Verlagi
alg<
Opruiming
ing van sigarenaccijns
;emene instemming
van restanten
ga toch
HUNTER
roken!
HET BEELD NA
DE GROSLIJSTSTEMMING
DE KUNST loopt om BROOD
feLrss c z s,ssh-
Abdij van Egmond krijgt nieuwe
kloosterkerk
De Valera in moeilijke
positie
„Onderwijspacificatie weer
een brandend probleem
De studentenwereld beheerst
door nood
1
Loodgieter maakte misbruik
van hulpvaardigheid
I
Minister Rutten gaf blijk van moed
Persberichten
MarshaU-millioenen voor de landbouw
Geruchten over Joris
Diels
Nieuw experiment op
kankerpatiënten
DE CACpCftt VIRGINIA
Moord in Den Haag
De heer Jac. Groen lijsttrekker in
Utrecht—Haarlem—Den Helder
Treurige financiële toestanden bij
de kunstenaars
J
Harry Prikker
Mevrouw U spreekt met de politie
WOENSDAG 23 APRIL 1952
PAGINE 75
Tabaksaccijns
Rijbewijzen en parkeer gelden
Hulp aan de landbouw
ISRAEL-AVOND
VOORPRET VAN HET
FEEST
Rumoer in Vughts
Ambonezenkamp
Tien jaar geëist tegen jeugdige
daders
STICHTING NED. NIEUW-
GUINEA-BLOC
Politiek in de aether
Inschakeling van de ouders
Salarissen
De onderwijsnota
V ortning van het
fabrieksmeisje
Hoger onderwijs
Prof. Schermerhorn (P.v.d.A.) nam
speciaal het hoger onderwijs onder de
loupe. De hele organisatie van ons H. O.
en de studentenwereld berust nog vol
strekt op 19e-eeuwse liberale opvattin
gen, zo stelde hij vast.
met commentaar
EXPORTNOTA IN DE
KAMER
Pauselijke richtlijnen
Daar komen de Duitsers
Rode bekeerling
Adieu Wbitersom
's GBAVENHAGE, 22 April 1952.
Het was kennelijk restantopruiming in de Tweede Kamer. Voordat zij
op reces gaat en dat zal dit jaar in verband met de komende verkiezin
gen weer eens ouderwets vroeg zijn - wilde men zoveel mogelijk de wets-
ontwerpen afdoen, die al klaar liggen en waarover niet zo heel veel te
praten valt en bovendien die, welke om redenen van dringende aard met
Wen blijven liggen tot het nieuwe parlementaire jaar. Zo stonden er dus
voor deze week negentien ontwerpen op de agenda welke niet allemaal
zo erg belangrijk waren en in ieder geval met zoveel tegenspraak hadden
opgeroepen, dat een uitgebreide discussie moest worden verwacht.
Bij die restanten was o.a. bet wets
ontwerp tot deelneming m het uit te
breiden kapitaal van de Breedband N.V.
te IJmuiden. Het betreft hier een deel-
tieming met vijftien millioen en het wus
Vooral de schrootpolitiek, welke daarbij
om de hoek kwam kijken. Vooral in ver
band met. de verkoop naar het buitenland
Van de „Volendam" van de Holland-Ame-
rikalijit, waartoe het Rijk toestemming
had verleend. Het ging erom, dat de prijs
politiek van de regering de smokkel en
bet „weglekken" van schroot ten gevolge
Zou hebben, waarvoor wij weer ertsen
Zouden moeten invoeren, weike zwaar
drukken op de handelsbalans. Maar mi
nister Van den Brink zette uiteen, dat er
Van een wereldmarktprijs van schroot
hauwelüks kan worden gesproken. In zo
goed als alle landen zijn de prijzen ver
schillend wat de smokkel natuurlijk in
de hand werkt. Hij streefde er daarom
naar de verhouding tussen de schroot-
en ijzerprïjzen hetzelfde te doen zijn als
vóór de oorlog het geval was, om de na
delige gevolgen zo veel mogelijk te voor
komen. De lijn der schrootpolitiek zou ln
het plan-Schuman worden bepaald door
de Hoge Autoriteit. De export van de
gesloopte „Volendam" was van groot be
lang voor de werkgelegenheid hier omaa
de opbrengst zal worden besteed noor
bouw van een nieuw mailschip, wat voor
ons land van het grootste belang moest
Worden geacht. Het wetsontwerp werd
aangenomen z.h.st. met aantekening
tegenstemming door de communisten
Ook de verlaging van de sigarenac-
cjjns werd na een scherp debattussen
de minister van Fmancienen de com
munistische heer H°ogcarspeJ> JJ
druk met „dichtgewerkte koppen (een
elüking met een bepaald soort uga-
vergelijking 1
ren) werd gesmeten, z.h.st. am geno
men. Hierdoor zal de accijns op s garen
worden gebracht van 27 °P
cigarillos van 33 op 20%, WMxbf, voor
de laatste tevens de bepaling van het
gewicht is gewijzigd in dier voege, dat
1000 cigarillos 3 'A kg zullen mogen
wegen (vroeger 3 kg)-
De wijziging van de Wegenverkeers
wet wierp weer wat meer vragen op. De
heer Maenen (K.V.P.) zou maar het
liefst het hele Centraal Bureau voor
de afgifte van rijbewijzen opdoeken en
deze taak overiaten aan de Provinciale
Griffies Hij vroeg ook aandacht voor
het grote aantal wedstrijden op de weg,
welke de politie voor onoverkomelijke
moeilijkheden zouden plaatsen. Deze
zouden kunnen worden opgelost, als er
geen vergunning zou worden verleend,
voordat vast stond, dat het benodigde
politiepersoneel beschikbaar zou zijn.
