Niet al het
IVOROL
ONS SUCCESPATROON
VAN DEZE WEEK
Neil Lyndon ontsnapt
Driekwart der belastingplichtigen
verdiende minder dan f 2500 per jaar
Koningin naar
Friesland
HOE BESTEL IK MIJN PATROON?
Geautoriseerde vertaling uit het Engels van
VICTOR BRIDGES
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1952
PAGINA 4
Beloofde Land bij de brug van Joitlvitlé. ,,De weg naar
DamascusJean-Mare Tennberg als Paulus. Holly
wood gaat leven van Christus verfilmen, in kleuren.
Er is iets mis met de Sovjet-films. Howard Gare, tegen
speler van Ramon Navarro. Een trammetje naar
Hollywood (1912). Sir Laurence Olivier en Churchill.
Plotselinge goede smaak in Hollywood. Louis
Gitnberg in een Franse film.
de beste tandpasta
die men U raden kan
JAN (JU r WEER NAAR
ENGELAND
Inkomensverdeling in 194-6
Slechts 5 pet. had een inkomen van meer dan f 6000
betaald.
C 705
C 704
(Wordt vervolgd)
Aan het einde van de brug van Join-
vilir, op nauwelijks twee passen van een
autobushalte, bevindt men zich plotse
ling in het Beloofde Land. Indrukwek
kend ligt daar het binnenhof van Jeru-
salems tempel met zijn marmeren trap
pen en stelten kolommen, waartussen
zich een bonte menigte bedelaars voort
beweegt. Krinkelend verheft zich een
rookwolk boven een groep Joden. Wel
licht wierook, die wordt gebrand ter ere
Van Jehova?
Maar het is de rook van doodgewone
Virginia-tabak. Het binnenhof is van ce
ment. De trappen zijn van hout. De ko
lommen van pleisterwerk. De Joden zijn
filmfiguranten. En Jerusalem ligt nog
geen tien minuten van Vincennes. In de
filmstudio's van Joinville is Max Glass
namelijk druk bezig met de opnamen
voor de film ,,Le Chemin de Damas". (De
weg naar Damascus), een superproductie,
die het werk van de Höllywoód-spêcia-
listen op dit gebied in de schaduw moet
stellen.
Ër is altijd rftóed tóe nodig om een
gróotg onderwérp te verfilmen. De kans
Op iriislukking stijgt naarmate het stre
ven hoger ligt. Toen hij besloot om de
film „Le Chemin de Damas" te maken,
stelde Max Glass zich niet alleen tot
doel om de tragedie van Saulüs en de
tijd, waarin hij leefde, op het witte doek
te doen herleven, maar tevens wilde hij
santonert, hoe door dè eeuwen heen de
geschiedenis zich herhaalt, hoe de mens
heid steeds te worstelen heeft met de
dezelfde tyrannie, dezelfde dwalingen en
dezelfde strijd. In dit. Bijbelse verhaal
wil Glass de menselijke achtergrond
toeken, aldus aantonend, dat deze twee
duizend jaar oude historie zich nog pas
gisteren kan hebben afgespeeld.
„Le Chemin de Damas" wordt duê niet
een religieuze film in de geest van „Mon
sieur Vincent" en nog minder een stich
telijke film zoals „Le Sorcier du ciel",
fnaar eèn wérk. dat de grootheid van het
religieuze probleem duidelijk voelbaar
wil maken.
Max Glass, die vóór de oorlog als pro
ducent en als regisseur talrijke films
heeft gemaakt, is oorspronkelijk hoog
leraar geweest in de geschiedenis aan de
universiteit van Wenen. Meer dan tien
jaar reeds heeft hij het plan gehad om
een film te maken over de bekering van
St Paulus en hij heeft heel zijn talent
en al zijn kennis in dienst gesteld van
dit gegeven, dat hem zo na aan het hart
ligt.. Daarbij had hij echter een katho
lieke adviseur nodig, die hij heeft gevon
den in de persoon van pater Ghaillet.
De film laat slechts de twee maanden
uit het leven van St Paulus zien, die
onmiddellijk aan zijn bekering vooraf
gingen. Maar in dit korte tijdsbestek
onderging de levensloop van een mens
plotseling een totale ommekeer. Saulus,
de christenvervolger, werd een apostel
van het geloof, dat hij eerst had be-
si reden en dit gewetensdrama speelt zich
af rond Calvarië, in Jerusalem, voor het
Sanhedrin en op de weg naar Damascus.
Max Glass wilde, dat de rol van St
Paulus zou worden vertolkt door een
onbekende acteur. Zijn keus viel op Jean-
Marc Tennberg, die tot nog toe slechts
in kleine filmrollen o.a. „Fanfan-la-
tulipe" en „Nous sommes tous des
assasins" (Wij zijn allen moordenaars)
is opgetreden-
De rol van Caiphas zal worden vertolkt
door Michel Simon, die Van Petrus door
Jacques Dufilho, terwijl de rol van Step-
hanus wordt gespeeld door Claude Laydu,
de dorpspastoor pit „Journal d'un cure
de campagne",
Intussen geeft Hollywood de moed niet
op Nog deze maand zal men er beginnen
met de opnamen voor eert niéuwe film
over het leven vari Christus. Het wordt
een kleurenfilm, die de titel „Dag der
Triomf" zal dragen en Ze Wórdt gemaakt
in opdracht van een concern met de veel
zeggende naam ..Kathedfaal-Film-Maat-
schappij". De productiekosten worden
geraamd op .ïOO.OOO dollars, oflgevéer twee
milüoen gulden.
