Behartigenswaardige wenken van
Staatssecretaris
Eerste programma voldeed best
v
„Tante Pietje'* werd van haar
duitjes beroofd
Go
+-■
Politieke voetangel en
klem
Inschakeling van West-Duitsland
stuit op bezwaren
Diplomatiek overleg over het
oliegeschil
TOVERSPIEGEL
op
Churchill
Labour
NG
Visie op televisie
.spreektvan zware
verantwoordelijkheid
r
Ik zie... ik zie... „niets'"
Woensdag 3 October, 1951
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Nu tóch een Rus
J-
W erelddierendag
Net op tijd
"N
J
Neef en nicht vormden een complot
LAGEN
Vraag Maria's hulp
tegen de dreigende
bloedige conflicten.
Geallieerde voorstellen gaan Bonn
niet ver genoeg
V»N. willen bemiddelende rol spelen
Merkwaardige feiten bij de rode partijen
Twee gevallen van
typhus in Dokkum
Sigaretten met toeslag
in café's
WEERBERICHT
"N
t
(Van onze speciale verslaggevers)
Nederland heeft zijn plaats ingenomen in de rij van televisie-landen. Gisteravond was het dan
eindelijk zo ver, dat de eerste officiële uitzending zij het nog met een experimenteel karakter,
kon beginnen. Dit historische gebeuren is overal in het land met grote belangstelling gevolgd.
Uit tal van plaatsen ontvingen wij enthousiaste reacties en de conclusie is dan ook wel gewettigd
dat de televisie in ons land 'n mooie toekomst tegemoet gaat, als en hierop werd gisteravond
door verscheidene vooraanstaande personen nadrukkelijk gewezen de leiding haar taak en
plicht kent en verantwoorde programma's brengt, die de cultuur bevorderen.
Over de ontvangst had men bijna nergens te klagen. Steeds weer luidden de berichten: beeld en
geluid waren prima. Een Haagse radiohandelaar vatte aldus zijn indrukken samen: „Het beeld
was ragfijn, het leek wel een film en het geluid klonk veel voller en minder mechanisch dan de
tonnen uit een radio Elet Noorden van het land vond de ontvangst matig: geluid 100 procent
beeld 60 procent. In t Zuiden daarentegen bleef ook het beeld gedurende de gehele uitzending
goed. Verkeersopstoppingen kenmerkten het begin van de televisie in de hoofdstad. Elders
waren het volgepropte cafe s, familiereünies en drukte voor radiozaken, die een bewijs waren
van de overgrote belangstelling.
Televisie moet goed worden
gebruikt
,Me
i H
5?
99
BURGERZIN EN W ONINGEN
De weerverwachting, geldig van heden- tot
morgenavond, luidt:
In de nacht en ochtend hier en daar mist,
overigens droog en overdag op de meeste plaat
sen zonnig weer. Weinig verandering ln tempe
ratuur. Matige tot zwakke Oostelijke wind.
Donderdag 4 October: Zon op 6.44 uur, onder
18.13 uur; Maan op 11.26 uur, onder 19.02 uur.
NIEUWE
te-
HIEDAMSCHE COU
TELEVISIE STARTTE GOED
De eerste uitzending, waarvan o.a. ge-
tuige waren de viee-premier, minister F.
Teuiings en voorts de ministers H. Mul-
derije en F. Rutten, alsmede ir Damme,
oud-directeur-generaal van de P.T.T., de
directeur van de P.T.T. ir L. Neher, mr
Spitzen, secretaris-generaal van Verkeer
en Waterstaat, ir Otten en ir Philips van
de Philipsindustrie te Eindhoven en tal
van bekende figuren uit de radiowereld,
werd ingeleid door de staatssecretaris mr
-T. Cals. Het gezelschap kwam bijeen in
hotel „De Rozenboom" in Bussum om de
uitzendingen die in de nabijgelegen
studio, in 't Irenegebouw, gegeven wer
den, te horen en te zien.
Heel wat proefzendingen zijn aan
deze eerste uitzending voorafgegaan.
En tot onze verrassing vernamen we,
dat de televisie in haar primitieve vorm
geen uitvinding van de laatste jaren is.
