zee is
(„Groen") Groenland verloor
een reputatie
22.000 mensen spoedig op
eigen benen
Mond- en klauwzeer in ons land
tl
G
S,
Welkom verjaardagsgeschenk
Na Schiphol nu ook radar ii
IJmuiden
Film en internationale politiek
Ver. Staten zullen minder vlees
exporteren
ABDIJSIROOP
TOURWAGENONDERNEMERS
BERAADDEN ZICH
f
ONG
B'
m
V)
j Onafzienbare ijsvelden enbloemen
NET 'N KUCHJE
LAGEN
r
J
Nederland paraat niet entstof
Het ijs trekt zich terug
Saneringsvraagstuk en internationale
autobusdiensten
TOP
PRESTATIES
van ESDERS!
Vervoer der KLM ont
wikkelt zich gunstig
Beste stuurlui staan niet aan ival
r»»> ÖfV
Waar wij voor
bidden
WOENSDAG 31 OCTOBER 1951
PAGINA
Dezer dagen verbreidde de radio een interessant bericht. Franse
geologen hadden ontdekt, dat Groenland, het grootste eiland ter
wereld, niet uit één, groot stuk land bestaat, maar uit verschillende
eilanden. Door dieptepeilingen hebben ze kunnen vaststellen, dat
er zich dwars door wat met Groenland wordt aangeduid, diepe water
wegen slingeren. Hun bevindingen bevestigen een onder de Eskimo's
verbreide legende, dat dwars door Groenland een grote fjord loopt,
die in lang voorbije tijden bevaren kon worden. Indien men ook op
andere wijze tot bevestiging van dit interessante feit zal komen, is
Groenland het grootste-eiland-ter-wereld af. Australië is groter, maar
het wordt als een apart continent beschouwd.
85 pet ijs
dat verwaarloosd wordt
beginnen soms ernstige
aandoeningen der lucht
wegen. Bestrijdt het
voortwoekeren van de
besmetting met de zui
verende. slijmoplossen-
de en geneeskrachtige
Eierdons, traan en garnalen
Bloemen
-
STANDBEELD VOOR
MGR NOLENS
GEEN STEKELS OPZETTEN
Bovenstaande
DAMESJAPON van zuiver
wollen kamgaren, in diverse
leuke ruitdessins 41.50
DAMESJAPONNEN
wol met rayon, in grote ver
scheidenheid van effen kleuren
met smaakvolle borduursels
14.25
in zuiver wol 27.75
COCKTAIL-JAPONNEN
zeer aparte modellen in
taft-moiré 24,95
Alleraardigste
COCKTAIL-BLOUSES
van taft-moiré 18.25
COCKTAIL.ROKKEN
16.75
Speciale aanbieding
DAMESMANTELS
pracht kwaliteit in bruin, groen,
bordeaux en blauw met ocelot-
bontgarnering,
in de maten 38-44 59.75
Unieke aanbieding
WINTERMANTELS
met biberette bontgarnering,
In grote maten 46-52
62.75
erkoqp van Jan. t.m. Sept.
met 26 pet gestegen
VRAGEN AAN DE MINISTER
OVER„VERRAAD TE
BOEDAPEST"
Duitse bezwaren tegen
„De Raad der Goden"
Nog geen blind-binnenloodsing
STATENWEG 184
WINKELSTAD-BLIJDORP
Thans ook:
PLEINWEG hoek Wolpheerttbocht
GESTRANDE KUSTVAARDER
GEBORGEN
Wolinvoer zou iets groter
Worden
RUPSEN VERWOESTTEN
GINKELSE BOSSEN
DE HUISVESTING VAN
SCHIPPERSKINDEREN
Wijziging subsidieregeling voor
gesteld
De
daar
een
„korenveld
voor Spitsbergen en Nova Zembla te
1 it het onderzoek der Franse geologen en de resultaten er van is neer
eens gebleken, dat onze aardbol nog vele geheimen herbergt. Dat het geheim
van Groenland thans ontsluierd is, kan men als een gevolg beschouwen van
de grote activiteit, welke ten aanzien van het Noordpoolgebied door de.
grote mogendheden tentoongespreid wordt. De Verenigde Staten hebben
op Groenland lucliibases gevestigd, die ze er trouwens reeds in de afgelopen
oorlog hadden. Sovjet-Rusland begint zich, naar uit recente berichten te
concluderen valt, steeds meer
interesseren.
