Duizenden emigranten meer
dan in 1950
Zuid-Afrika zoekt geschoolde
arbeiders
Goede oogstverwachtingen doen
juteprijzen dalen
F
Electriscli licht op het altaar
Open Raam
Duiken vrouwen naar
Lutine-schat?
KOELKASTEN
Atoom-romantiek
„Tot u zal
spreken
Het geheim
Tijdelijke strubbeling met Australië
Meer niet-landbouwers
naar Canada
Toch wetensivaardig
Kamer ingenomen met
pensioenverhoging
Maar vele wensen blijven
Leerlingen99 naar de Kaap
Nog schaarsteverschijnselen in V.K.
Herrie om een nood
woning
Rijksvergunning en bouivstop
Sluiting Scapulier-feest
„Luchtbrug' -monu
ment onthuld
De symboliek van was en olie
DONDERDAG 12 JULI 1951
PAGINA 5
Nieuw-Zeeland
Emigratiebestuur
VERHOGING BUITEN
GEWONE PENSIOENEN
voor zeelieden-oorlogsslachtoffers
door een auto gegrepen
Als V voelt
dat 't zuur in Uw maag
op ontbranden staat
Positie in Ver. Koninkrijk
Minimumprijzen
VOORBEREIDING TWEEDE
TECHNISCHE HOGESCHOOL
Pontificale H. Mis in de
Haarlemse basiliek
EEN KOE OP ZOLDER
Geen economische redenen
AMERIK. GRAANOOGST
DE BRAND IN EEN WOL
OPSLAGPLAATS TE TILBURG
GOUDSE MARKTEN
Krampachtige poging van
Hollywood tot originaliteit
van het
In het eerste halfjaar van 1951 hebben
reeds meer dan 21.000 emigranten Neder
land verlaten. Dat is evenveel als in het
gehele Jaar 1950 en wellicht zullen dit jaar
in totaal 35.000 Nederlanders naar het bui
tenland vertrekken.
Van die 21.000 emigranten begaven zich
ongeveer 13.000 naar Canada, in welke trek
de agrarische beroepen nog steeds verre
overwegen, ofschoon een kentering >s
waar te nemen. In het genoemde aantal
xjjn ongeveer 2.000 beoefenaren van niet-
agrarische beroepen begrepen. Gezien de
toenemende mogelijkheden, welke Canada
voor deze groepen biedt, wordt verwacht,
dat zU een toenemend aandeel in de trek
naar dit land zullen hebben.
Dit deelde de commissaris voor de emi
gratie, mr ir B. W. Haveman, Woensdag
morgen mee in een inleiding, welke hij
hield ter gelegenheid van de landbouw-
week in Wageningen.
Over een mogelijke verdere ontwikke
ling van de emigratie naar Zuid-Afrika,
naar welk land thans ongeveer 2.000 emi
granten per jaar vertrekken, worden deze
week besprekingen gevoerd met de thans
in ons land vertoevende Zuidafrikaan,se
minister van arbeid, de heer Schoeman.
De trekkracht van Nieuw-Zeeland neemt
nog steeds toe. Onder de met dit land
afgesloten emigratie-overeenkomst kunnen
in verband met de zeer grote woning-
schaarste uitsluitend ongehuwden van
1835 jaar vertrekken. Voor de gehuwde
emigranten, met of zonder kinderen, ëemi
in het algemeen een leeftijdsgrens van a
jaar, doch zij kunnen slechts toelating ver
krijgen, indien zij in het bezit zijn van
een aanvaardbare hulsvestingsverklarina.
Ter tegemoetkoming jan dezj groep ^er-
leent de Nieuwzeelandse regering
fldliteUen o.a. credieten voor de opbouw
van hun woning aan gezinshoofden, die
met een montagewoning ^Tmiwatie n^
aantal aanmeldingen voor emigratienaar
Nieuw-Zeeland bedraagt op het °§5?b''k
gemiddeld 200
Nederlanders near S iS «>'»*-
ken.
A IIP neen-
de
Ten aanzien van Australië heeft zjh na
de feitelijke inwerkingtreding
van
emigratie-overeenkomst op - -
geen duidelijke ontwikkeling afg
Met de Australische regering werd over
eengekomen dat in de perode:1 Juni-Ji
December van dit jaar 12.000 Ne s
zouden kunnen emigreren onder .00
gezinnen met ten hoogste vier kinderen
jonger dan 16 jaar. Deze regeling houdt
verband met de woningschaarstó en de
verantwoordelijkheid van de -Australische
regering voor de huisvesting van hen, die
onder de overeenkomst emigreren.
Het heeft evenwel de schijn, dat van
Australische zijde de selectie anders ge
richt is dan voorheen. Van de bijna 7.000
aanmeldingen, welke bij de inwerking
treding van de overeenkomst in behande
ling waren en waarvan onder de voordien
geldende regeling zeker 80 pet. aanvaard
zouden zijn, werden in de afgelopen weken
niet meer dan 700 geaccepteerd en de ove
rigen voorlopig afgewezen. Er zijn echter
informele besprekingen gaande en er zijn
tekenen, die er op wijzen, dat van Austra
lische zjjde de toelatingsmogelijkheden
wederom ruimer beoordeeld zullen wor
den.
Ook voor Australië geldt, dat degenen,
die niet onder de overeenkomst kunnen
emigreren, in het bezit moeten zijn van
een huisvestingsverklaring, tenzij het op
eigen risico vooruitreizende gezinshoofden
betreft De Nederlandse emigratie-attaché
in Melbourne zal met zijn medewerkers,
wier aantal enige uitbreiding ondergaat,
bijzondere aandacht beste^"d®r£ndsela!?e~
singsmogelijkiheden van Nederlandse ge-
^N^dit algemene overzicht besprak de
heer Haveman enkele van de
organisatorische aspecten van het e
tievraagstuk. De Nederlandse e™£rat
mag nimmer een verschijnsel wordei
ontaardt in een beweging van een mei te
benamen massa. De eigen aard en de eigen
verantwoordelijkheid van de individuele
emigrant doen hem recht hebben op een
persoonlijke behandeling, ongeacht hoe-
velen zich voor emigratie melden. De al
gehele inschakeling van de maatschappe
lijke emigratie-organisaties in het kader
van de te vormen Nederlandse emigratie-
dienst noemde de heer Haveman dan ook
1 Juli j.l. nog
Communistisch blad te Hamburg ver
boden. De westelijke geallieerden in W.
