Welvaartspeil in eigen hand
Zonder goed inzicht verdwijnt
sociale zekerheid
Mossadeq acht nationalisatie de
redding van het Midden Oosten
laten en Korea-conflict
„Ombrelle"werd n volledig succes
Maar Soesterberg ging (officieel)
„in de prak"
mat'QflXSmt
Gemeentebestuur van Finsterwolde
functie
Stafchefs stellen nieuwe orders
voor Ridgway op
r
Wisselvalligheden in
weerpolitieksparen
en haringrace
Van Maarseveen beet fel van zich af
Zaterdag 26 Mei 1951
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Leuze: meer werkensoberder leveu
niet overtuigend genoeg
Omvangrijke textiel-
diefstal ontdekt
N.-Koreanen beginnen
zich te herstellen
3 Doden, 25 gewonden
Fascistische terroristen
in Italië gearresteerd
De geruchten over
Russische vredespoging
sceptisch ontvangen
Noodzaak van een luchtwachtdienst
Meisje door vlammen
gedood
Communistische politiek over de hekel
Financiering van onze
defensie
Auto reed van Lekdijk
De Prins was zoek
V.
J
Collins acht Verre Oosten voldoende beveiligd
WEERBERICHT
Belegging in reële waarden
Bij branden in April
1
De verrassing van Soesterberg
V. N. EN N. V.
Jfeer die ivashenzine!
Steunfraude
Minister kfyagt aan
Philippica
:- V". k T. S.
Besprekingen van Spofford
De verwachting, geldig van heden- tot morgen
avond, luidt:
Vanavond en vannacht over het algemeen veel
bewolking met op de meeste plaatsen regen of
onweersbuien. Morgen overdag wisselende be
wolking met plaatselijk regen of onweersbuien,
maar ook opklaringen. Zwakke tot matige
richtingen uit uiteenlopende richtingen. Weinig
verandering in temperatuur.
Zondag 27 Mei: Zon op 4.32 uur, onder 20.43
uur. Maan op 1.37 uur, onder 11.28 uur.
Maandag 28 Mei: Zon op 4.31 uur, onder 20.44
uur. Maan op 1.50 uur, onder 12.49 uur. I
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
yog. jfp
„De leuze meer werken, meer produce
ren, soberder leven, is juist, maar niet
overtuigend voor de massa. Er zou een
in populaire taal gestelde bevattelijke
uiteenzetting van deze leuze nodig zijn,
waarin van officiële zijde duidelijk wordt
gemaakt, dat het niet voldoen aan deze
lueee. het gebouw der sociale zekerheid
onvermijdelijk moet maken tot een kaar
tenhuis".
Deze woorden sprak mr Jac. Dutilh.
voorzitter van de Nederlandse Spaar-
bankbond, in zijn openingswoord, op de
Vrijdag in hotel Huis ter Duin in Noord-
wijk gehouden 40ste Spaarbankdag. Hij
legde de nadruk op de noodzaak, het spa
ren te bevorderen en het sobere leven te
propageren, aangezien de spaarder van
nu de grondslag helpt leggen voor znjn
kinderen en kleinkinderen.
Mr Dutilh herinnerde in zijn betoog,
aan de onrust, die in de tweede helft van
het afgelopen jaar m de kringen van
spaarders is ontstaan. Jtr valt een conti
nuïteit waar te nemen van de nadelige
saldi tussen inleg en terugbetaling. Niet
alleen het Koreaanse conflict is hiervan
de oorzaak, een complex van factoren
werkt remmend op de spaarzin en het
spaarvermogen en prikkelt de lust tot het
opvragen der spaarpenningen voor het
kopen van voedings- en genotmiddelen
en het aanschaffen van duurzame con
sumptiegoederen. Ook de zware belas
tingdruk werkt, remmend op de spaarzin,
alsmede de stijging der kosten van le
vensonderhoud, die het schrikbeeld der
inflatie en de gevolgen daarvan heeft op
gewekt.
Men vergeet daarbij echter, aldus spr.,
dart terugbetaling van spaarpenningen
mist dit schrikbeeld meer nabij brengt
•Ian verder verwijdert. Alleen hard wer
ken en sobef leven kan het percentage,
waarmede het welvaartspeil onvermijae-
lijk moet dalen, zo gering mogelijk ma
ken. Alleen dan kan ons volk de kr
vinden om door de moeilijke ,nnr
te komen en het welvaartspeil van voor
1940 weer te bereiken.
In de middagbijeenkomst ontstond een
discussie naar aanleiding van het.prae-
advies Voor- en nadelen van belegging
door spaarbanken in activa met een reële
waarde", uitgebracht door de heer W.
Verhage, directeur van de Nutsspaarbank
te 's Gravenhage.
