TRUMAN, de man, die durft gaan
Eenvoudig president, helder
direct op de man af
en
KONINGIN JULIANA IN DE
CONSTITUTION HALL
Ontploffing op Oirschotse heide
eiste drie doden
viel
Met de kleine kapitein
niet te spotten
DE STILLE DON" door Michael
Sjolochow
Zaterdagse
mijmeringen
Observator
„De moed van de geest...."
Eerste druiven
Harry Prikker.
Explodeerde er een landmijn?
ZATERDAG APRIL 1952
PAGINA 3
Een Mid Westerner
In herenmode-artikelen
Trouive liefde
V ice-president
De gewone man als
president
run;
k
Voor velen heeft de naam „Kozak" iets geheimzinnigs en angst
wekkends. Zij vragen zich af wat het nu wel voor mensen zijn. In
hun ^verbeelding heeft de Kozak zijn hart verpand aan knoet en
wodkafles, terwijl hij voorts het grootste deel van zijn leven op de
van een paard zou slijten.
Vergelijking met „Oorl
Vrede'' van Tolstoi
og en
De liefde van Grigorij en
Aksinja
Con amore
Bedrijf en gemeenschap
De goede geest
V erantivoordelijkheid
En morgen?
Harry S. Truman in zijn zaak in herenmode-artikelen te Kansas City, welke hij na zijn faillietverklaring moest
overdoen.
eens met een zekere trots verklaard heeft
Nederlands bloed in de aderen te hebben-
De Verenigde Staten zijn, en we kunnen gerust zeggen, heel de wereld
is onder de indruk van President Trumans mededeling, dat hij zich niet
meer candidaat voor het presidentschap zal stellen. „Ik heb mijn land lang
genoeg en naar ik meen, naar behoren gediend", zei hij. Voor het eerst
sinds een kwarteeuw zullen er thans verkiezingen plaats vinden, waarbij
geen zittende president zal proberen in het Witte Huis te blijven. Het
ligt voor de hand, dat een president, die in een lange ambtsperiode de
politiek van zijn land heeft uitgestippeld, het als zijn plicht beschouwt te
zorgen, deze politiek te handhaven. Voor Truman zou dit dubbel gelden,
omdat meer dan onder enige andere bewoner van het Witte Huis de
erenigde Staten zich tijdens zijn presidentschap een beslissende rol in de
wereldpolitiek hebben zien toegewezen, terwijl ook de problemen in eigen
land tot een omvang en importantie zijn uitgegroeid, uniek in de historie
van de States. Te dien aanzien staat Truman inmiddels in een gunstige
positie. Zeker wat de buitenlandse politiek betreft en de steun aan Europa,
zal zijn vermoedelijke opvolger, Eisenhower, de door hem ingezette koers
voortzetten.
eens nader te beschouwen. Hij is de man,
die durft gaan, die een door velen be
geerd ambt, dat hij zelf eveneens begeerd
heeft, naar hij onlangs openlijk verklaar
de en reeds van jongeman af aan, thans
neerlegt. Truman heeft de moed, op het
hoogtepunt van zijn leven prijs te geven,
waarvoor hij heel lang gevochten heeft.
Hij durft van eerste burger des lands
weer vergeten burger te worden, een ge
wone man, die straks tevreden zal zijn
met een professoraat aan een platte
landsuniversiteit en een eenvoudig huisje
in een stil stadje.
Deze merkwaardige Harry S. Truman
is thans de gastheer van onze koningin
en van prins Bernhard. Des te meer re
den, om hem en ook zijn vrouw even in
het zonnetje te zetten, het zonnetje ener
welwillende belangstelling. En laten we
dan beginnen met te vermelden, dat hij
Deze mogelijkheid bestaat óók,
Wanneer een democraat tot presi
dent zal worden gekozen. Men zal
zich er ter dege rekenschap van
moeten geven, dat, ofschoon
Eisenhower gezien zijn enorme
populariteit als nieuwe president ge
doodverfd wordt, altijd nog een
democratisch candidaat als zodanig
gekozen kan worden. 1 rumans her
verkiezing geschiedde tegen alle ver
wachtingen in, behalve dan die van
hemzelf. De republikeinse candi
daat, een tamelijk populaire figuur,
liet reeds de kisten met champagne
brengen, om zijn overwinning te
vieren. Truman was rustig naar bed
gegaan, in de zekerheid, dat de
kleine man hem in het Witte Huis
veilde houden. En de ochtendbladen
,n"Li„|en zijn overwinning.
