Nieuws uit STAD en OMTREK
Enige DUIZENDEN ZONGEN
POPULAIRE LIEDJES
Uitbreiding van de productie met
25 procent
God schiep Salzkammergut
op een feestdag
Dit land heeft klankborden
voor het geluid
Verschillende metalen voorlopig
nog schaars
Hardboard-industrie in Indonesië
Het vraagstuk der
bevolkingstoe
neming
s
Rijk gevarieerd muzikaal menue
Vijfjarenplan voor de Marshall-landen
Doelmatiger gebruik van de hulpbronnen
Bladzijden uit een toeristendagboek
U W WAGEN
DOORSMEREN?
NIEUWE SCHIEOAMSCHE COURANT
Dwergen vechten met
de reus
Harriman naar Bonn
Grady ziet geen
vooruitgang
Extra deviezen voor
motorrijtuig
PAGINA 2
AFSCHEID S. NIPIUS
HULDIGING REVUE
GEZELSCHAP
HET VERTREK VAN PATER
VAN MOORSEL
D. W. H. MOORE VERIFICATEUR
SLUITING CAFé'S
WEDEROM SLACHTOFFERS VAN
DE IEPZIEKTE
LONGAH.D.V.S.
SLUITING ZWEMPLAATS
BURGERLIJKE STAND
Meer vervangingsmiddelen en
benutting vaö afvalproducten
ANDERHALVE EEUW
CICHOREI
DE PRIJSVERHOGING
VOOR SYNTHETISCHE
RUBBER
Roekeloze sprong van levend
water
Plan tot oprichting van tien
fabrieken
Het tweede meer
Gewone, tevreden mensen
Avond over Hallstatt
Volmaakte dag
INDUSTRIëLE PRODUCTIE IN
DE VER. STATEN GEDAALD
Publiek koopt minder
Soepeler regeling
PANIEK OP EEN KERMIS
TERREIN
Feesttenten gingen de lucht in
POSITIES SCHEPEN MET
REPATRIëRENDEN EN
EMIGRANTEN
De hoor S. Nipius, referendaris, chef
van de afdeling Bevolking, Militaire Za
ken en Burgerlijke Stand der gemeente
secretarie alhier, zal, wegens het bereiken
van de pensioengerechtigde leeftijd, op 1
September a.s. zijn functie neerleggen.
Ongetwijfeld zullen velen van de schei
dende functionaris afscheid willen nemen.
Daartoe zal gelegenheid bestaan op
Maandag 3 September a.s. van 16.30 tot
17-30 ten Stadhuize.
Zelfs cabaretiers in de dop hebben vacantie nodig. En hoe blij ze daarmee
zijn hebben ome Schiedamse kinderen gisterenmiddag in het Passage
theater kunnen hóren.
Met is nlioiiyk te schatten hoeveel
mensen gisteravond tijdens het BroerS-
vesltival hebben gezongen en geluisterd
naar de populaire muziek, welke door
het Broersvestival-orkest gespeeld werd,
maar enige duizenden zjjn het zeker
geweest.
Het was een merkwaardig programma
zonder grote namen en zonder pretenties,
dat niettemin zeer ingeslagen is. getrtlge
het feit, dat er zovelen genoegen ne
mend met 'n staanplaats hieven luiste
ren. In verband met de gemeenschaps
rang waren de zitplaatsen tot vlak bij het
podli"n gebracht, waardoor een direc
ter i >ntact met de toeschouwers en
medezangers ontstond.
Met leeuwendeel van het succes van
de avond Werd genomen door het Broers-
vestival-orkest o- 1- v. Martin Rijken,
dat na de oce rngsfanfare onmiddellijk
de gezelligheid erin bracht door een pot
pourri van vrolijke operetteklanken.
In sneltrein-vaart ging het hierna
raar Italië en bij afwezigheid van de
Dsvtrrfna's werden de eerste liedjes van
de gemeenschapszang gezongen. Men be
hoefde werkelijk niet over lust tot mee
zingen te klagen, ook al bleef alles nog
waf schuchter en verlegen.
Met Amerikaanse plantation-songs
werd de brug geslagen naar Hawaii,
naar de Manna Kea Hawaiians bleken
aan het stille strand niet met doorge-
sla sen stoppen te kunnen spelen van-
daar. dat tijdens de storing de muzikan
ten maar weer eens voor de dag ge
baald werden en zelfs nog een rondje
irirgen lonen Het bleek nu wel, dat het
Va can't ielied *1951 er even r|>ed inzit en
minstens zoveel succes heeft als „De ap-
pe'ties van Oranje".
Het optreden van de Mauna Kea Ha
waiians was verzorgd en droeg bij tot
de verscheidenheid van de avond, ter-
wi-'i het feit, dat zij over het algemeen
Nederlandse teksten zongen zeer ge
waardeerd werd.
In een eireus-aèhtige entourage, waar-
hü de kapel spectaculaire nummers als
.Dansende vlr.gers" en „Comedian Gal-
'I p" uitvoerde, traden de accrobaten
van A.R.M.A. op. hadden nogal wat
last van de slappe bodem van het voor
podium. waardoor Zij Onvoldoende steun
vonden Niettemin sleegen de duizenden
hun verrichtingen met bewondering gade
en menig applaus klonk op bij het vol
voeren van een moeilijke stand.