Deze lichtte toe, dat de spaarders in
moeilijkheden verkeren. Zij hebben ge
spaard voor een speciaal doel, maar kun
nen dit doel niet verwezenlijken, aange
zien de koopkracht van hun geld ontoe
reikend is. Daarom gaan zij er tOë over
met het spaargeld hun inkopen te-betalen
en de rest op afbetaling aan te schaffen,
hetgeen niet de bedoeling is van de spaar
banken. De rentevoet trekt aan en met
tertijd zal een hogere rentevergoeding
aan de spaarders nodig zijn. Spr. vroeg
zich af, of deze hogere rentevergoeding
bij de tot dusver door de spaarbanken ge
volgde beleggingspolitiek mogelijk zal
zijn. Daarom bepleitte hij een gedeelte
lijke belegging der spaargelden in aan
delen en/of onroerend goed. Spaarders
moeten er van overtuigd zijn, dat de Bond
en de bestuurders der spaarbanken pa
raat zijn om zoveel mogelijk te doen tot
behoud der koopkracht van het geld.
In zijn prae-advies verklaart de heer
Verhage, dat vooraanstaande deskundigen
op grond van onderzoekingen hebben be
toogd dat, genomen over lange perioden,
belegging in aandelen minder risico met
zich brengt dan belegging in obligaties.
Wel is aandelenbelegging geen „wonder
middel" tegen daling van de koopkracht,
maar de weergegeven meningen en on
derzoekingen vallen; met ongunstig uit
voor aandelenbelegging, indien althans
aan bepaalde voorwaarden is voldaan.
Het vraagstuk der schaarste aan risico
dragend kapitaal in Nederland vraagt om
een oplossing.
Spr. vraagt zich af, wat moet prevale
ren: het bijzondere belang der institutio
nele beleggers, of het algemeen belang.
Uit een oogpunt van algemeen belang
acht prae-admseur de huidige toestand
niét ideaal.
Hij acht. het verantwoord als spaarban
ken tot een bedrag, dat een deel vormt
van de cijfermatige hoogte, waarop haar
eigen vermogen kan worden gesteld, be
legging zoeken in aandelen en/of onroe
rend goed. dus reële waarden. Met name
denkt hij aan belegging in aandelen of
participatiebewijzen van prima beleg
gingsmaatschappijen en beleggingstrusts
De bondssecretaris, dr J. R. A. Buning,
zeide door prae-adviseur niet overtuigd
te zijn. Bovendien beschikt het gros der
spaarbanken z.i. niet over het vereiste
apparaat om de bedoelde belegging (in
aandelen) zorgvuldig te kiezen en te be
waken. Uit de vergadering werd vervol
gens gesuggereerd de keuze der beleg
gingen over te laten aan een centraal li
chaam en daartoe zelf een beleggings
consortium op te richten, waarvan de
spaarbanken de aandelen zouden nemen.
Tot enige uitspraak over deze materie
kwam de vergadering niet, hetgeen ook
niet de bedoeling was.
De fabrieksrecherche der N.V. Stoom
spinnerijen en -Weverijen v/'h S. J. Span
jaard te Borne is er in samenwerking
met de rijkspolitie in geslaagd een om
vangrijke tèxtieldiefstal op te sporen.
Niet minder dan zeven arbeiders, afkom
stig uit Borne, Almelo en Hengelo, wer
den gearresteerd omdat ze gedurende ge
ruime tijd lakens en slopen in de fabrie
ken ontvreemdden. Wanneer zij de fabrie
ken verlieten, bonden zij het gestolene
om het lichaam. Bij huiszoekingen wer
den aanzienlijke hoeveelheden textiel in
beslag genomen, doch een grote partij
had ook reeds haar weg gevonden naar
enkele helers.
Uit een communiqué van het Ameri
kaanse achtste leger blijkt, dat de Noord-
koreaanse troepen zich langzaam begin
nen te herstellen van de ..volledige mis
lukking" van hun tweede voorjaarsof
fensief, waarvan de opperbevelhebber
van het 8ste leger, luitenant-generaal
James Van Fleet, gisteren, na een bezoek
aan het front, gewaagde.
Dat voorzichtigheid met vuur geboden
bljjft, blijkt weer uit een door de hoofd
inspectie voor het brandweerwezen op
gesteld overzicht van de door brand ver
oorzaakte schade in de maand April.
Gedurende deze maand verloren ten
gevolge van brand 3 personen het leven.
25 Personen, waaronder 14 brandweerlie
den, werden door brand gewond. De di
recte brandschade wordt voor April ge
raamd op 2.704.500 (Maart 2.800.745,
April 4950 3.180.895). Dertien boerderijen
werden geheel of gedeeltelijk door brand
verhield.
De veestapel leed hierdoor de volgende
verliezen: 4 paarden, 33 koeien. 20 var
kens en 153 stuks klein vee. Tot dusverre
kon bfi 57 pet. van de grootste branden
de oorzaak worden vastgesteld.
