Een heiligenleven met een vreemd
slot
m igj^ m I gj
«t
De jongeren en de politiek
Maximum wolprijzen in de V.S.
Een avond in het sprookjesland
HOE BISSCHOPPEN „TROUW"
ZWOEREN
„MARIS STELLA"
College voor late priesterroepingen
Een betoog getoetst aan de feiten
De inconsequentie van Gerard Walschap
Steekpartij bij huis-
Pan-Amerikaanse
conferentie geëindigd
Ondememings-
personeel gearresteerd
Verdoving en electrische schokken
Een nieuwe koers
ZATERDAG 7 APRIL 19=
PAGINA 6
PURGACEEN tabletten
Geloof en ongeloof
Beeld van een uitverkorene
Ridderlijk maar inconsequent
DEENSE BOTERUITVOER
NAAR ENGELAND
Prijsverhoging met 71/* pCt,
waarschijnlijk
NIET BESTAANDE AUTO
„GESTOLEN"
Beroving bij Surabaja
LEVENSBESCHRIJVING
TITUS BRANDSMA
EMIGRANTENCURSUSSEN IN
HET BISDOM HAARLEM i
TREIN ROTTERDAM—A'DAM
HAD OPONTHOUD
-
THEO BAYLé'S AFSCHEID
Ijverig en oplettend volgen de studenten de lessen
WOL TE LONDEN WEER
LAGER
Ey-i» noffiirfdi gewicht houdt nauw
verodnci met een goede stoelgang
waarborgen U 'n gezonde regelmaat
Vrijdagavond is op een plenaire ritting
de Pan-Amerikaanse conferentie afgeslo-
„Zuster Virgilia" Is een heiligenleven, en
in al zijn eenvoud een groots heiligenleven,
zonder zoetsappigheid of femelarij. Wal
schap, die zijn afwijzende houding tegen
over het geloof van zjjn jeugd niet onder
stoelen of banken steekt, heeft in de figuur
van een heilige Vlaamse kloosterzuster de
zegevierende Kerk verheerlijkt op een
wijze die de meest overtuigde katholiek
zich niet vromer, zuiverder en glorierij
ker zou kunnen wensen.
Maar ook hieT wil hij het correctief van
een objectieve maatstaf aanbrengen.
Daarom plaatste hij tegenover zuster Vir-
gilia dat stralend beeld van heiligheid
enige figuren die het scepticisme en
ï*'-V."?
Gerard Walschap houdt zich gaarne bezig met uitersten, met grens
gevallen van dë menselijke ziel. Bij voorkeur portretteert hij deze uitersten,
onverschillig of het geestelijk abnormalen zijn" of hedonisten, landverra
ders of heiligen, met een welbewuste objectiviteit, die ten doel heeft de
bij de massa al te gretig aanvaarde normen van dwaas en wijs, goed en
kwaad, schuldig of onschuldig te corrigeren. De contrastwerking is door
gaans het instrument waarmee hij laat zien dat goed niet altijd zo goed
is als men denkt en slecht niet altijd zo slecht. Met deze objectieve kijk
is Walschap de publieke opinie te lijf gegaan op het terrein van de
psychologie en van de politiek. Iri zijn jongste roman „Zuster Virgilia"
die dezer dagen verschijnt, past hij deze contrastwerking toe op het
gebied van de godsdienst.
kan, wanneer alle omstandigheden be
kend zijn, onschuldig blijken te zijn. Van
iets dat wit en zwart genoemd wordt,
kan men bij objectieve beschouwing wel
licht de grijsheid vaststellen. Maar wie
een heel boek lang zich beijvert om de
stralende witheid van iets te doen be
wonderen, maakt een vreemde indruk
door aan het slot te verklaren dat het ook
zwart zou kunnen zijn.
Is dit in de natuurlijke orde reeds ab
surd, wanneer er sprake is van het boven
natuurlijke, waar geen tweeslachtigheid
maar alleen absolute waarden gelden,
wordt dit soort objectiviteit volslagen
waardeloos. Wie een heilige hartstochte
lijk bewondert omdat zij naar geest ge
heel richtte op een Rijk dat niet van deze
wereld is, verliest zijn recht haar te ver
wijten dat zij haar geest niet richtte op
het wereldse geluk, dat de humanistische
levensbeschouwing te bieden heeft. Wie
de bovennatuurlijke kracht van het geloof
toegeeft, heeft het debat over het gelijk
van de ongelovige bij voorbaat verloren.
Het is de inconsequentie van Wal-
schap's objectiviteit in één roman tege
lijk het geloof en het ongeloof, de ver
werping van het aardse omwille van God
en het gelukkig zijn op aarde zonder
God te hebben willen verdedigen.
Afgezien van deze aan het slot tot
uiting komende inconsequentie is „Zus
ter Virgilia" echter een prachtige bio
grafie van een Vlaamse heilige. Van een
gezond, mooi boerenmeisje wier leven
in één kaarsrecht getrokken lijn naar
de hemel wijst. We leren Alberta van
Calcken eerst kennen temidden van haar
huisgenoten, een zelfbewust sterk ras,
uiteenlopend van aard maar eensgezind
op één punt: in verafgoding van hun
zusje Bert, die als een kleine heilige,
nederig, gedienstig en met hartelijke
offervaardigheid het huishouden bered
dert.
