Toekomst voor televisie-film
ZWARTKOP
|NAC slachtoffer van nieuwste
amateuristische K.N.V.B.-stunt
Hoe wij ontspoorden bij ons
eerste „spoorexamen"
Internationale samenwerking
op de
Belangrijk initiatief van de Centr.
Commissie voor de Rijnvaart
SEBOREX
r
Eigen Ned. maatschappij opgericht
Speelclubs willen
klaarheid
Is de geest van de wet niet primair
Geen annulering van
gehele R.T.C.-
overeenkomst"
blijft
Commandant Eekliout
in Korea
looddiefstallen per
Driehoekje, rondjesterretje (Slot)
Beleefde maaglijders
Mag ik even de
plaatsbewijzen"
V.
De nieuwe bisschop van
Berlijn geinstalleerd
Petsche Donderdag
voor Nat. Vergadering
WOENSDAG 1 AUGUSTUS 1951
PAGINA 8
INDONESISCHE
PROPAGANDA IN
AMERIKA
N oor hun „recht" op
Nieuw-Guinea
Onderzoek naar wettigheid van
ingrijpen
Het „geleerde
voorhoofd
SEBOREX WERKT W ER K EL IJ K!
VICE-ADMIRAAL
VAN HÖLTHE
SUKARNO:
Moeilijkheden met opvolger
BROMFIETS
Vier broers in arrest
DE STAATSMIJNEN
VIJFTIG JAAR
Geeltje wegnemen
De noodrem en kwartjes
vinders
DE WEG UIT DE RIJN-
VAARTMISERE
Verschil tussen 2e en 3e
Beroepsziektenen
grafieken
Het rekensommetje
Tot slot moesten wij dan nog een
klein.... proefexamentje afleggen.
(Van onze Amsterdamse redactie).
Bijna heel Nederland kent wel van
eigen aanschouwing één of meer van de
hekende Cefima-filmpes, die in het bvJ-
programma van tal van bioscopen op
vaak smaakvolle en geestige wijze ons
proberen bij te brengen, dat een bepaald
product toch wel het beste van het
beste is.
Allemaal reclame;, jawel, maar vaak
Heus de slechtste niet en diezelfde Cefima-
actlviteit is de springplank geworden voor
een zeer belangrijk Nederlands initiatief:
Men wil n.I. trachten te komen tot een
eigen Nederlandse telcvisie-film-indus-
trie.
De heer W. A. Crollenberg, één der
directeuren van het publiciteitsconcern
A. de la Mar Azn. en van de Cefirna-
filmmaatschappij heeft beide maatschap
pijen weten te interesseren voor een Ne
derlandse onderneming welke zich spe
ciaal met de vervaardiging van televisie
films gaat bezighouden en die met een
beginkapitaal van vijftigduizend gulden
•is gestart. Deze nieuwe N.V. de ..Integrex
staan voor haar werkzaamheden boven
dien nog belangrijke credieten ter be
schikking.
In Nederland en hetzelfde geldt voor
da meeste West-Europese landen, waar
televisie nog geen al te stevige voet
*an de grond heeft zal grote behoefte
komen aan aanvullingsprogramma's voor
televisie-uitzendingen, daar het nu een
maal niet mogelijk is steeds „levende
programma's" te brengen, vooral omdat
deze ook zeer kostbaar zijn. In deze
vraag naar televisie-films wil de Integrex
nu gaan voorzien door het zelf laten ver
vaardigen er van en door het uitwisselen
met buitenlandse maatschappijen, die
zich ook op het vervaardigen van deze
speciale films gaan toeleggen.
Juist door dit internationale uitwisse-
lings- en coötdinatiesysteem zal het mo
gelijk zijn zich in Nederland met het
vervaardigen van deze films te gaan be
zighouden. Door de grote kosten zou een
eigen productie uitsluitend voor de Ne
derlandse televisie onmogelijk rendabel
zijn te maken.
Het speciale doel, waarvoor deze
filmpjes, moeten dienen, stelt ook zijn
speciale eisen. De filmpjes mogen niet al
1e lang duren ongeveer tien minuten
schijnt volgens deskundigen de beste
tijdsduur te zijn r en moeten geschikt
zijn voor reproductie op het nogal kleine
televisiescherm, terwijl het betrekkelijk
kleine afzetgebied ook een niet te ver
waarlozen factor vormt.
Bijzonder via de Cefima beschikt de
Integrex over vele buitenlandse relaties
met wie zij nu contact heeft opgenomen.
Het is de bedoeling tot een zekere ver
deling in het werkprogramma te komen,
waarbij de speciale kwaliteiten waarover
men in bepaalde landen beschikt, zoveel
mogelijk tot hun recht komen. Nederland
staat n.I. bekend om zijn voortreffelijke
poppen- en sprookjesfilms, SerwijJ men
bij het woord paedagogie al gauv» aan
Zweden en Zwitserland denkt en waar
kan men voor een pittig brokje show
beter terecht dan in Frankrijk?
De Integrex ia dan ook begonnen met
een enquête te houden in andere West-
Europese landen zoals Frankrijk,
Zwitserland, Duitsland en Scandinavië
om te weten aan welk soort televisie
filmpjes men daar het meeste behoefte
heeft.
Men heeft zeker niet de uitgesproken i
bedoeling ook voor de Engelse en Ameri
kaanse televisie filmpjes te gaan vervaar
digen, daar men in die landen al zoveel
verder is dan op het vasteland van West-
Europa. Toch heeft men de stille hoop,
dat er na verloop van de bewuste aan
loop-tijd uit deze internationale samen
werking films te voorschijn zullen komen
die ook daar de belangstelling zullen
trekken.
