Nieuws uit STAD en OMTREK
OUTMAN
i 4750
Lam Godspolyptiek in nieuwe glorie
Bioscopen deze week
Reclame
CIRKEL-PUZZLE
OLEX
TIMCO
KUNSTMATIG DROGEN IN DE
STEENINDUSTRIE
OLIDE
TERK
Een sensationele bewerking
Maakt
Zo maar terloops
Drie overwinningen
voor Readv
VLAARDINGEN
AM. TRENCH COATS
Weer om de stop van
Lobith
„Niet bevredigend"
Verhoging loongrens
verplichte verzekering
voor Uw zaak
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1951
pagina 2
TELEVISIE
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
NOG MEER VUILNIS-
EMMERS
DE WINKELS AAN DE
ORANJESTRAAT ALLE
UITGEGEVEN
Voor UW GENOEGEN en WERK
UNIQUE
AANLEG RIOLERING IN
DAMLAAN
BURGERLIJKE STAND
NED. VRACHTENMARKT
Koninklijke Olie
Mr Van Hasselt treedt af
als directeur-generaal
Herenmodemagazün
In strijd met de Rijnvaartakte?
Nederlands nota over Nieuw-
Guinea
j,-a l
1!
Twaalf vernis-lagen
Levensgevaarlijk (Passage)
Tokyo Joe (Monopole)
Verjongingskuur
Toren van XJtrecht
EUROPEES INSTITUUT VAN
ACCOUNTANTS
Van een van onze abonné's ikwam een
aantal verzoeken en vragen binnen om
trent het opnemen van een Agenda in
ons blad. Wij hebben geruime tijd gele
den de plaatsing van de Geheugen Hulp
moeten staken, omdat de hoeveelheid ac
tiviteiten gedurende lange perioden zo
gering was, dat er dagen niets te ver
melden viel. Bovendien werden wij in
het geheel niet op de hoogte gehouden
van de gebeurtenisisen.
De aibonné geeft dan zelf een proeve
van een Agenda, die er ogenschijnlijk
zeer bruikbaar uitziet, maar waarvan ze
ker de kerkelijke avonden moeten af
vallen, daar ..Sursum Corda" aangewe
zen is voor de kerkberichten over con
gregaties e.d. Het plaats nemen van St.
Nicolaas bij particuliere middenstanders
is geen reden tot het opnemen van dit
gebeuren in de agenda. Dit is persoon
lijke reclame. Over het voetballen wor
den uitvoerige voorberichten opgeno
men. Neemt men de beide Eerste Klas-
sers nog eens extra op, dan verdienen
ook de R. K. 3e klasser en de hockey
clubs een extra vermelding. Een aan
kondiging van de Feestmarkt in het
Broersveld wij hebben er niets van
gehoord lijkt ons niet in overeen
stemming met een billijke verdeling van
do lasten. De aangewe; en weg voor de
marktkooplieden is dezelfde als die
voor de particuliere middenstanderde
advertentie.
Voorts vraagt de lezer naar de afwe
zigheid van Sebastiaan in onze kolom
men. Sebastiaan was gewend langs de
lijn plaats te nemen ,als hij er reden
voor zag; wij zagen hem de laatste tijd
niet verschijnen en nemen dus aan, dat
hij langs de lijn verdwenen is. Wellicht
duikt hij te eniger tijd weer op. Dat
hangt waarschijnlijk van zijn inspira
tie af.
De adressen worden in Schiedam niet
vermeld bij de Burgerlijke Stand. Dit is
een Gemeente-Verordening. Men meent,
Cat men hier leges-gelden erbij inschiet.
•Is men de adressen plaatst. Immers,
&eze gegevens zijr voor verzekerings
agenten én anderen van groot belang.
Plaatst men ze in de krant, dan behoe
ven deze mensen zelf geen abonnement
bij de Burger], Stand te nemen. Dit zegt
men tenminste op de Nieuwstraat. Dat
Vlaardingen het wèl doet? In Vlaardin-
gen doet men wel meer wel
PERSOOG
Er traden in de afgelopen week drie
teams van de R.K. Gemengde Tafelten
nisclub ..Ready" in het strijdperk en al
deze drie teams slaagden er in overwin
ningen te boeken. Ei is heel hard voor
gevochten en menige zweetdruppel is er
gelaten. Het bliikt echter wel, dat het
spelpeil van de meeste spelers er op
vooruitgegaan is. Di: geldt eveneens voor
de reserves en de latere leden, die tijdens
de training duideliik laten zien, dat nok
zij, wat hun spel betreft, geregeld beter
gaan spelen. Bovendien zijn er onder de
dames-leden ook behoorlijke krachten.
Wat de gespeelde wedstrijden betreft vol
gen hier de resultaten.
Ready I had de schier onmogelijke taak
om het favoriete team van Op Hoop van
Zegen 2 te verslaan. In de gespeelde
thuiswedstrijd tegen dit team speelden
Th Lenoir en z'n mannen het inderdaad
klaar om voor deze verrassing te zorgen.
Na een uiterst spannende wedstrijd (het
dubbelspel moest beslissen) werd met 6—4
van deze sportieve tegenstanders gewon
nen. Heel goed werk van het eerste.