Gelukkig werd het rijke Franse re
pertoire niet vergeten. Het orkest, dat
de acrobateh góed begeleidde, speelde
de aanstekelijke Franse Musètte-mu-
ziek; er werd Frans gezongen: er wérd
op zijn Hollands gewalst. Want intus-
gen was het dansen begonnen. Vele
ouderen gingen een eindje wandelen of
naaT huis, terwijl de jeugd zich tot bij
twaalven bleef vermaken.
Niet onvermeld mag blijven, hoe tij
dens de Geuneensehapszang een knaapje
v*n een jaar tof 10 het lied „Oh, wat een
club is dat" voorbeeldig zong. zodat hij
als de aanvoerder van een kampioens-
plc«? van de le kasse werd rondge
dragen. Een andere jeugdige gelukkige
■kwam tijdens de pauze van de revue
Zie je wél, het kart" uit het Passage-
theater om zijn guitaar in ontvangst te
nemen. Opnieuw werd niet alleen rond
het podium, maar pp verschillende plaat
sen van de Broersvest gedanst.
Te zelfder tijd, dat men volop aan
het dansen was, huldigde de heer M.
Holl, voorzitter van de Schiedamse Ge
meenschap, in aanwezigheid van de
burgemeester mr J. W. Peek en tal van
andere autoriteiten al diegenen, die aan
de revue hadden meegewerkt. Hij wees
erop, dat het nooit de bedoeling van de
Schiedamse Gemeenschap is geweest om
als doel te stellen het instuderen en op
voeren van revue's, maar ook dit is een
uitstekend middel gebleken Pm de on
derlinge saamhorigheid en de gemeen
schapszin te versterken. Omdat het hem
onmogelijk was alle steunpilaren per
soonlijk te bedanken, wilde hij in de
heer De Groot allen bedanken in de
hoop, dat deze de dank zou doorgeven
aan zijn medewerkers van hoog t»t laag.
Een bijzonder cadeautje kreeg ook de
jongste medewerker aan de revue, de
13-jarige Bas Verwaal, als aandenken aan
deze avond.
Het publiek liet zijn instemming met
deze huldiging duidelijk blijken.
Morgen ver,trekt pater Van Moorsel O.P.
niet, zoals bedoeld en bericht was naar
Alkmaar, maar naar het St. Dominicus-
college in Nijmegen. Hij gaat daar de
plaats innemen van de plotseling overle
den pater Verschure O.P.
De heer D. W. H. Moore, thans adj.
verificateur bij de invoer rechten en ac
cijnzen alhier, is met ingang van 1 Sep
tember aanstaande tot verificateur be
noemd
'De standplaats van de heer Moore
blijft Schiedam. Deze promotie is een
zeer bijiondere, daar op 62-jarige leeftijd
niet spoedig tot dergelijke rangsverho
ging wordt overgegaan.
Voor Zaterdag, 1 September a.s. geldt
de gewone sluitingsregeldng. De inrichtin
gen moeten derhalve om 12 uur des
nachts gesloten zijn.
Gebleken is, dat een 9-tal iepenbamen,
staande aan de Westvest nabij de Kippen-
brug. floor iepziekte is aangetast. Enkele
malen zijn er reeds takken afgevallen.
Het is met bet oog op het verkeer niet
langer verantwoord deze toestand zo te
laten, zodat, hoe jammer dit ook voor
de ontgeving is, ertoe moet worden over
gegaan deze bomen te rooien.
Hermes DVS begint Zondaig de compe
titie met een uitwedstrijd tegen Longa in
Tilb'j.i g. Longa behoort reeds jarenlang
tot de Sterkere clubs uit het Zuiden en is
vooral op eigen veld een moeilijk te ver
slaan tegenstander. Willen daarom onze
stadgenoten een goed resultaat bereiken,
dan zal van 'begin tot eind hard gestre
den moeten worden. De opstelling is als
volgt: A. v. Diest (doel); J. van Buijtenen
en T. Oosterholt (achter): J. Gudde, C.
Pouius en A. Ruiterman (midden); Joop
Heyster, C. v. d. Tuyn, A. Janse, H. Stolk
en Jacq. Heyster (voor).
In „Het Parool" van 20 Juli 1.1.
schreef prof. dr J. J. Fahrenfort een
artikel onder het opschrift „Bevolkings
groei zodanig dat een ramp dreigt",
waarin hjj wijst op de z.i. te verwachten
gevolgen, welke te vrezen zijn van een
toeneming der Nederlandse bevolking in
het tempo als in de afgelopen jaren
plaats vond. Volgens hem is het geens
zins denkbeeldig, dat binhen afzienbare
tijd de mogelijkheid zal komen te ont
breken om al deze mensen van het no
dige voedsel te voorzien.
Wij menen dit laatste vooralsnog in
ernstige twjjfel te mogen trekken en
hebben weieens gehoord, dat de aarde
ftog in verre toekomst ruimschoots de
mogelijkheid biedt om het toenemend
aantal mensen van het noodzakelijke le
vensonderhoud te voorzien. Dat twee
dracht onder de verschillende bevol
kingsgroepen nog altijd tot gevolg heeft,
dat in verschillende gebieden hongers
nood heerst vindt zeker niet zijn oorzaak
in het mensen-aantal.