Duitsland hebben Dinsdag het commu
nistische Hamfourgse blad „Norddeutsehe
Volksstimme" voor de duur van 90 dagen
verboden wegens „het aanvallen van het
prestige der westelijke geallieerde bezet-
tingsstrijdkraOhten" Dit is het derti'-nde
communistische blad in West-Duitsiand
dat met mag versahij nen.
VVeidadigheidszegels Suriname. De
verkooptermijn van de door Suriname
uitgegeven weldadigheidspostzegels ten
bate van het radio-therapeutisch insti
tuut (kankerbestrijding) is opnieuw ver
lengd, thans tot 31 December 1951.
Verdronken. Gistermiddag is te Alphen
a.d. Rijn de 21 jarige H,ee B. van een
vlet achterover in de Rijn gevallen en
verdronken. De jongeman was kort ge
leden uit Indonesië gerepatrieerd.
Zware smokkelwaar. Douanebeambten
hebben nabij Nispen twee vrachtwagens
aangehouden, die elk een vracht van
vüt ton oud ijzer op ongeoorloofde wijze
vervoerden. Auto s en lading werden in
beslag genomen. Drie mannen, die de
wagens bemanden, zekere J., T. en S.
allen uit St. Willebrord, werden als ver
dacht van smokkel gearresteerd.
Meubel- en woning-textielbeurs. Op
verzoek van de Centrale Bond van Meu
belfabrikanten zal door de Jaarbeurs te
Uirecht in het voorjaar van 1952 een
beurs voor meubelen en woningtextiel
worden georganiseerd. Deze beurs zal
worden gehouden van 4 tot en met. 8 Fe
bruari in de Jaarbeursgebouwen.
102 Jarige. De heer Piet Bartelen te
Roosendaal hoopt 28 Juli 102 jaar te wor
den.
Kath. Drogistonbond. De Ned. Kath.
Drogistenbond zal op Zondag 29 Juli zijn
25-jarig bestaan vieren. Ter gelegenheid
hiervan houdt het hoofdbestuur die dag
van 13—14 uur een receptie in de Re
doute-zalen van de Stadsschouwburg te
Maastricht.
Vijftig doden bij ongein!, met autobus.
Bij een autobusongevai. dat in de nacht
van Maandag op Dinsdag nabij Mexico-
City plaats vond. zijn 59 personen on het
leven gekomen. Toen de bestuurder, on
danks de waarschuwing van de GO pns-
s:de rivier de Atovas bij een door-
wdb- - plrats pro-beerde over te ste
ken. raakte de bus in een twee nieter
diepe kuil en verdween in de stroom.
Tien inzittenden konden door de ramen
ontsnappen
Prinses Elisabeth naar Canada. Prinses
Elizabeth van Engeland en haar echtge
noot de hertog van Edinburgh zullen op
25 September a.s. uit Liverpool vertrek
ken voor een bezoek aan Canada.
niet meer dan een erkenning van het per
soonlijk karakter, dat de emigratie voor
de emigrant heeft.
De grote wisselwerking, welke er moet
bestaan tussen de ervaringen van de emi
granten, die vertrokken en het onderzoek
naar verantwoorde vestigingsmogelijk
heden in den Yrsemde en de voorlichting
en de voorbereiding van aspirant-emigran
ten hier te lande, maken het noodzakelijk,
dat de emigratiedienst in binnen- en bui
tenland een homogeen geheel vormt. Ook
de verschillende overheidsorganen en de
Ned. Bank, die dagelijks met een of meer
aspecten van de emigratie in aanraking
komen, dienen een centraal ontmoetings
punt te hebben, teneinde tot eenheid van
uitvoering van het emigratiebeleid te ko-
men. Hetzelfde geldt voor de samenwer
king tussen overheidsorganen en maat
schappelijke organisaties, welke van een
centraal punt uit, met erkenning van
ieders eigen taak, geleid dient te worden.
Dit ontmoetingspunt in de top van de te
vormen Nederlandse emigratiedienst zal
gevormd worden door het emigratie-
bestuur, waarvan de instelling voorzien is
in het ontwerp van wet, dat de organi
satie van de emigratiedienst regelt en de
zer dagen aan de Staten-Generaal zal
worden aangeboden.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
Grp tot tijdelijke verhoging van
de buitengewone pensioenen krachtens de
wet buitengewoon pensioen zeelieden
oorlogsslachtoffers.
Ook voor de buitengewone pensioenen
tua6?-'"'eden-oorlogsslachtoffers wordt
een tijdelijke verhoging overeenkomstig
shms de inwerkingtreding van de wet
j December 1947) plaats gehad hebben
de loonstijgingen noodzakelijk geacht.
He!i Jvets°htwerp wijkt in zoverre af
van dat voor de verzetsslachtoffers, dat
daarin mede een bepaling is opgenomen,
waarmede een verdere aanpassing wordt
beoogd van de buitengewone pensioenen
aan de met ingang van 16 Maart 1951 voor
de maandlonen voorgeschreven derde
loonsverhoging, Ten aanzien van de bui
tengewone pensioenen voor de verzet-
slachtoffers zal voor deze verdere aan
passing een nieuw wetsontwerp aanhan
gig worden gemaakt.
Gistermiddag omstreeks drie uur is te
«ageningen een wielrijdster door een
vrachtauto gegrepen en tegen de weg ge
slingerd. In zorgwekkende toestand is het
slachtoffer, een ongeveer 60-jarige dame,
wier identiteit niet bekend was, naar het
Advertentie
dadelijk één of twee Rennies en 't vuur
is bij voorbaat geblust. Hoewel Rennies
de hevigste aanval van brandend maag
zuur dadelijk bezweren, is 't beter ze bij
voorbaat te nemen. Talloze lijders aan
zuurbranden, nemen, als vaste gewoonte,
hun Rennies dadelijk na tafel, 't Is ook
zo gemakkelijk: een stuk of wat Rennies
in handtas of vestzak. Ze zijn één voor
één verpakt, handig en hygiënisch. Vraag
een doos Rennies bij Uw Apotheker of
Drogist.
(Advertentie)
De beroemde Lutine goud- en zilver-
schat komt opnieuw in de belangstelling!
Er zullen misschien weer pogingen wor
den gedaan, deze legendarische schat te
bergen en er gaan zelfs geruchten, dat
enige vrouwelijke schatgravers moeite
willen doen om iets van het Lutine-goud
aan de zee te ontrukken.
