Loudens kerk oudste katholieke gerestaureerd De uit Nederland weggevoerde Duitse effecten HET „ROMMEL-T" IN DE BONDSSTAAT v DE BORDJES TEN DERDEN MALE VERHANGEN Veerboot op de Donau sloeg om Een halve eeuw Ned. scheepvaart in het Verre Oosten syftóias?1.» De zwarte Prins knielde in de kerk van St. Et he ld re da Duizend pond voor h plaatsje i 11114 v'l; f- „Woestijnvos" en Hit! er-mythe Militair eerbetoon op Prinsjesdag Congres over politieke wetenschappen Koningin bezoekt Limburgse boerinnen Ongeveer 90 mensen in diepte verdwenen Uraniumproduclie in Zuid-Afrika Jubileum Kon. Java-China-Paketvaart Lijnen WOENSDAG 10 SEPTEMBER 1952 - De veerkracht van de Kerk Residentie voor Ely's bisschop WAAROM HEEFT REGERING AANSPRAKEN EN RECHTEN PRIJSGEGEVEN? BONN: Teken van continuïteit De „Dief' Tivistspel tussen „pachter" en gemeente SISALPRODUCTIE NGOMBEZ1 „N00D"-DR1EMANSCHAP IN LIBANON Verschillende mijnen gaan slikresidu verwerken DUITSLANDS ECONOMISCHE POSITIE GROTE VRAAG NAAR INDUSTRIEDIAMANT HERVATTING TARWE- VERKOPEN AAN INDONESIA gedtendrelr4°°tn °nt d" Suiker en koelies Samenwerking met K.P.M. KAASMARKT TE WOERDEN VEREENIGDE NEDERLANDSCHE RUBBER FABRIEKEN lnixxroliiL' vmi frnrl a GEHEEL verscholen tussen fle barokke huizen van het tegen woordige Ely Place, niet ver van de bekende oude Tudor-gevels in High Holborn, ligt de kerk van St. Etlieldreda, de enige katholieke kerk in Londen, die in de vroege Middeleeu wen is gebouwd en in katholieke handen is. Hit tijdens een lucht bombardement bescha digde heiligdom, is nu weer geheel hersteld en onlangs plechtig her opend niet een pontifi cale H. Mis, met assis tentie op de troon van Kardinaal Griffin, aarts bisschop van Westmin ster. Mgr Knox, de grote bijbel-vertaler en histo ricus hield bij deze gelegenheid de feest predikatie. huwelijk zou treden met Koning Ed ward III. Twintig jaar later verbleef de Zwarte Prins in Ëly Place en knielde op deze historische grond tijdens het H. Misoffer. In Ely Place vond Jan van Gent een veilig onderdak, toen hfj moest vluch ten voor Wat Tyler en zijn rebellen. Hier verbleef hij tot zijn dood in 1399, die altijd in de herinnering zal voort leven door het loflied op Engeland, dat Shakespeare de stervende hertog in de mond heeft gelegd: Deez' koningskroon, dit scepter- [dragend eiland Dit land van macht en waardig- [heid, Mars zetel Dit ander Eden, tweede paradijs. Dit bolwerk, door natuur zichzelf [gebouwd, Waar iedere krijg en zijn verderf [op afstuit „Nog altijd is Engeland dit scepter dragend eiland, terwijl zo vele konings tronen zijn gevallen". Zo spralv mgr K - nald Knox tijdens zijn feest-predikatie by de heropening van de gerestam-eerde kerk. „Maar Engeland", zo vervolgde hy. kSrniet™ge7 eeA"bolwerk onaangetast door de moderne oorlog Toen Londen wankelde onder de Duitse bommen, door- V iriv Place, d-t ook tevoren ont- was aan de grote brand van Lon den in löfiö, de grote aanval, maar kon niet aan beschadiging ontkomen. Laten wij het als een gelukkig voorteken be schouwen, kenmerkend voor de eeuwige veerkracht en opstanding van de Katho lieke Kerk door alle eeuwen heen, dat St Etlieldreda vandaag op haar 700ste geboortedag wederom geopend wordt voor de openbare eredienst". Reeds eerder in haar lange geschiede nis was de kerk van St Etheldreda geslo ten geworden, toen in 1559 de kerk door de kroon geconfisceerd en aan protes tante gunstelingen werd gegeven. Gedu rende een periode van bijna 300 jaar werd de katholieke traditie onderbroken, met uitzondering van een viertal jaren tussen 1620 en 1624, toen Ely Place de residentie was van de Spaanse Ambas sadeur bfj het Engelse Hof, Gondomar, die ook verschillende katholieken, die niet tot de staf van de ambassade be hoorden, in de kerk toeliet. In de Howell Letters lezen wij hoe Gravin Gondomar 's morgens vroeg met haar meiden de kerk aanveegde en alles gereedmaakte voor het H. Offer. Tijdens het korte verblijf van de Spaanse am bassadeur in Ely Place werd in de kerk van St Etheldreda het stoffelijk over schot begraven van 18 van de honderd slachtoffers, die om het leven kwamen ,de „blitz" van de afgelopen corlog, (j;e grote gaten sloeg inde y van Londen, werd een van de 700 jaar oude kastanjehouten dak-balken in de hoven-kerk van St