Niet te gé-ló-ó-ó-ven! Ër schijnt iets
niet hélemaal in ördé te Zijft met dè film
industrie in de sovjet-unie, waar, zoals
ieder natuurlijk zal begrijpen de film is
uitgevonden. De Russische „Waarheid"
hééft namelijk cfitiek uitgeoefend op de
sóvjet-fiimindustrié, ortidat zij sléchts
heel enkele films van hoge dramatische
ktvaliteit produceert.
„Ofschoon", aldus citeerde Radio Mos
kou onlangs Uit de „Pravda", „sinds de
oorlog onze filmindustrie enkele voor
treffelijke resultaten heeft geboekt blijkt
zij tén achter Bij de éisen van de partij,
de openbare mening der sovjet-unie en
de steeds toenemende culturele behoeften
van het Volk. Naast enige uitmuntende
voorbeelden van filmkunst, worden er
hoofdzakelijk films gemaakt, dié niét an
ders kunnen worden gekwalificeerd dan
als middelmatig en onbeduidend".
Maar dat is nu afgelopen. De „Pravda"
staat er tenminste op, dat de industrie
„in de kortst mogelijke tijd" terugkeert
van dé dwalingen haars Weegs.
Zijn réizen begonnen iri Tilbury op
Vrijdag 13 Januari 1899. Het régénde, dat
het goot, toen de 20-jarige Howard' Gaye
naar Nieuw Zeeland vertrok met het
nieuwe schip „Papanui". Dat was vol
gens zijn familie de enige manier om hem
te „redden". Hij had namelijk uit de
cassa in de wolhahd'el van zijn oom in
Lêeds een shilling „geleend" en daarmee
gewed op een panrd, dat meeliep in de
Derby van 1898. Het dier won en Gaye
betaalde de shilling terug, maar in de
ogen van zijn familie had hij een onver
geeflijke zonde begaan. Bovendien was
hij van huis weggelopen en kan- het
afgrijselijker acteur geworden. In
Nieuw Zeeland woonden twee degelijke
neven,, die met het fokken van schapen
rijk waren geworden. Een veilige anker
plaats voor Howard, meende zijn familie.
Maar de reis deed slechts in hem de
lust tot zwerven ontwaken. Van de vol
gende 25 jaar bracht hij er slechts twee
ih Engeland door en eveneens twee op
do veilige èn voordelige schapenfokkerij
in Nieuw Zeeland. Als het ware bij toe
val werd hij beroemd als filmster. Hij
kwam in San Francisco terecht, een stad,
waar men over bijna niets anders sprak
dan over f'lm. Hij trok naar Los Angeles
en nam daar een tram naar Hollywood.
Hollywood 1912. Hier ontmoette Howard
Gaye de beroemde D. W. Griffith, het
eerste filmgenie. Gaye werkte met hem
samën van 1913 tot 1917. Hij speelde de
ról van generaal Robert E. Lee in „Birth
of a Nation" en de Christus-rol in ..Into
lerance". En later, in 1922, maakte hij
met Ramon Novarro dp eerste filmversie
van „Scaramouche".
Ër is eén tijd geweest, dat Mr Winston
Churchill én Lady Astor nooit samen te
dineren werden gevraagd „wegens de
onvermijdelijke botsing".
Mrs. Cónsuelo Vanderbilt Balsan, een
vroegere hertogin van Marlborough, ont
hult dit feit in het laatsè déél van haar
memoires, die onlangs in Néw York zijn
gepubliceerd.
Ze schrijf: „Nancy Astor's levendige
pêrsoónlijkheid bezorgde haar vele vrien
den, maar ér waren er ook, wier haat
even sterk was. Zij en Winston Churchill
koesteren een sterke antipathie jegens
elkaar.
Schrijvend over het merkwaardige ge
heugen van Ohürchill haalt mrs. Balsan
een brief aan van Lady Katherine Lamb-
ton: „Sir Laurence Olivier en zijn echt
genote hadden de wens te kennen gege
ven, dat Churchill naar „Richard III"
zou komen kijken. Tijdens het souper na
afloop bleek hij tot grote vërfbazing van
de Oliviers de hele „Henry V" en „Hery
VI" uit zijn hoofd te kennen. Toen Sir
Laurence Olivier hem raadpleegde om
trent de voordracht van bepaalde verzen,
gaf hij er zijn vertolking over. Olivier,
die vond, dat ze beter was dan zijn
eigen, nam haar van hem over".
Barév Bartanyan, dé Zingende Néw
Yorkse taxi-chauffëur, die verleden jaar
Carnegie Hall afhuurde om zijn bariton
te laten horen, gaat nu naar Hollywood
waar Zijn levensgeschiedenis zal worden
verfilmd. Bartanyan zal in deze film
samenspelen met bekende sterren.
Hollywood denkt ei-
niet aan, één van die
dure, maar meestal
ordinaire costuumdra-
ma's te maken, als
liet Young Bëss"
gaat verfilmen. In
plaats daarvan wordt
het een eenvoudig
verhaal over 't Britse
hofleven in de zes
tiende eeuw. Charles
Laughton zal weer
z'n oude costuurn van
Hendrik VIII aantrek
ken en Jean Simmons
zal de jonge Elizabeth
spelen. De oorzaak van Hollywoods plot
selinge goede smaak? „De Britse kroon
rust opnieuw op het hóófd van een meis
je, dat Elizabeth heet",
Uit een groot aantal candidaten is de
Nederlandse acteur Louis Gimberg geko
zen om een rol te spelen in de Franse
film „Les Moineaux de Parijs" (De mus
sen van Parijs), waarin het bekende
jongenskoor Les Petits Chanteurs a la
Croix de bois optreedt. „Les Moineaux
de Paris" is een productie van Marcel
Cloche. Gimberg speelt er de rol in van
Amerikaanse impresario, die de zanger
tjes wil engageren voor een tournee door
Amerika. De film wordt opgenomen in
Parijs én omgéving, de Cóte d'azur, de
Pyreneeën én in Bretagné. Ongeveer
half October hoopt men haar gereed te
hebben.
