Nieuwe Schiedamsche Courant | 1951 | 13 augustus 1951 | pagina 2

Nieuws uit STAD en OMTREK

De eerste plechtige H. Mis van

pater Groenendaal O.F.M.Cap.

Bioscopen

Werk en leven van de industriële

loonarbeider

Generaal Ridgway prijst Ned.
vrijwilligers

vlaardFngen

I-^anr

J^ronief

Object van een sociale ondernemings-

politiek

Heeft U familieleden in

de missie?

Kunst in de Missie
landen

Tien mille uit café
gestolen

Frater M. Prudentius f

Heden te Kaesong weer
niets bereikt

„Ambonezen-geding
uitgesteld

Maandag 13 augustus 1951

pagina 2

KIND DOOR CARRIER
DOODGEREDEN

MEISJE AANGEREDEN

DIEFSTALLEN

GELE R IT AS—SCHIEDAM 12—6

R. K. HANDBALVER. U. V. G.

BURGERLIJKE STAND

NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT

DE S.V.V.-VERRICHTINGEN
IN LONDEN

Het huwelijk is geen

handelszaak (Passage)

BUITENLANDERS
BESTUDEREN
NEDERLANDSE CULTUUR

Internationale kunstweek
geopend

VEERTIGJARIG KLOOSTER-
FEEST IN CARMEL TE
DRACHTEN

Tentoonstelling in Maastricht

INTERNATIONALE
LERARENCONFERENTIE

Culturele Landen in West-Europa

ROTTERDAMSE VEEMARKT

K. V. P. -S TUDIED AGEN
IN HULST

HOGESCHOOL VOOR KUNST
IN INDONESIË?

iho

uw

SOCIALE LASTEN

Gevolgen van geestelijk gedrai
neerde arbeid.

BEWONDERING EN
DANKBAARHEID

In de annalen

TWEE HANDEN BOVEN
'T WATER

Te algemeen?

Robotisering?

Pater Dominicus van Sch.eaam
O.F.M. Cap. heeft gisteren zijn Eerste
Plechtige H. Mis opgedragen en op
nieuw werd waar, wat de herder van
de O.L. Vrouw van de Allerheiligste
Rozenkrans aan de pas-gewijde priester
op 6 Augustus liet weten: „Met Domi
nicus. die zich verheugt, verheugen zich
de Dominicanen", Het was een groot
scheeps parochie-feest een een respec
tabel familie-gebeuren, waarvan met
trots en ook met diepe ontroering de
84-jarige Grootmoeder Groenendaal ge
tuige was.

Want daar stonden aan het altaar cm
hahr kleinzoon Jan te assisteren haar
beide zoons Pater Hugo Groenendaal,
de Cistercienser als diaken en Pater
Bruno Groenendaal, de Benedictijn als
subdiaken.

Pastoor L. D. Oorsprong O.P. kon als
Presbyter Assistens de overmaat van
geluk voor parochie en gezin begrijpen.
Hier ging een van de dertien kinderen
van het gezin Groenendaal uit de
P.K.O.laan de belangen en verlang ms
van zijn ouders, broers en zusters offe
rend aanbevelen aan Hem, naar wie hij
zien „een andere Christus" mocht noe
men. Het zangkoor „In Honorem Dei"
zong onder leiding van de dirigent Paul
v .d. Putten de Triniteitsmis van Cuy-
pers, waarin de grootheid van het ge
beuren zanggeworden luister is. Na de
Plechtige Mis vertolkte het aller ge
voelens in een juichend „Jubilate Deo".

Tijdens de H. Mis hield Pater Bruno
de feestpredioatie,- waarin hij zijn neef
op wel zeer overtuigende wijze de be
tekenis van de priester in de gemeen
schap kon voorhouden.

Tijdens de receptie waren er ir. huize
Groenendaal. velen te vinden van de
vrienden en kennissen en meeleven-de
parochianen, die 'hun medeleven met
deze hoogtij-diag. wilden laten blijken.

Toen de Schiedamse besteller F. J K
met zijn carrier van de Teijlingerstraat
de Stationstraat indraaide, schoot voor
een daar geparkeerde auto het bijna 3
jarige meisje Margareth Rose Fabrie
vandaan. Zjj kwam voor een wiel van
(|e,carrier vallen en dit reed over haar
buikje heen. Met inwendige buikverwon-
dingen is het meisje in het Gem. Zieken
huis opgenomen waar het Zaterdagavond
RUO *1, Het ongeluk vontl Plaats om

jarige M. M, liep Zaterdag om
Ib.Oo even voorbij een Juist optrekkende
R.L'.T.-bus de B.K.-laan over. Achter de
bus naderde met 40 km. snelheid de per
sonenauto van J. K. uit Vlaardingen, Hij
zag het meisje oversteken, toen hij de
oversteekplaats reeds gepasseerd was. Hij
remde, maar raakte M. nog, waardoor zp
viel en nog 2 meter verder rolde. Met
schaafwonden aan been en kin en een
hersenschudding is zij door een ambu
lance van de G.G. en G.D. naar huis
gebracht.

.Verdacht van diefstal van koper is
aangehouden M. A., 24 jaar. Hij zal voor
de Officier van Justitie worden geleid.

Wegens verduistering in dienstbetrek
king van een waterdicht stopcontact is
aangehouden G. P., electro-monteur bij
Wilton FIjenoord.

In stromende regen kwamen de zwart»
witten op 't terrein van de Hagenaars aan
en na even ingooien werden weer snel
de kleedlokalen opgezocht. Toen stond
reeds vast,dat geen grootse wedstrijd te
wachten stond. Dat ls ook ten dele een
feit geworden. Het eerste gedeelte van
de wedstrijd was van behoorlijk gehalte
maar na enige regenbuitjes was het veld
spiegelglad en de werpers kregen moeite
om de ballen behoorlijk onder contróle
te houden. De Haagse werper was in
deze strijd de beste en aan hem heeft
Celeritas dê uiteindelijke overwinning te
danken.

Modderig en nat verlieten de zwart-
witten het veld in de veronderstelling de
volgende dag de twee punten te ver
overen die zo hard nodig zijn. Laakkwar
tier kwam echter tevergeefs naar Schie
dam. Het veld was onbespeelbaar en het
weer liet geen honkbal toe. Zodoende is
de beslissing nog niet gevallen én zal 't
einde van de competitie ook pas de be
slissing moeten brengen.