Reeds in 1884 kwam een jong Russisch
ingenieur in Berlijn, Paul Nikoff, op de
gedachte dat het mogelijk moest zijn
beelden over te brengen. Deze wetens
waardigheid deelde prof. N. O. Hal-
bertsma mede in een populair praatje
over „De leek en de lelt visie'', waarin
hij een tip van de sluier oplichtte, die
het technische wonder, dat televisie
heet, voor de man in de huiskamer
bedekt.
Precies om kwart over acht verscheen
op het schermpje van de talrijke tele
visietoestellen en de beeldschermen die
voor de genodigden stonden opgesteld,
de charmante verschijning van de om-
roepster, Jeanne de Roos. Met een hel
dere stem kondigde zij mr Cals aan die
spoedig daarna, gemakkelijk gezeten ln
een clubfauteuil, tot de toeschouwers het
woord richtte.
Z.Exc. zei met enige schroom de huis
kamers binnen te komen en sprak er zijn
vreugde over uit, dat de vele moeilijk
heden eindelijk overwonnen waren. Spr.
Dat de internationale beweging
voor dierenbescherming reeds ja
ren geleden 4 Octoiber. de feestdag
van St. Franciscus van Assisië. tot
were'd-dierendag proclameerde,
heeft in 't bijzonder ons, katholie
ken, iets te zeggen.
Als reactie op overdreven die-
renvertroeteling. die soms het ka
rakter van iets ziekelijks kan aan
nemen. bestaat er in onze kringen
wel eens een neiging om dieren
bescherming te vereenzelvigen met
dierenvergoding. Dis is volkomen
onjuist.
In St. Franciscus was bijzonder
levendig het christelijke besef, dat
de dieren onze mede-chepselen zijn,
evenals wij mis uit Gods hand
voortgekomen. Dat God derhalve
het gebruik van die schepselen
door de mens aan de door Hem
gestelde normen van redelijkheid
en menselijkheid heeft onderwor
pen. ligt voor de hand, maar wordt
helaas maar al te vaak vergeten
door- de velen, die dieren doelloos
kwellen, dus mishandelen.
Zij worden door God Zelf in de
H Schrift gebrandmerkt als god-
delozen met de woorden: De^recht
vaardige erbarmt zjch over zijn
vee: het hart van de goddeloze is
vol wreedheid".
Wie op juiste wijze dierenbe
scherming toepast, handelt dus
naar Gods wil.
Nog geen tien minuten voor de
eerste uitzending begon, ontstond
een defect in de waterkoeling van
de kwikverlichting. Met een luide
knal sprong een der lampen uit
elkaar en bij stromen vloeide het
water naar beneden, juist in de
speelhoek waar even later prof.
Halbertsma zijn causerie zou
houden. Met inspanning van alle
krachten slaagden de technici erin
het euvel in recordtijd te herstellen
en vlak voor de uitzending begon
konden de trapleren, waarop zij
hun werk hadden gedaan, worden
weggesjouwd en functionneerde de
kwikverlichting weer normaal. Net
op tijd.
zag m de televisie grote wetenschappe
lijke en economische belangen en hoopte
dat er van een nieuwe over-winning op
de geest sprake zou zijn.
„We leven", aldus mr als, „in een
mechsuiische tijd en het leven van elke
dag wordt steeds meer beheerst door de
techniek. Ook de vrjje-tijdsbesteding en
de massa-recreatie belagen de menselijke
persoonlijkheid, waardoor het gevaar be
staat van grauwe vervlakking en passi
viteit. We moeten deze dreiging onder
kennen. De televisie mag nooit het einde
van de cultuur betekenen en de techniek
moet doel en niet middel zijn, waardoor
men de cultuur tot ons brengt. Van de
televisie kan een grote invloed uitgaan
op de culturele vorming, het onderwijs
en de volksontwikkeling. De regering is
zich bewust van haar grote verantwoor
delijkheid, dat van de televisie goed ge
bruik gemaakt wordt". Mr Cals eindigde
met de wens dat onder Gods onmisbare
zegen door de televisie de cultuur in
Nederland bevorderd mag worden.