In vele gezinnen heerst de gewoonte
om oP één dag in de week meesal
Zondags velerlei extraatjes op te dis
sen. Dan is er feestelijk broodbelegsel
gekocht, er is een smakelijk stukje
vlees bij de warme maaltijd en iets
lekkers toe.
Dit is een prettige gewoonte, wr,nrd
cm in stand te worden gehouden. Alle
(Jagen moeten niet „hetzelfde gezicht"
hebben
Laten we echter niet overdrijven door
in één dag de extraatjes voor een hele
v. eek op te maken, zodat we de overige
dagen op een houtje moeten bijten. Dat
zou niet alleen ongezellig, maar ook on
gezond zijn. Ons lichaam is nu eenmaal
ingesteld op een vrij gelijkmatige toe
voer van voedingsstoffen. Men heeft
bijv. veel minder profijt van een grote
porti,? eiwit op één dag in de vorm
van ei èn vleeswaren èn kaas bij ont
bijt- en koffietafel, of wel gehaktbal
letjes in de soep, gebraden vlees en een
m.elitogeireoht toé bij het warme maal
don wanneer deze levensmiddelen over
enkele dagen verdeeld worden. Ook een
g-ote hoeveelheid fruit kunnen we het
beste niet achter elkaar opeten.
Laten we dus verstandig zijn en van
hét goede ieder óag iets genieten
Weckmetlu
Zondag: Groentesoep, saucijsjes, aard
appelen, bleekselderij, ju>s. vruch«en®e-
bak.
Maandag: Selderijsoep. gebakken kaas,
acrdappelpurée. postelein.
Dinsdag Capucijners, aardappelen,
(gebakken spek), tomaten- en selderij-
sla. custardpap.
Woensdag: Aardappelen, Chinese kool,
capucijners, karnemelkvla.
Donderdag: Gemengde schotel van
(klapstuk en groenten, aardappelen,
bouililonsauis (fruit).
Vrijdag: Aardappelen, andijvie, toma
tensaus. griesmeelpudding.
Zaterdag: Gestoofde makreel, aardap
pelen, bietjes, botersaus, (havermout
mét brulhe suiker).
RECEPTEN VOOR VIER PERSONEN
Bleekselderij
2 struiken bleekselderij, 2Vz dl (1%
kopje) melk, 20 g. 2 eetl.) bloem of
maizèna, zout. Van de bleekselderij de
brede, holle gedeelten gebruiken als
groente, de kléine binnenste blaadjes
rauw eten, door sla gemengd of „aan het
stuik". De groente schoonmaken door 'n
schijf aan de onderkant van de struiken
weg te snijden en ook de dunne ronde
uiteinden met de bladeren (eventueel
(Advertentie)
bruine buitenste ..scheden"). De stengels
afschrappen, in stukken snijden en met
zoveel kokend zout water opzetten dat
half onderstaan. De groente gaarkoken
in ongeveer 40 minuten en laten uitlek
ken. De bloem of maizena aanmengen
met melk, de rest van de melk aan de
kook brengen en deze binden met het
paikje. De saus even laten doorkeken
en dé selderij er in verwarmen. Een
weihiig fijngesneden séldisrijigroen er
door m,enigen.
Van de dunne stengeltjes kan een
geurige bouillon getrokken worden.
Schotel van klapstuk en gemengde
groenten.
250 g. klapstuk, si kg. gemengde groen
ten (boontjes, bloemkool, komkommer),
een uitje, boter of margarine, zout,
(nootmuskaat, laurierblad).
Het vlees opzetten met ruiiin kokend
water met zout, een laurierblad en stuk-
ics ui en in IV- a 2 uur zachtjes gaai-
koken. De bouillon afgieten op een
bodempje ne en het vlees in blokjes
snijden. De groenten schoonmaken, in
stukjes snijden en met het vlees onge
veer 30 minuten keken. (Het gerecht op
smaak afmaken met boter of margarine
nootmuskaat). Van de bouillon een saus
maken met 35 g. (ruim 2 eetlepels)
boter of margarine, 35 g. (4 eetlepels)
bloem, liter (3 kopjes) bouillon (en
water).
Boter of margarine en bloem ver
warmen, geleidelijk de bouillon toevoe
gen ondier steeds roeren en die rts een
paar minuten zachtjes laten koken.
NWEB!/iNeUWl63'tO I/O PIANTSOIN
ROTTENDAM TELEFOON 3 Vt36
A a vertenue
Naar thans officieel bekend is gewor
den, zal H. M. Koningin Juliana op 24
September de herdenking van het hon
derdjarige bestaan van de Friese Maat
schappij van Landbouw, waarvan zij be
schermvrouwe is, hijwonen. De Friese
Maaischappij is de grootste en ouds'e
boerenorganisatie in Friesland en hectt
een belangrijk aandeel gehad in de agra
rische ontwikkeling in de yvovincio-
Naar men ons mededeelt, zal Jan Ou',
de dirigent van het Gelders Orkest te
Arnhem, van 15 tot en met 22 Januari als
gast-di'rigent te Leeds optreden.
