Regering zegge definitief NEEN inzake Nieuw-Guinea Principiële zaak voor Tilburgse kantongerecht e Twee boeiende en verantwoorde historische romans ZWENDEL MET NAAMLOZE VENNOOTSCHAPPEN Dom Aloysius van de Laar OCSO in 't goud Aanval op Duitse speelholen N A.T.O.-conferentie geopend Ook in Washington ongerustheid O Geen verandering van huurbeleid vóór de verkiezingen Persberichten J Bondige taal in de Eerste Kamer Geen verandering van de status quo Veelbelovend student Overtrad autobedrijf deviezenvoorscliriften Gewelddaden op Malakka Aanranders sloegen op de vlucht Meer economische, minder militaire hulp KARSOTE RUB Directeur verdacht van oplichting voor drie ton Jl Portugal dringt krachtig aan op inschakeling van Spanje Meer kolen gedolven Over de besprekingen tussen Truman en Cliurcliill DONDERDAG 21 FEBRUARI 1952 PAGINA S 5? K.V.P.-critiek op huurpolitiek Verweer van prof Gerretson Moet een arts aan de Burgerlijke Stand doodsoorzaak melden? Kwelling Nader onderzoek gelast Rood vuur op achtergrond Het leven van een schilder en dat van een loning in Dringend Frans verzoek aan V.S. Derde vrouw van HeJidrik VIII Mammie Bou wer van de Tegelse Trappisten abdijOelespot BONN: De staat wil de baten niet missen Le®'i?U,t®I*Ad-..een gekende popu Gastvrij monnik Griekse en Turkse beloften Gemiddelde dagproductie 41.700 (v.m. 40.400) ton NIEUW RECORD VAN „DE SPEELTUIN met commentaar Godsdienstvrijheid toch? Een vrouw president Duizend tegelijk Harry Priller. (Van onze redacteur) s GRAVENHAGE, 20 Februari. In zijn antwoord aan de verschillende sprekers, die gisteren en vandaag in de Eerste Kamer in liet kader der algemene politieke beschouwingen het woord hadden gevoerd, verklaarde de minister-president terzake van Indo nesië, dat de regering zeer telertrgesteld was over het feit, dat men van Indonesische zijde na zo korte tijd reeds wil verbroken zien, wat als duur zame band bedoeld is. Men stare zich echter niet blind op de schaduw zijden, aldus dr Drees. Hij wees er hierbij op, dat Indonesië in ieder geval tot dusverre alle zakelijke overeenkomsten heeft nagekomen wat van "rote betekenis is voor onze economische belangen aldaar. Wat Nieuw-Guinea betreft, hier had de minister te antwoorden op de vragen, die prof. Gerretson (C.H.) vanmorgen in plaats van zijn interpellatie aan de rege ring gesteld had. De heer Gerretson had hierbij de vrees geuit, dat de regering met betrekking tot Nieuw-Guinea zich ,,op de brede weg" had begeven. Heeft de regering inderdaad besloten de souve- reiniteitskwestie voor te leggen aan het Internationale Hof van Justitie, zo vroeg hij de regering. Ten onrechte heeft de heer Gerretson geponeerd, aldus merkte dr Drees ln zijn antwoord op, dat de regering een ver andering van de status quo inzake Nieuw- Guinea zou beogen. De zaak is deze, dat de Indonesische delegatie naar Nederland is gekomen om daar doodleuk als haar mening ten deze te kennen te geven, dat de souvereiniteit juridisch reeds b(j Indo nesië berust en dat er nog slechts valt te praten over de de facto souvereiniteit. Deze voorstelling van zaken heeft de Nederlandse regering zonder meer van de hand gewezen. Daar het hier een zuiver rechtsgeschil betreft, heeft zij de gedachte geopperd deze kwestie gezamenlijk aanhangig te maken bij het Uniehof. terwijl zij er ook geen bezwaar tegen zou hebben om de zaak voor te leggen aan het Internatio nale Hof van Justitie. Indonesië voelt hier echter niets voor. Het beschouwt de zaak als een politieke kwestie, waarover geep rechterlijke uit spraak dient te worden uitgelokt. Deze reactie bewijst, aldus dr Drees, hoe sterk ■wij juridisch staan. Hij was bereid de Kamer een nota in handen te stellen, •waaruit dit nader zou blijken. Van K.V.P.-zijde betrad mr Ruijs de Beereubrouck het spreekgestoelte om nog eens kort maar duidelijk 't K.V.P.-standpunt inzake de Nieuw- Guinea - politiek te vertolken. Een afstaan van N.- Guinea is in strijd, met de Nederlandse ver plichtingen. Geef (i Indonesische regering defini tief te verstaan, dat Nederland de souvereiniteit niet zal en kan af- seerdé hij de^e- -kort maar krachtig... tydnmoeTteaannde bevolking van Nieuw- Guinea de gelegenheid gegeven worden, om over haar politieke status te b sen. woordvoerder naar aanleiding van de rede van prof. Gerretson had meer te beteke nen dan heel het ellenlange betoog vol toedichtingen van 't nieuwe C.H.