Waarderingondanks de schimp
scheuten op de muren
„Nieuw Nederland", luilekker
land voor Duitse toeristen
Toch niet alleen op de wereld
m
Adenauer houdt Westelijke nota
aan Moskou op
Een paar grote waarheden
E
I
INTERIM-PRIJSINDEXCIJFERS
GEZINSVERBRUIK
Zaterdagse
mijmeringen
Na 36 jaar leert Helmondse broer en
zuster kennen
„Europa-onderwijs" op
de scholen?
EDUARD VAN BEINUM:
Parijs geschokt door het scherpe
geluid uit Bonn
«f 7"'» "iSSuS.
ZATERDAG 5 JULI 1952
PAGINE 3
Weer toeristen-attractie
Nog niet fiscaal afgegraasd....
Sterke tegenstelling
Rijnlanders
Een kleine sensatie
Luilekkerland
Italiaans program
Geheiligde arbeid
Doelwit no. 1
En morgen
Harry Prikker.
C. B. S. PUBLICEERT EEN
NIEUW SCHEMA
Jan. April
Mei
Nederlandse Verwaltung bracht
welvaart in Elten en Tuddern
.ET sierlijke raadhuisje van Elten heeft een statig bordes. Aan ticee kanten dalen rustieke trappen omlaag.
ƒ-ƒ Tussen die trappen in bevindt zich een flink stuk muur. En op die muur staat in grote letters met
kalk gekalktJahre Holland. liet getal teas 2, maar het is grotendeels uitgewist. De woorden staan
er groot en veelbetekenend. VeelbetekenendZe we rden er verleden jaar door onbekenden op aangebracht,
zoen Elten twee jaar onder Nederlands bestuur stond. En de landdrost heeft ze rustig laten staan. Dit nu is
het veelbetekenende. Rustig laten zitten, zei hij. Degenen, die hun raadhuis er mee ontsierden, moeten liet fraais
zelf maar weghalen. Hetzelfde kreeg de V.V.V. te horen, toen ze er op aandrong, dat de op verschillende
plaatsen nog steeds voorkomende opschriften, dagteke nend uit de tijd van de agitatie tegen de grenscorrecties,
nu eindelijk eens verwijderd zouden worden. „Treu D eutscli", „Wir bleiben Deutsch!" en dergelijke uitroepen
kan men thans nog op muren zien, na drie jaren Ned erlands bestuur. Rustig laten zitten. Ze deren ons niet..
De talrijke toeristen, die Elten bezoeken, mogen gerust constateren, dat bepaalde elementen in Elten hun eigen
woonplaats ontsieren, om gevoelens te luchten, die ze blijkbaar niet openlijk durven uiten.
Dat pittoreske raadhuisje blijkt ons in
tussen een prachtig voorbeeld van wat in
sommige Duitse bladen wel eens min o£
meer smalend de Nederlandse „Verwal
tung" wordt genoemd. Let op de aanha
lingstekens! Voor het overige, wij Neder
landers hebben geen prettige herinnering
aan de „Verwaltung", zoals deze door de
Duitse bezetting opgevat werd. Elten met
zijn raadhuisje toont aan, hoezeer Neder
land inderdaad van „Verwaltung" een
heel andere opvatting heeft dan Duits
land indertijd had. We herinneren ons nog
levendig de vervallen staat, waarin het
verkeerde, toen de plaatselijke Duitse
autoriteiten er het bestuur aan het Ne
derlandse gezag overdroegen, in April '49.
Het is van binnen geheel gerestaureerd,
zit keurig in de verf en de vergaderzaal
is nog nauwelijks te herkennen.
Zo is het trouwens met heel Elten ge
steld. Wie het kort na de oorlog geduren
de de eerste maanden van het Nederland
se bestuur bezocht, zal er nu bij een be
zoek constateren, dat het letterlijk uit z'n
asse herrezen is. De Nederlandse „Ver
waltung" heeft er welvaart gebracht. De
meeste huizen zitten goed in de verf en
ze maken een welvarende indruk, even
als de mensen. Talrijke Nederlandse fiet
sen tonen overduidelijk, dat bepaalde Ne
derlandse producten ten zeerste gewaar
deerd worden.
De eerste indruk, die Ellen op ons
maakte, na drie jaar Nederlands bestuur,
werd in het drostambt Tuddern voor zo
ver nodig nog versterkt: dat wat er ook
met de omstreden grensgebieden moge
gebeuren, Nederland niet anders dan
trots kan zijn op hetgeen het in die ver
waarloosde gebieden heeft gepresteerd.