We zien haar opgang zich duidelijk
aftekenen wanneer zij blijmoedig de
wereld verlaten heeft om haar levens
doel in liefde en gebed geheel op God
te riohten. De novicemeesteres van het
klooster voortreffelijk getekend tn
haar meedogenloze strengheid van
africhtster voor de dienst van God
herkent in Alberta onmiddellijk de ne
derigheid, de vurigheid en de stralende
onschuld van een uitverkorene en de
Jonge novice ontwikkelt zich geleidelijk
tot de hoogste graad van volmaaktheid
zonder haar natuurlijke eenvoud en
blijheid te verliezen. „Het heilig zuster-
ke" noemt het dorp haar wanneer zij
als onderwijzeres in de kleuterklas
iedereen voor zich inneemt en wanneer
de geruchten over haar wonderbaarlijke
visioenen en voorspellingen beginnen
door te dringen.
Met subtiele klaarheid heeft Walschap
dit leven van onvoorwaardelijke gehoor'
zaamheid, boete, en zelfopoffering gestalte
gegeven Zelden lazen wij een hagiografie
waarin de heilige ons zo nabij komt. De
overgang van Alberta's opgewekte gedien
stigheid thuis naar zuster Virgilia's van
de wereld afgekeerde blijmoedige vroom
heid, die door een bijzondere genade uit'
stijgen mag tot de mystieke aanschouwing
van God en tot de door wondertekenen
bevestigde uitverkiezing, is met grote na
tuurlijkheid uitgebeeld. Nergens wordt
het contact met het menselijke verloren.
Dit tere fijngevoelige heiligenbeeld met
zijn stoer, op de handeling geconcentreerd
proza volbracht te hebben is geen geringe
verdienste voor Walschap. De zinloosheid
van het slot nemen wij daarbij dan maar
op de koop toe. P.
N.a.v. „Zuster Virgilia" door Gerard Wal
schap. Uitg. Vink, Amsterdam, Antwerpen.
Gerard Walschap
het ongeloof van de wereld vertegenwoor
digen. Dit betekent echter niet dat „Zus
ter Virgilia" een doorlopende discussie
geworden is, waarin het katholicisme ge
confronteerd wordt met de opvattingen
der vrijzinnigen. Walschap discussieert
niet, hij schildert.
Hij schildert in klare, transparante
kleuren het portret van een geroepene
tot de volmaaktheid, een heilige kloos
terlinge, aan wie Jesus genaden en
blijdschap schonk waartegen alle
werelds geluk verbleekt Maar aan het
einde van zijn roman, bij zuster Virgi
lia's dood na een leven van gebed, offer
en versterving, laat Walschap haar af
vallige broer Robert en haar liberale
oom Steven aan het woord komen om
namens de heidense wereld te verkla
ren dat het werelds geluk niet had
mogen geofferd worden aan blijdschap-
pen, verkregen in een leven van ver
nedering en zelfkastijding. Na enige
honderden pagina's lang de hemelse
genade erkend te hebben als de bron
van de onbegrijpelijke kracht en de alles
overwinnende moed der heiligen, tracht
Walschap de lezer in de laatste blad
zijden te overtuigen dat de kracht en de
moed van zün heilige verspild werden
aan een ideaal dat niet meer van deze
tijd is.
We hebben bewondering voor de rid
derlijkheid van de auteur wiens boek bijna
300 bladzijden lang een onweerstaanbare
apologie is voor het bovennatuurlijke
leven, waarin hij zegt zelf niet te gelo
ven. Maar zijn corrigerend contrast treft
deze maal geen doel
Het heeft ongetwijfeld zin een heer
sende mening te corrigeren door het
tegendeel ervan objectief te belichten
Een mens, die voor schuldig doorgaat,
Naar aangenomen wordt heeft Enge
land aangeboden 7%- pet meer te betalen
voor Deense boter, als gevolg van de
Brits-Deense handelsbesprekingen. In
kringen van de levensmiddelenhandel te
Londen verwacht men voorts met vrij
grote zekerheid, dat meer zal worden
betaald voor Deens bacon en Deense
eieren. Een prijsverhoging van 7% pet
is het maximum dat mogelijk is volgens
de bepalingen van het bestaande ver
drag tussen beide landen.
De vorige prijs, welke Engeland voor
Deense boter betaalde was 5,17 kronen
per kilogram.
De Denen wensen echter thans geen
overeenkomst te tekenen, welke slechts
op enkele artikelen betrekking heeft,
doch willen dat alle hangende vraag
stukken eerst worden geregeld.
De onderhandelingen tussen Engeland
en Argentinië betreffende vleesleveraa-
ties zijn nog gaande.
Do recherche te Deventer heeft een
weinig voorkomend geval van oplichting
achterhaald en de daaraan schuldigen,
twee schilderpatroons K. en R. uit Gro
ningen. compagnons, in hechtenis geno
men.