Zó dicht achter elkaar voeren de VL 208 en de KW 78, toen se in de
haringrace de haven van IJmuiden binnen joegen. Vlaardingen had een
voorsprong, maar Katwijk lag het eerst aan de kant en won
De Italiaanse politie heeft Vrijdag be
kend gemaakt, zeven en dertig neo-fas-
cisten te hebben eearresteerd. die ervan
worden beschuldigd sinds November van
het vorig taar zeven bomaanslagen te
hebben gepleegd.
i Dr Mossadeq. de Perzische premier,
heeft gisteren verklaard dat zijn regering
verschillende malen geprobeerd heeft
om een buitenlandse lening te verkrijgen.
Aangezien deze pogingen niet zijn
geslaagd, was de enige oplossing
om uit de huidige financiële moei
lijkheden te geraken het gebruik
maken van dwe natuurlijke hulp
bronnen van het land, waaronder de
olie de belangrijkste plaats innam. Daar
om is de eerste stap naar enige hervor
ming in Peizië de nationalisatie van de
olie-industrie, aldus Mossadeq. Men zou
dan in staat zijn Perzië, het Midden-Oos
ten en misschien geheel Azië te redden.
Wat Perzië deed is van wereldbelang, zo
verklaarde de premier.
nistische regering officieel kan instem
men met deelneming aan besprekingen
ter beëindiging van de Koreaanse oorlog,
daar Peking tot nu toe steeds heeft
staande gehouden dat slechts Chinese
„vrijwilligers" aan de strijd deelnemen.
het te Lake Success waar-
f,L?] 2 r dat eventuele openlijke
J^e!«Ssprelcingen vaa communisti-
enirvrftlitl, oc!F de Noordkoreaanse
waarhii h« n worden gevoerd,
de Soviet TTo?mmiiniStisChe China en
de Sovjet-Unie achter de «chermen
hulp zouden verlenen".
Het Zweedse ministerie van buiten
landse zaken wilde Vrqdag g'een
mentaar geven op de berichten, v 8 -
welke het van een particulier talie
gen zou hebben ontvangen, die_er°P1
den wijzen, dat de Sovjet-Unie bereid zou
zijn deel te nemen aan besprekingen ter
beëindiging van de Koreaanse oorlog.
In de Zweedse pers Is 7 Me! j.I. ge
meld, dat dergelijke inlichtingen ter
kennis zouden zijn gebracht van het
hoofd der Zweedse delegatie bij de
V. N., Grafström. Grafström beves
tigde Vrijdag te Lake Success, dat
dergelijke inlichtingen twee weken
geleden op het Zweedse ministerie van
buitenlandse zaken zijn ontvangen.
Doch een woordvoerder van het mi
nisterie wilde Vrijdag niet bevestigen,
dat dergelijke inlichtingen ter kennis
van Grafström waren gebracht.
Keuters medewerker te Lake Success,
Michael Fry, meldt nog: „In kringen der
Amerikaanse en Britse delegaties te Laise
Success trekt men de juistheid der be
richten over een geneigdheid der Sovjev-
Unie tot het openen van besprekingen
over Korea sterk in twijfel, Britse en
Amerikaanse woordvoerders verklaarden
Vrijdag het buitengewoon twijfelachtig
te achten, dat de Russische regering een
dergelijke bereidheid ooit rechtstreeks
of indirect te kennen had gegeven.
Zij legden er opnieuw de nadruk op
dat het nauwelijks waarschijnlijk is dat
het Kremlin, hetzij rechtstreeks hetzij
indirect, enig voorstel zal döen om tot
'■en regeling van de Koreaanse oorlog te
komen. Immers, een dergelijk initiatief
/ou een stilzwijgende erkenning der
Sovjets inhouden,, dat de Koreaanse oor
log op hun aanstichten wordt gevoerd en
het zou tevens betekenen, dat het Krem
lin in staat zou zijn deze krijg op elk tijd
stip te doen eindigen.
Sommige diplomaten te Lake Success
betwijfelen zelfs of de Chinese commu-
Mossadeq deed een beroep op de
democratische 'art den van de we
reld, om Perzië „bij zijn grote werk" te
steunen, teneinde „de ineenstorting van
een volk met een groot verleden" te
voorkomen. Een dergelijke steun zou be
slissende gevolgen hebben voor het lot
van de wereld en de Westelijke bescha
ving voor een dreigende vernietiging be
waren.
Naar uit betrouwbare bron verluidt,
was de verklaring van Mossadeq door het
kabinet goedgekeurd.
Britse ambassadeur bij
Mossadeq
De Britse ambassadeur te Teheran
Shepherd heeft Vrijdagavond ruim een
uur met de Perzische premier Mossadeq
beraadslaagd. Men taeent, dat gesproken
is over het vjndén van een formule, wel
ke het Pertië mogelijk zou maken de
olie-industrie te nationaliseren, terwijl
tevens zoii wórden verzekerd dat de
Britten zouden blijven helpen bij de olie
winning, opdat ook het nieuwe bedrijf
doelmatig zou kunnen werken.
Eveneens wordt vernomen, dat de
Amerikaanse ambassadeur te Teheran,
Grady, thans een belangrijke rol speelt
bij de pogingen'om tot een of ander com
promis te komen. Men zegt dat nu te
Teheran zeer geheime besprekingen wor
den gevoerd, met. het doel de wensen
van Perzië in overeenstemming te bren
gen met de noodzaak een bevredigende
bedrijfsvoering bij de Perzische olie-
industrie te verzekeren.