De heer AlgTa (A.R.) wilde nog ver
keersborden in het Fries en de heer Rit
meester (V.V.D.) geen betaling van
mrkecrgelden voor auto's, welke men
wegens gebrek aan garageruimte
's nachts op straat moest laten staan
Minister Wemmers was er echter
w Fentraal Bureau voor de
afgifte van rijbewijzen te handhaven.
De' kwest™ de Verkeersborden m
het Fries zou hij in de fand^ door
bevelen van de c°??miss]a' 7aken
de minister van Binnenlandse
zal worden Ingesteld voor het onue
zoeken van alle vraagstukken, die mei
de Friese taal verband houden.
Ook over de bromfietsen was het een
en ander gezegd, maar de wettelijke
regeling van deze zaak, zo zeide mi
nister Wemmers. verkeerde nog in het
stadium der voorbereiding. Zolang
moest de bromfietser belast blijven
met de wettelijke aansprakelijkheid
tegenover derden. Het risico daarvan
kon h« dekken door een premie van 8
Het" wetsontwerp werd eveneens z.
h'Ookanogaa enkele andere meeontwer
pen. behelzende wuzigingen va" ^15
begrotingen, werden zonder discussie
en z. h. st. aanvaard.
In de avondvergadering kwam aan
de orde een wijziging van het elide
,*n het civiele proces tussen de
'aamse acteur Joris Diels ©n üe
'Nederlandse) vereniging van Toneel
kunstenaars heeft de Amsterdamse
rechtbank gistermiddag uitspraak
gedaan. Zij veroordeelde do gedaagde
toneelkunstenaars tot de gevraagde
betaling van een symbolistdie scha
devergoeding ad 1 aan Joris Diels,
die eiser is in dit proces, maar bepaal
de voorts, dat iedere partij zelf de
eigen kosten van het proces zal moe
ten dragen.
De strijd tussen Diels en de kun
stenaars begon, toen er het vorig jaar
sprake van was, dat Diels directeur
en regisseur van de Haagse Comedie
zou worden De Verenig ng van toneel
kunstenaars' kwam toen m het geweer
en zorgde er voor dat er
ding van Diels tijdens de 0
België inlichtingen werden ^JLren
die weinig vleiend voor hem waren
Die inlichtingen waren afkomstig
Belgische illegale strijders.
Diels bet daarop de Verenigmg g
Vaarden. In het proces, dat vele maa
den heeft geduurd, heeft de rechtbank
ter staving van de beweringen der
eniging eerst getuigen gehoord van
kunstenaars, later van Diels.
In de uitspraak werd gezegd, dat at
rechtbank de verspreiding der gewraait-
te berichten over Diels door de kun»
haars een onrechtmatige daad acnt.
Op Maandagavond 12 Mei a.s. zal 'n
Avifauna te Alphen a.d. Rijn een Israei-
avond plaats vinden. Een niet-Jooas
comité wil hiermede iets doen ten bate
van Israël, gegrepen als het is door
hetgeen de Israëliërs dag aan dag pres
teren.
Op het programma staat de vertoning
Van de nieuwe film der C. I. A. (Col
lectieve Israël-Actie) „Zo was het".
Mr A. Herzberg zal die avond, als
kenner van Israël, het woord voeren
Voor het verdere gedeelte van het
Programma hebben spontaan medewer
king toegezegd mevr. Charlotte Kohier,
meyr. Rosa Spier en Paolo Gorin, gast-
bariton van de Ned. Opera, de vertol
ker bij uitnemendheid van het Joodse
en Israëlische lied.
hoofdstuk der Rijksbegroting, be
helzende maatregelen voor financie
ring van de landbouw met gelden van
het Local Currency-Fund. De bedoe
ling van deze wijziging is: maatrege
len, welke gericht zijn op verhoging
van productiviteit en rentabiliteit,
te financieren met gelden uit de te
genwaarde van de Marshallhulp tot
een bedrag van 117 millioen.
Tot het einde van het begrotingsjaar
1951 zal 47% millioen beschikbaar
moeten worden gesteld.
Bij de debatten hierover ging 't vooral
over de wijze van besteding dezer gel
den. De heer Groen (K.V.P.) drong er op
aan, dat men zich daarbij niet geheel
zal bepalen tot de economisch sterkeren.
Men betreurde het algemeen (Groen,
Bieweniga), dat bij investeringen de re
gering geen grotere garantie wilde ge
ven dan 50 pet. bij 25 pet. eigen geld.
De andere 25 pet. moeten dan ergens an
ders worden gezocht. Liever had men
een norm gezien van 50 tot 75 pet., de
banken en borgstellingsfondsen zouden
dan iets meer ruimte hebben.
Ook het systeem, dat in Denemarken
wordt toegepast, voor de vuilverwerking,
kwam ter sprake. Als dit systeem wordt
toegepast, zo betoogde men (De Ruiter,
C.H.), zou de overheid niets behoeven
bij te passen. Alleen zou men steK
moeten decentraliseren om een hogere
compost-opbrenigst te bereiken, men
vroeg of dit alles juist was. Zou een on
partijdige commissie dit
plan met kunnen onderzoeken? Men zou
in die commissie ook iemand van d
A. M. kunnen benoemen. M
Overigens ondervonden de V.a. m. en
de steun der regering aan deze m
schappij weinig bijval.