Prof. Fahrenfort acht het een dwaas
heid, dat de Nederlandse staat in deze
omstandigheden eCn progressieve kin
derbijslag laat bestaan, die z.i. een sti
mulans vormt voor een groot kinder
aantal. De bewering, als zou van de kin
derbijslag een stimulerende werking uit
gaan met betrekking tot het aantal ge
boorten is, om in de bewoordingen van
de. schrijver te blijven, volgens ieder
weldenkend mens een dwaasheid te noe
men. Of meent de professor, dat deze
bijslag een overvloedige compensatie be
tekent voor de offers, welke het kind
van zijn ouders vraagt? Wel wordt het
door gemis aan kinderbijslag vele ouders
in deze tijd onmogelijk gemaakt hun kin
deren en zichzelf het allernoodzakelijk
ste levensonderhoud te verschaffen.
Is het er dan zijn hooggeleerde mis
schien om te doen om op die wijze een
grote categorie der bevolking te dwin
gen tot beperking van het kindertal, en
zodoende iets in de door hem beoogde
richting te fcereiken? Wij vragen ons af,
of het ter bereiking van het na te stre
ven doel dan niet veel meer voor de
hand zou liggen een rechtstreeks verbod
uit te vaardigen aan gehuwden om meer
dan een door de overheid aangegeven
getal kinderen ter wereld te brengen?
Ongetwijfeld zal verreweg het overgrote
deel der Nederlandse bevolking een zo
danige aantasting der menselijke rechten
radicaal verwerpen; ook prof. Fahren
fort zal daarvan, naar wij verwachten,
vooralsnog niet willen weten. En toch
kan het voor menigeen in wezen daarop
neerkomen, wanneer een redelijke kin
derbijslag komt te vervallen.
Het valt zeker niet te weerspreken,
dat de sterke toeneming der Nederland
se bevolking de overheid voor problemen
stelt en dat deze in steeds stijgende mate
om oplossing vragen. Maar laat men
dan die oplossing niet zoeken In het wel
zeer gemakkelijke middel der kinderbe
perking, dat gelukkig nog het merendeel
onzer bevolking ernstig tegen de borst
stuit. De Nederlanders hebben zich
sedert eeuwen her over de ganse aard
bodem verspreid. Wellicht zal dit in de
toekomst in versterkte mate nodig Wij
ken. Dat het verwerven van een
redelijk bestaan daardoor voor een groot
aantal onzer landgenoten niet gemakke
lijker zal worden, is wel zeker. Te moe
ten strijden voor het dagelijkse brood
en een sobere levenswijze kan echter
voor het heil van de mens niet gemak
kelijk nadelig zijn. Nog altijd is het kin
derrijke land een zegen gebleken voor
de volkskracht.
Welk standpunt men ook inneemt te
genover het grote gezin, of men daarin
alleen grote nadelen ziet, dan wel daar
bij ook laat wegen de niet te onderschat
ten zedelijke waarden, wanneer men
uitgaat, van de menselijke vrijheid t.a.v.
huwelijk en gezinsvorming, dan is het
niet anders dan christelijke plicht er
voor zorg te dragen dat ook het grote
gezin een menswaardig bestaan kan lel
den. Het laten verkommeren van deze
gezinnen is een christelijk-democratische
regering onwaardig. Daarom is progres
sieve kinderbijslag, een normale els. Al
leen wanneer men de loonnormen zo
hoog maakt, dat elk gezin daarmede kan
volstaan, is de grond voor kinderbijslag
ontnomen.
Maar er Is nog meer. Wij vragen ons
af, of de voorstanders van kinderbeper
king zich wel voldoende realiseren welke
enorm grote gevaren de gemeenschap
te wachten staan, wanneer men de be
volking langs allerlei wegen want er
zijn nog andere middelen te bedenken
dan alleen afschaffing van de kinder
bijslag tracht te drijven in de richting
van verlaging van het geboortecijfer.
Wanneer de gehuwden vrijwel algemeen
eenmaal die weg op zouden gaan, hoe
zal het dan na verloop van tijd gesteld
zjjn met het morele besef?
Wanneer men de geestelijke en morele
waarden ten aanzien van de gezinsont
wikkeling ter zijde stelt en de betekenis
van het kindertal enkel en alleen af
weegt naar maatschappelijke factoren,
dan dreigt de geestelijke weerbaarheid
van ons volk daarmede tevens tén onder
te gaan. Voor een aanwijsbaar voorbeeld
behoeft men werkelijk niet ver te zoeken.
J. J. J. M. FESTEN.
In een heden door de ministers van de 18 landen van het plan-Marshall
uitgegeven verklaring wordt gezegd, dat West-Europa aan de behoeften
tot herbewapening kan voldoen zonder een economische vertraging.
Blijkens het communiqué hebben de regeringen besloten tot een uitbreiding
der totale productie in West-Europa in de eerstkomende vijf jaar met
25 procent.
Door uitbreiding der productie kan de toekomst tegemoet worden gezien
zonder vrees, dat de economische verbetering voor onbepaalde tijd moet
worden opgeschort, of dat een inzinking op de uitbreiding der defensie zal
volgen.
Er kan vertrouwd worden, dat de
huidige noodzaak tot beperking slechts
tijdelijk zal zijn. De industrie kan er ver
zekerd van zijn, dat na de periode van
snel stijgende defensie-uitgaven, de be
hoeften waarin moet worden voorzien zo
danig zullen zijn, dat geen onderdelen van
de nieuw geschapen capaciteit ongebruikt
zal zijn.