In feite is Groenland bij liet N.
Atlantisch Pact aangesloten en dus
onze bondgenoot, zij liet dan als ove
rigens langzaam zelfstandig wor
dende kolonie van Denemarken. Het
is daarom, dat onze belangstelling
naar dit merkwaardige gebied uit
gaat. Ook al, omdat bet allengs zijn
aandeel krijgt in de gestadige kli
maatsverandering, welke over heel
de wereld valt waar te nemen en die
de geleerden voor de naaste toekomst
een warmer Europa doet voorspel
len. En wat Groenland betreft, daar
wordt al dertig jaar lang waargeno
men, dat ijs en sneeuw zich langzaam
naar het Noorden terugtrekken en
het klimaat zachter wordt.
In de tijd. dat Noormannen uit Noor
wegen, Denemarken en IJsland er neder
zettingen stichtten en er zioh in de late
Middeleeuwen een belangrijke kolonie
ontwikkelde, moei Groenland lang niet zo
onherbergzaam zijn geweest als heden ten
dage. Inmiddels, Groenlands onherberg
zaamheid valt eigenlijk wel mee. Op ver
schillende plaatsen strekken zich vlakten
en dalen uit, waar in de lente en zomers
bloeiende velden liggen en kleurige bloe
men bloeien.
Reeds enkele honderden jaren geleden
schreef een reiziger die Groenland be
zocht, dat het die naam gekregen had,
aangezien het er groener uitzag dan het
tamelijk barre IJsland. Maar als zeker
mag wel aangenomen worden, dat Groen
land indertijd zijn naam verkreeg, wijl
het toen werkelijk veel bewoonbaarder
en ..groener'1 was dan heden ten dage.
Vijf-en-tadhtig procent van het eiland
of liever, van de Groenland-eilanden,
zoals men misschien spoedig zal gaan
zeggen, is met een laag eeuwig ijs bedekt,
die hier en daar bijna twee duizend meter
dik is. Daarboven rijzen met sneeuw be
dekte. bergen uit. Geweldige gletschers
(Advertentie)
AKKER'S
-'s Werelds beste hoestsiroop -
dringen tot in de fjorden naar voren en
breken daar af, ijsbergen vormend al
kalvend, zoals men dit noemt die het
Noordelijke gedeelte van de Atlantische
Oceaan vaak zo gevaarlijk maakten, voor
dat radar en andere beveiligingsmethoden
waren uitgevonden.
Langs de fjorden aan de Zuidkust is de
grond hier en daar geschikt voor de
landbouw en veeteelt. Hier wonen vier
duizend Groenlanders, in tal van neder
zettingen verspreid, die de schapen hou
den. waarvan het vlees de bewoners van
de Westkust voeden moet.
De Groenlanders zijn van afkomst
Eskimo's. Maar reeds sinds de Vi
kingtijd hebben ze zich met Europe
anen vermengd. Immers, de kust
werd regelmatig door walvisvaarders
bezocht, toen er ook in de Noorde
lijke Poolzeeëii nog voldoende wal
vissen voorkwamen, om een lonende
vangst op te leveren. Eu de Denen,
die Groenland nu al reeds sinds
eeuwen administratreren, hebben
zich vaak met Eskimo's vermengd.
Hierdoor staart de Eskimo's van
Groenland geestelijk en maatschap
pelijk ze zijn door de Denen tot
bet Protestantisme gebracht veel
hoger dan de rest der Eskimo's, aan
wie ze evenwel na verwant zijn. Al
gemeen wordt aangenomen, dat de
Eskimo's van Groenland niet uit
Siberië zijn gekomen, maar uit het
uiterste Noorden van Canada en
Alaska.
De Canadese regering heeft in verband
hiermede zelfs de mogelijkheid over
wogen, de Groenlandse Eskimo's, die zich
in Canada zouden willen vestigen, niet
als immigranten te beschouwen, maar als
Canadezen, die naar hun land terugkeren.