Het is thans zeker wel het ogenblik, om.
beze merkwaardige Harry S- Truman
Harry S. Truman is een Mid Westerner,
dus een typische Amerikaan. Geen Yan
kee uit New England, ook geen Ameri
kaan uit de Noordelijke staten langs de
Atlantische kust, die zo sterk aan Europa
herinneren en waar een groot deel der
bevolking nog betrekkelijk kort geleden
uit Europa gekomen is. Hij werd in de
staat Missouri geboren waar de z.g- Ame
rican stock, de sinds generaties in het
land gevestigde families, de boventoon
voert en het aantal immigranten be
trekkelijk gering was. Zijn wieg stond op
het platteland, in een boerderij, maar
niet ver van een kleine stad- Daar ging
Harry op school. Hij was niet sterk en
dus als jongen niet voor het boerenwerk
geschikt. Acht jaar oud moest hij reeds
een bril dragen. Een briljant leerling was
hij zeer zeker niet en hij volgde daarom
geen hogere opleiding. Wel studeerde hij
voor zich zelf. En een tijdlang ging hij
ook naar een middelbare school Zijn
vader, die liever in paarden en muil
ezels handelde dan zijn land bewerkte
kocht een huisje in Independence en
daar werkte Harry, volgens de heersende
gewoonte, om zijn eigen schoolgeld te
verdienen. Hij waste de vaat in een drug
store, werkte in de expeditie-afdeling
van een krant en deed allerlei karweit!
jes- Nodig was het niet direct maar
iedere jongen deed het om wat 'zakgeld
te verdienen, waarom Horry niet?
Zijn moeder was het er eigenlijk niet
mee eens. Omdat Harry zwak was en
slechte ogen had, besteedde ze meer aan-
dacht aan hem dan aan zijn zusje Mary
Jane en zijn broer Vivian. Bovendien
Harry was muzikaal aangelegd en zat
ondanks zijn bril altijd over de boeken
«ebogen en was niet zo'n robbedoes als
Vivian, die hem een moederskindje
noemde. Tja, heeft Truman later erkend,
ik was wel een beetje een „mama's boy"
Maar toen hij wat ouder werd, ontwik!
kelde hij een buitengewone energie. Hij
Stelde in alles belang en ging met zijn va
der, die aan politiek deed en verschil
lende functies bekleedde, naar politieke
bijeenkomsten. Het resultaat was, dat hij
ook spoedig verschillende baantjes kreeg.
Hij volgde een rechtskundige cursus en
zag zich later zowaar tot landrechter be
noemd- In 1921 werd hij bediende op een
bank, maar reeds het volgend jaar liet
hij dit baantje in de steek, om zijn vader
op de boerderij te helpen. Daar leerde hij
kaarsrechte voren ploegen. Al ploegend
loste ik bijna alle problemen van- de
mensheid op, heeft hij eens lachend op
gemerkt.
Tocfh leek het boerenleven zijn bestem
ming niet en hij trok naar Kansas City.
Hier opende hij 'n winkel in herenmode-
artikelen, waarin hij echter na drie jaar
failliet ging. Een reis naar New York,
waar hij een vriend had wonen, leverde
hem niet de gewenste geldmiddelen op.
Toch bleef hij actief. Samen met een
andere vriend kocht hij een stuk land.
waarvan men vermoedde, dat er olie in
zat. Hij hoopte, met een rijkelijk vloeien
de oliebron zijn financiën te herstellen.
Maar het land leek zo droog als een
woestijn en hij verkocht het weer. Later
is er inderdaad een rijke oliebron in aan.
geboord. Ik had millionnair kunnen
zijn, monkelde Truman jaren daarna,
maar dan was ik geen president gewor
den.