Hij verzocht hierna prof. J. B. Kors
O.P.. voorzitter van de Ned. Televisie-
Stichting, om naast hem plaats te nemen
en de toeschouwers eveneens toe te spre
ken. Prof. Kors dankte mr Cals voor zijn
rede en sprak zijn vertrouwen ook voor
de toekomst uit op de steun van de
regering. „Nog zijn niet alle vragen
tussen de Televisie-Stichting en de rege
ring opgelost", zo zei hij. Vervolgens
dankte spreker de twee partners: de
P.T.T. en het Philipsbedrijf, die met de
omroepverenigingen de eerste Televisie
Stichting vormen en riep tenslotte ae
clementie in van de toeschouwers, omdat
dit het begin van een oefenperiode is.
Een verrassing was daarna van een
plaat af de stem te horen van Sir Wil
liam Haiiey, directeur-generaal van de
B.B.C., die zijn beste wensen voor het
welslagen van de Ned. televisie uitsprak.
Ook sir Hailey sprak van een historisch
moment en duidde op de grote verant-
Een scène uit. het eerste televisiespel, dat. gisteravond op het scherm, van
de Nederlandse ontvangers verscheen. Ank van der Moer en Johati de
Meester worden door de camera s op de „korrel" genomen in de televisie
studio te Bussum. Bij de uiterst linkse camera staat Albert van Dalsum
geïnteresseerd toe te kijken. De kleine Louis Bouwmeester, met wie hij
straks „voor het voetlichtmoet, zit aan zijn voeten.
woording by de ontwikkeling van de
televisie.
DenemuNen startte ook
Denemarken is gelijk met Nederland
gestart en een filmpje gaf vervolgens
een indruk van de Deense studio, die de
kleinste van de wereld is. Ook Denemar
ken zendt drie uur per week uit -doch
de zenduren zijn verdeeld over drie da
gen. Daarna draaide een Nederlands
filmpje over de klokkengieterij in Hei-
ligerlee.
Interessant was de uiteenzetting van
prof. Halbertsma die begon met te wij
zen op het televisie-ontvangtoestel dat
het menselijk oog is. In 1925 verzorgde
de Engelsman Beeren in Londen de
eerste televisie-uitzending. Sarikin
slaagde er eerst in door toepassing van
electronenbuizen, waarbij de iconoscoop
het beeld punt voor punt aftast, een
uitzending behoorlijk te doen slagen.
huidige televisie-uitzending wor-
den miliioer. signaaltjes overge
bracht. Intussen worden het beeld en
het geluid via een korte golfzender
naar Lopik overgebracht, vanwaar ze
in een straal Van 70 km met een ge
wone antenne ontvangen kunnen wor
den.
De uizending werd besloten met een
spel „De 1 overspiegel", dat door samen
werking van Peter Koen, Willy van He-
mert en Lverf. Werkman tot stand kwam.
De regie voerde Ad. Hooykaas. Tot de
executanten behoorde o.m. Ank van der
Moer, Albert van Dalsum, Johan de
Meester, en de U-jarige Louis Bouw
meester. Het was een amusant en gees
tig spel, dat na esn beeld uit het verle
den o.a. een prognose gaf van de toe
komst waarin We de straaljager een ver
ouderd verkeersmiddel zullen gaan noe
men. De laatste ogenblikken trad er een
technische storing op. die na enkele mi
nuten echter was verholpen.
Na afloop van de uitzending in hotel
de „Rozenboom", hebben wij enige voor
aanstaande personen naar hun mening
gevraagd. De vice-premier, minister Teu
iings, zeide ons dat het hem zeer goed
bevallen wns. Hij had nu voor het eerst
een televisie-uitzending gezien en was er
zeer voor geïnteresseerd. Ir Ötten, voor
zitter van het presidium van de raad
van beheer van Philips, was tevreden
doch wees er op dat men niet te veel
eisend moet zijn en de technische storing
was daarvoor zeker een vingerwijzing.
Ir Damme, oud-directeur-generaal van
de PTT, vond het programma beter dan
menig buitenlands programma. Ook hij
was tevreden over het resultaat, welke
mening gedeeld werd door prof. Gerbran.
dy, oud-minister, lid van de Radioraad
en lid van het bestuur van Nozema.