Het tweede negental van Schiedam
heeft een mooie 2213 overwinning be
haald op DVH in Den Haag, terwijl de
wedstrijd van het derde geen doorgang
kon vinden.

Hedenavond is er op de Boshoek weer
een voetbalwedstrijd en wel Schiedam 1
tegen DRZ 1.

Gezien het resultaat van deze ver
jongde Schiedam-ploeg tegen SFC (een
3—1 overwinning na een vlot gespeelde
wedstrijd) mogen wU hedenavond een

spannende strijd verwachten.

Vanaf Vrijdag a.s. zal er geen veld-

iraining meer gegeven worden. Heden is
dus onze laatste trainingsavond op het
terrein Spieringshoek. waarbij alle leden
dus ook de dames worden uitgenodigd
aanwezig te zijn. In September beginnen
wij dan weer met onze zaaltraining en
wedstrijden.

GEHUWD: J. M. Baron 24 j. en F. G.
Kleinlu'gtenbelt 19 J.; G. J. de Jong 27 j.
en J. J. Hovenier 28 J.

GEBOREN: Adrianus J. z. v. D. Veld
hoven en P. J. van Steenbergen; Johanna
A. d- v. L. G. den Houting en A. Damme.

OVERLEDEN: B. M. Clausing 9 mnd.;
C. van Mastrigt 92 j. wede. v. J. Rut.

OAGBtAP VOOR SCHICDAM iH OMSTRCKt*

73ste Jaargang No. 21616

De neomist dankte voor alles wat
voor hem de dag tot een hoogtepunt in
zijn leven had gemaakt tijdens het
Plechtig Maria-lof, dat 's avonds om
half 7 werd opjedragen.

De „buitenkerkelijke" Viering van
het feest vond plaats in de Pastorie,
waar weer bleek, hoe de kinderen van
een groot gezin met elkaar goed kun
nen feesten en in woord en zang Kro
nieken en „critieken" van gezellige
aard weten voort te brengen.

De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn ttjdelUk gevestigd in he*
gebouw K.K Volksbond, Lange Haven 71
Schiedam Telefoon Administratie 861S2:
Telefoon Redactie 67423

Giro-nummei DIMS ten name van de N V
De Courant De Maasbode. Rotterdam

Abonnementsprijs f 4.93 per kwartaal
1 1.70 per maand, 0.40 per week.

Adverientie-prus op gewone Kolombreedte
f U.lb oei fnJliimelei noogte
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolnmni rente I u 3d pei mllllmetei boogie
Bij contract gelden lagere tarieven welke
bij de administratie ot ou de erkende
adverteritie-Miieaus verknignaat ctjo
Kampioenen (kleine advertentien tot <ti
woorden 40 ct kik woord meel 3 ct
Maximum #0 woorden Plaatsing uitsluitend
bij vooruitbetaling

Alle advertentie-orden worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regelen voor
het Advertentie-wezen

Directeur: J Kuljpers

Hoof relacteur: Leo J. M. Haselzet

Men schrijft ons:

De SVV Athletiekploeg is Zondagavond
weer in Schiedam teruggekeerd van haar
8 daags verblijf in Engeland, waar de
leden het evenals vorige jaren, weer uit
stekend naar de zin hebben gehad en vol
lof waren over de gastvrijheid van de
diverse gastheren en gastvrouwen. Zoals
reeds in ons vorig verslag werd vermeld,
werd de eerste wedstrijd tegen de Herne
Hill Harriers verloren en viel het bezoek
aan het White City Stadion voor de
Intern. AthletiekwedStrijd Groot Brittan-
nië en Frankrijk goed in de smaak bij de
SW-athleten. Dinsdag werd met een
autobus bij fraai zonnig weer een prach
tige tocht gemaakt naar het Whipsnade
Dierenpark ongeveer een 50 km buiten
Londen in een schitterende omgeving in
'n heuvelachtig gedeelte. Het bezoek aan
het festival was natuurlijk ook dik in
orde, met zeer warm weer en buitenge
woon druk. De kermis werd vanzelfspre-
Iten niet overgeslagen, een gezellige dag
met grootse indrukken en fotos van het
Schiedamse gezelschap op het festival 'in
dë South London Press. Donderdag naar
het opleidingscentrum van brandweerof
ficieren in Abbinger, een prachtige om
geving. Dit opleidingsgebouw is een oud
en schitterend ingericht kasteel met
mooie omliggende tuinen en velden waar
de SVV-ers voor de verandering eens een
partijtje golf hebben gespeeld wat velen
ook niet slecht af ging. 's Middags werd
een prima theetafel aangeboden en des
avonds in Dorking, een nabijgelegen
plaatsje tussen de heuvels, een atletiek
wedstrijd tegen de St. Pauls Athletic
Club. Een prachtige vlakke grasbaan in
een schitterende omgeving en een buiten
gewoon spannende wedstrijd met goede
nummers. Bij het laatste nümmer de
relay stonden de SVV-ers met 2 punten
voor en bij de derde wissel lag onze
ploeg ruim 3 meter voor maar een fout
bij het wisselen en de 4e SVV-er ver
loor zijn estaffettestokje en verloren wij
deze estafette en ook de wedstrijd met 2
punten, buitengewoon jammer. Van
Kampen liep hier een prima 1500 m. en
won op de laatste 50 meter met veel
toejuichingen van het vele publiek.
Vrijdag werd aan het winkelen besteed,
waarvan natuurlijk gretig gebruik werd
gemaakt alhoewel het niet bepaald goed
koop in Londen was.

Ondanks de drukte in de city kwam
je toch nog wel een Schiedammer tegen,
want ook de cricketers waren in Lon
den.

Vrijdagavond bood een der supporters
van onze gastver. ons gezelschap een par
tijtje aan in zijn villa op Crystal Palace
in Sydenham Hill, het hoogste punt van j
Londen pl.m. 150 m. hoog.

Zaterdagmiddag in stromende regen een
wedstrijd tegen Hercules, Eton Mannor
en South London Athl Club, een vier ver
enigingen ontmoeting. Ondanks 't slechte
weer behoorlijke resultaten en een mooie
overwinning voor de SW-ploeg. De eind
uitslag was SVV 102 p.. South Londen 87
p.. Eton Manor 61 en Heroules 41 punten.
De Schiedammers wonnen 5 nummers
ml de 100 y, 220 y, 440 y, en de 880 y,
kogelstoten. Ondanks de vermoeiende en
drukke week dus een daverend succes.
Zaterdagavond werd besloten met een
gezellige dansavond en werden alweer
plannen gesmeed met de Herne Hill Har
riers voor het volgend contact in 1952.
Al met al heeft de Athletiek-afd. van SVV
de stedelijke kleuren en hun Clubkleu
ren in Engeland goed vertegenwoordigd
en hebben de SVV-ers een practige va-
cantie gehad, wattrover nog lang zal wor
den nagepraat met de meest gezellige
herinneringen.

