Nieuws uit STAD en OMTREK
Zakelijke vergadering S.B.L.O.
ondanks nood
Lasten van defensie-inspanning
kunnen niet naar de toekomst
worden verschoven
probleem van de
OPENING SEIZOEN
r
DE ZONDAGSDIENST WORDT
INGESTELD
Minister Van den Brink installeert
Adviesraad voor Militaire Productie
Modemagazijn PETIT PARIS
ndh
jf^ronii
ek
Zo is Gemeentewerken
KETHEL
Suez-kanaal wordt niet
genationaliseerd
Frans kiesdebat weer
uitgesteld
„WEERBAAR DOOR WERKEN"
Revue van internationale muziektijdschriften
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Mémoires van een huisarts
Poging tot oplossing van
Koreaans conflict
Nieuwe moorden op
Java
WOENSDAG 21 MAART 1951
PAGINA 2
BESTUUR NATUURLIJK
HERKOZEN
geen spreekuur
LIJKJE OPGEHAALD
OPENINGSTIJD R.K. LEESZAAL
NEDERLANDSE SUCCESSEN
TE BRUSSEL
l—JCL
rouw
VOOR DE MISSIE
Verloting van kunstwerken
VOOR WONINGZOEKENDEN
REÜNIE OUD-STRIJDERS 4 R.I.
„CREDO-PUGNO"
BURGERLIJKE STAND
OPHALEN HUISVUIL
TONEELAVOND ALBERDINGK
THIJM
MEEUWEN BOVEN SORRENTO
MR. HOVING BRAK POLS
KUSTVAARDER AAN DE
GROND
NED. VRACHTENMARKT
DE ECONOMISCHE
INSTELLINGEN
Minder consumeren en
investeren
RECORDPRIJS VOOR WOL
TE PERTH
„ONDERDRUKKING EN
VERZET"
ELEGANTE EN SMAAKVOLLE
KLEDING KOOPT U BIJ
Gerrit Verboonstraat 4
Schiedam
HERMES-D.V.S. KRIJGT
ARTS-VOORZITTER
De slag om de Gorzen
Twee palen en een net
Spoed gewenst
Overschakeling op militaire
productie
Besprekingen te Washington
PIETER v. d. MEER DE
WALCHEREN ERNSTIG ZIEK
Het is 'onjuist te menen, dat het
S.B.L.O.-bestuur zich uitsluitend bezig
houdt met de bestudering van het vraag
stuk van de terreinnood. Natuurlijk, dit
maakt een belangrijk onderdeel van de
werkzaamheden uit, maar men vergeet
niet de andere vraagstukken, wzarmee de
sport in Schiedam kampt. Over .de.terrem-
nood wilde de voorzitter, de henr E. Leen
derts, na het uitvoerige verslag In het
gedrukte jaarrapport niet veel meer zeg
gen. Men behoeft er niet op fe rekenen,
dat dit in het Westen van h»' land een
zaak van voorbijgaande aard zal zijn. Wij
zitten in dit dichtbevolkte de^l. tegen de
grens van de beschikbare gronden aan.
De vporzitter wierp diegenen die Lon
den als voorbeeld wilden noerren, tegen,
dat men daar wel uitgebreidere spartge-
legenhedén heeft, maar met een belang
rijk mindere behuizing toe moet
Zoals ook wij in ons blad reeds schreven, is
de afleiding van de belangs'M.ling van
de veldsporten naar de turne.ij geen op
lossing, omdat het zalernprob'eem min
stens zo groot is als de terreinnood.
Daarom heeft het bestuur zich al bezig
gehouden met de overweging van het
stimuleren van andere sporten Nadere
mededelingen hierover konden niet wor
den gèdaan.
De heer Leenderts kon meedelen, dat
de commissie voor Harmonische Lichaams
Ontwikkeling niet alleen weer wa3 opge
richt, maar zich ook weer zou gaan oezig
houden met het afnemen van examens.
In het bijzonder werd de steun gevraagd
van de verenigingen voor het Bureau voor
Medische Sportkeuring, dat met ernstig
geldgebrek kampte. Dank zij een subsidie
van de Schiedamse Gemeenschap van
f 500, waarvan 100150 voor het bureau
gebruikt mag worden, kan er voorlopig
verder gewerkt worden.
Uit de vergadering kwamen bezwaren
om in de zomer de ongeorganiseerde ver
enigingen te .laten spelen op de terreinen
van de erkende bij de KNVB aatiges.o.en
clubs, zodat de velden geen rust krijgen.
Ernstigé bezwaren werden geopperd tegen
de neiging van versohillende gemeentelij
ke instanties om de sportveld en kwestie
centraal op te lossen met opheffing van
de verschillende terreinen, welke tradio-
neel verankerd zijn in de diverse wijden
van de stad. De heer Elzina meende,
dat men op de verkeerde weg was en dat
men van Schiedam als werkstad ook zou
mogen verwachten, dat de bewoners niet
te ver van eigen omgeving hun recreatie
rouden kunnen vinden.
De heer Leenderts stemde met deze
woorden in en kon meedelen, dat ds hou
ding van het S.B.L.O.-bestuur in deze
kwestie een zeer waakzame was.
Ook hij achtte centralisatie uit den boze.
Minder hoopgevend kon de voorzitter
zijn in het geval van de klacht van de
gymnastiekverenigingen, dat zij volko
men afhankelijk waren van het onderwijs.
Als de scholen gesloten werden wegens
de vacantie. moesten ook zij hun werk
zaamheden tijdelijk staken.
Men had hierover veel gepraat, maar
nooit iets bereikt.