Ready 2 wa< deze week, voor de compe
titie vrij. doch speelde een vriendschap
pelijke wedstrijd tegen Stokvis 1. Het
werd een gemakkelijke overwinning voor
het tweede team van Ready.
Ready 3 is de inzinking te boven. Na de
nederlaag van de vorige week tegen
Overschie, werd van T.C.K gewonnen en
deze week kwamen zij weer eenmaal in
actie. Eerst werd van TC.K. 4 gewonnen
met 73 en daarna weid G.T.C. 2 met
91 overspeeld. M. Gouka on C. Fee!dera
wonnen nu. al hun partijen Ook met Rea
dv 3 gaat het goed.
Ready 4 was deze week vrij.
Ready 5 zette de overwinningsreeks
voort. Ditmaal werd D.R.B. 3 het kind
van de rekening. Met niet minder dan
8—2 bleven de punten ir Schiedam. In
dien dit zö doorgaat, zijn de junioren
titelgegadigden.
Voor vanavond. Zaterdagavond 17 Nov.,
zijn er enkele wedstrijden vastgesteld en
bovendien is het trainingsavond, zoal<s
bekend in het gymnastieklokaal van de
school aan het Édisönplein. De aanvang
is als gewoonlijk om 7 uur.
Wie kon zij zijn f Leocadia? Met grote
verwachtingen was ik Donderdagavond
naar het Passage-theater gegaan om iets
van haar te zien te krijgen. Zou zij nog
iets met onze familie te maken hebben f
In de pauze drong ik door tot achter
het toneel en vond er een der plaatselijke
redacteuren in gesprek met Guus Oster,
een der leiders van de Nederlandse Co-
medie.
„Het is onmogelijk om hier te spelen
Wij geven alles wat wij kunnen, maar
het komt niet over het voetlicht. Voor
een stuk als dit, dat helemaal met half-
toncn werkt, moet men een echte toneel
zaal hebben met een brede toneelope
ning en een publiek, dat veel dichterbij is.
Het is verbazend moeilijk om hier te
boeien. Vooral bij dit stuk. Maar ook de
vorige maal by „Nina" hebben we de
nadelen van de zaal ervaren
Het was een alleenspraak, want van
de zijde van de redacteur kwam geen
antwoord. Waarschijnlijk dacht die, dat
de heer Oster nog in de ban van zijn
Leocadia leefde: Dat wat je niet hebt!"
„Ach, hoe heerlijk is het te dromen!"
Stel U voor meneer Oster, dat U dit
stuk had gebracht in een echte schouw
burg in Schiedam. Dacht U dan heus,
dat wij het beter hadden begrepen f U
moest toch weten, dat wij ons alleen
maar thuis voelen in halve oplossingen.
Wij hebben een half-was stadhuis en wij
hebben tien bijgebouwen, omdat toy ons
in een echt stadhuis nooit zouden thuis-
voelen.
Wij hebben een bioscooptheater met
een half-was toneelruimte, omdat wy ons
in een Cultureel Centrum of een Schouw
burg nooit zouden tliuisvoelen.
Wij hebben een Museum, dat voor de
helft klaar is en dat we voor de andere
helft door de jeugd laten bespelen. In
een volwassen museum zouden wij ons
nogit thuis voelen.
Wij hebben een Koemarktbrugwaar
we nauwelijks het verkeer over kunnen
verwerken, want op een hele Koemarkt-
brug zouden wij ons nooit thuis voelen.
Wij hebben een R.K. Volksbond, die
vergaderruimte, repetitie-lokaal, dag
bladkantoor en sociale school is, want, in
een volwaardig en afdoend ingericht Ka
tholiek Centrum zouden wij ons nooit
thuis voelen.
Wij. krijgen een recreatie-centrum,
waar de grote massa zich moet kunnen
vervozen en waar de jeugd tegelijkertijd
zijr spel moet spelen. Ook de jeugd, die
zich onder de ogen van die grote massa
niet lekker voelt. Zouden wij voor beide
een afdoende definitieve oplossing tref
fen, dan zouden roij ons in het recreatie
oord nooit, thuis voelen.
Wij omhangen St Nicolaas met rerla-
mebttjetten, want anders zou de Heilige
Man zich bij zijn intocht nooit thuis voe
len.
Laat Leocadia nu maar weg. W\j zou
den ons bij haar nooit thuis voelen.
LEO
Advertentie
SINGEL
114—116
DAGBLAD VOOR SCHICDAM tN OMSTRiKtN
73ste Jaargang No. 21697
De kantoren der Redactie en Admi
nistratie zijn tijdelijk gevestigd in het
gebouw R.K. Volkshond, Lange Haven 71,
Schiedam. Telefoon Administratie 66152.
Telefoon Redactie 67423.
Giro-numiRrr 9095 ten name van de N.V.
De Courant De Maasbode, Rotterdam.
Anonneinentsprijs
1 70 per maand.
f 4.95 per kwartaal,
f 0 40 per week
Advertentie pi us op gewone Kolombreedte
ƒ0 15 pet m'llimetei hoogte
ingezonden Mede 'ei nger op redactionele
k, 'nmbieedie I D SU oei millimeter hoogte
Bil contract gelden agere tarieven, welke
bii de administratie of bij de erkende
advertentie-bureaux verkrijgbaar zijn.
