s bandieten-vorst werd in zijn slaap vermoord neef Niet de politie, maar zijn doodde Giuliano Op zoek naar slecht weer K.N.S.M. had groot lading aanbod in 1950 De oorlog: vestigde de blik op de wereld De jongeren hebben de techniek aangegrepen MEISJE, GEBOREN NA DE DOOD VAN I)E MOEDER Jacht op de „Hollandse I Nieuwe" ?volverschot als dank voor vriendendienst Rt RAADSEL lach wetenswaardig Brand-Van Gent-prijs toegekend NIEUW-GUINEAOP DE TWEESPRONG Mgr Cardijn over Arbeidersjeugd problemen ZATERDAG 28 APRIL 1951 PAGINA DE VLOOT GAAT VLAGGEN VERKEERS. Verkeers-R AADSEl RiCEPliO STRIJD TEGEN IJSAFZETTING OP VLIEGTUIGEN Nieuive schepen besteld In het verslagjaar Is een viertal vracht- motórschepen besteld, waarvan er twee in October 1951 en twee in April 1952 zullen worden opgeleverd. De prijsver hogingen, die in het najaar van 1950 optraden, weerhielden de directie ervan verdere opdrachten te plaatsen. Zij is van mening, dat ter vervanging van ,,St. Janin Utrecht bijeen NEW-AUSTRALIE BRENGT MILITAIREN EN AMBONEZEN Nieuwe uitzichten geojjend De techniek verovert het- Iwtd Jeugd tegen de ouden Zoals wij hebben gemeld, sal een deel jaar de voor de dag j van uitvaart (19 Mei dus) feestelijk go- vierd. Het centrum van de festiviteiten is 'ditmaal IJmuiden. Daar zullen de loggers op „vlaggetjesdag" gepavoiseerd tegenover de Tegeltjesmarkt liggen, 's Morgens trekt1 een allegorische optocht, waarin het vis Hij is er op bandieterige wijze voor iM beloond. Want Pisciotta heeft zich tot 1 handlanger .van de carabinieri gemaakt, die op hun beurt een meisje, de dienst bode van een advocaat, haden weten, over te halen, Giuliano naar het huis te lok ken. waar Pisciotta hem verraderlijk overvallen zou, om aldus z'n vrijheid te kopen. Hij werd door de carabinieri naar het stadje Castelvetrano gebracht, waar I Giuliano het meisje had leren kennen en i later door hen ook weer naar een veilige De bandiet Salvatore Giuiano i> niet door de carabinieri neergelegd, plaats vervoerd. Tenslotte heeft men iloor *ii„ 0?e„ adjudant c «d- C.p.re Pb**» ft S&SbNS. Dit is het daverende bericht, dat dezer dagen de zaak-Giuliano weer in geval-Giuliano openbaar te maken. eel Italië beeft doen oplaaien. Men waande haar reeds afgedaan. De kolo- van de haringvloot dit jaar op 22 Mei j serijbedrljf in beeld gebracht zal worden weer ter vangst uitvaren. De rest van de cjoor straten. vissers volgt een week later, op 29 Mei. Dit jaar mogen de sehepen bU de jacht op Wanneer deze stoet op de Tegeltjes- de „Hollandse Nieuwe" hoogstens 70 schot- i «arkt zal zun aangekomen, zal de dtrec- se netten meenemen (verleden jaar 80>.'leur van het bedrnfschao voor vissent- Dc aanvoer van verse haring is van 5 Mei tot 22 Mei verboden. Voorts is bepaald, dat er vóór 15 Juni niet aan de wal mag wor den gekaakt en gezouten. rel Luca van <1o carabinieri en hoofd van de speciale afdeling, welke was hi esteld om hel bandieten-wezen op Sicilië de kop in te drukken, was ter beloning van zijn succes tot generaal bevorderd, nadat Giuliano dood ge- vonden was op de binnenplaats van een huis, waarin hij zich verscholen had gehouden. Het dodelijke schot Pisciotta, adjudant van Salvatore Guiliano, vermoordde de Siciliaanse roverhoofdman. Hij wordt in een gevangenwagen weggevoerd. Inderdaad, er waren verdachte omstan digheden. Het leek bijna onmogelijk, dat in het plaatsje Castelvetrano, waar Giu liano dood gevonden werd, een vuurge vecht tussen hem en de carabinieri had plaats gevonden, zonder dat iemand daar iets van. gemerkt had. Er werd gemom peld, dat er verraad in het «pel was ge weest. En de oude moeder van Giuliano zwoer, zijn dood te zullen wreken en de dader te zullen aanwijzen, zodra ze zeker heid had. Maar in Rome beschouwde men de zaak als afgedaan. Giuliano was dood, de meesten van zijn otgenoten waren even eens dood of gevangen genomen en de laatste der vermaarde Siciliaanse bandie ten was het symbool van de effectiviteit van een doelmatig, politieel optreden. Generaal Luca kreeg ergens een goed baantje. De