Verdeling van grondstoffen
Amerikaans-Britse tegenstelling
verscherpt
Een hobby met 'n ge staart
I
m
BRIEVEN van Jongeren en Ouderen
SHOW DE LA HOLLANDE"
IN HET KURHAUS
B
Het begon in de huiskamer...
Besluit van een hartig
gesprek
Engeland komt in kritieke positie
|De Argentijnse vlag op;
de „Yapeyü"
25 JAAR ERRES-RADIO
Van Meegeren of
Vermeer
J uJileum geschenk voor
Ph ili p sf abri eke 11
Een loei van een
brom...."
GOD EN ZIJN
Herziening der
schrootprijzen
Rijke afwisseling van modemuziek
dans
DTNSDAG 24 *PRTL 1951
FAGINA 4
Op 7 Mei spreekt prof. Coremans
Industriële ramp dreigt
Minder goudmeer goederen
STAKING IN VEENBEDRUF
BREIDT ZICH UIT
GASTEL BIANCO" VANDAAG
BINNEN
KRAPPER
OLIEVOORZIENING
Ongeveer op het niveau van
Duitsland en Frankrijk
VERHOGING BELGISCHE
SPOORWEGTARIEVEN
V
Uit een der brieven:
„Wij zijn een volk van schippers
Het schipperen zit ons in 't bloed,
En toch kunnen wij niet begrijpen
Dat men altijd maar schipperen moet.
Twee a drie per week
Colijn wilde geen antenne
WOLPRIJZEN GAAN WEER
OMHOOG
Het Argentijnse volkslied weerklonk»;
langzaam steeg de blamv-witte nationale
vlag van .Argentinië in de top van de
mast; ook de rederijvlag van de „Compa- j
nia Argentina de Navegacin Dodero SA,
Buenos Aires" ging omhoog en even te-
Ar> o.l 1/ioM vi^nkrvrtn ïau^am
te Rotterdam
Het ziet er niet naar uit dat het ont
slag van generaal SheArlhnr enige ont
spanning heeft gebracht in de Angio-
Amerikaanso controverse betreffende de
verdeling van de grondstoffen. Integen
deel, er zijn goede redenen oni aan te
r-nien, dat de tegenstellingen nog ver-
o«rpf zijn. Kr zijn geen tekenen, die
,»r e*i ivji/en, dat de internationale grond-
'm besprekingen, die reeds verschei-
1 weken te Washington gaande zijn
ie het kader van het drie-mogendheden
n'-?) 'Frankrijk, Engeland, V.S.) voor
e atrolo op de grondstoffen, ül tot enig
r lutfnat gekomen zijn.
Vfiorgover het betreft metalen, text iel-
v. goi« en rubber is nog geen formule
!"V<mden volgens welke de uiteenlopen
de belangen van producenten en consu
menten met elkaar in overeenstemming
gebracht kunnen worden.
De V S. oefenen een doeltreffende con
trole uit op verschillende belangrijke
producten die voor de andere landen
zeer noodzakelijk zijn, zoals katoen, zink
en zwavel. Op hun beurt zijn de VS.
weer van het buitenland en vooral van
liet Britse gemenebest afhankelijk voor
verschillende sleutel producten, als wol,
tin en rubber. Terwijl echter de V.S. een
prijscontrole en toewijzing hebben inge
voerd voor hun eigen grondstoffen, zijn
soortgelijke maatregelen in het Britse
gemenebest niet genomen, zodat de prij
zen van bepaalde producten zeer scherp
konden stijgen. In Amerika is men over
deze prijshausse zeer verontwaardigd, die
men beantwoordt met beperking van de
export van grondstoffen naar Groot Brlt-
tannlë.
Te zelf der tijd hebben de V.S. veran
dering gebracht ln hun politiek van aan
koop met het doel een prijsdaling te
forceren.
Ongetwijfeld heeft Engeland dit mo
ment een ernstig tekort aan zwavel, een
product waarvan een groot aantal tsritse
fndustriën afhankelijk zijn, vooral de ra-
von-, de ehemische- en de rubberindus
trie. Bij uitblijven „van levrtng door
Amerika zal de toewijzing voor de Britse
Industrie met 40 pet moeten worden ver
laagd. De Amerikaanse toewijzingen wor
den per kwartaal vastgesteld, maar hoe
wel van het lopende kwartaal reeds enige
weken verstreken zijn verkeert Enge
land nog steeds in het onzekere over de
hoeveelheid zwavel die door Amenka
zal worden toegewezen.
De Engelse minister van handel, Wil
son heeft dan ook gewaarschuwd, dat
een ongekende Industriële ramp dreig
de, Indine niet voldoende zwavel uit de
V.S verkregen wordt. De Engelse re
gering heeft HO.oeo ton gevraagd, maar
durft slechts op 100.000 ton te hopen.
Do geringe haast, die door de V.S. wordt
aan de dag gelegd, wordt in Britse krin
gen uitgelegd als onderdeel van de mar
chanderingspolitiek.
Zwavel ls echter niet het enige pro
duct, waarvan de positie uitermate crl-
tiek dreigt te worden. De positie van
verschillende non-ferro metalen scbynt
nog ernstiger te zijn.
De Britse minister voor de bevoorra
ding Strauss, heeft ln het Lagerhuis mede
gedeeld, dat Engeland een ernstig tekort
heeft aan nikkel, wolfram en molybde
num en dientengevolge ook aan legenngs-
staal. De toewijzing van nikkel voor de
u iductie van roestvrij staal zal met In
ning van 1 Mei a.s. worden verminderd
tot 7 pet van het niveau van 19a0. De
toewijzing van nikkelanoden zal met oO
oct worden verminderd en het minder
essentiële verbruik van nikkel zal wor
den verboden-
Men zou in Devonshire opnieuw be
rinnen met de winning van wolfram ter
aanvulling van de Invoer. De enige
methode om te kunnen voldoen aan het
herbewapeningsprogramma en aan de
minimum behoeften voor civiel verbruik
ligt in een grotere aanvoer. De Britse
i-eaering hecht daarom de grootste waar
de aan een gunstig resultaat van de
thans gevoerde internationale besprekin
gen, aldus verklaarde de minister.
