Centrales werken
voor wetenschap
reeds volop
industrie
en
Proefnemingen met merk
waardige resultaten
JEUGD
HARING AAN DE KANT!
D. A. M. Binnendijk
..tekst en
geeft
uitleg
Een twintigtal kernachtige
karakteristieken
Wisselvallig weer
r
■I---
m
en soberheid
Temperatuur nog aan warme kant
Observator
O. L. Vrouw ter Nood
te Heiloo
A« J~JLotsy,
Scheps deed er weer een schep op
Enorme hoeveelheid
opium in beslag
genomen
ZIJN ONZE DICHTERS
V)
Onze dichtkunst in de
afgelopen vijftig jaar
ZATERDAG 26 MEI 1952
PAGINA
Jn Engeland zal de eerste industriële centrale voor atoomenergie
uorden opgericht. Engeland en dit is buiten wetenschappelijke
kringen nog slechts weinig bekend. is de voornaamste leverancier
atoomenergievoor het vasteland van Europa. Ook de Verenigde
Staten zijn in de laatste tijd naar voren getreden als exporteurs van
istopen ten behoeve van chemische producten en geneesmiddelen,
mitsgaders kunstmest, maar uit Engeland komt toch het grootste
gedeelte van de atoomenergie, zoals deze, zij het nog in uiterst
beperkte mate en op kleine schaal, ten bate van de mensheid gebruikt
wordt.
Lawrence's ontdekking
In de staalindustrie
t igSagl.
- jv v' a -JMj
W itte vliegen
Biddag op 31 Mei
Sport en volkskracht
„PRIMA KWALITEIT, DOCH
KLEIN VAN STUK"
DE PECH VAN
VLAARDINGSE FRIDA
Eerste en toch tweede
Groene" op de Ruvs
Inval op een vertrekkend
passagiersschip
WORKING
Namen, die wij missen
Voortreffelijke
karakteristieken
Kan men in „Dichters van dezen tijd"
zelf constateren, dat öe Nederlandse ver-
Geen enkele dichteres
Sleutel tot schoonheid
ZILVEREN PRIESTER
JUBILEA IN HET BISDOM
HAARLEM
1
Atoom, een hulpe der mensheid
worden atoom gedurende lange tijd
uit, zodat altijd precies kan worden
vastgesteld, waar het zicli bevindt.
En dit nu is vooral in de medische
wetenschap van groot belang, alsook
in de landbouwwetenschap.
Een merkwaardig voorbeeld is hier
sodium. Aangezien de menselijke maag
niet in staat is, het verschil tussen lichte
en zware atomen vast te stellen en die
van z.g. isotopen en van nat men zou kunnen noemen ingeblikte Atomelfufte^t
geschikt, om de aard van de bloedsom-
soorten atomen bestonden, werd in
1931 door een professor Soddy ont
dekt. Wanneer ze radioactief zijn
gemaakt, worden ze radioactieve iso
topen en die zijn van groot belang
voor de wetenschap. Er zijn heden
ten dage reeds zestig verschillende
soorten zware atomen radioactief
gemaakt. Nu is het een geweldige
ontdekking geweest, dat van de z.g.
lichte atomen zware atomen kunnen
worden gemaakt, wanneer ze door
een atoomzuil worden geleid. Deze
atoomzuil, de cyclotron, is een der
voornaamste apparaten bij de studie
en de doelmatige aanwending van
atoomenergie. Na „behandeling"
straalt het van licht tot zwaar ge-
De wereld heeft voor het eerst met
de atoomenergie kennisgem, .a ia de
atoombommen op Hiroshima en Nagasaki
en ze heeft er een naargeestige indruk
van gekregen. Maar dezelfde energie, die
zo verwoestend werken ican, zal een hulp
der mensheid zijn, zodra ook voor indus
triële en wetenschappelijke doeleinden
atoom-energie ter beschikking der ge
leerden en technici wordt gesteld. Sovjet-
Rusland heeft met zijn fijne neus voor
propaganda direct de mogelijkheid aan
gewend, om zidh zelf met een lauwer
krans van weldadige atoomenergie te
omhangen. Immers, zodra president Tru
man bekend had laten maken, dat blij
kens gedane waarnemingen ook Sovjet-
Rusland over atoomenergie beschikte en
dus, omdat het die tevens in voldoende
hoeveelheid had, atoombommen kon ma
ken. heeft dit onmiddellijk verhalen de
wereld ingezonden over het gebruik van
atoomenergie ten behoeve van het ver
leggen en uitdiepen van rivierbeddingen.