Dit is niet zo verwonderlijk, want een
vrouw houdt nu eenmaal van mooie din
gen!
Neem bijv. eens het prachtige „Safira"
tafelbestek, wat geheel gratis verkrijgbaar
is op de waardepunten van de pakjes
Niemeijer's Koffie en Thee!
Dit kostbare tafelgerei (vlekvrij door
en door) is een blijvend bezit waar iedere
huisvrouw verrukt over is, terwijl zij
bovendien nog dagelijks geniet van de
uitmuntende kwaliteit van Niemeijer's
Paarsmerk-Koffie en Princess of Gala-
Thee.
Wanneer U nog geen geïllustreerde ge-
schenkenliist mocht hebben, vraag dan
even een exemplaar aan bij Niemeijer -
Groningen (dat adres is voldoende). U
krijgt het dan gratis toegezonden.
Het wetsvoorstel tot verhoging van
pensioenen met een bijzondere toeslag
en van de kindertoelage voor gepen
sionneerden heeft tijdens het afdelings-
onderzoek bij alle leden der Tweede
Kamer warme instemming gevonden.
Zeer vele leden betreurden intussen,
dat het voorstel zolang op zich heeft
laten wachten. In brede kringen der ge-
pensionneerden heerst toch al een grote
ontstemming, zo niet verbittering. Het
kan bezwaarlijk worden ontkend, dat de
wijze, waarop de regering sedert 1946
aan de gerechtvaardigde verlangens de
zer groepen tegemoet is gekomen, grote
teleurstelling heeft gewekt.
Algemeen werd er op gewezen, dat,
hoezeer door dit voorstel in de finan
ciële positie van de gepensionneerden
verbetering zal worden gebracht, het
wetsontwerp geen algehele bevrediging
zal kunnen schenken: terwijl de actief
dienende ambtenaren sedert 1 Januari
1950 in drie loonronden een salarisver
hoging van ruim 15 pet. nebben ontvan
gen, komen de oud-ambtenaren in aan
merking voor een bijslag, welke vaak
aanzienlijk beneden 15 pet. van hun pen
sioen zal liggen. Zij ontvangen immers
160, 200, of 250.
Intussen waren zeer vele leden van
oordeel, dat, gegeven de financiële toe
stand des rijks de voorgestelde regeling
niet onaannemelijk is te achten, al meen
den zij tevens, dat het redelijk zou zijn,
indien de door de regering voorgestelde
bijsl.gen voor de vóór 1 Januari 1947
gepensionneerden nog iets zouden wor
den verhoogd. Dit klemt in het bijzon
der met betrekking tot de weduwenpen-
sioenen dezer categorie. Gaarne zouden
deze leden van de regering vernemen, of
zij bereid is de positie van deze laatste
categorie van gepensionneerden te ver
beteren, b.v. door het toekennen van
een extra-pensioenbijslag van 50 per
jaar..
Zeer vele leden verklaarden zich ern
stig teleurgesteld over het feit, dat met
betrekking tot de gepensionneerde on
derwijzers geen bijzondere maatregelen
wórden voorgesteld, hoewel de Kamer
daarop bij herhaling heeft aangedron
gen. Algemeen werd voorts aangedron
gen op een aanzienlijke verruiming van
de cumulatie-beperkende bepalingen.
Vrijwel algemeen bepleitte men met
betrekking tot dit voorstel een terug
werkende kracht tot 1 September 195C.
in verband met de gestegen kosten van
levensonderhoud en met de vertraagde
indiening van dit voorstel werd dit
alleszins redelijk geacht. Sommige leden
zouden de wet willen zien terugwerken
tot 1 Januari 1950.
??j
De minister van arbeid van de unie
van Zuid-Afrika, de heer B. J. Schoeman,
is Dinsdagavond voor een kort bezoek
aan ons land in Den Haag aangekomen.
In een bijeenkomst gistermorgen
deelde hij mee, dat hij zich in de eerste
plaats een beeld wil vormen van de op
leiding der arbeidskrachten in ons land.
Hij wil zien in hoeverre hier een gedeel
telijke opleiding mogelijk is, welke aan
sluit op een voltooing van de opleiding
bij. de werkgever in Zuid-Afrika.
De mogelijkheid zou dan worden be
zien jonge Nederlanders na deze ge
deeltelijke opleiding als „leerlingen" in
Zuid-Afrika op te nemen. Zij zouden dan
daar trwee jaar als leerling in een be
drijf werkzaam zijn, om na een examen
als volledig geschoolde arbeiders In het
productieproces te worden opgenomen.
Minister Schoeman deelde mede, dat
op het ogenblik een nieuwe organisatie
voor de emigratie in voorbereiding is.
Deze zal de thans bestaande procedure
vereenvoudigen en bespoedigen. Daar
over kunnen zeer binnenkort mededelin
gen worden verwacht.
Zuid-Afrika heeft op het ogenblik een
tekort aan 8 tot 10.000 geschoolde arbei
ders. Voor de volgende 3 jaar zal men
er nog 12 tot 15.000 nodig hebben. Zij
zullen moeten komen uit de stamlanden
ter versterking van de banden. Voor
eerst uit Nederland en Engeland, voorts
uit België, West-Duitsland en de Scan
dinavische landen.
Ook in de Zuidafrikaanse regerings
diensten heeft men een tekort aan ge
schoolde krachten, zoals architecten en
ingenieurs. Zo zal het mogelijk zijn, jon
ge architecten in staatsdienst op te ne
men, waarvoor alle kosten door de Zuid
afrikaanse regering worden gedragen.
In de eerste zes maanden van dit jaar
hebben 1368 Nederlanders een verzoek
ingediend te emigreren naar de unie
van Zuid-Afrika. Daarvan werden 1273
verzoeken goedgekeurd.
Dat betekent meer dan een verdub-
ictfe vanen,JIawlChl!nlijk. dat de pro
ductie van ruwe into -ju
kelijk zal toenemen, vooralen" PakSan
ling voorgedaan. Werd voor Min Firsts
jn thans
is de prijs gedabd tot ca ioc vnnr
Augustus-September levering en igo
voor September-October. g en 180
Maar met ajleen de ?°ede productiera-
ming, °°k Ver Staten
gedurende enige maanden practisch uit
de markt zijn gebleven, in hun streven de
prijzen omlaag te brengen heeft tot de
ontwikkeling bedragen. Het gemiddel
de maandelijkse verbruik in de V.S., dgt
tijdens de periode Juli 19501 tot Januari
1951 73 millioen yar^s - ls tijdens
de drje maandspenode Februari-April
gedaald tot 47 millioen yards. Ter ver
vanging van jute is men nu in de V.s
katoen en papier gaan gebruiken.