Hoe staan, zo vroeg men OMmeert»,
V.V.D) de gemeenten tegenover deze
plannen? Zijn de gemeentebesturen be
reid die hoge vervoerskosten naar de
Veluwe of Brabant te betalen.
De heer Droessen (K.V.P.). bracht nog
de intensivering van het kleinbedrijf ter
mratewISrtoor 10% millioen uit het
Fonds 'ter beschikking werd gesteld.
Als laatste spreker stelde de heer
Vondeling aan minister Mansholt voor,
een onderzoek in te stellen naar de
lip'uiditeit van de landbouw, waarvan
men eigenlijk nog veel te weinig weet.
Hij vroeg een commisie in te stellen,
die rapport hierover aan de minister
zal uitbrengen, met de bedoeling, dat
Z.Exc. daarvan- aan de Kamer medede
ling zal doen. Hierop ging de. bewinds
man onmiddellijk in en hij beloofde
deze commissie te zullen instellen.
Het antwoord van minister Mans-
holt over de kwestie der compost-
spreiding via de V. A. M. was wel
zeer onbevredigend. Hij meende, dat
de Kamer niet overzag wat de V.A.M.
eigenlijk is- Deze zo v-ertelde Z.Ex.
is nu gereorganiseerd en het kapi
taal is uitgebreid. De overheid heeft
nu het grootste deel van- bet kapitaal
en is derhalve ook hiervoor verant
woordelijk. Door deze reorganisatie
zijn belang en ervaring bijeenge
bracht. Het gaat dus nu in de V.A.M.
om de research. Er is een werkgroep,
die samenwerkt met de T.N.O. en zal
nagaan op welke wijze het stadsvuil
te verwerken. Voordat de regering
besluit, <ip welke wijze dit zal moe
ten geschieden zal zij de Kamer daar
over inlichten.
De minister constateerde voorts, dat
het borgst ellingsfonds geen bezwaren
bij de Kamer had ontmoet, maar wel
de 50 pet., welke de regering daarin zal
bijdragen. Men moet bedenken zo
zeide de minister dat indien er geen
fonds zou zijn de landbouw zelf voor
100 pet zou moeten investeren. Bij een
bijdrage door het Rijk van 75 pet, zoals
de Kamer wilde, zal er gevaar bestaan
voor lichtvaardige investeringen-; dus
grotere verliezen en snellere intering
van het fonds, zodat bovendien in min
der -gevallen zou kunn-en worden gehol
pen.
De heer Groen (K.V.P.) vroeg de mi
nister nog ook de tuinbouw te willen
helpen. Maar minister Mansholt ant
woordde hierop, dat eerst de tuinbouw
zal moeten worden gesaneerd, dan zal
hij verder kunnen zien, hoe hier zou
kunnen worden geholpen. Het wetsont
werp werd hierna zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
In het Ambonezenwoonoord „Lunetten"
te Vught is gisternacht twist ontstaan
tussen een aantal inwoners van het kamp.
De kwestie schijnt haar oorsprong te
vinden in de financiële regeling van
een o-p handen zijnd feestje, waarover
overleg werd gepleegd tussen een 15-tal
personen behorende tot de Molukken-
groep. Twee Ambonezen kregen met deze
groep van 15 onenigheid. Zij haalden er
vijf .anderen bij en bonden met zijn
zevenen de strijd aan tegen de groep van
15. Een barak werd belegerd en toen
de inwoners vluchtten, werd alles kort
en klein geslagen.
De Vughtse politie moest ingrijpen en
de voornaamste raddraaiers een zeven
tal arresteren. Zij zullen aan de
officier van Justitie in Den Bosch
worden voorgeleid. Aan beide kanten is
De berichten over successen met nieu
we middelen, of nieuwe methoden ter ge
nezing van kanker, dienen altijd met groot
voor-behoud te worden aanvaard, zoals de
ervaring geleerd heeft. Met deze reserve
maken wij melding van een bericht in de
„Wiener Medizinische Wochenschrift",
volgens welke een Weense gynaecoloog,
dr Kurt Schaeffer, 38 gevallen van kan
ker bij vrouwen zou genezen hebben,
welke reeds wegens ongeneeslijkheid als
hopeloos werden beschouwd.
Een niet door hem uitgevonden
preparaat, „polydyn" geheten, werd door
hem beproefd op de na mislukte operatie
als absoluut ongeneeslijk opgegeven pa
tiënten. De groei der kankerweefsels
werd gestuit en tenslotte verdween de
kanker geheel.
Dr Schaeffer waarschuwt echter zelf
zijn lezers tegen overijld optimisme en
een gewonde, die ter plaatse verpleegd raadt hun aan, af te wachten, of de resul-
kon worden. taten blijvend zullen zijn.
7y1 i-
De Officier van Justitie bjj de Haagse
rechtbank, mr Tonckens eiste gisteren
een gevangenisstraf van tien jaar met
aftrek en terbeschikkingstelling van de
regering tegen de 22-jarige bakker
A. L. en de 20-jarige slager J. K. beiden
uit Den Haag. Mr Tonckens achtte be
wezen, dat zij in de avond van de
zeventiende Juli van het vorig jaar de
70-jarige Hagenaar M. O., die hen in zijn
woning had uitgenodigd, zodanig heb
ben mishandeld, dat O. aan zijn ver
wondingen is overleden en dat zij daar
na een aantal voorwerpen en wat geld
van hem hebben gestolen. Rekening hou
dende met de ernst van het misdrijf,
de jeugd van de verdachten en het
psychiatrische rapport, dat tot vermin
derde toerekeningsvatbaarheid conclu
deerde, kwam hij tot de hierboven ver
melde eis. Terbeschikkingstelling vond
hij in het belang van de gemeenschap
noodzakelijk.