D« heer Vogt, directeur van de AVRO,
gaf als zijn oord ,-i h "senaen, dat het
beter was uitgevallen dan hij gehoopt
had. Het was hem hard meegevallen. Al
len, die hi de sfeer van voorbereiding ge
leefd hebben en de premièrekoorts ken
nen, dachten: „Laten wij er het beste
van hopen". Het is een pak van mijn
hart, dat het zo gegaan is", aldus de heer
Vogt. Het aantal teïevisie-toestellen
schatte de heer Vogt op 2.000, zodat we
het aantal van hen die de televisie gis
teravond hebben kunnen zien, veilig op
meer dan 10.000 kunnen schatten.
Mr A. B. Roosjes, voorzitter van de
NCRV, was het eveneens meegevallen.
Hij bracht naar voren, dat uit het ge-
bodene de grote verantwoording kon blij
ken voor de komende programma's. En
nu, aldus mr Roosjes, zullen de radiohan-
délaren 't wel druk krijgen met de ver
koop van televisie-toestellen.
Vooral de jeugd maakte gebruik van het buitenkansje, dat haar gisteravond geboden werd om gratis naar d>
eerste officiële televisie-uitzending te kijken voor tal van zaken, die een toestel in de etalage hadden gezet. Rechts
drukte voor een zaak. Links: een kijkje in de huiskamer van een televisie-amateur, die zijn experimenten
gisteravond eindelijk beloond zag.
(Van onze correspondent)
„Tante Pietje zat behoorlijk in haar contanten! Dat wist niet alleen de
familie W. uit Groesbeek bij wie deze dame vaak vertoefde, maar dat was
vrijwel aan alle zelfkanters uit de streek ten Oosten van Nijmegen bekend.
En het was dus helemaal niet te verwonderen, dat de familie W. meende
te moeten ingrijpen, toen een amoureuze jongeling, die het meer te doen
was om de pecunia dan om de amor, tante Pietje het hof begon te maken.
Neef Gerrit schafte raad en die raad was werkelijk radicaal. In overleg
met zijn nichtje besloot hij bij het eerstvolgende bezoek van de oude dame
aan de familie W. handelend op te treden en wel de dame te beroven van
haar tas met juwelen en bankbiljetten, die zij steeds op iedere visite met
zich droeg.
s
Die eerstvolgende visite was op 23
Januari van dit jaar en het geschiedde
bij die gelegenheid zoals nicht en neef
hadden afgesproken. Omstreeks half 12
die avond verliet tantje Pietje, com
pleet met tas, aan de arm van het nichtje,
dat haar wel even zou wegbrengen, de
woning van de familie W. Neef Gerrit
had zich intussen verdekt opgesteld langs
de route, die het tweetal moest volgen en
toen dan ook het beslissende moment
wa« aangebroken, sprong hij te voor
schijn uit zijn schuilplaats, ontfutselde
tante haar tas en nam de benen. Nichtje
zakte in elkaar, zoals was afgesproken en
tante jammerde alsmaar over haar ver
dwenen duiten.
De oude dame liet het daarbij echter
niet. maar stelde vrij snel de politie in
kennis van deze brutale straatroof, met
gevolg, dat neef en nicht gepakt werden
en ook de moeder van het nichtje een
geduchte ondervraging onderging.
Voor de Arnhemse rechtbank, waar
voor deze zaak gisterenmorgen diende,
erkenden neef en nicht volmondig hun
schuld en ook de moeder zou dit mis
schien wel gedaan hebben, wanneer zij
niet juist voor haar verschijnen voor het
hekje van haar stokje was gegaan.
Roman-tragedie
In een scherp requisitoir hekelde de
Officier van Justitie, mr W. de Vries, de
brutaliteit van deze straat-rovers en
esite tegen neef Gerrit 12 maanden met
aftrek, waarvan 5 voorwaardelijk met 'n
proeftijd van 3 jaar, en tegen het nichtje.
kdat de inlichtingen verschafte en mede
werking verleende, 9 maanden, waarvan
4 voorwaardelijk met een proeftijd van 3
jaar. Tegen de moeder die een zwijggeld
accepteerde, kon de Officier om boven
vermelde redenen geen vordering instel-
len.