Voor het bereiken van de economische
uitbreiding, moeten de regeringen zo snel
mogelijk gezamenlijk handelen teneinde
de doeleinden te bereiken wat betreft pro
ductieverhogingen en doelmatiger gebruik
van steenkool, staal electriciteit en land
bouw. Europa moet een weg vinden om de
kostbare invoer van Amerikaanse steen
kool te beëindigen. Voorts wordt aange
drongen op uitbreiding der voedselpro
ductie.
Wat de werkloosheid betreft dringt de
Organisatie aan op krachtig ingrijpen
waarbij er op wordt gewezen, dat West-
Duitsland nog een millloen werklozen en
Italië twee millioen werklozen telt.
Volgens de verklaring moet een einde
worden gemaakt aan inflationistische
prijsstijgingen en iedere regering moet
verantwoordelijk zijn voor 't tot stand-
De Gemeentelijke Zwemplaats voor
mannen zal ap Zaterdag 1 September a.s.
na des middags 12 uur voor het publiek
gesloten zijn.
GEBOREN: Cornelia d. v. J. A. xan
Opijm.n en J. A. J. M. Wiese; Cornells P.
z v C Burgerhout en H. N. Hooimeijer;
Leonardus A- J. z. v. P. J. Ham en W. F.
M van Mil: Petronella M. d. v. J. Sjoerds-
ma en C. P. Asmus; Christiaan z. v. A.
Visser er W. Winter.
OVERLEDEN: J. Rijken 59 j.; J. H.
Baron 53 j. vr- v. K. v. d. Hof; F. M. Plooij
76 J. vr. v. A. Noorrlhoek.
Het verjaardagsdansje was een van de aardige scènes, die Regina Zwart met
het Radio-kindercabaret ten tonele bracht. Wie weet wat een ballerina's er
nog uit deze meisjes groeien. Van plankenkoorts is, als u naar de gezichten
kijkt, tenminste nu al geen sprake meer.
Ad verten ti«
NATUURLIJK bij
WINKELMAN'S Automobielbedrijf
Nieuw-Mathenesserstr. 11-13, TeL 67521-68269
ÖACBIAD VOOR SCHItOAM tM OmSIBtHtM
73e Jaargang No 21630
De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijd tijdelijk gevestigd In be'
gebouw R.K. Volksbond. Lange Haven 71
Schiedam Telefoon Administratie 66152:
Telefoon Redactie 67423.
Gixo-nummei #095 ten name van de N.V
De Courant De Maasbode, Rotterdam
Abonnementsprijs 4.99 per kwartaal
f 170 per maand, t 0.40 per «reek.
Advertentie-pro» op gewone kolombreedte
f u i» oei millimeter hoogte
Ingezonden Mededelingen op redactionele
koloniureedte t "*l> per mllltmetei Hoogte
Bij contract gelden lagere tarieven, welke
bij de admmwtratie ot oo de erkende
advertentie-bureau* verkrugtiaai tOn.
Kampioenen l kleine advertenties i tot au
woorden 90 ct Elk woord meer S et.
Maximum 90 woorden. Plaatsing uitsluitend
Mj vooruitbetaling.
AUe advertentie-orders worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig da Regelen
het Advertentie-wezen
Directeur: J. Kuijpers
Hoof' redacteur: Leo 3. M. Hazelzet
Volgens het Internationale Grondstoffen-
bureau wordt alles in het werk gesteld om
de productie van mangaan, nikkel, kobalt,
wolfram en molybdeen zoveel mogelijk op
te voeren.
Een subcommissie die tot taak heeft na
te gaan hoe het met de vraag naar en het
aanbod van deze grondstoffen gesteld is,
heeft de organisatie een rapport doen toe
komen naar aanleiding waarvan door het
bureau een verklaring werd uitgegeven,
die o.m. het volgende inhield:
Verwacht wordt, dat de nikkelproductie
tegen 1954 130 pet. van het huidige volume
zal bedragen: de productie van mangaan
kan worden opgevoerd door ook gebruik
te maken van ertsen met een laag man-
gaangehalte. De commissie is echter van
oordeel, dat de productie van nikkel, ko
balt, wolfram en molybdeen niet voldoen
de zal zijn om aan de grote vraag naar
deze grondstoffen te voldoen.
De commissie zal daarom naar middelen
omzien om de grootst mogelijke zuinigheid
te betrachten bij het gebruik van deze
grondstoffen, o.a. door het gebruik van
vervangingsmiddelen en het benutten van
afvalproducten.
In de commissie hebben vertegenwoor
digers van Brazilië, Canada, Frankrijk,
Duitsland, India, Zweden, het Verenigd
Koninkrijk, de Verenigde Staten en de
Benelux zitting.
Over de werkzaamheden van de ver
schillende subcommissies deelde het Inter
nationale Grondstoffenbureau voorts nog
het volgende mede:
De Zwavel-commissie heeft voor het
derde kwartaal van 1951 de volgende toe
wijzingen verstrekt:
Egypte 950 long ton, Uruguy 1200 long
ton.