BOUWEN.'
De intergeallieerde luchtmanoeuvres in West-Europa, welke dit voorjaar
de naam „Ombrelle" kregen, zijn gisterenavond beëindigd. De juiste
resultaten zal men pas over enkele maanden kennen, wanneer de films
zijn ontwikkeld, de cijfers vergeleken en de technische feitelijkheden tegen
elkaar afgewogen.
Als men echter de meningen van de deskundigen hoort, dan mag men
concluderen, dat deze oefening succesvoller is geweest dan „Cupola"
verleden jaar*
Air-vice marshal Sir Thomas Williams, commandant van de British Air
Forces Overea (B.A.F.O.) in Duitsland, sprak zelfs van een volledig
succes, toen hij gistermiddag met zijn speciale Dakota na een driedaagse
reis langs de bases op Soesterberg arriveerde.
„En ik neem aan, dat generaal Noxstad na afloop zeer tevreden zal zijn",
zo voegde hij er aan toe.
„Als ik de bemanningen van de bommenwerpers moet geloven, hebben
zij heel wat jagers neergeschoten, maar omgekeerd zullen ongetwijfeld de
jagers hetzelfde zeggen", aldus Williams. „Op de eerste dag gaven de
telefoonverbindingen nog wat moeilijkheden, maar dat euvel wa» spoedig
overwonnen en d< zaak heeft daarna zeer bevredigend gefunctionneerd".
Wat Nederland betreft roemde de vice
lnchtmaarsohalk voorhl de grote mede
werking die men hiel van de militaire
autoriteiten had ondervonden. „Zelfs het
kleinste ding, waar we om veriegen zaten,
kregen we onmiddellijk".
Nu zullen deze Engelsen niet om zo
heel veel verlegen hebben gezeten, want
ze hadden bun hele bebben en houden
zelf meegebracht en. zelfs het voedsel
werd dagelijks via Hoek van Holland
aangevoerd. Een grote vooruitgang bij
verdeden jaar was ongetwijfeld dat thans
al de jagers, die aan de oefening deel
namen, straalvliegtuigen waren. Het vo
rige jaar werden nog Spitfires en Hornets
bij de verdediging gebruikt, doch dit jaar
kon deze taak geheel worden overge
laten aan Vampires en Meteors. Een be
wijs dat de West-Europese luchtmacht
geleidelijk beter wordt en gaat beschik
ken over de meest moderne afweerwa-
penen.
Ook de verbindingen en dan bedoe
len we speciaal de telefoonlijnen zij.i
effectiever gebleken dan bij Cupola, ook
al weer het gevolg van de technische
vooruitgang van het laatste jaar.
Wat overigens nn ook niet weer wil
zeggen, dat de luchtverdediging vol
maakt is en aan iedere vijandelijke
luchtaanval het hoofd kan bieden. Een
belangrijke euvel is het vrijwel volko
men ontbreken vaD een luchtwacht
dienst. Alleen in Engeland is een der
gelijke organisatie thans, zij het nog
summier, in werking, doch in de ove
rige West-Europese landen ontbreekt
hij nog geheel. En dit is, vooral nu de
snelheid van de vliegtuigen zo veel
groter is geworden, een enorme han
dicap en een positief gevaar.
Een bewfjs daarvan werd op Soester
berg gegeven. Als het werkelijkheid
was geweest, dan zou dit veld op de
eerste dag waarschijnlijk na één minuut
ari basis nitgeschakeld zijn geweest.
Immers 20 seconden over tienen, direct
dus na het begin van de oefening, deden
Vampires een volkomen onverwachte
aanval en voordat er ook maar één
vliegtuig de lucht in had kunnen komen
zou de basis vermoedelijk al onbruik
baar zijn geweest.
De radarstations hadden de vliegtuigen
niet kunnen waarnemen, omdat zij te laag
vlogen om op de schermen zichtbaar te
worden. In zulk een geval is men dus
uitsluitend op waarschuwingen van oog
getuigen aanwezig.
Als men nu rekent, dat een straaljager
een snelheid heeft van 800 k 900 km., dan
is het duidelijk, dat een dergelijke lucht
wachtdienst Internationaal Georganiseerd
moet worden. Maar eiik land zal toch
zelf moeten beginnen.
Grote vooruitgang ig geboekt op het
terrein van de samenwerking, vooral
dank zij het gebruik van stanöaardmate-
riaal. Nu was het mogelijk een squadron
van Nederland naar Frankrijk over te
plaatsen, zonder dat het door gebrek aan
onderdelen of taalmoeilijkheden aan slag
vaardigheid inboette. Engelse Vampires
kregen in Frankrijk de service die zij
gewend zijn en Nederlandse en Belgische
Meteorvliegers voelden zich op eikaars
velden goed thuis.