Mr Sassen noemde in zijn pleidooi deze
affaire een roman, die eigenlijk een tra
gedie is. Wij hebben hier te maken, aldus
pleiter, met mensen, die stammen uit dat
tvuisch Groe'toeekse milieu van psychisch
minder validen. In verband met de moge
lijkheid om G. W. nog voor de winter
aan de slag te krijgen verzocht spr. de
rechtbank de detentie van de verdachten
zo kort mogelijk te willen maken. Voor
de moeder vroeg mr Sassen een voor
waardelijke straf.
Uitspraak oVer 14 dagen.
De Amerikaanse delegatie bij de Ver.
Naties heeft gisteren andere delegaties
geraadpleegd over een compromis-oplos
sing voor het Perzische oliegeschil, welke
zou voorzien in bemiddeling, waarschijn
lijk door een door de Veiligheidsraad te
benoemen bemiddelaar De Amerikanen
«en in een debat over het conflict blijk-
De kleine Louis Bouwmeester sprak gis
teravond de overbekende woorden „Ik
zieik zie.... niets" op een historisch
en zeer uitgelezen moment. Historisch:
omdat de televisie ons gezichtsveld enorm
zal vergroten; uitgelezen: omdat tijdens
deze zinsnede de toeschouwers in de Von
delzaal van het I.C.C. te Amsterdam toen
ook werkelijk niets zagen en zich aan gis
singen omtrent herkomst en betekenis van
een mengelmoes van verwarrende licht
strepen overgaven. Voor de uitzending in
haar geheel kan men echter niets dan lof
hebben, de experimentele situatie waarin
men nog verkeert voor ogen houdend.
„De Toverspiegel" zelf mag als verma
nend en moraliserend beeldverhaal ge
slaagd heten, uit alles, spel, dictie en vlot
heid van bewegen, blijkt nog duidelijk
dat de regie van Erik de Vries voor een
volmaakt open en onbetreden terrein
staat. Het lage tempo dat door een starre
camera nog meer gedrukt wordt dient
gecompenseerd te worden door genuan
ceerde beeldovergang zodat vooral de mi
miek van de spelers en de vorm van'de
requisieten d_e aandacht kunnen opeisen
enerzijds en de charme van het gesproken
woord anderzijds. Het is immers de radio
die de televisie verzorgt en het woord en
de stem blijven de middelen waarmee men
onze huiskamer wil binnentreden, nu
vergezeld van een beeld, dat aan dit
woord onderdanig zij. Hieruit zal zich een
nieuwe kunst dienen te ontwikkelen die
met de „film-puur" en de „radio-puur"
niets uitstaande zal hebben. De televisie
kan slechts gebruik maken van de onme
telijke ervaring van deze twee.
Men staat echter aan het begin, waaruit
de weg zich vanzelf zal wijzen; een begin,
dat hoopvol „klinkt" en er weldadig „uit
ziet".
baar weinig heil, omdat Maandag in de
I Veiligheidsraad is gebleken, dat geen
minimum van zeven raadsleden de Britse
i resolutie zou willen steunen. Men gelooft,
dat Perzië en Engeland gemakkelijker
via bemiddeling door de V. N. tot over
eenstemming zuilen komen, daar het aan
vaarden van een compromis-oplossing
voor hen dan geen verlies van gezag zou
inhouden.
In kringen der V. N. wordt niet-officieel
gesproken over een plan om de raffina
derij der „Anglo-Iranian" te Abadan on
der Perzische controle te plaatsen, doch
haar in bedrijf te doen houden door Britse
technici, die onder leiding van een neu
trale directeur zouden komen te staan.
Men verwacht in de komende dagen nog
geen concrete bemiddelingsvoorstellen,
daar de Amerikaanse delegatie eerst
nieuwe besprekingen met Perzische ver
tegenwoordigers wil voeren, alvorens zich
te binden aan éen of ander plan. Wellicht
wacht men ap de komst van Mossadeq, de
Perzische eerste minister, die waarschijn
lijk a.s. Zaterdag of Zondag per vliegtuig
uit Teharan naar New-York zal vertrek
ken.