Uit de gymnastiekverenigingen werd
een commissie gevormd, welke zich bezig
zal houden met het bestuderen en in
plannen gieten van alle activiteiten, waar
in de gymnastiek voor hét publiek naar
buiten zal treden, zoals op de Nationale
Feest- en Gedenkdagen en tijdens de
Vacantieweek. Besloten werd te werken
naar een keuravond tijdens de week tus
sen de Koninginnedag en de Bevrijding.
Tijdens deze week zouden ook de bin
nensporten aan de beurt komen. Aan de
rennersvereniging Schiedam werd toege
zegd, dat bij de aanleg van de sportvel
den ten Westen van de Poldervaart gelet
zou worden op de mogelijkheid er een
criteriumbaan te projecteren
De vergadering besloot het bestuur, dat
in het geheel afgetreden was, bij accla
matie te herkiezen. De vlotte wijze, waar
op alles verliep verried de meesterhand
van de voorzitter en het vertrouwen, dat
de verenigingen in het beleid hebben.
Het gebruikelijke spreekuur van het
Bureau Huisvesting, zal op Donderdag,
22 Maart 1951, géén doorgang vinden.
Sinds 23 Februari werd vermist de 7
jarige Jozef Harte uit de Bakkershaven
47. Vriendjes hadden verklaard, dat het
knaapje in de Voorhaven was gevallen.
Er is onmiddellijk zonder resultaat gerui
me tijd gedregd. Gisteren is het lijkje bij
de buitensluizen komen bovendrijven.
Het is naar de Algemene Begraafplaats
overgebracht en daar geïdentificeerd.
Op Goede Vrijdag zal de R.K. Leeszaal
en bibliotheek St Lidwina gesloten zijn.
Vanaf 7 April zal de uitlening op Za
terdag alleen geopend zijn van 1012 uur
en van 2 tot 5.30 uur. Dus niet langer
's avonds.
Bij de op 18 Maart te Brussel door de
Société Royale Saint-Hubert georganiseer
de Internationale Hondententoonstelling
waren verschillende Nederlandse inzen
dingen van uitstekende kwaliteit.
De Nederlandse Boxers waren verte
genwoordigd door de teef „Helma v. d.
Heerenheide" van de kennel Van Gevers
hof te Oegstgeest en de reu „Donald van
Gevershof" van mevr. de Winter van Oort
te Naaldwijk.
De Belgische keurmeester J. Creuwels
oordeelde de beide Nederlandse honden
als „Excellent".
In de Openklasse voor teven werd de
Nederlandse hond eerste geplaatst.
In de klasse voor buitenlandse handen
werd „Donald van Gevershof" eerste voor
een deelnemer uit Parijs.
In de openklasse werd de Nederlandse
reu eveneens eerste.
De beide Hollandse honden behaalden
daarmede tevens het kampioenschap.
In de strijd tussen de beide kampioenen
werd „Helma v .d. Heerenheide" uitge
roepen tot „Beste" Boxer v. d. Tentoon
stelling".
Door father L. Bartels uit Venlo, mis
sionaris van de Fathers van Mill Hill, die
vele jaren in Oost-Afrika als missionaris
werkzaam was, is een originele verloting
georganiseerd. De opbrengst hiervan komt
ten goede aan de bouw van een R. K.
ziekenhuis in dit missiegebied.
Father Bartels heeft zich tot vele kun
stenaars gewend met het verzoek een
kunstwerk voor deze verloting ter be
schikking te stellen.
De verzameling van deze kunstwerken,
die thans in Roermond geëxposeerd wordt,
zal binnenkort naar Maastricht en ver
volgens naar Breda gaan.
Gisteravond kwam een der bestuurders
van een sportvereniging met een kwitan
tie van 16.50 op de proppen afkomstig
van Gemeente Wérken en dienend als be
strijding van de kosten tot aanbrenging
van een afscherming rond twee lampen
in het gymnastieklokaal, waar deze ver
eniging volleybal speelt. Nog afgezien van
het feit, dat In ieder gymnastieklokaal
vanzelfsprekend de lampen afgeschermd
zijn, omdat ook de scholen wel eens bal
spelen zullen uitvoeren, tekent dit de
mentaliteit van onze -grootste dienst en de
leiding ervan. Aan de ene kant verrekent
men zich zonder blikken of blozen zeven
en een halve ton en aan de andere kant
verhaalt- men 16.50 van werk, dat nor
maliter voor de school en de gemeente
gedaan diende te worden, Op een kleine
handbalvereniging. Het bleek op de ver-
gadering van de S.B.L.O., dat deze tactiek
niet tot de uitzonderingen behoort.
Van de zijde van het Bureau Huisves
ting wordt ons medegedeeld, dat de
nieuwe woningen in Tuindorp Kethel alle
uitgegeven zijn. Zij, die een aanvraag
hadden ingediend en geen bericht van
een toewijzing ontvingen, blvjven inge
schreven als candidaten voor een der
eventueel nog te bouwen woningen. Het
heeft derhalve geen zin hierover monde
ling of schriftelijk te onderhandelen
Nieuwe aanvragen worden voorlopig
niet meer in behandeling genomen.
De reünie van de Oudstrijders 4 R. I.
zal niet plaats vinden op 6 April, maar
gehouden worden Zaterdag 31 Ma®">
's middags om 4 uur in de Morspoort-
kazerne te Leiden.
Te Schiedam kan men zich nog voor
deelname opgeven op de onderstaande
adressen:
J. Vroon, Van Smaleveldstraat 33a, r-
den Hollander, Groenelaan 12; H. de
Koning, Hagastraat 65; R. Vrpenhoek,
Edisonstraat 8; R. Dries, Pr. Hendrik
straat 35; G. de Jeu, Lange Haven 6o.
Hedenavond half acht bijeenkomst
Credo-Pugno-club. Denkt er aan.
Weest allen present.
OVERLÈDENA. van Ruiven 52 j.
GEBORENJan P. z. v. W. Kalkhoven
èn J. van Tilborg; Dirk z. v. D. Donker
en W. v d. Berg; Leonardus P. z. v. L.