Kampioenen (kleine advertentiën) tot 20
woorden 50 cent. Elk woord meer 3 cent.
Maximum 50 woorden. Plaatsing uitsluitend
bij vooruitbetaling.
Alle advertentie-orders worden afgesloten en
geplaatst overeenkomstig de Regelen voor
het Advertentie-wezen,
Directeur: J. Kuijpers.
Hoofdredacteur: Leo J. M. Hazelzet.
De Raad besloot in zjjn vergadering
van 25 Mei j.l. het aantal vuilnisemmers
met 250 te verhogen en daarvoor een
crediet beschikbaar te stellen van
3.375.
De Commissie voor de Gemeentelijke
Vervoer-, Reiniging- en Ontsmettings-
dienst stelt thans voor het aantal met
500 te vermeerderen.
Volgens mededeling van de Directeur
van deze dienst is gebleken, dat de voort
gaande uitbreiding van de gemeente
tengevolge van het in gebruik nemen van
gereed gekomen woningen, alsmede het
feit, dat vooruit niet is te schatten, hoe
veel bewoners meer dan één emmer in
gebruik zullen nemen, deze nieuwe aan
schaffing nodig maken.
Aangezien bewoners van bovenwonin
gen blijken prijs te stellen op emmers van
een iets geringere inhoud, wordt aange
drongen op aanschaffing van 33 L.-em-
mers. De prijs daarvan bedraagt op het
ogenblik 10,24 per stuk, zodat een be
drag van 5.120 nodig is.
B. en W. merken nog op dat de direc
teur verzekerde, dat de exploitatie-reke
ning ook na deze aanschaffing nog zal
sluiten zonder tekort.
De winkels aan de Oranjestraat zijn nu
alle uitgegeven. Zij zullen betrokken
worden door de volgende firma's; Albert
Heijn, de Graaf van Loon, de Bruyn, van
Woerkom. Van Meurs, Ritman, The Ame
rican. De Kroon en Rüseler.
Albert Heijn had tot nu toe geen filiaal
in Schiedam, maar opent hiermee de vijf
de zaak in Rotterdam en omgeving. De
Graaf van Loon krijgt er naast de be
staande zaak aan de Rotterdamse Dijk een
tweede in nouvgauté's en naaistersfour-
nituren bij. De Bruyn is een opticien. Van
Woerkom geeft de winkel naast het Pas
sage-theater op, maar houdt de vestigin
gen in het Broersyeld aan. In de nieuwe
winkel aan de Oranjestraat zullen de in
stallaties en apparaten alle in werking
te zien zijn. Bovendien wordt het souster-
rain ingericht als lezingen- en filmzaal
tje, terwijl hier bovendien demonstraties
gegeven zullen worden. Van Meurs ver
laat met de meubilering en stoffering de
Singel. In het verlaten pand zal de hor-
loger Hageraats van de PK.O.-laan te
genover het station zich vestigen.
Ritman, de grossier en detaillist in
sportartikelen verhuist van de Hoog
straat naar de Oranjestraat, evenals The
American de schoenwinkel. Uit Rotter
dam, waar deze Manufacturen en Han
delsmaatschappij tot nu toe vier vestigin
gen heeft komt de textielzaak van „De
Kroon". Tenslotte verlaat de heer Rüse
ler met zijn herenmodes dé westzijde
van de Oranjestraat om zich aan de
andere kant te vestigen.
De winkels zullen waarschijnlijk
vorst en weder dienende exrst tegen
Februari—Maart betrokken kunnen
worden
Advertentie
s
borg. knappertlaan e
In de toelichting op de begroting voor
het dienstjaar 1952 is vermeld, dat het in
de bedoeling ligt, nog in den loop van het
jaar 1951 een crediet van 120.000 aan
te vragen voor de aanleg van een riole
ring in de Damlaan, welke in de ontwor
pen riolering van het stadsgedeelte tus
sen de Noordvest en de Schie zal aan
sluiten op het rioolgemaal Nieuwland.
Geraamd was, dat van dit crediet in
1951 50.000 zou worden verwerkt, zo
dat in de begroting voor 1952 een be
drag van 70.000 is begroot.
Als gevolg van de moeilijkheden bij het
verkrijgen van de Rijksgoedkeuring voor
de uitvoering van de riolering in de Zijl
straat Kethelstraat Vellevest met
demping van de Zijlstraatgracht, waar
voor bij besluit van 30 Maart van dit
jaar een crediet van 115.000 was ver
leend, kon met deze werken nog geen
aanvang worden gemaakt. Uit deze ver
traging is voortgevloeid, dat tot heden
nog geen voorstel werd gedaan voor het
verlenen van voornoemd crediet van
120.000 voor de riolering in de Dam
laan, waarvan de aanleg uiteraard al
leen zin heeft wanneer de riolering Zijl
straat Kethelstraat Vellevest tot
uitvoering komt.