Desondanks heerst er
Koninkrijk een toestand van betrekkelij
ke schaarste. Onlangs heeft de Board of
Trade het systeem van toewijzing van
ruwe jute aan de spinnerijen opgeheven
Deze laatste zijn dus vrij te kopen. Hel
ziet er echter naar uit, dat er maar wei
nig zullen zijn, die nog meer jute zmlen
kunnen gebruiken niet wegens gebrek
aan productiecapaciteit, doch wegens ge
brek aefi arbeidskrachten. Kopers van
..hessian" garens voor weefdoeleinden
nebben de grootste moeilijkheid dit te
krijgen, zelfs op levering tegen het einde
van het jaar. Het grote verbruik van de
laatste tijd, mogelijk gemaakt door over
werk in de fabrieken, heeft tot deze
krappe situatie geleid.
Men heeft nu de omvang van de export
van jute-producten voor de tweede helft
van dit jaar iets lager gesteld, dan die
van het eerste halfjaar, in de verwach
ting. dat hierdoor enige verlichting zal
komen in de krappe positie van jutegoe-
deren in het eigen land.
Onder deze omstandigheden heeft het
bericht, dat Pakistan van plan is mini
mumprijzen voor ruwe jute vast te stellen
op basis van 200 per ton voor Mill
Firsts c. i. t Europa onder de jutehan-
delaren in Londen ontsteltenis gewekt.
Dit betekent, dat indien deze prijs wer
kelijk zou worden vastgesteld, er moei
lijkheden zullen ontstaan voor die han
delaren, die reeds tegen lagere prijzen
op termijn hebben verkocht en wel tegen
de prijzen, die de laatste tijd op de markt
golden. Het is zelfs de vraag, of deze prij-
zen nog wel gehandhaafd zouden kunnen
worden, wanneer eenmaal de overvloe
dige oogst op de markt komt.
beling van de cijfers in de eerste 6 maan
den van het vorig jaar. Toen meldden
zich 525 personen aan.
De emigratie van ongeveer 200 tech
nici voor de post- telegraaf- en telefoon
dienst in Zuid-Afrika uit ons land, be
vindt zich in een vergevorderd stadium.
Daarvoor werden in ons land ruim 1200
aanmeldingen ontvangen.
Onlangs heeft de heer De G„ ambte
naar bij de provinciale griffie van
Utrecht, in Ameide een houten noodwo
ning laten bouwen. Hij had hiervoor ver
gunning gekregen vain de wethouders
der gemeente Ameide. De burgemeester
echter, die op dat tijdstip afwezig was.
droeg het besluit van zijn wethouders
ter vernietiging voor aan de Kroon. In
afwachting van de te vallen beslissing
moest de bouw worden opgeschort. De
heer De G., wiens gezin zonder onder
dak dreigde te komen, heeft de bouw
echter toch doorgezet. Op een morgen,
om 4 uur al, begonnen aannemers het
huisje in elkaar te zetten op de reeds
gelegde fundamenten. Om 9 uur zou het
klaar zijn. Voor die tijd echter kwam
een politieman verbieden het huisje
vetrder af te maken. Er ontbraken toen
nog enkele ruiten en een deur aan.
De rechtbank te Dordrecht kreeg gis
teren voorgelegd de vraag of en in hoe
verre de heer De G. zich schuldig had
gemaakt aan overtreding van de bepa
lingen, die ten behoeve van de weder
opbouw zijn gesteld.
De heer De G. betoogde, dat hij geen
rijksvergunning had nodig gehad, om
dat tot Maart gemeentebesturen het
recht hadden toestemming te verlenen
voor het uitvoeren van bouwwerken be
neden de 10.000. Na de bouwstop zou
wel een rijksvergunning nodig zijn ge
weest. maar de opdracht was gegeven
voor de stop werd ingesteld. Bovendien
was hij van mening, dat de bouwstop
niet geldt voor bouwwerken beneden
2000.
Twee ambtenaren van wederopbouw
verklaarden dat de heer De G. wel de
gelijk rijksgoedkeuring had moeten heb
ben. Wanneer er geen bouwstop zou zijn
geweest, zou de door de wethouders ge
geven vergunning rijksgoedkeuring heb
ben geïmpliceerd, wat nu echter niet het
geval is geweest.
De officier van justitie achtte het ten
laste gelegde bewezen en eiste tegen
De G. 1 maand voorwaardelijke gevan
genisstraf met 2 jaar proeftijd, een boete
van 500 subs. 2 maanden en de ver
plichting om het noodwoninkje af te
breken.
In de vergadering van de Tweede
Kamer op 10 Mei 1951 heeft de minister
van Onderwijs, K. en W. verklaard, dat
het in zijn voornemen lag, de Kamer ten
spoedigste een ontwerp suppletoire be
grotingswet voor het dienstjaar 1951 te
doen toekomen, waarin gelden zouden
worden aangevraagd voor de voorberei
ding van een tweede instituut voor tech
nisch hoger onderwijs. In een brief aan
de voorzitter van de Tweede Kamer
heeft de minister thans medegedeeld, dat
hij nog geen vrijheid vindt, aan dat voor
nemen gevolg te geven in verband mei
de omstandigheid, dat het in de Tweede
Kamer aangenomen wetsontwerp tot
vaststelling van hoofdstuk VI der rijks
begroting voor het dienstjaar 1951 nol
niet tot wet is verheven. Zodra dit het
geval zal zijn, hoopt de minister vorenbe
doeld wetsontwerp voor een suppletoire
begroting ten spoedigste bij de Tweede
Kamer in te dienen.
uitsluitend le klas fabrikaten.
Frlgidalre - Kelvinator - Philips
Electrolux enz. vanaf f 445.—
Middellandstraat 72, Tel. 30340—37434, R'dain
Op Zondag 15 Juli wordt het zevende
eeuwfeest van het H. Scapulier, dat op
16 Juli 1950 in verschillende plaatsen
met grote luister en onder aanmoediging
van Paus en bisschoppen is begonnen,
gesloten.