Geen nomaden
De Eskimo's van Groenland zijn geen
nomaden en goede landbouwers en vee
fokkers. maar tevens uitstekende vak
lieden. Er verschijnt een blad in hun
eigen taal, dat „Atoeagagdioetit" heet en
waarvan het eerste nummer in 1869 ver
scheen. Het wordt door de Deense rege
ring gratis verspreid en heeft tot doel,
de Groenlanders voor te lichten omtrent
hetgeen er in de rest van de wereld ge
beurt. Thans vormt de radio een be-
ïangrijk communicatiemiddel met de bui-
!e?^€Ti en steeds meer Groenlanders
eP Angels. teneinde de radio-
uttzendingen te kunnen volgen.
mensen, waarvan^ een 2£SnIand 22+-000
van de zee leeft
™gst*nsohr~fSVaLgSt, -hun weelderigste
eeuwen terug, die we^oeven aanhaalden
mf dri?f?SoSte€dS zo-„?roenIand's econo
mie drijft op zee. welke sinds de laatste
jaren veel kabeljauw oplevert die all
stokvis naar de Middellandse Zeelanden
en naar West-Indië geëxporteerd CSt
na in Groenland bewerkt te zijn. De zee
hondenjagers zijn kabeljauwvissers ge
worden, alhoewel gevreesd werd dat de
verbetering in het klimaat niet van lange
duur zou blijken en de kabeljauw niet
meer zo diolit langs de kust van Groen
land zou komen. Maai- de Groenlandse
vissers beschikken nu over snelle trawlers
en goed materiaal en zouden, zelfs, indien
de kabeljauw weer naar Zuidelijker
regionen zou verhuizen, deze kunnen
volgen. Hiervoor behoeven ze echter niet
bevreesd te zijn.
Groenland is producent van grote hoe
veelheden haaien-olie en levertraan, als
mede van traan en walrussen-, zeehonden
en zeeleeuwenhuiden. Bij de Noordelijk
ste nederzettingen wordt eierdons ver
zameld en in de buurt van Holsteinborg
wordt naar garnalen gevist, die in blik
geëxporteerd worden. In de omgeving
van de Disko-baai ligt een kolenmijn. De
kolen zijn slecht en ruiken abominabel,
doch ze vormen toch een waardevolle
aanvulling van 't stookrantsoen en wor
den door de Groenlanders dankbaar ge
bruikt. De productie bedraagt 10.000 ton
per jaar.
De Groenlandse Eskimo's zijn uit
stekende technici, timmerlieden,
scheepsbouwers en ook goede zeelui.
Tijdens de oorlog hebben ze bewe
zen, toen ze vrijwel van hun „moe
derland" Denemarken waren afge
sneden, op hun eigen benen te kun
nen staan. De ongeveer vijf honderd
Deense ambtenaren, die de landelijke
administratie voeren, doen dit met
het doel, de Groenlanders zo snel
mogelijk helemaal op eigen benen
te laten staan. Ze streven naar een
zich zelf besturend Groenland. „Mijn
baan is", aldus zei er één tot een
recente bezoeker, „mijn baan over
bodig te maken". Hij voegde er even
wel aan toe, „tegen die tijd zijn de
Groenlanders allemaal echte Denen
geworden".
Denemarken heft allengs alle maatrege
len op. welke vroeger ten doel hadden,
handelslieden van andere naties uit
Groenland vandaan te houden. En terwijl
Groenland vroeger direct van Kopen
hagen uit bestuurd werd, hebben de
plaatselijke overheidsorganen thans een
grote autonomie.
Groenlanders houden veel van bloemen.
In de zomer staan hun tuinen er mee
vol. En bloemen zijn er reeds vroeg in
het jaar, omdat ze die in broeikassen
kweken, -waaruit ze 's winters de bloe
men voor hun huizen halen.
Aan niet meer dan tien expedities is
het tot dusver gelukt, heel Groenland te
voet te doorkruisen. Overgevlogen is en
wordt het ontelbare malen. Tijdens de
oorlog hebben Amerikaanse vliegers, die
een noodlanding moesten maken, er soms
drie weken in sneeuw en ijs moeten
bivakkeren, alvorens ze uit hun benarde
positie verlost konden worden.
Het nog bijna onbekende Groen
land wordt ver-„Europeïscerd" en
Miles
sjjflRTH PQLEs
Enclcses ice-cap
over 5000 ft.