Een ander teken, dat wijst op een
toespitsing van de controverse tussen
Engeland en Amerika is het definitieve
uitstel van de reis van Wilson naar Wa
shington. die daar juist over deze kwes
ties had willen gaan praten. Hoewel dit
niet met evenveel woorden gezegd wordt,
zou het heel goed kunnen zijn, dat men
in de V.S. de komst van Wilson thans
inopportuun heeft geacht. Wilson im
mers heeft onlangs verklaard, dat het
dwaasheid zou zijn van Groot Brittannië
op dezelfde schaal te blijven doorgaan
met de export van grondstoffen en half
fabrikaten naar de dollarzone. waarmee
hij een waarschuwing richtte tot de V.S.
Engeland zou er dus van af zien zijn
goud en dollarreserves verder te verster
ken en er de voorkeur aan geven de
grondstoffen voor zichzelf te behouden.
In dit kader past ook de mededeling van
de Engelse regering, dat zij van plan is
dit jaar strategische reserves aan te leg
gen ter waarde van 748 niillioen.
Het is echter heel goed mogelijk, dat
Engeland niet bU machte is een doeltref
fende prijscontrole in te voeren, aange
zien het daarbij de medewerking van
de landen van het gemenebest moet heb
ben. Anderzijds zullen deze misschien
makkelijk eieren voor hun geld kiezen,
wanneer blijkt, dat de dollarinkomsten
van het imperium niet voldoende meer
zijn om de nodige aankopen in de dol-1
larzone te financieren.
Het curatorium van de stichting Boy
mans heeft besloten na de lezing, die
prof dr Coremans 7 Mei te Rotterdam
zal houden met betrekking tot de be
schuldigingen, die Jean Decoen tegen
hem heeft ingebracht, gelegenheid te ge
ven tot het stellen van schriftelijke vra
gen, Prof. Coremans heeft er naar aan
leiding van dit besluit evenwel nogmaals
bij het curatorium van Boymans op aan
gedrongen. indien de toehoorders dit
wensen, mondelinge vragen toe te staan.
Op een verzoek van de heer van Beu-
ningen nan prof. Coremans het te Nice
gevonden zogenaamde tweede ..Laatste
avondmaal" naar Rotterdam mee te ne
men en tijdens de lezing te vertonen, zou
door het curatorium afwijzend zijn be
schikt.
Hc-t lig! in de bedoeling van het per
soneel van de N.V. Philips' Gloeilampen
fabrieken te Eindhoven de onderneming
by gelegenheid van haar zestigjarig be
staan ei:n monumentale fontein aan te
bieden. Daartoe was aan een viertal jon
ge Nederlandse beeldhouwers opdracht
gegeven épn ontwerp te maken voor een
monument, dat de band tussen het perso
neel én het bedrijf zou verzinnebeelden.
De jury uit het personeel, die deze ont
werpen moest beoordelen, heeft thans
unaniem besloten het ontwerp „Panta
Ithei' van dc Amsterdamse beeldhouwer
Hubert C. M. van Lath te bekronen.
Naar de mening van deze jury, die werd
bijgestaan door de beeldhouwers M?ri
i sJiJgCMridClU UUUi UC ycciuuuuwcio
De E. V. C. heeft ogenschijnlijk weer S Andriessen en prof. V. P. S. Esser en de
.1 - 4- .vamaw I T f IT plff V P 1 PT"11 flït ITlt-
wat successen in de Drentse venen, want
de staking die daar enige dagen geleden
is uitgebroken breidt zich nog steeds ver
der uit. In het Roswm,keierveen en ln
het Weerdimgererfscheidenveen ligt het
wenk thans geheel stil, terwijl de sta
king in het Emmererfseheidenveen ook
al practisch algemeen is. Het werk ligt
stil op ongeveer zestig machines. Naar
schatting neeft de staking zich momen
teel uitgebreid tot 6 a 700 arbeiders,
hoofdzakelijk bestaande uit E. V. C.-ers
en ongeorganiseerden.
Op alle mogelijke manieren bracht
men de boel in de war te sturen in de
venen. Zo trokken ongeveer honderd
stakers naar een persmachine te Em-
mererfscheidenveen, waar nog gewerkt
werd, door de vervener zelf met zijn
zoons en een aantal arbeiders, .die geen
behoefte aan die staking hadden. De
stakers dreigden evenwel dc machine te
zullen vernielen, indien het werk niet
werd neergelegd. Onder dwang heeft
de vervener hieraan toen gevolg gege
ven.
architect L. C Kalft „verdient dit ont
werp de bekroning in hoge mate, omdat
het niet alleen voldoet aan de gestelde
eisen, maar omdat het bovendien inder
daad van internationale allure is en een
uitnemende indruk geeft van het peil der
tegenwoordige Nederlandse beeldhouw
kunst".
In het ontwerp krijgt het bedrijf ge
stalte in drie opgaande en met beelden
bekroonde zuilen, die gedragen worden
door 24 figuren in hoogrelief. voorstel
lend het personeel in zyn geledingen-
Het troepenscihip „Castel Bianco" wordt
heden in de namiddag voor Hoek van
Holland verwacht. Onvoorziene omstan
digheden voorbehouden, zal de ontsche
ping van de opvarenden morgenochtend
3 uur beginnen in de haven van Rotter
dam.
voren was de Nederlandse vlag onder de
tonen van het Wilhelmus omlaag gegaan.
Dat betekende de overdracht door de
bouwers van het prachtige 11.540 b.v.t.
tellende m.s. „Yapcvü" aan dc Argentijn
se eigenaars.
Deze overdracht geschiedde tijdens een
korte plechtigheid in de rooksalon van
dit schip, dat voor deze gelegenheid lig
plaats had gekozen aan de Parkhaven te
Rotterdam bij de Tunnel en niet zijn
flanken hoog uittorende boven de om
geving.