-Kamer- lid waar niet veel van overbleef, wat stuk hield. Wat de werkloosheidsbestrijding en de wonmgbouwpolitiek aangaat de twee vraagstukken, waarvoor buiten de alge mene politiek de meeste aandacht ge vraagd was door de reeks van sprekers, bepaalde dr Drees zidh voornamelijk tot de woningbouw, daar Donderdag a.s. in de Tweede Kamer over de werkloos heidsbestrijding het nodige gezegd zal worden. De heer Kraayvanger (K.V.P.) had des morgens zijn teleurstelling uitgesproken over het woningbouwbeleid van dit ka binet. Hij zocht de oorzaak mede in een te aarzelend beleid t.a.v. het huurpeiL Ook de regering, zo verklaarde minister Drees in antwoord hierop, is ervan overtuigd, dat verder moet worden gegaan dan een 15 pet. huur verhoging. Maar het realiseren van een huurverhoging brengt zoveel met zich mee (o.m. op het terrein van de compensaties), dat vóór de ver le zingen hierop niet meer gerekend mag worden. De felle aanval van de heer Van der Kieft (P.v.d.A.) heeft de heer Gerretson niet onbeantwoord gelaten. Hij vond haar beneden het peil van deze Kamer. Wat zijn contact met fascistische be wegingen tóór de oorlog betrof, merkte hij op, trots op deze periode te zijn, om dat hij toen iets in de politiek bereikt heeft. Hij heeft daarin contact gezocht met de arbeiders en hen af weten te houden van de beginselen, die Mussert propageerde. Zijn medewerking in de bezettingstijd aan de N. R. C. hield ver band met de beweging van dr Colijn. Wat zijn optreden tegen de Enquête- Commissie aangaat, heeft hij alleen ge ruchten onderzocht willen hebben. Be schuldigingen heeft hij niet geuit. Ook de zaak-Vrijman is nog eens ter sprake gebracht. De heer Van der Kieft had om een regerings-commissie ge vraagd om de kwestie voorgoed uit te pluizen. Minister Drees voelde hier ech- ter niets voor. Hij had een heel andere kijk op deze zaak dan in de publieke opinie gangbaar is. Het was hem niet mogelijk dit geval te zien als een symp toom van het bestaan van rechtsonzeker heid in ons land. Het wordt tijd dat onder deze affaire definitief een streep wordt gezet, zo be sloot dr Drees. De 19-jarige student K. van Ipenburg uit Schoonhoven, die Maandag j.l. voor het candidaatsexamen chemie van de wis- en natuurkundige faculteit te Utrecht geslaagd is. kreeg daarbij een compli ment voor zijn zeer vlotte studie. Hij is ook een vlotte leerling geweest bij het middelbaar onderwijs. Op 12-jarige leef tijd verlite hij de lagere school behaalde na twee jaar het Mulo-diploma B, stapte over in de vierde klas van de 5-jarige H.B.S., die hij na twee jaar met een fraaie puntenljjst voor het einddiploma B ver liet. Wederom twee jaar later, slaagde hij In ongeveer de helft van de daarvoor staande tijd, voor het candidaatsexamen. De heer Van Ipenburg, die benoemd is tot assistent van prof. dr ir Smittenberg, hoogleraar-directeur van het laboratorium voor analytische scheikunde aan de rijks universiteit in de Domstad, gaat zich thans bekwamen voor het doctoraal examen. Jhr mr G. Ruys de Beerenbrouck (KVP) Is een arts verplicht op het zogenaam de formulier A ten behoeve van de ambte naar van de Burgerlijke Stand de doods oorzaak te vermelden, wanneer een van zijn patiënten is overleden? Deze vraag kreeg gisteren de kantonrechter te Til burg te beantwoorden, De gedaagde was dr J. B. Stolte, direc teur-geneesheer van het Sint Elisabeths- ziekenhuis te Tilburg. Hij had in een be paald geval geweigerd de doodsoorzaak te vermelden, zich daarbij beroepende op zijn beroepsplicht van geheimhouding. De ambtenaar van de Burgerlijke stand was van mening, dat deze weigering uit voering van artikel 5 van de wet op de uitoefening van de geneeskunst juncto artikel 3 van de begrafeniswet verhin derde, Volgen deze artikelen wordt een medische verklaring geëist omtrent de doodsoorzaak als voorwaarde voor het Deze korte opmerking van de K.V.P.-1 afgeven van een „verlof tot begraven". De ambtenaar van het O.M. beriep zich o-p de wet en eiste een principiële boete van zes gulden, subs, 1 dag hechte nis. Over 14 dagen wordt schriftelijk vonnis gewezen. Deze zaak krijgt te meer relief omdat de herziene begrafeniswet op stapel staat. Een medicus Is in eer en geweten ge bonden aan zijn zwijgplicht en beschikt dus in sommige gevallen over een zwijg recht. Met gedaagde zijn zeer veel dok ters van mening dat artikel 3 van de huidige begrafeniswet overbodig is en bovendien aan de medici een niet ge ringe kwelling bezorgt. Zij stuiten in de praotijk namelijk op gevallen, waarin bet naar hun eer en geweten noodzake lijk is te zwijgen over een bepaalde doodsoorzaak. De economische strafkamer te Rotter dam heeft gisteren de zaak, die tegen een Rotterdams automobielbedrijf (Terlouw en Van Yperen) aanhangig was gemaakt, terugverwezen naar de rechter-commis- saris. De directie van het automobiel bedrijf zou de deviezenvoorschriften heb ben overtreden. Dit bedrijf was in 1950 door het rijks bureau voor metalen