Do samenwerking tussen de Integrex en
de maatschappijen in andere landen be
oogt ook niet zoveel mogelijk filmpjes
op de televisiemarkt te bréngen. In het
begin zal men zeker de grootste sober
heid moeten betrachten; op de allereer
ste p;aats wil men verantwoord werk af
leveren. Als er meer televisie-..viewers''
komen kan men ook tot de productie van
kostbaarder filmpjes overgaan.
Het is allerminst de bedoeling, dat
voor de Nederlandse productie de 'inte
grex zich uitsluitend bedient van de
Cefima-filmers. Voor elke cineast wil
men de mogelijkheid openstellen zich
met televisie-films te gaan bezighou
den. Ieder naar zijn aard wil men in
deze productie zijn kans geven. Er
zullen immers heel veel programma's
nodig zijn die zoveel mogelijk moe
ten bestaan uit series van 13-26 filmpjes
elke van tien minuten.
de mogelijkheid dat deze cineasten door
middel van de Integrex hier financieel
voordeel van ondervinden.
Tot slot mag nog worden beklemtoond,
dat deze internationale uitwisseling van j
de filmband-televisieprogramma's voor a!
de betrokken landen een enorm devieze/-
voordeel betekent, daar men bij deze uit
wisseling de beurzen zoveel mogelijk ge
sloten wil houden
Mochten bepaalde fijntjes van Neder
landse cineasten ook in buitenlandse te
levisie-kringen furore maken -dan bestaal
(Van onze correspondent)
Zestien roulette-clubs. o-a. uit Loo
drecht, Amsterdam en Noordwijk, heb
ben in. een vergadering besloten 'na te
gaan, m hoeverre de overheid gerechtigd
is op de bestaande wetsgronden tegen het
roulettespel ingrijpende maatregelen te
nemen. Dit onderzoek zal worden gehou
den met. medewerking van de Amster-
™r Bottenheim en in overleg
met de officier van Justitie mr Hart"
suyker die te Laren de-inval in de al
daar gevestigde speelclub leidde de
procureur-generaal en de minister. De
speelclubs voelen zich door de waar-
waardoor zij gedwongen
werden te sluiten, ernstig benadeeld. Zii
wijzen in dit verband o.a.. op de hoge
kosten o.a. de zaalbuur en de uitbeta
ling der croupiers, die zij ondanks
net si uiten der speelclubs moeten dragen
Zolang niet is aangetoond op welke gron
den de wetgever het exploiteren van
speelclubs verbiedt, zien zij de waarschu
wingen als een intimidatie. Verschillende
clubs zijn opgebleven. Een Amsterdamse
speelclub laat de roulette zelfs bij ge
opende ramen en deuren draaien.
Het Tweede-Kamerlid Weiter heeft
aan de minister van buitenlandse zaken
de volgende vragen schriftelijk gesteld:
Is het de minister bekend, dat. vanwege
■de Republiek Indonesia op ruime schaal
in Amerika verspreid wordt een gelllus-
treerde brochure onder de titel„Charter
of transfer of sovereignty", waarin op i
zeer eenzijdige wijze en in vaak voor j
Nederland krenkende bewoordingen pro-
paganda wordt gemaakt voor de beweer- j
de aanspraken van de R. I. op het Wes- i
lelijk deel van Nieuw-Guinea?
Is van de zijde der Nederlandse rege- j
ring in Amerika propaganda gemaakt i
voor de verdediging van het Nederlandse
standpunt, volgens hetwelk het westelijk
deel van Nieuw-Guinea onbetwistbaar
behoort tot het. Koninkrijk der Nederlan- j
den -1
Zo neen, is de minister dan niet van
oordeel, in verband met de ervaringen,
die in het verleden zjjn opgedaan met
betrekking tot de politieke gevolgen van I
I het gemis van goed gevoerde propaganda j
in Amerika, dat zo spoedig mogelyk op
objectieve en waardige wijze, met ver-
mijding van krenkende bewoordingen, j
voor het Nederlandse standpunt, in de
vorige vraag genoemd, propaganda dient
te worden gemaakt door de uitgifte van
een brochure of op andere, door de mi
nister geschikt geoordeelde wijze?
is niet steeds het ge
volg van ingespannen
geestesarbeid.
Dikwijls kondigt het
kaalhoofdigheid aan
of ts het een aanwij
zing, dat het haar ge
brek lijdt aan de be
langrijkste opbouw
stoffen. Vult dit tekort
aan door gebruik van
Zwartkop SEBOREX.
SEBOREX bevat als belangrijkste bestanddeel „Thiohorn", dat de vor
ming van de haarbouwstof „keratine" bevordert. De toepassing van
SEBOREX is eenvoudig: 's morgens en 's avonds licht masseren met
de vingertoppen. Het verfrist en geeft het haar nieuwe levenskracht.
Door regelmatige toepassing verdrijft U zodoende roos en jeuken der
hoofdhuid, terwijl U de haargroei stimuleert.
MET „THIOHORN"
De Commissie voor Amateurisme van de. Dit mogen dan naar de letter inderdaad
KNVB is weer eens op oorlogspad ge- overtredingen zijn van de amateursbepa-
weest. Maar zij heeft, naar ons voorkomt, lingen. naar de geest zijn deze met naml
naar wapens niet bijster elegant gehan- de onder b. en d. genoemde overrredingefl
teerd. Genoemde commissie is al eerder; wel zo klein, dat een aanmerking hierofS
verweten, dat zij zich maar ai te ver"; een bestraffing ervan ons wel zeei-
houdt van de grote en flagrante zaken. vreemd voorkomen. Het bestuur ,-an NAC'
j ÏSXi? v°etballers het amateurisme in de j schijnt hier gehandeld te hebben zoals
KNVB met voeten treden. Liever gaat. zij j elke mens rnet een hart in zijn ribbenka ;t
in, zo is bij velen de indruk, op affaires ui; bezorgdheid voor de aan hem toev?--
die naar de dode letter van de amateurs- trouwde jongens zou gedaan hebben. D--
bepalingen wel inderdaad fout zijn maar
die door de betrokken clubs zo eerlijk en
onomwonden en vooral geheel te goeder
i !rou?y.., worcJen geregistreerd, dat hier
moeihjk van schending kan worden ge-
sproken. Een bepaalde lijn kan men dan
ook in de campagne van genoemde com-
missie niet ontdekken; zo nu en dan
wordt er een geval uitgepikt en het geva)
van vandaag is dat van N.A.C.