P. Timmers en M. F. J. Melchers; Hen-
drika G. d. v. J. Freriksen en C. J. A.
Lansbergen; Yvonne d. v. E. J. van Duu-
ren en G. Snoetj; Dient je d. v. W. Noord
zij en F. Kasteel; Jozef M. z. v. C. P. v.
d. Endt en E. Foncke; Antonius J. z. v.
J. A. Perdaems en C. M. Stuurman; Hans
z. v. N. Bergman en A. Langlois; levenl.
kind van P. Goedhart en W. v. d. Steen.
In die straten, waar het huisvuil op
Vrijdag wordt opgehaald, zal het in ver
band met Goede Vrijdag nu morgen wor
den verzameld. In plaats van Maandag
a.s. komt de vuilniswagen Dinsdag a.s.
langs.
Op Tweede Paasdag zal de R-K. Ge
mengde Toneelvereniging „Alberdingk
Thijm" in Musis Sacrum een opvoering
geven van het blijspel „Hoera, we hebben
een huis''.
Als eerste stuk na de lange Vastentijd
komt de Katholieke Kring op Donderdag
April in het Passagetheater met het
Vrije Toneel van Cor Ruys. Gespeeld
wordt het stuk, waarmee hij het vorig
jaar zijn jubileum vierde: „Meeuwen bo
ven Sorrento".
Mr Hoving, die lid is van het S.B.L.O.
bestuur ontbrak gisteravond op de ver
gadering. Het bleek, dat hij in het Rot
terdamse gerechtsgebouw in een van de
gangen was uitgegleden en zijn pols had
gebroken.
Op de Noordergronden, vier mijl van
de vuurtoren Brandaris op Terschelling,
is vanmorgen de Nederlandse kust
vaarder „Viena" uit Groningen aan de
grond gelopen. De sleepboot „Oceaan"
van de rederij Doeksen is van Terschel
ling ter assistentie uitgevaren en heeft
het schip thans vastgemaakt. Ook de
reddingboot „Brandaris" was uitgevaren
om eventueel hulp te bieden. De „Viena"
was onderweg van Stettin naar Amster
dam.
De
2e
TONEELUITVOERING
De R. K. Toneelvereniging
Burcht" alhier geeft op Maandag
Paasdag een toneeluitvoering in de zaal
van J. C. de Bruyn Café „De Vriend
schap" des avonds om 8 uur.
Opgevoerd zal worden het toneel
stuk in 3 bedrijven„Het lag in de kaar
ten" van Wim Dumont. Kaarten voor
deze avond zijn vanaf Woensdag 21
Maart verkrijgbaar bij J. C. de Bruijn en
bij H. C. Lansbergen.
136 ton rogge Venlo; 225 ton Joh. brood
Utrecht; 95 ton amoniak Zwolle; 2 X 175 ton
platen Gorinchem; 2 X 136 ton olie den Hel
der; 300 ton rijst Wormevreer; 380 ton ld.
l.-varen; 250 ton div. granen Leeuwarden; 72
ton ld. Doesburg; 380 ton petr. cokes Bergen
op Zoom; 100 ton vismeei Best; 375 ton vee
voeder Meppel; 1500 ton kolen Utrecht; 440
ton id. Tilburg; 560 ton ld. Leiden; 500 ton
ld. Arnhem; 400 ton ld. Schiedam: 5O0 ton
lood Amsterdam; 70 ton hars Krommenie;:
5 vletreizen.
Een woordvoerder van het Egyptische
ministerie van buitenlandse zaken heefr
verklaard, dat de Egyptische -egermg
niet voornemens is de exploitatie van bet
Suez-kanaal in eigen handen te nefr.er,
De woordvoerder legde deze verklaring
af als tegenspraak op persberichten waar
in het tegenovergestelde werd beweerd
De Franse Nationale Vergadering heeft
met 487 tegen 73 stemmen oesloten, hel
wetsontwerp inzake de kieshea vorming
naar de commisie te verwijzen efl bet
debat uit te stellen tot nader te bepalen
In het officiële orgaan van de katho
lieke boeren en tuinders komt een ver
klaring voor van het Hoogwaardige
Episcopaat, waar-in uitdrukkelijk als zijn
mening te kennen-wordt gegeven, dat
alle katholieke boeren en tuinders zich
in hun eigen -stand- en vakorganisaties
dienen te organiseren..
Dit standpunt van- het Nederlands
episcopaat is de Katholieken reeds lang
bekend en het zou voor ons geen aanlei
ding geweest zijn- -hierop de nadruk te
leggen, ware»het niet dat er een passage
op volgde, waarin belangrijke uitzonde
ringen worden toegestaan.: Wij laten deze
passage hier letterlijk volgen:
„Hoewel de katholieke boeren en
tuinders het recht hebben op eigen
veilingen, staan Wij gaarne toe, dat zil
zich met anderen In grote en krachtige
economische instellingen verenigen ten
einde de belangen van alle boeren en
tuinders te kunnen behartigen.
Die instellingen dienen zich dan ook
echter te beperken tot hun eigen com
merciële taak. En met name dient de
vorming en de' voorlichting in princi
piële en algemeen-sociaal-economische
aangelegenheden („zoals de P BO., de
regeringspolitiek en het landbouw
beleid") voorbehouden te blijven aan
de eigen organisatie der katholieke
boeren en tuinders".
