Finland, arm aan bodem maar
karakter
aan
Een stoer en eerlijk volk levert
harde strijd om grond
v
lieden in het Sticht
Geheime wapenopslagplaats
nabij Toulon
LEVEND
OP
COMMENTAAR
DE BIJBEL
E
Weer een Amsterdams pakhuis
uitgebrand
I
Prisma der Bijbelse Kunst"
in 't Prinsenhof
Uithoek van Europa toekomstig sport
centrum der wereld
Klein paradijs temidden
rcan
rumoerige wereld
Observator
OPROEP:
NOTICE:
Grote hoeveelheid antiquarische boeken
ging verloren
ZATERDAG 14 JUNI 1952
PAGINE 3
Het Groothertogdom Finland
Finland's patroonheilige
Onafhankelijk
Elke vierkante meter grond....
Ook strijd tegen het water!
Geen gemakkelijke positie
Finlands positie is nog steeds
uiterst moeilijk. Zijn machtige na
buur houdt cr nauwlettend oog op
en tracht elke samenwerking met het
IVesten te belemmeren. Maar dit
jaar worden cr dan toch dc Olymp.
Spelen gehouden. Sinds geruime tijd
heeft het land er zich op voorbereid.
Speciaal in de hoofdstad Helsinki
zijn tal van maatregelen getroffen,
om de bezoekers behoorlijk te huis
vesten. Heel Finland leeft, met dit
gebeuren mee, ook al omdat de Fin
nen sportief aangelegde mensen zijn.
ZOUTLAAG VAN 400 M. BIJ
WINSCHOTEN
Volksfantasie
Unieke collectie
I f|§l|É
AUSTRALIË WIL MEER VOOR
ZIJN BOTER ONTVANGEN
Ecliter concurrentie van
Denemarken en N.-Zeeland
Dorado voor de watersport
R. B. WATERHOUSE
Mr. R. B. WATERHOUSE
Vermeer en Rembrandt
Onbekende meesters
Fabrieksbrand in Wilp
LAND. VAN 40.000 MEREN
Zweedse koningskeuze, waartoe ze afge
vaardigden naar Zweden zonden. Hun ge
zag reikte inmiddels niet verder dan de
handelsposten en landgoederen, welke ze
bezaten. Dieper in 't schaars bevolkte bin
nenland bleven de Finnen practisch onaf
hankelijk. Hier drong aanvankelijk ook
het Christendom nauwelijks door.
Er is over het Fipland van die tijd niet
„„j- zo heel veel bekend. Zweden werd trou-
meren en de er vaak aan grenzende wens o.a. door de Duitse Hanzesteden tot
5?rang van een tweede mogendheid te-
In de winter r'tjaen de Lappen op hun rendiersleden door liet Finse winter
landschap. Voor skiërs vormen ze altijd een weihome afwisseling in het
eentonige sneeuwlandschap.
FtNLAND is liet land der duizend meren, het land der ruisende hossen
en elegant glooiende heuvels. Het land van een stoer, zwijgzaam, eer
lijk volk. Vóór dc tweede wereldoorlog stond Finland bekend als het
enige land, dat zijn schulden uit de eerste wereldoorlog aan de Verenigde
Staten betaalde. Finland is het land van uitgestrekte moerassen, waarhoven
in de zomer wolken muskieten dansen. Het is tevens liet land der desolate
toendra's. Ver uit elkander liggen de kleine steden, in welker kleuren
gamma het grijs en wit overheersen. Grijs is de metropolis van het land,
Helsinki, dat vroeger onder z'n Zweedse naam Helsingfors bekend stond,
Daar wonen, evenals op het platteland, mensen van een tamelijk ineen
gedrongen gestalte, met gezichten, die de inspanning verraden van hard
werken.
rassen en in
steldheid van Finland hebben het vaak en
lang voor vreemde invasies behoed. Hier
toe werkte ook de Finse Golf mee, die
hen voor invallen uit het woelige Polen
vrijwaarde en tegen de Duitsers uit Prui
sen en de Baltische landen een uitsteken
de beveiliging vormde. De Finnen wei
den aldus niet, zoals de Lijflanders, Est-
landers en Lithaucrs door de Duitsers ge
domineerd en evenmin door de Russen
Iopgeslokt. Maar dit neemt niet weg, dat
ze altijd grote moeite hebben gehad om
hun onafhankelijkheid te bewaren.