Van deze Bredase eerste klasser is het
bestuur geschorst omdat het: a. een
cadeau heeft aangeboden aan enige niet
meer actief spelende leden wegens hun
bijzondere verdiensten voor de vereni
ging; b. aan de ouders van twee junior
spelers twintig procent loonderving heeft
betaald, toen deze twee jongens na een in
een wedstrijd opgeiopen blessure enige
dagen arbeidsongeschikt waren geweest;
c. de kosten had betaald van een bezoek
dat met de spelers van het eerste elftal
aan een interland-wedstrijd'in Amster
dam was gebracht; d. gedeeltelijk de kos.
ten had betaald van een specialistische
behandeling van een speler -wiens been
I in een wedstrijd gebroken was en die
i door een aanvankelijk verkeerde behan-
i deling ernstig ziek was geworden.
Commissie voor Amateurisme van cie
K.N.V.B. daarentegen handelt alsof -o
zouden wij bijna geloven, elke menselijk
heid haar vreemd zou zijn.
Dit is onze visie op deze affaire. Be
stuursleden van NAC gaven er de voor
keur aan, nog geen standpunt of na;;, e
details mede te delen. Men wacht daar
mee liever tot enige in het buitenland
vertoevende bestuurders terug zijn en
een volledige bestuursvergadering over
deze zaak gehouden is kunnen worden.
He minister van Oorlog en Marine ir C.
Staf heeft gisteren in het ministerie van
Marine afscheid genomen van de aftre
dende chef Marinestaf en bevelhebber
der zeestrijdkrachten,vace-admiraal jhr
E. J. van Holthe.
Minister Statdeelde, .mede.dat het
H. M. de Koningin had behaagd de af
tredende chef marinestaf te benoemen tot
grootofficier in de orde van Oranje
Nassau.
Lt.-kolonel Eekhout, do commandant
van de Nederlandse vrijwilligers m
Korea, blijft daar voorlopig nog, zoals wij
met een enkel woord hebben gemeld...Hij
komt dus niet met het oorspronkelijke
Korea-detachement naar het vaderland
terug, aldus bericht onze oorlogscorres
pondent Alfred van Sprang uit Toldo.
De militaire autoriteiten in Nederland
hadden aan de commandant verzocht nog
zes maanden langer dan oorspronkelijk
rte bedoeling was, het bevel over de
Nederlandse troepen te blijven voeren.
Dit plotselinge verzoek schijnt voort
te zijn gekomen uit moeilijkheden met
de nieuwe commandant, majoor A. C.
van der Meyde, die was voorbestemd om
mettertijd het commando over te nemen.
Om zich alvast in te werken, bevond hij
zich sinds enkele maanden bij het batal
jon. In die tijd waren allerlei punten
onder zijn aandacht, gekomen, waarover
hij dringend met. de autoriteiten in Ne
derland wenste te spreken voor hij de
verantwoordelijkheid van de leiding op
zich wenste te nemen. Nederland wei
gerde echter hem te laten overkomen.
Daarop wendde majoor Van der Meyde
zich telefonisch rechtstreeks tot luit.-
generaal Hasselman. De kwestie liep
nógal hoog en het resultaat was, dat, men
majoor Van der Meyde niet langer voor
bataljonscommandant in aanmerking
liet, komen. Daarop vroeg men luit.-kot
Eekhout nog zes maanden als comman
dant aan te blijven.
President Sukarno beëindigde Ubindsg
zijn bezoek aan Sumatra's Oostkust met
ce.n toespraak tot een menigte van onge
veer 150.000 mensen te Medan, waarin hjj
op scherpe wijze reageerde op leuzen op
spandoeken, waarop werd beweerd, ten
eerste dat Sukarno een -werktuig is van
Amerika, voorts dat Indonesië een „R.T.
C.-republiek" is en tenslotte, „dat hard
werken uitsluitend zou geschieden ten
voordele van het buitenlandse kapitaal".
De president zeide dat lieden, die zo
spreken, praten als „kippen zonder kop"
en hij herinnerde er aan, dat hij altijd een
„werktuig" is genoemd, vroeger door de
Nederlanders eerst van Moskou en later
van Japan, nu van Amerika. Hij riep uit;
..Bung Karno is inderdaad altijd een
werktuig geweest, maar louter en alleen
van het Indonesische volk",
De president zette uiteen, dat Indonesië
het buitenland nodig heeft voor de im
port van kapitaalsgoederen, die Rusland
niet en Amerika en andere landen we!
kunnen leveren.
Hjj wees er verder op, dat het onzin
zou zijn de gehele R.T.C.-overeenkomst te
annuleren, daar hiermede ook de souve-
reiniteit zou worden geannuleerd. Een
realistische politiek zal er op gericht zijn,
slechts de voor Indonesië nadelige bepa
lingen der overeenkomst te herzien, al
dus besloot Sukarno.
(Van onze correspondent).