Voor zjjn vertrek zal Mossadeq een
rede in het parlement houden. Zoals ge
meld heeft de oppositie zich thans achter
hem geschaard. Zelfs zijn grootste tegen
stander, Ali S.joestari heeft gisteren als
laatste verklaard, dat hij het beleid van
de regering zal steunen.
Bij een onderhoud tussen Mossadeq en
de Russische ambassadeur te Teheran
over de cicaringovereenkomst tussen Per
zië en de Sovjet-Unie, zou de premier de
Russische ambassadeur hebben bedankt
voor de houding van Rusland in de Vei
ligheidsraad.
ïn geallieerde kringen te Bonn wordt
verk'aard, dat het overleg tussen de Hoge
Commissie en bondskanselier dr Aden-
auer over het herstel der Westduitse
sonvereiniteit en over de militaire in-
j schakeling van West-Duitsland in de At
lantische gemeenschap langduriger en
moeilijker zal zijn dan aanvankelijk was
voorzien.
Maandag had het tweede onderhoud
plaats. Het zal niet, zeals in de bedoeling
heeft gelegen, direct gevolgd worden door
besprekingen der deskundigen. Heden
zal opnieuw een bespreking van de
algemene grondslagen der nieuwe ver
houding plaats vinden Dit zal de derde
bespreking zijn sedert de hoge commis
sarissen uit Washington zijn terugge
keerd.
Het heeft aan Duitse zijde teleurstel
ling gewekt, dat de gealliëerden besloten
hebben op bepaalde punten het heft in
handen te houden. Zo willen zij het
algemene voorbehoud gemaakt zien. dat.
indien binnen- of buitenlandse factoren
het nodig zouden maken, de uitoefening
van de souvereiniteitsrechten weer aan
hen komt.
Voorts willen de geallieerden voort
zetting van het werk van het bestaande
militaire veiligheidsbureau door recht
streeks onder de raad van ambassadeurs
staande controlecommissies. Deze zou
den er op hebben toe te zien, dat de
Duitsers geen zware wapens, geen
atoomenergie, geen militaire vliegtuigen
en geen oorlogsschepen produceren. Dit
betekent, naar de mening der Duitse
regering, een te vergaande beperking
van de aan Duitsland beloofde souverei-
niteit.
De Duitse regering zou, zo meent zij,
zich bij verdrag kunnen verplichten zelf
de contróle uit te oefenen.
De Duitsers hebben zich voorts teleur
gesteld getoond over de weigering der
geallieerden Duitsland een verdedigings
verdrag aan te bieden in ruil voor de
geldende algemene garantie-verklaring.
Tenslotte schijnt dr Adenauer zich ge
keerd te hebben tegen een verhoging van
de verdedigingskosten boven het peil der
huidige bezettingskosten. Deze verhoging
zou naar geallieerde opvatting een logisch
gevolg zijn van de opstelling van Duitse
eenheden en niet onbillijk in verhouding
tot hetgeen andere landen aan lasten
dragen. De Duitse regering schijnt daar
tegenover het standpunt in te nemen
dat de huidige bezettingskosten reeds dé
financiële draagkracht overschrijden,
hetgeen door geallieerde deskundigen
steeds bestreden is.
Politieke waarnemers te Bonn menen,
dat de Duitse opvatting mede beïnvloed
is door de onzekerheid als gevolg van de
actie der Sovjet-Unie voor een herstel
der Duitse eenheid.
Velen zjjn van oordeel, dat zo lang deze
onzekerheid voortduurt, een vertraging
in de onderhandelingen tussen dr Ade
nauer en de Hoge Commissie in het bij
zonder de Britse en Franse partners niet
onwelkom zou z\jn.
ln Dokkum is bij twee vrouwen, van
wie de een dc andere heeft verpleegd,
typhus geconstateerd. De patiënten zjjii
naar de barak voor besmettelijke ziekten
te Leeuwarden overgebracht.
Winston Churchill, de leider van de
Britse conservatieven, heeft Dinsdag te
Liverpool zjjn eerste verkiezingsrede ge
houden. Hfl deed een felle aanval op de
houding van de regering t.a.v. de Perzi
sche ollekwestie en sprak de beschuldi
ging uit. dat de regering door haar be
sluit om de Britse technici uit Abadan
terug te trekken de plechtige beloften,
die zij het parlement begin Augustus
gedaan had, gebroken had.