Officieel worden in ons land de slui
tingsplechtigheden verricht door de bis
schop van Haarlem, Mgr J. P. Huibers,
die Zondag in de kathedrale basiliek van
Haarlem een Pontificale H. Mis zal op
dragen. De hogere assistenties in deze
H. Mis worden waargenomen door func
tionarissen uit de Orde van O.L. Vrouw
van de Berg Carmel. De Schola van de
kathedraal zal onder leiding van dr A.
I. M. Kat de dubbel-korige Mis van H.
Andriessen uitvooeren.
Katholiek Nederland zal in de feest
viering kunnen delen door de medewer
king van de K.R.O., die op 15 Juli uit
Groenlo een Pontificale Hoogmis uit
zendt, waarbij de musicus Ed. Stam zijn
speciaal voor dit eeuwfeest gecompo
neerde Mis zal uitvoeren.
Dit is een verhaal, waarbij U kunt
kijken of U het in Keulen hoort donde
ren, maar het is een feit, dat een koe,
dievreedzaam in een buitenwijk van
deze stad stond te herkauwen, zodanig
van een blaffende hond schrok, dat het
dier van pure ontzetting een huis bin
nen holde en in haar overgrote angst
het staaltje uithaalde om een trap van
negentien treden in recordtijd (voor de
koeiengemeenschap althans) te nemen.
Toen ze boven stond, kon ze natuurlijk
geen kant meer heen en aangezien de
bewoner van het huis het onsterfelijke
lied „We hebben een koe op zolder" niet
scheen te kennen, werd de brandweer
gealarmeerd en die takelde de melk
fabriek weer naar beneden.
WAT ZOUDEN ZE ER OVER HON
DERD jaar wel van zeggen?
Geleerden, die wij als onwennige,
verstrooide personages hebben leren be
schouwen ,in de goede, oude tijd, ont
poppen zich als handige spionnen.
Atoomspecialisten verdwijnen achter
het IJzeren Gordijn of worden achter
de tralies gezet.
Het legertje van zeven duizend man.
dat aan de atoom-experimenten op Eni-
wetok heeft medegewerkt, is meer dan
zes maanden achtereen volkomen van
de buitenwereld afgesloten gehouden,
opdat er maar niets zou uitlekken.
Als het nieuws van het nieuws wordt
een foto gepubliceerd, waarop een
atoombom-explosie niet meer te zien
i.; als een, op een hoed, helm of padde
stoel lijkende formatie, maar als een dui
velse parapluie.
En zo pas is uit de Sovjet-Russische
zone van Duitsland een atoomgeleerde
ontvoerd
Ten slotte, Argentime bestelt m Ne
derland een cyclotron en prof. Donald
Richter is bij dictator Peron niet in on
genade gevallen ,maar juist bezig met
de sensationeelste experimenten, die.
naar zijn zeggen, over een maand of zes
de wereld overeind zullen zetten.
.Ta wat zouden we er over honderd
laar wel van zeggen? Zal men er dan
om lachen .om al die herrie en al dat
kabaal rond de atoom-energie?
Misschien zullen ze een beetje neer
buigend glimlachen. Of uit ons gedoe de
nodige stof putten voor spannende ver
halen uit de prille jeugd van t atoom-
energie tijdperk.
Trouwens ,wij zijn druk bezig, die stof
opeen te stapelen. Want alleen al zo n
geval als dat van prof. Donald Richter
zou een Wells van het atoom-energie
tijdperk de intriges voor een hele reeks
verhalen kunnen verschaffen.
Immers, deze geleerde werkt in dienst
van een dictator en heeft zijn labora
torium diep in een geweldige rots op
een verafgelegen eiland Huemul, bijna
duizend kilometer ten Zuiden van Bue
nos Aires. Er wordt daar dag en nacht
gewerkt.
Onze landgenoot. Cornelis Jan Bak
ker. heeft er opeens een wereldver
maardheid door gekregen en komt naar
het vaderland terug, gehuld in een stil
zwijgen ,dat van alles en nog wat doet
vermoeden.
Amerika en Engeland en Sovjet-Rus
land, zo prefereert dictator Peron, zul
len straks bij me kunnen komen, om te
leren, hoe ze op heel eenvoudige ma
nier het atoom kunnen splitsen, zonder
de enorme installaties .waaraan ze tot
dusver milliarden hebben besteed.
En in Wenen, waar die Prof. Donald
lichter vandaan moet zijn gekomen,
men zich opeens iets over hem gaan
herinneren. Het gevolg is een roman
tisch verhaal, passend in de hedendaagse
atoom-romantiek.
Ja, zegt Prof. Thirring, directeur
\ian het instituut voor theoretische phy-
sica, ja, nu begint me iets voor de ogen
te schemeren. Het was in Juli ongeveer
van het jaar 1950. We waren met een
aantal geleerden bezig, diverse proble
men te bespreken. Prof. Lisa Meitner
uit Stockholm was er oa. bij. Opeens
kwam een assistente bezig met de me
dedeling ,dat een onbekende ons drin
gend zijn nieuwe ontdekking wilde laten
zien.
Nu. zoiets komt wel meer voor. Er
zijn zoveel half-gekke uitvinders in de
wereldMaar ja, Prof. Lisa en ik
namen toch de moeite, hem te aanho
ren en zijn demonstratie in ons labo
ratorium bij te wonen. Hij veroorzaakte
met een tweehonderdmillioenste, van een
gram een atoomkernsplitsing, maar wil
de ons de aard van het materiaal, dat
hij hiertoe gebruikte, niet onthullen.
Enfin, hij vertrok en wij vergaten de
hele geschiedenis. Maar nu u het zegt
en ik die foto bekijk, moet het Prof.
Donald Richter zijn gewsest. een leer
ling van de atoomdeskundige Rausch von
Traubenberg te Praag .nogal een zon
derling. Maar het is best mogelijk. Ik
geef hem één proeent kans
Dat is één procent meer dan enkele
maanden geleden, toen prof. Thirring
verklaarde, nooit van de man gehoo-rd
te hebben 1
In aanwezigheid van ongeveer twee
honderdduizend Berlijners is Dinsdag op
het „Luchtbrugplein" van het vliegveld
Tempelhof in de Amerikaanse sector van
Berlijn een monument onthuld, ter ge
dachtenis van de Operatie-„Luchtbrug
van 26 Juni 1948 tot 30 September 1949,
welke diende om de Russische blokkade
van Berlijn te breken. Burgemeester
Ernst Reuter verrichte de onthulling. Het
monument vermeldt de namen van 31
Amerikanen, 39 Britten en 5 Duitsers, die
in dienst van de „Luchtbrug" het leven
hebben verloren.