De -gemeente-politie te Winschoten is
er in gellaagd een lange reeks looddief-
stallen in Winschoten en omgeving tot
oplossing te brengen. De daders waren
vier broers uit een gezin. Zij zijn in ar
rest -gesteld. De diefstallen -hadden de
laaste tijd zo'n omvang aangenomen, dat
bet letterlijk aangiften regende. Bij een
opkoper in Groningen werd een partij
van ongeveer 300 kg, lood in beslag ge
nomen en hiervan „paste" een en ander
in wat te Winschoten ontbrak. Hierop
werd het spoor verder gevolgd en dit
leidde tot de aanhouding van de vier ge-
broers, de 20-jarige G. K., de 19-jarige
J. K., de 22-jarige J. K. en de 29-jarige
H. K„ allen uit Winschoten. Na aanvan
kelijk ontkend te hebben, legde het vier
tal tenslotte een volledige -bekentenis af
Toen -kon de politie de hele waslijst oo
maken. J K
Zuidbroek, zwembad; 40 kg Veeler-
veen, achter de kerk: 40 kgOude Pe-
kela, school: 40 kg.; Nieuwe Pekela, drie
scholen: 130 kg.; Muntendam, school en
fabriek: 120 k-g.; Winschoten 120 kg. In
twee nachten tijds werd al het lood van
een fabrieksdag afgestolen, totaal 150 kg.
De gebroeders trokken -op rooftocht per
bromfiets.
De daders zullen voor de Officier van
Justitie worden geleid.
(Van onze speciale verslaggever
16 -Cne f,aS knipten „wij" jn duizenden kaartjes het supercontróle-
s erretje \au de controleur, naast het rondje van de conducteur, in de
had'h^L I-Ct tlric,10ek]e' dat nle" cr rec(ls aan de toeSanS tot ,lct Perro]1 1 8 Post'electrisch closet
nda «tgeknipt.
„Laat veertien dagen de controle achterwege", zei de controleur, „en het
is out.volkomen fout, geloof maar, dat dan de kachel aan zou zijn,
i°w. eeincontróle werkt grotendeels preventief..
voor een volgende extra trein.
Andere duistere mededelingen, welke
i zo nu en dan onder een overkapping
galmen: ..Trein 1213 voorof „H. C.
i onder de kap komen" betekenen in ge-
wone mensentaal respectievelijk: ,,bij de
j dadelijk binnenkomende trein 1213 zit
de bagagewagen vooraan" en: „de hoofd
conducteur wordt verzocht op het per
ronsseinhuis te komen" b.v. omdat het
seinhuis weten wil, waarom de trein,
die deze H. C. reed, te laat of te vroeg
binnen is.
„Voor alles hebben we afkortingen",
j vertelde de controleur niet zonder trots,
„hier.... weet U wat PEC op dit rij-
j tuig betekent?"
Wij schudden ontkennend het enigszins
at wij 110ll fjje jag veel protesten hoorden van reizigers, die „wéér" hun
aartje voor de dag moesten halen, kunnen we echt niet zeggen.
en zei er beslist heel onvriendelijk: „Kunnen jullie ons nou nóóit eens
met rust laten?" en ons van top tot teen bekijkend: „Wel ja, leid nog maar
wat van die kerels op!" Enkele anderen maakten de opmerking: „Kaartje
is a gecontroleerd'waarop liet lid van de „Zwarte Bende" eenvoudig
geen antwoord gaf.
Ben van Eysselsteijn is aangezocht om
een openluchtspel te schrijven, dat onder
regie van Johan de Meester in 1952
wordt opgevoerd ter gelegenheid van het
gouden jubileum der Staatsmijnen. De
kunstschilder H. Kooien kreeg opdracht
de leden van de directie te schilderen
De heer Bekman chef van de voor
lichtingsdienst der Limburgse mimen
schrijft een boek over de Staatsmijnen
dat nllev 3D AAA J JCI'
aan alle 30.000 niijnwerkers
aangeboden.
wordt
Men zou verrassende antwoorden krij
gen, wanneer men de mensen in de trein
vroeg hóé de conducteur eruit zag, die
zojuist bun kaartje had geknipt. De
meeste reizigers letten eigenlijk niet op
hem, zouden hem vijf minuten na de
controle niet eens meer uit een groepje
v-am tien zijner collega's halen.
Voor het eerst die daig reisden wij
ook zèif „-bewust", dank zij de contro
leur, die ons met de neus op honder-
ben interessante zaken duwde;
Wij hoorden b.v. voor -het eerst va-n
het „RIC-merk". dat vlakbij de wielen
op elk rijtuig is geschilderd en dat in
allerlei afkortingen een heleboel over
het betrokken rijtuig vertelt: dubbel-
omlijnd betekent het; stalen rijtuig, en
kel- duidt het een houten rijtuig aan.
De afkortingen binnen die omlijning ver
tellen voor ingewijden bovendien onmid
dellijk op welke trajecten een bepaald
rijtuig gebruikt mag worden: een rijtuig
met gasverlichting b.v. mag niet naar
Zwitserland (met zijn tunnels); een rijtuig
met slappe remmen is niet geschikt voor
bergterrein en op één RIC-merk treffen
wij een afkorting aan voor Denemarken,
maar dat rijtuig was dan ook voorzien
van stevi-ge haken voor de verankering
op veerboten.
Nooit ook hadden wij de „dodemans-
kruk" gezien, welke elke wagenbestuur
der naast zich heeft: hjj moet deze
steeds ingedrukt houden, daar anders
onmiddellijk de snelrcm in werking
komt. Zodoende „gebeurt er zelfs niets",
wanneer een wagenbestuurder tijdens de
rit, (met meer dan 100 km. per uur)
plotseling onwel zou worden.
De gestreepte borden langs het spoor
zijn mist-bakens, xrtaar bij -de verder
schrijdende automatisering van het sei-
nenstelsel zullen ook deze verdwijnen;
momenteel zijn er echter nog slechts een
paar trajecten die over volledig auto
matische seinen beschikken.