VLAARDÏNGSE SPAARBANK

Aan de Vlaardingse Spaarbank werd
gedurende de maand Juli ingelegd voor
412.562,07 en terugbetaald 404.228,75.
Meer ingelegd 8.333,32.

Tegoed aan spaarders 8.708.632,84.
Aantal boekjes op 31 Juli 24,458.

POSTDUIVENVER. „DE ADELAAR"

De uitslag van de wedvlucht Vilvoorde
(België), afstand 113 km., ls als volgt:

1, 5, 21, 89 en 103 W. Boog; 2, 4, 15, 35,
77, 97 en 130 H. Janse; 3, 7, 9, 66, 78, 82,
84, 88, 92 en 93 C. Droog; 6, 11, 67 en 80

H. Priem; 8, 14, 39, 110 en 125 J. Kosten;
10, 60 en 119 G. Meijer; 12, 37, 43 en 81
A. J. van Tienen; 13 F. Bangsma; 16, 36,
46 en 104 L. Priem; 17 A. de Ruyter; 18
en 69 W. van Loon; 19 en 76 P. Papen;
20, 63 en 70 J. A. Tuinder Co; 22,
23, 29, 53, 132 en 133 H. L. Stroband; 24,
50, 74, 109, 114 en 120 L. de Ligt; 25 en
38 W. van Hulst; 26, 48 en 126 A. van
Es; 27 en 68 Ruyter—Baksteen; 28. 33, 56,
111, 127 en 131 B. v. d. Berg; 30 en 31
mej. Vlielander; 32 en 86 Gebr. Smits; 34
A. Lazet; 40, 91 en 95 J. W. Mullenders;
41 W. Wüligers; 42 A. Faas; 44, 47, 90 en
102 P. J. Mullem; 45, 55 en 124 W. van
Wolf eren; 49, 61. 72 en 129 A. Stam; 51,
52, 96 en 117 Th. Kuyk; 54 Gebr. van
Toor; 57, 75, 118 en 123 B. Spruyt; 58, 71
en 87 A. Waardenburg; 59, 107 en 112
Scheffer—Bakker; 62, 85 en 108 W. v. d.
Lugt; 64, 83 en 98 Joz: Lucieer; 65 A.
Middendorp; 73 A. Hofman; 79 J. A. van
Bodegom; 94 en 128 J, van Oudheusden;
99 D. Vink; 100 en 105 W. Struis; 101 A.
Pronk; 106 B. Blanker; 113 L. de Ruyter;
115 A. v. d. Burg; 116 M. Verhoekx; 121
en 123 H. Freen.

De duiven werden gelost im 7.20; aandik,
eerste duif 9.4Ö.15; laatste 10.0.16. In con
cours 530 duiven.

POSTDUIVENVER. „KEER WEER"

De uitslag van de wedvlucht met Jonge
duiven van Helmond is als volgt:

I, 11, 14, 16, 33, 34, 35, 39, 41, 59, 00 en 78
mevr. Smit; 2, 4, 23, 61, 71 en 73 R. van
Gog; 3, 22, 25, 42 en 50 J. Engelaan; 5,
17, 43 en 57 J. Mosselaar; 6 en 38 J. v. d.
Meyden; 7, 15, 24 en 68 Heindijk en Zn;
6, 10, 56, 76 en 79 dr Moerman; 9, 54 en
80 J. Stigter; 12, 21, 31, 46, 47, 48 en 81
A. Stigter; 13, 18, 44, 52 en 66 J. van der
Lee en Zn.

Voor het boek, dat ter gelegenheid van
de grote Missie-tentoonstelling in October
zal verschijnen zijn de gegevens gewenst
van alle Schiedammers, welke in de Mis
sie werken aan de uitbreiding van God's
Rijk op aarde.

Daarom verzoeken wij allen, die fami
lieleder. uit Schiedam in de missie heb
ben. hetzij dit paters, broeders of zus
ters zijn, dan wel een leek in het missie
werk is, de naam ervan plus gegeven
over ouderdom, standplaats, aantal jaren
in de missie en congregatie te willen op
geven aan onze redactie, Rotterdamse
Dijk 188c, Schiedam, Tel. 67423. Liefst zo
spoedig mogelijk.

Wij hopen, dat allen aan deze oproep
gehoor zullen geven en de opwekking
door zullen geven, opdat het missieboek
ook werkelijk alle namen zal bevatten
van Schiedammers, die in de Missie hun
werkkracht en bun liefde geven.

Die Majoor van het Vrouwen Hulp
Korps met dat machtige organisatie
talent meende het geschoten te hebben.
Gebruik-makend van haar rang in het
leger wist zij zich op een puur schrifte
lijke sollicitatie aangesteld te krijgen tot
chef de bureau van een belasting-consu
lent. een job. die in Amerika al even
lucratief is als in ons uitgewringerde
landje.

Haar bedoeling is echter niet zozeer dp
clientele adviezen van winstgevende, of
minstens van belastingvermiriderende
aard te- geven, maar zich via de dossiers
van- de clandizie gegevens te verschaffen
over een goede partij voor een huwelijk.
Een rustig huwelijk vooral zonder avon
tuurlijke reizen die te al genoeg in haar
leven gehad heeft en een behoorlijk bank
saldo.

Haar baas komt zonder veel omwegen
achter deze opzet en neemt een vriend in
de handen, om deze uitgeslapen majoor
eens een naar nog niet gedroomde man*
nenwereldjes te tonen. Omdat de juffrouw
in Japan jfu jutsi geleerd heeft pn ook
en andere manier geleerd heeft voor
zichzelf te zorgen en ongewenste gas
ten van het lijf te houden, komt zij
prompt in een oostnoHe terecht, dat van
wege de frisheid midden !n de vishande-
laren-wiik plaats vindt.