een deviezenver- gunning verstrekt voor de aankoop van 660 vrachtauto's uit Engelse legerdumps. Als voorwaarde was gesteld dat de wa gens, al dan niet gereviseerd, binnen acht maanden weer uitgevoerd zouden moeten worden. Door dreigende financiële moei lijkheden verkocht het bedrijf 200 auto's op de binnenlandse markt en hierdoor zou de overtreding zijn begaan. De terugwijzing geschiedde, omdat een nader onderzoek noodzakelijk werd ge acht naar de gronden, waarop een uit voervergunning werd geweigerd. Gisteren is generaal Sir Gerald Templer geïnstalleerd als de nieuwe Brit se hoge commissaris voor Malakka. Zo als men weet heeft hij de opdracht, met krachtige hand op te treden tegen de opstandelingen. Juist dp de dag van zijn installatie zijn verschillende ge welddaden gepleegd In Noord-Malakka zijn zeven chinezen (een man, drie vrouwen en drie kinderen) en een malei, se bediende vermoord, waarna de hui zen van de slachtoffers in brand wer den gestoken. Elders hebben communistische rebel len drie maleise politieagenten, die in een hinderlaag vielen, gedood. Britse troepen zijn in beide gevallen krachtig op getreden en er zijn minstens vijf com munistische opstandelingen gesneuveld. Eerst gisteren heeft een 72-jarige dame bij de hoofdstedelijke politie aan gifte gedaan, dat favee jongemannen van omstreeks 19 jaar Dinsdagavond om half twaalf gepoogd hebben haar van haar handtasje te beroven. Dit geschied de op het Ueeuwendalerspad in nieuw- West te Amsterdam, vlak bij de woning van üc dame. De aanranders poogden haar het tasje te ontrukken, waar zij echter niet in slaagden. Op haar hulpgeroep, waarop niemand verscheen, namen de jongelieden de vlucht. Bij de vechtpartij is de vrouw gevallen, waardoor haar linkerarm uit de kom schoot. James Dunn, thans ambassadeur der V. S. m Italië, is door president Truman aangewezen als ambassadeur in Frankrijk als opvolger van David Bruce, die James Webb gaat vervangen als onder-minis ter van buitenlandse zaken. Bij de Zuio Hollandse Uitgeversmaat schappij Ad. M. C. Stok te 's-Gravenhage verschenen twee lijvige historische ro mans, die om méér dan een reden de aandacht verdienen. Het ene boek geef! ons het levensverhaal van een grote schilder uit de vijftiende eeuw het andere vertelt het tragische leven van Anna Beleyn, de derde van de zes vrou wen van de Engelse koning Hendrik de achtste. Van Geertgen tot St. Jans is maar heel weinig bekend. Hij is omstreeks 1495 m Haarlem gestorven, waarschijnlijk nie. ouder dan 'n jaar of dertig.^ Vermoedelijk was hij afkomstig uit Leiden, vandaar dat men hem wel noemt Geertgen van Leyden gezegd tot Sint Jans. Vast staat dat hij in Haarlem heeft gewoond bij de Sint Jansheren. Jan Verheyen, die het leven van de grote schilder beschreef, had dus maar heel weinig feiten tot zijn beschikking. Hij had slechts twee middelen, waarop zijn vruchtbare fantasie een niet feitelijk maar dan toch aanvaardbaar levensver haal kon baseren: een grondige kenms van het Haarlem in de tw'eede helft van de vijftiende eeuw en een liefdevol be- Uit gezaghebbende bron te Washington wordt vernomen, dat Frankrijk de V.S. heeft verzocht de verlening van economi sche hulp in het lopende jaar aanzienlijk te verhogen, ten koste van de militaire hulpverlening. Van ambtelijke zijde werd medegedeeld dat he departement van defensie en het bureau voor wederzijdse beveiliging een nieuw dringend voorstel bestuderen om de Franse regering meer geiden uit het tegenwaardefonds der Amerikaanse hulp ter beschikking te stellen. Volgens berichten uit Parijs tracht Frankrijk voorts gelden tot een totaal van 120 milliard francs te verkrijgen voor JU" defensie-inspanningen in Europa en Indo-China. grijpen van de werken van de schilder. Zoals Felix Timmermans van Breughei zei: „Zo heb ik u uit uwe werken ge roken" zou Verheyen hetzelfde van Geertgen kunnen zeggen. Het beeld, dat de schrijver voor ons oproept, bewijst dat hij alle kansen heeft aangegrepen. Geertgen wordt in deze roman een figuur, die we als het ware zien handelen en wandelen, dit mede dank zij een aantal levendig beschreven bijfiguren als Oi'.water. Memlinc en Hie- ronymus Bosch. Hoe kleurig is voorts de beschrijving bijvoorbeeld van de inval van de Hoeken en het kaas- en brood volk. Geertgen wordt afgeschilderd als een teruggetrokken, eenvoudige jongeman, die hard werkte en aan wie het geluk (in de persoon van zijn geliefde Marit- gen) voorbijging. Hij werd aangetast door de tering en de schrijver wijdt enkele van de fraaiste bladzijden van zijn boek aan dit sterfbed. Men kan niet anders dan bewondering hebben voor dit prettig leesbare, eenvou dig vertelde boek. dat een schat