Zo Elten en het drostambt Tuddern dan
wellicht slechts een pand zijn geweest, dat
straks zal worden ingeruild waarmede
we allerminst willen suggereren, dat dit
werkeljjk geschieden zal dan kan het
met een gerust hart zeggen, dit pand op
grandioze wijze te hebben beheerd. Het
zal kunnen zeggen: hier zijn Elten en
Tuddern, ziet, wat wij er van gemaakt
hebben!
Ja, het Nederlandse bestuur heeft tot
dusver geld in de grensgebieden gebracht.
Wanneer we langs de kerk van Eltens
patroonheilige, de H. Martinus lopen, con
stateren we, dat deze gerestaureerd
wordt. Bij informatie horen we, dat de
gelden hiertoe gedeeltelijk van bet bis
dom Munster komen, waartoe het drost
ambt Elten kerkelijk nog steeds behoort.
Het kerkbestuur bezit weilanden te Her
wen en Aerdt, op Nederlands gebied. Die
worden afgeticheld, d.w.z. klei en zand etc.
worden ten behoeve van. steenfabrieken
weggegraven. Uit de opbrengst hiervan
wordt de restauratie van de Sint Marti-
nuskerk bestreden. Gedeeltelijk, zoals ge
zegd. Want de rest, enkele tienduizenden
guldens, wordt door het drostambt be
taald. En op Hoog Elten wordt voor Ne
derlandse rekening de vermaarde toren
van de abdijkerk geconsolideerd. Dit kar
wei heeft tot dusver reeds een ton ge
kost. Indien van Nederlandse zijde niet
was ingegrepen, zou het verval rustig ver
der zijn gegaan.
Wie in 1949 de'befaamde Eltenberg zag,
kent hem thans nauwelijks terug. Het oor
logsmonument 191418 ligt temidden van
een keurige beplanting, waarin de Neder
landse noot van kleurige bloemenweelde
niet ontbreekt. De vermaarde Drususput
heeft weer een keurige omlijsting. Er is
een uitkijktoren gebouwd. Het Casino is
geheel gerestaureerd. Het café-restaurant
„De Drususput" biedt weer evenals het
Casino een heerlijk vergezicht in een ge
riefelijke omgeving. En een groot parkeer
terrein maakt het mogelijk, een record
aantal auto's en autobussen te verwerken.
Ja, Elten is weer de toeristenattractie
van voorheen. In 1951 kwamen er een half
millioen bezoekers. Dit waren lang niet
allemaal Nederlanders, die eens een kijk
je wilden nemen in dit stukje Nieuw
Nederland. Want men heeft kunnen na
gaan, dat velen er voor de tweede maal
kwamen, om het natuurschoon, dat het
drostambt Elten ongetwijfeld biedt.
De plaatsvervangende landdrost, de
heer H. C. Welling, vertelde ons in het
aardige raadhuisje het een en ander
over de situatie. 1952 belooft reeds nu
een beter toeristenjaar te worden dan
1951 al was. De vermaarde kunst
schatten van de vroeg-middeleeuwse
abdijkerk zijn teruggebracht. Ze waren
tijdens de oorlog naar elders in Duits
land vervoerd. Het heeft enige moeite
gekost, ze terug te halen, maar het is
toch gelukt. Verleden jaar zijn ze in
het Kolpingshuis te Elten tentoonge
steld geweest.
Het was even moeilijk, om in het be
zit te komen van de kadastrale gege
vens. Hierdoor is Elten, evenals Tud
dern een gebied, dat wat men noemt
nog niet fiscaal afgegraasd is. Er kon
door het ontbreken van deze gegevens
tot dusverre nog geen grondbelasting
geheven worden. Hogere Duitse en ge
allieerde autoriteiten zijn er aan te pas
moeten komen, opdat ze naar Neder
land kwamen. Nu zal het practisch wel
onmogelijk blijken, de verlopen jaren in
te halen en men is dan ook van plan,
de grondbelasting pas van 1951 af te
innen. Een bofje voor de onderdanen
van de drosten
De samenwerking met de Eltenaren is
zo geregeld, dat er elke twee maanden
met de voormalige Duitse gemeenteraad
vergaderd wordt. Deze is met twee in
het drostgebied wonende Nederlanders
aangevuld. Twee „Duitsers" namen ont
slag. Een hunner ging heen, omdat hij er
beter aan deed, .zijn Nederlandse gezind
heid niet al te zeer te tonen. Ook met de
Duitse autoriteiten in het grensgebied
wordt nauw samengewerkt, teneinde een
aantal kleine problemen tot oplossing te
brengen, die nog steeds hangende zijn ge
bleven. Wat de toekomst aangaat, de be-
De SehutzpoHseiwerd vervangen
door de Koninklijke Marechaussee.