NATLC.-TirC^O^^E^ir
SPITSBERGEN
ANTI i
de Groenlanders willen graag, even
als de IJslanders, tot Europa gere
kend worden. Steeds meer raakt
Groenland ingeschakeld in de eco
nomische en culturele sfeer van
W est-Europa, dat in Groenland thans
zijn Noordelijkste steunpunt in zijn
verdedigingsstelsel bezit.
(Van onze correspondent).
Op de Dinsdagmiddag in het Land-
bouwhuis te Roermond gehouden alge
mene vergadering van de Limburgse Ge
zondheidsdienst voor Dieren, hebben de
directeur van deze dienst, dr Tacken. en
de inspecteur van de Veeartsenijkundige
Dienst, dr Hamers, verschillende bijzon
derheden medegedeeld over de jongste
mond- en klauwzeerdoorbraaik bij het
rundvee in verschillende delen des
lands.
Uit de toelichting van dr Tacken bleek
dat mond- en klauwzeer veroorzaakt kan
worden door verschillende „stammen".
In Nederland is dat als regel de A-stam
en soms ook, bij ernstiger optreden, de
O-stam. Het Nederlandse vaccin is zowel
tegen het een als tegen het ander ge
richt. Het mond- en klauwzeer, dat op
het ogenblik in Duitsland heerst en hier
en daar onze grens overschrijdt, is een
variant op de A-stam, de A5. Het Ne
derlandse vaccin is daar niet recht
streeks tegen gericht, maar gebleken is,
dat het tot op grote hoogte vrijwaart.
Dr Hamers deelde mede, dat in Ne
derland thans ook een vaccin tegen A5
wordt vervaardigd, dat, als er voldoen
de van geproduceerd is, vermengd zal
worden met het andere vaccin. Neder
land staat er, alles bij elkaar genomen,
beter op dan het buitenland wat de
nieuwste mond- en klauwzeer-doorbraak
betreft.
Voorzitter Derks uit Heythuysen acht
te het gewenst, de mening der vergade
ring te vernemen over een al of niet
verplichtend stellen van inenting tegen
mond- en klauwzeer. De vergadering
sprak zich over een verplichtendsteiling
uit. De inspecteur in Algemene Dienst
van de Veeartsenijkundige Dienst, Van
kans maakt in verbind met ingebrachte
gewetensbezwaren elders in den lande.
Hij adviseerde daarom, teneinde de
mond- en klauwzeer-bestrijding zo snel
mogelijk te doen verlopen, deze via de
zuivelfabrieken te laten lopen.
(ihsown+nv de Born, was echter van oordeel, dat
\JUser vULUr op bet ogenblik in Den Haag weinig
De sectie Tocrwagens van de F. N. O.
Pt (Federatie van Nederlandse Organi
saties voor het Personenvervoer), waarin
na-genoeg alle toerwagenondernemers
zjjn verenigd, heeft de afgelopen twee
dagen te Amsterdam haar landelijke ver
gadering gehouden, waarop zijn bespro
ken en conclusies 2yn vastgesteld over:
het saneringsvraagstuk en de internatio
nale autobusdiensten-
In de kringen der toerwagenonderne-
Per?™en beducht voor een tenach-
tèrstellmg van het particuliere personen
vervoer bij dat van de semi-overheids-
bedrijven, de Nederlandse Spoorwegen
en haar dochterondernemingen, zowel
naaonaal als internationaal. Gevreesd
wordt, dat de Nederlandse Spoorwegen
c.s. een mm of meer monopolistische
positie zullen gaan innemen op toer-
wagengebied. Aldus een samenvatting
van hetgeen verscheidene bestuursleden
■Dinsdagmiddag over beide bie_
sproken onderwerpen hebben medege
deeld.
Het langzamerhand overcomplete ma
teriaal van het vervoerwagenpark is
aanleiding geweest, dat 1 Januari j.l, alle
bedrijfsvergunningen haar geldigheid
hebben verloren. Een commissie bereidt
nu de uitreiking van de nieuwe ver
gunningen voor. De heer A. C. A. De-
renberg, adviseur van een particuliere
lijndienstgroepering en lid van de Pro
vinciale Staten van Zuid-Holland zei dat
de toerwagenondernemers de noodzake
lijkheid hiervan erkennen, doch geen
sanering van bovenaf, maar uit het ge
organiseerde bedrijfsleven zelf wensen.