Naast concerten in Arnhem, waar in het
komend seizoen weer verschillende bui
tenlandse solisten zullen optredeh, o.a. de
violiste Johabna Martzy en de pianisten
Clara Haskil, Paul Baumgartner, Marie
Thérèse Fourncau, Abbey Simon en Ro
bert Weisz, zijn de volgende concerten in
de provincie vastgesteld: 10 concerten in
Nijmegen, 9 in Apeldoorn, 6 in Zutphen,
4 in Ede, 3 in Deventer, 2 in Tiel, 2 ia
Wageningen en 1 in Zwolle.
Evenals vorig jaar komt de dirigent va«
het Yorkshire Symphonic Orkest, Mau
rice Miles op 8 Januari naar Arnhem,
waar hij het H.G.O. zal leiden met werken
van Britten en Elgar.
Wie een even avontuurlijk leven heeft
geleid als Howard Gaye hoeft geen sur
rogaat-opwinding te zoeken in de bios
coop. Toch trok een reclamebiljet voor
een nieuwe film, die in het Londënse
West-end wordt vertoond, onlangs zijn
aandacht. „Hebben ze diè dus ook weer
eens gemaakt" vroeg Gayé zich af. „Ik
ben benieuwd, of ie éven goed is als de
„Scaramouche", waarin ik met Ramon
Novarro en Alicy Terry heb gespeeld.
Wanneer was dat oók weer precies?"
Een'onderzoek van oude boeken vol
.krantenknipsels bracht de datum aan het
licht: „Scaramouche" beleefde haar Lon-
dense première op 10 December 1923'.
„Hollywood was vol opwinding en le
venslust in die tijd", herinnert Gaye zich.
„Het was toen nog erg jong natuurlijk".
Zelf was Gaye ook nog jong en vol on
dernemingslust en energie. Nu is hij zo
jong niet meer, in jaren tenminste. Hij
is 74 en een langdurige ziekte dwo>ng hem,
zich tegen wil en dank terug te trekken
in zijn flat in Wembley.
Howard is in zijn lange le\*en de man
van twaalf ambachten en dertien onge
lukken geweest. Hij was schapenfokker,
acteur, goudgraver, journalist, tatoaks-
importeur en ster in stomme films. Waar
hij zoal is geweest? „Het is gemakkelijk
de plaatsen te noemen, waar ik niét ben
geweest: China, Rusland en India
eenvoudig, omdat ik geen zin had èr heen
te gaan".
Uit een zojuist verschenen publicatie van liet C.B.S. betreffende de ver
deling van de voor 1946 fiscaal vastgestelde inkomens blijkt, dat 75 pet.
van bet totaal wantal belastingplichtigen minder dan f 2500 per jaar
verdiende, terwijl slechts 5 pet. van liet aantal belastingplichtigen een
inkotneit bad van meer dan f 6000. Door deze laatste categorie met 26,5 pet.
van bet totale inkomen werd 52,5 pet. van het totale belastingbedrag
Jean-Marc Tennberg als Paulus in dc
film „Lc Chemin rle Damas'' van Max
Glass.
Het grote percentage belastingplich
tigen met een laag inkomen wordt
mede veroorzaakt," doordat in tegenstel
ling met vroegere publicaties op dit ge
bied thans behalve de belaste inkomens
ook opgenomen zijn de ter kennis van
de belastingadministratie gekomen inko
mens, welke onbelast zijn gelaten.
Ilct gemiddeld inkomen per belasting
plichtige Steeg voor het rijk van f 1.637
in 1941 tot f 2.135 in 1946 of wel met
ruim 30 pet. Het gemiddelde belasting
bedrag per belastingplichtige steeg
aanzienlijk meer, namelijk van f 191
In 1941 tot f 286 in 194S ofwel met bijna
50 pet.
Deze sterke stijging is int de eerste
plaats toe le schrijven aan de stijging
van de inkomens waardoor als gevolg
van de progressie van het tarief de be
lastingopbrengst meer dan proportioneel
is toegenomen. Daarnaast echter heeft
in de tussenliggende jaren een sterke
verhoging van het tarief plaatsgevonden.
Zowel voor 1941 als voor 1946 kwa
men de Drentse veenstreken met het
laagste gemiddelde per belastingplichtige
voor en wel achtereenvolgens met f 1.119
en f 1-649, terwijl in 1941 het Gooi met
f 2.374 en in 1946 het Westland met
f 3-541 het hoogste gemiddelde per be-
iastingplichte te zien gaf.
Uit het cijfermateriaal blijkt nog dat
de oorlogsinvloeden in 1946 nog zeer
groot zijn geweest. Hierdoor zijn regio
nale verschillen in de inkomensverde
ling ontstaan, welke in tal van gevallen
als abnormaal moeten worden beschouwd.
Regionale cijfers van recenter datum
staan echter nog niet ter beschikking.
Nti dc herfst in aantocht is, komen
wij met een zeer apart geheel,
namelijk:
Een zeer elegant blousje'met een
heel moderne wikkelrok. Zoals die
op bet ogenblik in Parijs gedragen
wordt. Het blousje is van voren met
een opgestikt zijstuk, waarin gelijk
een zakje verwerkt is.