zaak-Giuliano blijkt niet afgedaan en ze belooft zelfs, bij de verkiezingen op 3 Juni as. op Sicilië een rol te spelen. Gaspare Pisciotta, die met een aantal trawanten gevangen was genomen en thans te Viterbo moet terecht staan, mede in verband met bepaalde relaties met communistische elementen, heeft bekend, Giuliano vermoord te hebben. Het blijkt nu achteraf, dat de schram men op een der armen van de dode Giu liano, welke al dadelijk vermoedens had den gewekt, door hem niet tijdens een schermutseling met de politie opgelopen werden. En de politie heeft met zijn dood in zoverre te d-oen gehad, dat de com mandant der carabinieri er in geslaagd is, de ene bandiet tegen de andere uit te spelen en door middel van verklikkers onenigheid onder hen te zaaien, een on enigheid, die ten slotte tot onderlinge moord leidde. Dat was het trieste einde van een acti viteit, welke haar oorsprong had gevon den tijdens de woelige dagen van de invasie van Sicilië, toen vele Italianen naar de geallieerden overliepen en na dien een partisanenlegertje vormden, dat na de bevrijding op eigen houtje ging opereren en de nodige geldmiddelen door afpersing bijeenkreeg, volgens het voor beeld van de beruchte mafia", die inder tijd door Mussolini slechts na lange tijd en met een klein leger uitgeroeid kon worden. Salvatore Giuliano van Montelepre be hoorde tot de bendehoofden, die zich tot het laatste toe wisten te handhaven. Hij was zijn optreden als bandiet in 1943 begonnen en in de eerste ontmoeting van de carabinieri met .zijn bende vielen niet minder dan acht van deze politiemannen. E.ndeloze klopjachten baatten niet. Over vallen en afpersingen waren aan de orde van de dag en het werd voor Rome een erezaak, hieraan een einde te maken, zulks temeer, omdat Giuliano ook pre tendeerde, op te komen voor een onaf hankelijk, in leder geval los van Rome staand Sicilië. Meer dan een jaar duurde de strijd tegen de bandieten. De ene bende na de andere weid onschadelijk gemaakt. Maar Giuliano leek niet te vinden en nog min der te verslaan. En op een goede dag was hij nergens meer te vinden. Op Sicilië werd verteld, dat hij in zijn eigen motor boot had weten te ontsnappen en op weg naar de Verenigde Staten was Toen kwam het bericht, dat men te langen leste Giuliano te pakken had ge kregen. En in Rome haalde men ruimer adem. Gaspare Pisciotta was er reeds door de minister van binnenlandse zaken, de Sici- liaan Scelba. van beschuldigd, Giuliano vermoord te hebben. De minister had zich dus achter de vermoedens van Giu- liano's moeder gesteld- Maar tot dusver was Pisciotta hardnekkig blijven ontken nen. Onverwacht evenwel heeft hij openlijk verklaard, zijn neef te hebben vermoord, maar tegelijkertijd de politie van arglis tige methoden en omkoperij en provo catie beschuldigd. Het is niet zo'n klein beetje- Overigens, wat dat „neef' betreft, Salvatore en Gaspare waren dit, ofschoon hun moeders dezelfde naam dragen, n.l. Lombardo, in werkelijkheid niet. Ze noemden elkander zo vanwege hun wapenbroederschap. Wat Giuliano be treft, deze heeft die wapenbroedersdhap altijd boog in ere gehouden. Hij besteedde b.v. 300.000 lire voor het aankopen van penicilline, toen Gaspare ernstig ziek was. Salvatore Giuliano is in zijn slaap neer geschoten. Reeds het eerste schot was dodelijk, maar Pisciotta joeg hem zeker heidshalve nog twee kogels in het lijf. Daarna sleepte hij hem naar buiten. De bewoners van het huis, ook de advocaat, waren door de schoten wakker gewor den. maar durfden zich niet te vertonen. Door de spleten der jalouzieën zagen ze echter,dat Pisciotta het lijk voor hun deur legde. Toen protesteerden ze, waar op de bandiet zijn dode hoofdman naar de binnenplaats sleepte. Hierdoor ontston den de schrammen op één van Giuiiano's armen Aangezien het midden in de zomer was, is Giuliano snel begraven. De dok ter, die de lijkschouwing verrichtte, heeft niets bijzonders geconstateerd en de cara binieri hebben de eer voor het neerschie ten van de gevreesde bandiet opgeëist. Het is ook hier weer