Alleen dan, zo luidt hun conclusie, kari
een sanering op verantwoorde wijze ge
schieden. Daarom heeft men besloten een
eigen commissie in te stellen ter voor
bereiding hiervan-
In de conclusie wordt onder meer nog
gezegd, dat in verband met «en redelijke
taakverdeling tussen de verschillende
vervoerbedrijven het tourlstische ver
voer en het ongeregelde vervoer uitslni-
tend tot het terrein behoren van de
toerwagenondernemers.
Over de internationale autobusdiensten
wordt o.m. gezegd, dat geregelde inter
nationale diensten per autobus schadelijk
zijn voor de toerwagenbedrijven. Daarom
wordt het in liet leven roepen of instand
houden van internationale toeristische
autobuslijnen en-of pendeldiensten met
nadruk afgekeurd.
De kerk en het gouvernementsgebouw te Godthaab, een der welvarendste
stadjes van Groenland, op een prille lentedag.
(Van onze correspondent)
Vermoedelijk zal in 1952 in het Stads
park te Venlo een standbeeld van de grote
Venlonaar mgr dr Nolens geplaatst wor
den. De beeldhouwer Charles Vos kreeg
de opdracht dit beeld te vervaardigen,
dat bekostigd zal worden uit enkele fond
sen. Ook bestaat het plan te zijner tijd op
het graf van mgr Nolens een gedachtenis
kapel te bouwen, terwijl de Stichting tot
bevordering van het cultuurbezit der ge
meente Venlo verder voornemens is in
Venlo een verzetsmonument te doen ver
rijzen.
IJ sommige vragen kunnen mensen
u aankijken, of ze water zien bran
den. Of, zo ze in hun verbazing nog
tot een uitspraak kunnen komen, in min
of meer sterke bewoordingen een weder
vraag stellen, die met al dan niet ver
stand verband houdt.
't Is vandaag echter 31 October en op
deze Wereldspaardag stellen we aan de
lezersschaar de vraag: Wordt er nog ge-
Ispaard?
Ondanks alle mogelijke afwijzende
handgebaren blijft de kwestie van sparen
een onderwerp van brandende actuali
teit. Sparen kan moeilijk zijn, het zü
vaak met uiterst kleine beetjes moe tee
gebeuren, maar de zin voor sparen dien.
te worden gevoed en behouden.
Wee een volk, dat in een soort ver
dwazing, fatalisme, angst of om met n
moderne ziekte mee te doen van do ut
in de dag gaat leven.
Er wordt o.i. te veel gesold met 'de
uitroep: Nog al een tijd om te sparci
eeuwig op en tekort.
Sparen is belangrijk voor het individu
en voor de gemeenschap.
Voor de personen afzonderlijk, omdat
wat overhouden verantwoordelijkheid
kweekt, beheersing leert en de onafhan-
kelijkheid bevordert. Voor de gemeen
schap. omdat met gespaard geld. dat
eigendom blijft, hulp kan worden ver
schaft in bijzondere noden. Een treffend
voorbeeld is daarvan op het ogenblik de
uiterst delicate positie van de woning
bouw.
We zijn door de sokken, nylons en
helemaal geen beenbedekking wel ver
van het bewaren in een oude kous afge
dwaald.
Een volk dat spaart, dus zin voor spa
ren heeft, en op de kleintjes past, zal ook
in andere opzichten spaarzaamheid be
trachten. Ten aanzien van eigen goede
ren en eigendommen van een ander, be-
drijf of de maatschappij.
Er zijn geen erger dingen dan onver
schilligheid en nonchalance. Zij karakte
riseren direct een volk, een gezin, een
persoon. Bij alle moeilijkheden en 'acro
batische toeren om de eindjes aan elkaar
te knopen, zullen de ouders nooit de
deugd der spaarzaamheid naar het ryk
der onzinnigheden mogen verwijzen, noch
bij bepaalde uitkeringen of ext* ver
diensten een overdreven voorbeeld van-
nou-nemen-we-het-er-eerst-eens-lekker-
van.
Dat komt voor en niet ao bij uitzonde
ring.