Het rondje is met een knoop en
knoopsgat gesloten. Een aardig zak
doekje verfraait bet geheel. Van
achteren is het blousje met een rug
stukje, wat ook weer vastgezet wordt
met een knoop. Het mouwtje is inge
zet en wordt afgewerkt met een
omslag.
Dc bals is met een smal kraagje
afgewerkt. De rokband sluit van
voren met een rondje en een knoops
gat. Van ónderen loopt bet rond af.
De rok van achteren is geheel glad
geb ouden.
Dames, doet uw best?
Plak aan de adreszijde van een briefkaart, naast en buiten de frankeerzegel
het verschuldigde bedrag aan geldige postzegels en zend deze naar
ATELIER CROON. BEATRIJSSTRAAT 4, ROTTERDAM
Vermeld aan de andere zijde duidelijk uw naam, adres, woonplaats en maat
en nummer van het gewenste model.
Plak nooit meer dan f 1op een kaart, wat meer geplakt wordt is
waardeloos.
Girostortingpn eveneens ten name van Atelier Croon op nummer 271291.
Afgehaald elke dag van 9 tot 12 en van 2 tot 5 uur. Behalve 's Zaterdags.
Ik ging weer liggen en deed een over
matig lange trek aan mijn cigarette. Plot
seling was het tot mij doorgedrongen dat
mij, wanneer het McMurtrie ernst was
met zijn voorstel, geen enkele moeilijk
heid meer in de weg stond om George
op te zoeken. De gedachte alleen aan
een ontmoeting of zelfs een gesprek met
hem, zonder te worden herkend, gaf mij
reeds een gevoel van voldoening.
Ik geloof niet dat ik mijn gevoelens
verried, want de ogen van McMurtrie
bleven op mijn gelaat gericht en ik
daóht er niet aan hun in mijn vertrouwen
te nemen- Ik blies de rook uit in een
grijze wolk, ging op mijn elleboog ±eu-
nen en tjkte zorgvuldig de as van mijn
sigaret -
Hoe kan ik weten of u uw belofte
zult houden? vroeg ik-
Savaroff maakte een boos gebaar, maar
voor hij een woord kan zeggen, viel Mc
Murtrie in:
U vergeet in welke moeilijke om
standigheden wij onszelf brengen, mijn
heer Lyndon, zei hij vriendelijk. Een
ontvlucht gevangene te verbergen is een
strafbaar feit afgezien nog van de
overtreding hem onherkenbaar te maken
Wat het geld betreft (hij maakte een
minachtend gebaar) wel denkt u dat het
lonend voor ons zou zijn u te bedriegen?
F- bestaat, altijd een kans dat iemand,
die deze explosiestof en de Lynöon-Mar-
wood-torpedo heeft uitgevonden, ook
not tot verdere dingen in staat is-
TT hebt gelijk, zei ik kalm Ik zal uw
voorstel aannemen op één voorwaarde,
dat ik voor ik mijn werk begin, een week
in Londen kan doorbrengen.
Met een vloek sprong Savaroff van de
vensterbank.
Donnerwetter! riep hij uit, wie bent
u dat u voorwaarden stelt? We hebben
u maar naar de gevangenis terug te bren
gen om u te Hoen opsluiten als een hond.
In welk geval u het zonder mijn uit
vinding zult moeten stellen, merkte ik op.
Mijn beste Savaroff, onderbrak ons
McMurtrie verzoenend, het is werkelijK
niet nodig mijnheer Lyndon ie dreigen.
Ik ben ervan overtuigd dat hij de toe
stand volkomen zuiver beoordeelt.
Zich weer tot mij wendend vroeg hij:
Ik denk dat u wel een reden hebt
voor deze voorwaarde?
Wanneer u drie jaar in Dartmoor
bad doorgebracht, zoudt u waarschijnlijk
meer dan een verklaarbare reden heb
ben om er naar te verlangen een week
in Londen te zijn
Ik moet dit goed gespeeld hebben want
ik zag even een uitdrukking van ver
lichting en minachting over McMurtrie's
gezicht.
Zeker, zeker! Een paar dagen va-
cantie om even de smaak van de Vrijheid
beet te krijgen. Wel, dat schijnt mij een
heel natuurlijk verzoek. Wat denk jij,
Savaroff?
Deze stelde zich met buitengewoon on
gracieus gebrom tevreden.
Ik geloof niet dat er veel gevaar bij is-
zei ik. Wa*neer u mijn uiterlijk zo ver
slagen veranderen kunt als u beweer", is
er toch weinig kans dat iemand mij zal
herkennen. Na drie jaar van dat honden
leven daarginds, kan ik niet in een hut
in de moerassen van de Theems gaan zit
ten. zonder mij eerst een paar dagen be
hoorlijk te hebben vermaakt. Natuurlijk
zal ik voorzichtig zijn bij alles wat ik cl
Ik heb genoeg van de gevangenis gehad
om de vrijfteid naar waarde te schatten
McMurtrie knikte.
Het is wel goed, zei hij langzaam
ik heb. er geen enkel bezwaar tegen da'
u zich een paar dagen vermaakt. Mis
schien is het ook wel veiliger u zo cpoe-
dig mogelijk uit dit huis weg te brengen
Ik denk dat drie weken meer .dan vol
doende is voor ons doel hier en het z&)
ons minstens een maand kosten om u er.n
bevredigende werkplaats aan de Theems
te bouwen.
Hij zweeg een ogenblik vervolgde dan:
Wanneer u naar de stad gaat, zult u
die dagen natuurlijk moeten wonen aan
een adres, dat wij u zullen verschaffen
en u zult gereed moeten zijn, uw werk
te beginnen zodra wij u dit vragen.