De complicaties nemen toe. als de
vriend, die een op vaeantie ziinde archeo
loog op zoek naar een ond-Egypti che
stad in de Nijldelta is. verliefd wordt op
de berekende dame, terwijl via ziin
avances ook de baas plotseling de aan
trekkelijke zijde, van dit vrouwpersoon
ontdekt. Er volgen dan nog enkele zeer
lachwe'-kpndp scenes, die tenslotte voor
de archeoloog (Robert Youn.g) geheel
naar wens eindigt. Claudette Colbert kan
dit soort Amserikaanse blijsoel-rolletjes
slaapwandelend spelen, hetgeen er dan
ook op gaat lijken, George Brent loont
het niet geheel onverdiende blauwtje en
Max Bear, de oudbok-temoioen toont,
dat hij meer acteertalent heeft dan menig
stuk glamour. Een vrolijke avond zullen
velen met deze film zeker hebben.

Zaterdagmorgen opende de heer E. A.
Kuipers in het Mauritshuis, namens de
staatssecretaris van O., K. en W„ de in
ternationale kunstweek, die thans voor
de zevende maal in Nederland wordt ge
houden.

Aan deze kunstweek nemen 39 perso
nen deel, hoofdzakelijk afkomstig uit Bel
gië. Frankrijk en Zwitserland. Onder hen
bevindt zich een deelnemer uit Tel Aviv,
één uit Portugal en één uit Haiti. De deel
nemers zullen in deze week o.a. worden
rondgeleid in Delft, Utrecht, Groningen,
Leeuwarden, Franeker en Staphorst.

De priorin van de Carmel in Drachten,
Moeder Josepha van de H. Anna in de
wereld Anna Bensdorp zal op 15 Aug.
de dag herdenken, waarop zij 40 jaar ge
leden haar intrede deed in de Orde van
de Carmel.

Moeder Josepha heeft sedert Februari
1935 de vestiging in Drachten aan
het hoofd van Drachtens Carmel gestaan.
Onder haar beleid is het klooster uit
gebreid. Toen de zes eerw. zusters Carme-
litessen uit Den Bosch in Februari 1935
naar Drachten kwamen, namen zij haar
intrek in een klein herenhuigje aan de
Stationsweg, doch reeds het volgende jaar
kon een gedeelte van het klooster, dat aan
de Burg, Wuiteweg gebouwd werd, be
trokken worden. Het Noorden heeft zeer
veel te danken aan de Carmel in Drach
ten, omdat gebed en offer bijzonder ver
richt worden met de intentie om het
apostolaatswerk hier in het Noorden te
doen slagen.

In de ommegangen van de St Servaas-
kerk te Maastricht ls onderdak verleend
aan een niet uitgebreide, doch selecte ten
toonstelling van nieuwe christelijke cul
tuur, zoals deze bloeit in de missielanden.

Deze tentoonstelling, als voorloper op de
dekenale missieweek, welke van 1 tot 9
September te Maastricht gehouden wordt,
is Zaterdagmiddag geopend door mgr In-
gendael, deken van Maastricht, die wees
op de frisse geest die in het missieleven
tot uitdrukking komt, en waarvan op deze
tentoonstelling de vruchten te aanschou
wen zijn,

Drs J. Houben S.J. heeft deze tentoon
stelling ingeleid. Hij wees hierbij op de
schoonheid van de kunst in die landen,
waar de oorspronkelijke geest van het
volk uitgedrukt wordt in religieuze ver
beeldingen. Dit ls het resultaat van het
feit, dat de geest van het volk gekrlstend
is', daardoor gaat de godsdienst in de
kunst dezer volken leven.

De schilderkunst, verboden door de Is
lam, staat op Java nog in zijn beginstadi
um, maar desondanks treft men op deze
tentoonstelling uitstekend werk aan, zo
wel in landschappen als in gewijde voor
stellingen.

Een grote kunstzin en een hoge trap
van cultuur heeft het Indonesische volk
altijd bewezen met zijn pronkjuwelen van
houtsnijwerk, liefst uit Djatihout. Op deze
tentoonstelling wordt hiervan ook weder
om blijk gegeven. In Hindoe-Javaanse
stijl is uit Djatihout bewerkt een H. Hart
en ook een H. Drievuldigheid, met grote
voornaamheid in gebaren en uitdrukking,

Daarnaast zijn te bewonderen Javaanse
Madonna's. Een hiervan is een poging om
met de uiterst verfijnde stylering van wa
jangfiguren een beeltenis van de H. Maagd
te ontwerpen, terwijl in de tweede Ma
donna met kind de gedachte aan Christus'
Koningschap tot uitdrukking komt. Uit
talrijke andere aanwezige voorwerpen en
miniaturen ziet men dat de kunstenaars de
elementen uit de wajangstijl pogen te ver
christelijken. Verder treft men in deze
ommegangen aan een Chinees-christelijk
huisaltaar, verschillende maquettes o.a.
van een Borobudur, alsmede een beeld
van de ontwikkeling der christelijke cul
tuur op de Goudkust van Afrika. Primitief,
maar sprekend tot het volk.

Een tentoonstelling, die een bezoek ten
volle waard is en een kijk geeft op de ont
wikkeling van de godsdienstige elementen
In de kunst in deze missielanden»

Van 30 Juli tot 10 Augustus is te Oos
terbeek een internationale lerarenconfe-
rentie gehouden. Hieraan namen 42 on-
derwijsspecialisten uit de vijf landen, die
het Pact van Brussel ondertekenden, deel,
n.l, 12 Engelsen, 12 Fransen, 8 Belgen, 2
Luxemburgers en 8 Nederlanders. De
conferentie was de laatste in gen reeks
van drie. De beide voorgaande waren in
de afgelopen jaren te Ashridge en te Sè
vres gehouden. Ditmaal was Nederland de
gastvrouwe, die zich, gesteund door de
beide andere Beneluxlanden. tot grote te
vredenheid van allen van haar taak
kweet. Na da opening door een vertegen
woordiger van het ministerie van O, K.
en W. zetten de afgevaardigden zich aan
de studie van verschillende onderwijspro
blemen.

Prof Brugmans hield als inlélding een

zeer belangwekkende réde over Europa
en de samenbindende factoren in dit we
relddeel. In de volgende bijeenkomsten
werd de organisatie van het onderwijs in
de verschillende landen in studie geno
men.