De atoom-explosie, welke de Amerikanen
hadden .geregistreerd, was volgens
hen niets anders dan een reusachtig kar
wei ten behoeve van de landbouw in
Siberië Doch tot dusver is nog niemana
uitgenodigd, dit grootse werik, deze ccwn-
munistisoht triomf, eens nader te komei
bekijken....
Maar in Engeland wordt thans
werkelijk met grote vastberadenheid
gewerkt, om te komen tot het eve
ren van atoomenergie voor t
industrie. Er is een plan gepubh-
ceerd voor de bouw van een atoom-
energie-centrale, welke met minder
dan honderd miffioen gulden moet
kosten. Met de bouw zal nog dit jaar
begonnen worden, maar de plaats,
waar de centrale zal komen, is nog
niet bekend gemaakt. Men zal die
nauwkeurig moeten kiezen, want de
radio-actieve gassen, welke aan de
schoorsteen van een atoomenergie
centrale ontsnappen, zijn gevaarlijk
voor de mens en moeten dus daar
uitgelaten worden, waar ze zo weinig
mogelijk gevaar opleveren. De
schoorsteen zal ook bijzonder hoog
moeten worden. Dit is reeds aange
toond bij een dergelijke proef
centrale, welke op kleine schaal te
Brookhaven bij New-York ge
bouwd is.
D2 atoomenergie-centrale sal weinig
van een normale eletnsehe centea.e ver
schillen. Zelfs in omvang zal
zijn aan een electrische van
capaciteit. Er worden natuurlijk geen
kolen als brandstof .gebruikt. Naar men
vermoedt er werd hierover niets □«-
kend gemaakt zullen .gepaalde uram-
umelementen als zodanig dienst doen en
naar men aanneemt, zal de atoomenergie-
centrale in vergelijking met 'n electrische
een besparing opleveren van ongeveer
zeven millioen per jaar, terwijl boven
dien natuurlijk geen kolen gebruikt
worden. Dit betekent, dat de Engelse
kolenmijnen ontlast zullen worden van
een nieuwe levering van 700 ton kolen
oer dag, die noodzakelijk zouden zijn ge
weest, indien de nieuwe centrale volgens
de oude principes zou zijn gebouwd.
Men schat, dat de bouwkosten er in
ongeveer 30 jaar uit zullen komen. Wat
de installatie betreft, de voornaamste
wijzigingen zullen in het ketelhuis te
constateren zijn. Daarin 'komt een heel
ingewikkeld systeem van apparaten rer
controlerin-g van de ontwikkelde atoom
energie. Er zal bij een veel lagere tempe
ratuur dan bij kolencentrales gewerkt
worden, nl. 1100 graden Fahrenheit. Na-
tuurlijk zou het mogelijk zijn, een veei j
grotere hitte te ontwikkelen, maar aange
zien het voorlopig nog om een experiment
gaat, zal men het zekere voor het onze
kere kiezen, met als devies ..safety first".
In de nieuwe atoomenergie-centrale zal
dan in de behoeften van de industrie wor
den voorzien, he'geen zeggen wil, dat men
er het gebruik van atoomenergie voor
industriële doeleinden op allerlei wijzen
bestuderen en verder ontwikkelen jtal.
Hiervan is in vergelijking met wat voor
de atoombom en de H.-bom wordt gedaan,
nog slechts weinig gewerkt. De geleer
den in de atoo-mstad Harwell hebben tot
voornaamste taak de atoomsplitsing te
bestuderen en te ontwikkelen, vooral met
het oog op de atoombom. Ze hebben zo
goed als geen gelegenheid, op details in
te gaans althans, voor zover het prac-
tische gebruik van isotopen aangaat.
Isotopen
Wat zijn nu isotopen? Het zijn de
zwaarste van de twee soorten atomen,
welke er bestaan. En deze „zware"
atomen kunnen radioactief worden
eemaakt Dat er twee verschillende
loop vast te stellen. Dit heeft bij het na
gaan van de verschijnselen bij een be
paalde ziekte natuurlijk bijzondere waar
de. Zelfs heeft men met zware atomen
proefondervindelijk kunnen vaststellen,
dat het bloed inderdaad door bet lichaam
circuleert iets, wat men allang wist.