De Katoen-commissie is bij haar bestu
dering van de internationale katoen situ
atie uitgegaan van de door de Amerikaan
se regering op 8 Augustus j.l. verstrekte
gegevens omtrent de dit jaar in de Ver
enigde Staten te verwachten katoenoogst.
Binnenkort kunnen nadere gegevens om
trent de bevindingen van deze commissie
tegemoet gezien worden.
De commissie voor Wolfram en Molyb
deen heeft de volgende toewijzingen ver
strekt (in metrieke tonnen):
Nederland molybdeen 6 wolfram 12,
Italië molybdeen 17 wolfram 18, Japan
molybdeen 10 wolfram 0, Oostenrijk mo
lybdeen 5, wolfram 0.
De Wolcommissie heeft Rene Blum
(België) die de Benelux-landen vertegen
woordigt tot voorzitter gekozen en
Richard Roberts (V.S.) tot vice-voorzitter.
Deze benoemingen gelden voor een pe
riode van zes maanden.
Het Internationale Grondstoffenbureau
maakt voorts bekend dat het Charle W.
Jeffers, secretaris van het Dagelijks Be
stuur als afgevaardigde voor de buitenge
wone vergadering van de Inter-Ameri-
kaanse Economische en Sociale Raad van
de Organisatie van Amerikaanse staten
heeft aangewezen.
Op de houten veranda van het primitieve restaurantje aan de ommuurde
oevers van de Gosausee stond een enorme Zeiss-verrekijker. Voor twintig
groschen kon inen hem gebruiken, maar er was niemand om deze somma
van plm. drie cent in ontvangst te nemen, en ook verder voelde men zich
in dit restaurantje aan een van de mooiste meren van het Salzkammergut
niet geëxploiteerd om harde dollars of slappe guldens: een paar volks
vrouwen die een dagje uit wareu, haalden er een halve koffer vol gedroogde
worst te voorschijn en begonnen er haar eigen brood mee te beleggen,
en Uw verslaggever betaalde op deze uitgelezen plek (waar een Baedeker
sterretjes tekort zou komen) de somma van één rijksdaalder voor een
dubbele portie soep met brood, een stevige maaltijd van goulash en een
kwart liter wijn. Na het eten hukt men zich achter de telescoop, begrijpt
ineens de tientallen Oostenrijkers, die met dezelfde (vrij goedkope) bus
hierheen kwamen, gebukt onder zware rugzakken, waaraan rollen dik
touw en een klein berghouweel hengelen. Want ineens ziet men de
Dachstein van vlakbij
Zaterdag zal het 150 jaar geleden zijn,
dat aan de Dokkumer Trekweg te Leeu
warden de familie Bokma de Boer haar
boerderij en renstal verbouwde tot een
cichoreidrogerij en -branderij. Nadat deze
in andere handen was overgegaan, werd
in 1915 een nieuwe fabriek gebouwd en
ingericht, die volgens de directie nog
steeds de modernste in haar soort in Ne
derland is. In 1922 werd de zaak omgezet
in een N.V. en in 1949 werd het bedrijf
uitgebreid met een loonkoelhuis.
Het 150-jarig jubileum zal in intieme
kring worden gevierd.
Als gevolg van het besluit van de Re-
construction Finance Corporation met
ingang van 1 September de prijs van
synthetische rubber met l'/a Jets tot 26
$cts per lb te verhogen, zullen de pro
ductiekosten van buitenbanden voor per
sonenauto's met 15-16'/a$ots per band toe
nemen, daar voor de fabricage van een
band 10-11 lb rubber nodig is.
In Akron is men van mening, dat het
Amerikaanse bureau voor prijsstabilisatie,
dat aan de RFC toestemming voor de
prijsverhoging gaf, de rubberindustrie ook
moet toestaan haar verkoopprijzen te
verhogen. Een zegsman van de United
States Rubber Company heeft medege
deeld, dat de prijsverhoging voor synthe
tische rubber een aanzienlijke verhoging
van de bedrijfskosten betekent.
Als een geweldige, gespleten en ge
kloofde monstertong lekt de gletscher van
het 3000 meter hoge Dachsteinmassief,
grauw van ijs en smoezelige oude sneeuw
in de richting van het dal. Bovenaan tandt
rauw en gehakkeld de bergkam, waarom
heen de eerste rook van de namiddag
wolken drijft.
Men kijkt en houdt de adem in: overal
gapen in de schijnbaar zo gladde ijs
massa rauwe diepe voren en waar de
zwarte gehakkelde schaduw van de top
reeds over de flanken valt, moet een
ijzige koude wind trekken: de rookpluim
van een wolk rafelt snel open aan de
scherpe pieken.
Dan ineens duiken er uit de diepe
schaduw, die reeds de halve breedte
van de gletscher heeft bereikt, een paar
donkere, met het blote oog onzichtbare,
stippen op. Men telt ze: één.... nog
een.... drie.... vijf bijna zwarte fi
guurtjes; dwergen in een ontzaglijke ijs
woestijn, die heel langzaam omhoog
trekken naar de verre top. Een fascine
rend taaie worsteling tussen deze kleine
mensenstippen en de ongenaakbare, ijs
koude bergreus. Ze hebben door een
kijker de flanken van de berg bestu
deerd, zijn zwakke plekken gezocht,
hem beloerd en gemeten met de enige,
bijna vijandelijke bedoeling hem te
overwinnen, hem net zolang te belege
ren tot hij zich gewonnen zou geven..
