur der Ned. Antillen heeft aan mr N. Debrot, voorzitter van de af tredende regeringsraad, verzocht, een on derzoek in te stellen naar de mogeltfk- V£n de vor»«ing van een regerings let u steun* op een zo breed moge- sis en waarin zullen zijn opge- .Vertr°uwensmannen van alle par Tien Nederlandse amateurs, die Indivi dueel ingeschreven hebben, zullen deel nemen aan de Ro-nde van West-Vlaande ren (België), welke v-an 25 t/m 31 Maart a.s. zal worden verreden. Het zijn: Roks (Sprundel), Suijkerbuijk (Breda), Van Oers iLan-geweg), Roovers (Etteo), Man gelaars (Hoogerheide), Van Elderen E indbovenW itte veen Amsterdam Dekkers (Eindhoven), Brinkman (Maas land) en Verwijmeren (Breda). Als re serve gaat mee Paymans (Tilburg). Brug ge is startplaats en eindpunt van deze etappe wedstrijden. Wim van der Voort won ook te Dront- heim de 1500 meter en wel in 2 min 17 6 sec., wat noo 0,1 sec. sneller is dan de tijd die hij te Daros maakte en waarmee hij de snelste Nederlander van alle tij den op deze afstand werd. Hij verbeterde tevens daarmee het baanrecord van Drontheim (218.1 sinds 1-3-1931) en zijn tijd is de beste wereldtijd van dit seizoen. Kees Broekman noteerde 2 min. 21.1 sec en werd tweede, ook een uitstekende prestatie. Wahl kwam aan 2.21,7, Farstar aan 2.22,2 en Hansen 2.22,5. Bij de Duitse bobslee-kampioenschap pen te Oberhof (Thurinqen) vloog een viermans-bob uit de baan. De bestuurder Harz werd gedood de toestand van de drie anderen is kritiek, De Canadese ploeg van de Maple Leafs die bij de Wereldkampioenschappen ijs hockey in Maart a.s te Parijs als ver- tegenwoordiger van Canada zal optre den. speelt a.s. Woensdagavond op de Hokij fe Den Haan tenen een met Cana- de ze versterkte Nederlandse bondsvioep.1 In Brussel speelden de Maple Leafs te- ren een met drie Canadezen versterkte Brusselse ploeg en zij wonnen met.... 21—1. De Argentijn Gonzalez won de Grote Auto-Prijs van President Peran te Buenos Aires met een Ferrari-wanen en een ge middelde snelheid van 99 143 km per uur: Op 81 jarige leeftijd is in zijn woning te Parijs de Franse schrijver André Gide overleden. Gide vertoonde de laatste jaren reeds tekenen van een zwakke ge zondheid. De vorige week kreeg hij een longaandoening die voor zijn zwakke krachten teveel blijkt te zijn geweest. André Gide werd op 22 November 1869 te Parijs geboren. Zijn vroegste wer ken trokken nauwelijks de aandacht; eerst kort voor de wereldoorlog drong de betekenis van zijn kunst tot een breder publiek door. Een populaire schrijver is Gide echter nimmer geweest. Dat lag ook niet in de aard van zijn romans waarin steeds het denken een aanzienlijke plaats krijgt, vooral in de analytisch-psycholo- gische romans als „L'immoraiiste (1902), Symphonie Pastorale (1920) „Les faux monnayeurs" (1926), l'Ecole des femmes (1929), en in een wijsgerige ver telling als „Prométhée mai enchainee (1899). In vrijwel al het werk van Gide treft de zucht naar bevrijding. Bevrijding uit zijn milieu, uit zijn moraal, uit zyn (protestantse) godsdienstige opvattingen; bevrijding uit de eng-naturalistische for mule in zijn klassicistisch gestyleerde litteraire scheppingen. Als hyper-individualist schept hij een eigen moraal, een zwevende, vage mo raal die nimmer een beslissing geeft en die de mensheid niet voortdurend lastig viel met het opdringen van een „Keuze", of het een Sartriaanse keuze is of een politieke. En die daarom voor ons tot het strengste voorbehoud aanleiding geeft. Want ook op politiek terrein heeft Gide gezocht naar zijn standpunt. Ook tijen of van partiigroeneringen Mr De- I ^e Duitser Lang met Mercedes Ben brot verklaarde zich hiertoe bereid en werd. tweede de Argentijn Fanqio met zal omtrent zijn bevindingen zo spoedig i Mercedes Benz derde Fr waren 500.000 mogelhk rapport uitbrengen aan de eou- toeschouwers en de Mercrdes-wagens ble- verneur. 