Maar nu kan men de loop der
zware atomen door beschadigde
bloedvaten volgen en vaststellen, wat
er aan de hand is. Het is, alsof het
zware atoom met een minuscule
radiozender signalen uitzendt, dank
zij de radioactiviteit. Natuurlijk is
de aan het zware atoom toegevoegde
radioactiviteit heel gering, zodat ze
in het menselijke lichaam geen
schade kan aanrichten. En de radio
actieve isotopen, aanzienlijk goed
koper, beginnen allengs menigmaal
de plaats van het dure radium in te
nemen. Reeds worden voorts fosfor-
atomen gebruikt bij ziekten van het
bloed en ook verschillende andere
soorten atomen doen goede dienst bij
de behandeling van bepaalde ziekten.
Bij planton kunnen radioactieve isoto
pen aan de kustmest worden toegevoegd
en to de laboratoria kan men dan pr ecies
controleren, waarheen het voedsel zich
begeeft. Ook bij de mens kon worden
nagegaan, welke lichaamsdelen meer o:
minder voedsel gebruiken of nodiig heb
ben. Men hoopt, dank zij de radioactieve
isotopen vele geheimen der natuur, wat
de groei betreft, te kunnen ontraadselen.
In tal van ziekenhuizen, zowel in Enge
land als in West Europa Engeland
levert zijn isotopen niet naar landen
achter het IJzeren Gordijn wordt thans
geëxperimenteerd en de resultaten zijn
volgens de mededelingen en rapporten in
wetenschappelijke publicaties veelbe
lovend.
Het gebruik van radioactieve isotopen
staat inmiddels nog in de kindersohoenen.
In Engeland is men pas twee jaar bezig
met de productie van radioactieve isoto
pen. Ze zijn het eerst geproduceerd door
de Amerikaanse geleerde Lawrence van
de Columbia Universiteit te New York,
toen hij beziig was met het in elkaar zet
ten van een cyclotroon. Toen men tijdens
de oorlog aan de werkzaamheden voor de
atoombom begon, werden de radioactieve
isotopen als z.g. bijproduct gemaakt,
waarbij men er toe kwam. ze ook ter
beschikking van de industrie te stellen.
De Amerikaanse industrie is inmiddels
door allerlei bepalingen bij het gebrvk
van radioactieve isotopen gebonden. Een
Amerikaanse fabrikant, die er de be
schikking over heeft gekregen, moet
geregeld rapporteren, wat hij er mee doet.
In Engeland bestaan dergelijke beper
kende bepalingen niet en de radioactieve
isotopen worden er zoals gezegd naar
andere landen geëxporteerd. Aangezien
de uitstraling allengs afneemt, worden
radioactieve isotopen wanneer ze b.v
naar 'n sanatorium in Zwitserland gaan
aanzienlijk sterker gemaakt, dan voor
het gebruik nodig is.
Wat de industrie betreft, in de staal
industrie zijn de radioactieve isotopen in
gebruik genomen voor het ontdekken van
gietfouten. Ze vervullen dan dezelfde roi
als X stralen en zorgen, dat op een foto
grafische plaat elk barstje of scheurtje
nauwkeurig wordt vastgelegd. Dit kan
volgens een eenvoudige en effectieve
methode gebeuren, welke de betrouwbaar-
heid van metalen voorwerpen ten zeerste
mxm&
Episode in de atoomkernsplitsing:
ongecontroleerde electronen uit
atomen schieten met een blauwe
gloed als vlammen door liet
laboratorium.
Dit tweetal is verloofd. Maar alvorens
het een avondje uit mag, moet hij
eerst van alle radioactieve uit
stralingen „ontsmet" worden. Frank
Campbell werkt in het „lab" van de
universiteit te Chicago. Hier ziet
men hem met zijn verloofde, Alice
Tenezer, terwijl deze met een z.g.
Geiger apparaat controleert, of hij
nog met de fatale radio-activiteit
„besmet" is
verhoogt. Ze kunnen door alles heen
'kijken", deze radioactieve isotopen
en ze worden zeifs gebruikt, om de in
houd van dozen en blikjes te controleren,
Wat voor de verpakkinigsindustrie naar
van zelf spreekt grote waarde heeft. Het
principe is hier, dat de uitgezonden stra
len slechts gedeeltelijk doordringen als het
doos of blikje geheel gevuld is. Ook de
dikte van materialen kan aldus gemeten
worden. Bovendien kunnen in fabrieken
de voorraden z.g. statische electriciteit,
die altijd brandgevaar opleveren met ra
dioactieve isotopen afgeleid worden.