Het is voor insiders geen geheim, dai
deze uitspraak van het Nederlandse Epis
copaat het gevolg is van een conlroveise
tussen de Katholieke Tuinbouwbond en
het Centraal Bureau voor de Tuinbouw
veilingen. Het is uiteraard de nog jonge
Tuinbouwbond een doorn in het oog dat
hij geen vat kart krijgen op het zo mach
tige Centraal Bureau. Geen wonder dec,
ook, dat geen gelegenheid ongebruikt werd
gelaten om de vinger dp de zwakke zijde
van dat Bureau te leggen. Ook wij heb
ben in de afgelopen jaren verscheidene
malen de aandacht gevestigd op en ons
misnoegen geuit over het feit dat deze
vakvereniging taken ter hand dreigde te
nemep, welke niet oip" haar weg .agen.
Tot in hoogste instantie is thans het
pleit beslist. Geen. eigen katholiek cen
traal bureau voor tuinbouwveilingen,
maar ook geen bemoeiingen van het ai
mene bureau met aangelegenheden, welke
niet in de commerciële sfeerliggen.
Een andere vraag in verband met deze
uitspraak is echter, of deze alleen en uit
sluitend het centraal bureau voor de vei
lingen aangaat. In feite toch kent de land
en tuinbouw nog andere algemene vereni
gingen zoals b.v. de veestamboeken. De
ontwikkeling van de organisatie in deze
sector is nu eenmaal In deze richting ge
gaan.
Wanneer-men nu de bisschoppelijke uit
spraak nauwkeurig leëst. kan men daa,*
uit begrijpen, dat de veilingkwestie toen
de aanleiding i's geweest, maar de uit
spraak algemeen is bedoeld. Met nadruk
immers kan men lezen, dat het episcopaat
aan de boeren en tuinders toestaat zich
in grote en krachtige, economische inste'
lingen te verenigen, mits deze Instellingen
zich bij haar leest-houden.
Wij verheugen ons om de eerbied, wel
ke het .Nederlandse Episcopaat voor de
geschiedenis blijkt te bezitten. Th. P
De defensieve krachtsinspanning waartoe de vrije wereld heeft besloten,
doet zowel van binnen uit als van buiten af haar invloed op het econo
misch bestel van ons land gevoelen. Voor een grondstoffen arm, dicht
bevolkt land als Nederland is deze invloed sterk ongunstig. Hij vereist
dan ook onder meer een welbewuste ombuiging in de lijnen der
economische politiek, aldus sprak hedenmorgen de minister van econo
mische zaken bij de installatie van de Adviesraad voor de Militaire
Productie.
Gedurende de afgelopen maanden hebben de moeilijkheden op econo
misch gebied zich in een snel tempo opgestapeld. Ik kan mij niet aan
de indruk onttrekken, dat men als gevolg daarvan het beeld van de
economische ontwikkeling, die zich voordien ten onzent had voltrokken,
in brede kring minder objectief is gaan zien.
Sinds de bevrijding heeft de economi
sche positie van ons land een krachtige
ontwikkeling ten goede vertoond. Zou
deze ontwikkeling zich hebben voortgezet
dan mocht, hoewel nog vele moeilijkhe
den overwonnen zouden moeten worden,
met redelijke zekerheid worden veron
dersteld, dat ons land tegen het einde
van de Marshall-periode zonder belang
rijke vérdere hulp op eigen'kracht had
kunnen voortgaan. Op dit doel, niet meer
en niet minder, is de politiek der rege
ring onafgebroken gericht geweest.
Evenwel zijn door de toenemende In
ternationale spanningen de voorwaarden
voor een geleidelijke verbetering van de
economische positie van ons land ingrij
pend veranderd.
De ontwikkeling op de internationale
goederenmarkten doet vrezen, dat voor
1951 een verdere verslechtering van onze
ruilvoet, die thans reeds 15 pet beloopt,
tot boven 20 pet niet tot de onmogelijk
heden behoort.
Een divisie kost per jaar f 300
millioen
Naast de verslechtering van de ruilvoet,
die op de betalingsbalans een ontwrich
tende invloed heeft, is een tweede eco
nomisch gevolg van de veranderde inter
nationale situatie, dat ons land zijn aan
deel dient bij te dragen in de verhoging
van de militaire paraatheid van de vrije
wereld. Het uitrusten van een modern
bewapend leger is een uitermate kostbare
aangelegenheid.
De minister noemde daarvan voorbeel
den. Met een initiële uitrusting en 'i
noodzakelijke gevechtsvoorraad van een
infanterie-divisie b.v. is een bedrag van
ongeveer 1 650 millioen gemoeid. Het op
de been houden van een gemobiliseerde
infanterie-divisie, inci. het onderhoud van
het materiaal, vergt jaarlijks een bedrag
van bijna 300 millioen.
De verslechtering van de ruilvoet noopt
ertoe meer goederen te exporteren, ten
einde de noodzakelijke invoer te kunnen
handhaven. De verhoogde militaire uit
gaven eisen een verhoging van het staats
budget. Bei-de verkleinen de ruimte voor
consumptie en investeringen en belasten
de betalingsbalans. Voor een O.eei zullen
de voor de verhoging der militaire uit
gaven benodigde middelen door een ver
hoging der belastingen, voor een ander
deel door middel van leningen worden
verkregen.
In dit verband wilde -de minister er met
grote nadruk op wijzen, dat het nici ge
oorloofd is deze lasten in belangrijke mate
naar de toekomst te verschuiven. Zoals
bekend, beoogt de gemeensohanpelijke
inspanning van de landen, aangesloten bij
het Atlantische Pact, het voorkomen van
een oorlog. Dit houdt in, dat er mede
moet worden gerekend, dat de militair-
economische krachtsinspanning lang zal
kunnen duren.
Indien de lasten hiervan naar dc toe
komst zouden worden verschoven, zou
zulks tot gevolg hebben, dat de landen
van het Atlantische Pact Intern zwakker
zouden worden naarmate de tegenwoor
dige militaire Inspanning langer zou du
ren. Dit zou wel een slechte verdediging
zijn. Voorkomen moet worden, dat de
huidige militaire versterking geschiedt
ten koste van de toekomstige productie
mogelijkheden. De gevolgen van de toe
genomen internationale spanningen, hetzij
van economische of van militaire aard.