Vooral bij de jeugd moet de waarheid
worden ingehamerd, dat geld duur is, en
dat wat men kopen wil overeenkomstig
staat en stand eerst bespaard moet zijn
Dan zijn we ook in dit opzicht op de
goede weg en zal hij, die sparen bepleit,
niet behoeven te vrezen, dat men ven
alle kanten de stekels opzet.
We hebben geen stekelvarkens, maar
spaarvarkens van node.
HENK VAN DER MAZE
Het vervoer van de KIM, dat, in de
eerste helft van dit jaar de verwachtin
gen heeft overtroffen, blijft zich gunstig
ontwikkelen, zo vernemen wij van deze
maatschappij. In vergelijking met de eer
ste negen maanden van 1950 is over de
zelfde periode van dit jaar de productie
met 21 procent toegenomen terwijl de
verkoop met 26 procent is gestegen. Over
de periode van Januari t/m September
1951 bedroeg het aantal betalende passa
giers 890.000 tegen ruim 820.000 in de
zelfde maanden van 1950.
De vooruitzichten voor het laatste
kwartaal van dit jaar zijn eveneens gun
stig.
Het ad der Tweede Kamer, de heer
Van der Goes van Katers (PvdA) heeft
aan de minister van Binnenlandse Za-
ken schriftelijk de volgende vragen
gesteld:
„1. Op welke gronden heeft de Centrale
Commissie voor de keuring van films:
a. de film „De Raad der Goden", waarin
aan de Verenigde Staten van Amerika
een gefingeerde (spatiëring van
de vragensteller) gemene rol wordt
toebedeeld, voor openbare vertoning toe
gelaten.
b. De film „Verraad te Boedapest", welke
handelt over het in werkelijkheid
(spatiëring van de vragensteller) in Hon
garije gevoerde proces tegen kardinaal
Mindszenty, voor openbare vertoning
niet toegelaten?
2. Acht de minister deze toepassing der
door de bioscoopwet en bioscoopbeyluit
gestelde normen in 's lands belang en,
ao neen, wil hij dan ten spoedigste maat
regelen nemen om tot een andere han
tering daarvan te komen?".
Naar wij vernemen, heeft de ambas
sadeur van de Federale Duitse Rep»-,
ons
Buitenlandse
zoek'dit mfrl du. Mont' üjdens een be-
tenlanricl i ^aa het ministerie van Bui-
geuit tegen hracht- zÜn bezwaren
i» de
filmkeuring
laad. Het ministerie van
Zaken heeft deze bezwarpr j,,
aan de Centrale Commlsrie doorgegcven
Berichten, volgens welke'hier sDrake
zou zijn van een diplomatieke demar
che", worden in bevoegde kringen zeer
sterk overdreven genoemd. Opgemerkt
kan hier worden, dat de film in West
Duitsland ctfk voor vertoning is toegela
ten.
Van Amerikaanse zijde zijn er tegen de
vertoning van de film in ons land geen
bezwaren naar voren gebracht, hoewel
Amerikaanse kringen van mening zijn,
dat hier evenzeer van een anti-Ameri
kaanse als van een anti-Duitse film spra
ke is. Naar ons van Amerikaanse zijde
werd opgemerkt, begrijpt men echter ntet,
dat er wèl bezwaren worden gemaakt te
gen vertoning van de film „Verraad te
Boedapest", welke het proces van kardi
naal Mindszenty behandelt. Deze film,
werd, zoals bekend, door de Centrale
Commissie voor de filmkeuring niet voor
vertoning vrijgegeven. Deze film zal thans
worden herkeurd-
(Van onze Amsterdamse redactie).
Het technisch al-ziend oog RADAR zal
op de 75ste verjaardag van de door
graving van HoIIand-op-zjjn-smalst de
schepen helpen de haven van IJmuiden
binnen te varen. Als eerste zeehaven op
het vasteland van Europa zal IJmuiden
dan een haven-radar-lnstallatie bezitten.
In de semaphore aan de uiterste punt van
het Zuiderbuitenkanaal. van waaruit de
lichtwachters, die de kustwachtpost bezet
ten, In- en uitvarende schepen aanwijzin
gen geven over getjj, waterstand, de sluis
waarin geschut moet worden enz., staat
een nieuw gebouw, dat op 1 November
door Z.K.H. Prins Bernhard in gebruik
zal worden gesteld. In dit ongeveer 30
meter hoge gebouwtje is de nieuwe in
stallatie gehuisvest, die het mogelijk
maakt dat schepen bij mist en slecht zicht
niet meer buiten behoeven te wachten.