Een stukje historie
I)e Finnen hebben het van meel
af aan niet de Zweden aan de stok
gekregen. Ze zijn er eeutven lang
door overheerstmaar ofschoon ze
vele gcivoonten van de overburen aan
de Oostzee hebben overgenomen,
I zijn ze toch nooit hun taal gaan spre
ken, al was die dan zoveel gemakke
lijker. Nog steeds spreekt slechts een
klein percentage van de Finnen
Zweeds, hoewel b.v. in het Zuiden
van dc provincie Ostrobothnia boe
ren van Zweedse afkomst wonen.
Koning Erik IX van Zweden nam in de
twaalfde eeuw de taak op zich, de Fin
nen tot het Christendom te bekeren. Hij
nam bisschop Hendrik van Upsala met
zich mede en deze had aanvankelijk wel
succes. Maar hij werd later door de Fin
nen vermoord. Desondanks is hij Fin-
lands patroonheilige geworden, Deze mis
sionaris kwam evenals onze Sint Willi-
brord uit Engeland en was dus geen
Zweed. In 1293 breidde een Zweedse on
derkoning de Zweedse heerschappij een
heel stuk over Finland uit. Hij bouwde
o.a het fort van Viipuri (Viborg), dat
nog steeds bestaat. Maar hem werd daarna
door de Russen een halt toegeroepen. Fei
telijk waren het hier Noormannen, die
met elkander in botsing kwamen. Rus
land is voortgekomen uit een staat, door
ruggedrongen en Finland bestond amper
voor Europa. Pas onder de grote konin
gen van de Vasa-dynastie werd het in de
grote strijd om de macht in Noord-Oost-
Europa gewikkeld- In 1536 stichtte de
Zweedse koning het groothertogdom Fin
land. Als zodanig bevond het zich nu eens
onder de Zweedse, dan weer onder de
Russische kroon, to't aan de Russische re
volutie van 1917, En al die tijd heêft Fin
land een eigen volksvertegenwoordiging
gehad- In dit brokje historie kunnen we
nu de inderdaad veelbewogen historie
van Finland niet op de voet volgen.
Genoeg zij te zeggen, dat de Finnen
zich in de negentiende eeuw aan de
suprematie der in hun land wonende
Zweden wisten te ontworstelen en een
eigen, nationale beweging schiepen,
waaruit tenslotte het nationale Finland
voortkwam, een land, welks volk op bij
zondere wijze open stond voor nieuwe
ideeën. De Finse vrouwen hebben een
belangrijke rol in de emancipatie van
de vrouw gespeeld. Finland was het
eerste land in Europa waar de vrouw
het kiesrecht verkreeg- Dit neemt intus
sen niet weg, dat de bezoeker in Fin
land menigmaal verbaasd staat over het
zware werk, dat er door vrouwen moet
worden verricht. De gelijkwaardigheid
aan Se man heeft er ook haar schaduw
zijde-
In 1917 verklaarde Finland zich onaf
hankelijk- Kort daarna verklaarde Rus
land zich hiermede accoord, in een docu
ment, ondertekend o.a. door Lenin,
Trotsky en Stalin. Een bloedige burger
oorlog verhinderde,' dat Finland rood
werd- In de tweede Wereldoorlog stond
een door Sovjet-Rusland verminkt Fin
land in bondgenootschap met Hitier tegen
dit Sovjet-Rusland, met het gevolg, dat
er to1 °P het laatst van de oorlog toe door
de Duitsers in Finland hard gevochten
werd. Het slaagde er in zijn onafhanke
lijkheid te bewaren, maar het kwam deer
lijk gehavend en verarmd uit de tweede
Wereldoorlog, met de verplichting aan
Een klein juweel op de tentoonstelling „Prisma der Bijbelse Kunst": De Aanbidding van het Kind als mid
denstuk van een drieluik van Jan Provost.