Toespraken werden daarbij gehouden
door de heer C. v. d. Giessen, directeur
van de N.V. C. v. d. Giessen Zonen's
Scheepswerven te Krimpen a.d. IJssel, de
werf waar dit schip is gebouwd; door de
heer ir M. H. Damme Jr., directeur van
„Werkspoor" N.V. die in samenwerking
met de werf het ontwerp van het schip
verzorgde, Verder sprak dr Charlos A.
Pardo, vertegenwoordiger van het Ar
gentijnse ministerie van transport, die
namens zijn regering het schip aanvaard
de en daarbij zijn dank uitsprak aan dei
bouwers.
Natuurlijk was ook de kapitein van de i
„Yapeyü". Hugo Minck, een Argentijn
van Duitse afkomst, aanwezig bij deze
overname, terwij! de heer Ignacio' Bunge
chargé d'affaires van het Argentijnse
gezantschap in Den Haag, en diens echt
genote onder de genodigden waren, even
als de Argentijnse consul in Rotterdam,
de heer A. Bertin Rella.
Het lag in 'de bedoeling, dat de
„Yapeyü" heden naar Hamburg zou ver
trekker. Vandaar gaat men naar Spanje
en Italië, om emigranten in te nemen
voor Argentinië.
De „Yapeyü" is speciaal bestemd voor
het vervoer van emigranten v:ui Europa
naar Argentinië en toeristen in de om
gekeerde richting. Het schip biedt
plaats aan 800 passagiers, terwijl
de bemanning uit 158 koppen bestaat.
Nog twee zusterschepen van de „Yapeyü"
zijn bij de Maatschappij „Schelde" te
Vlissingen in afbouw en zullen binnen
kort hun proefvaart beleven.
De olievoorziening van de wereldl
vooral, wat betreft zware stookolie, wordt
geleidelijk krapper als gevolg van de ge
deeltelijke sluiting van de grote raffina
derij van de Anglo Iranian te Abadan.
Hei productieverlies wordt geraamd op
gemiddeld 400.000 barrels per dag en dit
reeds gedurende een week. Bovendien
wordt de positie van andere maatschap
pijen er door getroffen, aangezien aeze.
zoals de Koninklijke Shell afnemers
waren van producten uit Abadan. Deze
maatschappijen wenden zich nu »ot
andere mogelijke markten, b.v. de Gun
en het Caribische gebied.
(Van onze speciale verslaggever)
Op de eerste Mei van het jaar 1926 werd voor notaris Bouche te Gravenhage
de oprichtingsacte verleden van de Firma Van der Heem en Bloemsma, maar
wanneer iernand toen nan Meneer Leo" of „Meneer Pietvoorspeld had, w> toa
voor bedrijf zij hun 25-jarig jubileum zouden vieren, zou men deze profeet waar
schijnlijk medelijdend een glaasje water hebben aangeboden.
Want tussen het radiofabriekje van 25 jaar geleden aan de Johan Maetsuycker-
straat in Den Haag en het hypermoderne glas-en-beton fabriekspand met de 1400
arbeiders aan de Maatvweg (onder Voorburg) bestaat nog wel enig verschil.
En met alle respect voor „Meneer Piet": hij was toen nog maar een H.B.S.-vlegel,
die bovendien op die H.B.S. helemaal niet uitblonk, omdat ie zich alleen voor radio's
interesseerde, en „Meneer Leo" stond een jaar later weliswaar aan hel hoofd van ae
eerste hortende montageband voor radiotoestellen, maar hij riep zich hees tegen de
„monteurs", die geen condensator van een lamp konden onderscheiden.
95
„Dal -ging toen zo", vertelde de Direc
teur van deze op een na grootste radio-
fabriek in Nederland „Iedereen had een
hoop radio-onderdelen voor zich en dan
riep ik: allemaal kijken! Ieder neemt nu
in z'n rechterhand dit strippie.... steek
het allemaal eens omhoog.... juist! En
dat bevestigen we nu allemaal met dit
boutjeEnfin, het was hopeloos en
de helft van de tijd werd het werk
stopgezet, want dan kwam er een reiziger
of zoiets en moest ik roepen: allemaal
even wachten nu.
Dan lag de fabriek stik/begrijp je wel.
Het mooiste was bovendien, dat er nooit
één speelde, wanneer ie afgemonteerd
wasde hele radiotechniek stond
nog in de kin herscheen en, en dan ging
je daarnè uitpluizen, waar het 'm in
In de Staatscourant van 23 April is op
genomen de Prijzenbeschikking schroot
1951 II waarbij voor geslagen en v 8
goten schroot zowel ln chargeerbarc^ als
in onchargeerbare en/of ong (J
staat de prijzen worden herzien, rev
onsenomen een bekendmaking van de a
rectievan het Centraal Rijksbureau hou
dende bepalingen ten «irrienr van
voorraden, die door schroot producenten
en schroothandelaren ten hoogste mog«h
worden aangehouden t.w. het tota^ van
hun productie resp. afleveringen geduren
de de laatstveriopen 3 ka endermaanden
met dien verstande, dat zy te allen tijde
een totale hoeveelheid van ten hoogste
25 ton in voorraad mogen hebben.
De hierboven bedoelde prijsherzienin
gen brengen de prijzen van schroot ln Ne
derland op ongeveer hetzelfde niveau ais
waarop deze in de belangrijkste naburigs
staalproducerende landen Frankrijk en
Duitsland liggen.
Door handhaving van het reeds be-
staande exportverbod en regelmatig
zicht op de strikte naleving van de voor-
raadregeling, za! aan achterhouding van
schroot met kracht een einde worden ge
maakt. Producenten en handelaren die tot
dusver regelmatig en in voldoende maïs
schroot tegen de vastgestelde prijzen ver
kochten, zullen van deze voorschriften
met betrekking tot de voorraadvormlng
uiteraard generlei hinder ondervinden.