In September 1949 werd op de semaphore
te IJmuiden door het Nederlands Radar
Proefstation de eerste proefapparatuur
opgesteld en de verkregen resultaten wer
den bestudeerd door een kleine commissie
van autoriteiten, - die in 1950 het college
van B. en W. van de hoofdstad adviseerde
IJmuiden met een haven-radar-installatie
uit te rusten. De hoofdstedelijke ge
meenteraad nam in December nog het be
sluit een bedrag van 310.000 beschik
baar te stellen voor een dergelijke In
stallatie.
Dat deze radar-installatie zo spoedig
tot stand is gebracht, mag als een bij
zondere prestatie van de Nederlandse
industrie worden beschouwd. Deze in
stallatie is het eerste product van een
eigen Nederlandse ontwikkeling op
radargebied. Antenne en radartoestei
zijn producten van de gezamenlijke
Nederlandse electronische industrieën
Bij de bouw trad het Ned. Radarproef
station te Noordwijk aan Zee als advi
seur op.
rL?n,ze zee'iavens behoren tot de belang
rijkste van het Europese continent maar
zij liggen klimatologich in een 'gebied
waar de meteorologische toestanden aan
snelle veranderingen onderhevig zijn en
waar nust en slecht weer een veelvuldig
voorkomend verschijnsel zijn. De haven-
radar-installatie zal deze moeilijkheden
nog -at# opiowtgu want sm fa,
technisch nog niet zo ver dat een schip
blind binnengeloodst kan worden met be
hulp van radar. Het schip kan nu we)
tot op een paar honderd meter voor de
kadehoofden worden gebracht, waar het
verder kan varen in het zicht van de be
staande verlichtingen.
Het „blnnenpraten" van vliegtuigen met
behulp van radar is een kwestie van mi
nuten. Bij een haven liggen de verhoudin
gen anders. De elementen kan men met
behulp van radar niet bedwingen en
zware wind kan bij helder zicht zelfs
gevaren oplA-eren. Dit blijft nu nog on
veranderd bestaan.
Kapitein blijft verantwoordelijk
Bij de havenradar, die aan wal wordt
bediend, staan de waarnemers door mid
del van radiotelefonie evenals op Schip
hol met de vliegtuigen in verbinding
met de loods op het schip, of aan boord
van de loodsboot. Het ligt allerminst in
de bedoeling, dat de waarnemer-aan-de-
wal de navigatie van het schip op zich
neemt. De man achter het radarscherm
heeft slecht» tot taak informaties te ver
strekken op verzoek van het schip. Op
grond van deze gegevens kan op het
schip de navigatie worden gevoerd, want
aan boord kan, via de walkietalkie die de
loods meebrengt, ook de kapitein mee
luisteren welke aanwijzingen de radar-
man-aan-de-wal doorgeeft: o.a. peiling en
afstand ten opzichte van de havenmond.
Hjj kan bovendien waarschuwen voor
obstakels die het schip op zjjn koers zou
kunnen ontmoeten, of over de nabjjheid
van andere schepen, maar nimmer zal het
zo ztjn, dat de stem van de wal eensklaps
commandeert: „Hard bakboord je roer".
Wat er aan boord moet gebeuren, bljjft
volkomen ter beoordeling van de gezag
voerder en de loods. De beste stuurlui
staan dns niet aan wal.
De installatie in IJmuiden blijft eigen
dom van de gemeente Amsterdam, maar
is in gebruik afgestaan aan het Loods
wezen, dat ressorteert onder 't ministerie
van Defensie, afdeling Marine.
„Winkelcentrum Wereldhaven Zuid"
Het op 22 October ter hoogte van
Nystad (Zuid-West-Finland) aan de grond
gelopen Nederlandse motorschip „Jan
Kreumer" uit Delfzijl is thans door een
Fins bergingsvaartuig geborgen en naar
de haven van Nystad gesleept. Waar het
schip hersteld zal worden, is nog niet
bekend.