Gisteren werd op de wolveiling te I
Perth een nieuw record voor West-Au-1
stralië bereikt toen 4 balen super kam-
wol voor 281 d. per 1b. verkocht werden.
Twaalf balen gelijksoortige wol gingep
voor 280 d. per lb, van de hand.
Aflevering 27 van dit standaardwerk
over de bezettingstijd (Uitg. J. M. Meu-
lenhoff te Amsterdam en Van Lpghum
Slaterus te Arnhem) is gewijd aan de
overheidsbemoeiingen met het onderwijs
(lager en voortgezet onderwijs, Pro
testants-Christelijk onderwijs en Univer
siteiten en Hogescholen). -
Het herstel van het internationaal
verkeer en de bevordering der betrekkin
gen tussen de cultuurlanden onderling,
heeft het muziektijdschrift ook weer In
ons bereik gebracht.
Reeds wezen wij enige tijd geleden C©
het Franse „Musique et Liturgie" dat een
tweemaandelijkse publicatie is (76bis rue
des Saint Pères, Paris) dat op 't stuk
van onze katholiek-liturgische muziek
een verfrissend beeld geeft- door zaak
kundige artikelen en ook door de publi
catie van de muziek zelf-
Het Jan,-Febr. nr. opent met een ver-
Advertentie
Zwolle heeft honderdjarige. Overijssels
hoofdstad heeft gisteren een honderdjari
ge binnen haar muren gekregen nu me
vrouw D. JonkerSluiter, in intieme
kring bekend als „Dettemeuie", haar ver
jaardag heeft gevierd.
Uitsluitend nog
prima kwaliteiten
voigartikel dat een uitstekende historische
uiteenzetting bevat vart, de hand van de
Solemner monnik Dom Frager en een
even praktische als Vlot,gestelde beschou.
wing van J. Samson oyer koordirectie.
Enkele korte - 'stukken van hedendaatgse
en oud-Franse componisten maken deze
aflevering zeer aantrekkelijk.
Stem uit Canada
Een eveneens in de Franse taal ge
schreven muziek-liturgisch tijdschrift
is „La Revue Saint Grégoire" welke
kwartaalsgewijs verschijnt in de provin.
cie Quebec (Canada) onder leiding van
de organist Marius. Cayouette.
Een breedvoerige beschouwing over
het probleem der hedendaagse kerk
muziek wordt hier gepubliceerd door
Miguel Bernal Jimenez, directeur der
kerkmuziekschool te Mexico.
Dit artikel dat nauw aansluit bij de
beschouwing over de kerkelijke kunst in
't algemeen die in ons blad verscheen
naar aanleiding van de bouw der kerk te
Assy, bevat een ongemeen heldere uit
eenzetting van het probleem. Ziehier dan
enkele gedachten uit Jimenez' beschou
wing die de helft van deze aflevering in
beslag neemt:
„Kerkmuziek en wereldlijke muziek
zijn beide- creaties van mensen; zij
werden gelijktijdig geboren en groeiden
- samen gedurende eeuwen op. Maar zij
waren niet elkanders gelijken noch in
vormverschijning noch in waardigheid.
Toen Philips II tot de bou.w van het
Escuriaal besloot, leidde zijn fantasie
naar die constructie van „een palels
voor God ën een hut voor de koning".
In deze gedachte schuilt een aandui
ding waarom we de kerkelijke kunst
boven de wereldlijke moeten stellen. De
een richt zijn kracht naar God, naar de
Eredienst en de ander naar de mens en
zijn verstrooiing. Bovendien leidt de
traditie van de overrijke schat van
melodieën, die hef repertoire vormen
der Westerse liturgie vanzelf tot een
onvergelijkbare unieke plaats in de
muziefchisforie.
De Renaissance echter, met haar
opera-vloedgolf en haar dansvormen
bewerkstelligde een radicale ommekeer
in de bestemming der muziekkunst.
Telkens keerde de blik der grootste
componisten die later volgden; Haydn,
Mozart, Beethoven,. Schubert, Francs
en Verdi, zich terug naar het kerkelijke
muzikaal ideaal gelijk Adam z'n hoofi
eenmaal omwendde na zijn verdrijving
uit het paradijs. Zij schreven missen
die uit muzikaal oogpunt ons kunnen
boeien maar die waardeloos zijn voor
de katholieke eredienst".
OAGAtAD VOOA scmeoAM tn OMSTRfHfN
73ste Jaargang No. 21495
De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn tijdelijk gevestigd tn he'
gebouw R.K. Volksbond, Lange Haven 71
Schiedam Telefoon Administratie 66152;
Telefoon Redactie 67423.
Giro-nummer 9095 ten name van de N V
De Courant De Maasbode. Rotterdam
Abonnementsprijs f 4 95 per Kwartaal
f 1 7ü pei maand, t 0.40 per week.
Aavericoue-prU» °P gewone kolombreedte
f o 15 oei millimeter noogte.
Ifieezonden Mededelingen op redactionele
k^nmbreedte f 0.30 per millimeter hoogte.
Bn contract gelden lagere tarieven, welke
bo de administratie of bu de erkend,
advei tei.tie-bureaux verkrugbaar zijn
Ka.nim.enen (kleine advertentién 1 tot 20
woorden 50 Ct- EB*
Maximum 60 woorden,
bij vooruitbetaling-
Alle advertentie-orders worden
geplaatst 'overeenkomstig de R g
het Advertentie-wezen.
woord meer 3 ct.