De beide schilders, die een werk ult-
v ierden te Wjjhe, kwamen in Maart j.l.
bij de politie te Deventer aangifte doen,
dat. hun auto, een Morris-Oxford was
gestolen van een parkeerplaats op de
Stromarkt.
De recherche stelde alles in het werk
om het voertuig op te sporen, doch
slaagde daarin niet. Dezer dagen poog
den K. en R. het bedrag, waarvoor de
auto was verzekerd, circa 5.000 bjj de
verzekeringsmij. te innen. By onder
zoek bleek aan de recherche te Deven
ter dat K. en R. geen auto hadden ge
had en door een valse aangifte van de
diefstal de verzekeringspenningen in be
zit wilden krijgen. Op vermoedelijk valse
papieren hadden zij de niet bestaande
auto in de belasting aangegeven en daar
na doen verzekeren. R. en K., die zich
thans in hechtenis bevinden, verklaar
den tot hun daad te zijn gekomen, omdat
zij financieel .aan de grond waren ge
raakt,
De Indonesische militaire politie van
Pandjaren heeft Vrijdagnacht acht arres
taties verricht. In hechtenis werden ge
nomen de heren O.' E. H. baron Bentinck,
administrateur der onderneming Wana-
sari en voorzitter van de plaatselijke
planterskring, R. J. Coenraad. employé
van dezelfde onderneming, J. R. A. Bis
schop, administrateur van de onderne
ming Tjigiruan, Poerawinara, employé
der onderneming Perbasari, J. Wolzak,
oud-commandant van de „Gerak Tjepat"
(ontstaan uit de vroegere ondernemings-
wacht) en de heren Brown en Dadeng.
Voorzover kan worden nagegaan, werden
ook politiemensen gearresteerd. Over de
aanleiding tot deze arrestaties wilde
men van officiële zijde niets mededelen.
Deze zou, naar verluidt, misschien het
bezit van wapenen kunnen zyn.
Op de weg van Surabaja naar de sui
kerfabriek Tulangan is een schoolbus
dezer onderneming aangehouden. De in
zittenden werden van hun bezittingen
beroofd. Een jeep van de onderneming,
welke doorreed, werd beschoten en twee
geëmployeerden, de heren L. van Haren
en W. J. F. Dockman, gewond. In de
bus zaten dames, die te Surabaja hadden
gewinkeld.
ten.
In een „slotresolutie" werden negen ei
twintig eerder goedgekeurde resolutie
aanvaard. Zaterdagnamiddag zullen dez'
resoluties plechtig ondertekend worder
7ftplfin(r Er zijn belangrijke besluiten omtrent d
/jiJLlVllIg j verdediging van het continent genomer
Bij een huiszoeking te Enschede zijn'evenals omtrent het mobiliseren der eco
Donderdag twee rechercheurs, de herer. j nomische hulpbronnen Ook is een es
TT niik-stra en B T T Fros aanaevall-, Iutle aanvaard ter versterking der veilig
doo^debewoner, de 39-jarige J P Dej heidsmaatvegelei'.. Men heeft beslot'
rechercheurs stelden 'n onderzoek in, om
dat vermoed werd, dat in de v/oning ge
stolen textielgoederen waren verborgen.
Dit vermoeden bleek inderdaad juist. P..
die erg zenuwachtig was, ging de recher
cheur D., toen deze gehurkt zat voor een
kast, met een slagersmes te lijf. D. werd
ernstig in de rug gewond, doch hij was
riGg in de gelegenheid zijn collega, die in
een andere kamer een onderzoek insteide.
te waarschuwen. Deze raakte met de man
slaags en liep vier messteken in de arm
op. Buiten gekomen trachtte P. een agent
van politie, die te hulp was geschoten,
eveneens te treffen, doch deze trok zijn
revolver en loste een waarschuwingsschot.
P gaf zich hierna gewonnen en is. in het
politiebureau opgesloten. De wonden van
rechercheur D. zijn zo ernstig, dat de man
in het ziekenhuis moest worden opgeno
men.
In het najaar 1951 zal bij de uitgeverij
Paul Brand N.V. te Bussum een uitvoe
rige levensbeschrijving verschijnen van
pater Titus Braiïdsma. Dit werk, dat in
opdracht van de hoogeerw. pater provin
ciaal der Carmelieten is geschreven door
dr Brocardus Meijer OCarm., bevat te
vens alle officiële documenten, terwijl
er bovendien vele foto's, die op het le
ven van pater Titus Brandsma betrek
king hebben, in zijn opgenomen,
GRONINGEN: Docht, rechten: H. Hes«c
cand. wis- en nat. (d): E. G. Kuiper.
tegenover alle agressie verenigd te blij
ven".