uiteindelijk, „cherchez la femme" geweest.. En naar het schijnt, is ook de advocaat, in wiens huis de sluipmoord gepleegd werd, in het complot geweest, dat de carabinieri ge smeed hebben, om zich op een gemakke lijke wijze van hun gevaarlijke tegen stander te ontdoen. Hij is in ieder geval gearresteerd, op grond van hulpverlening Het voorlopige onderzoek heeft reeds uitgemaakt, dat het de C.F.R.B. (Corpo Forze Repressione Banditisme, ofwel het corps ter onderdrukking van het bandie tisme) gelukt is, verschillende tussen personen, die een belangrijke rol speel den in het net van het bandietenwezen, voor zich te winnen, zodat uiteindelijk een man als Pisciotta er van overtuigd kon worden, dat het met het rijk van Giuliano ten einde liep. Om z'n eigen huid te redden, verrichtte hij een daad, die in heel Sicilië èen geweldige veront waardiging heeft gewekt. Maar een even groteverontwaardiging is het resultaat van Pisciotta's mededeling geweest, dat de autoriteiten hem een vrij geleide hadden beloofd en hem zelfs toe gestaan zouden hebben, in Italië te blij ven, doch naderhand hun belofte niet ge stand deden. Het verraad van Pisciotta ging regel recht in tegen de bevelen van minister Scelba, die dé C.F.R.B. steeds op het hart gedrukt heeft, té trachten Giuliano le vend in handen te krijgen. Hij had hier toe zelfs een extra premie uitgeloofd. Maar de „onderwereld" heeft het van de minister gewonnen. Zij, die van Giu liano profiteerden, zagen hem liever dood. Iemand ziet, dat uit een vóór hem rijdenden auto link» een arm wordt uitgestoken. Wat kan dit bettekenen 1 - jet» fiq rep 'apinpute tnp|t putiu»! jap 'suae |»m qoo yn»q»J i*h) jyïp >|[cy pSszal tpjOM J3 -g 'auaSaj Sou j»q jo 'i|eoA uepj -g hraeSjt u,z utA «pta op idopi pueui»| pJOOMZUV teur van het bedrijfschap voor visserij producten, drs D. van Dijk, aan boord van de Katwijk 38. ..Helena", na een toe spraak de bedrijfswimpel hijsen, die dit schip in 1950 heeft gewonnen, 's Avonds zullen schijnwerpers de haringvloot „m het zonnetje" zetten. Ook in Scheveningen en Vlaardingen zullen die dag de vlaggetjes wapperen op de haringvloot. Vijf en dertig schepen varen om 12 uur 's middags de Schevenin- se haven uit voor een vlootrevue langs de boulevard. Aan de kop vaart de „Scheve ningen 233. „Dirk", die in 1950 in Scheve* ningen de hedrijfsscbapsprijs veroverde Op de boulevard zullen muziekcorpsen zorgen voor een feestelijke sfeer, 's Avond* worden er in de openlucht films over de visserij vertoond. In Vlaardingen zal vermoedelijk de bur gemeester de bedrijfsschapswimpel hijsen aan boord van de Vlaardingen 81, „Jc" Dit schip is er reeds tweemaal achtereen in geslaagd de andere Vlaardingse sche pen de loef af te steken. In de Koningin Wilhelminahaven wordt die dag een wa terballet gehouden, waarbij ook Neptunus wordt verwacht. Tot op de dag van heden is ijsafzetting op vleugels en staartvlakken een van de belangrijkste problemen geweest, waar mee men in de vliegerij te maken heeft. Verschillende uitvindingen zijn in de loop der jaren beproefd. Deze varieer den van rubbervoorkanten van vleugels en staart, die opgepompt konden wor den, waardoor het ijs afbrokkelde, tot ingenieuze verwarmingsinstallaties, die diezelfde voorkanten op een zodanige temperatuur hielden, dat bevriezing niet of moeilijk mogelijk was. Het straalvliegtuig heeft dit probleem,, waarvoor men schijnbaar nog altijd niet de ideale oplossing gevonden heeft, weer eens actueel gemaakt. Een nieuw systeem is tot ontwikkeling gebracht, waarvan het principe zodanig is, dat men er naar schatting 7590 energie mee bespaart, in vergelijking met de gebruikelijke ver- warmingsapparaturen. De installatie is, na grondige laborato riumproeven. gemonteerd in de Avro- Canada jetliner, een straaipassagiers- vliegtuig, dat plaats biedt aan 40-60 lucht reizigers. In de komende weken zullen de vliegers van deze straalmachine op zoek gaan naar die gebieden waar de weers omstandigheden bijzonder slecht zijn. Als het maar vriest, hagelt of sneeuwt en als er maar een harde