aan historische gegevens rond de persoon va:i de grote schilder bevat en waarin Geert gen als centrale figuur vol liefde en be grip getekend is. Anton Pieck voorzag bet fors en sierlijk uitgegeven werk vao illustraties, deels in kleuren. De. roman over Anna Boleyn heet „Een enkel uur van klatergoud" en werd geschreven door Margaret Campbell Barnes. Het boek gaat eigenlijk vooraf aan „Anna van Kleef", het levensverhaal van de vierde vrouw van Hendrik VIII, dat reeds eerder bij de Z. H. Uitg. Mij het licht zag en waaraan we destijds een uitvoerige bespreking hebben gewijd. Ook dit boek is een voortreffelijk stuk werk. Zeker, het leven en sterven van Anna Boleyn was „romantisch" genoeg om cr veel cêer te vertellen, maar het vereist een geweldige kennis van historische fei ten, van gebeurtenissen, gebruiken, ge bouwen etc. het vereist bovendien een zeer groot talent om er over te kunnen vertellen zoals Margaret Campbell Bar nes het doet! Men leest dit boek aan één stuk uit, zo boeiend is het: pas later beseft men, dat het kleurige, levendige verhaal tot in de details verantwoord is. Zonder enige gewichtigdoenerij vertelt de schrijfster de strijd, die Hendrik VIII aanbond om met Anna Boleyn te kunnen trouwen, een strijd welke de breuk met de Kerk veroorzaakte en een geheel nieuw tijd perk voor Engeland inluidde. Heel fijngevoelig wordt de vrouw getekend, die de koning (eens door ie Paus „de verdediger des geloofs" ge noemd) zo ver kon krijgen. Met hoe veel deernis ook verhaalt de schrijfster de diepe val van Queen Anna. die in derdaad .,haar hart aan een man en haar hoofd aan een koning verloor". Wij bevelen deze voortreffelijke his torische roman gaarne aan. De vertaling van mevr. M. H. Skékely-Lulofs is zeer goed en het uiterlijk van het hoek is (na tuurlijk!) uiterst verzorgd. Advertentie werkt van twee, kante.» In de nacht van Maandag op Dinsdag zijn op last van de Justitie in Den Haag van hun bed gelicht I. J. S. te Oegstgeest Op 23 Februari herdenkt de hoogeerw. Dom Aloysius van de Laar O.C.S.O. de dag, dat hü vóór vijftig jaar door Z. II. Nu moet een dokter inderdaad bij een Ex®- mRr Heijlen. bisschop van Namen, in in Travemün- (Van onze correspondent). BONN, Woensdag. De negen speelbanken der Bondsrepubliek zijn al vaak over roddelende tongen ge gaan. Verbazen kan men zich daarover niet. Duitsland is nu een maal nog een land van scherpe so ciale tegenstellingen en de luxe, waarmee de geluksvogels plegen om geven te zijn, springt tegen de ach tergrond van de vluchtelingen-ellen de meer in het oog dan aan de Ri viera. Een der meest befaamde Ca sino's is dat van Travemünde aa,n de Oostzee. Wanneer de gelukszoekers hier tussen fortuin en misfortuin even van de inspanning willen be komen, dan zetten zij zich op een hoog terras onder zijden parasols achter een kopje van Saksisch porcelein vol „Bohnenkaffee" Zij kijken daar over de brede Trave- r °^lng heen naar een zwarte bos- lendo daj*r be£int het rijk der el- Hamburfp Sovjetzöiw, De rijke de komg|?' dle^ f ken en de bero™_ spelers, die 2* wapend met de tral ditionele cijfertech- niek hun brood komen verdienen, passeren tussen Lübeck en het weelderige Casino sommige der droef- geestigste vluchtelingen-kwartie ren die het land Slees wij k Hol'stein de bezoeker te 'bie den heeft. Men behoeft zich er dan ook niet over te verwonderen, dat de speelwoede hier meer erger nis wekt dan in Ba(ien"15a^n ,a® de voet van het Zwarte Woud of in Hamburg in de Taunus. Minder ook dan in Neuenahr, waarheen de d - plomatieke gemeenschap van Bonn graag een heenkomen zoekt, wanneer de muffe provinciesfeer van Westduitse hoofdstad haar wat te zwaar op de maag ligt. Het pkrlement heeft zich thans ook gemengd in het koor van jam merklachten. dat is opgegaan sedert sommige landen in 1945 concessies voor speelbanken hebben toege staan. Na het zwaarwichtige debat over een eventuele Duitse deelna me aan het Europese leger bleek dit kluifje een recht aangename verpozing voor de afgevaardigden. De ene he!ft heeft zich vermaakt over de heilige toon van de andere- „Hellen van moreel bederf" noemde eien oude juffrouw de speelbanken. Wat daar gelbeurt is „een vleesge worden hoon van eerlijke arbeid". Het mocht dan al zijn, dat een goed deel van de inkomsten in de lande lijke kassen vloeide, maar de staat diende zulk een ..zondegeld vol don ker demonisch geweld" niet aan te nemen. Men heeft het in Duitsland nog steeds niet afgeleerd met grof geschut te werken! de al f er van staatswege in het speelbedrijf zal worden inge grepen is vooreerst nog on zeker. De bestaande banken zijn toegestaan door de landelijke rege ringen en daarbij zijn er natuurlijk, die