(Van onze Romeinse correspondent)
ROME, S April
Gedurende de Paasdagen zijn enkele vluchtelingen uit Tsjechoslowakije erin
geslaagd, uit hun vaderland te ontkomen en een voorlopig onderdak te vinden in
Italië. Tegenover het ondergronds persbureau „Veritas", dat hier onlangs door een
groep Tsjechische ballingen is opgericht, hebben zij belangwekkende verklaringen
afgelegd over de jongste gebeurtenissen in de Tsjechoslówaakse volksrepubliek en
met name over het met zoveel ophef door de Praagse nieuwsagentschappen op
12 Maart j.l gelanceerde bericht, dat vier katholieke bisschoppen de eed van trouw
aan de regering hadden gezworen. In de laatste dagen van Maart werd dit bericht
gevolgd door mededelingen over een nieuwe samenwerking tussen de kerkelijke
hiërarchie en de communistische partij
De Raad van Overleg in het bisdom
Haarlem schrijft ons:
De Raad van Overleg organiseert mo
menteel in enkele grote plaatsen van het
bisdom een emigranten-cursus. Les wordt
gegeven in de vakken: Engels, Gods
dienst, huwelijksvoorlichting, EHBO, zie
kenverpleging, kinderhygiëne en kennis
van land en volk. Deze cursussen worden
door bekwame en bevoegde leraren ge
leid. Gezien de talrijke aanmeldingen, ook
uit andere delen van het bisdom, is be- j
sloten het aantal cursussen uit te breiden i
en die dus ook in de andere plaatsen te
geven.
Nu emigratie hier en daar min of meer
afhankelijk zal worden gesteld van het
volgen van een goede emigranten-cursus,
is het dus aan te raden, dat katholieke
adspirant-emigranten gebruik maken van
de cursussen der eigen sociale verenigin
gen in de Raad van Overleg. Deelnemers
uit het gehele bisdom dienen zich uitslui
tend te richten óf tot hun eigen plaatse
lijke organisatie óf rechtstreeks tot het
bureau van de Raad van Overleg, Ant.
Duyckstraat 91 te Den Haag.
De trein, die vanmorgen om 7.15 uit
Rotterdam D.P. is vertrokken in de
richting Amsterdam, heeft op het station
Schiedam ongeveer twintig minuten op
onthoud gehad door een storing in de
electrische apparatuur in een der aan
gekoppelde treinstellen. Het voorste
treingedeelte kon tenslotte doorrijden,
het achterste gedeelte moest in Schiedam
blijven. Door dit oponthoud had ook de
trein Rotterdam—Hoek van Holland ver
traging.
De „New Australia" is Vrijdagmiddag
van Surabaja naar Nederland vertrok
ken met 1580 K-L.-militairen en Ambo-
nese militairen van het voormalige KNIL.
8e Semarang zouden nog meer mensen
aan boord gaan.
Uit de zeer nabije omgeving van een
der bisschoppen, die volgens radio-Praag
de eed van trouw aan de regering zouden
hebben gezworen, mgr Trochta, bisschop
van Litomeric, wordt bericht, dat aan
deze prelaat injecties zijn gegeven, na
dat hij steeds geweigerd had op de eis
tot ondertekening van de eed van trouw
in te gaan- De andere bisschoppen zijn
door middel van electrische schokken ge
dwongen de eed af te leggen, inzover
deze schokken namelijk hun wil volko
men machteloos maakten en aan sommige
prelaten zelfs het gebruik van hun me
morie ontnamen.
Het ondergronds verzet in Tjechoslo-
wakye heeft deze mededelingen ontvan
gen direct van degenen, die belast waren
met de behandeling van de bisschoppen
en die, nolens volens. hun bewondering
te kennen moesten geven voor de held
haftige weerstand, waarvan de prelaten
hebben blijk gegeven. Toen deze gege
vens zich in het land verspreidden, heeft
de communistische politie verscheidene
arrestaties moeten verrichten in haar
eigen gelederen van „verraders" die er
van verdacht werden, deze inlichtingen
aan het publiek te hebben verstrekt
De verklaring van de H. Congrega
tie van het Consistorie van 17 Maart
waarin ook de door de regering benoem
de vicaris-generaal Stehlik door een
excommunicatie werd getroffen, heeft
onder de gelovigen van Tsjechoslowakye
grote dankbaarheid gewekt. De kerke
lijke situatie, die in de loop van de laat
ste weken min of meer chaotisch was
geworden, is er door ten zeerste verhel
derd, omdat de katholieke Kerk met dit
decreet de trouw gebleven bisschoppen en
priesters duidelijk onder haar protectie
heeft genomen,
In Tsjechoslowakije verwacht men
algemeen, dat de in de afgelopen maand
door de regering genomen maatregelen
slechts een schakel zyn in een keten van
een vooraf bepaalde politiek, die tot doel
heeft, een complete scheiding tot stand
te brengen tussen Kerk en Staat in het
land. Minister Fierlinger is vast beslo
ten, de katholieke Kerk in Tsjechoslo
wakye volledig te liquideren, zoals dit is
bepaald in het zogenaamde protocol van
Karlovy Vary, uitgewerkt door de Sovjet-
Russische minister yisjinsky, in samen
werking met de Tsjechen Nejedly, Ko-
pecky en Nosek. Men verwacht dan ook
binnenkort een maatregel, waardoor alle
religieuze Orden en Congregaties zullen
worden opgeheven en haar goederen ver
beurd verklaard.