Een inwoner van Slampersgat, die in
Helmond een bezoek bracht, kreeg daar
tot zjjn verbazing te horen, dat daar een
dame Woonde, die treffend op zijn vrouw
leek. Begrijpelijk dat de man interesse
had voor de vermeende dubbelgangster
van zijn echtgenote. Zijn belangstelling
werd echter nog groter, toen hij bedacht
dat zjjn vrouw al meer dan dertig jaar
op zoek was naar haar jongere zusje,
dat zij sinds 1916 al niet meer had ge
zien. Thuisgekomen vertelde hij zijn
vrouw van de dame in Helmond en toen
ook zjjn zwager van het geval vernam,
ging men opnieuw aan het speuren.
Via de bevolkingsregister kwamen zp
tot de ontdekking, dat het jongere zusje
de 38-jarige mevrouw H. v. d. D.-J., wo
nende in de Willem Beringstraat te Hel
mond inderdaad het verdwenen „zusje"
moest zjjn. Op jeugdige leeftijd hadden
de kinderen hun ouders, die in Oud-
Gastel woonden, door de dood verloren.
Zjj werden toen alle drie in afzonder
lijke gezinnen en in verschillende plaat
sen opgevoed. Door onbegrijpelijke om
standigheden bleef het jongste kind, dat
bij de dood der ouders nog pas twee
jaar was en nooit meer contact had met
haar verwanten, onkundig van het feit,
dat zij nog een broer en zuster had. Tot
dat zij dezer dagen van haar zuster een
brief ontving, waarin deze haar vertelde,
dat ze naar Helmond zou komen.
Drs J. Schiphorst, algemeen gedele
geerde van het Nederlandse nationale
comité voor het Europese jeugdwerk,
heeft op een bijeenkomst van de natio
nale leiding van vrijwel alle kath.
jeugd-, jongeren- en sportorganisaties
in Euize „Bergen" te Vught, waar ge
sproken werd over de wijze, waarop in
deze organisaties de gedachte van een
Verenigd Europa tot leven kan worden
sewekt, bekend gemaakt, dat men op
het ministerie van Onderwijs in Neder
land overweegt Federaal Europa en
aues. wat daarmede samenhangt, te
rt»eMSien in de belangstellingssfeer van
t!°'!eugd. De plannen zijn er om
hevelen, dat in het geschiedenis-
Verent^arrksk,,nde"onderwWs ook het
trokken opa 'n de lessen wordt be-
Gisteren stonden beide zusters tegen
over elkaar en het laat zich raden, dat
deze begroeting na meer dan dertig jaar
een grote verrassing was. De broer
komt Zondag met zijn getrouwde zuster
„kennismaken" en in Augustus houden
ze in Stampersgat gedrieën met hun ge
zinnen een blijde reünie.
kende weekmarkt van Elten, de z.g. St.
Vitusmarkt, die Vrijdags wordt gehou
den, neemt allengs in betekenis toe en
vormt een grote trekpleister voor heel de
omtrek. Ze komen van ver buiten het
drostambt, de marktgangers. Sinds de
overgang hebben ettelijke honderden El
tenaren werkgelegenheid in Nederland
gevonden, o.a. te Arnhem, Zevenaar en
Doesburg. Mocht er werkloosheid komen,
dan kunnen de reeds gereed liggende
plannen worden uitgevoerd, om in werk
verschaffing werkzaamheden ten behoeve
van de verbetering van het landschaps-
schoon uit te voeren. En dan zijn er plan
nen tot verbetering van de waterstaat in
de polder Grondstein en van de waterlo
zing in het algemeen. De V.V.V. wil van
Elten een soort recreatiecentrum maken
en heeft o.a. een openlucht-zwembad op
haar programma staan.
Voorts wil men proberen, wat lichte
industrie te vestigen. Maar hier vormt
de onzekerheid van de huidige toe
stand een obstakel. Men weet immers
nog niet welke beslissing ten aanzien
van Eiten etc. bjj het eventuele vre
desverdrag zal worden genomen. Het
huisvestingsprobleem is waarlijk ont
zettend. 74 procent van de bevolkin
woont samen, ofwel 1070 gezinnen. Er
zjjn in Elten in totaal zeshonderd wo
ningen voor ongeveer vierduizend
mensen. Zonder woningbouw is er geen
oplossing mogelijk. Maar niemand
bouwt
Te dien aanzien vormt Elten een
sterke tegenstelling met het drost
ambt Tuddern. Daar wordt wèl ge
bouwd en door de mensen zélf, nota-
bene zonder de rijkspremie, die voor
dit gebied niet verleend wordt. In
Tuddern bouwen ze en zowaar coöpera
tief, in nauwe samenwerking. De men
sen daar hebben tevens een kerk half
herbouwd en een andere kerk die
van Hoengen helemaal nieuw ge
bouwd, zonder steun van het drostambt.