Sovjet-Rusland zware schadevergoedin
gen te betalen, terwijl het opnieuw grond-
gebied aan Sovjet-Rusland moest afstaan,
Noormannen gesticht, die van Moskou tevens aan dit land verschillende facili-
uit steeds groter gebieden aan hun gezag
onderwierpen.
De Noormannen, of zoals we nu ten aan
zien van Finland zeggen, de Zweden,
werden in het laat-middeleeuwse Finland
als het ware de regerende klasse. In 1362
namen de Finse Zweden deel aan de
Stoer, stug en teruggetrokken, zoals
hun land, zo zijn de Finnen, die met de
Basken tot de merkwaardigste volken van
Europa behoren. Niet tot de oudste- Want
ofschoon' hun land geologisch gesproken
fot het oudste gedeelte van Europa be
hoort: het land van graniet, gneys en kris-
tallijne leisteen, waarover slechts dunne
lagen klei en kiezelzand gespreid liggen,
zijn de Finnen pas betrekkelijk laat
Europa binnen gekomen. Velen nemen
aan, dat er vóór hen reeds Zweden woon
den of in ieder geval een Scandinaafs
volk. De afkomst der Finnen is onzeker.
Ze behoren vermoedelijk tot de laatste
volken, die Europa van Azië uit binnen
kwamen en verschenen in twee grote
groepen, de Tavastlanders en de Kare-
iiërs. De eerste vestigden zich in het Wes
ten, de tweede het Oosten, waar de
naam Karelië nog aan hen herinnert. Het
waren vooral de iiareliërs, die Zweedse
invloeden ondergingen.
Vijftien naamvallen
De taal der Finnen is een heel
merkwaardige en moeilijke. Een
Finse schooljongen moet >.t'. met
minder dan vijftien naamvallen
leren. Het is een taal, welke verwant
schap vertoont met het Turks, Ijon-
gaars en Estlands. Bepaald gemakke
lijk maakt men zich in Finland niet
verstaanbaar. Maar de Finnen zijn
vriendelijk van aard, behulpzaam en
ze stellen er een eer in, de vreemde
ling nader met hun land kennis te
doen maken.
Suomi ligt in een uithoek
Suomi, zoals ze hun kleine staat noe
men, ligt nog steeds in een uithoek van
Europa. De taal vooral maakt het cultu
rele contact met andere volken moeilijk.
Toch is de Finse letterkunde ten onzent
niet helemaal onbekend; in de loop der
jaren is een aantal Finse romans in een
Nederlandse vertaling tot ons gekomen.
En studenten in de letterkunde weten,
dat de Finnen in de Kalevala een natio
naal epos van grote betekenis bezitten.
Finland is de moeite waard gekend te
-worden. Het veroverde trouwens een bij
zondere plaats in het hart van het Neder
landse volk, toen het in 1939-1940 zo held
haftig de strijd aanbond met het over
machtige sovjet-Rusland, onder de be
kende maarschalk Mannerheim. Met veel
enthousiasme heeft Nederland toen Fin
land op allerlei manieren gesteund. Dui
zenden hebben hun ski's afgestaan omdat
de Finnen die nodig hadden. Nederlandse
scheepvaartmaatschappijen zorgden voor
gratis vervoer er van. En iedereen leefde
mee met het wel en wee der stoere Fin
nen.
Ongeveer vier millioen mensen wo
nen thans in Finland, nadat het in 1940
en later enkele flinke stukken aan Mos
kou heeft moeten afstaan, o.a- het gebied
in het Noorden, waar Petsamo met zijn
rijke tinmijnen ligt. Het bezit een uit-
ges'rektheid als die van heel Groot-Brit-
tannië. Maar slechts een betrekkelijk klein
percentage van het land is voor landbouw
en veeteelt geschikt. Niet in de eerste
plaats door de hardheid van de winter
(de temperatuur kan er in het Noorden
tot 45 graden onder nul Fahrenheit da-
lent, maar door de lange duur er van.