zich in dit opzicht niet gaarne aan het geweld van Bonn onder werpen, vooral daar zij het geld hard nodig hebben. Zeventig pro- ceat van de winsten komt name lijk in de overheidskas terecht. De stad Lübeck, van ouds een socialis tische stad en sedert het einde van de oorlog een der meest noodlijden de. heeft met leeuwenmoed gestre den voor het behoud van het lust oord te Travemünde. Met de millioe- nen, die de gokkers er geofferd heb ben het record-verlies bedroeg er een half millioen. maar die had de onfortuinlijke speler dan ook bijeen gestolen! heeft men zo af en toe eens iets extra kunnen doen voor de armlastige vluchtelingen. Het schijnt trouwens, dat dé meerderheid van de Bonsdag de dingen niet zo dramatisch neemt en hoogstens een beperking der speel- gelegenheden jn overweging zou willen nemen. Men weet namelijk maa- al te goed, dat het gokken ln werke lijkheid niet tot de •negen officiële Casi no's beioerkt is de nachtlokalen van Frankfort kan men altijd wel ergens een deur vinden waar op staat: „Gesloten gezelé schap". De honderden millioenen" die op de erkende roulettes geof' ferd zijn, zijn slechts een fraot-iö van hetgeen Duitsland's nieuws élite m werkelijkheid naar de croupiers heeft gedragen Het spelen uitroeien i6 onbevsr, nen -werk en daarom is hat aftüd" nog maar beter ta trachten W w een effectieve controle te brengen zo is de redenering En van geld" zijn de Duitse ministé're financiën nog altijd niet afkJri* gebleken. Zij putten niet alleen „ft de omstreden Casino's doch zit v,,k ben zich sedert jaren voetbalpools, ben zich sedert jaren 'ook op de voetbalpools, °die lariteit hebben verworven. Vele milhoenen worden er Iedere 7™ dag gestoken in de „Toto", het kans' spel voor de kleine man. D* afc daarvoor wordt van tijd tot tijd aangewakkerd cioor formidabele prijzen. Het record daarvan ligt ergens in de buurt van de driehon derd duizend mark. De ministers zouden de duiten, die zij dank zij deze sport- en speelrage opstrijken niet gaarne meer missen en dé aanval, die nu op parlementair ni veau op de speelzucht der massa Js ondernomen, lijkt dan ook_ niet vee! kans op succes te hebben* Zelfs ln de christelijke hoek, van waaruit de aanval is ingezet, zijn de me ningen verdeeld. geV0A van overlijden een formulier, ge merkt A, ter gemeente-secretarie inle veren Dit eist artikel 3 van de begrafe- nauwekemf^r Sta^ echter bij' dat dit zo van dp nfv, I?°1gelijk met inachtneming sehieden. ^^jngspïicht moet ge- ne v ende moet ge voel ik me vinui' ?ldus dr Stolte' da" voorkomende g^vaRen^e" pr-actiSch alle Bevallen te zwijgen, Die en dan kan ik"m '«fli!'6 tn,justitie bv-> controleren hoe mV™ geval ™eer wordt omgesprongen. n 2wl)SPlicht Een farce De verdediger, mr Moikenhn=„ er op. dat bovendien de daè i»£el practijk bij het invullen van die fn?6 muiieren A de uitleg van dat bef= de artikel toch al tot een farce haj T' maakt. Vele dokters vullen bij nst lige kwesties als doodsoorzaak b v in" inwendige ziekte of zwak hart (uiter aard in het Latijn) en dat wordt door de ambtenaren grif geslikt. Aan deze grappenmakerij met de wet wil <ir Stolte en met hem mr Molkenboer nu eindelijk wel eens een einde gemaakt zien door middel van een principiële uitspraak door de rechter. Advertentie Beproefde hulp bij verkoudheid voor Va der, Moeder en kind. diens huiskapel tot priester werd gewijd Kortgeleden, 17 December, werd in de door hem gebouwde Cistercicnser-abdij O. L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen tc Tegelen de 75ste verjaardag van Abt Dom Van de Laar intiem herdacht. Dit huise lijke feest groeide tot een meer openbaar feest door zyn benoeming tot Officier in de Orde van Oranje Nassau. Toen Dom Van de Laar op 27 Juli 1912. monnik zijnde van de Cisterciënser-abdij te Rochefort in België, werd benoemd tot superior van het Tegelse Trappistenkloos ter, verkeerde dit in enigszins moeilijke omstandigheden. Door zijn tact wijsheid liefdevolle zorgen en grote activiteit wist hij deze te overwinnen. Onder zijn leiding werd het een bloeiende priorij. Het beste bewijs hiervan was de bouw van een fraaie kerk, onder architectuur van frater Stoks en broeder Adelbertus, waarvan de bouw in 1928 voltooid werd. Door deze bouw en nog meer door de innerlijke geest was aangetoond, dat deze priorij waardig was tot abdij te worden verheven. Dit geschiedde in het Gene raal Kapittel der Orde van 18 September 1933. Op 2 October werd Dom Van de Laar door het convent tot abt verkozen en 8 December werd hij gewijd door Z. H. Exc. mgr dr G. Lemmens. Had deze comtemplatieve. altijd even wichtige prelaat tot dan een grote geeste lijke en ook economische activiteit ont