Hij besloot nadien, zich geheel aan
de politiek te wijden. Inmiddels
mengden de Verenigde Staten zich in
de Eerste Werelodorlog. Truman
meldde zich als vrijwilliger en werd
naar het front in Frankrijk ge
zonden, waar hij zich herhaaldelijk
onderscheidde. Hij werd ten slotte
tot kapitein bevorderd. Dit was mede
te danken aan de militaire opleiding
die hij bij de militie van de staat
Missouri genoten liad. In de oorlog
toonde hij zich intussen een uit
stekend aanvoerder bovendien een
officier, die bij zijn manschappen
erg getapt was, ofschoon er met de
„kleine Truman" niet te spotten viel.
Terug in het vaderland trok de politiek
hem steeds meer aan en het slot was, dat
hij tot senator voor Missouri gekozen en
naar Washington D.C. afgevaardigd werd.
Daar noemde men hem „Truiman de Zwij-
Ser 0™aat hij zelden een redevoering
hield. Hij was van nature nu eenmaal
bescheiden en voelde zich nooit geroepen
de grote trom te roeren. Hierbij speelde
zijn vrouiw -een grote rol. Immers, „Bess"
Truman ofwel de „Boss" de baas, zoals
Harry haar graag noemt, is een stille,
eenzelvige persoonlijkheid. Voor haar was
•het leven in de grote stad in menig op
zicht een kwelling en als ze slechts enigs,
zins kon, trok ze naar haar geboortestadje
Independence, om er tussen de oude, ver
trouwde bekenden te verwijlen. Ook toen
ze haar intrek in het Witte Huis had ge
nomen, hield ze deze gewoonte vol en
ging ze geregeld met „de meisjes" in
Independence een kaartje leggen.
Het was in Independence, dat Harry
Elisabeth Wallace leerde kennen. Op de
Zondagschool. Hij was een jongen van een
jaar of twaalf. En de kleine Bess maakte
met haar blonde krullen een diepe indruk
op hem. Echter, pas twintig jaar later
durfde hij haar te vragen. Zoals bekend,
hebben Harry en Bess één dochter, Mar
garet, die na aanvankelijk operazangeres
te hebben willen worden, thans voor de
radio en de televisie optreedt. Margaret
is zo juist in Californië aangekomen, waar
ze een villa heeft gehuurd, om er een
vacantie van acht weken door te brengen.
Vacantie en rust, veel rust, heeft ook
haar vader nodig, vindt haar moeder.
Naar Truman dezer dagen verklaarde, is
ze <fe mening toegedaan, dat een langer
vervullen van de zware taak van het
presidentschap zijn gezondheid ernstig
zou benadelen, weshalve het ook in het
landsbelang zou zijn, dat de thans 67-
jarige president voor een ander plaats zou
maken. Volgens sommigen zou ze hem de
teleurstelling van een niet-herverkiezing
willen besparen. In ieder geval, Truman
heeft zijn besluit genomen en niemand is
er meer verheugd over dan „Bess". Ze
hoopt nu in het stille Independence van
een rustige ouderdom te kunnen genieten,
ver van het politieke en stadse gewoel.
Het werkwaardige in Truiman, de presi
dent is, dat hij het presidentschap wel
altijd begeerd heeft. Hij vond het reeds
als jongen een ideaal. Maar hij heeft er
nooit naar gestreefd. Hij zou oorspronke
lijk het lief! als rechter door het leven
zijn gegaan en pleegt met welbehagen te
vertellen, hoe zovelen, die hij in de poli
tiek gekénd heeft en met inspanning van
al hun krachten er naar streefden presi
dent te worden, dit niet geworden zijn,
onder wie figuren, die heel wat meer be
tekenden dan hij.