wind staat, dan pas zal men tevreden kunnen zijn en zal de ijs- bestrijdingsapparatuur in de voorkanten van vleugels en staart van de Jetliner, die het Amerikaanse snelheidsrecord voor passagiersvliegtuigen op meer aan 750 km per uur houdt, kunnen tonen of het aan de gestelde eisen voldoet. In beginsel komt de werktng van dit apparaat hierop neer. dat zich eerst een laag ijs kan afzetten. Pas daarna komt de verwarmingsinstallatie in werking en ont dooit een dunne film van dit Üs, waardoor het geheel van de vleugel afvalt. Het nieuwe systeem is ontwikkeld in samenwerking met de Canadian National Research Council. ïe Baltimore is de 32-jarige Alice Lapore ten gevolge van een auto-ongeluk gestorven. Ze reed mét haar man naar het ziekenhuis, omdat ze een kind verwacht te, Onderweg kwam de auto in botsing met een vrachtwagen, Allee, Lapore werd zwaar gewond en overleed na enkele dagen in het ziekenhuis, waarheen ze op weg was geweest Na haar dood beslo ten de doktoren tot een operatie, ten einde zo mogelijk het kind nog -te red den. En deze operatie gelukte. Men ziet hier links een foto. van de moeder, kort voordat haar het noodlottige ongeval overkwam. Rechts'het kind, een meisje, dat aanvankelijk in een couveuse moést worden gelegd, doch thans in goede ge zondheid kan opgroeien. De verhoogde intensiteit van het ver voer op tal van lijnen, zich weerspiege lend in een toeneming van het totaal der vrachtontvangsten, vergeleken met het vorige jaar van ca 20 pet-, waartegen over de onkosten met bijna een gelijk percentage stegen, leidde tot een even redige vermeerdering van de bedrijfs- overschotten, waarmee deze in bevre digende verhouding tot het verhoogde kapitaal bleven, aldus de directie van de Kon. Ned. Stoomboot Mij in het verslag over 1950. Het overschot van de exploitatiereke ning beloopt 7.862.269 (6.171.930), de totale bruto-winst 8.171.182 (7.700.722). Voorgesteld wordt voor afschrijvingen te bestemmen 2.193.264 (2.187.087), aan de reserve voor div. belangen toe te voegen 937.647 (752.273) aan die voor survcy- kosten 1.000.000 en aan diverse reserves 456.347 (240.688). Voor uit kering is beschikbaar 1.908.878 (1.670.298). Voorgesteld wordt oen on veranderd dividend van 7 pet uit te ko ren op de gewone aandelen en van 4 pet op de preferente. Zoals verwacht werd, heeft sinds de devaluatie de Midden- en Zuid-Ameri kaanse handel zijn aankopen in stijgende mate in het Europese productiegebied ge plaatst, waarmee een evenredige achter uitgang van de aanvoer uit de Ver. Sta ten naar het Caraibische gebied gepaard ging. Mede als gevolg van de prijsver hogingen zijn de kosten, verbonden aan het onderhoud en de uitrusting van de vloot en aan de proviandering voor de opvarenden, sterk opgelopen. De volle Invloed hiervan wordt pas in 1951 ver wacht. Het aanbod van lading was her haaldelijk zo omvangrijk, dat. aan de vraag naar ruimte niet altijd voldaan kon worden. Zeepost. Met, de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data, arop de correspondentie uiterlijk ter -; moet zijn bezorgd, staan achter de ,m van het schip vermeld: Indonesië Glaucus" (2 Mei): N.-Guinea s.s. on" (10 Mei); Antillen s.s. „Baarnj' Anril); Suriname m.s. „Bonaire" '9 i>: Canada m.s. „Westerdam" (2 Mei); ralië via Engeland (28 April). Jnils soldatenkerkhof in de Peel. istrceks half Juli zal het Duitse sol- 'cn kerkhof m de Peel bij IJsseisteijn v or het publiek toegankelijk worden g =teld. Bijna 26.000 Duitse soldaten die in da afgelopen oorlog op Ned. bodem sr euvelden of op andere wijze om het le ven kwamen, zijn hier hegraven. Velen van de doden konden niet geïdentificeerd worden en ongeveer 15 pet. der kruisen vermeldt dan ook de aanduiding ,.Unb Soldat". Een 5000-tal Duitsers blijft el: tiers in het land begraven. Mgr. Wyszinskï wederom door H. Vader ontvangen. Vrijdagmorgen heeft de H. Vader Mgr Wyszinski, aartbisschop van Warschau en Primaat van Polen, weder om in private audiëntie ontvangen. Mgr Wyszinski werd vergezeld doe.