Elke trein heeft ook een aantal knal-
seinen aan boord, welke een bepaald
spoor moeten „dekken" bij onraad. De
wagenbestuurder of machinist van een
naderende trein wordt daardoor met een
hevige knal attent gemaakt op eventuele
onregelmatigheden verderop. Pekfakkels
zijn verouderd.
Voor het eerst viel het ons op, dat
alle D.E.-electrisehe treinen ook overdag
met brandende koplampen rijden. Deze
frontseincn waarschuwen speciaal bij
slecht zicht de iijnwerkers. Normaal be
staat het achterlicht (sluitsein) van een
trein uit twee rode lampen, bij stoom
treinen zijn het twee rood-wit gekleur
de hoekborden. Een geel sein of een
-geel licht op een bepaalde trein duidt
aan dat deze nog door een extra trein
gevolgd za] worden. Het linkerbord van
een dergelijke extra trein is dan wit of
bestaat uit een wit licht. Met deze .we
tenschap verliest ook het omroepberichf,
dat men soms op stations hoort: „Van
trein zo of zoveel kan het geeltje wor
den weggenomen" alle geheimzinnigheid,
aangezien trein zo of zoveel dan alleen
maar ophoudt waarschuwingstrein te zijn
antwoordde de
man triomfantelijk. ,,U ziet: dit is een
postrijtuig, -het is bestemd voor een elec-
trische trein, èn het heeft een closet".
„Hoe staat het nou met de noodrem?"
wilden wij al de hele dag weten.
„Er wordt heel weinig meer aan de
noodrem getrokken". Vroeger vergiste
men zich in de W.C. nog wel eens en
meende met de waterspoeling te doen te
hebben.
U weet natuurlijk dat wettelijke voor
schriften in deze bepalen, dat treinen,
welke een snelheid bóven de 59 km. be
reiken, door de reizigers buiten de wil
van de machinist tot stilstand moeten
leven met onregelmatige maaltijden is
er overigens juist als bjj journalisten
schuld aan. Desondanks mag geen en
kele reiziger merken dat een conducteur
„iets heeft", dat hij slecht geslapen heeft,
omdat zijn zoon de hele nacht luidruch
tig bezig was met tanden krijgen, of dat
hij pijn heeft in zija „haar", -omdat z'n
bovenburen juist zilveren bruiloft vier
den en het daardoor nogal laat werd.
Onbeleefde conducteurs hebben wij
eigenlijk nooit mee meegemaakt. „Altijd
wijs ik er m'n mensen op, dat ze in de
restauratiewagens niet boven de borden
mogen knippen, en dat ze nóóit hei
kaartje met de linkerhand mogen te
rug-geven.overigens mogen conduc
teurs weer niet al te voorkomend zijn
ook, volgens de voorschriften: oudere
da-mes en moeders met kleine kinderen
zullen ze graag een handje helpen, maar
nie.t zond-er dat dezen dat kennelijk zelf
op prijs stellen. Sommigen schijnen het
namelijk -helemaal niet prettig te vinden
reeds voor oudere dame of heer versle
ten te worden.
Een van de moest verbijsterende din
gen naar onze smaak was het gemak,
waarmee onze controleur de hele dienst
regeling in zijn hoofd had: route, num
mer, tijd van vertrek op elk willekeurig
tussenstation etc. etc.
„Daar kan ik U wel andere staaltjes
van laten zien", zei hij en nam ons,
toen we voor de vijfde keer (als we
ons nog goed herinneren) weer eens D.P.
waren binnengestoomd, mee naar het
TLR-bureau.
Men régelt daar 's zomers in de verstik-
kunnen worden gebracht. Dat zijn de ^encje hitte van dit onconïfortabele nood
De nieuwe bisschop van Berlijn mgr
Wilhelm Weskamm. die door Paus Plus
xn is benoemd na het overlijden van
zijn voorganger. Konrad kardinaal von
Prcysing, heeft Dinsdag to de kerk van
St Scbastiaan. in de 1 ranse sector der
stad, bezit genomen van de aartsbis
schoppelijke zetel. De kerk van v. -
bastiaan is de oudste na de bombarde
menten overgebleven katholieke kerk
in Berlijn.
De plechtigheid werd door
woordigers der Oost- en Westduitse re»®"
vingen bijgewoond. De kerk was overvum.
terwijl buiten duizenden Berlijners net
verloop der plechtigheden, zoals dat via
luidsprekers werd weergegeven, volgden.
Onder de aanwezigen bevond zich onder
meer professor Reuter, de burgemeester
van West-Berlijn. Ook de Duitse Evan
gelische kerk en de Joodse gemeenschap
waren vertegenwoordigd.
Na het opdragen van de H. Mis hield
de nieuwe bisschop een korte toespraak
tot. de priesters en de R.K. inwoners van
Berlijn, waarin hij onder meer zeide, dat
hetgeen de huidige generatie het meest
nodig heeft „broederlijke liefde is, die de
Kerk ondanks alle heersende geweld, haat
en onrechtvaardigheid, niet zal nalaten
telkens weer te verkondigen".
De minister van financiën ih hét af
getreden Franse kabinet, de onafhankelijk
conservatief Maurice Petsche, heeft
Woensdagochtend vroeg de president van
de republiek. Vincent Aurioi, medege
deeld. dat hij bereid is aan de nationale
vergadering zijn program voor te leggen.
Hij deelde Aurioi mede, dat hij de Na
tionale Vergadering Donderdagochtend
zou .verzoeken hem roet het BQSBuerschap
te bekleden.
