EUROPA BOUWT DIVISIES
zij vervagen!"''
Bewogen maanden in rosse schijn
van Korea's bommen en granaten
Oude soldaten sterven niet,
Rommel s staf chef beklom de St. Petersberg
Steekvlam in een
kruitvat
Lawines en divisies
D.D.T. en stink-
bommen
Uranium en schuil
kelders
door
MARTIN
W., DUYZINGS
v
Een half millioen lege
ivoorden
Geen dollargeen
soldaat
Terreur van Het Ding
MAANDAG SI DECEMBER 1951 PAGf^
KONINKLIJK WELKOM OP SCHIPHOL
na een succesvolle goodwill-reis
OUDE SOLDATEN
-•Cjccio Tonnen serpentines
STERVEN NIET
«oor Ma, Arthur ex&
De weken verstreken. Matt
Ridgway hield het Chinese mon-
sterleger nog steeds in bedwang,
de heuvels van Wonjoe en Che~
chon >3"*en bezaaid met Chinese
lijken....; Korea leek opnieuw
j. vèr weg. Op de kleine,, in het
TWEE ETMALEN OUD-WENEN
bij het huwelijk van Otto Von Habsburg
licht van een naderende wereld
brand zo onbeduidende binnen
zee der partij-politiek sloegen
hoger nu weer de golven. In En
geland promoveerde Clement
Attlee onder pressie van uiterst
links de toekomstige rebel Bevan
tot minister van arbeid. In eigen
land volgden de gebeurtenissen
elkaar snel op: onrust in de
P. v. d. A. (Van der Goes ging
heen als fractie-voorzitter), ont
slag van minister Stikker, gene
raal Kruis uit de legerleiding, 'n
kabinetscrisis die vele weken lang
slepende zou worden gehouden.
Toen, na enkele haastig voor
bij rennende, bewogen weken
slechts, sloeg de Westelijke we
reld terug. Had men haar, heen
en weer geslingerd als zij lange
tijd werd door haar vrees voor 'n
wereldoorlog en haar liefde voor
een vrede, terecht verweten: „We
fight one place and try diplomacy
another?" Of had Mrs Paul Brink
uit Palo Alto (Calif.) gelijk toen
zij in een ingezonden stuk aan
„Time" schreef: „Ik zou de men
sen die ons lot in hun hand heb-
Z. H. EXCELLENTIE DR B. ALFRINK
ben, willen doen begrijpen, dat
oorlog geen oplossing is voor de
problemen die ons kwellen. Laat
ons blijven onderhandelen. Laat
ons jarenlang blijven onderhan
delen, indien nodig; iedere tijd is
kort, vergeleken bij de eindeloos
heid van de dood"
MINISTER VAN MAARSEVEEN
plotselinge dood, een pijnlijk
verlies
(Verdos Jszéc op volgende pagina)
MOSSADEQ
NAAR LAKE SUCCESS
verteerd door olie en
nationalisme
1N Peking telde, koel en met een starre glimlach, iemand de seconden; en het geloei der sirenes, de krij
sende spraakverwarring-der-heilwensen van een koortsig ademende wereld nóch Uw eigen, kleine,
stille ontroering toen, die Oudejaarsavond 1950, het Anno Santo met een laatste, nerveuze sprong
van 's werelds klokkewijzer in de eeuwigheid vergleed, drongen door tot dat hoge, naakte, nauwe ver
trek van Pekings enige wolkenkrabber waarin, onbew ogen als eeii automaat, een kleine, gelige man in
een slecht passend generaals-uniform het voort schrijden der laatste, fatale seconden registreerde.
J).- -i. -WW'-
Sc ♦'C J
„God zij met U in het komende jaar",
had slechts enkele uren tevoren gene
raal Matt Ridgway, de keiharde para
trooper die pas het commando van het
Kste Amerikaanse leger in Korea over
genomen had, in zijn Nieuwjaarsbood
schap tot de verbonden troepen gezegd.
„God zU met U", maar ook: „I prefer
action to words!". Hjj kreeg wat hjj
hebben wilde.