- Mgr K.e- pacz, bisschop van Lodz. Donderdag is na afloop van de jaarver gadering der Nederlandse Katholieke Boekhandelaren en Uitgeversvereniging „Sint Jan" de driejaarlijkse Brand—Van Gent-prijs dezer vereniging uitgereikt aan de Uitgeverij J. J. Romen en Zonen te Roermond (Th. J. A. M. van der Marck) voor haar groot opgezette uitgave, de 16-delige serie „De Godsdiensten der Mensheid", welke uitgave onder hoofd redactie staat van prof. dr B. A. G. Vrok- lage S.V.D., hoogleraar aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen. De jury, bestaande uit de heren W. van Gent, Gerard Knuvelder en mgr. W. Nolet noemde deze uitgave een staal van stout moedige ondernemingslust en verklaarde in haar motivering met te meer reden van der Marck voor deze Vy V-/ WftnJ r.ii. din w>a/L «mJa» ,i. Oorlog en techniek gaven een nieuw aanzicht aan het oerbos (Door J. P. K. van EechoudJ Het was de laatste wereldoorlog, en meer in het bijzonder de komst der Amerikanen, die Nieuw-Guinea uit zijn gezapige rust opschrikte, het voorgoed losrukte van zijn eeuwenoude wortels en het wierp in de maal stroom van de nieuwe tijd. Over dit grote eiland van louter oerbos, waarin de bestuursvestigingen kleine dorpjes lagen als oasen in de woestijn, waar een auto een veelbesproken rariteit was, één KPM-boot per maand een goede verbinding heette en enkele malen per jaar de Marine-vliegdienst een patrouille vloog, over dit gebied golfde de volle kracht van de moderne technische oorlogvoering. De nieuwe vorm van Westerse beschaving diende zich te Hollandia de uitgever Th. van der Marck voor deze aau met een v]00t van slagkruisers, vliegdekschepen en 900 vliegtuigen, belangrijke, wetenschappelgk verantwoor- ou maaksel van mensen bombardeerden en kanot de en fraai uitgevoerde uitgave te moe ten bekronen, omdat de uitgeverij J. Romen en Zonen ook in het verleden her haalde malen zeer belangrijke, specifiek- katholieke uitgaven het licht heeft doen zien. Zondagmorgen wordt voor IJmuiden verwacht het troepenschip „New Austra lia", dat bijna 1600 passagiers vervoert. Onder hen zijn ruim 1000 Ambonezen en circa 500 militairen van de Kon. Land macht. De ontscheping begint - onvoor ziene omstandigheden voorbehouden Zondagmiddag om 16.00 uur te Amster dam en wordt Maandagmorgen om 8 uur voortgezet Aan boord van de troepenschepen wel ke hierna zullen binnenkomen, zullen zich onder de passagiers slechts kleine detachementen bevinden van militairen der K.L., die vrijwillig langer in Indo nesië zijn gebleven. Het totaal-aantai van 1 deze militairen is bijna 400 man. die alles wat leek op maaksel van mensen bombardeerden en kapot schoten en het van de aarde wegvaagden. Waarlijk een afdoende scheidslijn tussen het oude en het nieuwe. De grote landingsschepen liepen de wal op, de wijde deuren zwaaiden open en een eindeloze stroom van vrachtauto's jeeps, tanks, bulldozers, scrapers, hijs kranen en ander zwaar mechanisch ma teriaal raasde over de loopplanken, elk naar zijn eigen taak. En waar kortgeleden nog het kleine plaatsje Hollandia lag te dromen, slechts ééns per maand opgeschrikt door de roepkapal masoek de boot komt waar de paradijsvogels speelden en de herten onbeangst op 't pad bleven staan, verscheen in phantastlsch korte tijd een wegennet van honderden kilometers, waarover duizenden auto's een onbe grensd lijkende hoeveelheid en verschei denheid van goederen vervoerden; ver rezen onafzienbare rijen barakken en pakhuizen van honderdduizenden vier kante meters oppervlakte. Waar hoogstens eens een toverlan taarn met petroleumlamp was vertoond, kon men in een 70-tal (openlucht)-bio scopen dagelijks een keuze doen uit tien, twaalf programma's van de nieuwste Amerikaanse films. De marine-vliegdienst met zijn perio dieke patrouilles verzonk in het niet bij de luchtbrug FinschhafenHollandia, vier uur vliegen heen en vier uur terug, waarop Dakota's het eerste halfjaar na de invasie een gemiddelde van 1 nülUoen pound per dag overvlogen. Op de rede, waar in de goede oude tijd wel eens twee schepen tegelijk lagen wanneer de KPM'er en