Inmiddels bestaat op grond van door de
dienst van Gemeentewerken gevoerde
besprekingen wel enige hoop, dat ein
delijk goedkeuring zal worden verkre
gen voor deze laatstgenoemde riolering.
Om verdere vertraging bij de uitvoe
ring van de rioleringsplannen te voorko
men, is het gewenst, dat thans het nodige
crediet voor de riolering in de Damlaan
wordt beschikbaar gesteld.
Met betrekking tot het voorgaande
delen B. en W. mede, dat het uitbrei
dingsplan Nieuwland aan een grondige
wijziging wordt onderworpen. Daarbij is
ook het rioleringsplan voor dit gebied
herzien, waarbij de mogelijkheid is ge
bleken het profiel van het riool in de
Damlaan kleiner te kiezen en de aan
vankelijk geprojecteerde onderheilng ge
heel achterwege te laten.
De hieruit voortvloeiende bezuiniging
bedraagt 50.000, zodat thans voor het
werk in totaal 70.000 nodig is.
GEBOREN: Bernhard, z. v. J. G. Slot
boom en J. v. d. Knaap; Wilhelmina F.
B-, d. v. L. C. Klaasse en B. J. v d
Spoel; Pieter, z v. P. Schipperus en A.
Timmers; Erik E.," z. v. W. J. Vermeer
en W. A. J- Bloemers.
15 November nam.: 50 ton tin Amsterdam;
34 ton meel Nijmegen; 100 ton tarwe Utrecht;
600 ton id. 1.-varen; 2 X 127 ton klei C-elder-
malsen; 445 ton oliezaden l.-varen; 144 ton
div. granen Zutfen; 80 ton id. Beringen; 651
en 411 ton mais Sas van Gent; 379 en 222 ton
stukgoed Amsterdam; 370 ton kolen Ren-
kum; 200 ton lool-extra Dongen. Totaal 34
reizen, 7 vietreizen.
16 November voorm.: diverse partijen fos
faat vletten: 50 ton buizen Schiedam; 1074
ton granen vletten; 250 ton stukgoed Amster
dam; 380 ton tarwe l.-varen; 214, 104 en 100
ton tarwe Steenbergen; 1300 ton kolen
Utrecht; 26 stand hout Schiedam.
WINKELCENTRUM GEOPEND
Donderdagmiddag was het feest aan de
Billitonlaan. Hier toch in het nieuwe
Westen, de nieuwe Indische Buurt, waar
binnen enkele jaren honderden woningen
zijn gebouwd in de vrije sector, is die
middag de nieuwe winkelgalerij in ge
bruik genomen.
Het werk is uitgevoerd door N.V. Muys
en De Winter, bouw- en aannemingsbe
drijf te Rotterdam, onder leiding van de
architect E. T. Grootman. In het schaft
lokaal der N.V. waren om 2 uur tal van
genodigden tezamen gekomen, zoals de
burgemeester, de wethouders Buis. Van
Minnen, Jonker en De Bruin, de directeur
van gemeentewerken, adj.-secr. van de
Kamer van Koophandel en andere autori
teiten.
De heer De Winter gaf een overzicht
van de bouw. Hij memoreerde dat de eer
ste paal werd geslagen op 22 Maart van
dit jaar. het gehele complex is in 150
dagen gereed gekomen.
Wethouder Jonker gaf een kort over
zicht van de voorgeschiedenis van het
plan. Door het aanbieden van een sleutel
aan een der huurders, de heer C. v. d.
Berg, 'droeg spr. tenslotte de panden in
huur over.
Het gezelschap bracht tot slot een be
zoek aan alle winkels.
VOETBALPROGRAMMA R. K. WIK.
Het programma voor Zonda luidt:
R. K. WIKSportvogels, 2 uur: Com
plex—Oost, Progress 3—R K. WIK 2.
12 uur, Rotterdam; R. K. WIK 4—ABA
3, 2 uur, Complex-Oost. Radio2R.
K. WIK 5, 2.30 uur, Rotterdam; R. K.
WIK 6OBR 3, 2.30 uur, Compl. Oost.
OVERDRACHT MODELWONINGEN.
Maandagmorgen om elf uur zullen
de eerste vijf woningen aan de Soenda-
laan, deel uitmakende van het bouw
plan van 356 woningen, systeem Sim
plex, aan de gemeente worden overge
dragen.
SINT NICOLAAS KOMT.
Woensdag 21 November a.s. zal St- Ni
colaas officieel In onze gemeente arri
veren. De boot van St. Nicolaas zal
circa half drie aanleggen aan de' Maas
boulevard. Voorafgegaan door een stoet
ruiters en „De Jonge Pijpers" zal de
Sint met zijn Zwarte Piet een tocht
door de gemeente maken en officieel op
net Stadhuis worden ontvangen.
De N.V. Koninklijke Nederlandsche
Petroleum Maatschappij maakt tot haar
leedwezen bekend ,dat haar directeur-
generaal mr B. Th. W. van Hasselt, zich
genoodzaakt^ heeft gezien te besluiten
aan het eind van dit jaar zijn functie
neer te leggen en ook af te treden ais
actief directeur van de werkmaatschap-
bijen van de Koninklijke/Shell Groep.