Gedurende ongeveer honderd dagen ligt
elk jaar bijna geheel Finland onder de
sneeuw. Zelfs in het Zuiden zijn de bin
nenwateren dicht gevroren en moeten de
zeehavens, met uitzondering van Hankö,
óoor middel van ijsbrekers opengehouden
Worden.
Finland is geen rijk land en wat de
delfstoffen betreft, aan de ontginning
er van is pas betrekkelijk kort geleden
begonnen. Het exporteert voornamelijk
hout, maar het heeft op dit gebied felle
concurrenten in de Scandinaafse landen
en in Sovjet-Rusland en Polen. Nog
steeds houdt de meerderheid der Fin
nen zich met de landbouw bezig. Ze
bewerken moeizaam hun karige grond.
*-W. -V,- -
Hun strijd om bebouwbare velden heeft
iets weg van onze strijd tegen de zee.
Hardnekkig wordt geprobeerd het
vruchtbare land uit te breiden. De Fin
moet elke vierkante meter grond, waar
op hij voedingsgewassen telen wil, in
een stug zwoegen aan de harde bodem
ontrukken. En langzaam maar zeker
verlegt hij de grens der vruchtbaarheid
naar het Noorden. Hierbij wordt hij ge
holpen door de merkwaardige klimaats
wisseling, welke zich in het hoge Noor
den aan het voltrekken is- De koude
trekt zich allengs meer naar het Noor
den terug en de korenvelden strekken
zich thans tot bijna aan de Poolcirkel
uit. Het Poolgebied is tevens een doelwit
voor toeristen geworden. In Noord-Fin-
land kan de toerist zijn prentbriefkaar
ten posten in een postkantoortje, waar
op „Poolcirkel" aangegeven staat....
Door het vele water der talrijke meren
en stromen in hun land hebben de Finnen
vaak met de gesel van het water te kam
pen. Overstromingen brengen menigmaal
grote schade toe aan de oogst, die dank
•ij betere landbouwmethoden en het kwis
tig gebruik van kunstmest echter geluk
kig steeds meer opbrengt.
Het ian[j der buizend meren hebben we
i 1if w gen°emd. Maar in werkelijkheid
telt het er meer (ian veertigduizend. En
nog een dikke tienduizend en meer wer
den er aan Sovjet-Rusland afgestaan, toen
dit zijn landhonger ten koste van de Fin-
ncn stildc_ Zowat tien procent van het
Finse gebied bestaat ui^ water* Dg Fin
nen weten dus evenals wij, Nederlanders,
wat dG strijd tegen het water is* Dig
Karakteristieke kop van een 1' inse
boer, een echt volkstype.
teiten moest verlenen.
Het is het land van wereldberoemde
hardlopers als Nurmi- Het is een land
voorts, dat de bezoeker veel te bieden
heeft, speciaal op het gebied van de folk
lore. Het kent prachtige, honderden jaren
oude boerenhoeven. Het Finse tinwerk is
beroemd. En wat de Finse klederdrachten
betreft, die vormen in kleurschakering en
wat patronen betreft iets heel aparts. In
het Noorden zijn het weer de zwervende
Lappen met hun rendierkudden, die een
bijzondere attractie voor de toerist zijn.
Daar in het oude Noorden vindt men trou
wens streken, zo ongerept en zo primi
tief. als men in het oude Europa nauwe-
O
lijks zou vermoeden- Daar verplaatst de j t-j 11
in Pdii bont gehuld, langs eeuwenoude I Bekende en onbekende scnoon-
paden, die voeren door eeuwig zingende
bossen en over eindeloze toendra's- En op
het Finse platteland zal de bezoeker me
nigmaal een boer ontmoeten met de inte
ressante kop van een patriarch. En als
gast van zo'n boer zal hij zich verbazen
over diens moderne, democratische idee-
en, diens grote, algemene ontwikkeling en
oud-Testamentische gastvrijheid. Op de
rivieren zal hij de romantische houtvlot
ters ontmoeten, die hun vlotten door' de
stroomversnellingen heen voeren.