Nabij Chongsong sneuvelde een Zuid-
Koreaanse divisie practisch tot de laatste
"tan. Die Nieuwjaarsmiddag had het
1®de offensief, ingezet door Lin Pao's
vi®rde leger, dat dwars door de met zorg
aangelegde mijnenvelden stormde, zich
uitgebreid over het gehele front:
150.000 Roden drongen op in een onbe
schrijfelijke hel van bittere kou, en wit
gloeiende granaatsplinters, en aan stuk
ken gereten mensenvlees.
Nabij Wonjoe leverde het Nederland
se Korea-detachement, ingesloten en
'net nauwelijks nog enige iioop op red
ding, een bitter gevecht tegen een te
venstander die nimmer zijn verliezen
'eiïde. Langs de Uijongbu-spoorlijn
échten, log en onhandelbaar, Ameri
kaanse tanks vergeefs tegen een, van
'die zijden aanvallend mensenmieren-
"Oger dat, dronken van haat en bloed
dorst, voor zich zelf en voor de vijand
been genade, kende.
Drie dagen later, 's morgens om half
hegen, blies een Engels pionier de laat
je Amerikaanse pontonbrug op, die de
oevers van de Han met elkaar verbon
den had. Enkele uren later was Seoel,
6en krater vol puin en pijn en ellende,
0Pnieuw in Chinese hand en trokken de
herenigde Troepen -terug naar het Zui
den: over smalle, modderige, kapot ge-
l'eden wegen waarlangs tweehonderd
duizend Koreaanse vluchtelingen het
Pieuwe jaar vierden met, opnieuw, de
knagende honger, de wurgende angst en
de mat en weerloos makende vrieskou
i"an een eindeloos durende tocht naar
Pet ongewisse.
Zó begon ons jaar....: het stille gebed
our Zegen en om Vrede werd overstemd
oor het tomeloze geraas van een Rood
'fensief, doch er werd óók in Korea
P°g gebeden. „We prayed like hell!"s
,®fklaarde de Amerikaanse Private John
Palma uit Brooklyn. Hij had mét een
hij keerde terug in de rijen van zijn regi
ment op dezelfde dag, dat een andere
Private, de twintig jarige Robert Smith
uit Middlesburgh met een c-47 trans
portvliegtuig in Washington terugkeer
de, nadat hij beide benen en beide han
den verloren had in de Poolkou van het
Changjin-reservoir. Er was één repor
ter van een groot persbureau aanwezig
toen de moeder van Robert Smith in een
Washingtons ziekenhuis het wrak van
haar enige zoon begroette. „Er waren
geen tranen", seinde hij.
Neen!, er waren geen tranen. Er was
geen tijd meer voor tranen! Het Ameri
kaanse ministerie van defensie onthul
de, dat er aan de grens van Mandsjoerjje
nog 900 000 Chinezen in reserve gehou
den werden, gereed om Korea binnen te
rukken. En terwijl de Westelijke wereld
de adem inhield en zich afvroeg of dit
winter-offensief het sein zou zijn voor
de lang gevreesde opmars der rode hor
den, het sein voor een nieuwe wereld
brand, staken de Amerikaanse troepen
tien mjjl bezuiden Seoel 5.000.000 galléns
hoog-octaan-benzinc in paniek in brand.
Doch ook zonder de dreiging der
atoombom verliet de Dalai Labma, ter
wijl de Chinese communisten zonder 'n
schot te lossen Thibet binnenstroom
den, de „verboden stad" Lhasa en
vluchtte hjj met een karavaan van dui
zend muildieren en zeshonderd trouwe
soldaten naar Yatung, in de schaduw
van de Himalaya.
De paniek had haar reacties. Generaal
MacArthur, de „Amerikaanse Mikado",
greep opnieuw een microfoon en hamer
de, met een vinnige sneer aan het adres
van zijn eigen president, op een oud
aambeeld: een aanval op rode oorlogs
bases in China. En in Malakka laaide
de terreur der rode benden plotseling
op tot ongekende hoogte, in Indo China
trokken de Franse legionnairs terug on
der een feil3 attaque van Ho Chi Minh's
communistische guerilla's, en in de Ver
enigde Staten noemde de invloedrijke
Republikeinse senator Taft het Noord-
Atlantische leger-in-wording een uitda
ging aan de Russen: „het zal zeker drie
jaren duren vóór dit Noord-Atlantische
leger werkelijkheid is; als de Russen
willen aanvallen, dap zullen zij dit stel
lig éérder doen!"