de góuverne- mentsstomer elkaar ontmoetten wer den in de kortst mogelijke tijd acht grote steigers gebouwd, terwijl men vanaf een heuveltop op een goede dag die van de gereedstelllng voor de Leyte-invasie een majestueus en onvergetelijk schouwspel kon bewonderen: de mooie, zonbeschenen Humboldtbaai bezaaid met vaartuigen groot en klein, 1450 in getal; waarvan alleen reeds 450 Liber- ty-schepen van 10.000 ton meer dan de gehele Nederlandse handelsvloot! Het mag geen wonder heten, dat deze ervaringen een tumult deden ontstaan in de geest van de Papoea en dat hij niet meer wilde en niet meer kon terug vallen op de oude basis. Want zij, die reeds voor de oorlog de overigens zeer geleidelijke invloed ran de christelijke beschaving hadden ondergaan, hadden als gevolg van het geringe impact dezer aanraking een soort evenwicht hervonden, innerlijk en uiterlijk. De nieuwe elementen waren in gepast in, gedeeltelijk aangepast aan de eigen levensbeschouwing op godsdien stig terrein resulterend in een soort over- gangschristendom dat echter als ge heel bleef binnen de beslotenheid der Papoea-maatschappij en geen blik op de buitenwereld nog vergunde. Thans drong zich van die buitenwe reld aan de Papoea op een beeld, dat niet meer was te venverken binnen het oude raam; de blik van velen richtte zich bewust op dat beeld. Het was niet alleen de overweldigende techniek, die deze reactie veroorzaakte. Bij vele Papoea's ontwaakte het besef dat hun land slechts een deel was van een veel groter geheel, mede door de ver schijning, eerst van tienduizenden Ja panners, later van een eindeloze stroom van blanken die zij tot dusverre slechts in hoogstens enkele tientallen tegelijk hadden aanschouwd Ameri kanen, Nederlanders, Australiërs e.a.; en van gehele bataljons Amerikaanse ne gers, gelijkgekleurden, die nochtans sche nen niet of weinig onder te doen voor de blanken. Het kon wel niet anders, of de Papoea moest de indruk: krijgen, dat zijn eigen land slechts een niet zo heel belangrijk onderdeel vormde van eèn veel groter verband. Na deze schokkende ervaringen bleek ook het Nederlandse gezag een ongeken de activiteit te gaan ontwikkelen. Ver geleken bij de vooroorlogse toestand ver- veelvuldigde de bestuursintensiteit; de Papoea's werden zoveel mogelijk inge schakeld en rasdiscriminatie verdween. Een Papoea-bataljon werd opgericht, ais- mede een Papoea-politieschool ;,'n school voor opleiding van Papoea-bestuursas- sistenten leverde al spoedig een aantal abituriënten af. Papoe-internaten werden gesticht om op korte termijn het onder wijs, gericht op voortgezette opleiding, te kunnen verbeteren. Op het instituut te Joka werd zelfs overgegaan op een volwaardige Mulo. Politieke stromingen vonden haar weg naar Nieuw-Guinea en vonder er_weer- klank. Papoe's werden ingeschakeld, naar beide zijden; en van beide zijden stelde men prijs op hun oordeel en n"" mede werking. De Papoea was in zün «gen land „iemand" geworden. Dit alles bekrachtigde en consolideer de de indruk, in de ooriog opgedaan, dat Nieuw-Guinea slechts een schakel vorm de in het wereldverband. Maar een Papoea, die op een bulldozer of ln een anto rit, te alleen daardoor niet ander» geworden dan die er niet in zit; en evenmin is een Papoea die stu deert, door dit feit een andere persoon lijkheid geworden dan de niet-studerende Niet de auto en met de kennis zijn het die van hem iets anders maken of kun nen maken, maar rim innerlijke houding tegenover deze nieuw verworven zaken bepalen die persoonlijkheid. De oorlog en het na-oorlogse beleid openden de Papoea slechts „mogelijkhe den maar waar de gelegenheid bestond ïï}?5 j U daadwerkelijk van die moge lijkheden gebruik. Hij aanvaardde de techniek, waar die tot hem kwam en zij werd dan een deel van zijn maatschappij en van zijn eigen leven, dat zich aan ie daarbij behorende verandering van tem po aanpaste. Geen Papoea op het Hol- landia'se wegennet, die niet eerst zal proberen een „lift" te krijgen, voor hij zich te voet op pad begeeft. Geen Pa poeawerker in de motorpool, die