Finland is voor de bezoeker een tot
werkelijkheid geworden Noordse saga.
En in ditzelfde Finland wandelt hij ver
baasd door de fraai aangelegde, maar
bijna zakelijk koele hoofdstad Helsinki,
waar de karakteristieke voorliefde der
Finnen voor de techniek tot een opmer
kelijke manifestatie is geworden en hun
moderne instelling zich op frappante
wijze in een vooruitstrevende architec
tuur uit. K.H.
(Van onze Utrechtse redacteur)
Iedere provincie liecft haar eigen be
zienswaardigheden cn aantrekkelijkhe
den en vaak zoekt men ver, wat dichtbij
te vinden is. Bij een tocht, die wij met
de Provinciale Bond van V.V.V. door het
Sticht maakten, het centrum van Neder
land, is het ons precies zo gegaan. Wij
zijn op plekjes en in ontspanningsgele
genheden geweest in ons eigen gewest,
die wij daar nauwelijks vermoedden.
Wat men ook van Utrecht zeggen
moge, dc schoonheid i an het landschap
is eer afwisselend en men kan cr zowel
van de rust in dc bossen genieten als
zich vermeien tc midden van het sap-
niar groen van het polderlandschap.
Fen typische gemeente voor rustbe-
hoevenden, die werkelijk niet altijd be
jaard behoeven te zijn, is Maarn met zyn
In een huis tc Flayosc, ongeveer GO
km. ten Noordoosten van Toulon, heeft
de Franse politic Vrijdag een grote hoe
veelheid wapens en springstoffen ge
vonden. De eigenaar van het huis, een
communist van Italiaanse afkomst, is
aangehouden. Het onderzoek was een
gevolg van bepaalde bij een communist
te Toulon gevonden documenten.
Volgens mededeling van de politie
werden machinepistolen, geweren, re- i
volvers. granaten en munitie gevonden. I
Het zoeken naar wapens in het gebied i
van Toulon wordt voortgezet. Twee j
communistische leiders uil Toulon zijn I
aangehouden.
Dc zoutlaag die is aangeboord in het
Winschoter Zuiderveen blijkt thans reeds
een dikte van ruim vierhonderd meter te
hebben Bij de boringen door de NAM en
nebben. ö«outindl)strie wcrd het eerste
de Ned.
het
zont aangeboord op 435 M. diepte cn nu
op een diepte van 825 M. geboord wordt
-men gaat tot 900 M. - wordt nog steeds
zout aangetroffen. De verdere plannen
over zoutwinning en fabricage in Z.O.
Groningen worden nog met veel geheim
zinnigheid omgeven.
(Van onze redacteur)
EN tentoonstelling in liet Delftse Prinsenhof is anders dan in
andere expositiezalen. Er hangt daar in dat vroegere St Aagten
klooster een geur van eeuwen geleden; de rust in de statige
galen en uw galmende tred op de wenteltrappen geven U de suggestie
werkelijk in een vroegere periode te leven; de gejaagdheid van alledag
glijdt van U af en U voelt U één met de middeleeuwse mens aie nog de
rust bezat om. van een goed geschilderd kunstwerk te genieten en het
geloof dat op kon gaan in gewijde voorstellingen. Wie zonder die rust
en zonder dat geloof naar Delft komt, en zich bijvoorbeeld alleen
bekommert om het compositiegenie van Vermeer, het coloriet van
Jan van Scorel of de plooicnval der Noordhollandse beeldhouwkunst,
al aan het wezenlijke van de tentoonstelling „Prisma der Bijbelse
kunst" voorbijgaan. Want het is minder de schoonheid der loutere
vnrmensvraak dan de bezieling van een levend geloof die men hier
bewondert En daarom past deze expositie zo goed in „Het Prinsenhof"
lm -iiii sfeer uw denken en voelen eeuwen terugzet naar een tijd
toen geloof en leven nog een hechte band vormden"
Men verwachte van deze tentoonstel- verluchtingen, paramente
ling geen volledig overzicht van^deVoor
naamste religieuze kunstwerken van de
middeleeuwen tot de moderne tijd. y**-®1"
aard is beperking geboden keuze
uit een zo onuitputtelijke rijkdom, zelfs
etc. bijeen te brengen uit
musea, o.a. van Antwerpen,
Brussel, Keulen, Aken, Basel
en New-York, uit vele ker
ken in binnen- en buitenland
lingen,
In de catalogus is de
Sang van het Bijbelverhaal
gevolgd vanaf het boek der
Schepping tot de apocriefe
boeken «iet als sluitstuk
lal van heiligenafbeeldin-
gen. In de zalen lijkt
orde willekeurig, maar men
St. Franciscus, een gevoelig houten
beeld van een onbekende Brugse
meester uit de 15e eeuiv.