De „Osservatore Romano" wijdde dezer
dagen een uitvoerig artikel aan de kwes
tie van het gebruik van electrisch licht
in de kerken en speciaal op het altaar.
Het Pauselijke blad begon met er de aan
dacht op te vestigen, dat vooral de af
gelopen ivereldoorlog 'en de daaruit voort
gevloeide bijzondere verhoudingen aan
leiding zijn geweest tot abnormale toe
standen. Reeds herhaaldelijk is er de aan
dacht op gevestigd, dat het gebruik van
electriciteit niet in overeenstemming is
met de traditie en de liturgie. Het bran
den van kaarsen uit bijenwas en dat van
olie heeft een symbolische betekenis, die
in de loop der eeuwen algemeen erkend
is. Ten bewijze hiervan worden tal van
uitspraken van autoriteiten te dezer zake
aangehaald.
Na gewezen te hebben op het prachtige
en weldadige effect, dat een met kaarsen
en olielampen verlichte Sint Pieter tel
kens weer oplevert, ging de schrijver na,
welke redenen telkens weer worden aan
gevoerd, om het gebruik van electrische
lampen te rechtvaardigen. Er wordt, zo
schrijft hij, gewezen op de voordelen van
het gemakkelijk aansteken, op het veel
zuiverder branden en in het algemeen op
de economische voordelen. Zuinigheid is
thans in de kerken meer dan ooit ge
boden.
Hiertegenover voert de schrijver aan,
dat wat de verlichting van het altaar be
treft, economische redenen geen rol
mogen spelen en het zelfs de armste pas
toor mogelijk zal zijn, zich de nodige mid
delen voor waskaarsen aan te schaffen of
vooral ten plattelande van zijn parochia
nen het nodige materiaal te verkrijgen.
Met een verwijzing naar de H. Schrift
en uitspraken van Kerkvaders licht de
schrijver vervolgens de symboliek van
waskaars en olielamp toe, concluderend,
dat het electrische licht in dit verband
niet aan de te stellen eisen voldoet. Was
en olie, twee nobele en zuivere elemen
ten, branden zichtbaar op. aldus een
mooi voorbeeld van opoffering gevend.
Deze gedachte vindt men terug in het
decreet van de H. Congregatie der Riten
van 13 Maart 1942, waarin o.a. gezégd
wordt: „ut nostrae fidei et caritatis sym-
bolica significatio servetur et, iuxta in-
dolem cultus, visibilis materiiae destruc
tion
Intussen had, een vijftiental jaren na de
uitvinding van de gloeilamp, de Congre
gatie reeds een dergelijke uitspraak ge
daan, zulks op verzoek van enkele bis
schoppen en wel op 4 Juni 1895. Voor de
verlichting van de kerken werd toen elec
trisch licht toegestaan, echter met voor
de eigenlijke godsdienstoefeningen. Blij
kens de uitspraak, op 18 Augustus 1949
gedaan, is de H. Stoel deze opvatting tot
op heden toegedaan gebleven Het Pause_
lijk blad verkondigt de opvatting, dat nu
wel de tijd gekomen is, waarin ëezegi
kan worden, dat voor de meeste kerken
zuinigheid en bijzondere omstandigheden
niet meer als redenen kunnen worden
aangevoerd, om op het altaar de kaarsen
door electrische gloeilampen te ver
vangen.
Het Oogstrapportbureau van het Ameri
kaanse departement van landbouw publi
ceerde de volgende oogstramingen (in mil-
lioenen bushels):
1 Juli Totaal Totaal Gem.
1951 1950 1949 1939/48
Alle tarwe 1070.1 1026.8 1141.2 1031.3
Wintertarwe 706.7 750.7 895.1 758.8
Alle voorj.tarwe 363.4 276.1 246.1 272.5
Durum 40.9 36.1 38.8 36.8
Over. voorj.tarwe 322.5 240.0 207.3 235.7
Mals 3295.1 3131.0 3379.4 2900.9
Haver 1368.0 1465.1 1329.0 1274.5
Gerst 262.6 301.0 236.7 310.7
Rogge 25.8 23.0 18.7 32.2
Lijnzaad 38.0 39.3 43.9 34.8
Sojabonen voor
bonen 287.0 230.9 164.5
Naar aanleiding van het bericht, dat wij
Maandag j.l. pubiceerden ove» een brand,
die Zondagmorgen heeft gewoed in een
wolopslagplaats te Tilburg, worden wij er
op attent gemaakt, dat deze brand niet
heeft plaats gehad in het fabriekscomplex
van de N. V. Wollenflanel Fabriek Beka,
doch in een gebouw van de N. V. Wollen-
stoffenfabrieken v/h F. A. Swagemakers
Zn, en wel in het gedeelte, dat als op
slagplaats voor wol verhüurd was aan de
Firma Swagemakers Caesar.
Op de Goudse veemarkt kwamen heden
de volgende noteringen tot stand: 4-0 slaeht-
varken 2.242.28 slachtgew., 496 r. lagere
varkens 1.80—1.95, 048 biggen 35—46 ct 27
nuchtere kalveren 4454 ct. per kg., 6 bokken
en geiten geen notering Handel matig.
Op de kaasmarkt werden 327 partijen aan
gevoerd. Prijzen le kwal. met rijksmerk
2.182.22, 2e kwal. 2.02—2.12, extra kwal.
tot 2.40 per kg. Handel flauw.
Het verhaal, dat aan de film „The next
voice you hear" ten grondslag ligt is,
zacht uitgedrukt, een wonderlijk bedenk
sel. Stel u zich voor: geheel onverwacht
wordt op een avond om half negen het
radioprogramma onderbroken en een
stem klinkt in alle huiskamers van de
hele wereld en voor iedereen verstaan
baar en zegt iets vaags en algemeens over
het wondere heelal en over de naasten
liefde.