Plaatsing uitsluitend
KtUipers
Leo J
M Hazelztt
Al heel gauw was dokter Ris de oudste
arts van Schiedam. Hier werkten in die
jaren de volgende doktoren waarvan de
namen wellicht bij de oude Schiedam
mers nog herinneringen zullen wakker
roepen: De oude dokter Janse, dokter
Faülant, die op de Nieuwstraat woonde
in het huis, waar nu de Bevolking onder
gebracht is, dokter de Bruin, dokter Ens,
dokter Elzevier Don, dokter Janssen,
dokter Koene, de eerste Katholieke dok
ter van Schiedam, en de kliniekers Rutzi.
van der Sman en La Verge.
Zij gaven juist in de jaren na de komst
van dokter Ris hun practijk op of stier
ven, zodat langzamerhand een geheel
nieuwe groep artsen Schiedam als werk
terrein kreeg.
De verhouding onder deze academici
was niet slecht, maar toch ook niet
vriendschappelijk. Er was een beleefde
reserve.
Dit verdroot de man, die door het feit,
dat hij de oudste was ook gevoelde, dat
hij iets zou kunnen doen voor de onder
linge samenwerking.
Het was niet vreemd, dat juist dokter
Ris het was, die op een avond alle dok
toren bij zich aan huis ontbood om eens
kennis met elkaar te maken en tot een
paar bruikbare afspraken te komen.
Uit deze samenkomst werd geboren
de Zondagsdienst, die eigenlijk de kern
werd, waarop de onderlinge goede ver
standhouding van de Schiedamse artsen
zich baseerde.
Men kent nu in vrijwel alle steden van
ons land een dergelijke Zondagsdienst,
maar in die lijd was Schiedam de eerste
plaats, waar de doktoren in gezamenlijk
overleg het probleem van de vrije Zater
dagmiddag en Zondag en van de Vacan-
tiedagen oplosten.
Voordien was het voor ieder tijdens
de weekeinden practijk geblazen en
zoals we in het geval van dokter de
Bruin zagen het kon gebeuren; dat
er in 12 jaar geen vrije dag afkon.
Aan deze onhoudbare toestand kwam
een eind. De Zondagsdienst van Schie
dam werd een voorbeeld voor vele an
deren en in wijde omtrek \yas bekend
hoe goed hier de doktoren zich met
elkaar verstonden.
Aan de Zondagsdienst werd een
scheidsgerecht verbonden voor het oplos
sen van tussen artsen bestaande geschil
len. Het loutere bestaan van deze dienst
heeft bij voorbaat zo voortreffelijk ge
werkt, dat dokter Ris in al die jaren
slechts twee maal heeft behoeven te ar-
bitreren. Een ander uitvloeisel van de
Zondagsdienst was een jaarlijkse gezel
lige samenkomst van alle Schiedamse
doktoren.
Al was hij lid van de kiesvereniging,
actieve politiek en een dokterspractijk
gaan niet samen. Daarom had de dokter
steeds de zware druk van zijn liberale
vrienden weten te ontgaan om lid te
worden van de Raad, totdat hij zich
eens uit de mond liet vallen, dat hij dan
wel candidaat wilde zijn. als het er er
gens op aankwam.
Dat ogenblik brak aan, toen een raads
lid, dat het Gorzenkwartier vertegen
woordigde zich terugtrok. Het waren
toen nog districtsverkiezingen en de
persoon van de candidaat kon de kiezers
zeer beïnvloeden.
De Gorzen koos de dokter en zo kwam
deze in de Raad. 28 Jaar lang heeft hij
er zitting in gehad.
Tot hetvoornaamste werk, dat hij m
de vroedschap gepresteerd heeft, rekent
dokter Ris de voorbereidende werkzaam-
ehden voor het nieuwe ziekenhuis. Van
hem was het voorstel afkomstig om ieder
medicus gelegenheid te geven zijn eigen
mensen in het ziekenhuis te doen opne
men en er te laten behandelen. Dit voor
stel is aangenomen. Wij spraken hierbo
ven over de samenkomst in het eigen
huis van de oudste dokter, maar onze le
zers weten niet anders, of de dokter woont
nog steeds in de Bergerbuurt.
Aan de overkant van de Plantage lag
huize de Eendracht, een groot patriciërs
huis met een enorme lap tuin erbij. Toen
de bewoner hiervan stierf, kwam de tuin
beschikbaar als bouwterrein en tezamen
met enkele anderen kocht dokter Ris een
stuk grond, waarop hij een huis bouwde,
waarvan zijn zoon de eerste steen legde.
Deze woont er nu in en oefent er zijn
practijk uit.
Voor de jongens uit de omgeving was
de strook onbebouwde grond langs de
Tuinlaan een dorado. Het voetballen was
populair niét alleen bij de gewone man
en dus speelde ook de zoon van de
dokter met zijn vrienden metsies met
petten als doelpalen en de schoolschoenen
als voetbalkistjes.
Al had vader nooit tegen een bal ge
trapt; natuurlijk had hij belangstelling
voor de verrichtingen van zijn jongen.
Vaak stond hij vanuit het-raam of langs
de kant naar de -Wedstrijden te kijken en
het plan rijpte om iéts aan deze sport
beoefening te doen. Hij kocht een paal'
palen en een lat; wist bij van Ende, de
joodse netterihandeiaar op het Hoola,
voordelig een Oud visnet op de kop te tik
ken en kcm zodoende voor een accomo
date zorgen, die menigeen jaloers maakte.
Niet alleen de jongens profiteerden er
van, maar ook de meisjes waarvan er
nu velen het in haar dochters zouden af
keuren trapten vol overgave haar par
tijtje mee. Een was befaamd als schutteres.
Later werd zij een këi in het organiseren
van schoolfeesten.
Van hef eigen veld naar het lidmaat
schap van Hermes-D.V.S. was zo'n grote
stap niet en wat de jongens van jongsaf
gedaan hadden, konden zij dromen in de
club. Vandaar, dat er al spoedig een
plaats voor Ris Jr. in het eerste elftal van
Hermes vrij kwam. Aanvankelijk als
center-half.