De laatste kostte honderdduizend gul
den en dat bedrag kwam van de inwo
ners van Tuddern
Dit laatste vertelde ons met be
grijpelijke voldoening de plaatsver
vangende landdrost, de heer J. van Kal
beek. In Tuddern wonen veel harde
werkers, die tevens prima vakmensen i
zijn. Een deel er van werkt thans in
de Limburgse mijnen, die ze in 1937
op hoog bevel moesten verlaten, om
in Duitsland te gaan werken. 'J'ussen
twee haakjes, ze werden toen gedwon
gen, afstanden van dertig kilometer
heen en dertig kilometer terug naar en
van hun werk af te leggen. De nieuwe
toestand is voor hen een grote ver
betering. In hun vrije tijd werken ze
gezamenlijk aan de nieuwe woningen
en ze sparen voor het nodige mate
riaal ongeveer vijftig gulden per
maand. Indien er bepaalde werkzaam
heden moeten worden uitgevoerd, wel
ke niet op hun weg liggen, trekken ze
een betaalde arbeidskracht aan. Het
grondwerk doen ze zelf, het beton
storten, het leggen der funderingen
etc. etc Van de mijnen krijgen ze het
ijzer tegen een bijzondere prijs en aldus
zijn er in het drostambt in 1951 twin
tig één-gezinswoningen gebouwd en voor
1952 staan er zeven op stapel, terwijl
er nog twintig zullen volgen. Ten
kantore van het drostambt worden
vooraf de tekeningen goedgekeurd. Dit
is noodzakelijk, want er is vroeger in
Tuddern tamelijk zonderling gebouwd.
Er werden huizen neergezet totaal zon
der ramen, met slechts één opening: de
deur.
Aangezien de bewoners hier Rijn
landers zijn, met oude en nauwe con
necties met het Limburgse, is het een
ander slag mensen dan de Westfaalse
Eltenaren. Ze zijn gemoedelijker en hun
voornaamste grief tegen de huidige
toestand is, dat er geen zekerheid be
staat aangaande de naaste toekomst. Dit
verlamt het particuliere initiatief, spe
ciaal op industrieel terrein. Er be
staat in het drostambt Tuddern een
steenfabriek, maar die was er al vöör
de grenscorrecties.
De bevolking wordt vertegenwoordigd
door een soort adviescollege, dat ge-
vormd werd uit prominente figuren
van het tiental dorpen, die in het dost-
ambt liggen. Ze heeft alleszins waar
dering van hetgeen er tot dusver ter
verbetering van de algemene situatie
is gedaan. De wegen kunnen gezien
worden en de weg van Susteren naar
Hoengen is geheel nieuw en geasfal
teerd.
Een flink gedeelte van de bevolking
bestaat uit industriearbeiders, maar
sssjsssw»
Met de leden van de Kon. Marechaussee was de jeugd al spoedig goede
maatjes, getuige dit ongedwongen „buurpraatje".
overhandiging-
Dte
der Westelijken
van het antwoord
nota over de Duit,°e kt£gste, f°vjeV
bepaald» door kanselier Adenauer inge
brachte bezwaren enkele wiizisinren in
de tekst nodig hebbcn gemaakt. Er wor
den thans te Parijs aanvullende bespre
kingen gehouden omi de gewijzigde tekst
t0 spoedig mogelijk definitief te vol
tooien. De Amerikaanse, Britse en Fran
se dlplomaten zouden intussen de door
Bonn voorgestelde wijzigingen r^ds
hiebben aanvaard.
Deze zijn niet bekend gemaakt, maar
schijnen van slechts formele aard te
ziir Het enige belangrijke is, dat ze van
Westduitse zfde ^"J^kbaar Wes;
telijke „grote drie er blijkbaar veel
aandacht aan hebben besteed. In diplo
matieke kringen beeft deze zaak nogal
£root opzien gebaard.
Volgens gewoonlijk betrouwbare Pa-
rij se kringen heeft Adenauer ei Donder
dag bij de Westelijke hoge commissaris
sen o:'gewoon heftig tegen geprotes
teerd, dat hij niet was geraadpleegd
over de nota. Adenauer zou bijzonare
-bijtende critiek tegen Frankrijk beoben
geuit en dit land ervan hebben beschul
digd „het dictaat van Versailles" te wil
len herstellen. Hij zou zijn bezwaren
hebben herhaald tegen een vier-mogend-
hedenconferentie. die, naar hij gelooft,
etn bekrachtiging van het E.D.G.-ver-
drag slechts kan belemmeren. De door
Adenauer aangeslagen toon zou officiële
kringen in Parijs hebben geschokt, aldus
deze kringen.