Het college Maris Stella" te Wijk aan Zee
Van de weg, die langs „Maris Stella"
te Wijk aan Zee gaat, kan men de gol
vende lijn van de duinen zien, welke
boven de vlakke grasvelden oprijzen en
aan het landschap een karakter geven,
dat bijna on-Hollands aandoet. De toeris
ten en vacantiegangers, die deze rustige
badplaats bezoeken, worden door dit uit
zicht getroffen en gaan onwillekeurig 't
hoge gebouw voorbij, dat onder de be
scherming van de „Sterre der Zee" ge
plaatst is.
De gevel van dit huis heeft enige dis
tinctie; hij staat wat teruggetrokken van
de weg en steekt hoog uit boven de naast
gelegen huisjes, maar verder heeft hij
weinig opmerkeiyks om de blik van de
wandelaar te trekken. Niettemin ver
bergt dit huis binnen zijn muren een ge
heim van vele jongemannen, die plot
seling gegrepen zijn door een ideaal en
hun leven een nieuwe richting geven.
Men zou een roman kunnen schryven
over elk van deze jongelieden, want
wat is er aan.grijpelijker dan de geschie
denis van een mensenziel? Grootser en
verhevener dan de helden uit de klas
sieke Griekse drama's, die ten offer vie
len aan het „Noodlot", zyn deze jonge
mannen gevangen door die ontzettende
kracht van de H. Geest, die we genade
noemen. Met één slag heeft Hij hun we
reldlijke carrière vernietigd om de basis
te leggen voor een nieuwe geestelijke
loopbaan. Als de apostelen, die Christus
volgden met lege, eeltige hónden, hebben
deze jongemannen hun stiel verlaten.
Hun hamer, beitel en schaaf zijn over
gegaan in andere handen, maar zy zul
len de fakkel van het geloof verder dra
gen üoor de wereld, tot geluk en vrede
van ons allen.
Zo hebben, nadat zij zich dikwyls reeds
een behoorlijke positie verworven had
den de timmerman, de loodgieter, de i
bakker, de boekhouder en de winkelbe-
diende elkaar hier gevonüen op de
schoolbanken, om zich gezamenlijk aen
de voorbereidende studies van het H-
Priesterschap te wijden.
Hoewel er voor de zogenaamde „late
roepingen" de laatste tiental jaren een
ruimere gelegenheid bestaat om de stu
dies te beginnen dan voordien, is het
college „Maris Stella" van de Missiona
rissen van de H. Familie, dat enige tyd
geleden in Wyk-aan-Zee geopend werd,
voor jongemannen, die reeds in een of
ander beroep werkzaam zijn, het enige
Internaat in Nederland, waar aar de late
roepingen een volledige gymnasiale cur
sus wordt gegeven en de gehele vorming
is aangepast aan de leeftijd en mentali
teit van oudere leerlingen.
Het is geen toevallige omstandigheid,
dat de Missionarissen van de H. Familie
het werk van de late Priesterroepingen
ter hand genomen hebben. Hun stichter
pater Jean Berthier heeft zyn volgelin
gen dit werk speciaal toevertrouwd en
hoewel de Congregatie altyd een grote
zorg heeft gehad voor de late roepin
gen, kon zy nu eerst pater Berthlers
ideaal volledig verwezeniyken.
Als ooit een tyd rijp was voor de vor
ming van oudere Priesterstudenten, dan
is het zeker wel de onze. Het is alsof
pater Berthier, die in 1895 In Grave in
een zeer romantische maar weinig luxe
omgeving zün eerste college begon, zün
tyd ver vooruit was. Want nu meer dan
ooit wordt van de priester néést zyn
geesteiyke arbeid een groot inzicht
geëist in de materiële en sociale noden
van onze maatschappij. Wie zal deze be
ter kunnen begrijpen, dan de jonge pries
ter, die zelf het gereedschap heeft ge
hanteerd en die weet, welke gevaren er
schuilen in de fabrieken en werkplaatsen.
De priesterarbeiders in Parijs zyn een
bewijs, hoezeer men daar de noodzaak
inziet van een hecht contact tussen
priesters en werkers. Zo zy al niet in de
zelfde vorm zullen arbeiden en hun ar
beidsveld zelfs eerder zal liggen in de
missie, hebben de late roepingen op so
ciaal terrein een voorsprong op hun
jongere collega-studenten, die later van
niet te onderschatten waarde zal biy-
ken.
Als de badgasten het kleine plaatsje
bevolken, zullen de studenten op vacantie
zyn, maar op andere tyden, als het
strand verlaten is en de wind de golven
opdrijft, kan men hen er vinden op de
wandeling: een jolige groep jongeman
nen, die hun eigen sprankelende humor
hebben, die men wellicht eerst goed kan
waarderen, als men een van de hunnen
is. Men zal in hen maar moeilijk de vroe.
gere handwerklieden herkennen ieder
vak. ook de studie, drukt een byzonder
stempel op de mens maar diep in hun
hart hebben zy de herinnering bewaard
aan Hem, die lange jaren schaafde en
zaagde voor Hg uittrok om te prediken.
K.