Op Soesterberg ia gisteren geen
„scramble" geweest en de drie Engelse
Vampire-sq-qadrons, die hier gestatiön-
neerö waren, hadden het deze laatste dag
dus rustig. „Als het ernst was geweest,
waren we er wel op uit getrokken", zo
deelde group-captain (kolonel Stapleton),
de commandant van dit Britse onderdeel,
mede. „maar uit veiligheidsoverwegingen
hebben we het maar niet gedaan". Was
Soesterberg in de laatste drie dagen min
of meer een Engelse basis, de Neder
landse noot ontbrak bij deze flegmatieke
Engelsen toch niet geheel en al, één
squadron droeg nL de naam van „Wagters
van die luch" als herinnering aan de Z-
Afrikaanse bemanningen, die m de oorlog
bij het onderdeel hadden gediend. En al
moge er dan nog slechts één Zuid-Afri-
kaar. in het squadron over zijn. „Wach
ters van die liuch zijn de bemanningen
in elk geval gebleven en ze zijn nog
steeds, zo zei de Zuid-Afrika an „van niks
-lie bang mie".
Men weet natuurlijk, dat V.N. betekent:
Verenigde Naties en N.V.: Naamloze Ven
nootschap, al hebben alle naamlozenin
werkelijkheid wel een naam. Men leest
altijd, N.V. de(volgt naam, welke
wij verzwijgen, aangezien advertenties op
een andere plaats in dit blad thuis horen).
Nooit ziet men si an: N.V. de N.V
Enfin, dat alles weet men reeds, al is
de laatste inconsequentie wellicht nog niet
aan allen van onze lezerskring, welks
scherpzinnigheid wij intussen niet laag
aanslaan, zo opgevallen. Waarom de
naamdragers naamlozen zijn. dat is an
derzijds toch niet zo ingewikkeld, maar
wij hebben geen bevoegdheid om econo
mie te docéren en dus mogen wij het niet
vertellen.
Wellicht weet men echter nog niet. dat
de V.N. (let wel, niet de N.V.), de tere»,
nigde Naties dus, de omgebouwde fabriek
te New-York, waar zij tot nu toe 826$
maal vergaderden, hebben verlaten. Nu
denkt men misschien, dat er een woor
den-fabriekje" van gemaakt zal worden,
aangezien dit gebouw bewezen heeft, zich
door de sfeer daarvoor uitstekend te le
nen. Mis! De tijd van woorden is voorbij;
de eigenaar, die weer de beschikking
over het gebouw verkreeg, gaat er stante
pede vervaardigenoommenrichters,
automatische piloten en radar-uitrustin
gen. Dat zijn daden!
Zulks is o.i. werkelijk niet zo gek. In
welk gebouw ter wereld weet men beter,
dat alle woorden der V.N. heel weinig
uithalen, dan in deze fabriek, waar op
nieuw de waarde van de oude vermaning:
„niet praten., maar doen" werd aange
toond met de feiten?
Het valt zeer te betreuren, doch zolang
er achter het IJzeren Gordijn zoveel ver
keerde dingen gedaan worden, kunnen
de overige naties niet volstaan met mooi*
of lelijke woorden.
De V.N. gaan een ander „praat-patets
betrekken. Hopelijk zal dit ook niet nog
eens gebruikt moeten worden voor fa
bricage van wapentuig. Mocht het echter
nodig zijn, dan kan een N.V. onderdak-
krijgen bij de V.N.
Wij wensen van harte, dat wij pes
simistisch zullen blijken, maar op he*
ogenblik kunnen wij over het rreaesdi-
vidend van de N.V, de VJN, nog niet opti-
mistisch zijn. ANALYST
Opnieuw is er d°or h«t gebruik van
wasbenzine hij het schoonmaken van
kleren een dode te betreuren. Gister
avond vatten de kleren van het 20-jarig
meisje J. H. uit Veenendaal, datjboven
genoemde gevaarlijke bezi„ ei ^er"
richtte, vlam. In zorgwekkende toestand
werd het slachtoffer naar het ziekenhuis
overgebracht, waar het vannacht over
leed.
Het hakje met wasbenzine sloeg plotr
seling om. Do inhoud verspreidde zie
over de kleren van het meisje. Een vo
van een motorrijwiel, dat een broer in
de nabijheid van het meisje aan het repa
reren was, deed de benzine ontvlammen.