er aan denkt zware stukken te heffen, als hij er een takelwagen voor kan krijgen. Geen Papoea meer die atap vlecht, als hij de hand kan leggen op zinkplaten- De Oorlog en zijn nasleep openden de Papoea vista's, die hij vroeger niet had. Wat hij zag. waren geen levenloze beel- den voor hem, als van een niet begre- pen film. Hfj zag en begreep, zij het niet volledig. Allen, die iets meer ontwik keling hadden genoten, begrepen even wel dat de enge omgrenzing van de eigen stam, de beslotenheid van de „in-group" definitief was doorbroken. Het besef brak baan, dat hun conceptie van de „out- group" geen zin had gehad, slechts ont staan kon zijn door zijn isolement. Maar ook de inwendige verhoudingen werden volledig opgebroken. Werd vroe ger hét individu in alle zaken des levens de weg gewezen door de ouden en wijzen van de stam, in het nieuwe bestel wa ren deze wel oud, maar niet langer wijs. Niet alleen dat het geldloon de jonge Papoea voor een groot deel onafhanke lijk maakte vttn het oude geslacht; ook het onderwijs verhief hem daarboven. Het waren de jongeren, die vlot leerden omgaan met Nederlanders, Amerikanen en negers; die „Pistol packing Mama" leerden ringen en al spoedig een mondje vol Nederlands en Engels opstaken. Het waren de jongeren, die op bulldo zers reden, hijskranen bedienden, dyna mo-ankers wikkelden, toezicht hielden bü electrische centrales enz., waarbij ril als volwaardige werkers stonden naast blan ken en Indonesiërs in tegenstelling tot de ouderen, die niets hadden geleerd wat in deze tijd van-waarde was en die krampachtig bleven vasthouden aan ae verouderde adatgebruiken. Alle tot dusverre bestaande normen van gezag werden ondersteboven ge keerd, Het waren wederom de Jongeren, die in de bestuursdienst traden, op kan toren werkten, politie-ag®J?t werden1 of werden ingelijfd bü het Papoea-bataljon en daarmee als gezagdragers kwamen in dezelfde kampongs, waar zij tot dan toe het gezag der ouden hadden moeten erkennen. De kloof tussen de geslachten gaapt wDd; het is welhaast een afgrond gewor- den, in luttele jaren ontstaan, en het is de vraag of **ez® afgrond ooit. kan wor den overbrugd. Het is soms zielig om te zien met welke gretigheid de ouden in gaan °P verzoeken om adatdansen te demonstreren, om te vertellen van sa gen en legenden, om modellen te maken van vroeger gebruikte voorwerpen het. enige waarmee zij het jonge geslacht nog kunnen overtroeven: met de schat- ten van het verleden. En de jeugd tracht ook nog de laatste resten van het ouderlük gezag te doen vallen, door afschaffing te eisen van de bruidschat, voorzover die betaald moet gorden in hartagoederen (erfstukken), die alleen in het bezit der ouden zijn. De goede oude tijd. Een der wijze papoeas, die vroeger het leven op Nieuw-Guinea leidden en beheersten oudere schepen, aanzienlijk hogere be dragen nodig zullen zijn dan overeen komt met de jaarlükse afschrijvingen, op de vloot. Naast een reserve voor vervanging en vernieuwing van 9.705.340, beschikt het bedrijf in de reserve voor diverse belan gen ad 19.136.784 over een fonds, dat grotendeels hiertoe zal kunnen dienen. Niettemin behoeven de reserves in de ko mende jaren versterking, wil het bedrijf voor intering behoed blijven. De capaciteit der schepen voor het vervoer van gekoelde en bevroren lading is in belangrijke mate opgevoerd. Het vervoer op de Europese lünen stond op een bevredigend peil. In over leg met buitenlandse rederijen, waar onder thans ook de Duitse lijnen weer een rol van betekenis spelen, kon het vrachten niveau gestabiliseerd en ten dele verbeterd worden. Aan het einde van 1950 kwam een sa menwerking tot stand met de Flota Mer- cante Grancolombiana S.A., een in 1946 voor Colombiaanse, Venezolaanse en Ecuadoriaanse rekening gevormde scheepvaartonderneming. Deze dienst is geopend in Februari 1951. Gezien de economische opbloei van deze drie Zuid- Amerikaanse landen ac'at de directie de vooruitzichten gunstig vóór een vrucht dragende ontwikkeling van deze ge meenschappelijke dienst. De ontdekking