De aanleiding tot dit besluit is ge
weest, dat de heer Var Hasselt zich om
gezondheidsredenen de laatste jaren
enigszins heeft moeten ontzien en van
oerdeel is, dat hij hierdoor niet opgewas
sen is tegen de hoeveelheid werk, welke
de juiste vervulling van zijn taak ver
eist.
Tot zijn opvolger als groepsdirecteur
is bij de Engelse doehter-maatsohappijen
Anglo Saxon Petroleum Company Ltd.
and Shell Petroleum Company Ltd., als
directeur, en tot gedelegeerd lid van de
Raad van Beheer (directeur) van N.V.
De Bataafsche Petroleum Mij benoemd
de heer ir L. Schepers, thans algemeen
procuratiehouder van de N.V. De Bataaf
sche Petroleum Mij. welke benoemingen
zullen ingaan op 1 Januari 1952.
Het ligt verder in de bedoeling op de
eerstkomende algemene vergadering van
aandeelhouders van de NA Koninkiyke
Nederlandsche Petroleum Mij de heer
Schepers voor te dragen voor een benoe
ming tot directeur van deze maatschap
pij. De heer Van Hasselt zal dan tevens
worden voorgedragen voor benoeming
tot commissaris dier maatschappy.
Advertentie
dubbel popeline (olijfgroen)
BROERSVEST 56 - TELEF. 69642
Bij besluit van de secretaris-generaal
van het departement van Waterstaat,,van
1940 werd verboden het vervoer mét en
het slepen van schepen op de binnenwa
teren naar buiten Nederland, indien men
niet was aangesloten hetzij bij de Ned.
Particuliere Rijnvaart Centrale of het
Centraal Bureau voor de Rijn- en bin
nenvaart.
Deze bepaling had kracht van wet, toen
in 1948 een nieuw uitvoeringsbesluit ver
scheen van minister Vos, waarvan artikel
10 bepaalt, dat niet zou. worden uitge
klaard, indien geen bewijs van hanslui-
ting bij een der genoemde organisaties j
kon worden overgelegd.
Toen op 16 Juni 1950 een Belgisch schip I
gesleept door de Nederlandse sleepboot
Tromp" zulk een bewijs niet kon over
leggen. werden deze schepen bij Lobith
aangehouden. De kapitein van cb sleep
boot. die een comité achter zicht kreeg,
de heer J. Boon,-deed de Staat der Neder
landen een proces aan. zyn eis tot on
rechtmatig verklaring werd echter door
de Haagse rechtbr.vk niet ontvankelijk
verklaard. De rechtbank achtte de ge
troffen maatregel niet in utrijd met de
Rijnvaartakte. In hoger beroep besliste
het hof echter, dat deze strijd wel be
stond. waarop de staat in cassatie ging.
Gisteren zijn iri deze zdak. r;e pleidooien
voor d'e Hoge Raad gehouden. Voor de
staat pleitte mr G. J. Scholten. voor de
tegenpartij mr Wijckerheld Bisdom, bei
den te 's Gravenhage. In zijn eerste cas
satiemiddel stelde mr Scholten. dat het
complex van Nederlandse regelen voor
de Rijnvaart niet in strijd is met de Rijn
vaartakte. In zijn tweede middel geeft
hy te kennen, dat wat ook de Rijnvvirt-
akte inhoudt, de Nederlandse besluiten,
die kracht van w.f hebben, dienen te
worden toegepast. In een derde middel
wordt gesteld dat in ieder geval de artike
len 1—9 van de beschikking van 1948 niet
in strijd kunnen zijn met de Rijnvaart
akte.
In een incidenteel subsidiair middel
van de tegenpartij werd betoogd, dat de
ministeriële beschikkingen in elk geval
niet gedekt worden door het besluit uit
de bezettingstijd en in strijd zijn met de
algemene wet van 11)22 betreffende uit
en doorvoer.
De procureur-generaal zal in deze zaak
concluderen op 30 dezer.
Het Indonesische kabinet heeft de nota
van de Nederlandse regering over het
opnemen van NieuW-Gulnca in de Ne
derlandse grondwet gekwalificeerd als
„niet bevredigend", en heeft de Indone
sische minister van buitenlandse zaken,
mr A. Subardjo de instructie toegezon
den, te Parijs nadere toelichtingen te
vragen aan minister Stikker en daarna
zo spoedig mogelijk naar Indonesië terug
te keren. Zo meldt Aneta uit Djakarta.
Inmiddels wordt de Nederlandse nota
door het kabinet grondig bestudeerd,
doch er zal geen beslissing worden ge
nomen voor de terugkeer van minister
Subardjo, die in de loop van de volgende
week te Djakarta wordt verwacht.
V'.; V
I it la Oersberg, de toekomstige woning van prinses Armgard, aan de 's Gravelandseweg te Hilversum.
Overzicht van de op het Zuiden gelegen achterzijde, welke uitziet op 'n fraai aangelegde en uitgestrekte tuin.