De raadslieden van de verdachten
bepleitten een lagere straf. De ver
dachten vroegen de rechtbank hun
nog eenmaal een kans te geven.
De rechtbank zal op 6 Mei a.s. uit
spraak doen.
Enige Nederlandse verenigingen en or
ganisaties hebben zich verenigd in de
Stichting Nederlands Nieuw-Guinea-bloc.
Het doel van deze stichting, welke werd
opgericht op 5 April j.l., is het met alle
wettige middelen streven naar de verze
kering van de handhaving van de onver
korte souvereiniteit van Nederland over
Nederlands Nieuw-Guinea met alle aan de
(Eigen bericht)
DEN HAAG, 22 April.
Bij de behandeling van de begroting van O., K. en W. vandaag in de
Eerste Kamer is naast het ondersvijs ook aan kunst en cultuur in het
algemeen de nodige aandacht besteed.
Wie nog niet mocht weten, dat de kunst om van de kunst te leven een
hele kunst is, raadplege het binnenkort verschijnende rapport, dat door
het Prins Bernhardfonds in samenwerking met de Ned. Federatie van
Verenigingen van beroepskunstenaars is opgesteld en schrikbarende
toestanden in de kunstenaarswereld bloot legt.
Het was hedenavond de heer Witteman (K.V.P.) die dit rapport ter
sprake bracht en een boekje daaruit open deed.
Nederlandse souvereiniteit verbonden ge-
volgen, welker handhaving wordt gezien lijk een gedeeltelijke herstemming,
als een zedelijke plicht jegens de volken het Noorden van Limburg, plaats moe
van Nederland en Nieuw-Guinea beide.
Ofschoon de telling van de uitslagen
der Zondag jJ. gehouden groslijststem-
ming van de K.V.P. nog. njet voltooid is
voora! districten met veel kies-
comité s_ eisen bijzonder nauwkeurige
berekening kan men zich wel een
algemeen beeld van de huidige situatie
vormen.
a *N^f7eCOr5,')ineerde drie grote steden
Amsterdam RotterdamDen Haag is
d»„i ïll^o a! a Ci eus bekend. Op de
7 -"f'^tenlijst mogen maxi
maal 21 namen voorkomen. Voor de
grote steden zullen hoogstwaarschijnlijk
13 candidaten worden geteld, de eerste
twaalf derhalve van het lijstje, dat wij
gisteren publiceerden. Daarbij valt op te
merken, dat mej. G. stringa, de voor
zitster van ,le K.A.B.-vrouwen in het
bisdom Haarlem epiT t, „n_
geschoven en derhah" bij een Tweede
Kamer van 150 leden de eerste plaats
vervangster is.
ao^nGnr^77?in,eerde kieskringen Lei
den DordrechtMiddelburg zal hoogst-
g^n wijziging in de volg-
P.olitiek advies komen. De
kiescomité's hebben
Ï7Ü niet omhoog kunnen
hrf SiH aantal volgelingen van
^PiJ 7m0adVies **r groot wis. Zee-
t al n 0g «iet geheel geteld.
F t ion ?en Bosch veranderen mr
terug Van 150 keert ook mr Van rMel
*n g®C,°nibineorde kringen Gronin-
I ir n~~Assen—Zwolle be
houdt prof mr c. m. Romme onbe
dreigd zijn leidersplaats Bij de tot dus
verre getelde, overgrote meerderheid
ilioi fnils prof. Romme ongeveer
18.000 maal als no. 1 geplaatst; de heer
Engelbertink kreeg deze eer 6000 maal.
In de kringen ArnhemNijmegen
kampen de heren j, jj W. v. Koeverden
en mr J. J. de Haas nog steeds om de
vierde plaats, met 0p het ogenblik een
voorsprong voor mr De Haas.
In de kring Maastricht zal waarschijn-
in
ten hebben. Ofschoon de definitieve uit
slag mogelijk pas de volgende week zal
gepubliceerd worden, verwacht men nau
welijks enige wijziging in het politiek
advies.
In de kring Tilburg is men nog druk
aan het berekenen. Het ziet er echter
naar uit, dat hier wel belangrijke wij
zigingen zullen plaatsgrijpen. Het is
echter nog te vroeg om zich een beeld
van de definitieve candidatenlijst te
maken.
Tenslotte de kringen Den Helder,
Haarlem en Utrecht. Daar is ongetwij
feld de grootste roerigheid geweest
in reglementaire kiescomité's en ook in
zeker niet reglementaire, eer onder
grondse activiteit. Ook daar is de bere
kening nog niet voltooid, maar zoals de
zaken thans staan, lijkt het verre van
onwaarschijnlijk, dat de heer Jac. Groen
door de actie van de Noordhollandse
tuinders lijsttrekker zal worden, terwijl
de heer Th. S. J. Hooy nummer twee
wordt. Ir J. M. A. Penders komt dan pas
in de tweede ronde (bij 150 Kamer
zetels) in het parlement met mej. A. H.
Nolte, die op de vijfde of zesde plaats
van de lijst komt. Het lijkt waarschijn
lijk, dat de heer A. C. de Bruijn, de
binnenkort aftredende voorzitter van de
K.A.B., de zevende plaats zal veroveren,
met de mogelijkheid, dat als in deze
kringen druk op de K.V.P.-lijst wordt
gestemd, hij in de tweede ronde in de
Kamer zal komen.