Zijn verkiezing tot vice-president was
het gevolg van de omstandigheid, dat men
het in de democratische partij niet eens
kon worden over de candidaten. Tenslotte
koos men Harry Truman, omdat niemand
iets tegen hem had. Bovendien, als senator
wist hij zich een zekere vermaardheid te
verwerven, mede door de zakelijke
manier, waarop hij de problemen aan
pakte, waarvoor hij gesteld werd. Candi
daten voor het vice-presidentsehap waren
de bekende Henry Wallace, die reeds als
•zodanig fungeerde en James Byrnes.
Als vice-president bleef Harry S.
Truman volkomen in de schaduw
van de grote Franklin D. Roosevelt,
die bezig was een wereldoorlog tot
een goed einde te brengen. Men zag
Harry zelden in het openbaar en liij
bleef rustig in zijn flatje wonen,
samen met vrouw en dochter.
Roosevelt liet aan hem voornamelijk
het contact met de vakbonden over
en later is dit Truman ten zeerste
te stade gekomen. De leiders er van
werden zijn warmste medestanders.
Toen kwam in 1945 het bericht, dat
Roosevelt gestorven was. Iedereen
vroeg zich af, wat er nu wel gebeuren
zou. Na Roosevelt, de aristocraat,
Truman, de gewone man uit Mis
souri. Nadat hij de eed op de grond
wet had afgelegd, werd Harry S.
Truman door journalisten bestormd,
die hoopten, dat hij een verklaring
zou afleggen. „Boys", zei Harry, „ik
heb nog niets te zeggen. Bidt jullie
maar voor me. Ik zal het hard nodig
hebben."
Met die gelijkmatigheid, maar met het
•optimisme, dat hem ook in jaren van
tegenslag kenmerkte, nam Harry S. Tru
man de zware taak op zich, het door
Roosevelt begonnen werk voort te zetten.
Het presidentschap van zijn voorganger
was feitelijk een soort regeren geweest
en zijn omgeving, zoiets als een hofhou
ding. Truman probeerde aanvankelijk een
gewone man te blijven, maar merkte
spoedig, dat dit onmogelijk was. Half
Washington liep uit, als hij zich op straat
vertoonde. Iedereen wilde de nieuwe
president zien, die zo opeens uit de scha
duw naar voren was getreden. En eigen
lijk vond men, na de regent Roosevelt, de
gemoedelijke Truman toch wel een leuke
president. Zoveel als hij kon, bleef hij de
•oude. Op een zijner eerste reizen als pre
sident deed hij Kansas City aan en stapte
er de zaak in herenmode-artikelen binnen,
welke hij indertijd had moeten overdoen
en kocht er zes hemden tegelijk. Als
ik vroeger zo'n klant had gehad, zou
iedereen klant bij me zijn geworden,
merkte hij lachend op.
Zijn toen 93-jarige moeder kwam per
vliegtuig naar Washington, om haar zoon,
•de president te bezoeken. Heremijntijd,
zei ze, al die officiële persoonlijkheden
van zijn gevolg ziende. Ik ben het roe-
Samen met broertje op een foto. Rechts Harry S. Truman (vier jaaren
zijn broertje Vivian, in hun Zondagse kleren.
rend met u eens, antwoordde Harry
Bij de journalisten maakte hij een goede
beurt, toen hij op een dag, met blocnote
en vulpen gewapend, op hen afstapte en
hen begon te interviewen.
Direct na zijn ambtsaanvaarding
werd hij voor grote problemen ge
steld. Hij slaagde er in te Potsdam
tegen grootheden, als Stalin en
Churchill op te tomen en hij stip
pelde een Amerikaanse politiek uit,
waarover men van mening kan ver
schillen, maar die aan duidelijkheid
niets te wensen overlaat. Trouwens,
zo is Harry S. Truman, eenvoudig
helder en direct op de man af. Hij
is geen man, die in raadselen spreekt.
Zijn grootste fout is misschien ge
weest, dat hij zijn oude vrienden niet
in de steek liet en een aantal hunner
op posten benoemde, waartoe ze de
bekwaamheden niet bezaten. Van
daar o.a. de corruptieschandalen.