(Van onze Utrechtse redacteur)
Het is in ons blad reeds uitvoerig ver
teld, dat de textiel-jaarbeurs in Utrecht
een expositie te zien geeftdie voor Ne
derland werkelijk uniek genoemd mag
worden. Een gracieus spel van lijn en
kleur, op geraffineerde wijze uitgevoerd,
dank zij de geest van'de Par ij se artist
Jean Saint Martin, die er m slaagde een
complete symphonie te componeren, waar
in we de „klankeii" van alle voorname
Nederlandse en Belgische textielfabrikan
ten beluisteren.
Er staan dus geen stands in de vorm
van hokjes en kastjes, hoe voortreffeiyk
verzorgd die ieder op zich zouden kunnen
zyn, maar een algeheel schouwbeeld. Dank
zij de toepassing van gelaste metalen bui
zen, waarmee geheel nieuwe v/egen van
expositie-techniek zyn ingeslagen en een
transparant-idee verwerkelijkt is wordt
een goed overzicht van het geheel ver
kregen.
Het zou jammer zyn, wanneer dit feeë
rieke schouwspel tot bezoekers, die nu
eenmaal uit zakelyke overwegingen de
jaarbeurs moeten bezoeken, beperkt bleef
en daarom is het toe te juichen, dat net
jaarbeursbestuur besloten heeft hy wyze
van uitzondering de textiel-beurs °°k
twee maal in de avonduren voor het ge
wone publiek tegen sterk verminderde
entree-prijs open te stellen. Maandag
en Dinsdag 10 April des avonds van 7 tot
110 uur wordt aan ieder de gelegenheid
'geboden de fraaie textielproducten te be
zichtigen. Bovendien blijkt, dat eerst bij
kunstlicht de schepping van Jean Saint
Martin op het gebied van étaleer- en dra-
peerkunst ten volle tot haar recht komt.
Zoals wy nu deze expositie van alle
mogelijke textielgoederen zagen, belicht
door een 600-tal iampen, terwyl het dag
licht door het duister verdreven was,
waanden wy ons werkelyk in een sprook
jesland.
Het afscheid van Theo Baylé die de
volgende week naar Wenen vertrekt om
zijn contract met de Weense Staatsopera
te vervullen is enigszins ongewoon ge
weest. De operazanger kon tengevolge
van het incident dat hli de vorige week
in de Stadsschouwburg te Amsterdam
verwekte niet meer op de planken van
de Stadsschouwburg verschijnen Daarom
gaf hij gisteravond begeleid door ztjn
echtgenote, een zangrecital om zijn be
wonderaars gelegenheid te geven voor een
afscheidshulde. Daaraan heeft het in de
grote zaal van het Concertgebouw gister
avond niet ontbroken. De ongeveer dui
zend toehoorders hebben de zanger geest
driftig toegejuicht en verschillende ariae
moesten gebisseerd worden. Een schat van
bloemen die aan het slot aan de schei
dende zanger werd aangeboden onder
streepte de hulde van het publiek.
,J>e katholieke jonge generatie zal slechts tot politieke belangstelling ontwaken
uit een verlammende apathie, indien men erin slaagt haar op te voeden tot politiek
bewustzijn". Aldus luidt een der conclusies, waartoe pater S. Jelsma M.S.C. komt
in een artikel. Het is er dus deze priester, die zich het lot van de jeugd heeft aange
trokken, om te doen de katholieke jonge mensen wakker te schudden ook uit hun
onverschilligheid voor het staatkundige leven, waarbij zij huns ondanks allen be
trokken worden en hun daadwerkelijke belangstelling voor het beoefenen- der
politiek bij te brengen. Vele jongeren zijn echter, na deze opzet te hebben vast
gesteld, al lezende ertoe gekomen zich te verbazen over de manier, waarop de
scribent heeft gemeend de huidige situatie te moeten belichten.
maar minister Lieftlnck onmiddellijk en
uitsluitend aan militairen of belasting
denkt, wanneer ergens het woord „jeugd
valt.
Onlogisch ook Is het te bewerea: er ts
geen belangstelling en er wordt geen be
langstelling gewekt; de partijen doen
ongetwijfeld haar best jongeren aan te
trekken en warm te maken, maar feitelijk
haalt het niet veel alt, omdat de politiek
zélf voor hen volkomen naast de werke
lijkheid staat. Het tweede deel van een
dergelijke bewering spreekt het eerste
tegen, want er wordt dus wèl gepoogd
belangstelling te wekken. En wat te den
ken van een passage als deze: „W'f zal
hnn aan het verstand brengen, dat het
nodig was nienwe auto's aan te schaf
fen voor alle nieuwe ministers uitgezon
derd voor één, die het wel met de wagen
van zijn voorganger afkon? Dit is een
vrij sterk, ofschoon niet te controleren
gerucht, dat, ook als het vals Is. niet zal
nalaten het wantrouwen der jongeren te
vergroten". Wy hebben dat niet te contro
leren gerucht even gecontroleerd pater
Jelsma kan dat zelf nèg doen bfl de af
deling Voorlichting van het departement
van Verkeer en Waterstaat, by de Ryks
Automobiel-Centrale en bH de Algemene
Rekenkamer en zijn tot de bevind! ïg
gekomen, dat de 10 „oude" ministers in
hun „oude" wagens zijn blijven zitten,
dat de 5 nieuwe bewindslieden In de
rechten en plichten en daarmee ook in de
wagens van hun voorgangers zijn getreden
en dat, tenslotte, wellicht over enige tild
een van deze 5 wagens aan een staats
secretaris zal worden overgedragen cn
door een andere zal worden vervangen
Wij gevoelen niet de minste behoefte
om op een zekere representatievorm ge
stelde dienaren van de Kroon ae "and
boven het hoofd te houden. Wel menen
we ons te mogen afvragen, of net verant
woord is, dat een leider of aan de/e
nu een departement dan wel een groot
deel van de Nederlandse jeugd is toe
vertrouwd zijn toevlucht neemt tot ge
ruchten, „die zelfs als ze vals zijn het
wantrouwen kunnen vergroten". Wanneer
we dan even verder nog een citaat krijgen
opgediend uit „Karakter"; het iS zo.