De broer liep brandwonden op en moest
•veneens in het ziekenhuis opgenomen
worden. 'ju-
VGRAVENHAGE, 25 Mei 1951.
jNaar aanleiding van het feit, dat de communisten in de Raad van de
Gemeente Finsterwolde hun tegenstanders hadden gedreigd met de uit-
eindelijke afrekening, welke de communistische heer Gortzak notahene
had durven vergelijken met de goddelijke rechtvaardigheid, kwam minister
Van Maarseveen eerst goed in het geweer. Als hier sprake was van com-
mumstische rechtvaardigheid zei de minister, dan zouden nu de commu
nisten op het spreekgestoelte staan om hun schuld te belijden en te
verklaren, dat alles juist was wat hun was ten laste gelegd, zoals dat in
communistische tanden gebruikelijk is. De heer Gortzak heeft gedreigd
met het lot van litler en Seyss In quart, zei de minister, dat hebben wij
vóór 1940 oo a ge ïoord, maar de geschiedenis heeft recht gedaan. Laten
de communisten daaruit de lering trekken, dat de geschiedenis opnieuw
recht zal doen.
kjke gemeente Finsterwolde onder die
22? arbeiders niet meer dan in het
fraudegevallen bij de steun
geweest. Maar.de heer Scheps (P.v.d-A.),
IlmProviste een redevoering weg-
smüllen3,1",- i.hele Kamer van stond te
In rin n„n!?Lhet we! anders te vertellen.
Een der argumenten, die minister Van
Maarseveen te berde bracht ter verdedi
ging van het wetsontwerp, waarbij het
bestuur van de gemeente Finsterwolde
buiten werking wordt gesteld, was deze,
en dit was wel zeer ter zake dat de
heer Haken zelf had gezegd, dat het ge-
ineentebestuur van Finsterwolde zijn
Plicht had gedaan in het belang van de
..grote meerderheid" van Finsterwolde.
Dus niet zo constateerde minister Van
Maarseveen in het belang van de ge
hele bevolking Juist daarom was een der
grondbeginselen van'een behoorlijk be
stuur geschonden, het beginsel namelijk
van het belang van alle inwoners. Een
ander argument van de heer Haken was
geweest, dat debegroting van Finster
wolde toch maar was goedgekeurd. Wat
volgens minister Van Maarseveen bewees,
dat de heer Haken geen notie had van de
betekenis van een begroting, die zich op
toekomst richtte en niet op het ver-
nnf ^en begroting liet zich niet in met
ii;i g* woonruimteverdeling en derge
lijke zaken.
was er de kwestie van de steun-
De heer Van Maarseveèn had in
lns, ie gezegd, dat het gemeente-
bestuur dezesteunfraude in bescherming
had genomen.
Daar kwam de heer Haken bij de re
plieken. tegen op. Er - waren in die liefe-
£>af een reu
waar ,de hele Kamer
wist het wel ander:
wolde stonHnt Vln de raad van Finster-
fraudeeevMbJ„maar* dat het aantal
onomkoopbaar en de .oVbkmTbTden tor
wereld waren. u uc" ler
Er waren 36 en geen twee geval
len van fraude m de vergaderineen van
B. en W. besproken. Maar toen eerste
vijf gevallen ter sprake kwamen, wensten
de communistische wethouders geen en
kele maatregel te nemen. Iedere keer, dat
de kwestie ter sprake kwam. moest de
bij eenkomst wordenverdaagd.
Minister Van Maarseveen had nog meer
pijlen op zijn boog. Het ontslag van de
ambtenaar ter secretarie had ook nog al
wat stof tijdens de debatten doen op
waaien. De communisten hadden verze
kerd. dat deze ambtenaar ontslagen was,
omdat er geen werk meer voor hem was.
Maar de minister deed de zaak toen even
uit de doeken. In hét najaar van 1948
hadden de communisten van deze amb
tenaar geëist dat bij zou gaan colporteren
met het communistische blad „De Voor
waarts", Dat had hij geweigerd, daar hij
een tuberculeuze aandoening had aan zijn
been. Als hij het niet deed zouden de
gevolgen voor zijn rekening zijn, werd er
van communistische zijde toen gezegd.
Toen zegde deze ambtenaar zijn lidmaat
schap van de communistische partij op,
wat volgens de communistische kopstuk
ken in Finsterwolde zeer ernstige gevol
gen voor hem zou hebben. Hij werd dan
ook prompt ontslagen, toen er werkelijk
geen werk meer voor hem was, maar toen
er opnieuw werk was, werd niet hij in
zijn functie herbenoemd, maar een trouw
lid der partij. ,L
De minister zette uiteen, dat in Finster
wolde een ernstige gezagsondermijning
had plaats gehad. In plaats van de klas
sentegenstellingen op te heffen had het
gemeentebestuur alle best gedaan om
deze nog meer toe te spitsen. Die klassen
tegenstellingen, zo had de heer Gortzak
gezegd, zouden eerst worden opgeheven
als de klassen zelf verdwenen waren.
Maar, aldus de heer Van Maarseveen,
zelfs in Rusland zijn de klassen nog niet
opgeheven. Hier in ons land zijn schepen
gebouwd voor de vaart op de Wolga en
die schepen moesten worden gebouwd
met drie verschillende klassen.
De heer Gortzak heeft beweerd, dat de
reactie had getracht de communistische
wethouder om te kopen, maar waarom
had deze dan niet een aanklacht inge
diend, zoals zijn plicht was geweest. Dan
had men de zaak kunnen onderzoeken
en dan had de schuldige kunnen worden
gestraft.
Minister Van Maarseveen vatte zijn aan
klacht tegen het gemeentebestuur van
Finsterwolde samen in enkele punten.