Het blijft mogelijk, dat in de hoven-
vermelde gegevens (behalve dan in de
combinatie der grote steden) nog enige
wijziging komt. Het definitieve beeld
kan men eerst hebben als alle bereke
ningen af zijn. Maai- belangrijke wijzi
gingen zijn toch niet meer in het voor
uitzicht.
Speciaal vroeg de K.V.P.-spreker aan
dacht voor de beeldende kunstenaars,
waarvan 57 pet in 1949 met vrije arbeid
minder dan 1000 per Jaar verdiende;
85 pet van de schilders en graphici heeft
een inkomen van minder dan 2000 per
jaar. Een kwart van de beeldhouwers be
schikt niet over een eigen atelier. Nog
veel cijfers gaf mr Witteman. Zijn conclu
sie was, dat van een nieuw maecenaat
nog geen sprake is.
Met klem drong hij aan op een verho
ging van de Rijksbijdrage aan het voor
zieningsfonds.
Hij pleitte verder voor grotere inschake
ling van de kunstenaars bij de kunstpoli
tiek en een aparte basis voor de cultuur-
financiering, waarbij hij enige voorstel
len deed om hiertoe te geraken.
Ons volk moet bewijzen, dat het kunst
beschouwt als een levensbehoefte en
niet als een luxe.
Bij de industrialisatie-politiek mag men
de culturele planning niet vergeten, aldus
mr Witteman.
De heer De Jong (P. v. d. A.) sloot zich
bij het laatste geheel aan. Bijzondere be
langstelling vroeg deze spr. voor de stich
ting van een cultureel centrum in En
schede en Heerlen. De culturele ontwik
keling is hier achtergebleven bij de econo
mische.
De heer De Jong ging ook nog uitvoerig
in op de kunstpolitiek, waarbij hij waar
schuwde voor het gevaar, dat de Overheid
zelf gaat beoordelen, welke kunstuitingen
al of niet gesteund moeten worden. Hij
herinnerde hierbij aan de monumenten
kwestie te 's Bosch en de subsidie aan het
tijdschrift Podium. Wat het toneel be
treft, merkte hij nog op, dat hier door de
regering roofbouw gepleefd wordt. De
regering stelt zware eisen aan de toneel
gezelschappen.
De heer Van Velthoven (K.V.P.) voerde
een sympathiek pleidooi voor grotere cul
tuurspreiding.
De V.V.D.-spreker mr Wendelaar liet
wel een heel merkwaardig geluid horen
Hij gaf zowaar als zijn mening te kennen,
dat de Regering meer leiding moet geven
bij de culturele verheffing van ons volk.
Dezelfde spr. sneed ook nog eens het
onderwerp „politiek in de aether" aan.
Vooral de VARA gaat zich aan politiek te
bulten, vond hij. Hij herinnerde hierbij
aan de bekende „rode bril" van de heer
Vermeer en het aetherforum en betreur
de het, dat de regering nog niet gereed
Daar de thans vijftig monniken tellen
de communiteit van de Regale Abdij der
Benedictijnen te Egmond een uitbreiding
van het klooste-r dringend behoeft, zal
dit jaar nog een begin worden gemaakt
roet de bouw van een nieuwe klooster
kerk, hetgeen mogelijk wordt gemaakt
c? zi-' de in Amsterdam geformeerde
!?n Antonius Stichting. De kerk wordt
3U meter lang en 12 meter breed en de
bouw zal ongeveer een jaar duren. De
kloosterkapel is tot dusverre onderge
bracht in de, met het oog op de toe
komst reeds gebouwde ruimte voor het
gastenverblijf. Deze kapel is nu te klein,
omdat ook viele parochianen e.a. de
plechtigheden in de Abdij plegen bij te
wonen.
Voorlopig zal het bouwplan, dat niet
Mleen de kapel omvat, slechts voor een
deel worden uitgevoerd. Het priester-
*5oor, de twee torens, de kapittelzaal en
de refter, die zal komen waar thans de
bibliotheek is ondergebracht, zullen voor-
loPig nog niet worden gebouwd. Voorts
zal van het voor de gelovigen bestemde
gedeelte van de kerk slechts een derde
gebouwd worden, maar toch biedt dit
teeds 100 plaatsen, eventueel nog tot het
dubbele aantal uit te breiden. In het ge
deelte voor de communauteit bestemd,
zullen de monniken in de koorbanken
plaats kunnen nemen. Practisch zal dus
bu slechts het middengedeelte van de
toekomstige kloosterkerk gebouwd wor
den.
(Van onze speciale correspondent)
DUBLIN, 21 April.
De precaire meerderheid van de
Valera's regering in de Dail, het
Ierse parlement, is door de dood van
één der afgevaardigden van de Fian-
na Fail, de partij van de Valera, tot
één zetel geslonken. Bij deze becij
fering is rekening gehouden met de
zieken onder de regerings- en oppo
sitiepartijen. Op het ogenblik is de
Valera verzekerd van 71 stemmen,
de oppositie telt er 70. Aange
zien het bh' de herverkiezing voor
de opengevallen plaats geenszins
zeker is, dat opnieuw een aanhan
ger van de Fia-nna Fail wordt ge
kozen, ziet de toekomst van de
Valera's regering er dus uiterst on
zeker uit.