6 I ken in het nadeel door hun zwaarte. hier een zoeken naar bevrijding, die hem omstreeks 1930 tot het communisme bracht. Hoe snel een reis naar dé u.S.b.K. in 1930 de individualist bekeerde van zun politieke stelling nemen, kan men lezen in het nog steeds interessante heekje .Retour de l'U.R.S.S." dat Gide s diepe teleurstelling uitspreekt over de klasse onderscheidingen en het verlies individualisme in het communisme waar voor hem in Sovjet Rusland eerst dui delijk de ogen open gingen.. Gide's naam zal voor het nageslacht voortleven als romanschrijver. Voor ons zjjn de meeste van zijn werken on aanvaardbaar zoals men na hetgeen hierboven over Gide's moraal of liever gezegd, zijn gebrek aan moraal gezegd is zal kunnen begrijpen. Uit zijn protestantse denkgewoonte brengt Gide voorts in de moderne roman een overdreven zucht naar onrustige, uiterst pijnlijke en niets verhullende zelf ontleding die dan aanleiding geeft tot de knagende zielsconflicten waaruit hu geen uitweg aangeeft. Een typisch voorbeeld hiervoor is zijn roman „Si le grain ne meurt" waarin hU op werkelijk ontstel lend openhartige wijze beschrijft hoe hu zich het geheim en het drama van zun leven bewust werd. In 1947 werd Andre Gide met de Nobel prijs geeerd. Behalve romans waarvan wij nog noemen „La porte etroite" (1909) schreef hij enige toneelstukken „Le roi Candaule", „Saül". „Retour de l'enfant prodigue en Oidipe" terwijl hij na de oorlog toneelbewerkingen maakte voor Hamlet en Kafka's „Proces". Van na de oorlog ls zijn belangrijkste werk „Thèsèe", terwijl hij ook zijn „Journal voortzette. Gide stichte en leidde het tijdschrift „Nouvelle Revue Frangaise", In 1947 werd door de toenmalige minis ter van Oorlog in antwoord op vragen, betreffende het toekennen van een ver goeding aan tijdens de bezetting onderge doken reserve-officieren, een toezegging gedaan, luidende: rniettemin ben ik, zoals ik reeds eerder heb medegedeeld, bereid ln bepaalde gevallen een vergoeding toe te kennen". De huidige minister van Oorlog deelt thans mee, dat slechts ln een enkel geval uitvoering aan de toezegging is gegeven daar overwegende bezwaren bleken te bestaan tegen de toekenning van teS®~ moetkomingen in verzetsschade aan mili tairen volgens andere maatstaven dan die, welke zouden worden toegepast ten aanzien van andere Nederlanders. De behandeling van deze aangelegen heid is zeer vertraagd, doordat aanvanke lijk moest worden gewacht op de totstand koming van de wet op de materiele oor logsschaden en vervolgens nader overl®« nodig bleek in zake de toepassing van artikel 102 dier wet. Hieruit volgt, dat de ln 1947 gedane toezegging niet kan worden gehandhaafd In de vorm, waarin zij werd gegeven. Het 4e lid van het bovengenoemde wetsartikel opent evenwel de mogelijkheid, in bij zondere gevallen inkomstenderving, on kosten en andere uitgaven als gevolg van onderduiken in aanmerking te brengen als oorlogsschade Dit geldt uiteraard mede met betrekking tot militairen, die zich aan krijgsgevangenschap hebben onttrok ken. Zaterdagavond, toen de meeste bewo ner* van het wooncentrum voor gerepa- trieerden te Teuge naar een feestje wa ren, dat In de cantine-barak werd gege ven, werd er een brutale Inbraak gepleegd in de slaapkamer van de heer V. d. B„ die belast is met de uitbetaling van onder steuningsgelden van rijkswege. Toen do heer V. d. B. thuiskwam, vond hij zijn slaapkamer ondersteboven gehaald, terwijl kasten en koffers waren opengebroken en doorzocht bleken. Een