Tenslotte {IJ nog vermeld, dat aan hen,
die gemengde partijen ongesorteerd of on-
chargeerbaar schroot ten verkoop aanbie
den, in zeer bijzondere gevallen geheel of
gedeeltelijk dispensatie van de Prijzenoe-
-ichikking schroot 1951 II kan worden ver
leend op grond van het feit, dat een der
gelijke partij zoveel bruikbaar materiaal
en'of non-ferro metalen bevat dat hand
having dezer beschikking een grote onbil
lijkheid jegens de verkoper zou opleveren
rleven rangschikken, beoordelen en beantwoor-
den, valt niet mee. Als wij deze keer toch ge
deeltelijk een poging wagen nog steeds, maar
dan ook voor het laatst! naar aanleiding van
ons betoog over „De Jongeren en de Politiek in dit
blad (31 Maart LI), dan ls dof wegens het belang van
het onderwerp. Dit onderwerp was eigenlijk niet in
de strikte zin des woords politiek. Het ging over liet
gebrek aan politieke belangstelling bij een bepaalde
groepering. Bij het onderzoek naar de oorzaken daar
van werd gewezen op enige ernstige lacunes in het
huidia politiek bedrijf-, lacunes die met alleen «£1 poli-
tiek doch ook uit menselijk en christelijk oogpunt
beschouwd, verontrustend zijn. In zoverre pos.
onderwerp o.i uitstekend onder het motto „God en
Zijn wereld". Een persoonlijke politieke oveJuiJ"jP
kwam in deze rubriek, voor zover wij weten, nooit
doorschemeren Dat zou ook buiten <j« vatten^
Wij willen slechts pogen een weinig licht te laten
schijnen over de concrete verhouding tussen God en
de wereld, die Hij geschapen en «erlost heeft Daaiby
zou men. dunkt me. niet goed doen de ^htbitndei
avastvallio weg te houden van bepaalde feiten en
situaties hl die wereld, van welke aard ook, die naar
diepste overtuiging met deze verhouding in stnjd zyn.
Het is misschien dienstig djt te overwegen, alvorens
men tot dr lectuur van enkele brieven overgaat en
alvorens men kennis neemt van de uiteraard sum
miere antwoorden, welke hier en daar werden toe
gevoegd.
EEN JONGERE: Wel mee eens. maar praktische
moeilijkheid.
Uw artikel ging over het weinig geïnteresseerd zijn
van X teTge'mfnsfn, met name van de katholieke jonge
ren, ül het politieke leven van deze dag«l.
Het zi 1 mil als R.K. negentien-jarige verguna.
aanlaaSe drt zeer actuele probleem, enige punten onder
Uw 'zeer gewaardeerde aandacht te Kr^"®ePl actief
Het is m.i. onvermijdelijk, dat er. bij Mn bwusten artier
meeleven met het politieke leven in deze tijd door jong
Nederlanden;, die van nature toch al enigszins
listisch aangelegd zijn getuige het grote aantal
partUen en partijtjes grote verschillen in opva i -S
OTDitaais' mi. helemaal niet betreurenswaardig, daar dit
toch ook een -zeker bewijs geeft van de geestelijke zeu-
uerkzaamhetd in brede lagen van ons votk.
Toch rilzen op dit punt. voor een Jonge Rooms-Katholtek
moeilijkheden. Als karakteristiek voorbeeld wil Ik luer
noemen, de politieke gebeurtenissen in de na-oorlogse tya
I c. het zg. Indonesische vraagstuk. Een R.K. stem
gerechtigde stond ln deze zaak wel voor een zeer moeilpke
iteuze. Immers, waar hij aan de éne kant zich verplicht
voelde om zim stem uit te brengen op bv. de R.K. dissi-
dentenlijst-Welter. stond aan de andere kant het vermaan
hef Hoogwaardig Episcopaat om de Katholieke een
heid belichaamd hier in de K.V.P. op politiek terrein, te
- sommige preekstoelen af
t verdoemenis
van die dagen
Hpwaren welk vermaan van BummiKv prtseiksuuvueH a
zelfs werd aangevuld met bedreigingen met verdoemenis
e d zoak in het R.K. Weekblad ..De We"
hef toch wel met mij eens zijn, dat dit wel een
zeer moeiltike keus was; aan. de éne kant zijn geweten
Ita st™gerechtigd Nederlander en aan de andere kant
r!~t ^5'"° a« van de Bisschoppen.
Tir rr zeer wel van bewust dat dit een zeer op
ichzelf slaand gill is, doch het is U toch zeker wel
hlii^nri S el ook btl de Rooms-Katholleken, grote ver-
schüien ta 'opva^ngeS bestaan van de ge
volgde en nog te volgen regering, weüte qqo. ae k.v.i
politiek gebied plus het desbetreffende BifiSC^pï^ihKe
vermaan, niet aandurft, kan ik ml) J ri^ar dU
alhoewel dit natuurlijk niet goedje keurenis. daar dit
e£n vluchten voor de moeilijkheden betekent. Hieruit
volgt dus, dat hij of zij zich helemaal niet meer met het
Naar de Belgische dagbladen 'berichten
heïft de Na Uonale Maatschappij der Bel-
gische Spoorwegen aan ^t^mmstene
van verkeers goedkeuring voor
spoorwegtarieven s u de t
gelegd. Op frizgersverkeer met f
lkenemeetS5 pVworden verhoo^^uü-
A met 7,?- pet
\roigi nusi uwt tixj y"v v~
politieke leven gaat bemoeien
9
Wat die praktische moeilijkheid betreft: ik geloof
niet, dat in deze brief de kwestie helemaal zuiver ge
steld werd. Ik wil de mogelijkheid van een gewetens
conflict niet graag onderschatten» maar van de andere
kant geloof ik ook niet, dat de heer Weiter het de
katholieken van Nederland duidelilk heeft gemaakt,
dat zijn handelwijze de enige mogelijkheid was. Het
zezag van ons Episcopaat woog in deze tocb wel veel
zwaarder dan de vrij discutabele argumenten van
Welter cn dc zijnen. Bovendien moet men niet ver
beten dat bij een gewetensconflict als het inderdaad
een gewetensconflict is - de kerkelijke leiding ook
metterdaad leidinggevend moet zijn Voor een katho
liek is het niet vreemd, dat op welk tevensterrein ook,
zijn geweten geleid wordt. Dat dit de politieke belang
stelling van een geïnteresseerde doet afnemen of ver
dwijnen, lijkt mij eerder het gevolg te zpn van een
persoonlijke (zeer betwistbare) keuze dan van een
opgedrongen noodzaak.