plooid, het leek of hij deze na zijn uit verkiezing nog verdubbelde. Vooral de tweede Wereldoorlog gaf hem hiertoe ge legenheid te over. Reeds in de eerste had "U de „Oelespot" dit is de populaire gewestelijke naam van deze abdij tot een waar toevluchtsoord weten te maken voor de verdreven Trappisten van het Moederhuis Westmalle bij Antwerpen en de Achelse Kluis. Gedurende de Tweede Wereldoorlog bood hij wederom gastvrijheid aan monni ken van Achel en later ook nog aan die van Echt. Hij wist allen ie bergen, te voeden en te kleden. Dit ook nog toen de abdij in de Goede Week van 1943 bijna geheel afbrandde. Gelukkig bleven de abbatiale kerk gespaard, één pand van het klooster en het gastenkwartier. Toen de grote ellende over Noord-Lim burg in de vreselijke oorlogswinter van 1944-45 losbrak, bijna geheei de bevolking van Roermond tot Mook werd verdreven naar hef Noorden van ons land en van het laatste werd beroofd, toen nam Dom Van de Laar in de kelders van ziin ruïne en kerk nog 350 vluchtelingen op. man nen, vrouwen en kinderen, die h,er gevoed werden. De vluchtelingen he later hun dank getoond door het scnen- ken van een gebrandschilderd raam Wiegersma. Na de bevrijding zette vader a bouw van de abdij, die hu f®®?® 1 „jer was begonnen, met volle gr,a®j) d Aug. leiding van architect J- inwiiden 1948 kon de abt de nieuwe bouw '"JUden. Het gouden priesterfeest yöri*bt Dom Aloysius van de Laar O-C- 2rvt Februari zal zeer zeker met mtlem voorbijgaan, ofschoon het s.vie_ gevierd wordt. Immers, de ring zal geschieden op 27 Jun, ueoag, wafrop ook het feit zal wordenherdacht dat de abt veertig jaar geleden Overste werd van deze communiteit. en R J. T. te Leiden, verdacht van mal versaties in de N.V. Ned. Wetenschappe lijke Boekhandel te Leiden. S. was ten tijde van deze malversaties, die in 1948 zouden zijn gepleegd, directeur van ge noemde N.V., waaraan toen ook T. ver bonden was. Zij worden verdacht van valsheid in geschrifte, waardoor het beeld van de balans rooskleuriger kon worden voorgesteld dan ln werkelijkheid het geval was. Door deze knoeierijen kon nieuw kapitaal worden aangetrokken. Het onderzoek van deze Ingewikkelde affaire duurt nog voort. De hoofdver dachte S. voert en voerde het beheer over nog meer N.V.'s, die samen overkoepeld werden door de Zuidhollandse Beleg gingsmaatschappij. HU wordt ook ver dacht van oplichting, tot een bedrag van naar voorlopige schatting 300.090. S die samen met een van zijn assisten ten gearresteerd is, maakte er werk van kleine N. V.'s op te richten, welke hij dan onderbracht in de Zuid-Hollandse Beleggingsmaatschappij. Zelf stond hij garant voor de naamloze vennootschap pen, doch de Zuid-Hollandse Beleggings maatschappij stond weer garant voor hem. Door deze juridische constructie, waarbij hij de raad zou hebben ingewon nen van een vroegere advocaat, die vóór de oorlog vele jaren lang lid is geweest van de N. S. B. en voor deze partij zitting heeft gehad in de Tweede Kamer, mr Van V., meende S„ dat hij zijn practijken straffeloos kon bedrijven. In hoeverre dit het geval zal zijn, moet de justitie thans uitmaken. Gebleken is, dat vrijwel alle naamloze vennootschappen van I. S. waardeloos zijn, ondanks het feit, dat hij aan „com missarissen en directeuren" gunstige balansen rondzond en tenslotte als anti climax een balans, waaruit bleek, dat de naamloze vennootschap een volkomen mislukking was. Het publiceren van valse balansen is wettelijk strafbaar, doch S. publiceerde niet, maar stuurde alleen deze valse balansen ter inzage. Hier zit dus ook een zeer moeilijke juridische knoop Uit alle delen van het land zijn klach ten van slachtoffers van deze N.V.-con- structics gekomen. Eén familie is reker gedupeerd voor ongeveer f 60.000. Diverse vooraanstaande mensen hebben bedragen van 10.000 tot 30.000 ln de onderne mingen van S. gestopt. De conferentie van de Noordatlantische Raad is pist eren in, het Portu gese parlementsgebouw te Lissabon begonnen. Toen de 28 deelnemende ministers (die van buitenlandse zaken en defensie der N.A.T.O.