Natuurlijk, zei ik, ik verlang mets
anders dan
De verdere woorden werden mij be
spaard door een plotseling geluid bui
tenshuis het geluid van een ijzeren
hek, dat dichtgeworpen werd. Een ogen
blik had ik het gevoel, dat het de politie
was.
Savaroff sprong op en keek uit het
venster. Daarna wendde hij zich tot
Mc. Murtrie en zei blijkbaar hevig ver
baasd:
Hoffman!
Ik wist in de verste verte niet, wie
die Hoffman kon zijn, maar deze naarq
deed de dokter direct opspringen. HIJ
scheen tamelijk boos op Savaroff over
diens onnodige mededeelzaamheid. Hij
sprak echter met zijn gewone kalme
zelfbeheersing.
Wij zullen u thans met rust laten-
Als ik u was, zou ik proberen nog een
poosje te slapen. Ik zal straks nog wel
even naar boven komen, om te horen of
u nog wat wilt eten.
Hij stond op en keek de kamer rond.
Is er nog iets anders, wat u zoudt
willen hebben?
Als u mij een doosje sigaretten zoudt
willen laten brengen?
- Het zal het eerste voorschot zijn
op de nieuwe explosiestof.
Hij knikte glimlachend.
Ik zal Sonja het u laten geven, ant
woordde hij.
Daarna ging hij achter Savaroff de
gang op, de deur behoedzaam achter zich
sluitend.
Alleen gelaten, leunde ik terug in de
kussens in een gemoedsstemming, die
een romanschrijver waarschijnlijk als
chaotisch zou beschrijven. Ik had iets on
gewoons verwacht van mijn onderhoud
met Mc.Murtrie, maar deze voorstellen
van hem konden moeilijk onder zo'n
zachte bewondering worden uitgedrukt,
Zij overtroffen alles, wat mijn verwach
ting betrof.
Ik had wel in boeken gelezen, dat
iemands uiterlijk zo geheel veranderd
kon worden, dat zelfs zijn beste vrienden
hem niet herkenden, maar dat zoiets
in het werkelijke leven gebeurde, was
nog nooit bij mij opgekomen. Als de dok
ter de waarheid sprak, zou er natuurlijk
geen reden zijn waarom zijn plan niet
tot succes kon voeren, hoe fantastisch
het ook mocht klinken. Een eigen hut
aan de Theems was wel de laatste plaats
waar men een ontsnapte boef uit Dart
moor zou zoeken, vooral waar hij ver-
vonport. Wat mij de grootste angst be-
dwenen was in de omstreken van De-
zorgde in dit geval was mijn schijnbaar
geluk dat ik op zulk een wonderbare
wijze er weer bovenop was gekomen.
Er komt een eind aan ons geloof in sa
menloop van omstandigheden en dit bui
tengewone geval, mij door MC'Murtrie's
vleiende uitlegging ingegeven, was een
beetje te gedwongen voor mij om het
te geloven.
Dat hij het geheim van de nieuwe
explosiestof wilde kennen liet bij mij
geen twijfel maar noch hij, noch Sava
roff maakten op mij de indruk van suc
cesvolle fabrikanten van reukloos poe
der of iets anders te zijn.
Zij schenen mij tot een veel interes
santer en minder conventioneel soort te
behoren en ik verwonderde mij er
enigszins over, hoe zulk een eigenaardig
stel, als zij en Sonja waren in zo'n
slecht gebouwd en verlaten buitenhui!
in een uithoek van South Devon kwa
men,
Evenwel was mij dit tobben nutteloos,
want zover het mij aanging was het
pijnlijk, duidelijk, dat er geen keus be
stond. Als ik hun aanbod afwees be
hoefden zij mij alleen maar uit te leve
ren om binnen een paar uur weer terug
te zijn in mijn cel de boeien geslagen,
gegeeseld en zes maanden honger lijden
in het vooruitzicht.
Alles was beter dan dat zelfs het
meest roekeloze waagstuk. Inderdaad
ben ik er niet geheel zeker van, dat net
geheimzinnige, wat Mo-Murtrie's aan
bod omgaf mij niet toelachte. Mijn leven
was de laatste drie jaar zo glad voorbij
gegleden, dat een vooruitzicht op een
klein evenement mij helemaal niet on
aangenaam was.
Tenslotte had ik mijn achtdaags uit
stapje naar Londen in het vooruitzicht
en alleen de gedachte daaraan was al
voldoende om het te accepteren
De werkelijke betekenis van „uit
stapje is zuiver een kwestie van opvat
ting en ik voelde evenveel voor de mij
ne als voor de zijne.
HOOFDSTUK VI.
Een vreemd gezicht.
Mc-Murtrie had mij de indruk nage
laten dat hii de volgende dag reeds zijn
werk aan mijn gezcht beginnen zou
maar deze indruk bleek on just. Zowel
parafinewas als het toestel voor de
X-stralen moesten uit Londen worden
gehaald en volgens Sonja had haar va
der de volgende morgen vroeg het huis
verlaten om deze dingen te halen. Zij
vertelde mij dit toen zij mij mijn ontbijt
bracht, juist nadat ik de auto had ho
ren vertrekken.
Ik denk dat ik beter zou doen door
op te staan, zei ik. Ik kan toch niet in
bed blijven om me door u te laten bedie
nen.
Dat zal toch moeten antwoordde
zij kort. tenzij u liever hebt, dat ik juf
frouw Weston zend.