Vele Franse waarnemers beschouwen
liet incident als een diplomatieke over
winning voor West-Duitsland. Zy menen
dat het in het vervolg zeer moeilijk zal
zijn met Rusland ovlcr de Duitse kwes-
tie te onderhandelen zonder te zelfder
tijd de Duitsers te raadplegen.
Adenauer zou de stormachtige scène
hebben veroorzaakt om een precedent
te scheppen. Hij wil bereiken, dat Bonn
bi het vervolg bij alle internationale on
derhandelingen geraadpleegd wordt.
Men vermoedt, dat hij met opzet slechts
minder belangrijke wijzigingen in de
tekst van de Westelijke antwoord-nota
heeft voorgesteld, omdat de Westelijken
deze moeilijker zouden kunnen afwijzen
dan een vterzoek om belangrijke wijzi
gingen.
WIE het huis van Eduard
van Beinum binnen
treedt zal, voor hij de
gelegenheid heeft door de
heer des huizes verwelkomd
te worden, jubelend om
sprongen worden door een
klein, vrolijk-opgewonden,
bruin gekruld hondje, dat
z.ijn opwinding over de
komst van de bezoeker
onmogelijk kan beheersen.
Dat is David (op zijn En
gels uit te spreken!), een
geschenk van de concert
meester van het London
Philharmonical, die aan de
zelfde voornaam gehoor
pleegt te geven.
Men zou kunnen zeggen,
dat het Britse diertje in
zjjn onschuld de groei
ende internationale l'aam
van zijn meester symbo
lisch onder uw aandacht
brengt. Eduard van Beinum,
de leider van het concert
gebouworkest, dirigeert jaar
lijks gedurende enkele
maanden het London Phil
harmonical Orchestra, en
ontvangt verzoeken uit veie
internationale muziekcentra
om als gastdirigent op te
treden. Gramofoonopnamen
van door hem gediri
geerde werken vinden haar
weg over de gehele we
reld. En het is bekend,
dat men hem in het bui
tenland gaarne vaster 'aan
zich zou willen binden.
„Maar neen", zegt Eduard
van Beinum over dit laatste
punt met beslistheid, „daar
kan ik niet op ingaan.
Twintig jaar ben ik nu aan
het Concertgebouworkest
verbonden, en ik heb alle
vreugde, maar ook alle
moeilijkheden in die jaren
gedeeld. Ik ben er mee
vergroeid en het is me
onmogelijk het los te laten.
En bovendien zou ik nergens
anders dan in Holland wil
len wonen.
Hoe waardevol ik het ook
vind om nieuwe ervaring
op te doen met andere, bui
tenlandse orkesten, ik heb
na het beëindigen van mijn
verplichtingen in den vreem
de, en zelfs aan het einde
van vacantiereizen steeds
een gevoel van haast en ver
langen om m(j naar Neder
land terug te reppen".
Evenwicht
ander orkest, een andere
omgeving, een ander land
kunnen daartoe slechts nieu
we impulsen geven.
Zo is het ook met de wer
ken, die Eduard J an Bei
num uitvoert. „De overwe
ging dat je het oude re
pertoire voortdurend moet
blijven spelen, omdat er
steeds een jeugd is, die er
voor het eerst mee in aan
raking komt er in moet wor
den opgevoed, is voor mij
zeker niet de enige reden
om de oude meesters altijd
weer opnieuw uit te voe
ren. Ik raak er nooit op uit
gehoord. Steeds opnieuw
verlegt zich als het M are de
Eigenlijk heel
eenvoudig
IK begin 'hoe langer hoe
meer te beseffen", zegt
onze gastheer opeens,
„dat de mensen een enorme
ballast met zich meevoeren
aan technische kennis, aan
halve waarheden, en aan
nodeloze, maar gevaar
lijke gevoeligheden. De we
reld is vol van verward ru
moer en van oppervlakkig
heid, en tegelijk van ge
welddadigheid, die ons en
onze beschaving dreigen
mee te sleuren. lie heb in
mijn hart altijd het gevoel,
Ook de opbouw van de verwoeste panden uerd met spoed ter hand genomen
N dit verlangen naar sta
biliteit verraadt zich
de behoefte aan even
wicht en geestelijke rust,
welke ons kenmerkend lijkt
voor het karakter van
Eduard van Beinum. Deze
eigenschap leidt niet tot
verstarring. Zij dwingt in
tegendeel tot een steeds die
per heieven van eenmaal
gewonnen inzichten. Een
horizon. En iedere uitvoe
ring van een vaak ge
speeld werk is ook voor mij
weer een nieuwe gebeur
tenis".