Dit herhaalt zich zes achtereenvolgende
avonden en waar de radiotechnici niet 'n
staat zijn. de stem op een gramofoonplaat
vast te leggen en ieder haar hoort in zijn
eigen taal, neemt men aan, dat hier een
wonder gebeurt en dat God zich via de
radio wendt tot een verdwaasde en
dwalende wereld.
De film, die William Wellman gemaakt
heeft voor Metro-Goldwyn, houdt zich nu
bezig met de reacties van een „gemid
deld" Amerikaans gezin: vader, moeder
en zoon. op deze Goddelijke boodschap
pen. Eerst is er vage angst, dan gaat er
een nerveuze spanning heersen, waarbij
de vader een hysterische nicht hardhan
dig het zwijgen oplegt en zich vervolgens
gaat bedrinken en tenslotte ontstaat er
door Anthony Gilbert
78)
Miss Trefusis was een flinke vrouw.
In haar oren droeg ze ontzettend grote
ringen met gekleurde stenen en een ket
ting met valse parcls Jag driemaal om
haar hals gewikkeld, en viel bijna tot
op haar knieen, waardoor het bizarre
effect van haar kleding nog meer uit
kwam. De lichte zyden kousen staken
in glimmende lakschoenen en ze droeg
een grote bril van rood schildpad.
Beaumont keek haar verbaasd aan
Chaumier's goede Samaritaan mom
pelde hij, terwijl hij Egerton aan zijn
mouw trok.
Egerton schudde hem, ongemerkt
maar zeker, van zich af. Beaumont
kreeg de indruk, dat zijn vriend om de
een of andere reden geprikkeld was.
Egerton zelf scheen niets bijzonders te
hebben opgemerkt.
Wel mrs Pope riep de verbaasde
huurster, die ook geen onraad rook,
wat betekent dat allemaal? Brengt u
die heren niet in een verkeerde kamer?
Toen wendde zjj zich tot de zwijgende
Egerton en zei: Maakt u zich maar
niet ongerust hoor zoiets kan de beste
jongeman overkomen. Zij gaf hem een
bemoedigend knipoogje.
Toen zei mrs Pope:
Deze mijnheer is een broer van de
dame die de kamer vóór u had. Ze is in
een inrichting en ze heeft zo'n idee dat
ze millionaire was en hier zeer belang
rijke papieren heeft achtergelaten. Mr
Fletsch en zijn advocaat wilden nu graag
even kijken of ze al of niet gelijk heeft.
Als u daar natuurlijk geen bezwaar
tegen hebt, miss Trefusis. Het arme
mens is verbazend ziek en ze zullen u
niet langer dan een minuut lastig val
len.
Miss Trefusis lachte, een heldere
lach.
Dat is in orde zei ze. Ik wou dit
wel een uur eerder geweten hebben. Dan
hadden ze vast geen kostbare juwelen
gevonden, dat verzeker ik je.
Egerton ging naar de haard.
Welnu, zei miss Trefusis gastvrtf.
Laten we dan eens gaan kijken, waar
die begraven schat zich bevindt. Op dat
ogenblik klonk de bel. Mrs Pope was on
middellijk hep. slachtoffer van een twee
strijd tussen haar nieuwsgierigheid en
de niet minder hevige wens, om toch
vooral geen huurster te verliezen. Ter
wijl ze nog aarzelde, om zoveel moge
lijk af te luisteren wat Egerton te ver
tellen had, ging de bel opnieuw. Ik
ben geen minuut weg, hoor, zei ze haas
tig, lk kan zo met de mensen opschie
ten...
Toen zt) de kamer verlaten had, trad
Egerton snel naar da deur, draalde de
sleutel om, en bleef er toen met zijn rug
tegen staan.
Wat is hj) van plan, hi) is toch geen
fumartist? vroeg miss Trefusis aan
Beaumont.
Ze zal binnen een ogenblik terug
z(jn, legde Egerton uit. Ik geef er de
voorkeur aan de zaak tussen ons te
houden. Miss Ferris, ik heb u enkele
dingen te vragen.
Er volgde een ogenblik van een ver
pletterende en gespannen stilte.
Miss Ferris... stotterde Beaumont,
als een verdwaasde.
Egerton nam niet de minste notitie
van hem en ging tamelijk afgemeten
verder.
Ik voel er niets voor om de politie
In deze zaak te mengen, maar ik moei
u toch vertellen dat zij u natuurlijk spoe
dig genoeg zullen komen opzoeken. Bur-
goyne bijvoorbeeld heeft er zijn halve
fortuin voor over om de hand op u te
leggen.
Miss Trefusis merkte verveeld op:
Ik weet niet, waar hü het over
heeft. Ik heb nooit geweten, dat ik in
een huis van krankzinnigen terecht zou
komen, toen ik deze kamer huurde.
Egerton haalde de sleutel uit het slot
en legde die op de tafel voor haar.
Dat is om lastige bezoekers buiten
te houden, sprak hij kalm. Verspillen
we geen tijd, door dit blijspel nog door
te zetten? De beste plaats om iets te on
derzoeken, ls de plaats waar dat ding
zich bevindt. Toen de Saxham-diaman-
ten vermist werden bij de Mayfairmoord
deed de politie erg dom door niet de
andere dag te kijken, op de enige plaats
waar de hertog de juwelen had ver
borgen, namelijk in de zak van zi)n rok.
Indien je iets wenst te verstoppen moet
je het steken waar niemand het zoeken
zal De beste plaats waar miss Ferris
zich schuil kan houden voor de politie,
de enige plaats waar zij niet zullen ko
men is haar eigen kamer. Dat is logisch
en dat kan ik niet tegenspreken. Zodra
ik in de gaten had met wie ik te doen
zou krijgen besloot ik dus even slim te
zijn als mijn tegenstandster. Ik wil hele
maal geen dreigementen tegenover u
uitspelen, maar ik moet u toch zeer ern
stig verzoeken, mij een paar vragen te
beantwoorden, als u niet wil, dat ik be
neden de politie laat opbellen, en zeg,
dat miss Ferris zich op het ogenblik
hier bevindt.
Maar, waar bemoeit u...? begon
de vrouw.
U vergeet dat de kranten zich de
laatste tijd zeer veel met u hebben bezig
gehouden. Wij weten dat u een tamelijk
bewogen leven achter de rug heeft, dat
u onder andere een paar jaar met een
toneelgroep door de provincie heeft ge
reisd. U was ook niet altijd naaister, toen
u Sir Hectorhielp. Toen ik hoorde
dat u al uw bagage in Londen had ach
tergelaten, was ik zekeT van mijn zaak.