van belangrijke ijzer- ertslagen in het binnenland van Vene zuela geeft het vooruitzicht op een ver levendiging van het vervoer in die sec tor, nu de twee grootste Noordameri- kaanse staalconcerns de ontginning van deze ertsen op ruime schaal ter hand nemen. Per 31 Maart 1951 was de vloot sa mengesteld uit 5 passagiersschepen, 47 vrachtschepen en waren 4 vrachtschepen in aanbouw (in 1950 resp. 6 passagiers- en 50 vrachtschepen). De Westindische Scheepvaartmü. beschikte over 12 vrachtschepen, tegen vorig jaar 14 het geen totaal generaal vórmt 64 schepen met 222.617 tonnen draagvermogen (70 schepen met 237.768 tonnen). Deze week vertoefde mgr J. Cardijn, internationale aalmoezenier van de K.A.J. ijl ons land. teneinde contacten te leggen met de leiders van de katholieke Jeugd beweging. Van dit verblijf heeft de emi nente priester, vergrijsd in dienst van de arbeidersjeugd, maar nog steeds vervuld van een laaiend enthousiasme voor zijn levenswerk, gebruik gemaakt om in een Vrijdag te Utrecht gehouden vergadering te spreken over het orobleem van de arbeidersjeugd. De bijeenkomst was be legd op initiatief van het Nationaal Ver- borulsbestuur van de Katholieke arbei dersjeugd. in Nederland en werd gepresi deerd door Wim Pennings, landelijke voor-zitter van de K.A.J. Na een kort welkomstwoord, waarin de voorzitter verschillende autoriteiten begroette, o.w. deken Wiegerink, boofd- legeI-aalmoezenier mgr H, v. Straelen en dr Schüttenhelm, vertegenwoordiger van het Departement van Ó.K. en W., sprak mgr Cardijn het vrij talrijke auditorium toe, dat bestond uit de leidende figuren in onze katholieke vrouwelijke en manne lijke jeugdbeweging, wethouders en ge meenteraadsleden uit verschillende plaat sen des lands en afgevaardigden van di verse. soclale organisaties, welke direct of indirect bemoeienis hebben met hét jeugdwerk. Mgr Cardijn ving zijn rede aan met de betekenis van het arbeidersvraagstuk in het licht te stellen. Door de overal ter wereld opkomende industrialisatie wor den millioenen mensen in het moderne arbeidsproces opgenomen, die vroeger in do natuurstaat leefden en door landbouw, veeteelt, visserij en handel ln hun onder houd voorzagen. Zij werken thans aan de lopende band in fabrieken en bedrij ven naast Europeanen en bij hen allen rijzen dezelfde levensvragen op over het wezen van de mens, het doel van het leven, de betekenis van de arbeid enz. Het is de taak van de Katholieke Kerk en-oor te zórgen, dat deze steeds groei ende arbeidersmassa gecbristianiseerd en ontproletarieerd wordt. Deze taak komt voor een groot deel neer op de katholieke arbeiders, die door woord en daad het meest door de daad moeten trachten hun medearbeiders voor Christus te win nen. De katholieke arbeiders hebben hier volgens het woord van de Paus een ge wichtig apostolaat te vervullen, dat be slissend is voor het leven van de Kerk in de toekomst. Wanneer aldus de taak van de katho lieke arbeiders van het allergrootste be lang is, dan volgt hieruit, dat aan de op voeding van de arbeidersjeugd de groot ste aandacht en de meest mogelijke zorg moeten worden besteed. Dan moeten onze jonge mannen en meisjes gëmaakt wor den tot overtuigde katholieken in woord en daad, die door hun geloofsleven hun dienstbaarheid, hun overal in het open baar uitgedragen overtuiging de wereld helpen winnen voor Christus. Daarvoor is een school nodig, niet een of ander wetenschappelijk instituut, maar een practische oefenschool, waarin de jeugd geconfronteerd wordt met de grote le vensproblemen, waarin zij geoefend wordt in de strijd tegen het kwaad waarin ze leert zien, oordelen en handelen. Deze oefenschool aldus spreker is de K.A-J. In deze beweging toch wor den de zelfwerkzaamheid en zelfverant woordelijkheid gestimuleerd, welke beide in het latere leven van zo beslissende betekenis kunnen zijn. In België begon nen heeft de beweging zich over meer dan vijftig landen uitgebreid en overal brengt zij schóne vruchten voort.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1951 | | pagina 6