bedrag van bijna 700 werd vermist. Nog geen etmaal later was de gehele inbraak opgehelderd. Drie jongemannen tussen 16 en 20 jaar werden gearresteerd en een belangrijk deel van het gestolen geld kon worden achterhaald. Bij het onderzoek werd met veel succe» gebruik gemaakt van een speurhond. On danks het feit, dat het onderzoek ernstig werd bemoeilijkt door de voetafdrukken van talrijke nieuwsgierigen, $ond du speurhond een spoor, dat leidde naar de 16-jarige kampbewoner R. C., bij wie het geld voor het grootste deel werd terug gevonden. Wegens medeplichtigheid wer den verder aangehouden de Apeidoorner», de 16-jarige J. R. en de 20-jarige M. K„ alsmede de 19-jarige kampbewoner N. P., die de tip had gegeven, dat er bij de heer V. d. B. wat was te „halen". Het was nl. bij sommigen bekend, dat de heer V. d. B. Maandag weer uitbeta lingen zou doen. Blijkbaar is het de jeug dige dieven hierom te doen geweest Zij vonden echter niet anders dan het per soonlijk bezit van de heer V. d. B„ daar deze het uit te betalen bedrag, circa 7000, in zijn portefeuille bij zich droeg. Het viertal is in het politiebureau tu Apeldoorn in verzekerde bewaring gesteld. Men denkt, dat met deze arrestaties ook de „kraakjes", die de laatste tijd in Teuga en omgeving werden gepleegd, tot klaar heid zullen worden gebracht. AO verten' Die Malten had Ulrtch van de eerste k_las af gehaat. Hij was vlijtig en eerzuch tig, maar niet zeer begaafd en moest zich bovendien voortdurend allerlei ontberin gen, die hij als persoonlijke vernedenn- Sen beschouwde, getroosten. Zo gebeur- de het. dat de jongen vreselijk jaloers werd op Ulrich, die bij leraren en stu denten zo goed stond aangeschreven, steeds tot de eerste van de klas behoorde en van zijn ouders alle» kree? wat bij wUde; kortom, in de toop der Jaren pro fiteerde Malten van iedere gelegenheid om twist te zoeken met Ulrtch. Ook schaamde hij zich niet hem te belasteren, ■naar daarbij ging hij zo sluw te werk, dat niemand vooral niet de leraren, hem te pakken kénden krijgen. Trouwens, de studenten, die Ulrich's edel karakter evengoed als de lage streken van Malten kenden lachten om die beschuldigingen. uineh raakte in zijn jongensjaren niet zelden slaags met Malten, die altijd het onderspit moest delven, daar hij ook lichamelijk veel zwakker was dan mijn zoon. Later negeerde Ulrich zijn vijand, lett* niet meer op diens laffe plagerijen en vermeed elke ontmoeting met hem bul ten de universiteit. Want Ulrich kende zijn gr<>at gebrek opvliegendheid zeer goed en bh vertrouwde zich zelf niet. Dank zij zijn ijzeren wil wist hij zich later over het algemeen beter te beheersen. Maar 't .gebeurde nog wel eens vooral waar het ernstige dingen sold dat de oude drift weer opbruiste er dan wist mijn zoon niet meer, wat hij zei en wat hij deed. Tegen zulke aan vallen trad mijn man met onverbiddelijke strengheid op, en allengs werden zij zeldzamer. Otto Malten had, kort vóór het eind- examen, van zijn oom een groot zakmes ten geschenke gekregen, dat de vorm van een dolk had ed met een lichte vin gerdruk opensprong. Het heft ervan was fraai en kunstig met zilver ingelegd Malten was trots op dat geschenk, toonde het zijn medestudenten en zei spottend, dat zelfs de rijkste der klas - Ulrich Turn wal d - niet zon prachtstuk bezat Nauwelijks was het studentenfeest be gonnen, of Malten geraakte in verschrik kelijke opgewondenheid, zijn kostbaar mes was uit zijn zak verdwenen! Men zocht overal, maar het was ner gens te vinden. Toch beweerde Malten het in de zaal zelf nog te hebben ge bruikt om zijn potlood te slijpen. Daar na had hij het weer in zijn zak gestoken en nu was het weg.... Een half uur latex