De Centrale Commissie voor de Rijn
vaart is een van de oudste internationale
Europese commissies, die op een lange
ervaring kunnen bogen. Algemeen wordt
erkend, dat zij een belangrijke taak ver
vult op wetgevend en op technisch ge
bied. Kunstwerken op de Rijn worden
vóór hun uitvoering in haar technisch
Comité besproken en zo daaromtrent op
merkingen gemaakt worden, wordt
hiermede doorgaans door de betrokken
staten rekening gehouden. Onder de lei
ding van deze Commissie komen gemeen
schappelijke Rijnvaartpolitiereglemen-
ten en reglementen van onderzoek tot
stand, terwijl nog in 1937 onder haar
aegide een conferentie over 't vervoer
van brandbare vloeistoffen werd gehou
den, die tot, de toepassing van een eens
luidend reglement op de Rijn leidde.
Sinds de oorlog heeft de Centrale
Commissie zich intussen vernieuwd, wijl
zij als hoedster voor de beginselen van
vrijheid en gelijkheid, als het ware ge
dwongen was zich eveneens met de ont
wikkeling van economische vraagstukken
bezig te houden.
Op dit gebied heeft de Centrale Com
missie een delicate taak. Immers aan
de ene zijde kan het beginsel van de
gelijkheid van behandeling als een vrij
vast omlijnd begrip worden beschouwd,
zodat inbreuk daarop zonder veel moeite
kan worden geconstateerd. Aan de an
dere kant is het beginsel van de vrijheid
een meer philosophise!) begrip, een pos
tulaat, waarnaar steeds moet worden
gestreefd en waarvan moet worden uit
gegaan bij het nemeji van maatregelen
digheden van het ogenblik wordt bepaald
De Centrale Commissie begrijpt ten vol
le, dat, de verschillende, staten na de oor
log nog steeds met abnormale omstan
digheden té kampen hebben. In het pro
tocol 3 van de April-zitting van 1946
heeft zij echter reeds een waarschuwing
in verband met de mogelijke aanranding
van het beginsel van de vrijheid doen
horen. Zij behield zich toen het recht
voor, om, indien de ogenblikkelijke om
standigheden, die tot maatregelen noop
ten, die deze vryheid in gevaar zouden
kunnen brengen, mochten zijn geëindigd,
de staten aan te bevelen de vrijheid op
de Rijn volledig te herstellen.
Blijkens de resolutie no. X van de No-
vemberzitting 1949 nodigde de Centrale
Commissie de bevoegde autoriteiten uit:
a) om het nodige te doen om zo spoe
dig mogelijk de'op -grond'van de bijzon
dere omstandigheden genomen maatre
gelen. die het begrip van de vrijheid
mochten aantasten, in overeenstemming
met dit begrip te brengen;
b) om in de toekomst aan de Centrale
Commissie de gelegenheid te geven om
vóór de afkondiging van maatregelen,
die het beginsel van vrijheid in het ge
ding zouden kunnen brengen, de aan
dacht te kunnen vestigen op de gevol
gen, die zodanige maatregelen zouden
kunnen hebben met het oog op de toe
passing van dit beginsel.
Dit laatste punt is vooral zeer belang
rijk. Wij hebben er reeds herhaaldelijk
op gewezen, dat een dergelijke practjjk
reeds geldt bjj de uitvoering van kunst
werken op de Rijn, die vóór hun uitvoe
ring steeds aan het technisch comité
worden voorgelegd. Indien deze heilzame
praotijk vóór de .afkondiging van econo
mische maatregelen zou kunnen worden
doch waarvan de irilioud door omstan-1 toegepast, zou veel onheil kunnen wor
den voorkomen. Wij krijgen echter niet
de indruk, dat. hiermede reeds een begin
van uitvoering is gemaakt.
Blijkens de resolutie no. 9 van de
Aprilzitting 1950 van de Centrale Com
missie leidden de economische omstan
digheden ertoe, dat de Centrale Com
missie zich reeds bezig hield met. de vor
ming van een economisch Comjté om
alle omstandigheden te. bestuderen, die
zouden kunnen leiden tot maatregelen,
die de vrijheid van de vaart en de ge
lijkheid van behandeling zouden kunnen
bedreigen.
De resolutie no. 2 van de Juiizitting
1950 leidde tot de' instelling van een zo
danig comité, hetwelk tot opdracht had
een algemeen beeld van de situatie en
van de economische problemen betref
fende de Rijnvaart te geven en de ver
schillende maatregelen te onderzoeken,
die zouden kunnen leiden tot een aantas
ting van de beginselen van vrijheid can
vaart en van gelijkheid van behandeling.
Verder zou het comité voorstellen en
suggesties doen aan de Centrale Commis
sie om op deze wijze aan de Centrale
Commissie gelegenheid te geven aanbe
velingen tot herstel van dc vrijheid en
gelijkheid op de R'jn aan de regeringen
te doen.
Uit protocol 2 van de October-zitting
1950 van de Centrale Commissie voor de
Rijnvaart valt op te maken, dat het
economisch Comité, zonder enige be
paalde maatregel, die door enige staat
mocht zijn genomen, met zoveel woorden
te veroordelen, heeft, vastgesteld, dat
deze maatregelen hun oorsprong vonden
in de noodzaak om de scheepvaart van
de particuliere schippers te organiseren
en de buitengewone omstandigheden,
waarin de verschillende staten zich ten
gevolge van de oorlog bevonden.
Men zou zich op het standpunt
kunnen stellen, dat, indien men de
noodzakelijkheid erkent van de organi
satie van de particuliere schippers, zulks
impliceert de noodzakelijkheid van het
nemen van sancties om zodanige organi
satie te verzekeren. Intussen heeft ook
de Centrale Commissie rekening te
houden met de bepalingen van de Akte
van Mannheim, waarvan uiteindelijk de
strekking naar het vrije inzicht van de
onafhankelijke rechterlijke macht
wordt bepaald.