-staten) bet gebouw betraden, werden zjj door enkele duizenden belangstellenden toe gejuicht. De eerste bijeenkomst was openbaar. De volgende vergaderingen zullen geheim zijn, doch het is bekend, dat gesproken zal worden over de politiek der Atlantische staten tegenover het communisme; over de plan nen voor de opbouw van de Westeuropese verdediging en over de resul taten van de te Londen gehouden besprekingen van Acheson, Eden en Schuman en van de onderhandelingen van deze drie ministers met bonds kanselier Adenauer. De openbare zitting van gisteren werd geopend door de Portugese minister van buitenlandse zaken, Paoio Cunha. die direct begon over de uitsluiting van Spanje van de deelneming aan de West europese defensie. „Het is een strate gische enormiteit", zeide hij: „dat Spanje niet is ipgeschakeld. De strategische ver dediging van het Pyrenese schiereiland is één en ondeelbaar. Wij zullen mogelijk in een hachelijke toestand komen te ver keren, indien deze militair volstrekt on logische gang van zaken wordt gehand haafd". De voorzitter van de conferentie, de Canadese minister Pearson, onderstreepte ln zijn rede de ernst van deze conferentie, welke naar zijn mening „van critieke be tekenis voor de vrede is", hoewel men niet mag verwachten, dat alle bestaande moeilijkheden te Lissabon zullen worden opgelost. De minister oordeelde het ech ter beslist noodzakelijk, dat zo spoedig mogelijk tastbire resultaten worden h«- reikt, wil men de belangstelling en de steun van de volken der NATO-landen niet verliezen. Dit geldt vooral voor de bondgenoten „aan de andere zijde van de Oceaan die van nature niet zo geduldig zijn", aldus minister Pearson, die toegaf dat de Amerikanen en Canadezen mis schien niet alle moeilijkheden ten voile doorzien. Ook de Amerikaanse minister van buiten landse zaken. Dean Acheson, drong aan op het nemen van beslissingen. „Wij zul len slagen, omdat wij dat moeten zeide zeide hij er op wijzend, dat de betekenis van de NATO op den duur veel verder zal gaan dan het bereiken van een mili taire samenwerking. Na Acheson hielden de vertegenwoor digers van de jongste NATO-Ieden, Grie kenland en Turkije, hun maidenspeech. De Griekse minister van buitenlandse zaken Venizelos, zeide o.m., dat Grieken land de grotere veiligheid, die het als NATO-lid verkrijgt, waardeert, doch dat het geen eenzijdige uitlegging aan zijn lid maatschap zal geven. „Griekenland erkent ten volle zijn deel van de verantwoorde lijkheid, die het voortaan als lid van de NATO zal dragen. Er zal nimmer ver geefs een beroep op mijn land worden ge daan om zijn verplichtingen na te komen", aldus Venlzclos. De Turkse minister van buitenlandse zaken liet zich in dezelfde geest uit. „U zult in ons een bondgenoot vinden, be zield door een geest van nimmer aflaten de samenwerking, die met alle kracht zal werken aan de verwezenlijking van ons aller doeleinden", zeide hij. Als volgende spreker kwam. Avercll ffarrimaii, die het rapport indiende van de Tijdelijke Commissie der drie .wijzen" over de doeleinden, welke op militair ge bied door de NATO moeten worden nage streefd en over de economische krachts inspanningen, die elk land daartoe moet leveren. Volgens dit rapport moet men trachten dit jaar de sterkte van de land macht in Europa op 25 divisies te bren gen. Harriman drong verder aan op een verhoging van de kolen- en staalproduc- tie en een vollediger gebruikmaking van de beschikbare arbeidskrachten. Generaal Gruenther, de stafchef van generaal Eisenhower, deelde daarna mee dat de opperbevelhebber „ernstig be zorgd" is over de geringe vorderingen bn de aanleg van nieuwe vliegvelden en an dere verbindingscentra, welke de Shape nodig heeft. Generaal Eisenhower, aldus Gruenther, verzoekt dan ook dringend om de uitvoering van het herziene pro gram, waarmee hi4 zich accoord heeft verklaard, te vr"haasten. Dc totale Nederlandse kolenproductie heeft in Januari 1.083.200 ton bedragen, vergeleken met 907.400 ton in December, aldus blijkt uit voorlopige gegevens van het ministerie van economische zaken. Daar het aantal werkdagen in December 23 en in Januari 26 bedroeg, steeg de gemiddelde productie per werkdag van 40.400 ton in December tot 41.700 ton in Januari. De totale verzending van de mijnen af beliep in Januari 336.400 (v.m. 715.700) ton, waarvan 751.800 (v.m. 646.400) ton bestemd was voor de binnenlandse be hoefte. De voorraden aan de mijnen be liepen per uit. Januari 15.300 (v. m. 23.300) ton. Ingevoerd werd in Januari 557.600 (v.m. 482.700) ton, zodat dus in Januari in totaal 1.309.400 ton beschik baar was voor binnenlands verbruik, te genover 1.129.100 ton in December. (Van onze correspondent). De schlager „De Speeltuin", welke in korte tijd een enorme populariteit kreeg, heeft Woensdag een nieuw record bereikt: de 25.000ste gramofoonplaat van het liedje draaide namelijk van de persen. Dit record was aanleiding tot een bijzondere feestavond in 't Utrechtse Tivoli-theater, waar Ger de Roos en zijn Orkest Zonder Naam gisteravond een tournée-avond ver zorgden. Alle medewerkers aan „De Speeltuin'' werden gehuldigd. Behoudens de tekstdichter Bob Bleyenberg en de dirigent van de Karakieten, Willy Francois, was ook de jeugdige zangeres van „De Speeltuin", Heleentje van Capelle, op het podium