Daarbij komt, dat de minister van
financiën, Mac Entee, zojuist een nieu
we begroting heeft ingediend, waarbij
aan de bevolking mededeling wordt ge
daan van belastingverhoging en prijs-
DEN HAAG, 22 April.
Constateerde de lieer Van Velthoven (K V.P.) vandaag hij de behandeling
van de begroting van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen in dc Eerste
Kamer dat thans algemeen erkend wordt, dat de pacificatie, de imanciele
gelijkstelling dus van bijzonder- en openhaar lager onderwijs, een groot
goed is, de heer De Jong (p. v. f], A.) merkte op, dat de pacificatie ï.v.m.
hare toepassing op de andere takken van onderwijs weer een brandend
probleem wordt.
Hij gaf hierbij als zijn mening te kennen, dat de lijn der pacificatie niet
per se behoeft te worden doorgetrokken van kleuterschool tot universiteit.
Wat ten deze geldt voor het lager onderwijs, behoeft z.l niet te gelden
voor het onderwijs op latere leeftijd.
Vandaar het streven naar nieuwe vormen, in verhand waarmee hij wees
op de gedachte van een federalistische schoolstructuur, zoals die in de
P. v. d. A. zowel bij de voor- als de tegenstanders van bijzonder onderwijs
wordt voorgestaan op het terrein van het Nijverheidsonderwijs en welke
hierop neerkomt, dat de algemeen vormende vakken worden gegeven in
overeenstemming met de levensovertuiging der ouders en de handvaardig
heidsvakken in neutrale zin.
Zowel de heer Van Velthoven (k v P
als de heer Schipper (A.R.) hadden'te
voren het denkbeeld van de heer De
Jong als in strijd met het beginsel van
de pacificatie van de hand gewezen
Beide sprekers zochten de oplossing vari
het vraagstuk der minderheden meer in
de richting van een streekschool welke
de leerlingen van een bepaalde 'levens
overtuiging uit een zeker rayon tezamen
brengt, al is, zo voegde de heer Van
Velthoven hieraan toe, een volmaakte
oplossing op dit punt niet te bereiken.
Ta.v. de beheersvorm van het open
bare lagere onderwijs doet zich de laat
ste jaren het streven gelden naar inscha-
keling van de ouders. Een voorontwerp
omtrent een nieuwe beheersvorm _worat
momenteel op het departement in ge
reedheid gebracht. Verschillende spre
kers wijdden aan dit streven enige aan
dacht. De heer Van Velthoven merkte
hierbij op, dat dit niet mag leiden tot
miskenning van het karakter van de
openbare school ais overheidsschool. Uit
eindelijk moet de bestuursverantwoor-
delijkheid blijven berusten bij de over
heid.
Verscheidene sprekers maakten zich
ook ongerust over het gebrek aan
schoollokalen i.v.m. de uitzonderlijk
grote aanwas van leerlingen. Het opti
misme van de minister ln deze konden
zij niet delen.
Natuurlijk is ook het een en ander
gezegd over de salarissen van het
onderwijzend personeel.
Be gedeeltelijke werking van de
ontknikkingsregeling is een bron van
ontevredenheid, aldus de heer Van
velthoven, die daarom voor invoering
van algehele ontknikking pleitte.
Dezelfde spr. informeerde ook nog
naar de oorzaak van het dralen bij
de onderhandelingen voor de leraren
salarissen.
Het was verheugend, dat enkele sena
toren ook aan de zo belangrijke nota
van minister Rutten inzake de reorgani
satie van het onderwijs enige aandacht
oesteedden. De minister verstaat de
tekenen des tijds, aldus de heer De Jong,
dio in het algemeen een voor de minister
zeer welwillende speech hield.
De publicatie van bedoelde nota ge
tuigt van moed. Zij heeft de uitgedoofde
discussie over ons onderwijs weer doen
opleven. Hij meende evenwel de minister
te moeten waarschuwen, dat niet te veel
en te vroeg in wettelijke bepalingen mag
worden vastgelegd. Hij lichtte dit toe
met de Alg. Middelbare School (A.M.S.)
.oot Eenvoudig Voortgezet Onderwijs
(E.V.O.) als voorbeelden. Hij zag ten
deze meer heil in experimenten op ruime
schaal. Aldus wordt de research ook op
onderwijsterrein een feit.
Prof. De Zwaan (C.H.) ging ook op
de achtergronden van de onderwijsver
nieuwing in en schaarde zich hierbij aeh-
ter -het bezwaar van prof. Gielen, onlangs
j Tilburg uiteengezet, dat in de nota
de eigenlijke doelstelling van het onder
wijs gemist wordt.
De heer De Jong hield ook nog een
sympathiek pleidooi voor de vorming
van dc jonge fabrieksmeisjes, waarvan
het belang gelukkig meer en meer
wordt ingezien. Hij pleitte voor een
royale steun aan de Mater Amabilis-
en Zonnebloemscholen. Hij gaf de mi
nister de gedachte van een gedeelte
lijke leerplichtverlenging voor deze
meisjes in overweging en plaatste dit
voorstel terecht in het kader van de
gezinspolitiek. De vorming dezer meis
jes voor het latere huwelijks- en
gezinsleven kan als een belangrijk
onderdeel van gezinspolitiek be
schouwd worden.
Het totale aspect van de universitaire
wereld is echter na 1945 volkomen ver
anderd.
De studentenwereld met name wordt
beheerst door de nood. Toch houdt men
de oude 19e-eeuwse vormen en opvattin
gen van het studentenleven nog onver
minderd vast.