Iiy de Constitution Hall te Washington
is gisteren met een eenvoudige plechtig
heid de derde verjaardag van de onder
tekening van het Noordatlantisch pact
gevierd. Een bijzonder karakter aan deze
vergaderihg verleende de toespraak van
koningin Juliana. H.M. werd door pre
sident Truman naar het podium geleid,
nadat minister Acheson haar toespraak
had aangekondigd. Prins Bernhard zat
naast mevrouw Truman in een van de
loges.
Koningin Juliana zeide o.m., dat zij
de Noordatlantische verdragsorganisatie
in de geschiedenis slechts met één „pact"
kon vergelijken, namelijk met het Ro
meinse keizerrijk rond de Middellandse
Zee. Deze alliantie hield echter ook een
bepaalde dreiging in. De NATO-landen
vormen een vrijwillige gemeenschap van
alle vrije landen en dit kan nooit een
bedreiging vormen voor de buitenwereld.
Het Ep os der Kozakken
Mtijd levendige en scliilderach-
Harry S. I ruman als kapitein, tijdens
Ei istc. IT ereldoorlog aan hot front
in Frankrijk.
jVief niet ploegen is ons goede moedertje aarde beploegd,
Moedertje aardt' is beploegd met paardenhoeven,
Bezaaid is ons ln°odertje aarde met kosakkenhoofden,
Gesierd is onze stille Don met jonge weduwen,
Getooid is ons vadertje l)on met
wezen9 7
Gevuld is de stroom van de stille Don met de tranen van vaders en moeders.
Oud Kozakkenhed.
Jand. Sjolochow nu vertelt van de ellen-
den der eerste wereldoorlog, die voor
Rusland bij het tekenen van de wapen
stilstand met Duitsland niet afgelopen
waren, daar de vestiging van de commu
nistische dictatuur een wrede burgeroor
log ontketende.
Evenals Tolstoi in zijn grandioos werk
niet alleen over de familie Rostow,
spreekt, maar tal van families en perso
nen laat optreden en tot levende wezens
voor ons maakt, zo betrekt ook Sjolo
chow een groot deel van de bevolking
van een Kozakkendorp in zijn verhaal,
terwijl daarbuiten nog tal van personen
de gebeurtenissen verlevendigen
Willen wij met onze vergelijking nu
zeggen, dat Sjolochow de kunst van Tol
stoi heeft afgekeken? Neen, natuurlijk;
de kunst van Tolstoi laat zich niet co-
piëren. Al vertoont Sjolochow's werk in
de opbouw punten van overeenstemming
met Tolstoi's meesterstuk, toch geeft hij
eigen werk en eigen kunst.
Sjolochow hoort tot de vlotte ver
tellers; minder groots van visie dan
Tolstoi, geeft hij ons toch een reeks
En toch z.jfn jf.e kozakken net
zulke mensen als Seen menselijke
eigenschap 's Dit blijkt wel
duidelijk wtje *^P^te "StUle Don"-
eyclus van ^'c ^ercM waarvan
onlangs bij de Wereld-Bibliotheek een
l nieuwe druk verschenen is. ln
grote delen schildert Sjolochow 't leven
der Kozakken, en in het bijzonder de ec-
i schiedenis van de familie Meljechow ge-
durende de jaren van voor de eerste' we-
i reldoorlog tot tudens de vestiging van
het communistische bewind.
Wij kunnen dit werk vergelijken
en al lezende komt de gedachte eraan
van zelf op met 't grootste werk van
Leo Tolstoi, „Oorlog en Vrede", waarin
hij de geschiedenis van de adellijke fa-
milie Rostow beschrijft. De politieke ge
schiedenis staat ook hier niet op de
voorgrond, maar dient als décor bij het
beschrijven van de menselijke weder
waardigheden tijdens de woelige jaren
van de veldtocht van Napoleon in Rus-
altijd levendige en schilderach
tige taferelen van het kozakken
leven. De „Stille Don"-cyclus" boeit
dan ook van begin tot eind. Dit
cliché houdt hier een bijzondere lof
in, want men moet een groot vertel
ler zijn, wil men de aandacht ruim
1700 bladzijden lang gespannen
kunnen houden.