Men is jaloers op die kleine dwergen,
maar de tijd laat slechts een wandeling
toe naar de voet van het massief.
Het was een doodstille, hete namiddag:
de lucht had die vreemde helderheid,
welke men alleen hoog in de bergen aan
treft: alsof het hele dal tussen de hoge
bergwanden gevuld was met een kristal
heldere vloeistof, die elk geluid onvoor
stelbaar ver meedroeg: het piepèn van de
Er zij., plannen in overweging om in
Indonesië een aantal uiteindelijk tien
fabrieken op te richten ter vervaardi
ging van zogenaamd „hardboard", dat
uit inheemse grondstoffen vervaardigd
zou worden.
Blijkens een mededeling van het N.V.
Gedeh Concern in Djakarta heeft deze
onderneming, in samenwerking met een
Nederlandse deskundige proeven genomen
met in Indonesië beschikbare grondstof
fen. Het resultaat van deze proefnemin
gen is, blijkens deze mededeling, dat men
een soort hardboard gemaakt heeft, dat
watervast, vochtwerend, onbrandbaar en
bestand tegen rajaps zou zijn.
Men wil komen tot de oprichting van
tien fabrieken, die een gezamenlijke pro
ductie ran vijf millioen vierkante meter
per jaar zouden kunnen leveren. Het ma
teriaal zou. in verschillende uitvoeringen
gebruikt kunnen worden voor dakbedek
king. binnenbetimmering, voor de meu
belindustrie betonbouw, carrosseriebouw
en voor vloerbedekking.
Van regeringszijde is, naar uit de me
dedelingen van het Gedeh-concem blijkt,
belangstelling voor het nieuwe product
betoond er, is te kennen gegeven, dat de
regering eventueel bereid zou zijn deel te
nemen in de nieuwe industrie door een
kapitaalsinvestering en door het opkopen
van de productie van de eerste fabriek
gedurende twee jaar. Deze eerste fabriek
zou een productie hebben van 300.000 vier
kante meter per jaar.
Het fabrlcage-proees is, naar meege
deeld wordt, grotendeels automatisch, en
wordt door een patent beschermd. In sa-
memwerking met de Nederlandse expert
worden thans de mogelijkheden verder
onderzocht-
roeiriemen, welke een minuscuul klein
roeibootje op het spiegelgladde meer
voortbewogen, was mijlen ver hoorbaar
in de suizende stilte. Van een hoge, steil
over de weg neerhangende bergwand,
schuimde de marmeren ader van een wa
tervalletje: het levend water sprong jui
chend van rotspunt naar rotspunt, be
sproeide spuitend een lager terras, gulpte
wit bruisend naar nieuwe diepten en
murmelde eindelijk de weg over, het
dichte struikgewas in aan de oever van
het meer.
Er glinsterden kleine robijnen van wil
de zure aardbeien in het groen, de fel
blauwe klokjes van de bescheiden gen
tiaan en de kleine bosviooltjes hadden de
schaduw opgezocht van groene bosbes-
struiken en op de zacht glooiende oever
gedeelten wiegde een wilde weelde van
witte sehermbloemen.
Men bereikt de plaats waar de Gosausee
doodloopt in riet en gebleekt, grillig ge
vormd drijfhout en de weg houdt op. Len
steeds smaller wordend pad klimt de
hoogte in en de groene geheimzinnige
schemering van de dichter wordende hel
lingvegetatie: een los geraakte steen
springt dof zijn eigen echo's na, de diepte
in.
Iets hoger worden ineens een paar an
dere mensen zichtbaar; ze klimmen Veel
bedachtzamer, kijken met een verwon
derd „Grüsz Gott" het onervaren tempo
van de polderbewoner na. Maar het twee
de meer, veel minder open, ondoorgronde
lijk, zwart glanzend tussen doodstille bos
sen, beloont zijn haast.
Men blijft staan, kijkt terwijl men het
zweet afveegt omhoog: met het hoofd in
de nek ziet men aan de overzijde van
dit meertje een duizelingwekkend hoge,
gothische kathedraaltoren van grijze,
duizendenmalen overlangs gespleten en
gescheurde, hier en daar afbrokkelende,
rauw gekloofde steen.
De blik. onrustig onder deze majesteit,
springt van trans naar trans, blijft ein
delijk helemaal boven rusten, waar de
top rozig gloeit in het namiddaglicht.
Het kon nu ook de boeg van een grijs
reuzenschip zijn, hoog in de blauwe
lucht Het schip vaart; er achter hangen
doodstil de jagend overdrijvende wol
ken. Men wordt er duizelig van.
Men klimt daarna nóg een uur. De
Dachstein zelf blijft onzichtbaar, maar
tenslotte. Wanneer het pad nauwer en on
begaanbaarder wordt, ziet men tussen de
bomen door iets blinken: het derde meer
Een verrukkelijke spiegel voor de wild
stijgende bergen aan de overkant, die
thans vlakbij lijken.
Iemand jodelt.dit land heeft klank
borden voor het geluid.