Het Apostolaat des Gebeds
vraagt in November te bidden
voor de herleving van het weder
zijds vertrouwen onder de volke
ren door uitroeiing van de leugen
en voor de missie in Indo-China.
De Amerikaanse directeur voor buiten
landse agrarische betrekkingen Andrews
heeft verklaard, dat de Ver. Staten min
der vlees zouden exporteren dan verle
den jaar, maar dat de wolinvoer iets
groter zou worden.
Op de 29ste jaarlijkse conferentie over
Amerikaanse agrarische vooruitzichten
deelde hy de volgende bijzonderheden
over de Amerikaanse uitvoer mede: de
katoenuitvoer zal waarschijnlijk 6 mil-
lioen balen groot zijn, hetgeen de helft
meer is dan in 1950/51. De graanuitvoer
zal niet ver af blijven van de betrekke
lijk grote omvang van verleden jaar.
De uitvoer van appelen zal vermoedelijk
toenemen van 3 tot 4 millioen bushels en
die van sinaasappelen, grapefruit, peen
In de naaldhoutbossen van de gemeente
lijke bezittingen Noord- en Zuid-Ginkel
is ernstige schade aangericht door de
rups van de dennenbladwesp. Over een
totale oppervlakte van plm. 100 ha. zijn
de kruinen der bomen geheel of ge
deeltelijk kaalgevreten door de najaars
generatie van dit schadelijke insect, waar
tegen elders op de Veluwe bestrijdings-
proeven uit een hefschroefvliegtuig zijn
genomen.
Gevreesd wordt, dat de aangetaste bos
sen onder Ede grotendeels geveld zullen
moeten worden.
en gedroogd fruit zal enige toeneming te
zien geven. Er zal minder vlees worden
uitgevoerd dan de 93 millioen lbs. van
verleden jaar en ook de invoer zal klei
ner zjjn dan de hoeveelheid van 495 mil
lioen pounds van verleden jaar. Ook nu
zullen de Ver. Staten, naar Andrews zei-
de, bijna drie kwart van de wol, die zij
nodig hebben, uit het buitenland moeten
betrekken. Waarschijnlijk zal ook minder
rijst, sojabonen en vetten en oliën wor
den uitgevoerd.
In IJmuiden tvordl op 1 November officieel de havenradarinstallatie in
gebruik genomenOp het dak van het seinpostgebouwtje is het draaiende
VfUmmesys teem opgebouwd-
Dinsdagmiddag is in de Amerikaanse
staat Nevada voor de derde maal binnen
twee weken tijds een atoomkernontplof
fing te weeg gebracht.
Verwacht wordt, dat Donderdag of
Vrijdag de „Operatie Desert Rock", waar
bij soldaten betrokken zuJlen zijn, zal
beginnen. Het doel hiervan is het ge
bruik van atomische wapens als onder
steuning van landstrijdkrachten te bestu
deren.
Momenteel wordt van provinciewege
subsidie verleend ten behoeve vau alle
Zuid-Hollandse schipperskinderen, die
aan wial verblijf houden om onderwijs te
genieten, tot een vast bedrag van 0.80
per verpleegweek oer kind. Ged. Staten
van Zuid-Holland zien ten deze enige
feilen in de regeling. O.a. kan het huns
inziens voorkomen dat de schippers met
rechtstreeks worden tegemoet gekomen
in hv.n kosten aangezien de subsidie
wordt verleend aan verenigingen, werk
zaam in het belang der huisvesting van
de kinderen en niet aan de ouders zelf.
Zij stellen nu voor de regeling af te
stemmen op die, welke sinds, kort in
Noord-Holland geldt. De provinciale bij
drage zou dan gesteld moeten worden op
20 pet. van de Rijkssubsidie tot een
maximum van 1 per verpleegweek. De
schippers zelf zouden als gegadigden
moeten worden aangewezen. Ged. Staten
verwachten dat een dergelijke regeling
ook de provincie enig voordeel zal. op
leveren aangezien zij er voorts in be
paald wensen te zien, dat aan schippers,
die niet voor Rijkssubsidie in aanmer
king komen geen provinciale subsidie
wordt verleend.
Zij stellen voor de gewijzigde regeling
te doen ingaan op 1 Januari ejt.