Teneinde de industrie op de hoogte te
brengen van de mogelijkheden inzake
radioactieve isotopen is te Harwell, de
Engelse atoomstad, de „Isotope Develop
ments Ltd" opgericht, een instituut, waar
elke fabrikant zijn licht zal kunnen op
steken. Hij kan dan tevens een kijkje
nemen in het Radiochemical Centre te
Amersham, dat zich o.a met de „verpak
king" van radioactieve isotopen bezig
houdt.
Intussen, de Verenigde Staten
blijven tucli het grote centrum voor
het onderzoek naar de mogelijkheden
voor het gebruik van atoomenergie
voor industriële en wetenschappe
lijke doeleinden. Het telt immers
niet minder dan vijf grote labora
toria of atoomsteden. Het reeds ge
noemde Brookhaven is vooral inge
steld op de wetenschap en de in
dustrie. Er worden onderzoekingen
verricht, die zo goed als geen ver
hand houden met de atoomhom. Tal
van kostbare apparaten en tientallen
geleerden experimenteren er, in het
hijzonder ten aanzien van de uit
werking van radioactieve stralen op
het menselijke organisme en tevens
op net dierlijke en plantaardige.
Er zijn o.a. proefnemingen gedaan mei
radioactief cobalt, teneinde na te gaan
welke invloed dit op de groei van ia
planten heeft. Men tracht er. de atoom
energie in dienst te stellen van een zo
groot mogelijke opbrengst en heeft reeds
heel merkwaardige resultaten bereikt, die
ook voor bloemkwekers van belang zijn.
Er wordt daar aJ gesproken van groene
rozen En door radioactieve bestraling zijn
er vliegen wit geworden en graankorrels
twee, drie maal zo groot.
Het is alles nog slechts een begin. La
ten we hopen, dat de atoomsplitsing en
het gebruik van atoomenergie ten be
hoeve van een verdere ontwikkeling der
mensheid niet door een vernietiging met
atoombommen onderbroken zal worden....
Men schrijft ons:
Van vele kanten is er reeds gereageerd
op het nieuws over 31 Mei. Sterk wordt
aanbevolen, dat er ook minder gunstige
tijden, bijzonder rond het middaguur, een
behoorlijk aantal bidders aanwezig zal
zijn.
Voor de lichtprocessie bestaat grote be
langstelling, bijzonder van de zijde der
jeugdbeweging. Op veler verzoek werd
het plechtige sluitingslof een half uur
later gesteld dan verleden jaar, nl. om
half acht, opdat bij h-t begin der licht
processie om kwart vóór negen de sche
mering begonnen zal zijn. De predikatie
wordt gehouden door pater G. Tesser.
Als ik week in week uit door Neder
land rijd, zie ik met vreugde, dat vrijwel
tot in de kleinste plaatsen velden met de
bekende goalpalen staan.
Dat vervult mij met dankbaarheid, om
dat wij, de Nederlandse voetbalgemeen-
schap, door eendrachtige samenwerking
en enthousiasme, dit alles bereikt hebben.
Als ik echter een buk terugsla en naga
of wij voetballeiders ook fouten begaan
hebben, dan moei ik cit eerlijk erkennen.
Wat is namelijk het geval?
Oorspronkelijk speelden wij op onze
eenvoudige terreinen zonder of vrijwel
zonder publiek. Daarna kwam er enig
publiek. Vervolgens veel en zeer veel
publiek. Wij breidden onze velden uil met
steeds groter accomodaties en wij i;
blij met de hoge recettes. Alle hoge, v
inkomsten werden immers gebruikt voor
de jeugd, dan wel voor het instandhouden
der opstallen en teneinen!
De fout is echter, dat wij niet besef
hebben, dat daardoor publiek en anderen
steeds hogere eisen gingen stellen, waar
door de zuivere sponsfeer hier en daar
in het gedrang dreigoe te komen.
Hieraan moest ik denken toen mij ver
zocht werd om over soberheid en zelf
beheersing te schrijven. Want het is in
derdaad zo, dat wij moeten gaan versobe
ren, dat wij tot inkeer moeten komen, dat
wij ons duidelijk voor ogen moeten hou
den, dat de enige zuivere sportvorm de
amateursport is en dat de sport met an
dere doelstellingen „show" dreigt te wor
den met alle gevaren van dien.
Wij moeten niet fel zijn op de uitslag.