EEN OUDERE: Jeugd moet zwijgen!
„Uw artikel veergeet' mij dit gebrek aan waardering
was beneden alle criüefc.
Wie bedoelt U hier met de jongeren: blijkens de woor
den „toekomstige soldaten" en „toekomstige betokting-
betalers", dus schooljongens of. jonge werkluiI van
laar En moeten deze grote kinderen nu ineens veretan
hebben van politiek?! Moeten z« d« land
politieke omstandigheden van liet ogen3lik n o y
kunnen begrijpen? Moeten zij de oolitieke
in hun politieke jongam-eigenwiishetd t®Een de P ak.
mogelijkheden van het ogenblik? WjA doen!
keliik af wat onze politieke vo^lwa6;sen voorman:"e_
Wist U een andere mogelijkheid dan '"j van R te»en
Welnu zwlig dan maar zet de katholieke Jeugd niet tegen
onze politieke verantwoordelijke mensen op. U voedthen
zo op tot ontevredenen, rijp wordend voor pesslmi«™e,
communisme en nihilisme! naar
Het is voor U drommels gemakkelijk om eon Paar
zinnen over ideale politieke toestanden neer ter schrijven,
maar ook U geeft niet aan, hoe deze in de kortste keren
te bereiken zouden zijn'. „Herzin
Wat kan de regering nu aanvangen met Uw „wfera
der jongerengeneratie?" Laat die jongeren voorlopig g
studeren in hun vak of op school en wijs er hen op.
ze nog lang niet toe zijn aan politieke Tr0,'!dlgj)jJ .inf, de
Het is voorts absoluut onwaar, dat de Regering
noden der jeugd over het hoofd zie^t. Denkt U
eens na over hetgeen geschiedt op het gebied tan
WEn "wat nog erger ls: „Een of andere duistere meneer
is dit nu laster of niet? Wat mankeert er aan de
kwaamheid van die man? Moest Romme zonder
trouvaille de Regeringscrisis nog hebben doen.
bestaan, of teruggekomen ziin op ziin biede basis.
I! dan liever gewild een kabinet rood-rooms.
Nee, beste Pére. door de Jongeren zo m het
komen, kweekt U geen „karakter" bJj de Jongeren. Hoe
is ons karakter Jaar geleden gevormd? Door ons over
het paardje te tillen? Door in alles net,te.doem
het toen allemaal .wisten of „moesten weteii
door ons OD onze studie te wijzen, op onze
ontwikkeling en door ons verder een religieuze opvoeding
te geven enz.".
Dat de „grote kinderen" (ik dacht aan de groep J an
ongeveer tussen de 18 en de 25 Jaar) „nu me ens
stand moeten hebben" van de politiek zoals die zien
nu in feite voor onze ogen afspeelt, zou ik niet gra b
durven beweren. Integendeel, ik meen. dat zij vr
(in zover zijn zij er even erg aan toe als de meeste
ouderen!) geen verstand van kunnen hebben. En aai
precies het punt, waar het om gaat en waarb 3
weinig steekhoudend ls op te merken, dat de jongeren
hun mond moeten dichthouden en maar netjes moeten
gaan studeren. Voor zover het studenten zyn kan
die ijverige studie uiteraard alleen maar trienen.
Voor zover zij werkzaam zijn in een bepaald b 1
zal geen mens ontkennen, da. zij in dat beroep
best moeten doen. Dit geldt overigens evenzeer voor
ouderen als voor jongeren. Dat de opponent ecmer
hieruit meent te moeten afleiden, dat deze
zich maar op alle mogelijke manieren buiten de politiek
moeten houden, is onbegrijpelijk voor leder, die oe
denkt, dat de politiek hen van tyd tot tijd uit hun
studie of hun beroep pleegt te halen, om op vrij
troosteloze wijze de gemeenschap te dienen of te ver
dedigen. Misschien meent de opponent ook nog, dat zy
moeten zwijgen en zorgvuldig ogen, oren en mond
gesloten moeten houden, als zij willen trouwen en ais
de huidige politiek (door welke barbaarse en soms
onvermijdelijke oorzaken ook) er niet in slaagt hun
redelijkerwijze mogelijk te maken. In die geest moet
het voor de opponent wel drommels gemakkelijk zyn
een paar zinnen neer te schrijven!
„Wist U een andere mogelijkheid dan die van
Romme?" wordt mij toegevoegd. En in de ver
onderstelling, dat ik hei niet wist. wordt ook mij dan
door deze furieuze briefschrijver het zwijgen opgelegd.
Uit het verloop van de informatieve arbeid van prof.
Romme bij de laatste kabinetscrisis ls overigens wel
komen vast te staan, dat prof. Romme zélf heus wel
een andere mogelijkheid zag. „Politieke" omstandig
heden hebben hem echter belet deze andere mogelijk
heid te realiseren. De oprechtheid en meer dan gewone
bekwaamheid van prof. Romme staan voor onder
getekende buiten alle twijfel; men kan er intussen
echter van overtuigd zijn. dat Romme nog veel méér
had kunnen doen en zou kunnen doen in 's lands be
lang indien de politiek, waar hij midden in zit. niet
zou 'lijden aan het gesignaleerde kwaad. Nu was er
Inderdaad wellicht alleen nog maar de mogelijkheid
van de politiek duistere figuur die toch in elk geval
wel zo duister was. dat zij eigenlijk door niemand als
representatief of als exponent erkend kon worden. Dit
moet men niet prof. Romme kwalijk nemen of degenen,
die het vóór hem geprobeerd hebben; dit moet men,
dunkt me, echter wel „de politiek" kwalijk nemen.