Temidden van de paniek ontdekte
men, scherp en markant, de tegenstel
lingen. Terwijl, in Tokio, MacArthur om
een bombardement der Chinese havens
vroeg, dreef Groot-Brittannië nog steeds
een levendige handel met de Chinezen
en werden boven Korea Amerikaanse
bommenwerpers neergeschoten door
Chinese jet-jagers, waarvan vitale on
derdelen door Engeland (aan Rusland)
geleverd werden. En toen, te Lake Suc
cess, de Amerikaanse vertegenwoordiger
Warren Austin een resolutie indiende
teneinde China als agressor te brand
merken, vond hij niet alleen Engeland,
doch ook Frankrijk niet geestdriftig,
doch stootte hij bovendien op de „dy
namische neutraliteit" van India en een
Aziatisch blok van kleinere landen
Sroe;
*chte:
Pje Nederlanders vier dagen lang
;r de Rode linies rondgezworven en
Van dat ogenblik af praatte men in
West-Europa dagen achtereen voorna
melijk over divisies. Twee-en-twintig
slecht gewapende doch dappere en goed
getrainde Spaanse divisies bleken nu
voldoende om de Verenigde Staten te
doen besluiten, opnieuw een ambassa
deur naar Madrid te zenden. Ike met
de opdracht, vóór eind 1952 zestig (in-
plaats van 19!) divisies in Europa te
creëeren hield zijn grote inspectie
reis: Parijs (hij stond 's morgens om acht
uur al bij premier Pleven op de stoep),
Brussel, Nederland (hij werd er teleur
gesteld, zei men eerst, doch Eisenho
wer ontkende dat later niet zonder ele
gantie), Kopenhagen, Oslo, Londen, Lis
sabon, Rome (de communisten schopten
relletjes), Luxemburg, Heidelberg, Pa
rijs, Reikjavik....
Toen hjj drie weken later in Washing
ton terugkeerde, een dodelijk vermoeid
man, stelde men hem de vraag: „kan
Europa met succes tegen Rusland en
zjjn satellieten verdedigd worden?" Ike's
antwoord was opnieuw een geruststel
ling: „Yes! als iedereen werktlike
hell!" Het werk werd gedaan!, hoewel
veie maanden later, na afloop van de
Nato-conferentie in Rome, onze minis
ter Stikker verklaren moest: „de ver
wezenlijking van een Europees leger
stuit nog steeds op vele moeilijkheden
en bezwaren".
Doch de eenheid en het begrip voor
elkanders problemen groeiden en nog
lang voor in September te San Fran
cisco, het vredesverdrag met Japan door
47 landen ondertekend werd, spraken
John Mc. Cloy, Sir Ivonne Kirkpatrick
en André Poncet op de St. Petersberg
te Bonn al vijf uren over een gedeelte
lijke herbewapening van West-Duitsland
met bondskanselier Adenauer en diens
militaire adviseur, lt.-gen. Hans Speidel.