dat we nu pas een oorlog achter de rug
hebben en ons al weer moeten voorberei
den op de volgende", dan is men zelfs
geneigd naar de telefoon te grijpen om de
schrijver stante nede te kunnen vragen,
of hij er wel zeker van is dat dit citaal
niet aan de Waarheid" in 'plaats van aan
katholieke jongerenblad werd ont-
In zijn beschouwing vergeiykt pater
Jelsma wat God te verkondigen heeft over
het lyden met hetgeen dr Drees had mede
te delen over de leniging van de nood der
natie. Voor het ene gingen de katholieke
jongeren met duizenden door de stromen
de regen naar speciale Vastenmeditaties,
het andere interesseert hun echter nauwe
lijks Men zou hier tegenover kunnen
poneren: stel je voor. dat het omgekeer
de het geval was, of dat de katholieke
jongeren zelfs voor Gods woord al geen
belangstelling meer hadden. Steekhouden
der lijkt ons evenwel het argument, dat
het Evangelie en een regeringsverklaring
toch wel zeer ongelijke grootheden zijn
en men het allesomvattende bezwaarlijk
naast het uiteraard beperkt politieke kan
stellen. Is het verder wel geheel juist te
betogen, dat de reële economische, sociale,
culturele ep morele noden der jongeren
niet genoemd, „laat staan in beginsel ter
oplossing aangepakt" worden, alsook dat
de „vage Indruk" van jonge mensen, door
veel regeerders en politici slechts als toe
komstige soldaten en belastingbetalers te
worden gezien, wellicht niet helemaal ver
keerd is?
Kén men dan zó maar over het hoofd
zien, hoe van overheidswege worden ge
steund en bevorderd de geestelijke ver
zorging In het leger, een zo goed mogelijke
plaatsing in de burgersamenleving na
demobilisatie, de vorming buiten school
verband, de culturele ontwikkeling door
middel van speciale kunstmanifestaties
ten behoeve van de jeugd, de academische
studie via beurzen en voorschotten en de
algemene ontwikkeling vla het onderwijs
in zyn geheel, waaraan tonnen worden
besteed? Veel hiervan mag dan als van
zelfsprekend worden gezien, het is langs
parlementaire weg, dat een belangrijk deel
van dit alles in het leven geroepen. In
stand gehouden en telkens weer verbeterd
en uitgebreid wordt.
Zeker, aan talloze gerechtvaardigde ver
langens dient nog tegemoet te worden
gekomen, niet. in het minst aan de tot
een noodkreet uitgegroeide vraag om
woonruimte voor verloofden en jong
gehuwden. Maar moeten niet tal van wen
sen helaas voorlopig onvervuld blijven,
omdat de armoede van het land en de
dreiging van buiten af die vervulling
thans nog niet of nog slechts zeer ge
deeltelijk toelaten? Een min of meer be
dekte beschuldiging van een tekortschie
ten door Regering en Volksvertegen
woordiging lykt ons te minder op zyn
plaats in een artikel, dat juist belang
stelling voor en medeleven met het wer
van 's lands hoogste colleges vvil weK
Pater Jelsma gelooft toch zelf nie
een F.v.d.A.- of K.V.P.-fractie of zelfs
het
leend.
"V
I*aat men echter serieus na, of de poli
tieke belangstelling onder de katholieke
jongeren nu wel zo opvallend gering 's,
dan komt men op zijn beurt tot de con
clusie, dat het nogal meevalt. Tijdens het
afgelopen weekend hield de Jongeren-
Organisatie der K.V.P een geslaagde
Landdag voor de kringen Leiden en
Haarlem en kwam het topkader van deze
organisatie bijeen op het Vormings
instituut te Baarn om zich onder leiding
van prof. mr Schlicbting uit Nijmegen en
het lid der Tweede Kamer, de heer Th.