Een kabinet rood-rooms schijnt intussen wel het
ergste politieke gedrocht te zijn, dat opponent zich op
het moment kan voorstellen. Hoe hij dat zo meent,
wordt echter niet duidelijk gemaakt. Zodat we dit
punt, evenals de vaderlijke vermaningen om niet de
jongeren naar de mond te praten, hen niet over het
paardje te tillen of op te zwepen, maar beter naast
ons neer kunnen leggen als zijnde onvruchtbaar voor
de discussie.
EEN JONGERE: „Ik houd myn hart vast".
„Ik houd mijn hart vast als ik mijn Jonge kameraden
over politiek hoor praten. Kén dat nou niet anders? K
weet, dat het dom is wat zij er dikwijls allemaal uit
kramen, maar we mogen toch niet het feit over het hoofd
zien, dat zéér velen er zó over denken Hoe komt net,
dat zij zo weinig vertrouwen hebben en dat )e hun maar
zo moeilijk dat vertrouwen bij kunt brengen? Ik geloof
dat de zaak goed gezien hebt. Wat we nodig hebben is
een grootse, eerlijke politiek, zowel voor het binnen- als
voor het buitenland, en wei zó. dat de goedwillende
jongeren gaan begrilDen en steunen. Nu is niemand
enthousiast, althans ik ken er geen, maar als er wat
vaart, overtuiging en eerlijkheid in kwam. dan zouden
duizenden Nederlandse jongeren ook de politiek ais hun
eigen zaak beschouwen".
Tenslotte: „DIT is Leven".
Het ls jammer dat er tn sommige brieven niet in
gegaan wordt op het betoog zelf, dat twee weken
geleden in deze kolommen stond. Er wordt hier en
daar alleen vastgesteld, dat schrijfster het met ge
noemd betoog niet eens ls; voor de rest wordt dan
het grootste deel van de brief gevuld met vragen en
stellingen omtrent het jongerenwerk van pater Wes-
seling en ondergetekende, waarover het helemaal niet
ging- Vooral jammer is het, dat enkelen dit jongeren
werk zo uitermate oppervlakkig blijken te kennen.
De bedoeling van het eerste artikel over „Jongeren
en de Politiek" was zeker niet, de jongeren enthou
siasme bij te brengen voor de politiek Ik schrijf in
deze krant niet speciaal voor jongeren. Ik schnji
voor hen, die belangstelling hebben in de onderwerpen
die ik behandel, onverschillig of de lezers jong zUn
of oud. Ook voor ouderen kan het belangwekkend zijn
eens tets te lezen over de feitelijke situatie bij de
jongeren. Ik spoor de jongeren niet aan om niet met
de politiek of met de regering mee te doen; ik con
stateer slechts, dat ze In feite veelal niet mee doen en
probeer daar de oorzaken van te achterhalen. Die oor-
zaken trachtte ik in het bewuste artikel aan te wijzen
en ik probeerde mijn mening zo duidelijk mogelyk toe
ie lichten. Als men het er niet mee eens is, uit
stekend, maar laat men het dan weerleggen.
Wat de opmerkingen over „DIT is Leven en ae
jongeren van „DIT is Leven" betreft, kan Ik kort zyn.
Deze jongeren zouden volgens sommige corresponden
ten niets anders doen dan een beetje enthousiast zijn
onder elkaar, van tijd tot tijd met een of andere leuze
zwaaien en de rest van hun tijd vullen met praten.
Dan kent men de feiten toch niet'pP„ifn'ribfvlp"
zouden niet tot daden komen. Hoe w beweer
wordt zelfs in één der brieven zonder me«r ^weerd
dat ze niets voor daden voelen »g
de indruk verschaft alsof al die 1 „DIT
Is Leven" bij de briefschrijfster te biechten zyn ge
weest „Waarom niet in plaats van alleen maar praten
eens actief beginnen met iets - agf iemand
rich af. Hebt U wel eens sohoordvandie drieduizend
jonge paartjes die door middel van de beweging aan
woonruimte zfln geholpen?ls men geneigd terug te
vragen. Weet rnen hoeveel jongeren geïnspireerd dooi
DIT is Leven". ingeschakeld hebben in allerlei
organisaties? Is het ibekend„ h°evee] jongeren, door
DIT is Leven" daartoe aangespoord, tot regelmatige
i'ezing van het Evangelie rijn overgegaan? Heeft mer
nooit iets vernomen van een groep jongeren van da'
alsmaar pratende „DTT is Leven" die, als vliegend'
-olonne ln de parochies van Amsterdam werkzaam
tientallen jonge nonpaschan'ten tot de Kerk terug
brachten? Meent men zich van een ernstig gesprei
onder bekwame leiding tussen katholieke jongens ei
meisjes over de geheimen van ons gelooof af te kunne1
maken met de opmerking- dit ls alleen maar praten
Wil men iets steekhoudends tn het midden brenge
of anderen van hun ongelijk trachten te overtuige;
dan moet men zakelijk op het geschrevene en op d
argumenten ingaan, of met tegenargumenten kome
men moet er dunkt me, geen dingen bijhalen die
niets mee te maken hebben, zoals ln dit geval b
de beweging „DIT ts Leven": en als men Iets dergelij'
er toch per se bij wil halen, dan moet men zich m
van te voren goed op de hoogte stellen van de feite
s. JELSM&
zat.De mensen luisterden toen nooit
erf de klank g-oe-d was, maar alleen naar
het brom^ n en fluiten. Gelukkig waren
er toen van die verknochte zielen, die
het altijd mooi vonden, als het maar van
Van der Heem kwam. Ik vergeet nooit
de demonstratie bij de man, die ons de
kastjes leveren mocht. Hij demonstreerde
het ding voor een behoorlijk gezelschap.