Ten eerste had het alleen de belangen
van een deel der bevolking behartigd.
Ten tweede had bet geweigerd mede te
werken aan de bestrijding van de werk
loosheid door niet te willen medewerken
aan een plan tot industrialisatie. Ten der
de had het ambtenaren, die weigerden
mede te werken met de communisten met
ontslag bedreigd. Ten vierde had het te
genstanders bedreigd met de uiteindeliike
afrekening Ten vijfde had het de tegen
stellingen op de spits gedreven in plaats
van te trachten deze op te heffen Een
dergelijk gemeentebestuur kon men niet
handhaven.
Drie communisten kwamen daarna met
een vurige redevoering waarin de blan
ke onschuld van hun partijgenoten den
voike werd aangetoond.
Maar toen kwam de heer Scheps (P.
v. d. A.) een nummertje weggeven. Het
is voor uw overzichtschrijver niet doen
lijk daarvan ook maar een verkorte weer
gave te geve». Er- wa* «en stenografisch*
vaardigheid van meer dan driehonderd
lettergrepen per minuut nodig om de gave
volzinnen, die de heer Scheps over de
verbijsterde hoofden der communisten
uitstortte, te kunnen vastleggen voor de
historie.
De heer Scheps zette een denkbeeldige
troon te midden van het Nederlandse
volk, waarop eerst Mussert, toen Arnold
Meyer en daarna Van Rappard wilde
plaats nemen. Alle drie prezen zij elkan
ders beginselen, maar zij zijn door de
historie verzwolgen. Zo zal het gaan met
de troon, waarnaar achtereenvolgens Sta
lin. Hitler, Quisling, Franco, Degrelle en
Mosley hebben gedongen.
Het ging om de rechtvaardigheid, de
vrijheid, de vrede van het Nederlandse
volk Daarvoor strijden wij nu. zei de
heer Scheps. met een stem als een klok
tussen alle interrupties door, u ten zegen.
Die zegen Was aan het adres van de
communisten bedoeld.
De hele Kamer had het boeiende be
toog van de heer Scheps met de groo(-
ste aandacht en met kennelijk pleizie?
gevolgd. Niemand zat meer op zjjn
plaats, allen stonden rond het spreek
gestoelte, vanwaar de heer Scheps met
een benijdenswaardig spreektalent.
waarop zelfs de heer Gortzak jaloers
kon zijn en waartegen deze zelfs mach
teloos was, zijn banbliksems naar de
communisten wierp. Hij had bijna een
applaus van de Kamer gekregen.
Na hem sprak de heer Stokvis, die
nog een stunt probeerde. De communis
tische lezers van „De Waarheid"
want voor dezen was dit bedoeld zul
len daar morgen wel meer van horen.
Hij vroeg schorsing van de beraadsla
gingen en benoeming door de voorzitter
van de Kamer van een commissie, die de
feiten van Finsterwolde nauwkeurig zou
moeten nagaan. In deze commissie zouden
vertegenwoordigers van alle partijen zit
ting moeten hebben.
Men begrijpt de tendenz. Aan de com
munistische lezers van „De Waarheid"
kan nu worden duidelijk gemaakt, dat
de „reactie" de waarheid schuwt, die de
communisten zoeken. Het voorstel van
orde werd verworpen met 57 tegen 6
stemmen. Vóór stemden alleen de com
munisten.
Een amendement Scheps (PvdA) om de
beëindiging van de nieuwe toestand in
ieder geval te laten vallen op de datum
van 1 September 1953 en niet wanneer
de moeilijkheden in Finsterwolde eerdei
zouden zijn opgelost, werd verworpen met
44 tegen 18 stemmen. Vóór stemde alleen
de P. v. d. A.
Het wetsontwerp werd tenslotte, zonder
dat de communisten nog een verdere po
ging tot obstructie hadden gedaan, aan
genomen met 57 tegen 6 stemmen, die der
communisten.
De volgende week komen de begrotin
gen van Oortog en van Marine In de
Kamer aan de orde.
Charles Spofford, voorzitter van de
Noord-Atlantische Raad in Londen, ar
riveerde gisteren in ons land. Na zijn
aankomst had hij een lang onderhoud
met de minister van Economische Zaken,
prof Van den Brink. Aangenomen wordt,
dat gesproken is over de financiering
van de Nederlandse verdedigingsplan
nen. waarbij eventueel gebruik gemaakt
zou kunnen worden van de tegenwaar
derekening van de Marshall-gelden.
Gisteravond ontmoette Spofford we
derom prof Van den Brink en bovendien
de ministers Lieftinck en Stikker tijdens
een diner, dat hem werd aangeboden
door de Nederlandse regering. De heer
Spofford. die slechts 24 uur in ons land
zal verblijven, wordt vergezeld door jhr
Tjarda van Starkenborgh Stachouwer,
Nederlands vertegenwoordiger in die
Noord-Atlantische raad.