De man, die nooit naar een voetbal
wedstrijd was gaan kijken, werd door het
spel van zijn zoon in de kringen van Her
mes geïntroduceerd.
„Als je eigen zoon meespeelt, ben je zo
groots als een aap". Zo werd de dokter
gewoon lid van Hermes. Het voetballen
werkte aanstekelijk en men richtte een
veteranenclub op, grotendeels aavan
uit mensen, die een voetbal alleen
horen zeggen kenden. h
De algemene ledenvergaderingen
zocht de plotseling voetbal-minnaa g
worden dokter nooit ^'onverwachte
echter met voor een even m
als ongezochte benoeming
rich on het werk voor de vereniging, die
toen luist in de running was. De fusie
met D V S., een in Vlaardimgen spelende
club van Rotterdammers, was een feit en
door deze samenvoeging kon spoedig de
eerste klasse bereikt worden.
In 1931 kwam er aan dit voorzitterschap
abrupt een einde. Het bleek mogelijk, dat
de man, die er met van hield als slecht
heelmeester stinkende wonden te laten
zitten, door een motie van wantrouwen
de laan Uit werd gestuurd.
Het was het .onaangenaamste chirurgi
sche werk, dat hij ooit te verrichten had
gekregen, maar op het kritieke ogenblik
werd het mes hem uit dè hand genomen.
Men hield de patiënt maar liever zo....
Toch was deze Hermes-periode in an
der opzicht voor de stad van belang.
Dokter Koene was een vurig Hermes-
aanhanger en het kon vaak gebeuren, dat
hij op Maandag, na de wedstrijd dokter
Ris staande hield om nog een nabeschou
wing te houden.
Als vrucht van een van die nabeschou
wingen mag de Schied. Ver. tot bestrijding
van de t.b.c. gezien worden. „Wij moeten
toch eens iets aan die t.b.c. doen", ver
anderde dokter Koene op zekere Maandag
het voetbalgesprek ineens van richting.
Dat is gedaan en men weet, hoe onlangs
de door dr Koene en Ris opgerichte ver
eniging gejubileerd heeft.
Volgende keer tot slot: Er ie geen roet.
Geen imitatie
Intussen hebben de hedendaagse com
ponisten zich hoe langer hoe meer ge-
distancieerd van de Kerk en Haar litur
gie en zijn zij daar binnengetreden die
elders geen emplooi vonden.
Jimenez waarschuwt tegen imitatie van
Gregoriaanse melodieën en Pales-
trijnse muziek als zinloze anachro
nismen en komt tot een uitspraak van a-
Fraftse Dominicaan Marie-Alain u
rier: „Het is duidelijk dat de grote tijdge
noten-kunstenaars die niaU a>,,.nJ
vigen zijn, weinig kerkelijke ..'.ge
schapen hebben 9rntlat-_u in rfn
leven te weinig uitstraling deze zin
b8Matar anderzijds was een uitblijven van
opdrachten door Semis aan begrip van
hun visie bij clerus zelf, een beletsel
om hun werk in deze zin uit te dragen.
Zodoende is er een diepe kloof ontstaan
die oorzaak is dat de kerkelijke kunst
geen levende kunst meer is.
Wereldlijke kunst kerstenen
„De .wereldlijke kunst kerstenen en
dopen zo concludeert Jimenez, en ze
zuiveren van haar smetten der erfzonde,
zó komt ons de roeping voor van de tijd
genoot-kunstenaar. Het water van de
Gregoriaanse zang en het zout der Pales
trijnse muziek zijn twee prototypen van
kerkmuziek die niet door imitatie maar
door assimilatie en „transfusie" kunnen
ieiden tot een nieuwe kerkmuziek
Uit Madrid ontvingen we enkele afle
veringen van het breed-opgezntte muziek;
maandschrift „RITMO". onder redactie
van F. Rodriguez del Rio- Alleen reeds de
illustraties van concerten, arusten, con
gressen en opera-uit voeringen uit de ge
hele wereld geven deze royate pagina's
een aantrekkelijk uiterlijk. Want zozeer
als dit een Spaans tijdschrift is, zo leest
men er toch al het belangrijke dat op het
internationaal muziekforum zich afspeelt.
Van tijd tot tijd echter geeft RITMO
speciale drietalige afleveringen (Engels,
Frans en Spaans) waarin zelfs een Hol
land Festival met rijk-geïllustreerde pagi
na's wordt -besproken.
In breedheid van opzet en actuele ver
schijningsvorm is dit tijdschrift een even
knie van de New Yorkse „Musical Cou
rier". M M.
Gemeenteclassificatie. Het is nu al enige
tijd geleden, dat de commissie Kru/t haar
rapport inzake de gemeente -lassificqtie
heeft ingediend. Een beknopte samenvat
ting is ervan gepubliceerd, maar net p-
port zelf is nog niet voor publicatie vrij
gegeven. De heer Stapelkamp (AR)
heeft nu aan de minister van Soc. Zaken
gevraagd of de regering voornemens i3
dit alsnog te doen.
DodelQk ongeluk. De 54-jarige tuin
der L. uit Helden is bij het sanatorium
op de weg HornHeythuysen met zijn
auto tegen een boom gebotst. Het slacht
offer werd vrijwel op slag gedood.
dienen derhalve grotendeels thans te wor
den gedragen.
Meer productie
Het ligt daarom voor de hand dat in
de eerste plaats gestreefd moet worden
naar een vergroting van de productie.
Daar de mogelijkheden tot inschakeling
van thans onbenutte arbeidskrachten in
Nederland niet groot zijn de werkloos
heid is laag moet alles er op worden
gezet de productiviteit te verhogen.