(Van onze Brusselse correspondent)
Het is juist een jaar geleden, dat internationale experts op het gebied van
oude schilderijen, naar Brussel werden geroepen, om hun mening te zeggen
over een voorgenomen conservatiebehandeling van de Lam Godspolyptiek
der gebroeders van Eyek. Dit meesterwerk der schilderkunst had op ge
vaarlijke wijze niet alleen de tand des tijds gevoeld, maar was ook onder
hevig geweest aan vorst, hitte, vochtigheid, vervuiling, brandschade, om nog
te zwijgen Van de nadelige inwerking der bijtende vochtigheid van de
zoutmijn nabij Salzburg, waarin de Duitsers, na haar gestolen te hebben,
de polyptiek hadden verborgen.
Bij Kon. Besluit la de loongrens voor
de verplichte ziekenfondsverzekering
verhoogd van 4725 tot 4925, met ingang
van 2 Juli 1951.
Het college van onderzoek besloot dat
de diverse panelen een bewerking van
technische aard moesten ondergaan, om
'hun behoud voor geruime tyd te verze
keren,
Men besloot ook, dit doel te verwezen
lijken met een minimumaan wat men
noemde „heelkundig ingrypen", zodat de
restauratie de historische en aesthetisdhe
integriteit van het oeuvre zou eerbiedi
gen.
De opdracht daartoe werd gegeven
aan de uit de van Meegeren-affaire, be
kende prof. dr Coremans, die de be
roemde „patiënt" ter behandeling op
nam in de door hem bestuurde stads-
leboratoria van de Kon. Musea van
België, in het Cinquantenairepaleis te
BrusseL
Nagenoeg een jaar h,ebben Coremans
en diens technici daar vrijwel onafge
broken aan het herstel van hun door
luchtige „zieke" gewenkt. Het- „Lam
Gods", bevindt zich thans in het Paleis
voor Schone Kunsten te Brussel, waar
het de clou is van de expositie van
de Bourgondische luister, die onlangs
ook te Amsterdam was te bewonderen.
De polyptiek zal hier blijven tot 19"; No
vember. om die dag weer naar Gent,
in de St. Baafs, op haar eeuwenoude
plaats in de Vydtkapel te worden op
gesteld.
Het (met de „grisailles" aan de achter
zijde) uit negentien panelen bestaande
veelluik, heeft meer dan 20 M2 beschil-
In een artikel, „Schoorstenen roken in
het polderland" dat enige tijd geleden in
dit blad verscheen, werd de indruk ge
wekt, dat bij uitstek de kunstmatige
drooginrichting aan de steenindustrie de
oplossing biedt voor vele van haar moei
lijkheden, aldus schrijft men ons van de
zijde van de Kath. Bond van Baksteen
fabrikanten in Midden-Nederland. Met
name zou het de kunstmatige drooginrich
ting zijn, die het seizoen-bedrijf in een
continu-bedrijf transformeert, waardoor
de noodzaak een aantal arbeiders voor de
wintermaanden congé te geven kan wor
den voorkomen.
Het is nu allerminst de bedoeling cri-
tiek uit te oefenen op de bedrijven die
menen d.m.v een kunstmatige droogin
richting, hun bedrijf te moeten moderni
seren. Integendeel, stilstand betekent
steeds en wel zeer nadrukkelijk ook voor
de steenindustrie achteruitgang.
Een experiment is als zodanig reeds
waardevol en de kunstmatige drooginrich
ting zoals die bij de N.V. Vlamovensteen
fabriek van Hesteren Janssens te IJzen-
doorn is ontwikkeld, betekent ongetwijfeld
een belangrijke stap vooruit op het moei
lijke terrein van de droogtechniek in de
straatsteenfabricage.
Men zou echter de waarheid te kort
Een slappe thriller moet Margareth
Lockwood. idool van de massa der Brit
se bioscoopbezoekers, gelegenheid geven
te verschijnen. De gebeurtenissen rond de
spionnage in een bacteriologische oorlog
hadden aardige stof op kunnen leveren,
mits men had kunnen vergeten, dat zo
iets onwaarschijniyks ook zo onwaar-
schijniyk mogelijk moet worden opge
diend. Nu wordt het alleen maar be
lachelijk door de nadrukkelijkheid. Er
komt nog waarheidsserum in voor, men
ontsnapt uit gevangenkampen en Brits
Amerikaanse betrekkingen worden op een
hoog vriendschappelyk niveau gebracht
door de aanwezigheid van de onvermyde-
ïyke journalist. Het peil van de beeld
roman wordt in deze film niet overschre
den.
Humphrey Bogart, de vent met het gou
den hart, wil in Tokyo na de oorlog zyn
speelhol weer voortzetten, maar de Ame
rikanen blijken daarvan niet gediend, ter
wijl de Japanners minder vriendelijk zijn
geworden. Hij heeft in Tokyo nog een
dierbare echtgenote zitten, die zich echter
van hem heeft laten scheiden. Dat had hij
niet verwacht. Om haar ertoe te kunrien
brengen weer met hem mee te gaan, laat
hij zich door de Jappen overhalen een
luchtiyn te gaan exploiteren waar een
luchtje aanzit. Men kan hem hiertoe
dwingen, omdat zijn gewezen vrouw in de
oorlog voor Radio Tokyo uitzendingen
heeft verzorgd, gericht op het breken van
het moreel van de Amerikaanse troepen.