Na de gehele nacht aan een spoedkarwei
te hebben gewerkt, bracht de geragehou-
der T. te Culemborg een viertal mon
teurs Vrijdagmorgen met ztjn luxewagen
huiswaarts. Op de Beusichemsedijk raak
te de bestuurder de macht over ztjn stuur
kwijt en na eenmaal over de kop te rita
geslagen kwam de wagen onder aan de
dijk terecht. Twee monteurs nL G. v. W.,
en T. K., bleken een been en een arm
te hebben gebroken, de bestuurder en een
derde monteur, v. K.. werden licht ge
wond.
Sr is gisterenavond in het Noor
den des lands onge-.nstheid ge
weest om Prins Bomhard.
Na zijn bezoek aan de provincie
Groningen en hét afscheid van de
autoriteiten, was ZJCJi. om precies
zes uur met zijn Messerschmidt van
het vliegveld Eelde opgestegen. De
bestemming was Leeuwarden op
welks vliegveld hij een luchtvaart-
tentoonstelling zou openen.
Het weer was niet best, doch de
berichten uit Leeuwarden waren
niet al te slecht Juist echter toen
het vliegtuig zich van de grond
had losgemaakt, kwam op Eelde
een weerbericht binnen, dat weinig
goeds voorspelde.
De mogelijkheid werd nog ge
opperd een rode waarschuwings
kogel de lucht in te zenden, maar
voor men dit kon doen, was de
Messerschmidt reeds verdwenen.
Intussen stonden op het vliegveld
Leeuwarden tientallen autoriteiten
klaar, o.wgeneraal Dürst Britt en
schout bij nacht Slot. Langs de start
baan stond een ere-bataljon opge
steld benevens de militaire kapel
uit Nijmegen.
Het werd echter zeven uur,
kwart over zeven en nog steeds wa*
er niets van het vliegtuig verno
men. De gezichten van de autori
teiten kregen strakke lijnen, omdat
wel bekend was, dat de Prins Eelde
had verlaten, maar ook omdat het
toestel geen radio had. Het publiek
zat in de stromende regen gelaten
te wachten. Op Eelde stond de Com.
missaris der Koningin in Gronin
gen, die niet wilde weggaan, voor
dat het bericht gearriveerd was,
dat de Prins veilig en wel in de
Friese hoofdstad was aangekomen.
En even spande het op alle Neder
landse vliegvelden....
Maar om half acht kwam einde
lijk het bericht via Amsterdam in
Leeuwarden, dat de Prins behou
den was geland op Soesterberg.
Het zicht was uitermate slecht en
de Prins had het blijkbaar beter
geacht niet te landen op het vlieg
veld Leeuwarden.
Toen in de Friese hoofdstad de
eerste teleurstelling wat was ge
luwd. nam generaal Dürst Britt het
défilé van de ere-compagnie maar
af en de tentoonstelling werd
daarna geopend zij het wat min
der officieel dan de bedoeling was
geweest!
Generaal Lawton Collins, stafchef van
het Amerikaanse leger, die thans, na Brad
ly voor de Senaatscommissie te Washing
ton verschijnt, heeft op een dringende
vraag van de republikeinse senator Sal-
tonstall geantwoord, dat de Instructies,
volgens welke generaal Ridgway (de
geallieerde opperbevelhebber in Korea)
handelt, thans herzien worden door de
Amerikaanse commissie van stafchefs en
dat zeer zeker binnenkort nieowe richt
lijnen aan de generaal gegeven zullen wor
den.
Lawton Collins zeide geen bljzonderhe
den te kunnen mededelen, daar de staf
chefs nog geen uiteindelijke beslissing had
den genomen.
Collins verwierp met klem de door
generaal MacArthur voorgestelde strate
gie in Korea.
„WiJ hebben voldoende strijdkrach
ten", so meende Coltas, om de Sovjet-
Unie al strijdend in het Verre Oosten ei,
Alaska tegen te houden, doch dit is niet
het geval in Europa.
Slechts weinig verklaringen over Korea
zijn bekend geworden. De censuur heeCt
flink in Collin's mededelingen geschrapt.
Hij versprak zich eenmaal toen hij zeide,
dat „de Russische luchtmacht" nooit ver
ten Zuiden „van deze rivier" is gekomen,
met welke rivier waarschijnlijk de Jaloe
bedoeld werd.
Hij verklaarde daarop echter, dat hij
niet de Russische luchtmacht, maar de
Chinese luchtmacht bedoeld had. „Wij zijn
er echter van overtuigd, dat sommige
vliegtuigen van de Chinezen door Russen
bestuurd worden".
Collins noemde' een geval waarin gene
raal MacArthur niet volgens de instructies
gehandeld had. Hij had namelijk duide
lijk opdracht gekregen slechts Zuld-Ko-
reanen dicht bij de Chinese grens t* ge
bruiken. MacArthur zond echter Ameri
kaanse troepen rechtstreeks naar de grens
zonder de stafchefs er van te verwittigen.
Daar eenmaal tot actie in deze was over
gegaan hadden de stafchefs geen tegenor
der doen geven.