Wij moeten fel zijn op net behoud van alle
goede sportbegrippen, zoals zelfbeheer
sing, altruïsme, eenvoud eniz.
En nu is het juist de sport, die ons dB
teren kan.
Immers wij eisen van onszelf en van
onze spelers, dat zij zich neerleggen zon
der morren of mokken bij de beslissingen
van de scheidsrechter Wij eisen ook dat
zij gedurende het spel zich niet door eer.
handeling van de tegenpartij laten prik
kelen, dan wel met een wraakgedaeht»
rondlopen, derhalve zelfbeheersing.
Wij moeten niet willen meedoen aan
de wedloop zoals elders om steeds grotera.
recettes te bereiken, om wedstrijden op
te luisteren met attracties enz.
Kortom, wij moeten alles achterweg»
laten dat strijdig is met de zuivere sport-
gedachte, want die alleen leidt tot ver
wezenlijking van het sportideaal, doch
ook van het practisch doel, dat met sport
bereikt kan worden:
Het bevorderen van gezondheid, karak
tervorming, gemeenschapszin en daar
door het versterken van het individu en
het verhogen van de volkskracht.
De eerste Hollandse Nieuwe is binnen en
gistermiddag op de Scheveningse afslag,
waar de handel gespannen op dit eerste
zeebanket wachtte, geveild. Het was dc I
jager SCH 9 „Prinses Marijke", een log-
ger, die zelf niet gevist bad, doch de 51
kantjes tellende vangst van de SCH 297
„Huberta" had evergenomen, die de
haringrace won. Hij kwam om even over
elf de ÏJmuidense haven onder gejuich
van de wachtenden binnenvaren. In hoog
tempo werd de buit overgeladen in
vrachtauto's, die met spoed naar Scheve-
ningen reden. De grote soort bracht 480
per kantje van 1000 stuks op en de
kleinere soorten ƒ517 tot ƒ619. Ook het
vorig jaar won de SCH 9 van de rederij
J. J. van der Toom de race.
Schipper W. F. Rog van dc „Prinses
Marifke" vertelde, dat de kwaliteit van
de haring prima is, hoewel de vissen
klein van stuk zijn.
Er is enige ontstemming ontstaan over
het feit, dat de ..Prinses Marijke", die
ook verleden jaar de haringjacht won,
zelf niet heeft meegevist er. dus alleen
ais jager is meegezonden. Dit zou niet
in overeenstemming zijn met de bepa
lingen van het bedrijfschap, die naar
hier verluidt uitdrukkelijk zouden ver
melden, dat voor de aanvoer van nieuwe
haring alleen die schepen in aanmerking
komen, die zelf ook gevist hebben. Hier
uit tenminste concludeerde het gemeen
tebestuur van Velsen, dat het niet juist
zou zijn de door hem beschikbaar ge
stelde legpenning voor de winnaar van
de haringrace aan de „Prinses Marijke"
toe te kennen.
Naar ons echter bij informatie bij
het ministerie van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening is gebleken,
heeft het bedrijfschap voor visserij
producten geen voorschriften gegeven
met betrekking tot de zgn. ..haring
race". De Sch. 9, aldus het ministerie
mocht, evenals elke andere logger, de
haring zelf vissen en naar ons land
brengen of zoals thans is gebeurd, de
haring van andere loggers overnemen
en naar Nederland brengen.
gistermiddag kwamen
Hollandse Nieuwe de
Schipper P. Hoek was best tevreden
met het resultaat, hoewel hfj natuurlijk
als rechtgeaard vissersman wel Iets voor
het standpunt van zfln rivaal kon voelen.
De passagiers van de „Willem Ruys"
zullen inmiddels hun eerste „groene" van
het seizoen al wel hebben gesavoueerd.
Immers, terwijl het schip op het punt
van vertrekken lag, werden de eerste
logger was amper een uur binnen
enkele vaatjes nieuwe haring onder een
hoeraatje aan boord gebracht.
Ont twee uur
jtwee loggers met
pieren van IJmuiden binnen.
Vele ontwikkelde mensen, aan wie men vraagt waarom zij nooit verzen
lezen, geven het antwoord: „Omdat ze zo moeilijk te begrijpen zijn".