De student is een vrijgestelde van de
maatschappij. Zijn „salaris" is evenwel
belangrijk gereduceerd. Men zou zijn po
sitie kunnen vergelijken met die der
pensioentrekkers.
Spr. herinnerde hiermede aan de rela
tief zo sterke verarming der intellec
tuele middengroepen. Er is nu een „hang
naar gisteren".
Spr. bracht hierbij de gedachtenging
van zijn college prof. Duynstee ter
sprake, die in reactie op de nieuwe ver
schijnselen, een weg terug probeert te
gaan. De figuur van de werkstudent
achtte hij maatschappelijk onverant
woord.
Ter oplossing van het vraagstuk in
kwestie formuleerde de heer Schermer
horn enige gedachten. Hij bleef hierbij
echter rijkelijk in het vage, wat hij zelf
op het eind ook toegaf.
De maatschappij moet de beste stu
denten in staat stellen zich voor te be
reiden voor hun toekomstige taak. Hij
sprak hierbij van studenten-zijn als be
roep en aanstelling als student met de
(maatschappelijke) plicht om te stude
ren zonder tot nadere preciseringen te
komen.
De heer Van Santen (C.P.) introdu
ceerde de idee van een studieloon en
hield verder een langdradig betoog over
de veramerikanisering onzer cultuur
n.a.v. de aanwezigheid van Amerikaanse
leraren aan sommige onzer instellingen
van V.H.M.O.
Op een gegeven moment wilde de
communistische spreker in zijn ijver
een, zoals hij zeide, strikt-objectief,
n.l. niet-communistisch, tijdschrift als
bewijs van een zijner stellingen cite
ren. De hilariteit, die hierop in do
Kamer ontstond, bracht de lieer Van
Santen kennelijk in verlegenheid.
„Strikt-objectief, n.l. niet-communis
tisch"M.a.w
AD INT.
ingaande
van de
is met de regeling voor politieke uitzen
dingen.
De heer Woudenberg (P. v. d. A.) kwam
tegen de klacht aan 't adres van de VARA
in 't geweer. Het gaat niet aan te stellen,
dat alleen de VARA de politiek in de
aether brengt. Ook de AVRO doet dat bv.
in de financiële beschouwingen en in „Even
afrekenen, heren". Hij achtte het niet
nodig terzake maatregelen te nemen
zoals door de woordvoerder van de V.V.D.
was gevraagd.
Morgen komt de minister aan 't woord.
AD INT.
Val van kerkdak. Tijdens herstelwerk
zaamheden aan het 30 m hoge dak van
de Minderbroederskerk, in het centrum
van Wenen, vielen drie arbeiders naar
beneden. Een van hen was op slag dood,
de tweede stierf enige tijd later in het
ziekenhuis. De derde tenslotte wist zich
aan de dakgoot vast te grijpen. Hij
slaagde erin weer op het dak te klaute
ren.
Onderscheidingen. Bij K.B. zijn benoemd
tot ridder in de orde van Oranje Nassau
de heren C. Hobo, oud-burgemeester en
thans wnd burgemeester van Gameren en
Zuilichem en C. Dekker te Barendrecht,
voorzitter van de kring IJsselmonde van
de Holl. Mij van Landbouw.
stijging der levensmiddelen,
1 Juli a.s. door intrekking
regeringssubsidies.
De Valera heeft aan de speculaties
van alle politiek-geinteresseerde Ieren
(en dat zijn er niet weinig!) over zijn
plannen een einde gemaakt, door te
verklaren, dat hij er niet over denkt ka
merontbinding te vragen. In verband
met de door hem voorgenomen finan-
cieel-economische maatregelen is er
voor hem alle reden om thans een volks
uitspraak te vermijden. De Ierse premier
hoopt blijkbaar zijn nieuwe budget uit
het vuur te kunnen slepen, ondanks het
felle verzet van de oppositie, die zich
van deze impopulaire maatregelen een
zo krachtig mogelijk wapen hoopt te
smeden teneinde de regering ten val
te brengen. Mocht hij in zijn opzet
slagen dan behoudt De Valera de mo
gelijkheid om in de loop van het ko
mende jaar de juistheid aan de kiezers
te kunnen tonen. Zo niet, dan zal de
oppositie geconfronteerd worden met
de Hercules-taak om de financiële po
sitie van het land te saneren, waarbij
de export-import-balans het grootste
probleem genoemd kan worden.
In 1951 bedroeg de import 200 mil
lioen pond, tegenover een totaal aan
80 millioen voor export.
Dit verschil van 120 millioen werd
door touristen, naar het vaderland te
rugkerende gepensionneerden, en hou
ders van buitenlandse beleggingen met
50 millioen gereduceerd, wat nog een
tekort van 70 millioen pond over
Iaat.
Iedere regering, die proberen wil de
economische positie van het land op
een gezonde basis te plaatsen, zal ge
dwongen zijn zich impopulair te ma
ken.
De nota Inzake de exportpolitiek zal
aan de orde worden gesteld in de verga
dering der Tweede Kamer van Donder
dag 8 Mei des avonds te acht uur
ER ZIJN verscheidene audiënties op
komst, die een speciaal karakter zullen
dragen en tijdens welke de Paus belang
rijke leerpunten zal behandelen, zo ver
neemt het K.N.P. uit Vaticaanse kringen.