Ook hier dus datzelfde be
sef, dat het bekende ten
slotte een mysterie blijft,
dat men steeds weer moet
benaderen, om het werke
lijk te leren kennen. Maar
ook hier is deze geest, die
de afwisseling niet zocht om
de afwisseling zelf, niet ge
sloten voor de uitingen van
nieuwe componisten. De
programma's van het Con
certgebouw hebben dit vol
doende bewezen.
dat dat 'n tragische tn nood
lottige vergissing is. en dat
alles tenslotte eigenlijk een
voudig is, Een paar grote
waarheden, waar men zicli
overheen moet buigen.
Ik ben een musicus,
en niets anders. (..In ieder
ander beroep zou ik zonder
twijfel mislukt zijn", voegt
hij daar lachend aan toe.)
Maar juist als musicus, en
als leider van het orkest,
dat door myn voorganger
tot zo grote hoogte geste
gen is, voel ik oen zware
verantwoordelijkheid voor
het behoud van onze mu
zikale cultuur, .waarin de
diepste gemoedservaringen
van onze beschaving tot uit
drukking zijn gebracht. Pas
in deze tijd gaat men be
seffen, dat al het mooie,
dat vroeger zo vanzelfspre
kend aanwezig was, gevaar
kan lopen overschreeuwd te
worden, en dat men tegen
dat gevaar moet vechten".
Niet tyranniek zijn
DL'ARD van Beinum
I zegt dan ineens geest
driftig: Het is een wel
dadige ervaring, om te be
merken, dat overal de mu
sici één van geest zijn in
hun liefde voor het kunst
werk. En juist als dirigent
bemerkt men, hoeveel te
bereiken valt, als iedereen
van goede wil is en hoe
zinloos het is om „geweld"
te gebruiken. Voor dirigeren
zijn verschillende eigen
schappen nodig muzikale
en niet-muzikale maar
men moet zeker niet ty
ranniek zijn. Men moet zich
verdiepen in de mogelijk
heden van ieder orkestlid
afzonderlijk en daar alles
uithalen.
In de loop van het ge
sprek had Eduard van
Beinum nog even de ziekte
aangevoerd, waaraan hjj
nog niet zo lang geleden
lijdende was. Toen wij hoor
den van het drukke sei
zoen, dat hem in Amster
dam en Londen, en in de
daarop volgende zomer, in
Zuid-Amerika, te wachten
staat, trokken wij de con
clusie, dat die verontrusten
de periode gelukkig voorbij
was, en durfden wij daar
naar vragen, zij het als naar
iets waaraan de herinnering
niet prettig moest zijn.
Maar Eduard van Beinum
bleek dit laatste helemaal
niet met ons eens te zijn.
Hoewel hij blij was, dat
het allemaal „wonderlijk
goed" was verlopen, dacht
hij aan zijn ziekte terug als
aan een weldadige tijd.
Hij zeide geleerd te hebben,
dat men ziek geweest moest
zjjn, om gezond te zijn. En
hij voegde er, ais voor zich
zelf, aan toe: „Mee, die
ziekte heeft zich rijkelijk
beloond".
Tuddern is toch overwegend een land
bouwgebied. En de landbouwers passen
zich goed aan de nieuwe omstandighe
den aan. Op agrarisch gebied was de
Zelfkant, zoals de „Zak van Sittard"
ook wel wordt genoemd, ongeveer vijf
tig jaar bij Nederland ten achter. De
kippenhouderü heeft zich onder het
Nederlands bestuur flink ontwikkeld
en geschiedt nu volgens Nederlandse
princiepen, met voorlichting van een
pluimveeconsulent. Er worden voorts
landbouwcursussen georganiseerd. Ze
mogen zich in een druk bezoek verheu
gen. De voertaal is Duits, maar de uit
Limburg komende docenten kennen het
plaatselijke dialect. De melkcursussen
worden in het Nederlands gegeven.
In Tuddern werden verleden jaar de
nieuwe aardappelen een week eerder
rijp dan in het Limburgse. Dit heeft
natuurlijk een niet onaardig voordeel
opgeleverd,
We zijn natuurlijk een beetje nieuws
gierig naar wat er bi) moet. Nu, we
worden snel ingelicht. Voor '52 heeft
Nederland ten behoeve van het drost
ambt Tuddern 106.000 gulden als extra
bijdrage uitgetrokken. Maar, zo con
stateert de heer Van Halbeek, binnen
enkele jaren zijn de tekorten ingelo
pen en economisch gesproken is het de
vraag, of Nederland er op den duur
op toé legt. Immers, de indirecte finan
ciële voordelen zijn belangrijk. Neem
b.v., wat de mensen van Tuddern in
Sittard hebben uitgegeven. In 1049'50
hebben ze daar naar schatting ongeveer
30.00 gulden per week uitgegeven of
wel een anderhalf millioen in een jaar.