Deze uitspraak van de Centrale Com
missie blijft nochtans, wjjl zjj ook voor
de rechter als richtlijn voor de toepas
sing van de bepalingen van de Akte van
Mannheim een zekere betekenis zal heb
ben, van belang.
De Aprilzitting 1951 van de Centrale
Commissie vermeldt over het vraagstuk
van de economische omstandigheden op
de Rijn slechts, dat de economische rap
porten, die door de verschillende Rijn-
oeverstaten over de economische toestand
zjjn uitgebracht, onder de verschillende
delegaties gelijktijdig zullen worden ver
spreid en dat het economisch Comité de
verschillende rapporten in haar zitting
van 29 Juni 1951 zal bestuderen.
Deze bestudering heeft vermoedelijk in
de Juiizitting 1951 van de Centrale Com
missie plaats gevonden, die (ot een naar
onze mening hoogst belangrijke resolutie
heeft geleid, die naar de aard harer be
woordingen duidelijk is én gelukkige
elementen bevat.
Daarin wordt in de eerste plaats ge
constateerd, dat de rijnvaartcrisis van
een latent-permanent karakter is. Ge
steld, dat op het ogenblik tengevolge van
bijzondere omstandigheden niet van een
acute crisis kan worden gesproken, dan
kan deze crisis nochtans onverhoeds weer
aan het licht treden, omdat op de Rijn
tengevolge van gebrek aan organisatie
en coördinatie nu eenmaal omstandig
heden heersen, die steeds een crisis in
het leven kunnen roepen.
Geconstateerd wordt, dat de oorzaken
van deze crisis zowel nationaal als inter-
nationaal zijn.
Indien een bepaald land over een over-
capaciteit beschikt of met een gebrek
aan organisatie te kampen heeft., heb
ben deze omstandigheden uiteraard zo
wel een nationaal als een internationaal
aspect. In de erkenning van de interna-
tionaliteit van dit vraagstuk ligt opge
sloten, dat men de zorg voor zulk een
omstandigheid niet aan een bepaald
land alleen kan overlaten.
Verder is de Centrale Commissie van
mening, dat haar werkzaamheden een
punt bereikt hebben, waarop het voor
haar van belang zou zjjn de mening van
de rijnvaarders zelf te leren kennen en
de gelegenheid te scheppen van een ge-
dachtenwisseling van de rijnvaarders on
derling en met de regeringsvertegenwoor
digers, zulks onder de auspiciën van de
Centrale Commissie. De Centrale Com
missie nodigt mitsgaders de regeringen
uit naar de rede van 6 personen per land
hun eigen vertegenwoordigers aan te
wijzen, alsmede de vertegenwoordigers
van de particuliere schipperij en van de
reders voor het houden van een
conferentie. De uitnodigingen daar
voor zullen worden verzonden door de
Centrale Commissie, onder wier toezicht
de conferentie zal worden gehouden.
wettelijke voorschriften, ja
Bij gegrond vermoeden van gevaar
mag U aan de noodrem trekken, zoals
U verder weet, maar er schijnen zich
-practisch geen omstandigheden meer voor
te doen, waarin een reiziger vermoedt ia
gevaar te zijn. Vroeger met die afge
sloten compartimenten was dat veel er
ger en, zoals gezegd, per abuis op^ de
toiletten. Er zijn echter thans zo weinig
afgesloten compartimenten meer, dat
men eventuele lastige medereizigers
zonder enige moeite ontlopen kan....
Damescoupé's? Ach meneer, de dames
roken tegenwoordig toch minstens zo
hard als de heren.... zelfs Rooms Ka
tholieke zusters hoeven daar niet meer
in. Nee, dat is allemaal uit de tijd.
Net als met de kwartjesvinders
vroeger op marktdagen in Leiden. Een
mannetje van buiten kreeg dan op de
terugreis plotseling gezelschap in de
coupé van een paar heren, die elkaar
ogenschijnlijk niet kenden, paar toeval
lig allemaal een kaartje wilden leggen:
de vierde man was dan natuurlijk altijd
het boertje. Of vlak voor een station
wilde een van de heren plotseling 25
wisselen en sprong met wisselgeld en al
de trein uit
Vroeger riepen wij op dergelijke dagen
langs de trein: „Dames en iheren, past op
de kwartjesvinders!" Wij hadden ook fo
to's van die heren.... J-e kende ze alle
maal.... net als de treinmuzi-kanten en
andere losse jongens.... Dat wordt al
lemaal routine voelt U wel.
Als beginnend conducteurdan ben
je veel zenuwachtiger, vooral als je de
eerste klas controleren moet.met
knikkende knieën, hoor en maar ho
pen, dat ze je niets zouden vragen.
„Is er nou veel verschil tussen tweede
en derde klas, wat reizigers betreft?"
„Janaar mijn smaak is het groot
ste versohil de rust. In een tweede klas
kan er ik-weet-n-iet-wat gebeuren met
iemand, maar er is geen mens, die er
zich mee bemoeit. Moet je in de derde
komen! Precies het tegenovergestelde.."
„Zijn er ook nog lastige treinen?"
„Nou, ze zijn niet allemaal eender.
De ene streek is ook de andere niet en
neem nu eens extra treinen. Een voetbal
match-trein is beslist -niet leidzaam,
hoor; die mensen zijn allemaal wat op
gewonden, begrijpt U wel.'Een Stille-
Omgangtrein daarentegen of laatst die
KAB-demoiistratie in Rotterdam, dat zijn
allemaal leidzame treinen, hoor.(mis
schien dat dit „leidzaam" wel „lijd
zaam" moet zijn). Over het algemeen
waren de mensen vlak na de oorlog vrij
lastig. Ik heb het toch meegemaakt,
dat iemand het raampje aan de windzijde
niet sluiten wilde en toen ik het zelf deed,
slóeg ie het eenvoudig -kapot en betaalde
contant de schade. Vernielzuchtig?