destijds vermaard als stafchef van wij
len Rommels Afrika-Korps. Herr Speidel
had vermoedelijk belangstelling voor hn-
dere cijfers dan die waarop de statistici
de rest van het mensdom tracteerdenr
Rome had in het Heilig Jaar 3.200.000
buitenlandse pelgrims geteld; en iedere
vijftig uur verzond men 8000 ampul
len mensenbloed naar de lazaretten
in Korea en Japan; 135.000 brom
fietsen in Nederland; 177 lijken onder
de lawines van Zwitserland en Tyrol;
45.000 mensen door tonnen sneeuw ge
ïsoleerd in Salzkammergut
En intussen gooide men in het Am
sterdamse Concertgebouw tijdens Verdi's
Requiem stinkbommen naar Paul van
Kempen, vierde Alfred Krupp zijn vrij
lating uit de Landsberg-gevangenis met
champagne, werd in Los Angelos mr
Thomas A. Andersson van zijn echtge
note gescheiden, omdat zij haar pape
gaai geleerd had, „You fool" tegen hem
te zeggen, creëerde Jacques Fath zijn
nieuwe voorjaarsmode, won in San
Francisco een 25-jarige blondine, Emma
Leah, na 152 dagen het wereldkampioen
schap vlaggestok-zitten en daarmee 7500
dollars, een bontjas en een Cadillac;
„heroverden" twee Heidelbergse studen
ten het tot puin gebombardeerde eiland
Helgoland, verklaarde Patrick D. Pielon
van het Parasite Laboratory: „de moei
lijkheid met D.D.T. is, dat de muggen
mr e*s de duur aan wennen", bleek Bing
Crosby na een kwart eeuw vol gekreun
nog steeds de „keizer der gramofoon-
plaat", zochten in Groot-Brittannië 8000
ernstige politiemensen naar zes Schotse
studenten en de, uit Westminster Abbey
geroofde Kroningssteen, werd de straf
van General der Flieger Christiansen
met vier jaar verminderd (hij mocht nog
vóór Kerstmis naar huis, een ziek en
verbitterd oud mannetje); keek Neder
land naar een eindeloos lijkende parade,
van kabinetsformateurs, arriveerde de
Amerikaanse negerbokser Sugar Robin
son in het Parijse Claridge-Hotel met 1
echtgenote, 1 manager, 1 secretaris, 1
golftrainer, 3 sparringpartners, 32 hut
koffers, 15 valiezen, 3 Cadillacs, 3 radio
toestellen, 140 gramofoonplaten, 12 cos-
tuums, 5 overjassen, achttien hoeden en
104 stropdassen; en stierven er mensen
op alle fronten.
In Berlijn werd maarschalk Manner-
heim stil begraven, in Berlijn overleed
Graaf Konrad, Kardinaal Von Prey-
sing na een heldhaftig leven, in Boston
boog Sinclair Lewis, de rebel der Ame
rikaanse letteren, tenslotte het koppige
hoofd voor de dood, in Parijs overleed
een andere grote der literatuur, André
Gide, slechts vier jaar nadat men hem
de Nobel Prijs had overhandigd. Breda
droeg mgr Hopmans, zijn Bisschop, ten
grave, in Hoengsong werd kolonel Den
Oudende commandant van het Ne
derlandse Korea-detachement, door
Chinezen in een hinderlaag gelokt en
vermoord, in Buenos Aires stierf de
Duitse financier Fritz Thyssen„de
man die Hitier maakte?' en in China
trok de Nederlandse Franciscaan Leo-
nardus Bruns zijn sandalen uit vóór
het rode vuurpeloton hem neermaaide
al compromitteerde. Doch in Australië
zag men niet zonder genoegen toe hoe
de wolprijzen op de wereldmarkt op
nieuw met sprongen stegen, en een New
Yorks automobielhandelaar, die normaal
per dag „slechts" zes automobielen ver
koopt, bracht op één Zaterdag 38 nieu
we modellen aan de man, nadat er in de
„Tribune" een bericht had gestaan, dat
de regering het voornemen had, de pro
ductie van luxe-automobielen te beper
ken.
,Jk hoop", verklaarde president Tru
man, „nog steeds, met de Chinezen te
kunnen onderhandelen". Het klonk
zwak en het werd overstemd door het
gebulder der kanonnen in Korea en
door het geraas van een op volle toe
ren werkende rode oorlogsindustrie,
doch de wereld draaide onverstoorbaar
voort en men las, naast de weinig
triomphantelijke oorlogscommuniqué' s
van Mac Arthur, ook andere dingen:
De Ambonezen in de kampen op Java
rebelleerden; Dlco van der Meer, de be
kende K.R.O.-tekstdichter, overleed
plotseling en de K.R.O. zélf terroriseer
de de Nederlandse luisteraar met „Het
Ding", dat men pas weken later (nog
altijd een mysterie) aan de golven van
de Noordzee prijs gaf. Op de IJssel bij
Dieren sloeg een bootje met arbeiders
om en slechts één der inzittenden redde
zijn leven. Pater Hyacinth Hermans
vierde zijn 75ste verjaardag, de „Zweed
se griep" sloop over West-Europa
(246.000 griep-patlënten in Engeland, één
derde deel der Belgische bevolking snip
verkouden, duizenden op de Nederlandse
ziekenlijst); in Hollywood verwierf Pola
Negri de Amerikaanse nationaliteit. (Ik
heb nooit van Polen gehoudenin
Parijs werd Justin Rouchet veroordeeld
tot 5000 frans boete, omdat hij de hond
van zijn buurman gebeten had; en in
de St. Nicholas-arena in Manhattan sloeg
de neger Percey Basset zijn 21-jarige
kleurgenoot Al („Sonny Boy") West in
de 7e ronde van een titelgevecht met een
droge, rechtse hoek' dood, terwijl de
moeder van Sonny Boy via haar televi
sie-apparaat naar het gevecht zat te
kijken.