aanwezig. Zij zorgde zelf voor de toegift door met haar zuivere kinderstemmetje „De Speeltuin" te zingen. PATER Gaspar Gusztav, vroeger hoog leraar aan de universiteit van Boedapest en als rector verbonden aan het Magda- lena-ziekenhuis, is in de gevangenis van Vac b(j Boedapest gestorven tengevolge van de doorstane mishandelingen en ontberingen, aldus verneemt het K.N.P. uit Wenen. Pater Gusztav werd in 1949 gearres teerd, doch korte tijd daarna bevrijd. Hjj slaagde toen erin naar het buitenland te ontkemen. In 1950 werkte hij als aal moezenier onder de Hongaren in Oos tenrijk. Hetzelfde jaar echter viel hij te Emms in handen van de Russische militaire politie, die hem aan de Hon gaarse autoriteiten uitleverde. Ongeveer tegelijk met zijn overlijden kwam het bericht, dat de jonge, maar reeds bekende Hongaarse priester, Joszef Freesz, na driejarig verblijf in verschil lende concentratiekampen. is gestorven. Deze jonge priester werkte met nog vijf anderen als gewoon arbeider in de fa briek, waar hij zijn apostolaat uitoefen de. In 1949 werd hij gearresteerd en ver oordeeld als reactionnair en als spion van kardinaal Mindszenty. Wij zullen vandaag weer geen verder commentaar leveren. De feiten spreken immers voor zich zelf. DE KOMENDE Duitse Katholieken dag, die deze zomer in Berlijn zal wor den gehouden, zal voor het eerst in de geschiedenis der Duitse Katholiekenda gen door 'n vrouw worden gepresideerd. Mevrouw Klausener is met het voorzit terschap van deze grootse manifestatie belast. Zij is de weduwe van de beken de „Ministerialrat" Klausener. referen daris in het ministerie van Vice-Kanse- lier Franz von Papen en leider van de toenmalige Katholieke Actie in Nazi- Duitsland, die tijdens de bloedige „Röhm- putsch in 1934 op persoonlijk bevel van Hitier werd vermoord. Het kan wel eens verkeren. Wie met groot lawaai rekent, moet wel eens over. rekenen. „Wir kapituluren nie", was de lijfspreuk. Wat is er van geworden? TIJDENS het Internationale Eucharisti sche Congres, dat einde Mei te Barce lona zal beginnen, zullen 1000 diakens tegelijk tot priester worden gewijd. De meerderheid zal uit jonge Spanjaarden bestaan, de rest is afkomstig uit onge veer alle delen der wereld. Ongeveer 50 bisschoppen zullen aan deze plechtige ceremoniën deelnemen, die bedoeld zijn de eeuwige vitaliteit van het priesterschap te symboliseren, ook in moeilijke tijden als deze. Als ze dat op het Kremlin horen, zal er een gehuil opgaan. Die vervloekte Roomse Kerk. Duizend theologanten te gelijk priester gewijd. Eén Weesgegroet alvast voor blijvende offervaardigheid en volharding hunnerzijds. Het Amerikaanse ministerie van bui tenlandse zaken heeft het huis van af gevaardigden gisteren verzekerd, dat bij de in Januari j.l. tussen president Tru man en premier Churchill gevoerde be sprekingen „geen geheime overeenkom sten zijn gesloten, terwijl evenmin bin dende beslissingen werden genomen". Het huis heeft echter geen genoegen genomen met deze verklaring en heeft een republikeinse motie aangenomen, waarin minister Acheson wordt opge dragen „het huis volledig in te lichten over alle overeenkomsten, verbintenis sen of afspraken, welke mogelijk tussen president Truman en premier Churchill zijn gemaakt en evcntv.eel hetzij het le geren van nog moer Amerikaanse troe pen in het buitenland met zich zouden kunnen brengen, of de Ver. Staten ln een biütenlandse oorlog zouden kunnen verwikkelen". De Amerikaanse regering ls niet gehou den aan de motie uitvoering te geven. De commissie voor buitenlandse aangele genheden van het huis had aanneming ervan ontraden, omdat de motie aandring* op het bekend maken van inlichtingr die nuttig zouden kunnen zijn voor Sovjet-Unie. De voorzitter van de co', missie waarschuwde: „Indien gij dez» resolutie goedkeurt, zal u dat later beren wen en zult gij spiit hebben een dergelijk precedent te hebben geschapen". President Truman zelf heeft gisteren ook nog eens nadrukkelijk gezegd, dat hij zich tegenover Engeland niet heeft verplicht Amerikaanse troepen naar welke plaats ter wereld ook te zenden. Zoals bekend, bestaat ook in Engeland zekere ongerustheid m.b.t. deze kwestie. De labours zijn van plan Churchill op nieuw om opheldering te vragen. Het conservatieve hogerhuislid lord Eilibank heeft gisteren de regering de vraag ge steld, of zij de autoriteiten te Washington heeft medegedeeld „onder bepaalde om standigheden bereid te zijn in te grijpen in de militaire toestand in China, door de Chinese nationalisten op het eiland For mosa militaire of marinehulp te verle nen". De vraag is ontkennend beantwoord.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1952 | | pagina 3