Och
U moet overigens eens kijken hoe
sommige zittingen derde klas van de
allernieuwste treinen cr alweer uit
zien! Thuis zouden ze het wel uit d'r
hart laten om met d'r lompe schoenen
zo de zittingen te vernielen.
Bjjna iedere conducteur vroegen wij,
-hoe hij de mensen, die er „later bijge
komen" waren er altijd weer uitpikte en
zich zo zelden v<Vgiste ondanks de dui
zenden mensen, die hij elke dag in „zijn"
trein controleerde.
„Och. kwestie van routine je kent
je mensen aan allerlei kleinigheden:
speldje op d'r revers; iemand die een
donkere bril draagt, iemand die een
raar jasje aan heeft of de krant zit te
lezep of een boekNee, daar vergis
je je niet vaak in..
gebouwtje, het treinverkeer en de lo-
comotiefdienst voor de hele inspectie
Rotterdam (ruw weg van Lage Zwaluwe
tot Noordwijk-erhout, van Hoek van Hol
land en Scheveningen tot Gouda en ds
Betuwe) en houdt nauwkeurig de loop
van elke trein bij, tekent hem in op
de grafieken. Onder deze grafiek is een
ideaal-grafiek getekend, zodat men op
de daarboven liggende transparant meteen
ziet, wanneer er met een bepaalde trein
iets scheef gegaan is.
Voor ons leken hadden deze enorme
vellen vol schuine strepen nog het meest
van raderpatronen, waarmee wij onze
echtgenote wel eens aan het werk had
den gezien bij het vervaardigen van een
of ander kledingstuk.
„Kunt U daar nou op zien. wanneer
twee treinen met elkaar zullen gaan
botsen?" was de enige „verstandige"
vraag, welke wjj meenden te stellen.
En tot onze en Uw geruststelling
dat was inderdaad voor vakmensen met
één oogopslag zichtbaar. Men was er
thans al aan de winterdienst bezig.
„En als nou werkelijk èlles in het hon
derd loopt?"
„Och, meestal i* er nog wel een gaatje
De knoop kan niet zó ingewikkeld zjjn
of .ie vindt het eindje wel om hem weer
uit elkaar te halen.
Er zijn „goede diensten" en minder
gunstige da-gen voor conducteurs. Ook
de treinen zijn n-iet allemaal even pret
tig om in te werken. Een „werkzame"
trein is niet erg, wanneer ie maar
overzichtelijk is. Conducteurs, en trein
personeel in het algemeen hebben ook
een beroepskwaal: maagklachten. De
verbandkist een kléin koffertje
dat elke hoofdconducteur meesjouwt in
zijn- trein en 's avonds weer inlevert,
voorziet daar niet in. Het onregelmatige
Ja, we hadden gedacht dat het zómaar
ging, maar dan hadden we buiten onze
ijverige hoofdcontroleur gerekend
„Hoeveel moet iemand betalen, die in
Vlaardlngen zonder kaartje instapt, der
de klas naar Leiden moet, maar de con
ducteur wèl gev aarschuwd heeft.II
is de conducteur".
We 'kregen het B. A. R. (beknopte af-
standswijzer reizigersverkeer) en zochten
daarin allereerst het betrokken spoor
wegnet met de afstanden op: we transpi
reerden en cijferden: 5 -km. naar Schie
dam, plus 18 k.m. naar Den Haag, plus ló
km. naar Leidensamen 48 km. telden
wij. „Goed", zei de stren-ge examinandus.
48 Km., derde klas zochten wij vervol
gens op in een tabel kost j,70 plus
0.25 toeslag 1,95.
„Uitstekend", zei d'e controleur, ,.U
hebt er inderdaadvandaag het een en
ander van begrepen", en hij leek zelf
plezier te hebben in zo'n vlijtige leer
ling.
Wij zuchtten verlicht maar thuisko
mend werkten wij het boekwerk aan
tekeningen van die dag nog eens uit.
controleerden ook het rekensommetje.
Net als Homerus vroeger, slapen ook
d-e controleurs wel eens, wanthet
waren maar 38 km
En toen voelden wij, heel diep in
ons, in de regionen van onze geest,
welke wij practisch nooit exploreren.
toen voelden wij daar iets kriebelen.
Was het een soort nauwelijks als zo
danig te herkennen leedvermaak, dat
een controleur, die pak-weg 45 voor
schriften in zijn -hoofd had, mét al'e
wijzigingen, die zonder enige moeilijk
heid de modellen van driehonderd zo
veel verschillende spoorkaartjes her
kende, en ëlle knip- en d3tumtekei--
cn alle stempels en alle afkortingen, --
dat deze aan zich heel menselijk met
ons vergist had in een doodeenvouu
rekensommetje?
Ja, zelfs dit geraffineerde coatrö'e-
apparaat doet zo nu en dan eens een ha
zenslaapje; ook zij, die leven in het har
de keurslijf van tabellen en tijdschema's,
waarbij het op fracties van seconden
aankomt, zijn zo menselijk om een font
in een simpel rekensommetje over 't
hoofd te zien. Het deed ons plezier, om
dat het zo menselijk was; het was toch
geen leedvermaak.
Het is alleen te hopen, dat er geen super-
zwarte bende komt om de controle van
de controle te controleren nu de Presi
dent der N. S. van dit voorval kennis
neemt. Want het is welletjes met de con
trole al zijn we voor al de mensen met
de kniptang blij, dat ze niet alléén het
kartonnetje knippen, maar eigenlijk nog
zoveel ander en belangrijker werk daar
naast doen.
Het was van dit werk dat wij tevoren
waarschijnlijk mét de meeste reizigers
geeii idee hadden.