UIL tJCIl CAJ UUUltJJUtLV-i'J"- -p. i r, wiuuv-u- *---
als men, zoals de organisatoren te ueiit. en uit particuliere verzame-
niet verder wil gaan dan de Noord en
Zuid Nederlandse Kunst van de lbe,
en 17e eeuw.
Er zijn van Jan van Eyck belangrij
kere stukken te vinden dan het drieluik
met het overigens zeer expressieve ge
laat van Christus in het middendeel.
We kunnen ons een schonere illustratie
van het boek Genesis denken dan de
prent van Pieter Cornelisz. Kunst waar
God de Vader als een kamenier Adam
en Eva bekleedt na de zondeval. Maar
kan op boeiender wijze uitgebeeld wor
den hoe het Bijbelverhaal een levende
materie was voor de volksfantasie dan
hier geschiedt? Zag men de naieve ver
beelding der gelovigen ooit duidelijker
geïllustreerd dan in het werk van de
15e eeuwse Utrechtse meester waar het
Kind Jesus timmerles krijgt van Jozef
of in het schilderij „De Mis van de
H. Gregorius" met het chaotische vi
sioen van Christus' Lijden boven het
altaar
Dat is <le voornaamste karakteristiek
van deze tentoonstelling: dat zij laat zien
hoe de kunstenaars de levende commen
taar van het eenvoudige volk op de II.
Boeken in beeld brachten. Op het voor
gestelde komt het aan, meer dan op de
wijze van voorstelling.
N deze richting hebben de samenstel
lers van de collectie gezocht en zij zpn
erin geslaagd een unieke reeks schil
derijen, prenten, bouwsculpturen, boek-
croonen van Heinrich Douverman en het
lesneden altaar met het hele Lijdensver
haal uit de kerk van Orsoy.
Urenlang kan men ronddwalen door
het Delftse mvscüm waar het Licht van
het "doof gevangen werd in het prisma
der Bijbelse kunst cn waar het kijken
tegelijk een aesthetische verrukking en
een stil mediteren wordt, voor wie met
een bewonderend oog en een ontvankelijk
gemoed de. pronkstukken van gewijde
kunst, die hier tot half Augustus blijven
uitgestald, tegemoet treedt.
De apostel Simon. Schilderij van Rembrandt
op de tentoonstelling te Delft.
De Australische minister van handel.
Jolm Mc Ewen, heeft medegedeeld, dat
Australië voor zijn boteruitvocr naar En
geland meer wil ontvangen dan de vol-
j gens het met Engeland gesloten con
tract met pet verhoogde prijs.