Etheldreda door een bom getroffen. De prachtige hoge ramen lagen in scherven, en een geaee e Va" het metselwerk aan de Oost- y stortte ineen. De stemmige Romaans beneden-kerk was gelukkig onbeschad K gebleven en ononderbroken zijn kers van de City tussen of na deL "rvpte Uren de uitgesleten treden naa afgedaald foor een kort heilige plaats waar ook nuu ook dé ongelovige toerist zijn stap in houdt getroffen door de rust en ingeto genheid van d» heiligdom, welke slechts broken wordt door het knepperen van de kaarsen, die grillige schaduw-beelden tekenen op de ronde bogen van het Ro maanse gewelf. De dikte der muren en doopvont leiden tot de veronderstelling dat hier ook een vroeg-Saksische kerk heeft gestaan. Ely Place was oorspronkelijk de Lon- clense residentie van de bisschop van Ely. J er ere van de heilige koningin van Northumbria en abdis, St Ethel dreda, die op de plaats van de huidige j i nnAcnse St. Etheldreda-kerk. 1 rappen van de. Lona( kathedraal in Ely een Benediktjjnen- klooster stichtte, werd in 1250 bij de bisschoppelijke residentie in Londen een kerk gebouwd door bisschop William de Luda, wiens sterfdag nog ieder jaar in de kerk van St Etheldreda met een Requiem-mis wordt herdacht In deze Londense residentie van de Philippa van f3e2n/f™°P Kerstmis van 'het jaa 1327 de H.H. Geheimen tijdens haar doorreis naar York waar zij in het Het Tweede Kamerlid Mejuffrouw Tendeloo (P.v.d.A.) heeft aan de minister van buitenlandse zaken schriftelijk de volgende vragen gesteld: 1. Kan de regering mededelen, of de overeenkomst, die de Nederlandse rege ring op 19 Mei 1952 met de Duitse rege ring heeft gesloten, gepubliceerd in Trac- bjj de Nederlandse regering heeft afge zien van alle aanspraken op teruggave van uit Nederland tijdens de bezetting door Duitsland weggevoerde, in rijksmar ken luidende, Duitse effecten behou dens betaling van een tegenwaarde ad 45 millioen DM en een aanspraak op be taling van 70 millioen DM, waaromtrent de betaling nog nader zal worden gere geld verband houdt met de overeen komst, die de Ned. regering op 20 Juni 1952 met de Duitse regering heeft ge sloten, waarbij de Ned. regering heeft tatenblad jaargang 1952, no. 77, en waar-i afgezien van haar, uit de Nederlandse 1 wetgeving voortspruitende rechten met (Van onze correspondent) BONN. Dinsdag HET rommelt nu weer geducht in de Bondsrepubliek. De bio scoop geeft 't trouwe volk }v?er de 'kans de goede oude mili- ®'re marsen over zich heen te laten en dat met het nog altijd wat onwennige bijgevoel, dat 't niet mng meer zal duren, of het zal allemaal weer echt zijn. Dat alles dankt men Rommel, sedert lang overigens tezamen met als oor logsmisdadiger gevonniste collegae symbool van (Duitse) heldhaf- i^gneid en (Duitse) soldateneer. 20th Century Fox Film is met de gewijzigde tijden meegegaan en ••Rommel, de woestijnvos" nu den Argfzet, ,aan de keukenmei- veféranln i°r lfrken en oorlogs- hfoHde cilnrA dlsnel in een vir- bevolken. herrezen -Kino's" De directies va ren er wel bij. Geen voormalig soldaat, of hij wil graag nog wat mee slurpen van de weer opge warmde glorie, die in Duitsland om de Woestijnvos gekweekt is. Dit zijn andere tijden dan die van -nnit- de re-education, waarin de Duit se oorlog van de vunzige onderkant werd belicht, instede van op me zwaarden en loof behangen hel denborsten. Nog maar een paar jaren geleden schrobden de bull dozers de stinkende lijkenbergen ^concentratiekampen van he- zelfde witte doek, waar een Engel se artiest nu een Duits heldeng - zicht veinst en met de ™agis Y?® rnaarschalkstaf jongleert. Maar dat }s misschien maar een kleine bij komstigheid. De films van Bergen-Belsen en Buchenwald zijn „sowieso reeas tang begraven onder de stapels der nieuwe verdragen. Moord en plun dering zijn niet langer de treurige symbolen van een voorbij gegaan tijdsbestek, maar om in de ler- men van 'de „Deutsche Soldaten- zeitung" te blijven plichtsver vulling, gehoorzaamheid, discipline, trouw, kameraadschap en dapper heid zijn de altijd gelijk blijvende elementaire eigenschappen, die de roem van het Duitse soldatendom hebben gevestigd. „Ook de mythos van de Duitse soldaat moet, op de debetzijde van de westelijke ver dediging worden geschreven", zo meent deze van het ijzeren