Dit is nu, aangezien er van een zekere
verzadiging der behoeften gesproken
kan worden, wel sterk verminderd. Een
enkel voorbeeld overigens: 5 maanden
na de bestuursoverneming was het aan
tal nieuwe, Nederlandse fietsen in het
drostambt ongeveer 200, Het is thans
voornamelijk de Sittardse markt, die
van Tuddern profiteert.
Het was oorspronkelijk de bedoeling,
dat het gebied van het drostambt Tud
dern geleidelijk onder de aangrenzen
de Nederlandse gemeenten verdeeld zou
worden. Maar men heeft hiervan afge
zien. Men acht het om verschillende re
denen beter, de eenheid en de beslo
tenheid van het gebied te handhaven.
En, zoals we reeds gemeld hebben,
landdrost H. Dassen blijft, al stond er
dan na zijn benoeming tot burge
meester van Schaesberg hier en daar
op een muur: Dassen geht, die anderen
folgen
Aantrekkelijk is vooral Elten voor
vele Duitse toeristen, Zaterdags en Zon
dags komien er grote autobussen tot uit
Essen toe. En de toeristen genieten
van een luilekkerland van goedkope
sigaren en sigaretten en andere lekker
nijen, die in de Heimat voor hen nauwe
lijks te betalen zijn.
In de café's van Elten voorzien ze zich
van stapels pakjes sigaretten en ze ver
laten ze met flessen eiercognac en jene
ver onder de arm. De Duitsers blijken
hun voorliefde voor de heerlijke Neder
landse advocaat nog allerminst verloren
te hebben
Zo Tuddern in mindere mate profiteert
van het bezoek der broeders over de
grens, het bevestigt toch in elk opzicht
de indruk van grote vooruitgang als ge
volg van een inschakeling in het gezon
de, economische leven van een klein,
maar goed georganiseerd land. De Ge
wone Man van de K.R.O. karakteriseer
de onlangs de situatie volkomen juist.
Hij had het over de grenscorrecties en
de geruchten er rondom. Welnu zei hij:
eventueel zullen de bewoners van de
grensgebieden, die nu de leuze ..Heim
ins Reich" doen horen, „reich ins Heim"
terugkeren.
Eventueel.
DE ALGEMEEN voorzitter van d«
Katholieke Actie, prof. Luigi Gedda,
heeft in. een toespraak tot de leiders
van de Katholieke Actie in Florence ver
klaard, dat in de toekomst by het werk
der K.A. vooral aandacht moet worden
geschonken aan de openbare zeden, be
schaving en cultuur, en de wereld van
arbeid en beroep.
„De wereld van wetenschap en cul
tuur", aldus prof. Gedda, „richt zich
thans reeds veel sterker dan in het jong
ste verleden tot de geestelijke zaken.
Daarom kunnen en moeten wy cultuur
en wetenschap, die thans zo duidelyk
eijn gericht op het geloof, dienstbaar
maken aan het apostolaat. Op het gebied-
der zeden is er eventccl onmiskenbaar
een zeer grote laksheid te constateren
en een overdreven verlangen naar genoe
gen en plezier, waartegen de geest van
het Evangelie een tegenwicht moet vor
men".
Dat alles is inderdaad knap gezegd-
Want de geest van het Evangelie heeft
bij velen de geest gegeven.
„HEEL IN het bijsonder echter", al
dus prof. Gedda,, „moet de Katholieke
Actie haar aandacht richten op de we
reld van de arbeid en van het beroep.
Wij christenen zien in de arbeid niet
alleen het belangrijkste onderdeel van
de economie, wij erkennen niet alleen de
arbeid in zijn veelvuldige verschijnings
vormen als datgene, wat de mens zijn
bijzondere plaats geeft in de samenle
ving, maar bovendien kennen wij in
tegenstelling met de materialisten aan
de arbeid nog een hogere waarde toe
door te zeggen, dat de arbeid ook ge
heiligd is in het oog van God. Daarom
bemint niemand do arbeiders zozeer als
wij katholieken en verlangt niemand het
welzijn en de verbetering van de positie
van de arbeider sterker dan wy.
Ook dat is schoon gezegd. Ais dr
daden met de waardering in overeen
stemming zijn, dan gaan we een heerlijk
tijdperk tegemoet.