In de meeste gevallen is dit echter niet anders dan een versiering van de
waarheid: „Me doen er geen moeite voor om ze te begrijpen kort
en goed gezegd, we hebben er geen belangstelling voor Zeker, iele
onzer hedendaagse dichters schrijven moeilijke verzen, die men pas kan
begrijpen als men ze leest en herleest. We denken hijvoorbeeld aan
Gerrit Achterberg. Maar er zijn toch genoeg dichters, wier verzen de
lezer direct aanspreken en ook die worden verwaarloosd.
gids te zijn- Dat heeft hij overigens ook
in zijn vele critieken en beschouwingen
bewezen.
Waarom Willem KIoos, Hélen e Swartb
en Herman Gorter niet zijn opgeuomen,
is ons niet duidelijk. De samensteller gaf
Het werken in de laboratoria voor
radioactieve isotopen is levensgevaar
lijk. De geleerden en technici worden
overal met grote borden gewaar
schuwd, hoe lang ze in een bepaalde
afdeling blijven mogen
Als men de uitgebreide bloemlezing
.Dichters van dezen tijd (Uiig. P. N. van
Kampen Zn, Amsterdam) aandachtig
doorbladert, zal men veel meer verzen
aantreffen, die geen enkele moeilijkheid
opleveren' dan ingewikkelde, duistere
gedichten.' Deze bloemlezing is thans voor
de zeventiende maal herdrukt, tot verle
den jaar toe bijgewerkt. Ze opent met
Albert Verwe.v en sluit met Hans An
dreus en Dirk Nolting, jonge dichters, die
nog geen werk hebben gebundeld. Hier
tussen vindt men een keuze uit de poëzie
van meer dan zeventig dichters.
Deze bloemlezing geeft dus een beeld
van wat de Nederlandse en Vlaamse
dichtkunst in de eerste helft van de twin
tigste eeuw gepresteerd heeft; eerlijk
gezegd is het een indrukwekkend beeld, i Kuyle, Gerard Wijdeveld en Gabriel Smit
want er staan vele goede, sterke verzen!om enkele voorbeelden te noemen
in. De keuze is over het algemeen zeer ontbreken, bevreemdt ons. Zij hebben
goed. De samensteller, de dichter D. A. goede verzen geschreven en verdienen
M. Binnendijk, heeft genoeg smaak en toch ongetwijfeldeen plaats in een lite-
critische zin om een betrouwbare literaire ratuurspiegel. Nu heeft de samensteller
wel niet met evenveel woorden zijn keuze
als zodanig aangediend, maar hij heeft
haar evenmin uit bepaalde politieke of
religieuze of andere overwegingen ver
klaard, want zoals gezegd ontbreekt elke
verantwoording.
Onder de jongeren in de bloemlezing
bevinden zich enke'e talenten, die (nog)
niet overtuigender zijn dan andere,
welke niet zijn opgenomen. Het is zeker,
dat verschillende verzen het zouden
moeten afleggen bij vergelijking met
het beste van Ab Visser, Niek Verihaa-
gen en Kees Buddingh, die niet ge
noemd zijn.
Maar over wat men in een bloemlezing
mist, kan nu eenmaal altijd getwist wor
den. Men moet per slot van rekening als
samensteller ergens de grenzen trekken
en natuurlijk spreekt de persoonlijke
voorkeur daarbij een woordje mee
en dat is maar goed ook, zolang zij niet
door andere dan zuivere literaire over
wegingen gevormd wordt.
geen verantwoording van zijn keuze, j zen lang niet allemaal moeilijk zijn, Bin-
maar vermoedlijk wilde hij na. „tachtig"
(de beroemde literaire vernieuwing) be
ginnen en zeker kan men Verwey be
schouwen ais een dichter, die in zijn
jonge jaren „tachtig" reeds overwonnen
had. Maar datzelfde kan van Gorter wor
den gezegd.
De bloemlezing bevat vele bekende,
doch ook minder of nauwelijks bekende
namen. De maatstaven zijn vrij hoog ge
weest en enkele goede dichters en dich
teressen zijn gewogen en te hcht bevon-
den In de meeste gevsllen terecht, maar
dat Teun de Vries, A. J. D. v. Oosten, Alb.
nendijk maakt dat nog eens extra duide
lijk in zijn „Tekst en uitleg", een verza
meling van artikelen over dichters.
(Eveneens uitgegeven bij Van Kampen).
Van elke dichter behandelt hij één vers,
maar hij iaat leze kundige analyse voor
afgaan door een korte, kernachtige karak
teristiek van het gehele werk van de be
sproken dichter
Deze karakteristieken zijn zeer raak en
getuigen van een grote kennis van zaken
en fijnzinnig begrip. Ket is echter niet zo,
dat Binnendijk U in enkele bladzijden
het wezen van de dichter en zijn werk
onthult dat zou onmogelijk zijn- Men
moet iets van de besproken figuur afwe
ten om van deze artikelen ten volle pro
fijt te kunnen trekken Maar dan zijn ze
uiterst verhelderend.