Ik heb u niets te vertellen, merkte
de dame vastbésloten op.
Dus u heeft liever dat mr Beau
mont even de politie belt? Ik kan u de
verzekering geven dat ik u tot haar
komst gezelschap zal houden.
U hebt niet het recht, om op een
dergelijke manier in een gesloten huls
binnen te dringen.
Ik heb u gewaarschuwd merkte
Egerton op, aonder op deze klacht in te
gaan.
Er kwam weer een stilte, die slechts
verbroken werd door nirs Pope's stem
aan de andere kant van de deur.
Wilt u Jrbben, dat ik haar binnen
laat? vroeg Egerton.
En in antwoord daarop riep de zonder
linge huurster:
't Is in orde mrs Pope. Wij hebben
u niet meer nodig. Mr Fliich en rijn
vriend zijn al ijverig aan het zoeken. Ik
hoop dat ze zullen vinden, wat ze wen
sen! Dank u wel hoor.
Zij wachtte nog een tijdje totdat ze de
teleurgestelde hospita weg hoorde gaan.
Nu, best, antwoordde miss Trefusis,
die nu eerst op doffe toon bekende, in
derdaad miss Ferris te zijn. Wat wenst u
te weten?
Waar u monsieur Chaumier ont
moette?
Zij keek hem verbaasd aan.
Wat bedoelt u daarmee?
Monsieur André Chamnier, de man
die Sir Hector in Parijs .».ou ontmoeten
Daar was u toch van op ie hoogte niet
waar?
Miss Ferris sloeg haar ogsn neer Even
scheen ze bezeten door een ongekende
angsit.
Daar wist ik niets van, zei ze som
ber. Hoe zou ik dat ook? Denkt u> dat
hij mij in vertrouwen bad genomen?
(wordt vervolgd).
mede dank zij de uitbreiding van het ge
zin een milde stemming van vergeving
en saamhorigheid, waarmee de film ein
digt.
De bezwaren tegen opzet en uitwerking
van dit scenario liggen voor het grijpen.
Hollywood krijgt altijd iets weeïgs over
zich als het zich met godsdienstige zaken
gaat bemoeien en ook nu weer. vooral in
de tweede helft van „Tot u zal spreken",
ontstaat een serie bijzonder gekunstelde
en zoetelijk gefabriceerde scènes, waar
van de onwaarachtigheid er nog al dik op
ligt. Men is geneigd in het begin van de
film aan een ongepaste grap te denken,
maar als in het verdere verloop de vage
radio-tekst over het schone leven en over
de hartelijke gevoelens van naastenliefde
serieus toegeschreven blijft aan God, dan
kan men zich alleen maar verbazen over
deze krampachtige poging van Hollywood
om met iets origineels voor de dag te
komen, waarbij het de wansmaak niet
schuwt.
C. B.
VRIJDAG, 13 JULI.
HILVERSUM II (298 M.) 7.90-24.00 NORV.
7.00 Nws.7.15 Ochtendgymn.: 7.30 Gram 7.45
Een woord voor de dag; 8.00 Nws 8.15
Gewijde muz.; 8.45 Gram. 9.15 Voor de zieken
9.30 Gram.; 10.30 Morgendienst; 11.01) Gram.;
11.39 Viool en piano; 12.00 Gram 12.15 Mari
nierskapel; 13.00 Nws; 11 15 Vocano dubbel-
kwartet; 13.46 Gram.; 14.00 „Nu komt de tijd
om violen te zaaien" (caus.); 14 15 ram.;
113.00 Voordracht; 15.20 Pianokwartet; 1S.50
Gram.; 16.00 Angelsaksische muz.; :6 30
Gram.; 16.40 Voordracht: 17.00 Verzoekp;ogr.
voor de Jeugd; 17.30 „Als niet-Fries temidden
van de Friezen" (caus.); 17.45 Surinaamse
volksmuz.; 18.00 Wervingspr. Konink.ijke
Marine; 18.10 Bariton en plano; 18.30 „Nijvere
handen bezig aan de nieuwe vertaling",
(cauS.); 18.45 Kerkkoor; 13.00 Nws.; 18.15
Regeringsuitz.: „Verklaring en toelichting
19 35 Een goed woord voor een goede zaak:
19.40 Rad'okrant; 20.00 20 09 Nws.: 20.05 Om-
roepork. sol.* 21.09 Csus.; 21.20 Klassiek©
muz.- 22 00 Vocaal ensemble en solist; 22.30
„Langs wegen van kunst en schoonhe'd",
'caus.); 22 45 Avondoverd.; 23.00 Nws.; 23 16
24.00 Metropole-ork. en solist.
HILVERSUM I (401 M.) 7.00 VARA. 10.00
VPRO., 10 20 VARA, 12.00 AVRO. 16 00 VARA,
19.30 VPRO. 21.00 VARA, 22.40 VPEO 23.00—
24.00 VARA. 7.00 Nws.7.18 Gram a 00 Nws.:
8.18 Gram.; 8.50 Voor de huisvrouw; 9.00
Gram.. 10.00 „Kinderen en mensen', (:aos.);
10.03 Morgenwijding; 10.20 Gram.; 10 30 Voor
de vrouw; 10.45 Pianorecital; 11 15 Rad.o-
feullleton: 11 35 Tenor en orgel; 12.00 Musette
ork.: 12.33 Gram.: 12 45 Sport en nro.mose;
13 00 Nws.: 13.15 Mededelingen: 13.20 ,'hea:er-
ork.: 14.00 Kookpr.: 14.20 Kamerork 15.00
Voordracht: 15 20 Gram.. 16 00 Gram 18.00
Nws.; 18.15 Sport; 18.22 Felicitaties; 18 45
„Demk om de bocht"; 18.00 Gram 19.15 Frij-
zenpraatje; 19.38 ,,Een 9terk volk (uaus.);
20.00 Nws.; 20.è05 Boekbespr.; 20.10
20.30 „Benelux" (cans.); 20.40 „De Godsdien-
stige ontwikkeling in de Jeugdjaren (caus.)
21.00 Gram.; 21.45 Buiten!, weekoverz.; 22.00
Dansmuz.; 22.25 Gesproken potret; z2,40
„Vandaag" (caus.); 22.46 Avondwijding; 23.00
N»l.| 23-16—JH.00 Gram.