rechterhand, van de Aartsbisschop
De Westelijke wereld koos, noodge
dwongen, de weg der harde feiten. Zij
grendelde niet voor goed de deur die
naar de kamer der onderhandelende di
plomaten leidde, doch zij bereidde zich
wèl op het ergste voor.
President Truman („de slechtst ge
klede president aller tijden", zei later
„Tailor and Cutter", het maandblad der
Londense élite-kleermakers) verdedigde
in een persconferentie voor 176 repor
ters Dean Achesons Europa-politiek en
draaide er geen doekjes om; „wij zullen
ook in Europa strijden"„if fight we
must!" En het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden keurde met 247 stemmen
vóór en slechts één stem tegen (van mis
ter Hofman uit Michigan) nieuwe, as
tronomische dollar-getallen voor de de
fensie goed: 3.1 billioen dollars voor de,
verdediging van de Verenigde Staten,
2.2 billioen voor het aanleggen van A-
bom-schuilkelders. In Padnell (Kentuc
ky) begon men, juist toen men zowel in
Zuid-Afrika als in Canada nieuwe ura
niumlagen ontdekte, In allerijl aan d«
bouw van een nieuwe atoomfabriek: 500
millioen dollars! Maarschalk Tito leende,
38 millioen dollars, in Korea bracht
Ridgway het Chinese offensief tot staan,
en in Indo-China arriveerde een sterk
en koppig man, generaal De Lattre de
Tassigny, met 30 oude Sherman-tanks
stopte de evacuatie van Franse burgers
die Indo-China al opgeheven hadden, en
sloeg de rebellen van Ho Chi Minh ach
teruit in 'n bloedige jungle-strijd waar
in, maanden later, de zoon van de gene
raal valken zou onder de verraderlijke
kogels van een rode sniper.
Het Westen herademde.
Men las geruststellende mededelingen.
Alan G. Kirk, de Amerikaanse ambassa
deur in Moskou, verklaarde: „niets dat
er op wijst, dat Moskou d i t jaar oorlog
wil". En op het Parijse vliegveld Orly
stapte Ike uit zijn Constellation en richt
te zich over de hoofden van de aanwezi
gen heen tot de maarschalk in het
Kremlin: „ik keer terug met een onwan
kelbaar vertrouwen in Europa's toe
komst".
In het Parjjse Palais Rose spartelden
de representanten der Grote Vier intus
sen in een eindeloos meer vol niets zeg
gende woorden. Andrei Gromyko zei in
vier maanden, 74 conferenties en ruim
500.000 woorden voornamelijk slechts
„njet!", waarna ook zijn gesprek-part
ners tenslotte begrepen, dat er met de
Russen zelfs over een agenda voor een
conferentie der ministers van Buiten
landse Zaken niet te praten viel.