„De Stille Don" begint met een be
schrijving van het leven van de Kozak-
kenfamilie Meljechow in een kleine Ko-
zakkengemeenschap, vlak voor de eerste
wereldoorlog. De kleine zorgen der Mel-
jechows, die eerst zo groot lijken, ver
zinken weldra bij het uitbreken van de
oorlog in het niet. Over de oorlog zelf
en de gevolgen ervan wordt uitvoerig
verhaald; een beschrijving die des te
sterker spreekt, nu wij zelf de verschrik
kingen van een volkerenkrijg van nabij
hebben meegemaakt. En wanneer ein
delijk de oorlog met Duitsland ten einde
is en men zich afvraagt of er niet ge
noeg bloed over de aarde heeft gevloeid,
begint in Rusland een afschuwelijke bur
geroorlog, waarin Kozakken tegen Rus
sen en tegen elkaar de wapens opnemen.
Ook hier wordt de lezer de volle afgrij
selijkheid van de strijd getekend; het
onmeedogenloze fusilleren, ophangen of
neersabelen van krijgsgevangenen, het
plunderen van dorpen en de misdaden
ten opzichte van de bevolking.
Tussen het een belangrijk deel van
het boek beslaande verhaal der oor
logshandelingen, is een andere geschie
denis gewevendie van de liefde tussen
Grigorij Meljechow en Aksinja Asta-
chow,
Wanneer Grigorij na jaren van
vechten en geesteskwellingen, daar hij
geen keuze kan maken tussen de ro
den en de witten of een andere groep
en zich beurtelings bij elk van hen aan
sluit, terwijl hij zich voorts aan de op
zelfmoord lijkende dood van zijn vrouw
Natalja schuldig voelt wanneer
hij dus na jaren eindelijk de slagvel
den verlaat en met Aksinja vluchten
wil, dan krijgt het verhaal *een dra
matisch hoogtepunt, wanneer zijn
vlucht door de rode soldaten aan de
oever van de Don bemerkt wordt. Op
de in het donker verdwijnende vluch
telingen wordt geschoten en Aksinja
valt dodelijk getroffen neer en sterft
in de armen van Grigorij, die met zijn
sabel in de harde steppegrond een
graf voor haar maakt.
Ook de liefdesgeschiedenis van de
communist Boentsjoek en zijn partijge
note Anna is ontroerend door de trouw.
Het heldhaftige maar meedogenloze ka
rakter van Boentsjoek wordt goed ge
typeerd door zijn reactie op de hem door
de Partij gegeven opdracht veroordeelde
Witten neer te schieten. Na dit dag na
dag gedaan te hebben zegt Boentsjoek:
„Ik haat dit werk, maar kan mijn taak
niet in de steek laten. Ik zie wel heel
duidelijk dat het nuttig is. Ik hark het
vuil bij elkaar en mest daarmee de
grond om die steeds vruchtbaarder te
maken. Er zal een tijd komen, dat er ge-
.ukkiger mensen over die grond zullen
lopen".
De scene, waarin tenslotte Boentsjoek
en Anna zij aan zij strijden en Anna in
een straatgevecht sneuvelt, is eveneens
een staaltje van Sjolochow's meesterschap
in het vertellen.
Geen rechter
Hoewel Sjolochow zelf een Kozak
is, kiest hij in zijn lange en span
nende roinan nergens partij. De
ideeën, misslagen en heldhaftige da
den van Duitsers en Russen in de
wereldoorlog en van Witten, Roden
en andere groepen in de burgeroor
log worden door hem even objectief
behandeld. Hij wil geen rechter zijn,
want, zegt hij „In jaren van onrust,
zedenbederf en nood, moeten wij
zacht in ons oordeel zijn over de
doden".
Het zal duidelijk zijn, dat „De Stille
Don"-cyclus door zijn schildering van de
gruwelen op het slagveld, en de psy
chologische moeilijkheden van Grigorij
en andere personen slechts voor volwas
senen bestemd is; hun kunnen wij de boe
ken van harte aanbevelen.