Het belangrijkste werk werd echter ge
daan in de afdelingen, die elk een bepaald
gedeelte van het onderwijs bestudeerden:
talen, schone kunsten, waarbij ook de
toonkunst de aandacht had, geschiedenis,
aardrijkskunde en exacte wetenschappen.
In deze afdelingen trachtte men de ge
meenschappelijke grondslagen van "de
Wesl-Europese beschaving bloot te leggen
en zocht men naar middelen om de leer
lingen van middelbare scholen en gymna
sia betere en diepere inzichten te geven
betreffende de culturele band, die de lan
den van Wést Europa, ondanks nationale
verschillen, tot een eenheid bindt. De re
sultaten werden neergelegd in rapporten,
waarin vele suggesties in deze richting
werden gedaan. Nadat al deze rapporten
waren voorgelezen en besproken in een
algemene zitting, werdén zij ter hand
gesteld aan de algemene rapporteur, de
heer Joulia, die de inhtrnd van al deze
rapporten zal verwerken in een brochure.
Deze zal in de talen der 5 landen worden
gedrukt, en toegezonden aan alle belang
hebbende scholen. Zo zullen alle betrok
ken leraren profijt kunnen trekken van
het hier besprokene en zal ook het werk
voor de vrede door beter onderling be
grip. samenwerking en uitwisseling be
vorderd worden. Hiervan gaf deze con
ferentie reeds een goed voorbeeld, dat de
beste verwachtingen voor de toekomst
wettigt..

BOTTERDAM, 19 Augustus. Vette kcelen
en 09»en (naar schatting 768), varkens 407,,
totaal aanvoer lilT# dieren.

Prijs per leg.: vette koelen le soort 2.60
—2.80, 2e soort 2.30—2.60, 3e soort 1.96—4.20,

varkens (lev. gew.) resp. ƒ2.06, ƒ2.03, 2

per kg.

vette koeien aanvoer groter, handel tame
lijk, prijzen vooral niet hiogef als vorige
week; varkens (lev. gew.), aanvoer kleiner,
handel vlug, prijzen hoger.

Aangiften van 11 Augustus

BEVALLEN: L. Ebbendorf—IJsseis d.; A,
vsn der La^e—Kramp i; C. J, Kroo*—v*r.

(Van onze correspondent)

In het klooster der paters Maristen te
Hulst werden Zaterdag en Zondag studie
dagen georganiseerd door de kring Mid
delburg van de K.V.P. Een vijftigtal be
stuursleden, afkomstig uit alle delen van
Zeeland en enkele burgemeesters, woon
den deze dagen bij. Zaterdagmiddag sprak
de heer Th. Koersen, lid van de Tweede
Kamer, over de „politiek van onze rege
ring, gezien to Westeuropees bestel" en
pater Witte S.J. over „de verhouding uit
sen katholieken en andersdenkenden".
Zondagochtend zou prof. dr Jos. Gieten
een inleiding houden over „de K.V.P. en
de actuele vraagstukken". Dit programma
punt kon echter niet doorgaan, omdat de
inleider verstek had laten gaan. In plaats
daarvan vond een uitgebreide gedachten-
wisseling plaats over de Inleidingen van de
vorige dag.

Bij besluit van de Indonesische min. van
opvoeding, onderwijs en cultuur is 'n com.
missie Ingesteld voor de bestudering van
de mogelijkheid voor de oprichting van
een hogeschool voor de kunst. Indien het
onderzoek gunstige resultaten oplevert, zal
de commissie worden belast met de op
stelling van het volledige plan voor de
oprichting van deze school. Verder ls bij
besluit van de minister van opvoeding,
onderwijs en cultuur een landsbibliotheek
voor midden-Java opgericht, met het doel
om boeken, tijdschriften en dergelijke ter
beschikking te stellen van regeringsinstan.
tiet en particulier* instellingen.

Dezer dagen kwamen we een berekening
tegen van de sociale lasten, welke op de
landbouw drukken. En eerlijk gezegd, we
zijn er een beetje van geschrokken, zó
zelfs, dat wij deze berekening hier weer
geven. Per 1000 gulden loon bedragen de
sociale lasten: 50 gulden ziekte en onge
vallenverzekering; 45 guld.en verevenings
belasting; 60 gulden klnderbijslagverzeke-
ring; 38 gulden ziekenfondsbesluit; 60 gul
den pensioenverzekerlng; 15 gulden inva
liditeitswet; 60 gulden vacantieregellng.
Totaal 328 gulden per 1000 gulden loon d.l.
ruim 30 pet. Hierbij moet rekening ge
houden worden met de binnenkort ln wer
king tredende wet óp de wachtgeld en
werkloosheidsverzekering, waarvan dé
kosten op 130 gulden per 1000 gulden loon
geraamd worden, zodat ln de naaste toe
komst het landarbeldersloon met 45 pet.
zal worden belast om aan de landarbei
der die sociale zekerheid te verschaffen,
die hem in deze tijd naar algemeen aan
vaarde normen toekomt.

Wij willen thans buiten beschouwing
laten, of deze lasten voor de Nederlandse
land- en tuinbouw te dragen, zwaar of te
zwaar zijn om er alleen maar op te wijzen,
dat men dit alles moet zien binnen de re
ële grenzen, welke in deze sector In acht
genomen moeten worden*

Want al moge het dan wel waar zijn,
dat onze land- en tuinbouw nog sterk ar
beidsintensief is, vergeten mag daarbij
niet worden, dat onze landbouw speciaal
waar hij het meest arbeidsintensief ls niet
met betaalde arbeidskrachten werkt en
waar de landbouw wel met betaalde ar
beidskrachten werkt, dan ls hij niet zo
arbeidsintensief en op vele plaatsen zelfs
in belangrijke mate gemechaniseerd.
M.a.w. onze kleine boeren in het bijzonder
en onze zandboeren in het algemeen wer
ken met weinig betaalde arbeidskrachten
en betalen dus naar verhouding weinig
loon uit worden derhalve door deze so
ciale lasten niet zo zeer getroffen. Slechts
de grote kleiboeren betalen het volle pond,
maar voor hen geldt niet, dat zij er aan
ten onder zullen gaan. Gaarne zouden wij
dan ook eens gespecificeerde berekenlm
gen willen zien van de druk der sociale
lasten op onze zandbedrljven en op onze
kleibedrijven of liever van onze grond
soorten afzonderlijk.

TH. F.