Zelfs een sterke verhoging der pro
ductiviteit zal echter op zichzelf nimmer
voldoende kunnen zijn. Deze zou hiervoor
op korte termijn met ca. 10 pet. extra,
d.w.z. boven de normale jaarlijkse stij
ging, moeten toenemen. Dit moet uitge
sloten worden geacht.
De gedragslijn „weerbaar door werken"
geldt zowel voor de voortbrenging van
civiele als voor die van militaire goede
ren. In beide gevallen is een groter over
schot van productie boven consumptie
nodig, om het tekort op de betalingsbalans
te dekken.
De internationale situatie brengt mede,
dat op korte termijn een zo goed mogelijk
leger ter beschikking moet staan. Het is
veel beter op korte termijn een krijgs
macht beschikbaar te hebben, dan op
langer zicht een leger op te bouwen, dat
tal bepaalde opzichten wellicht beter is,
met het risico dat dit betere te laat komt.
Aan Industriële zijde zal men ermede
rekening dienen te houden, dat in vele
gevallen een verdere ontwikkeling niet
kan worden afgewacht, omdat de mate-
rieelvoorziening van de krijgsmacht eist,
dat de industrie zo spoedig mogeljjk op
productie overgaat.
Een tweede en belangrijker aspect van
de samenhang van de productie van mili
taire en civiele goederen vormt de grond-
stoffenvoorziening. Bij toenemende mili
taire productie en voorraadvorming moet
er rekening mede worden gehouden, dat
een aantal goederen schaars zal blijven.
Dit kan inhouden, dat door gezamenlijk
overleg van producenten en consumenten
goederenverdelingen moeten plaats vin
den. In verband hiermede worden thans
in Washington de z.g. „commodity groups"
gevormd.
De internationaal te regelen grondstof-
fentoe wij zingen zullen echter gecomple
teerd dienen te worden door nationale
maatregelen, welke evenwel iri interna
tionaal verband op elkaar afgestemd die
nen te zijn.
De O.E.E.S. is er tot heden niet in ge
slaagd door gezamenlijk overleg een ge
dragslijn uit te stippelen.
Indien de O.E.E.S.-landen niet in staat
zouden zijn een samenwerking op het
gebied van het grondstoffenverbruik tot
stand te brengen, dan voorzie ik, dat de
economische integratie van Europa op
losse schroeven komt te staan, aldus
minister v. d. Brink.
Het is noodzakelijk, dat ons land thans
een aantal producties van militaire goe-
oeren aanvat en wel op zoa'anige wijze.
dat van déze kerrien'ulf tót snelle' pro
ductie-uitbreiding kan woruën overge
gaan.
Indien beperkende maatregelen ten
aanzien van de grondstoffenvoorziening
de civiele productie in bepaalde bcdrijfs.
takken onmogelijk zouden maken, dan
moet op de kortst mogelijke termijn de
omschakeling naar militaire productie
kunnen plaats vinden. Slechts door een
doelbewuste en effectieve inschakeling
van ons land in de militair-economische
samenwerking der vrye wereld kan in
dat geval worden voorkomen, dat door
gebrek aan ferondstoffeu in de nabije toe
komst, een uitval van productie en uit
schakeling van arbeidskrachten van grote
omvang plaats vinden.
Bij al deze zaken weet het Nederland
se volk, dat het zich moet inspannen
ten behoeve van doeleinden, ode niet in
ae eerste plaats materiële voordelen zul
len afwerpen Het gaat in wezen'om het
behoud van geestelijke goederen.
(Zie voor bet vervolg van de rede van
minister Van den Brink op pag. 5.)
Naar de Washingtonse correspondent
van A.F.P. verneemt, zal Truman waar
schijnlijk binnenkort een belangrijke
verklaring afleggen over de poluieke en
militaire toestand in Korea. Hij zou dan
de bereidheid van de V.S. en van alle
landen die aan de operaties in Korea
deelnemen te kennen geven om een eer
volle oplossing van het Koreaanse con
flict te zoeken. De verklaring moet wor
den gezien als het resultaat van een
reeks besprekingen, die op het ogenblik
te Washington aan de gang is. De laatste
bespreking is Dinsdagmiddag gehouden
tussen Dean Rusk, de Amerikaanse on
derminister van buitenlandse zaken, en
de diplomatieke vertegenwoordigers van
de twaalf landen, die actief aan de strijd
in Korea deelnemen.
Men meent te weten, zo gaat de A.F.P..
correspondent verder, dat Truman ener
zijds op het standpunt staat dat de reso
lutie van de V.N. inhoudende: eenma-
hihg_van Korea en herstel van de orde
moet worden uitgevoerd, maar anderzijds
wenst, dat het conflict zo snel mogelijk
beëindigd wordt op eervolle wijze.
Bij de besprekingen te Washington zou
den diplomaten vqn verscheidene tanden
hebben aangedrongen of> „een voorzich
tige benadering" van de kwestie der
breedtegraadoverschrijding. Engeland en
Canada, zo wordt gemeld, verklaarden,
dat er een betere kans op een regeling
m.et China zou bestaan, als de verbonden
troepen nier de verplichting werd opge
legd Noord-Korea te veroveren. De diplo
maten zouden het er echter over ens
zijn, dat men een „tactische oversclirij-
k - v - d
ManndOToeht^nd zijn d" emn'evés van
do sHlterfobrich ibvj'fe" T-T I 1 n-
tonder en A, A. RWteiehroef? te G'-r rig
Gsui""'.i-, ongeveer WO k'a ten-z-ider v n
Sürabaj'a, door een bende ontvoerd en
vermoord.
Pieter v. d. Meer de Walcheren is
hedenochtend in het St. Ignatius-zieken-
huis te Breda opgenomen met een ern
stige maagkwaal. Hedenmiddag zal P. a.
d. Meer een operatie onderga