Maar zü was ook weer niet zo slecht. Dat
kwam, omdat men haar een kind had af
genomen. Dat kind biykt natuurlyk zijn
kind te zijn., dat hij nooit gezien heeft.
Ontroerend, vind u niet?
Met die luchtlijn komt hij natuurlijk
hopeloos in de knoei te zitten, want er
worden op een gegeven moment oorlogs
misdadigers mee vervoerd. Maar. dan is
hij met al zijn schijnbare hardheid zo lief
en aardig, dat hy om wille van de veilig
heid van de Amerikanen zijn leven waagt
om de grote leider van de smokkel van
oorlogsmisdadigers neer te schieten. Hier
bij komt hij om, maar niet dan nadat zijn
gewezen vrouw tegen hem gezegd heeft,
dat zij van hem houdt en nadat zijn doch
tertje roerend afscheid van haar vader
genomen heeft. Zo, nu kunnen de anderen
weer doodgewoon verder gelukkig zijn.
Zelfs heeft hij nog kans gezien om de
Jappen duidelijk te maken, waarom de
Amerikaanse bezetting nodig is. En dat is
een knap staaltje. Hollywood op zyn
„best".
doen, indien men deze methode als de
alleenzaligmakende zou beschrijven.
Technische verbeteringen dienen ook
economisch verantwoord te zijn, anders
zijn ook de hiermede samenhangende
sociale voordelen, uiteindelyk maat
schijnsuccessen.
Nu is het in de steenindustrie zo, dat
vele fabrikanten menen, dat de economi
sche voordelen van het kunstmatig drogen
gezien de hoge brandstofpryzen, zeer twij
felachtig zijn. Sterk vereenvoudigd Wordt
dan gesteld: „Wat in de kunstmatige
drooginrichting moet worden bereikt met
dure brandstoffen, doet in de buitendroog-
inrichting de natuur voor niets".
Zo lang de bedrijfsresultaten niet open
lijk met elkaar kunnen worden vergele
ken, zal verschil van inzicht over de te
volgen productie-methode biyven bestaan.
Het gevolg hiervan is, dat by de cate
gorie „met-kunstmatige drooginrichting -
fabrikanten er velen zijn die de oplossing
in een andere richting hebben gezocht en
ook menen te hebben gevonden.
Sommigen van deze fabrikanten hebben
door modernisering van het vorm-gedeel-
te van hun bedryf door middel van een
volautomatische persinstallatie en een
daarby aangepast systeem van droogrek-
ken en hutten, de bezetting van de ver
schillende onderdelen van het bedryf zo
danig weten te verschuiven, dat zij aan
alle 'arbeiders by voortduring, dus zomer
en winter, volledige werkgelegenheid ver
schaffen.
Daarby worden slechts in de zomermaan
den stenen gevormd en met gebruikma
king van de natuur gedroogd.
Weer anderen zijn er in geslaagd, zelfs
zonder toepassing van een volautomatische
persinstallatie, het werk op de fabriek
zodanig in te richten en te verdelen, dat
ook hier voor de wintermaanden 'geen
arbeiders in de wachtgeldregeling behoe
ven te worden gezonden.
In tegenstelling met de kunstmatige
drooginnchtingen benodigen beide laatste-
genoemde categorieën dus geen brandstof
fen voor hun droogproces.
derde oppervlakte. Dit alléén reeds geeft
een idee van de omvang van Coremans'
taak.
Tjjdens zijn onderzoek ontdekte hij
liefst twaalf lagen vernis, die mét de
honderden in de loop der eeuwen aan
gebrachte retouches en de vervuiling ver
antwoordelijk zijn voor de ontluistering
van het werk. Men is niet tot het weg
nemen Van al die vernislagen willen over
gaan, omdat daardoor al de retouches
zouden bloot gekomen zyn, wat honder
den littekens in het schilderstuk zou heb
ben aan het licht gebracht.
De conservatiebehandeling heeft zich
over vye étappes uitgestrekt. Eerst was
er het doordrenken van hpt hout en het
vastleggen der kleurenlaag. Dit geschied
de met zuivere bijenwas, een methode die
reeds in de tyd der Pharao's voor het
behoud van hout werd toegepast.
Dan moesten met oplosmiddelen lagen
vernis worden verwyderd, natuurlijk zon
der dat aan de beschilderde oppervlakte
mocht geraakt worden. Vervolgens moes
ten storende overschilderingen worden
weggewerkt
Daarbjj stootte men op restauraties van
o.a. Jan van Sëorel (uit 1550) en van de
Bruggeling Lanceloot Blondeel.
Tenslotte moest een voorlopige nieuwe
vernislaag worden aangebracht; de defi
nitieve zal over een jaar volgen, als de
gehele picturale laag zal gestabiliseerd
zijn, mede na een jaar verbiyf in de
Vydtkapel.