Het valt op, dat de H. Vader de laat
ste tijd herhaaldelijk uiteenlopende on
derwerpen van bijzonder belang behan
delt. Hij doet dit in verschillende étap
pes, zodat hij eerst een probleem in het
algemeen bespreekt en bij een volgende
gelegenheid ofwel op bijzondere aspecten
ingaat, ofwel zich bezig houdt met
reacties, die in de wereld gevolgd zijn.
Men kan zich niet aan de indruk onttrek
ken, dat de H. Vader zich wel zeer intens
bezig houdt met de geestelijke stromin
gen. welke in de wereld gaande zijn en
daarbij de katholieken een steun geeft, nu
Hij hen heeft opgeroepen alle krachten
in te spannen om tot geestelijke vernieu
wing te komen.
De Kerk blijft Jong, ziet en luistert, om
daarna voor elke periode richtlijnen te
geven.
VIA de Resia-pas is in Italië de „Kara
vaan van de veroordeelden" binnenge
trokken. Een groep van 14 Duitsers die
uit .enkele duizenden abonné's van Radio
Stuttgart is gekozen en die naar aanlei
ding van een wedstrijd, door deze omroep
georganiseerd, openlijk hebben verklaard
dat zij een of meer vooroordelen tegen
Italië en de Italianen hebben vormt deze
karavaan. Zij wordt begeleid door 18 jour
nalisten en 4 radioreporters, die dagelijks
een verslag zullen geven over de indruk
ken, die de „gasten dank zij hun vooroor
deel" in de voornaamste centra van Italië
opdoen.
Ik ben benieuwd, wat die Duitsers na
afloop van de tocht zullen zeggen: „Mooi
weer vandaag" of „es ist nicht wahr".
UIT SORRENTO wordt bericht, dat de
secretaris van de communistische afdeling
aldaar zijn lidmaatschap van de partij
heeft opgezegd en zich wil aansluiten bij
de Democrazia Christiana. „Na vijf jaar
voor de partij gewerkt te hebben als se
cretaris van de afdeling Sorrento, als ver
trouwensman van de „Camera del Lavo-
ro" en als leider van de „Lega Braccian-
ti", in de overtuiging daardoor het wel
zijn van de arbeiders te behartigen, heb
Ik moeten constateren, dat men in deze
partij alleen maar desillusies ontmoet en
vooruitkomt met leugens. Ik ben er zeker
van, dat de huidige regering van de De
mocrazia Christiana er werkelijk op uit
is om de belangen van de arbeiders te
verzorgen. Ik verlang daarom mij aan te
sluiten bij de Demooratie en ik geef u de
partijkaart terug. Ik weet zeker, dat mijn
vrienden mijn voorbeeld zullen volgen.
Het zal voor mij een eer zijn de zaak
van de arbeiders te dienen in de gelede
ren van de Democrazia. Met broederlijke
groeten. Salvatore Fiorentino".
Mogen inderdaad nog vele vrienden vol
gen. Goede werkers moeten welkom zijn.
OP 10 MEI verdwijnen de Ondervak
groep Detailhandel in Brood en de Vak
groep Groothandel in Koffie. Op 15 Mei
worden de Ondervakgroepen Rijstspelle-
rijen en Rijstmalerijen opgeheven. De op
ruiming duurt nog voort.
Dit is nu niet het bekende verhaaltje
van de jongste bediende, die vrijaf wilde
hebben van zijn baas om zijn schoon
moeder te gaan begraven, hoewel het
goede mens nog springlevend was, maar
het geval van de Nijmeegse loodgieter,
die zich gisteren wegens oplichting voor
de Arnhemse rechtbank had te verant
woorden, komt toch wel op hetzelde
neer.
Op een dag in December belde de lood
gieter mevrouw de wed. M. en vroeg
haar tweehonderd gulden te leen voor
d'e begrafenis van zijn zuster.
De loodgieter kende die mevrouw zo'n
beetje van uit de verte.
„Och dan toch. Is ze dood? Wat heeft
ze gescheeld?"
Met tranen in zijn stem moet de lood
gieter toen een heel omstandig verhaal
van het ziekteverloop hebben gedaan.
En mevrouw vond, dat hier zeker de
helpende hand moest worden gereikt. De
man kon het geld wel even komen halen
en hij deed het met bekwame spoed.
Ondanks het feit, dat er van een sterf
geval in 2ijn familie geen sprake was.
Enige -dagen later belde hij de mild
dadige Nijmeegse dame opnieuw op.
„Hallo mevrouw, U spreekt met de
Nijmeegse recherche. Bent u dezer dagen
soms opgebeld door de heer J. met het
verzoek hem 200 te geven voor de be
grafenis van zijn zuster".
„Ja, dat klopt!"
„Nu, dat is een oplichter. Zijn zuster
is niet dood. Hij heeft al meer mmsen
op die manier bij de neus gehad. Wij
zullen deze zaak maar meteen bij de an
dere zaken van deze oplichter leggen.
Het is dan ook niet meer nodig, dat u
hiervan nog speciale aangifte komt doen.
Het is toch allemaal hetzelfde. Wij heb
ben nu genoeg materiaal om hem een
poosje op te bergen".
Of die dame de „recherche" nu al te
bereidvaardig vond, of dat zij op een
andere manier argwaan heeft gekregen,
in ieder geval, waarschuwde zij toch de
politie, en zo moest de loodgieter giste
ren wegens oplichting terecht staan.
De Officier van Justitie eiste tegen
hem een jaar en 6 maanden gevangenis
straf.
De verdediger mr Zeegers uit Nijme
gen verklaarde in zijn pleidooi te twijfe
len aan de geestvermogens van zijn
cliënt.