Woorden, woorden.,..: West-Duits-
land, intussen gerechtigd om zijn eigen
buitenlandse belangen te behartigen, had
nog steeds bezwaren tegen het nu al
acht maanden oude plan-Schuman; Ir
de U.N.-assemblee, rekende iemand uit,
eiste de Sovjet-delegatie niet mindei
dan 41 procent van alle gesproken woor
den voor zich op; in Amerika vroeg
MacArthur opnieuw om een bombarde
ment van Chinese havens en vliegvelden
(Seoel was eind Maart weer in U.N.-
Iianden, Z.-Korea was van rode troepen
gezuiverd en het achtste leger rukte
langzaam op door de modder benoor
den de 38ste breedtegraad). In het Brit
se Lagerhuis fulmineerde Winston Chur
chill steeds luider tegen hA Labour-
bewind, in Parijs stond, na tien dagen
vol redevoeringen en verklaringen de
radicaal-socialist Henri Queuille inplaats
van Henri Pleven aan het roer van het
Franse schip van staat, in Londen, waai
de Brit Turpin diezelfde week onze
landgenoot Luc van Dam binnen de mi
nuut k.o. zou slaan, verklaarde Eisen
hower: „als de Russen nu oorlog ver
klaren, zijn ze gek!"doch in Ar
gentinië snoerde Don Juan Péron, die
zich opmaakte om vóór de duur van zes
jaar als dictator herkozen te worden,
de mond van Argentinië's laatste vrije
persstem: „La Prensa", het grootste Ar
gentijnse dagblad, stopte onder de drei
ging van Perons bajonetten de persen
Dit Owfjaaïi..-
De wereld schrok recht. De paniek der
vijf millioen gallons plantte zich voort.
In de Verenigde Staten richtte ex-pre
sident Herbert Hoover zich in een sinis
tere radio-rede tot zijn landgenoten:
„Europa is, als Azië, voor ons een ver
loren zaak; laat de regering ophouden,
onze Europese bondgenoten nog één dol
lar en één soldaat te geven; laat ons van
de beide Amerika's een „Gibraltar der
beschaving maken
De paniek was-als een olie-vlek. Ter
wijl niemand veel belangstelling had
voor het droge, zakelijke, vier-regelige
bericht, dat een vulkaan-eruptie in Aus
tralisch Nieuw-Guinea vierduizend Pa
poea-levens had gekost, wierp de we
reldpers zich gulzig op de mededeling,
dat het Zweedse ministerie van defensie
besloten had, in Stockholm atoombom
schuilplaatsen te laten bouwen voor de
200.000 mensen, die naar men verwacht,
aldaar tijdens de eerstvolgende oorlog
zullen achterblijven.
„De oorlog in Korea is de meest
krankzinnige der wereldgeschiedenis",
zei in Stockholm de eens zo vermaarde,
81 jaar oude ontdekkingsreiziger Sven
Hedin, die weinig opwindends meer had
gezegd sedert hij zich destijds met zijn
nationaal-socialistische sympathieën nog-
Rondom, met een simpel gebed om Zegen of in een rauw carnaval van bonte serpentines en knallende champagne-kurken,
vierde een vermoeide wereld de entree van 1951. Er hoste, uitgelaten, een duizendkoppige menigte opi Trafalgar Square. En
het beroemde Oudejaars Assembly-bal in Philadalphia werd nooit zo druk bezocht. En langs de telegraafkabels zoemden, met
alle fijne nuances der diplomatencode, de staatshoofden hun goede wensen. In Manhattans vermaarde Stork Club betaalde
iemand 235 dollars voor een gereserveerde tafel, en ergens, in de alles verdorrende hitte van een Braziliaanse pampa
opende een eenzaam missionaris zonder één klacht een brief waarin men hem vertelde dat, thuis, zijn moeder overleden was.
Toen in duizenden steden dezer were J vloeide de champagne nog gaf de kleine, gele man in Peking het sein; en
op hetzelfde ogenblik stortten dertig duizend schor schreeuwende Chinese soldaten zich ginds, in Korea, nabij Chongsong,
over een front van slechts een halve mijl op het zwakke punt in het haastig geïmproviseerde defensie-systeem der Verenigde
Troepen, kleurde slechts enkele uren later het pak-ijs van de Imjin-rivier dof-rood van het mensenbloed, en sneuvelden er
die Nieuwjaarsdag, de eerste dag van het grote Rode winteroffensief, naar schatting tien duizend mensen.
Zó, met een afgrijselijk bloedbad, begon dit, ons jaar....
„It's a great day!", gilde radio-Peking
in een uitzending voor Amerika.
De steekvlam stond hoog en dreigend
onder de strakke winterhemel van Ko
rea. Een steekvlam in het kruitvat der
wereld.