En brommen! Een loei van een brom!!
Ik kneep m'n tenen dicht, van de erger
nis, maar die goeie man springt op me
toe en roept verrukt: „Hóór de macfainc-
toon eens!"
Eigenlijk is het achteraf allemaal vre
selijk simpel gegaan: de gepensionneerde
majoor P. H. J. van der Heem (in '33
overleden) had een jongere broer L. W
van der Heem, die als officier bij de
verbindingsdienst had gewerkt, maar
later ontslag nam en tevens een zoon,
Jan, die toen nog op de H. B. S. zat,
maar zich hevig voor radio-amateurisme
interesseerde. Toen eaf met vereende
krachten ten huize van de Van der Heem3
eindelijk een kastje in elkaar geprutst
was, waar geluid uit kwam (voorlopig
heel veel storingen, seinen, hele kenne.s
Mexicaanse honden en de concerten van
de radiozender Idzerda in de Beukstraat!),
geraakte heel de familie geïnfecteerd.
Men bouwde nog een paar radio's voor
familieleden en vrienden (tegen kost-
prijs), tot de vraag zo groot werd, dat
men als proef een behoorlijke winst
calculeerde (in de verwachting, dat de
aspirant-koper daar tóch niet in zou
trappen).
Die trapte er wel in. Ir J. Bloemsma.
ook een oud-militair-, werd aangetrok
ken, omdat die toen inNederland een
van de weinige radio-ingenieurs was en
voor men het zelf goed en wel besefte,
was men met een paar mille, een ..hoop
lef" er. een enorme energie de fabriek
begonnen. Voorlopig nog in de huiskamer
met een productie van 2 5 3 per week
zoals er toen in Nederland honderden
amateurs waren, die met kristaldetectors
en .buitenboordspoelen" Zeesen. Daven-
try, Hilversum en Huizen uit de lucht
toverden.
Het jaar daarop, in 1927, exposeerde
Van der Heem en Bloemsma op de
„IRTA" in Amsterdam zijn nieuwe
„H&B V-super" en verkocht er een aan
minister Colijn voor t 1000. Colijn wilde
geen antenne op zijn dak en deze super
had een ingebouwde ra am vanger. De
firma gaf toen een reclamefolder uit,
waarin ook enkele persstemmen de lof
van dit „fijnbesnaard instrument" zon
gen. Het toppunt van lyriek vormde
deze vetgedrukte zin- „Waarlijk dit-.--
is geen radio meer!" --
Belangrijker dan Colyn's goodwill toe
hele IRTA was jaloers) werd echter cte
ontmoeting, die men op die p®i"
ling had met de firma Stokv^ a "Ot
terdam. Deze technische
grootste uit W.-Europa, ^€n ons
verzekerde) had tot ^an e oWal
radio's gekocht, maar maakte met Van
der Heem de afspraak- dat deze exclu
sief voor de „Erres 20U gaap werken,
j waarbij zij de alleen verkoop zouden
krijgen.
Men breidde uit, verhuisde, verhuisde
andermaal, bouwde in 1938 eindelijk
voor het eerst zelf.
Naast het winter- en najaasrsseizoens-
artikel de radio, zocht men naar een
ander product, dat geen enkeie
seizoenbeweging had en zo kwam de
Erres stofzuiger. Deze „zoog" weer
andere producten aan: de .eiectromoto-
ren uit deze stofzuigers brachten de
directie namelijk op electrisdhe hand
boor-machines, dito vloerwrijvers, ven
tilatoren en na de oorlog op de
Solex".
De productie van electromotoren werd
verplaatst naar Utrecht (350 man perso
neel), de Solexfabriek („De Kroon")
werd ondergebracht in een voormalig
Van der Heem-pand in Den Haag (200
man), terwijl aan de Maanweg uitsluitend
radio's, versterkers, televisie-toestellen,
telecommunicatie-apparaten, stofzuigers
etc. en de motoren van de „Solex" ver
vaardigd worden.
Een ons geluk
Het fabriekscomplex aldaar wordt mo
menteel andermaal uitgebreid (o.m. met
een laboratorium en een grote nieuwe
loods, die op 1 Mei de receptie-gasten zal
moeten bergen, maar thans nog niet ge
heel gereed ls) en ln de laboratoria be
reidt men zich voor op de productie van
radarapparaten.
.Meneer Leo", die nog altijd heel erg
gewoon" Is. al is ie samen met zijn neef
ÜMeneer Piet" de grootste particuliere
werkgever van Den Haag, en al staan ze
aan het hoofd van de grootste stofzuiger-
fabriek van Nederland en al ponste men
tijdens ons bezoek al eeri getal in he.
motorblok van een solex, dat boven de
50.000 lag, meneer Leo dan, pruttelde een
beetje tegen met het verhaal hoe het ..al
lemaal begonnen was", want dat had te
al 5000 keer verteld, maar de groei van
dit grote bedrijf blijft een Inspirerend en
zeer leerzaam voorbeeld van industriali
satie.
„En vergeet niet", zei h(j, „dat een óns
geluk meer waard is dan 'n pond verstand.
We hebben onze portie moeilijkheden
ruimschoots gehad, maar we z(jn er altyti
recht op af gegaan
Of de methode, die wij gevolgd hebben,
tin s nog mogelijk Is Kijk eens wij
hebben nooit over winst geprakkezeerd:
allj^s ging weer de zaak in en dat gaat nu
niet meer.... Op de eerste plaats zitten
we momenteel met een markt van schaar
se grondstoffen en stijgende prijzen, en
een planmatige Inkoop is onmogelijk en
daarnaast heeft practisch Iedereen Hqui-
diteitsmoeiüjkheden
Overigens, ben ik geen man. waar ;e
meelij mee moet hebben, hoor.... !k zie
de toekomst voor ons bedrijf zonnig in
televisie en radar staan momenteel pas in
de kinderschoenen en volgens mij kan
Nederland in deze op de wereldmarkt de
concurrentie van Duitsland en Engeland
aan. Neem onze stofzuigers: we exporte
ren veel naar Canada (ongeveer een derda
van al onze producten wordt geëxpor
teerd) en houden het daar to«i maar vol
tegen de Amerikaanse concurrentie Wan
neer het om dergelijke sterk arbeidsinten-
tieve producten gaat. winnen wij het nog
altijd..,.