Koersen, op „taak en plaats der politieke
partyen in de huidige democratie" te be
zinnen. Ongetwijfeld gaat het hier nog
niet om de katholieke jeugd maar om
katholieke jongeren. Doch daar staat
tegenover, dat een geringe politieke be
langstelling onder oud èn jong geen ver
schijnsel is van vandaag of gisteren. In
1915, toen het socialisme nog in zijn volle
opkomst en in zijn onstuimigste strijd-
periode verkeerde, schreef de Duitse
socioloog Michels zyn standaardwerk
„Parteisoziologie". Hieruit blijkt, dat zelfs
tn die tijd de socialistische vergaderingen
uitermate slecht werden bezocht en alleen
met attracties en lichtbeelden over onder
werpen die bezyden de politiek stonden
een noemenswaardig aantal „belangstel
lenden" kon worden verwacht.
Dit neemt natuurlijk niet weg, dat moet
worden getracht, een grotere belangstel
ling los te slaan. Maar al te weinig is het
onderwys er nog op ingesteld ai wordt
hard gewerkt aan een plan tot modernise
ring de leerlingen burgerzin bij te
brengen. Een beweging als „Dit is leven"
wil de katholieke jongeren van massa
mens tot all round-persoonlijkheden ma
ken, burgers van Kerk en van staat, die
door hun positief christelijk voorbeeld
apostolaatswerk verrichten ten opzichte
van hun omgeving. Allerminst lijkt ons
dit loffelijk streven echter gediend met
een artikel, als het hierbij gewraakte,
dat naar onze smaak meer op stemming
makerij lijkt dan op een poging tot het
kweken van meer begrip en interesse, niet
voor „het politieke gedoe", zoals pater
Jelsma vrij tendentieus schrijft, doch voor
het bestuur van het land en van de in
vloed van het volk daarop.
Schrijver besluit zijn artikel met de ge
volgtrekking, dat de katholieke jeugd al
leen zal meedoen, „indien men erin slaagt
haar een beeld voor ogen te stellen van
politieke bedrijvigheid, welke recht aan
stuurt op het doelwit der politiek: het
scheppen der tijdelijke voorwaarden voor
de vervulling van de zin van ons leven".
Laten we aannemen, dat de katholieke
jongeren onder de vervulling van deze
voorwaarde wèl een collectieve belang
stelling zouden tonen. Maar verlangt
Pater Jelsma met deze ets te stellen niet
het onmogelijke? Hij zal moeilijk staande
kunnen houden, dat een K.V.P. in be
ginsel en activiteit zich niet op het door
hem gestelde doel richt. Als politiek be
langstellende moet hem ook bekend zijn,
dat deze party slechts een minderheid
uitmaakt en moet samenwerken met en
oproeien tegen partijen, die over ..de zin
van ons leven" zeer verschillend denken.
Zijn dagelijkse arbeid in het kader van
het Una Sancta-werk en zyn contact met
de Katholieke Werkgemeenschap in de
P v.d.A., waarvoor hij bij tijd en wijle
lezingen pleegt te houden, zullen he.n
bovendien voldoende irenisch hebben ge
stemd om ervan doordrongen te zijn, dat
zo'n minderheid haar opvattingen maar
niet zonder meer aan een meerderhe d
kan en mag opdringen. In heel veel ge
vallen moet men dus genoegen nemen
met minder dan het volledige beeld, dat
men zou willen scheppen. Wij hebben,
summa summarum, de indruk, dat pater
Jelsma in zijn artikel slechts een aanloop
heeft genomen en een volgende maal min
der theoretiserend doch meer rekening
houdend met de werkelijkheid en de ver
antwoordelijkheid welke ten opzichte
daarvan in acht moet worden genomen,
zijn standpunt nog eens nader en concreter
zal formuleren.
Namens een aantal jongeren,
W. M. A. PETERS.
Het Amerikaanse bureau voor prijs-
stabilisatie beeft met onmiddeliyke
ingang maximumpryzen afgekondigd voor
termyn-wol. De hoogste prys zal 8 3.5314
per lb. mogen bedragen; voor topsoort»*n
is de maximumprijs bepaald op S 4.36'4.
Ambtenaren deelden mede dat nu de
tcrmynhandcl in wol op de katoenbeurs
tc New York, die sinds Januari gesloten
is geweest, hervat kan worden.
De genoemde pryzen hebben niet be
trekking op loco-wol, waarvoor de
algemene prysbeheersingsmaatregeien
gelden. De nieuwe maximumpryzen zyn
gebaseerd op de hoogste Mei-noteringen,
die in de periode van 19 December tot
25 Januari behaald werden en zijn
ongeveer 3 pet. lager dan de hoogste
pryzen voor levering in Maart en onge
veer 1015 pet. lager dan de nu geldende
loco-noteringen op de wereldmarkten.
Op de wolveiling te Londen zette de
prijsdaling van Donderdag zich gisteren
voort, waarbij clothing merinos ongeveer
5 pet. lager kwamen. Medium crossbreds
die Donderdag nog stegen daalden nu
71a10 pet. In sommige kringen wordt
verwacht dat Donderdag a.s. bij de her
vatting van de veilingen, de prijzen nog
verder zullen dalen.
Te Port Elizabeth daalden gisteren op
de wolveiling de prijzen van medium en
short wol scherp met 1015 pet. Kamwol
kwam echter slechts 5 pet. lager.