De minister verklaarde te zullen trach
ten een prijs te verkrijgen, waarin de
hogere productiekosten tot uitdrukking
komen. Hij voegde er evenwel aan toe,
dat Engeland waarschijnlijk niet in een
grote prijsverhouding zal toestemmen j
aangezien Nieuw-Zeeland en Denemar-
ken, waar de kostprijzen minder hoog
zijn, ook zullen trachten hogere prijzen
te ontvangen. McEwen kondigde aan, dat
de Australische producenten met ingang
van 1 Juli ongeveer 7 pence meer voor
een pound boter zullen ontvangen. De
Australische kleinhandelsprijs, die wordt
gesubsidieerd, zal ongeveer 11 pence ho
ger worden en 4 sh 1 penny meer per
pound gaan bedragen.
uitgestrekte bossen. Een echte woonge-
meente, die ook geen moeite doet om
industrie aan te trekken. Ook Doorn in
de onmiddellijke omgeving blijft uitslui
tend recreatiegebied. Een attractie is
daar nog steeds Huize „Doorn", waar de
Duitse ex-keizer woonde. In de twee af
gelopen seizoenen kwamen daar 80.000
mensen op bezoek, terwijl tot heden er al
weer 4000 zijn genoteerd.
Van een overweldigende schoonheid,
waar de mens zich ineens buiten de ru
moerige wereld geplaatst voelt is het 80
h.a. grote natuurreservaat „De Leer-
sumse plas" onder beheer van de Ned.
Heidemaatschappij. Met een naargeestig
gekrijs vliegen kokmeeuwen, zeevogels,
die elk jaar weer het land in trekken
om broedplaatsen te vinden, over het
ven. Wel 20.000 meeuwen hebben hier
haar zorgen voor het nieuwe jonge leven,
een getal, zo groot, dat aan deze verme
nigvuldiging paal en perk gesteld moet.
worden, omdat andere watervogels als
de geoorde fuut, wilde eenden en talin
gen bij zo'n grote macht zouden verdwij
nen.
Het is begrijpelijk, dat maar niet ieder
een zo tot dit paradijs toegang heeft,
maar V.V.V. en de Heide-mij. onderne
men een paar keer in de week excursies.
In Rhenen moesten de vacantie-gan-
gers eerst eens gaan luisteren naar bur
gemeester jhr Bosch ridder van Rosen
thal, die uitstekend college weet te geven
over werkelijk vacantie-genoegen, die
niet in luidruchtigheid gezocht moet
worden.
Het natuurschoon leidt er tot aange
name overdenkingen en zij, die iets die
per willen „graven" kunnen terecht op
de tentoonstelling van vondsten op het
Frankische grafveld in het pittoreske
Museum.
In Soest klagen de beheerders van
nieuwe établissementen over het niet
verlenen van een vergunning is de
vigerende Drankwet niet wat verouderd
hetgeen het vreemdelingenverkeer
niet bepaald bevordert.
Loosdrecht, dorado voor de water
sport, blijft steeds veel touristen trek
ken. Daar zijn op een Zondag niet min
der dan 12000 bezoekers geteld. Er
varen gemiddeld 3500 boten, wat neer
komt op één boot per ha.
Zeilers: bij naderend onweer uw zeil
strijken, maak er een tent van en ga
bij een eilandje liggen. Deze waarschu
wing nemen wij over van een ex-adju
dant van de Amsterdamse rivierpolitie,
die de plassen dóór en dóór kent' en
ons in zijn watertaxi „overzette
Advertentie
FtLMKK RESEARCH INSTITUTE
Stoke Popen (Engeland)
roept dringend terug de Heer
(Engelsman) op voettocht door Neder
land. Vermoedelijk omgeving Utrecht-
Delft-Rotterdam. Vliegtulgbiljetten be
schikbaar bij K.L.M. Schiphol.
Inlichtingen bij T. Breedveld, tel. 42618,
Rotterdam of Röntgen-Technische dienst
Overschie, Telefoon 82995, Rotterdam.
FULMER RESEARCH INSTITUTE
Stoke Poges (England)
hiking through Holland neighbourhood
Utrecht-Delft-Rotterdam is urgently
requested to return Immediately to
England. Returntickets available ad
K.L.M. Schiphol.