wend er onder de jongelui geheimzinnig gefluisterd. Sommi gen lachten ongelovig, anderen zetten een verstoord gezicht, velen keken steels- gewijze naar Ulrich. Eindelijk kwam e vriend van Ulrich naar hem toe: Zeg, Turnwald, Malten beweert dat jij zijn mes hebt gestolen. Breng hem zelf even aan het verstand, dat jij het niet hebt. Ulrich, hoorden wij later, stond een ogenblik als door de bliksem getroffen Toen ijlde hij naar Malten. greep hem vast met beide vuisten, schudde hem enige malen zo geweldig, dat hij heen en weer vloog, en siste: Heb je dat werkelijk gezegd, Mal ten? Dat ik jouw mes heb gestolen? On middellijk herroepen, begrepen? Een Turnwald is geen dief De ander keek hem brutaal in de ogen en zei: Ik zou niet weten, wie het anders heeft weggenomen. Jij stond naast mij toen ik mijn potlood sleep en toen was het weg —Ellendeling, schoft! En zo iets diurf je mij zeggen? Een der leraren kwam tussenbeiden, bevrijdde Malten uit de vu'«ten van Ul rich en poogde hen tot bedaren te bren- gen_ Hij had Ulrich altijd zeer goed mo gen' lijden en zei: Turnwald, beschuldi gingen worden niet door geweld weer legd. Ik weet natuurlijk, dat jij het mes niet gestolen hebt, maar de zaak kan op zeer eenvoudige wijze uit de wereld worden geholpen. Laat mij, oon Malten tot kalmte te brengen en jou van alle verdenking te zuiveren, de Inhoud van jo zakken onderzoeken en iedereen zal z.en, dat jij het mes niet hebt. Ulrich werd donkerrood, ging een stap achteruit en antwoordde driftig: Ik laat me niet fouilleren als een dief... zelfs niet door u professor. Kom, Turnwald, wees verstandig! Voor niets ter wereld duld ik een vreemde hand m mijn zak! De aanwezigen keken elkander met pijnlijke verwondering aan en de le raar hernam zeer ernstig: Is het zó ge legen, Turnwald dan moet ik in je eigen belang erop aandringen, dat de inhoud van je zakken voor ieders ook op de tafel wordt gelegd. Je houding is zo vreemd dat zij lichtelijk aanleiding tot verkeerde vermoedens kunnen geven. Men zou kunnen denken, dat Malten ge lijk heeft.... Laat je je niet vrijwillig onderzoeken, dan moet het met geweld gebeuren. Vrijwillig? nooit! In dat geval.... De leraar wenkte verscheidene stu denten en in weerwil van Ulrich's wan hopig verzet, werden zijn armen gegre pen en vastgehouden. Prof. Benke voelde in de rechterzak van Ulrich's jasje en het eerste, wat hij daaruit te voorschijn haalde, was Mal- ten's mes. Zwijgend legde hij het op de tafel. Doodse stilte ia 4e zaal. Ulricht zelf was akelig bleek gewor den. Hij stond daar als verlamd. Het eerst van allen nam Malten weer het woord: Ik wist het wel, zei hij spottend.: Ja, ik wist al lang, wan een handige come- diant het troetelkind van onze klas is. Toen gebeurde er iets verschrikkelijks Zonder enig geluid te geven, greep Ulrich het voor hem liggende mes, deed het openspringen en wierp zich met op geheven arm bliksemsnel op Malten beter gezegd: hij wilde zich op Malten werpen. Want in werkelijkheid trof hij prof. Benike, die Ulrich's opzet radende, Malten opzij wilde trekken. Tot aan het heft drong het mes de ongelukkige leraar in de zijde, hij zonk neer en overleed enige minuten later. En Uiiieh Ulrich sloeg naast het lichaam van de arme man bewusteloos tegen de grond. Wat toen volgde, kan ik in enige woor den samenvatten. Ulrich, wiens "huid bewezen was ook de diefstal werd met algemene stemmen als bewezen aange nomen. hoewel hij dit hardnekkig loo chende en beweerde, dat Malten zelf hem met. b .os opzet het mes in de zak moest hebben gestopt. werd, met het oog op zijn Jeugdige leeftijd en zijn onberispe lijk verleden, tot een betrekkelijk lichte straf, vier jaar tuchthuis veroordeeld. Die straf heeft hij in Stein uitgezeten. (Wordt vervolgd) ilfSl v* !