NAUWKEURIGE bestudering van de
communistische propaganda heeft uit
gewezen, dat de centrale te Moskou ken
nelijk de order heeft uitgegeven de aan
vallen op de katholieke Kerk vooral te
richten op Kardinaal Spcllman, aarts
bisschop van New York. Uit communis
tische kranten en radio-uitzendingen is
gebleken, dat de Kardinaal tot doelvit
no. 1 is geworden, tcncijl het Vaticaan
pas op dc tweede plaats komt. De pro
pagandisten in Moskon, Warschau,
Praag, Boedapest en Oost-Berlijn ge
bruiken bij hun lasterpraat tegen de
Kardinaal byna allen eensluidende ter
men. Moskou schijnt te eisen, dat de
aartsbisschop steeds als „marionet van
Wall-Street" moet worden betiteld. Dr
laatste tijd wordt hij ook in verband ge
bracht met de „bacteriologische oorlog
op Korea.
Men kan verklaren van de Moskouse
zender akelig te worden, duizenden drin
ken vandaag die propaganda-wodka als
gemeente-pils.
MORGEN is het weer Zondag. Dr
eerste Zondag van de maand. Derhalve,
ook de zakgeld-eerstelingen op de schaal
voor de nieuwe kerken. Feest voor dc
Bisschop a.u.b. Wees toch overeenkom
stig St Petrus vermaan in het Epistel
medelijdend, vol liefde en barmhartig.
Het Évangelie hekelt de „rechtvaardig
heid" der farizeeërs en veroordeelt dc
drift. Laat u niet vangen door dc toorn.
Voor de rest een fijne Zondag met een
gelaat van iemand, die naar vrede streeft
zonder politieke bijbedoelingen,
En daze laatste uitspraak
past, welbeschouwd, pre
cies bvj het beeld, dat
Eduard van Beinum in het
hierbovenstaande van zich
zelf tekende.
In het kader van de reorganisatie van
het prijsindexcijfer van het gezinsver-
bruik is thans door het C.B.S. een ver
andering aangebracht in de publicatie
wijze.
Tot dusverre werden naast het totaal
indexcijfer een 7-tal deelindices ge
publiceerd, die niet alle betrekking had
den op de belangrijkste uitgavengroe-
pen van het indexcijfer. Zo werden b.v.
reiniging en schoeisel met een weging
van resp. 1,6 en 2,7 afzonderlijk ver
meld, terwijl daarentegen belangrijke
posten als „verwarming en verlichting",
„huur", „roken", „verkeer", „ontwikke
ling en ontspanning", „verzekeringen en
belastingen", tezamen 38 pet van het
budget bedragend, in één grote groep
werden samengevat.
Het thans gepubliceerde nieuwe
schema maakt aan deze onevenwichtig
heid een eind. terwijl bovendien in de
combinatie der verschillende posten
meer systeem is gebracht.
In de tabel worden voorts voortaan
van de verschillende artikelgroepen de
wegingscoëfficiënten vermeld Het be
langrijke voordeel van de nieuwe pu
blicatie-methode is, dat de lezer thans
gemakkelijker het verloop van het
indexcijfer kan analyseren
Tn bijgaande tabel zijn de indexcijfers
volgens de nieuwe indeling opgenomen
van Januari 1952 af. De vroeger ge
publiceerde groepen komen alle. hetzij
als groep, hetzij als subgroep, in de
1 tabel voor. De resterende posten vor
men tezamen de vroegere „Overige
posten". Men kan derhalve uit deze
tabel ook de cijfers volgens de oude
indeling afleiden. (Basis
Voeding 37,7
Brood, gebak, meel 8,0
Aardapp., groente,
fruit 6,8
Suiker— en kol. war.,
dranken 6.5
Vlees, vleesw.. vis 4,6
Oliën en vetten 3,8
Zuivelproducten 8,0
Roken 2,3
Woning 21,0
Huur, water, onder
houd woning 9,2
Huur afzonderlijk 8,4
Verw. en verl5,1
Woninginr. en huis
raad 6.7
Kied. en schoeisel 13,3
Kleding 10,6
Schoeisel 2,7
Hyg. en med. zorg 3,4
Reiriging 1,6
Persoonlijke en ge
zondheidszorg 1,8
Ontwikkeling en ont
spanning 10,1
Ontwikk., ontsp., ver
enigingen 7,6
Verkeer 2,5
Verzekeringen en
belastingen 12,2
Totaal 100.-
I Wegingsfactor (pet van totale ge
zinsuitgaven in 1949).
1949
100):
30
15
15
123
12C
1 O
115
121
121
122
131
121
125
125
125
149
151
157
136
124
123
109
109
109
118
118
118
124
123
123
115
115
115
115
115
115
140
140
139
123
121
121
120
117
116
119
116
116
123
121
121
116
113
112
116
111
111
116
115
114
118
118
118
118
117
117
118
121
122
105
105
105
120
120
119