Van de overzijde, begrleglijk dichtbij,
klinken door de klare doodstille namid
dag de bronzen bellen van het roodbonte
bergvee. Men kan het uren ver horen:
het is zo vredig, suggereert zozeer de
afgeslotenheid en het beschut zijn tegen
de buitenwereld alleen deze Alpen
weide telt dat men uren aan het meer
zou willen zitten om dat geluid te horen,
dwars door het ruisen van de stilte heen.
Aan de overkant, buiten op een bank
van de „Almwirtechaft" bestelt men melk.
Men heeft meer dan twee uur gelopen en
geklauterd om hier, warm en moe, een
ijskoude kroes kruidige bergweide-melk
te drinken, maar de „Wandervögel", die
vroeger op de dag de klim begonnen zijn,
hebben geen druppel overgelaten, en het
wordt „Himbeersaft".
Êr zitten nog een paar mensen uit te
rusten; zij gaan de gletscher op, het is
nog uren klimmen. Tevreden, doodge
wone mensen. Een kruidenier misschien
met zijn vrouw, of een ambtenaar, die
zo vacantie houden: gespierd, bruin,
taai. Ze zijn niet zeer groot, zoals deze
Salzkammergutters geen van allen groot
van stuk zijn.
Op het waarschuwend „Aufbruch"
C,,daar gaan we weer") van hun leider
vertrekken ze, gebogen onder de rug
zakken. de dekens, het extra paar zware
bergschoenen, tevreden, gezonde men
sen.
Later op de dag loopt men langs de
Hallstattersee op Hallstatt aan. Eeuwen
voor Christus vervoerde men langs deze
weg reeds het kostbare zout, dat daar
gewonnen werd. Men heeft bovenop het
bergplateau, in welks loodrecht dalende
wand de honderden jaren °u£je. huisjes
zich hebben ingegraven, elk huis staart
peinzend uit zijn eigen nis naar de rim
pelloze spiegel van het meer, boven
dien nog de resten gevonden van een
prae-historische beschaving, welke men
thans als het Hallstattertijdperk defi
nieert.
Wanneer men met moede voeten het
laatste stuk van de weg afdaalt (tevo
ren heeft men in de eenzaamheid langs
dat meer een familie met „Grüsz Gott"
begroet to) de moeder zei: „Jan, als je
nou nog één keer met stene gooit, ga je
terug! zwemmen er twee sneeuwwitte
zwanen naar het avondnest: de spits
toelopende, breed uitwaaierende golf-
strepen, welke zij over het water trek
ken, zijn de enige rimpels op dit ontzag
lijke, glad geslepen watervlak tussen
de bergen, waar de snel vallende avond
nu voor het laatst het geel en oker en
goud van de zonsondergang doet vlie-
2en. Reeds rilt de eerste nachtschaduw
van de bergen over de meerspiegel en
aan de overkant hangt ineens het am
bergele snoer van de straatverlichting.
Halstatt.het wingerdgroen tegen een
van de huizen wordt doorschijnend onder
een verlicht venster; het water uit een
fontein op het kleine, iets oplopende drie
hoekige marktje, met de huizengevels
bijna als decors er rondom, krijgt een
helderder val en met gedempte geluiden
glijdt een soort gondel over het meer
terwijl de boeg het licht van de lampion
op de voorsteven reeds aan scherven
breekt.
Later, wanneer men met de laatste
pont naar de overkant gaat, bemerkt
men pas hoe volmaakt deze dag geweest
is: men is doordrenkt van een vreemde
suizende stilte, een eindeloze zuiverende
rust, weilke slechts de edehveissplukkers
hoog uit de eenzaamheid van een bijna
onbereikbare Alpenweide meebrengen,
of waarvan zij kunnen vertellen, die
een dag lang langs de oevers van de
meren in het Salzkammergut hebben
gelopen.
J. W. HOFWIJK
brengen van evenwicht tussen goederen
en diensten. Het is van vitaal belang,
dat door internationaal overleg met
succes pogingen in het werk worden ge
steld ter verkrijging van een grotere
mate van stabiliteit wat de prijzen voor
grondstoffen betreft. De uitvoercam-
pagne moet worden voortgezet
Wat de voorgestelde uitbreiding der in
dustrie met 25 pet betreft, wordt ver
klaard. dat een uitbreiding van dergelijke
omvang binnen het vermogen van het ge
hele Europese bedrijfsleven ligt door een
doelmatig verbruik van de hulpbronnen.
De ledenlanden zijn er alleen in de laatste
drie jaar reeds in geslaagd de productie
met 25 pet te verhogen. -
Aanvankelijk zal In vele landen de
stijging van de productie grotendeels be
stemd zijn voor uitbreiding van de
defensie, alsmede ter uitbreiding van de
uitvoer, doch geleidelijk zal een groeiend
overschot beschikbaar komen ter ver
groting vaat het aanbod van Verbruiks-
goederen, voor het bonwen van meer
huizen en ter vergroting van de bijdrage
van de Europese industriële landen tot de
uitrusting van economisch nóg niet ont
wikkelde landen en gebieden.
De voorzitter van de O.E.E.S., de Neder
landse minister van Buitenlandse Zaken,
mr Stikker verklaarde tegenover verslag
gevers, dat in de drie jaar vam Europese
economische samenwerking meer was be
reikt dan men had kunmen verwachten.