De titels van de vier delen zijn: „De
Stille Don", „Storm over Rusland". „De
Steppe in Vuur en Vlam" en „Tussen Wit
en Rood". De wereldbibliotheek heeft de
uitgave voortreffelijk verzorgd.
„Het pact kan nooit alleen negatief
zijn, maar het is beslist positief. Niet
alleen de vrede bewaren doch ook de
vrede winnen, is het doel van dit pact",
aldus H.M.: „Er bestaat geen grotere
moed op het grote slagveld van de
wereld dan de moed van de geest. Wij
zijn het er allen over eens, dat het de
geest is welke de factor van belang
vormt bij al onze ondernemingen"
De talrijke aanwezigen brachten Ko
ningin Juliana een minutenlange ovatie.
President Truman, die na de koningin
het woord voerde, verklaarde opnieuw,
dat de NATO een instrument van de
vrede is. „De volken van onze landen
willen geen nieuwe oorlog voeren", aldus
de president: „Zij willen de oorlog ver
hinderen en hebben daartoe de enige
weg gekozen, die mogelijkerwijze tot het
doel kan leiden: zij hebben zich tot ge
zamenlijke verdediging aaneengesloten".
Hij verklaarde, dat het geenszins in
de bedoeling ligt van de Atlantische vol
kerengemeenschap een enkel groot gar
nizoen te maken. „Het zou dwaas zijn 'n
dergelijk doel na te streven. Wij hebben
een geheel ander beeld voor ogen: wij
"Willen de oorlog uitschakelen en de
krachten van de menselijke vooruitgang
vrijmaken".
Na Truman spraken nog de ministers
Acheson (buitenl. zaken) en John Snyder
(financiën). Ook Averell Harriman, di
recteur van het Amerikaanse programma
voor wederzijdse hulpverlening, voerde
het woord. Hij wees er op, dat het ver
dedigingsprogramma der vrije landen
thans in alle opzichten in een hachelijk
stadium verkeert. „Er moeten onverwijld
moedige beslissingen op politiek gebied
worden genomen. Het herbewapenings
programma moet jn snel tempo worden
uitgevoerd. Indien een der bij dit grootse
ondernemen samenwerkende staten zou
verslappen, zou hij 't reeds tot stand ge
brachte ondermijnen. De toekomst van
de mensheid wordt bepaald door de snel
heid, vastbeslotenheid en kracht waar
mede wij thans vorderen".
Door de kweker J. P. Jansen werden
gisteren aan de groentenveiling te Honse-
lersdijk de eerste druiven van het nieu
we seizoen aangevoerd. Voor deze pri
meur werd 2,40 per ons genoteerd.
DE JUISTE grondslag voor het door-
voeren van wettelijke maatregelen is nog
steeds een goede geest om een en ander
tot leven te brengen. Wettelijke maat
regelen zijn niet altijd aangenaam, zodat
dikioijls sancties moeten worden toege
past tegenover diegenen die de wet over
treden.
In de Wet op de ondernemingsraden
treffen wij geen sancties aan, omdat de
ontwerpers van de gedachte zijn uitge
gaan dat werkgevers en werknemers con
amore aan de uitvoering van de wet
moeten medewerken om het gestelde
doel te bereiken n.l. een betere samen
werking in de onderneming"Aldus het
hoofdartikel in het jongste nummer van
het orgaan v. d. Katholieke Grafische
Bond. Gedachten om te onthouden. Er
staat nog meer in dat artikel.
DE WET op de Ondernemingsraden
gaat er van uit dat de onderneming een
gemeenschap is en dat er in die gemeen
schap dan ook samenwerking moet zijn
tussen degenen, die deze gemeenschap
vormen en vervolgens dat er overleg
mogelijk moet zijn omtrent de maatrege
len die voor het goed functionneren van
deze samenwerking worden genomen.
Daarom bepaalt de wet dut zowel de
leiding als de arbeid in de ondernemings
raad vertegenwoordigd moet zijn, waarbij
alle groepen van het personeel de gele
genheid wordt geboden hun vertegen
woordigers aan te wijzen". Dat alles is
natuurlijk gemakkelijk te beamen. Maar
daarmee zijn we er niet.