Dr A. M. Kuylaars S.J. ia te Tilburg gepromoveerd op een proefschrift
onder bovenstaande titel. Het is een boeiend en zeer belangwekkend boek
geworden, dat een prikkel moge zijn zowel voor werkgevers als voor
werknemers tot het opzetten van nadere onderzoekingen en proefnemingen.
De geleerde schrijver ziet terecht de arbeid als een noodzakelijke vorming;
zonder de sociale pressie tot arbeiden zou de mens als 't ware aan zijn
luimen en gemakzucht zijn overgeleverd en zou hij practisch niet komen
tot een vruchtbare levensinrichting. De arbeid moet dan ook niet slechts
dienen tot uitwendige productiviteit, tot het voortbrengen van zoveel
mogelijk producten; de arbeid moet tegelijkertijd dienen tot „inwendige
productiviteit", tot inwendige vervolmaking, tot „zelfverwerkelijking",
tot het door arbeidsnioeite verdienen van arbeidsvreugde. Wil de uit
wendige productiviteit deze „inwendige productiviteit" niet verdringen,
dan moet de arbeidstaak een zodanige structuur hebben, „dat afwisseling,
speelruimte of ontplooiingsmogelijkheid open blijft."

Eenzijdig op de uitwendige productivi
teit gerichte rationalisering heeft de ar
beid geestelijk gedraineerd. Dit is ge
schied door vérgaande arbeidssplitsing
en door vérgaande mechanisering van de
arbeid, waarbij de arbeider nog slechts is
een aanvulling of een toezichthouder
op de machine. Onder arbeidssplitsing
verstaat de auteur een splitsing van een
arbeidstaak van zekere ingewikkeldheid
in de meest simpele delen, waarna dan
deze afzonderlijke handelingen door af
zonderlijke arbeiders zonder inspanning
of nadenken worden verricht.

De schrijver is van oordeel dat deze gees
telijk gedraineerde arbeid, in verschillen
de vormen met verschillende overgangs
vormen naar volwaardiger arbeid, samen
valt met de arbeid van de ongeschoolde
en de geoefend, industrie-arbeiders. Een
kwart, der Nederlandse industrie-arbei
ders (incl. arbeidsters: totaal bijna 500.000
is ongeschoold: 45 pet, is geoefend (d.l.
met slechts eenvoudige vakkennnis of
vakbekwaamheid): 30 pet. is geschoold, tn
het middelgrote en grootbedrijf ls de
verhouding veel ongunstiger dan in het
kleinbedrijf: in het laatste is 65 pet. der
arbeiders geschoold

De auteur voert vervolgens zekere aan
wijzingen aan. dat bijna de helft (onge
veer 45 pet.) der ongeschoolden of ge-
oefenden een begaafdheidsstructuur heeft,
welke hen geschikt maakt voor geschool
de arbeid.

Enigerlei selectie bij het aannemen van
ongeschoold of geoefend personeel pleegt
niet plaats te vinden; promotie van deze
soorten van arbeid naar geschoolde ar
beid komt „uiterst zelden" voor; promo
tie van ongeschoolden of geoefenden naar
toezichthoudende fuheties komt vaker
voor, maar deze promotiekans is indivi
dueel bekeken „slechts gering" (klein per
centage toezichthoudend personeel; spe
ciale eisen)-

Dan tracht de schrijver na te gaan
welke gevolgen de geestelijk gedraineer
de arbeid heeft. Hij verzamelt aanwijzin
gen. dat men deze arbeid niet onschade

lijk kan noemen, dat deze arbeid m.a.w,
niet is „indifferent of neutraal". Er zijn
vele tekenen, welke erop wijzen, dat de
arbeidsvreugde bij dit soort arbeid nog
slechts bestaat in de „loonvreugde"; dat
dit soort arbeid leidt tot een gespleten
heid van de persoon, tot een z.g. fabrieks-
of industrie-neurose, tot moeilijkheden
bij de opvoeding tot uithuizigheid, tot
geldverspilling. Opvallend is het oordeel
van enkele zielzorgers, dat de ongeschool
den slechts maatschappelijke belangstel
ling hebben als er materiële belangen op
het spel staan; slechts bij de E. V. C.,
„welke juist onder de ongeschoolden veel
aanhang heeft" zou men enig idealisme
onder deze groep aantreffen. Eveneens
moge gewézen worden Op dé merkwaar
dige uitspraken over de onredelijke wij
ze waarop het loon zou worden besteed,
oOk door vele geschoolden (p, 159/160).

De schrijver wijst er dan op, dat de lo
nen van geschoolden, geoefenden en on
geschoolden slechts weinig van elkander
verschillen, dat er tussen deze groepen
voorzover de gegevens reiken geen ver-
schil is tussen milieu van afkomst, en dat
er z.i. geen aanzienlijk verschil van be
gaafdheid bestaat.

Ook economisch heeft het stelsel van
de geestelijke drainering van de arbeid
op zo massale schaal grote nadelen: Ge
wezen wordt op onnodig verlies van ma
teriaal en voortijdige slijtage van ma
chines, laag arbeidstempo, qualitatieve
prestatie-vermindering, waardoor weer
ingewikkelde en dure controle-methoden
nodig worden.

Miskenning van de eigenlijke oorzaak
van de grote ontevredenheid in de fabrie
ken gelegen in de geestelijke drainage
van de arbeidleidt tot overgevoeligheid
voor allerlei bijkomstige sociale verhou
dingen, waaruit weer sociale afdelingen
voortkomen en allerlei andere kostbare
lapmiddelen.

Het stelsel leidt verder tot het verloren
gaan van een aanzienlijk aantal arbeids
dagen, hetzij door ontduiking, hetzij door
„industrie-neurose", hetzij door „verloop"
(wisselen van werkgever), en tot interes
seloosheid bij de volgende generatie.

De auteur vraagt zich af, of juist het
stelsel van extreme rationalisering ten

De opperbevelhebber der Verenigde
Naties in Korea, generaal Ridgway,
heeft 'n boodschap gepubliceerd, waar
in hli „de buitengewone heldhaftigheid"
prijst van de leden van het Nederlandse
detachement in Korea, die deze maand
naar huis vertrekken.

„Met een diep gevoel van dankbaarheid
én bewondering maak ik van deze ge
legenheid gebruik om de dappere officie
ren en manschappen van het Nederlandse
detachement die weldra naar hun vader
land zullen terugkeren, het allerbeste te
wensen. Uw opmerkelijk gedrag in de
hevige Koreaanse gevechten ondanks de
ontberingen van het slechte klimaat, het
moeilijke terrein en het overweldigende
getal der vijanden strekt uzelf en het com
mando der V.N. tot grote eer. De buiten
gewone heldhaftigheid door ieder lid van
dit prachtige gevechtsonderdeel getoond,
heeft voor het Nederlandse detachement
de bewondering en dankbaarheid geoogst
van de vrijheidslievende volken over de
gehele wereld.