De industriële productie was sinds 1947
met 45 pet vermeerderd en de agrarische
productie met 25 pet. Hierdoor was de
uitvoer met 91 pet gestegen. Het dollar-
tekort was van acht milliard in 1947 tot
een milliard in 1951 teruggelopen. De
minister sprak persberichten tegen, als
zouden de ministers gesproken hebben
over de gevolgen van een mogelijke ver
mindering van de Marshall-hulp.
Op het program van de bijzondere ge
zant van president Truman, Harriman, van
heden staat: aankomst op het vliegveld
van Keulen. Naar verwacht werd, zou
Harriman daarna te Bonn een onderhoud
hebben met de Amerikaanse hoge commis
saris McCloy, evenals met de geallieerde
hoge commissie. Hedenmiddag zóu Harri
man Bonn Weer verlaten1.:
De Federal Reserve Board heeft Maan
dag bekend gemaakt, dat de Amerikaanse
industriële productie in Juli het laagste
punt sedert 10 maanden heeft bereikt en
dat naar het schijnt er deze maand slechts
een kleine verbetering Intreedt.
Volgens de Board is de vermindering
der aankopen door de consumenten van
grote invloed bij deze productieverminde
ring. Daar de kleinhandel minder goede
ren verkocht en de voorraden zich op
hoopten, hebben de fabrieken de produc
tie verminderd om zich aan de vermin
derde verkopen aan te passen.
Volgens het overeenkomstig het seizoen
aangepaste indexcijfer voor de industriële
productie van de Board bedroeg de pro
ductie in Juli 213 pet van het gemiddelde
voor 1935/39. Het indexcijfer voor Juni
Was 222. Volgens voorlopige aanwijzingen
zal de productie ln Augustus iets groter
zijn dan ln Juli, maar iets kleiner dan
In da eerst# tea maanden van 1950.
De Amerikaanse ambassadeur in Perzië,
dr Henry Grady, heeft heden Donderdag
een bezoek gebracht aan premier Mo
hammed Mossadeq, teneinde te trachten
een nieuwe basis voor voortzetting van
de oliebesprekingen met Engeland te vin-
den.
Na het onderhoud, dat veertig minuten
duurde, verklaarde Grady: „Er zijn geen
nieuwe ontwikkelingen. Het schijnt, dat
het oliegeschil nog in precies hetzelfde
stadium verkeert als tevoren".
Te Teheran wordt vernomen, dat de
Brise ambassadeur, Sir Francis Shepherd,
Woensdag een geheim bezoek aan Mos
sadeq heeft gebracht.
Ter verkrijging van extra-toeristen
deviezen bjj gebruik van een auto of
motor, gold tot dusverre de voorwaarde,
dat de aanvrager eigenaar vam het motor
rijtuig moest zjjn. Daar deze bepaling in
de practjjk tot moeilijkheden en teleur
stelling aanleiding gaf. is thans op aan
dringen van de A.N.W.B. tot wijziging be
sloten. Extra-deviezen zullen voortaan
verstrekt worden aan de reiziger op wiens
naam het grensdocument is gesteld. Een
soepeler regeling is daarmede verkregen.
Indieh het grensdocument niet ten name
van een persoon is gesteld, hetgeen o.a.
het geval is met het nationaliteitsbewijs
dat voor een reis naar België Immers
voldoende is zal men een wegenbelas-
tlngkaart dienen te overleggen, die wel
op naam is gesteld.
Extra-deviezen voor gebruik van een
motorrijtuig worden verstrekt ten be
hoeve van reizen naar alle landen, waar
voor ook toeristendeviezen verkrijgbaar
zijn, aldus de A.N.W.B.
Voor een auto kan maximaal 200 per
Jaar extra worden opgenomen, voor een
motorrijwiel 50. Voor bromfietsen wor
den geen extra-deviezen verstrekt.
Het hevig onweer dat tegen de middag
over ons land trok, heeft een ware ravage
aangericht in Wijdewormer. Hier worden
morgen driedaagse feesten geopend ter
viering van het 325-jarig bestaan van het
waterschap „De Wijde Wormer". Voor
deze gelegenheid zal een kermis gehouden
worden, waarvoor op het feestterrein, be
halve de tenten voor de kermis, ook een
grote feesttent van 13 bij 35 meter opge
steld wa3. Vanmorgen brak boven Wijde
wormer een noodweer los met hevig on
weer, slagregens en hevige windstoten,
die de feesttent, een vijfmaster, geheel op
namen en ondersteboven sloegen. In da
tent waren volwassenen en kinderen bezig
de laatste hand aan de installatie te
leggen. Gelukkig konden allen ongedeerd
onder de tent uitkruipen.
Kermistenten werden in sloten geblazen
en een tent, die vastgemaakt stond aan
een ijzeren en stenen hekwerk, werd met
hekwerk en al de lucht in geslingerd.
Voorts werden veie bomen ontworteld. Op
het kermisterrein heerste even 'n paniek
stemming. Men is met man en macht
bezig de schade, die aanzienlijk is, te her
stellen en hoopt de feestelijkheden mor
gen toch doorgang te kunnen doen vinden.
Groote Beer. Amsterdam naai- Australië,
passeerde 29 Augustus Curacao.
Willem Buys, Djakarta naar Rotterdam,
passeerde 30 Augustus (4 uur) Guardafui.
Zuiderkruis, Amsterdam naar Nieuw Zee
land, 98 Augustus, op 300 mijl NO. van Taytg
(Azoren.)