Information ad T. Breedveld, tel. 4261S,
Rotterdam or Röntgen-Technische dienst
Overschie, Telephone 82995, Rotterdam.
de volg-
moet de
goede smaak bewonderen waarmee het
prachtige decor van het Prinsenhofmu
seum bij de opstelling der kunstwerken
te nutte is gemaakt.
Het is in dit bestek onmogelijk aan
alle belangwekkende stukken aandacht
te schenken; maar wat bij een vluchtige
rondgang opvalt is reeds meer dan ge
noeg voor een gang naar Delft. Uit het
Metropolitan museum te New York is er
Vermeer's „Allegorie op het geloof <no.
323) waarin de bezonkenheid van ae
Delftse meester de gloed krijgt der gods
dienstige bezieling. Rembrandt is vei te-
genwoordigd met „De Apostel S mon
een der indrukwekkendste doeken an de
expositie, een meesterstuk van portret
kunst. Van Rembrandt is er verder een
goedgekozen selectie uit zyn etsen en
het prachtige schilderij van de oude To
bias (no. 96) aangrijpend door de sfeer
waarin de vermoeide grijsaard bij het
haardvuur ineengedoken zit.
Zelden geëxposeerde werken van Jan
Steen als „Haman door Ahasverus ge
straft" doen deze Hollandse meester ken-
pen in de volle pracht Van zijn religieuze
werk dat zijn
doet vergeten.
befaamde genrestukken
DAT zijn, met Lucas van Le.vdcn, Ge
rard David (de sublieme Piëta no.
245) Jan Luyken en Jan van Scorel
(de Madonna no. 144) de grote meesters
op de expositie. Maar wat een verrassin
gen worden hier geboden door kleinere of
niet met name bekende kunstenaars.
Een juweeltje als het Aanbiddingsdrie-
luik van Jan Provoost, een met uiterste
verfijning geschilderd landschapstuk ..De
verzoeking van Christus" door Lucas van
alkenborgh, een Madonna-drieluik van
•Jacob Cornelisz. v. Oostsanen verbazen
door hu" knapheid, t an een Meester van
de irgo inter Yirgines zag men nimmer
een meer wijdingsvol stuk dan de altaar
vleugel met Maria Magdalena (no. 208).
Fn met welk een eerbied schilderde Jan
Mostaert de troostende Christus in de
voorhei (no. 251)!
Onder de-houten beelden trof ons de
Kruisdraging van de Meester van Opper
Gelre, een in alle soberheid van vorm
leven ademende St Franciscus van een
15e eeuwse Brugse meester (no. 313), de
merkwaardige gang van de Christus uit
Oostrum (no. 288), twee expressieve
(Van onze Amsterdamse redacteur) i tigde fietsenstalling hadden de kan-
Voor de tweede maal hinnen 26 uur toormensen van de H.B.I zij waren
is in een oud Amsterdams pakhuis Idirect gewaarschuwd door de stalling-
haas door een lange keten te vormen
van de
gistermiddag brand uitgebroken. Dit
maal werd „De Sparreboom", gelegen
aan de Keizersgracht 487 hij de Leidse-
straat door het verslindende vuur
vrijwel geheel verwoest. In het 16e-
eeuvvse gebouw dat als opslagplaats
diende voor een enorme», hoeveelheid
oude. wetenschappelijke boekwerken
van de firma Swetz en Zeitlinger werd,
even over half zes rook ontdekt uit
de zolderverdieping. De brandweer die
snel ter plaatse was, bestreed het
vuur, dat zich uitbreidde naar lager
gelegen verdiepingen, met zes stra
len.
Uit de onder in het pakhuis geves-
ai vrij spoedig na het uitbreken
brand 250 fietsen weten te behouden.
Hoewel men nog enige boeken wist te
redden staat toch vast dat talloze kost
bare exemplaren een prooi der vlam
men zjjn geworden.
(Van onze correspondent)
Gistermiddag heeft in het fabrieks
complex van de Kon. Vleeswaren fabriek
van B. Linthorst en Zonen te Wilp (Old),
een korte, maar hevige brand gewoed,
die vooral schade toebracht aan het
oude gedeelte van de fabriek.