En wat dat feest betreft, waar ik nu
eenmaal niet onderuit kan feestvarken
zijn valt overigens niet meel dit alles
wat u hier ztet, is het resultaat niet van
die of die directeur of ingenieur zus of
zodat hebben we allemaal samen ge
maakt. met het hele personeel...
Een reportage over een fabriek van der
gelijke ingewikkelde electrische appara
ten zou hoe interessant ook ons te
ver voeren, maar wanneer men met de
lift dwars door dit enorme complex heen-
snijdt cn later ook over de montage
verdiepingen loopt, tussen rijen zware
machines langs honderden arbeiders en
arbeidsters, wordt men tocb wel een
ogenblik stil bij de gedachte dat dit begon
in een huiskamer ergens in Den Haag.
„Zien jullie allemaal dit strippie....
steek het allemaal eens omhoog
Op 1 Mei a.s. wo.dt een bronzen beeld
onthuld, dat symbolisch de ontwikke
ling van dit bedrijf zal voorstellen.
Waarin de bloei van dit bedrijf zijn bron
zen symbool vinden zal is tot nu toe nog
het geheim van de beeldhouwer Albert
Termote. maar misschien schrijdt de sym
bolische figuur wel van de „broodtrom-
mel-1928" zoals het Van der Heem radio
product tn 1928 thans met weinig eerbied
voor het verleden genoemd wordt, naar
de K. Y. 509 („geen toestel, maar een
fijnbesnaard instrument"), uit de meest
recente serie.
Men wilde met de feestelijkheden nog
eens zo'n antiek geval opdiepen en plaat
ste daarvoor een advertentie. „We hebben
het moeten losbranden", zegt meneer Leo.
„het ding speelde warempel nog en da
bezitters wilden er eerst niet van af
Een serie recepties, een feestavond ln
de Houtrusthallen voor het personeel en
de Solex-Rallye naar Schiphol, waar men
een 3 4000 bromfietsen verwacht zullen
hoogtepunten zijn van dit 25-jarig inspi
rerend jubileum.
Twee jeugdige pianisten, tezamen nog
geen vier en twintig jaar oud, luidden
met een muzikale ouverture de demon
stratie van Nederlandse mode in. die
onder het motto „Show de la Hollande"
m het Kurihaus te S oh even-in gen gehou
den werd.
Een collectie mantelpakjes, óeux-
Pièees en robes de jour, gecompleteerd
door hoeden van Katja Robinski, waarbij
vooral de aparte kleurencombinaties en
de bijzondere verwerking van het mate
riaal opvielen, verplaatsten ons na deze
inleiding reeds geheel in het sprookie der
mode in al haar verscheidenheid-
Tailleurs van dunne, soepete wollen
stoffen in gedekte tinten, waarbij grijs en
zwart de kroon spanden en jollen voor
jaarsjurkjes met een slanx arkledend sil
houet, waarvan de eenvoudig^ tyn door
enkele kleuraccenten in de garnering ver
levendigd werd, demonstreerden ons wat
voor de Nederlandse vrouw in het genre
der speciale dag-kleding zoal wordt ge
bracht.
Bij modieuse kleding voor ochtend en
middag is een goed verzorgde dag-coif
fure een noodzakelijkheid.
De drie Haagse kappers, de heren H-
var» Buuren, J. A. F. Gisolf en J. de Vree,
lanceerden een groot aantal variaties in
„ligne des oiseaux"-stljl, die goed harmo
nieerden met de modieuze lijn der toil-
letten en hoeden.
Fourrures vai. Maison van Essen uit
Leiden wisselden de mode-créaties in
fraaie weefsels af. Vlotte drie-kwart jas
jes, van gevarieerde bontsoorten ver
vaardigd, werden daarbij getoond als
t igende lente-dracht in bont.
De' fa Hessels, die de verzorging van
et se'"' -' op zich had genomen, toon-
'e v n !,"t genre dei- geklede
■slaagde nouveauté'»,
rrer ülus"-sohoentje, kreeg
achter bij de hak een garnering van
enkele kleurige veren en een créatie in
snéde met sierlijke leest prijkte met een
grot parel op slechts één sohoen.
Na de demonstratie van cocktail- en
avondtoiletten kwamen de kappers weer
in actie. Bij speciaal gecreëerde robes
lanceerden zij een aantal avond-coiffures,
die met ornamenten van veren, gelakt
haar, nylon en zelfs vossenbont waren
versierd.
Naaldslauke parapluutjes met fraai be
werkte knop bracht de fa. Laboyrie al»
nieuwste vondst op haar speciale terrein,
terwijl ook de tasjes en handschoentjes
in harmonie of, wat de kleuren betreft,
in fraai contrast met de toiletten waren
gekozen.
Een bijzondere allure gaven de verfijn
de juwelen van Martinshof aan hetgeen
op deze Show aan sierlijkheden uit het
moderijk werd gelanceerd.
De prijzen op de wolveiling te Sydney
ontwikkelen zich behalve voor de minder
goede partijen weer in opgaande lijn.
Vergeleken met, de noteringen van 12
April stegen gisteren de prijzen met 254
tot 5 pet voor good merino fleece, som
mige andere soorten kwamen 5 tot 70 pet
hoger. De prijzen lagen gisteren hoger
dan de slotnoteringen van Brisbane van
19 April. Het Ver. Koninkrijk en Europa
waren de voornaamste kopers.
Avifauna Het gemeentebestuur var,
Alphen aan dei Rijn is voornemens nieu
we parkeerterreinen, ter oppervlakte van
17500 m2 ten behoeve van Avifauna aan te
leggen.