Wie is juffrouw Weston
Sonja zette he tbiad op mijn bed.
Onze huishoudster antwoordde zij.
Zij is doofstom
Er kunnen ergere dingen in een
huishoudster zijn merkte ik op. Ik ging
zitten, trok mijn ontbijt naar mij toe en
zei:
Natuurlijk heb ik liever dat u mij
bedient. Ik dacht alleen aan al de moei
te, die ik u geef.
Veel moeite is het niet, antwoordde
zij en na een ogenblik voegde ze er met
e enzsgiensni-ijK
enigszins zonderlinge uitdrukking aan
toe:
Overigens zou ik het niet erg vin
den al was het dat wel.
Maar ik voel mij uitstekend vanmor
gen, hield ik aan. Ik kan evengoed op
staan wanneer u wvader ml) wat kle
ren lenen wil! Ik denk niet, dat ik mij ln
die van Mac Murtrie wringen kan.
Zij schudde haar hoofd.
De dokter zegt, dat u blijven moet
waar u bent. Hij komt straks naar u
kijken.
Na een korte aarzeling ging zij voort:
Een van de gevangenbewaarders
kwam hier gisteren bellen, om ons te
waarschuwen, da tu waarschijnlijk in de
buurt verborgen was.
Dat was vriendelijk, al was het een
beetje laat. Had men de fiets gevonden?
Neen, antwoordde zij, en dat zullen
zij wel niet doen ook. Mijn vader is haar
op gaan zoeken die avond, dat u hier
kwam. We hebben haar in de achtertuin
begraven.
Opnieuw zwegen wij even. Zij zette zich
op het voeteneinde van mijn bed en zei:
Dat meisje Joyce Aylmer houdt
u van haar?
De vraag kwam zo onverwachts, dat ik
er volkomen door overrompeld werd. Mid
den in de beweging, waarmee ik een
stukje spek naar mijn mond bracht, h'.elu
ik op en legde het op mijn bord terug.
Och, Joyce is nog een kind, antwoord
de ik Tenminste toen ik in de gevangenis
moest. Wij hielden eigenlijk allemaal even
veel van haar. Haar vader was een van
de kunstschilders van Chelsea en toen hij
stierf, beschouwden wij haar ongeveer als
aan ons toevertrouwd Zij kwam en ging
in de verschillende ateliers precies naar
het haar aanstond. Daarom waren wij ook
zo vreselijk kwaad op die Marks, dat hij
haar zo onbehoorlijk mishandeld had.
Maar nu is zij geen kind meer, merkte
Sonja kalm op. Volgens de krant moet zij
nu negentien zijn.
Ja, ik denk ook wel, dat de mensen
doorgaan ouder te worden, zelfs al zit ik
in de gevangenis.
En zij houdt van u. Zij moet van u
houden. Denkt u, dat er een vrouw is, die
niet van een man zou houden, die voor
haar gedaan heeft, wat u deedt?
O, ik denk, dat zij mij al lang glaó
vergeten is, zei ik met plotselinge bitter
heid. Mensen in de gevangenis kunnen
moeilijk verwachten, dat iemand aan hen
zal blijven denken, behalve de politie.
Die woorden kwamen ondoordacht en
terwijl ze nog op mijn lippen lagen, rees
het gezicht van Joyce met die eerlijke,
blauwe ogen voor mij op. Ik herinner mij
het doodsbedroefde briefje, dat zij mij na
het vonnis gezonden had en ook haar
andere brief, die ik in Dartmoor ontvan
gen had, een bijna jammerlijke brief in
de moedige poging, hoop en belangstelling
in mijn hart levendig te houden.
Sonja leunde wat voorover, haar handen
gevouwen in haar schoot.
Ik dacht, zei ze langzaam, ik dacht,
dat u misschien naar Londen wilde om
haar op te zoeken.
Ik schudde mijn hoofd.
Zo zelfzuchtig ben ik niet. Ik heb al
moeiiijkheden genoeg over haar gebracht.
Dan is het om uw neef. dat u erheen
wilt, zei ze zacht, de man die u in de
gevangenis heeft gebracht.
Een ogenblik bleef ik zwijgen. Het was
mij plotseling ingevallen, dat Sonja mij
misschien al deze vragen stelde op bevel
van Mc. Murtrie of haar vader. Zij zag
mijn aarzeling en giste er de reden van.
U hoeft niet bang te zijn, dat ik zei
overbrieven, wet Ik van u hoor, zei ze,
haast minachtend. De dokter en mijn va
der zijn wel in staat voor zichzelf te han
delen. Zij gebruiken mij niet als hun
spion.
Er was een klank van oprechte afkeer
in haar stem, toen zij hun namen noemde;
dat gaf men het vertrouwen, dat zij de
waarheid sprak, en Ik antwoordde eerlijk:
Ik heb er inderdaad over nagedacht.
George eens te gaan opzoeken om te zien
wat hij in mijn afwezigheid heeft uitge-
voerd. Maar behalve dit ben ik van plan.
eerlijk met Mc.Murtrie tc handelen. Het
lijkt me trouwens, dat dat mijn enige
kans is.
Het is uw enige kans, zei ze. Maar
mogelijk een betere dan u verwacht.
Met deze bemoedigende, ofschoon min
of meer duistere opmerking ging zij heen
en liet mij aan mijn eigen gedachten over.
Een uur later kwam McMurtie. Voor
komend en hoffelijk als altijd, klopte hij
op de deur voor hij binnentrad en wenste
mij vriendelijk goede morgen.