Churchill zeide, zich geen enkel geval
te kunnen herinneren, waarin staatslieden
hun woord „op een dergelijke lompe
manier" hadden gebroken, zonder ook
maar een poging te doen om hun handel
wijze te rechtvaardigen. „Wij zijn van
het slagveld gevlucht, nog voor de onder
handelingen afgesloten waren. Mossadeq
heeft een grote overwinning behaald ook
al zal deze nadelige gevolgeq voor hel
Perzische volk hebben. De conservatieven
wijzen elke verantwoordelijkheid voor het
gebeurde af".
Ook sprak Churchill over de afschaffing
door de socialisten van de katoenmarkt te
Livtrpool. ,Wij zullen er naar streven
haar opnieuw te openen, doch ook hier
blijkt, dat het moeilijker is iets te ver
wezenlijken dan iets af te breken. De
katoenmarkt te Liverpool was een wereld
markt en na haar afschaffing zijn wij
door andere landen overvleugeld. Wij
zullen alles doen om dit te herstellen".
Applaus van de Liverpoolse zakenlieden.
Tenslotte verklaarde Churchill, dat
Aroqt-Hetttannlë „een periode van grote
stabiliteit door een regering met brede
basis nodig heeft". Om alle misverstand te
voorkomen, heeft het bestuur van de con
servatieve partij ijlings laten weten dat
de spreker niet heeft willen zeggen, dat
hij eventueel voornemens is een coalitie
regering te vormen. Evenmin denkt
Churchill aan een bestand tussen de par
tijen. Mogelijk zou hij wel een neutraal
persoon eventueel zelfs een liberaal
verzoeken deel te nemen aan 'n regering
waarvan hij de leiding zou hebben.
Bevan favoriet
Het labourcongres te Scarborough heeft
gisteren de leden benoemd van een af
deling van de verkiezingscommissie van
het hoofdbestuur. Vier van de zeven be
stuurszetels werden door aanhangers van
de links-socialistische groep van Bevan
gewonnen. Bevan behaalde met 850.000
het grootste aantal stemmen, hetgeen in
deze afdeling geen verrassing was. Wel
was het opvallend, dat de drie regerings
gezinde labourieden dit jaar allen minder
stemmen kregen dan verleden jaar. De j
betrokken afdeling vertegenwoordigt nog
geen zesde van de ongeveer zes millioen
'eden.
De Engelse communistische partij, die
voor de komende verkiezingen aanvanke
lijk 25 candidaten zou stellen, heeft dit
aantal tot 10 beperkt. Bij de vorige ver
kiezingen in Februari 1950 hadden de
communisten honderd candidaten. Zij ver
loren toen de beide zetels, die zij in 1945
verwierven en waren honderden ponden
aan waarborgsommen kwijt.
Naar aanleiding van ons artikel over
woningbouw en de oproep om een mening
j bekend te maken, zond een abonné on.-»
een uitvoerig schrijven, waarvan we de
inhoud hieronder in grote trekken zullen
publiceren.
De man, vader van een zeer groot gezin,
bewoont een na-oorlogshuis natuurlijk
door gezinsvermeerdering uit zijn oude
woning uitgegroeid dat een huur doet
van 14,60 per week ofwel 63,25 per
maand. Een dergelijk bedrag is inder
daad geen huur meer, die door 'n arbeider
met niet-verdienende kinderen is op te
brengen.
De man is dan ook in aansluiting op
ons artikel van mening, dat de burgeré
gelijke rechten en gelijke lasten moeten
dragen, daar nu de een hoge huur moet
betalen voor een nieuw huis en de ander
een goedkope woning heeft'van voor 1940.
De briefschrijver merkt dan verder op:
Ondergetekende heeft van 1943 tol
1951 met een huurmachtiging gelopen
en kon geen grote woning voor zijn
gezin krijgen ondanks het feit, dat hij
mensen wist die een woning met 7
kamers bewoonden met zegge twee
personen.