Het boek bevat orie afdelingen, In het
De dichter J. C. Bloem, wiens werk j
in „Tekst en uitlegvoortreffelijk j
wordt gekarakteriseerd
eerste worden Hooft, Vondel, Bredero en
tijdgenoten besproken. Het tweede han
delt over de tachtigers en na-tachtigers,
terwijl het derde zich bezig houdt met de
dichters, die tussen 1920 en 1930 tot ont
plooiing kwamen (Van Bloem en Nijhoff
tot Marsman en Engelman).
Overigens is het merkwaardig, dat er
geen enkele dichteres in „Tekst en uit
leg" voorkomt. Naast Leopold en Boutens
hadden we toch wel erg graag Henr.
Roland Holst behandeld gezien.
Na een karakteristiek te hebben gege
ven, volgt de tekst van een gedicht, en
dat geeft Binnendijk gelegenheid om te
wijzen op bepaalde eigenaardigheden; op
schoonheden, welke men licht over het
hoofd zou zien; op zinrijke klanken of
rhythmen. Zonder schoolmeesterachtig te
doen, verklaart hij waarom de dichter
een bepaald beele gebruikt en wat er
mede gesuggereerd wordt.
Tot de allerbeste artikelen behoren die
over Bredero, Leopold en Bloem. In som
mige gevallen zal men tot zijn verrassing
ontdekken, dat Binnendijk U in enkele
bladzijden en %nct spaarzame vingerafwfl-
zingen veel méér geleerd heeft dan U bij
anderen in hele artikelen heeft kunnen
vinden; dat hij Tl een sleutel tot de
schoonheid heeft gegeven. Laat ons van
deze sleutel een dankbaar gebruik ma
ken!
De uitgave js keurig verzorgd. Van alle
besproken, dichterszijn portretten opf?-
nomen.
voer de VX 208 „Frida", met de KW 78
„Excelsior H" in het zog. Van de haring-
gronden af hadden deze twee schepen
elkaar niets toegegeven. Binnen de pie
ren probeerde de Katwijkse logger zelfs
de VÏaardingse concurrent nog voorby te
komen. Dit lukte tenslotte op enige tien
tallen meters voor de kant, daar de Kat
wijkse logger, door makkelijker wend
baarheid, vlugger de tros over boord kon
krijgen en dus het eerst vast lag en daar
mede de prijs van het Velsense gemeente
bestuur: een zilveren legpenning en een
oorkonde, in de wacht sleepte.
Men is het er overigens nog niet over
eens, of het winnen van deze haringrace
afhankelijk gesteld moet worden van het
moment, waarop de winnaar de haven
binnenvaart, in welk geval de Vlaardin-
ger nummer één was, of van het moment
van nieren.
I Op het werkdek van de „Excelsior II"
kreeg schipper P. Hoek een krans omge
hangen namens de Katwijkse midden
standers. Een groot aantal bekenden
heeft hem gelukgewenst met het succes.
De vangst van de KW 78 bedroeg 57
kantjes van drie schepen, die van de
VL 208 64 kantjes van twee schepen.
Schipper P. van der Zwan van de
VL 208 was lichtelijk teleurgesteld door
deze uitslag van de reis. omdat hij tot
het laatste moment had gedacht, dat
de eer dit jaar voor hem was.
„Wij hebben voortdurend achter elkaar
gevaren en mijn schip heeft de ketels
tot berstens toe opgejaagd om geen
snelheid te verliezen. Dat is op het
laatste moment nog mijn ongeluk ge
worden, want wij hadden zo'n grote
snelheid, dat wjj niet snel genoeg ach
teruit konden slaan. Daardoor moesten
wjj met een grote boog naar de kant
draaien, waardoor wij de laatste kost
bare minuten verspeelden".
Gistermorgen heeft de recherche a/b
van 't op vertrekken liggend passagiers-
I schip „Willem Ruys" 'n inval gedaan, 'n
Grote ploeg rechercheurs verscheen plot
seling in de verblijven van de Chinese
V bemanning. Deze werden aao een gron-
k\V 7s di8 onderzoek onderworpen. Wandplaten
werden weggeschroefd en hierachter vond
men de enorme boeveelheid van CO pond
opium in staafjes. Dit is een van de
grootste slagen, die ooit door de recherche
in de Rotterdamse haven zijn geslagen.