„DE BEVOEGDHEDEN geven de rich
ting aan, waarin gewerkt kan worden
en wanneer wij zien, dat het in hoofd
zaak een orgaan is van overleg en toe
zicht, verband houdende met de gang
van zaken in de ondernemingdan mo
gen wij verwachtendat de onderne
mingsraad veel goeds kan bereiken in
het 'belang van de gehele arbeidsgemeen
schap. Doch dan moet de goede geest bij
alle groepen aanwezig zijn, ook en vooral
bij de arbeiders". Dan merkt het orgaan
op: ..Misschien wekt het bij sommigen
verbazing, dat wij op dit laatste de na
druk leggen, doch wij achten het toch
noodzakelijk dit te beklemtonen". Waar
omHet blad preciseert:
„MEDEZEGGENSCHAP houdt in. dat
men ook mede de verantwoordelijkheid
aanvaardt en dit wordt in de regel maar
vergeten. Het leiden van een onderne
ming vraagt een grote verantwoordelijk
heid, waaraan zeer vele facetten zijn
verbonden, waarvoor een zekere mate
van ontwikkeling noodzakelijk is om
deze te kunnen doorschouwen en de juis
te beslissingen te kunnen nemen. Mede
zeggenschap in het beheer van de onder
neming is bij de toepassing van de wet
op de ondernemingsraden uitgesloten.
Echtermenen wij wel, dat bij de toepas
sing van de wet moet blijken of de arbei
ders in staat en bereid zijn de verant
woordelijkheid op de grondslag van de
bevoegdheden te aanvaarden". Ik mag
misschien schrijven: Wel lectuur om van
daag eéns te ïemediteren.
MORGEN is het weer Zondag. De
feest-Zondag met palmen. Werp nu ook
eens een royale gift in de handpalm van
uw Bisschop voor de nieuwe kerken.
Overeenkomstig de edelmoedigheid en de
zelfde gezindheid, die er in Christus was,
gelijk St Paulus ons dat in het Epistel
verhaalt. Het Evangelie is van Hosanna
allure. Zulke dagen komen meer voor.
Maar o wee eer het Vrijdag is. Beheer
sing is een deugd bij uitstek. Allons een
schone Palmpaas met een gelaat van een
Hosanna-K.V.P.-er zonder veulens van
een bepaalde structuur.
Bij het zoeken naar oude metalen
op de Oirschotse heide zijn gisteren
middag omstreeks half twaalf een
man en twee kinderen om het leven
gekomen, doordat zich een explosie
voordeed, vermoedelijk van een
landmijn. Een vierde persoon werd
zwaar gewond en is in zorgwekkende
toestand naar het R. K. Binnen-
ziekenliuis te Eindhoven
gebracht.
over-
Het ongeluk gebeurde bij het zoeken
naar afvalproducten in de trechters die
ontstaan zijn doordat de mijnopruimings-
dienst hier verscheidene explosieven tot
ontploffing heeft gebracht. In deze trech
ters werd later het afval gegooid en tus
sen dit afval moet zich vermoedelijk
mijn bevonden hebben.
De slachtoffers zijn A. de Hommel, 27
jaar, geboren te St. Michielgestel, Elisa
beth Pruymboom, 7 jaar en haar vierjarig
zusje Antonie. De vader van deze kinde
ren C. Pruymboom, 26 jaar oud en gebo
ren te Helmond, werd zwaar gewond. De
slacthoffers waren afkomstig uit 't woon
wagenkamp bij het vliegveld Welschap.
Kort voordat de explosie zich voordeed
bevonden zich nog twee vrouwen en een
kind op de plaats van het ongeluk. Op het
fatale moment hadden zjj zich juist op een
korte afstand verwijderd.
Onmiddellijk na de ontploffing werd
hulp verleend door de arts en militairen
uit de legerplaats. Ook de rijkspolitie en
dr Scholman uit Oirschot ware» spoedig
ter plaatse.