De schitterende moed van de strijders
dezer eenheid, onder wie zich uw ge
waardeerde en beminde kolonel Den
Ouden heeft bevonden, die het hoogste
offer bracht, is met recht een aan
sporing voor millioenen, die besloten
hebben zich tegen een aanval te ver
zetten en de met moeite gewonnen vrij
heden, die zij genieten, te behouden.
Hoewel mensen sterven en misschien
vergeten worden, zullen de roemrijke
daden, die zij hebben verricht, lang in
de herinnering blijven. Het moedig
standhouden van het Nederlandse de
tachement te Hoensong en Wondjoe zal
eeuwig blijven voortleven in de annalen
van grote gevechten, die opgetekend

(Van onze correspondent).

Een wel zeldzaam brutaal staaltje heeft
gisteren een Inbreker uitgehaald in een
Bussums café. Terwijl het erg druk was
in café „Badhuis" aan de Huizenweg,
heeft de man omstreeks kwart voor elf
kans gezien de achterdeur te forceren en
de achterkamer binnen te komen. Iller
brak hfl een bureau open en stal 10.000.
De politie stelt een onderzoek in en ver
moedt met iemand te doen ta hebben. d'e
goed met de gang van zaken in het bedrijf
op de hoogte is.

(Van onze correspondent).

Zaterdagmiddag vond men in de gracht
langs de 's-Gravelandseweg te Hilversum
het lijk van de 62-jarige Gooise wever E.
T., die in de nacht van Vrijdag op Zater
dag te water was geraakt. Een voorbij
ganger zag Zaterdagmiddag twee handen
boven het grachtwater uitsteken en alar
meerde onmiddellijk de politie. De ver
dronken wever had geen kinderen.

zijn als een eeuwigdurende hulde aan
dappere en koene soldaten, die strijden
aan de zijde van de vrijheid, het recht
en de menselijkheid.

De mannen en vrouwen van uw land,
waarheen gij thans terugkeert, kunnen
vol trots zijn over de wijze, waarop gij de
beste militaire tradities hebt gehand
haafd", aldus generaal Ridgway in zqn
boodschap.

Alg. Overste Fraters van Tilburg

Gisteren is vrij onverwachts overleden
frater M. Prudentius (in de wereld Gerar-
dus Joseph van Grootel), algemeen over
ste van de Congregatie der Fraters van
O. L. Vrouw, Moeder van Barmhartigheid
(Fraters van Tilburg). De teraardebe
stelling zal Donderdag a.s. plaats hebben
op het kerkhof van het moederhuis der
fraters te Tilburg.

Nadat de wapenstilstandsbesprekingen
te Kaesong Zondag een bemoedigend ver
loop schenen gehad te hebben, doordat de
communisten waren afgeweken van hun
standpunt, dat slechts de 38ste breedte
graad als demarcatielijn in aanmerking
kon komen, is de 23ste bijeenkomst van
heden Maandag, die 80 minuten duurde,
weer vruchteloos verlopen.

De communisten verwierpen wederom
het voorstel der V. N.-delegatie om de mo
gelijkheid te onderzoeken van overeen
stemming over een ander punt def agen
da dan de zóne voor het staken van het
vuren. Generaal Nam II ging niet in op
vice-admiraal Joy's verzoek, de zienswijze
der communisten kenbaar te maken over
een gedemilitariseerde zóne, op grond
van de huidige gevechtslinie, zoals de
V. N. hebben voorgesteld.

De zitting werd geopend met een gede
tailleerd antwoord van de delegatie der
V. N. op de Zondag door genefaal Nam
II ingediende vijf vragen. De generaal,
een tevoren opgestelde en Vertaalde ver
klaring voorlezende, noemde het antwoord
van het commando der V. N. niet bevredi
gend.

De 24ste bijeenkomst te Kaesong zal
morgen om 11 uur (plaatselijke tijd) ge-
hou worden.

Volgens de woordvoerder der V. N., bri
gade-generaal Nuckols, heeft generaal
Nam II in de bijeenkomst van heden
Maandag opnieuw verklaard, dat de 38ste
breedtegraad de eniga aanvaardbare de-
marcatielinie is.

T>

Naar wij vernemen, Is het kort geding
tegen de regeringsmaatregelen betreffende
de beperking van het bezoek aan de
woonoorden van de Ambonezen en het
verbod tot het ontvangen van sociale hulp
door de stichting „Door de Eeuwen trouw"
welk geding op 15 Augustus voor de Haag
se rechtbank zou worden behandeld, uit
gesteld. Deze behandeling zal begin Sep
tember geschieden op een nader te bepa
len dag.

bate van quantitatief grotere productie
(het stelsel dus, waarbij de arbeid gees
telijk wordt gedraineerd) ook geen veel
dieper gaande economische nadelen heeftt
het verloren gaan van het evenwicht tu«-
sen productie en consumptie en tussen,
beschikbare bevredigin.gsmiddelen en be
hoeften. Wordt de mens als producent
ver-mechaniseerd dan wordt hij na ver
loop van tijd ook in zijn qualiteit van
consument vermechaniseerd. De drang
naar compensatie in de vrije tijd wordt
opgeschroefd en bevrediging wordt ge
zocht in „het passief ondergaan van zin
tuiglijke genoegens".

„Aldns blijft het economische systeem
met het werpen van bevredigingsmid'-
len in de bodemloze put der ongelimiteer
de behoeften, welke put het zelf gegra
ven heeft", (p. 178).

Hij bepleit dan een herwaardering -n
de ontaarde arbeid. Het zijn de industrië
le technieken zelf, welke herziening vra
gen doch ook mogelijk maken. Hiertoe
roept de schrijver de arbeiders op. Hij
wijst dan op verschillende methoden. wel-
ke bereids toepassing gevonden hebben,
in het bijzonder op een experiment van
de International Business Machines Cor
poration (U. S. A.), inhoudende ,,taak-
verruimi.ng" „job enlargment") in stede
van arbeidssplitsing (p. 200 e.v.).

In bepaalde opzichten doet het pleidooi
van de schrijver sterk herinneren aan het
voortreffelijke boek van Simone Weil,
L Enraicinement. Ook zij doet een beroep
op de arbeidersorganisaties, om zich hier
op toe te leggen. Conclusies, welke wij
kunnen aanvoelen door een' deductieve
redenering, vinden wij dooi de schrijver
in bepaalde opzichten experimenteel be-
ves.tigd. Of inmiddels deze experimente
le methode tot voldoende precisering
heeft gevoerd wagen wij te betwijfelen.
Wij vragen ons af, of de auteur niet het
probleem te omvangrijk, te „totaal"
maakt door alle ongeschoolde en geoefen
de fabrieks-arbeid met geestelijk gedrai
neerde arbeid gelijk te stellen (er zijn
graden van drainage!) en door de nadelen
van de geestelijk gedraineerde arbeid te
weinig te differentiëren.