Bovendien bleken zich op verschillende
plaatsen ook nog grote aantallen dollars
en ponden te bevinden, De waarde van
deze bankbiljetten werd zeker op een
30.000 geschat.
Tot nu toe zijn drie Chinezen aange
houden en in bewaring gesteld.
Op 29 Mei hopen in het bisdom Haar
lem hun 25-jarig priesterjubileum te ge
denken: W. Bende, bouwpastoor te
Noordwijk aan Zee, rector W. A. E. Bo-
keloh te Scheveningen, pastoor Th. Buis
te Yerseke, mgr J. F. M. de Sain, hoofd-
vlootaalmoezenier te Den Haag, pastoor
J. J. Eeken te Rotterdam, pastoor C. P. M.
Holtkamp te De Rijp, pastoor A. Hooij-
schuur te Andyk, B. J. van Houten, rec
tor van het St Liduinagesticht te Schie
dam, mgr H. J. J. van Hussen, nationaal
directeur van de Pauselijke Missiege
nootschappen te Den Haag, C. G. Kempen
te Amsterdam, C. J. Koning te Rotterdam
Oud-Mathenesse, pastoor J. J. Kooij te
Egmond a-d. Hoef, pastoor S. Ligthart te
Alkemade, pastoor C. P. G. Persoon te
Den Burg. pastoor N. G. Pronk te De
Kaag, pastoor H. W. van Schie te Wester-
Zwaagdijk, pastoor C. C. Standenmeijer
te Schermerhom, E. Stolwijk, directeur
van de congregatie van de zusters Augus-
tinessen te Heemstede, pastoor A. A.
Trouwborst te Tholen, J. Th. J. de Wit,
te Castricum en pastoor W. N. Zijlstra te
Wieringerwerf.
Er heeft deze week grote verwarring
geheerst in de atmosfeer. Nu eens was
het prachtig, soms zelfs zomers weer, dan
weer maakten zware onweersbuien radi
caal eeri einde aan alle neigingen, om de
zomertoiletjes uit de kast te halen voor
zover ze toch al niet te voorschijn waren
gekomen. Vooral gisteren zijn de elemen
ten te keer gegaan; een kleine storing is
met grote snelheid van Zuid-Frankrijk
naar ons land getrokken, om boven de
Noordzee een wisse dood tegemoet te
gaan. Het laatste stukje van haar levens
weg is voor vele sjreken erg zwaar ge
weest; wij denken hierbij vooral aan
Oost-Brabant en Gelderland, waar het
tijdelijk zeei donker werd en waar de
regen in stromen neerviel Felle bliksem
stralen werden daarbij herhaaldelijk door
zware donderslagen gevolgd, plaatselijk
werd door de bliksem aanzienlijke schade
aangericht. Hoe zwaar de regen was,
wordt het beste geïllustreerd door de hoe
veelheid die het vliegveld Volkel meldde,
nl. 24 millimeter in twee uur tijds; dit
is nagenoeg de helft van de normale
hoeveelheid voor de gehele maand Mei
in een tweetal uren
Ook vanmorgen zag het er nog niet naar
uit, dat de onweersbuien van het weer-
toneei zullen verdwijnen. Een herhaling
van het gevaarlijke spelletje leek toen dan
ook lang niet onmogelijk, want boven
Zuid-Frankrijk was een nieuwe storing
ontstaan, die zich in de richting van ons
land beweegt. Vanmiddag zal het dus wel
weer opnieuw op onweersbuien uitdraaien,
terwijl ook van deze storing moet worden
verwacht dat zij haar laatste rustplaats
op het depressie-kerkhof boven de Noord
zee zal vinden en zich boven ons land in
vertraagd tempo zal bewegen, om daar
door meer onaangenaamheden te bren
gen dan anders het geval zou zijn ge
weest.
Zondag zijn dan weer opklaringen te
verwachten, maar het blijft mogelijk, dat
in de middag een onweersbui zijn kop in
de lucht steekt. Er waren vanmorgen nog
geen aanwijzingen, dat zich een nieuwe
storing ontwikkelt zodat de buiigheid
morgen naar alle waarschijnlijkheid min
der groot zal zijn dan de laatste dagen.
De temperatuur blijft nog aan de warme
kant van normaal.