Ik heb weer een Daily Mail voor u
meegebracht.... die van gisteravond, ze;
hij, terwijl hij het blad op tafel wierp.
Het vervolg van uw avonturen staat er in.
Hij keek mij aan met die eigenaardige
glimlach en vervolgde:
Hoe Is het nu met de stijfheid en
met de keelpijn?
Verdwenenallebei!Behalve
gebrek aan kleren, heb ik geen enkel
excuus, om nog langer in bed te blijven.
Hij knikte en ging in het raamkozijn
zitten.
Daar is wel iets op te vinden. Mijn
vriend Savaroff zou u zeker met het
grootste genoegen wat van zijn kleren af
staan. U schijnt vrijwel even groot te zijn.
En ik zou ze met het grootste genoe
gen aannemen, zei ik. Zelfs het genot,
weer eens in een werkelijk bed te liggen,
wordt na enkele dagen vermoeiend.
Ik vrees, dat u niet veel vrijheid zult
kunnen verwachten, zolang u onze gas:,
bent, zei hij, achteroverleunend tegen het
venster, zelfs des' nachts. Ik denk, dat
Sonja u wel van de waarschuwing van
gisteravond heeft verteld.
Jaik had graag bij dat onder
houd tegenwoordig willen zijn.
Het was hoogst interessant. Te oor
delen naar hetgeen de man vertelde, heeft
men zelden gevangenen erger gemist dan
u. Het schijnt, dat meer dan 70 man
hier in de buurt naar u zoeken.
Ik veroorzaak toch eigenlijk heel wat
moeite.
Och.... aan ons in elk geval met.
Het spijt me alleen, dat we uw verblijf
hier niet wat aangenamer kunnen maken.
Hij opende zijn koker en nam een si-
garette.
Over het algemeen zal de tijd u
echter niet zo heel lang vallen. In de
eerste plaats hebben we de verandering
in uw uiterlijk aan te brengen, ik hoop
daarmee overmorgen te beginnen, en dan
heb ik een lijst nodig mfet de opgave van
alles, wat u voor uw proefnemingen no
dig hebt. Het zou misschien het beste zijn,
als u een tekening van de werkplaats in
kwestie kon maken, geheel zoals u die
ingericht wenst te hebben. U zou daarmea
dadelijk kunnen beginnen?
Zeker! Ik zal blij zijn wat t« daan
te hebben.
En ik denk niet, dat u het ons kwa
lijk zult nemen, dat wij niet alles even
weelderig kunnen inrichten. Wij moeten
een zo eenzaam mogelijke plaats Vinden
en dat zal waarschijnlijk meebrengen, aai
u hoofdzakelijk van geconserveerd eten
zult moeten gebruik maken. Ovei het:al-
gemeen zult u zich wat moeten schikken.
Daar geef ik weinig om, antwoordde
ik. Na Princetown zal het mij niet moei
lijk vallen, mij te schikken.
Wanneer u mij maar alles verschaffer,
kunt voor mijn werk, dan zal ik het
u over de rest niet lastig maken.
Hf) knikte voldaan.
Tussen twee haak les, zei hij, ik
denk, dat u, voor u in de gevange
nis kwam, geen snor of baard gedra
gen hebt?
Alleen bfj een amateur-toneel
voorstellingen toen viel de snor nog
af.
Dat alleen al zal oen grote ver
andering in uw uiterljlk teweegbren
gen. Ik ben benieuwd hoelang het zal
duren eer uw baard lang genoeg is
Ik streek met mijn hand over mijn
gezicht, dat reeds met een dichte
stoppelbaard van een halve centime
ter bedekt was en zei:
Als het zo voort gaat, nog &en
week, denk ik.
McMurtrie glimlachte.
Een week plus veertien dagen zal
er dichter bij zijn, zej jjU terwijl hij
opstond. Dat zal juist met onze plan
nen overeenstemmen. In drie weken
zullen' wü er wel in geslaagd zijn, u te
verschaffen wat u nodig hebt en de
eerste opwinding over uw ontsnapping
is dan ook voorbij. De Daily Mail zal
dan wel genoeg van u hebben, ai zul
dat dan ook niet het geval z'ln met de
politie.
Hij zweeg en tikte de as van zijn
cigarette af.
Natuurlijk zult u in Londen uiterst
voorzichtig moeten zijn. Ik zal u zo
veranderen, dat het iedereen onmoge
lijk zal zijn u te herkennen. Maar u
loopt altijd het. gevaar, dat iemand uw
stem zal herkennen.
Ook die is tot op zekere hoogle
te veranderen, zei ik. Overigens is het
niet waarschijnlijk, dat ik iemand zal
ontmoeten, die mij goed kent. Ik wens
alleen mij twee of drie avonden goed
te vermaken en het West End is grcot
genoeg, wat dat. betreft.
Na een ogenblik voegde ik er on
verschillig aan toe:
Maar wanneer u WerkelijK meent,
dat het gevaar te groot Is, dan zou ik
mijn plannen kunnen opgeven.
Het was brutaal gezegd, maar het
behaalde het succes, dat ik er "an
verwachtte. Alle twijfel, die misschien
bij McMurtrie had bestaan, was nu
blijkbaar verdwenen.
Ik denk. dat u des 'e beter zult
werken na een kleine vacantia. En ik ben
er van overtuigd, dat u verstandig ge
noeg bent, elke' moeilijkheid te ver
ruilden.
Hij ging naar de deur, waar hij nog
even bleef staan.
Ik zal u de kleren en wat papier
en inkt laten brengen.