Ondanks dat de woning veel te grou'
was gingen zij er niet uit. want een
kleine nieuwe woning was duurder.
Woningnood speelt geen rol voor deze
mensen. Burgerzin kennen ze niet; al
leen het egoïsme en de overheid kweek:
dit- aan door de eer. 100 pet te laten
betalen en ds ander 15 pet.
Als de huren van de oude woningen
met hetzelfde percentage werden ver
hoogd als de nieuwe en de hogere op
brengst van de oude in een verevenings-
fonds werd gestort om de huren van
nieuwbouw te subsidiëren, dan zouden
er heel wat grote oude woningen vrij
komen van mensen, die een veel te
grote woning bewonen en dan voor
hetzelfde geld liever in een kleine
nieuwe woning zouden trekken. Dat de
mensen die gepensionneerd zijn en zii
die van sociale bijstand leven, uit dit
vereveningsfonds een toelage krijgen,
kan geen bezwaar zijn. Zij zullen aller
eerst naar kleinere woningen uitzien,
omdat een grote woning veel meer in
onderhoud kost.
Als dan de overheid ook eens meer
medewerking verleende aan het particu
lier initiatief dan zouden er duizenden
woningen gebouwd worden, waarvoor
het geld reeds lang beschikbaar is; hier
worden de Bouwspaarkassen bedoeld.
Er is on er wordt nog steeds geadvi
seerd, dat de mensen moeten sparen
Persoonlijk spaarde ondergetekende 10
jaar voor een eigen woning, het bouw
kapitaal was toegezegd en hij vocht 3
jaar lang om een stukje grond, om er
zijn huis op te laten zetten.
De financieringsregeling voor particu
liere woningbouw was tot stand ge
komen, waardoor de bezwaren van
hogere stichtingskosten werden wegge
nomen, maar elke medewerking van de
gemeente ontbreekt om de liefhebbers
aan grond te helpen, totdat wij niet
langer meer konden sparen. Het resul
taat van 10 jaar sparen was 200 kwijt
aan diverse kosten de illusie van een
eigen huis om zelf het woningprobleem
op te lossen in rook vervlogen en nu
een woning van de Gem. Woningstich
ting voor 14 60 per week en over
15 jaar (de tijd waarin het eigen huis
zou zijn afgelost) is er nog niet één
steen van ons.
Duizenden bouwkasspaarders delen
ons lot en nog meer komen er aan de
beurt om lotgenoten te worden, allen
mensen met spaarzin en een vaste wil
om iets te bereiken.
De bouwkasseu stellen alle pogingen
in het werk om aan grond te komen,
maar ondanks dat zij uit naam van
enige duizenden spaarders komen, is
het resultaat nihil.
Als de grote gemeenten, waar de
woningnood toch wel het hoogst is,
hieraan geen medewerking verlenen,
kan er toch niet gezegd worden dat al
het mogelijke wordt gedaan om dit
probleem op te lossen.
Ik heb gevochten en heb verloren. Moge
dit schrijven er toe bijdragen om voor
velen uitkomst te brengen.
Ook uit dit schrijven blijkt, dat op
andere leest en bij een betere alsmede
eerlijker lastenverdeling nog veel zou zijn
te bereiken. Met ,,wel wel" en ,,'t is toch
eigenlijk wat" achter een eigen, goedkope
deur worden geen mensen in nood gered.
't Is meer gebeurd, dat eerst eer, revo
lutie mensen tot daden kon brengen. Doch
of in dit geval van nog net op tijd ge
sproken zou kunnen worden, betwijfelen
we ten sterkste.
HENK VAN DER MAZE.
Van de zijde van Bedrijfshoreca wordt
ons medegedeeld dat besprekingen worden
gevoerd over de gedachte of sigaretten in
café's een kwartje duurder kunnen worden
verkocht De bedoeling is om de grotere
opbrengst ten goede te doen komen aan
bet Nederlandse Rode Kruis.
Be besprekingen hieromtrent bevinden
zich in een zeer voorlopig stadinm. Boven
dien is het, zo deelt men ons verder van
de zijde van Bedrijfshoreca mede, de vraag
of deze gedachte technisch uitvoerbaar is