In haar nieuwe glorie is het letter
lijk als had de polyptiek der v. Eycks
een verjongingskuur van eeuwen ondei-
gaan. Dit is vooral opvallend met de
mantel van O.L. Vrouw. Vóór de opera
tie was die mantel een blauw-groen-
achtige massa zonder vorm, zonder
relief, zonder plooien. Men had hem, by
een restauratie in 1859, overschilderd
met een in 1821 uitgevonden ultra
marijn blauw. Nadat deze retouche in
Coremans's laboratorium was weg
gewerkt, kwam een wondermooie, oor-
spronkelyke lapis lazulikleur aan het
licht en ook de plooien en de diverse
volumes van de mantel.
De grootste moeilijkheden werden
ondervonden met het middenpaneel, dat
echter ook de meeste bevrediging bracht.
Het is vooral dit paneel, dat veel door
een brand had geleden; hier en daar was
zelfs de kleurenlaag doorgebrand.
Op de meest ondeskundige wijze had
men daar „retouches" aangebracht. Bos
jes en groen op de achtergrond, waren
een donkere massa geworden. Thans zijn
daar frisse kleuren aan het licht ge-
»racht- Het koor der gelukzaligen
„hangt niet meer in de lucht, maar
schrijdt voort over een met bloemen be
zaaid grastapyt.
Men ontdekte ook, dat de fameuze
toren van Utrecht, die boven een bomen
groep uitsteekt, apocrief is, dus hele
maal niet op het oorspronkelijke werk
voorkwam. Men veronderstelt, dat hij er
in de XVIe eeuw werd bygeschilderd
door Scorel, die kerkmeester te Utrecht
zou zijn geweest. Coremans was van
oordeel dat men die toren best ken laten
staan. Aldus is iteschied.
Daarentegen heeft men elders we) de
wolken weggewerkt, waaruit de H
Geest, te voorschijn komt in de gedaante
van een duif, die maar half zichtbaar
was. Thans is deze symbolische duif-H.
Geest volledig te zien in een aureool van
regenboogkleuren.
Nog andpre constataties werden ge
daan: God.de Vader was geheel over
schilderd, vólgens de smaak uit de tijd
van Scórel ên Blondeel. Aan zijn voeten
pronkt een met. edelgesteente versierde
kroon, diebeslist apocrief is, doch die
men niet heeft willen verwydoren. Zo
zouden nog tal van andere merkwaar
dige details te verwerken zyn
De moderne wetenschap heeft een
meesterwerk van eeuwen oud gered en
het byna alles van zijn oorspronkelijke
glans en glorie teruggegeven!
Afgevaardigden van organisaties van
accountants in elf Europese landen
(Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk, Italië,
België, Spanje, Zwitserland, Portugal, De
nemarken, Luxemburg, Nederland) zijn
op het ogenblik te Parijs bijeen voor de
oprichting van een Europees instituut van
accountants. Dit instituut zal de betrek
kingen tussen de Europese accountants
vergemakkelijken en b.v. ook contact op
nemen met de Internationale Kamer van
Koophandel, de O.E.E.S. en de culturele
organisatie van de Ver. Naties. In principe
was reeds tot oprichting besloten tydens
het internationale congres, dat ln 1948 te
Parijs fs gehouden.
Grote cirkel: modem communicatie
middel.
Kleine cirkels: 1 zwerver, 2 land in
Europa, 3 dient als toegangsbewijs, 4
doren, 5 hoedanigheid van een slechte
aardappel, 6 bariton, 7 knipwerktuig, 8
vogel.
Oplossingen kunnen worden ingezon
den tot Donderdagmiddag. Over de
puzzle-rubriek kan niet worden gecor
respondeerd.
De oplossing van de kruiswoord-puzzle
van verleden week:
Horizontaal: 1 zadel, 5 gade, 8 diva,
12 ego, 13 adel, 15 l.g„ 17 nar, 18 ga,
20 em„ 21 open, 23 te, 24tas, 26 sap,
28 nek, 29 grind, 31 apart, 33 ka, 34 dra,
35 Eós, 37 Ede, 38 pa, 39 parterre, 42
Kolft, 44 na, 40 1U 47 mom, 48 no, 49 fa,
52 negatief, 55 of, 56 bes, 57
nog, 08 eed, 60 el, 61 kaste, 63 regie,
65 ver, 66 Erp, 68 rit, 70 as, 72 goor,
aL 76 re, 77 gom, 79 nu, 80 Oran,
oz moe, 83 emir, 84 Deli, 85 Assen.
Verticaal: 1 zege, 2 aga, 3 do, 4 la, 5
parns, 6 al, 7 elp, 9 in, 10 vat, 11 are.:a,
14 de, 16 genre, 19 aai, 21 opperman,
22 net, 24 trap, 25 snert, 27 Aa, 29 gr.,
30 dot, 32 ade, 33 kalf, 34 dons, 36
semester, 38 Po, 40 Alm, 41 rog, 42 koe,
43 aard, 45 atol, 48 Niger, 51 af, 52 Nes,
53 tor, 54 feit, 56 baron, 59 Ee, 60 etage,
61 keg, 62 er, 64 gis, 67 pari, 69 teen.
71 som, 73 oud, 75 ra, 76 roe, 78 mi, 80
o.l., 81 na, 82 m.s.
De prys viel ten deel aan: A. Oster-
holt, Gedempte Baanstraat 10. Schiedam.