üf WOENSDAG 21 FEBRUARI 1951 HILVERSUM I (402 m.) 7.00 VARA, 10.00 VPRO. 10,20 VARA. 19.30 VPRO. 20.00-24.00 VARA 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.18 „Onder ons gezegd". 8.23 Gram. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Gram. 10.00 Schoolradio. 10.20 Voor dé vrouw. 11.00 RVU. dr G. van Daim: ..Rheuma-bestrijding". 11.30 Gram. 12.00 Promenade-orkest. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Gram 12.55 Kalender tS.90 Nieuws. 13.15 Lichte muziek. 13 40 Gram. 14.00 Gesproken portret. 14.15 Jeugdcojic. 15.00 Kinderkoor. 15.20 Voor de jeugd 15 50 Pianorecital. 10.00 Voor de jeugd. 10 30 Voor de zieken. 17.00 Voor de ieugd. 17.39 Instrum. kwartet. 17.45 Regerinesuitz.drs L. Coomar.s de Ruiter: „Vogelgeschreeuw en bijgelool in sommige streken van Indonesië". 18.00 Nws. 18.20 Actual 18.30 RVU: dr H. Groot „de spectra der sterren". 19.00 „Ondernemers en arbeiders" (caus.). 19.15 Gram 19.30 Voor de jeugd. 20,00 Nieuws. 20.05 Polit. commentaar. 20.15 ..Der Zigeunerbaron", (operette) 21.40 „Aanslag op een dode Meester" (hoorspel). 22 20 Amusementsmuz, 22.45 „De natuur maakt geen sprongen" (causerie). 23.00 Nws. 23.15-24.00 Gram. HILVERSUM II (298 m.) 7.00-24.00 NCRV. 7.00 Nieuws. 7.15 Oehtendgymn. 7.30 Gram. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8 Gewijde muziek. 8.45 Gram. 9.00 Voor de zieken. 9.30 „Ontheemden" (hoorspel) 12.00 Pianorecital. 12.33 Orgelconc. 13-00 Nieuws. 13.15 Mii. report. 13.20 Lichte muz. 13-aO Gram. 14 45 Voor de meisjes 15.00 Meisjes koor. 16.00 Gram. 16 15 Voor de jeugd. 17 30 Harp-ensemble. 18 00 Kerkkoor. 16.30 Plano trio. 19.00 Nieuws 19.15 Voor de jeugd. 19 30 Gram. 19 40 Radiokrant. 20.00 Nieuws. 20.05 Commentaar familiecompetitie. 20.15 Cnn- certgebouwork. en solist 21.30 Lijdensover denking 22.00 Amusementsmuz. 22.30 Vocaal ensemble. 22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15-24.00 Gram. RADIODISTRIBUTIE III: 7.00 VI. Br.: nws; 7.05 gram 7.30 kron.; 7.40 g.vmn., 7.50 L gram.; 8.00 nws; 8.05 cone.: 9 00 nws: 9.0a gev. gram.. 10 00 Lux.: Le ménage en musi- que (VI U 00 Keulen (ook NWDR): 1. muz.j 12 00 Hagestedt en ork.; 12.30 VI. Br.: weer: 12.35 conc.; to.OO nws; 13.15 Metropolls amus.- ens.; 14.00 cons.; 14.30 Fr. Br fragm. „La Travlata"; 16.15 VI. Br.: omr. symh.ork 17.00 nws; 17.10 1. gram 17.30 Keulen: Pla[\°" muz v. Scnubert; 18 00 Fr. Br v d. som.. 18.30 VI Br.: v. d, sold.; 19.oo nws: 19.30 sextet op 71 v. Beethoven; 19.50 feuül.; so-oo Omr. ork. m. sopr. sol; 21.00 Act.; 21 15 Etnn. muz.; 22.00 Nws; 22.15 Kwart. Descltn, ais» Pianomuz.; 23.00 Nws; 23.0524.00 Verz. pr. RADIO DISTRIBUTIE IV: 7.00 Lux. NWS! 7.15 Bonlour le Monde! 7.25 Est ce vral? Est ce faux? 7.30 Eng. H.S. Rhyl Silver Band; 8.00 Fr. Br. Nws: 8-10 conc.; 9.00 Kunstoverz, 9.10 Kameimuz., 10.00 Eng L.P. Nw» J°'J \- d. Huisvr., 11.00 Louis Mordish (org). 11.30 Chac'-sf:e'd en ork.: 15.00 V O O.: o.kspelen, 12.30 Fr. Br.: ens. the Rainbow; 13 00 Eng H.S.: gev. gram.: 13.15 Eng. L-P-- '-ondon 1. orrh. m. pianosol.; 13.45 BBC Schots orkri 14.45 v. d. kind., 15.00 LUX.: Em'ss. fém.; 15.81 Kalundborg: gev. gram.: 16. Eng. L.P.: Evans en ork.; 16.30 v. d. »old., 18.45 mij. ork.; 17.15 Mrs. Dale's dagb., D.30 BBC^North. orch.; 18.30 Peirson Webber (org.)18.4a Win- stone enork.; 19.15 Keulen: Die Abendfnelo- die' 20 00 Fr Br: werk .v. Mozart, 20.30 Fr.- Belk avond'; 21.30 gram.; 22.00 Lux.; amus.- muz- «'IS Avec Stany22.30 Keulen: dans- -nuzl; 23.00 Eng, L.P.: nws; 23.20—24.00 gev. programma.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1951 | | pagina 3