Als wij ons herinneren, welke Indruk
ken wij kregen van een bezoek bijv. aan
de Ford-fabrieken bij Amsterdam, dan
betwijfelen wij toch, of het sombere beeld,
dat pater Kuylaars geeft, in die mate op
gaat als hij he; voorstelt Wij erkennen
dat dit slechts een algemene indruk is
en dat het door de auteur geschetste
beeld ook in dit geval voor bepaalde sec
toren zal kloppen. Maar zo algemeen als
het ons wordt voorgesteld, geloven wij
toch niet, dat het is. Blijkt dit ook niet uit
de uitspraken, welke de schrijver ver
meldt vanuit zijn enquêtes, welke uit
spraken immers in bepaalde gevallen lijn
recht het tegenovergestelde schijnen te
zeggen van wat hij in zijn eindconclusies
stelt. Ook de vraag, of de nadelen van de
„geestelijk gedraineerde arbeid" in alle
gevallen gelijk zijn. laat pater Kuylaars
toch wel tezeer in het midden. Als het
waar is, dat ca. 30 pit. van de mannelijke
bevolking beneden-middelmatig of slecht
is van aanleg, en als het waar is dat iets
meer dan de helft van de ongeschoolde en
geoefende arbeiders niet in staat is, om
geschoolde arbeid te verrichten, dan staat
het wel vast. dat bijna een derde van de
fabrieksarbeiders ongeschoold (of ge
oefend) zal moeten blijven, welke her
waarderingsmethoden men ook op de ar
beid moge gaan toepassen: deze herwaar
dering komt slechts dat deel dier arbei
ders ten goede, dat de begaafdheid heeft,
om geschoolde arbeid te verrichten.

Wat pater Kuylaars voor dit begaafder
deel van de Ongeschoolde arbeiders be
pleit, achten wij van het grootste be-
wicht. Zoals ook hU laat Verstaan (p. 21):
hiermee zal gepaard moeten gaan een
scherper verschil in loonniveau tussen on
geschoolden (en geoefenden) enerzijds en
geschoolden anderzijds.

Maar het is voor ons dan verder de
vraag, of het voor diegenen, die begaafd
heid tot geschoolde arbeid missen, inder
daad zo ernstige consequenties heeft, dat
zij ev. geestelijk gedraineerde arbeid ver
richten. Het is voor deze groep, dat socia
le zorg erop zal moeten ziin gericht, dat
voorkomen wordt, dat de gevaarlijke
tendenzen naar a-sociallteit in de volgeh-
de generatie zoveel mogelijk worden te
gengegaan. Het huidige systeem van col
lectieve zekerheid en van vérgaande
loonnivellering biedt het tweevoudige
nadeel: a) het biedt te weinig prikkels
om een vak te leren en stompt de wil
hiertoe bij de volgende generatie in lx
langrijke mate af; b) het ontneemt slechts
tot de ongeschoolde arbeid begaafden de
sociale pressie, om hun zaken zo goed
mogelijk te ordenen.

Het opvoeren van het getal ran de ee-
schoolen is o.i. op overtuigende w"»e
door pater Kuylaars geschetst als eis van
sociaal en van economisch belang. De
methoden, welke hjj aangeeft en welke in
de practljk van geval tot geval zullen
moeten worden gevonden, verdienen in
het centrum der sociale belangstelling te
komen.

Prof. Fred. L. Polak herhaalt ln zijp
Voorwoord zijn opvatting, dat de moderne
techniek voert tot „vol-automatisering"
of „robotisering": d.w.z. eerst tot vrijwel
volledige „geestelijke drainage" van de
arbeid en op de duur tot het automatise
ren ook van déze geestelijk gedraineerde
arbeid. Het probleem lost zich zo be-
schouwd vanzelf op:, in zeer belangljke
mate zullen de arbeiders zelf z.i. uit het
productie-proces verdwijnen.

Pater Kuylaars zal prof. Polak waar
schijnlijk indelen bij de „fatalisten"
(p. 190), „die Wel degelijk de ongunstige
gevolgen zien van de feitelijke ontwik
keling van de techniek, in het bijzonder
van de arbeider", doch die deze ontwik
keling beschouwen als onafwendbaar
Prof. Polak is dan ook van oordeel, dat
de suggesties van pater Kuylaars op dit
ogenblik niets meer kunnen uitrichten.
Toekomstprofetieen hebben wij langza
merhand te over; het is verontrustend,
dat zij alle even somber ztfn. Vroeger
had de utopie het karakter van een satire
op het verled-enthans heeft zij het karak
ter van een satire op de toekomst. Utopia
is bij meest naar voren tredende
schrijvers tot een Inferno geworden, doch
helaas dromen brede massa's nog allerlei
droombeelden Uit een grijs verleden na'
Het menseujk ordenen van het heden
biedt de énige oplossing. De vruchten
van een menselijk geordende samenle
ving zullen gezond zijn en kunnen met
vertrouwen afgewacht worden. Vandaar,
dat wij pater Kuylaars wat de hoofdstrek
king van zijn betoog betreft van harte
kunnen bijvallen.

Zal de „robotisering" totaal zijn? Of
zal, boven de massa-productie uit, een
meer gediffirentiëerde productie, op
oudere arbeidsmethoden berustend, op-
riizen? Zal ten slotte de massa-productie
slechts zekere collectieve achtergrond
vormen, tegenover welke de on persoon-
l'lke arbeid berustende oimllteitsproduc-
tie de voorgrond vormen? Al deze vragen
onttrekken zich aan onze beoordeling.
Maar men moet aannemen, dat uit de to
tale ontmenseliiking van de huidige ar
beid een totaal ontmen eliikte w-ncul-
tuur zal worden geboren, en dat uit een
menselijk geordende beschaving van he
den een op menselijke qualiteiten ge
bouwde beschaving van morgen zal
groeien. Inderdaad hebben wij de toe
komst in onze hand: niet door er als ma
niakale utopisten vorm aan te willen ge
ven, doch door het heden met behoud van
het verleden menselijk te ordenen.

F. D.