kruis voorziene bloem van de nieuwe Duitse journalistiek. Nu, de vetera nen van Hitlers schalen kunnen tevreden zijn: van mythos en elementaire éigenschappen heeft de in Hollywood ten bate der kas van Eox geschoren Duitse woestijnheid Senoeg in zich. In zoverre een goed stuk re-education anno 1952. Wie verondersteld zou hebben. ?at Desmond Youngs Rommel-epos onder het oude soldatenvolk onverdeelde geestdrift zou wekken. NietsChvanS ^"ir^Hollywood blijft men graag een beetje aan de met °f a^te I31} de diepte der Duit- ai? heeft men er niet gepeild. Alles wat soldaat is ge weest en het nu weer hoopL te wor den heeft zich hier nu boos ge maakt over de bekaaide manier waarop.... Hitier er tuiende coulissen der Fox-stad af gekomen is. Wat is er gebeurd? De keuken meiden hebben gegiecheld, toen Adolf als een gebogen oud manne tje en met het trieste gezicht, waar mee hij in karpetten placht te bij ten, ten tonele verscheen De Deutsche Soldatenzeitung" en de ruiker van nationalisme, die de liberale partij ons wekelijks onder de naam „Die deutsche Zukunft aanbiedt, hebben bruine tranen gehuild van opwinding over zoveel oneer aan de voormalige chef aan gedaan. Men doet het hele Duitse volk oneer aan door de persoon, die het jarenlang gevolgd heeft, als een hysterische nar voor Ie stellen, zo leest men nu. Aan de Duitsers is de wijze van spot van Chaplins dictator blijkbaar niet besteed ge weest. Liever dan verstandig te er kennen, dat zij zich op tragische wijze bij de neus hebben laten ne- het nn "!6!? door iemand cholerische Weln i .Xan een ner en met de wl6 k°fRehuiskel- kronkels, die Lersen~ schouwingen, die^MSjen wel moeten worden opgevat als het H°mermytheegln Van een nieuw* „Hier was een werkelijkheid een suggestieve, demonische, verwoes tende kracht, van historische afme ting verzameld in een mens, die, wij tijdgenoten, en tenminste, wij Duitsers, niet in een karikatuur willen ontmoeten. Dat is onver draaglijk". zo heet het in het luid ruchtigste blad van een der rege ringspartijen. Keitel en andere onvervalste uazi-°eneraals zijn er volgens de critici ook al te slecht af gekomen. Tjp verzetslieden van 20 Juli 1944, wier aandenken in Duitsland even kunstmatig als weinig succesvol Apnflegt" wordt, komen er volgens li» critici slecht af, wanneer zij zelfs tegenover zulke tegenstanders ?pen succes hebben kunnen beha- fenDatzelfde geldt natuurlijk voor nel beetgenomen volk. dat zich ?e wei een bee.ie beschaamd voelt dat het zich op leven en dood heeft verkocht aan een man die er achteraf als een circusdirecteur uit blOverfgensnde soldaten klagen er hier over dat de Hollywoodse woestijnvos meer w^oet T1 P° kf* c;pmon7WPPÏ,dGI<ii d&H flGi IlGtG woSzaltf DeJ. samenzwering tegen Hitier blijft hier een om itre- den daad. waarover meng. brede mantel van soldatentrouw spreidt. Wie daarentegen had nier graag wat meer gehad a&n hernme- yng aan de zegenrijke opmarsen door de woestijn van Libye. betrekking tot de zich in Nederland be vindende Duitse, in rijksmarken luiden de effecten van Duitse eigenaren (Trac- tatenblad, jaargang 1952, no 93)? 2. Kan de regering mededelen welke overwegingen aan deze transactie of transacties ten grondslag hebben gelegen gezien het feit, dat de in laatstgenoemde overeenkomst bedoelde effecten krach tens de overeenkomst van Parijs van November 1945 het belangrijkste onder pand vormden tot verhaal van de door Duitsland in Nederland tijdens de bezet ting aangerichte schade? 3. Hoe groot is het bedrag der krach tens de overeenkomst van 20 Juni 1952 vrijgegeven effecten en welke waarbor gen heeft de Nederlandse regering, dat deze niet meer het voorwerp zijn of kun nen zijn van aanspraken tot rechtsher stel door beroofde Nederlanders? 4. Bestonden er nog andere aanspra ken tot restitutie van uit Nederland door Duitsland tijdens de bezetting geroofde effecten behalve de aanspraken ad res pectievelijk 45 en 70 millioem genoemd in de overeenkomst van 19 Mei 1952, die de Nederlandse regering thans heeft op gegeven, en, zo ja, tot welke bedragen? bij de z.g. „Doleful Evensong" van 1623, toen een bovenzaaltje in het huis van de Franse ambassadeur instortte waar de katholieken in het geheim waren bijeen gekomen om een preek te beluisteren van Father Drury S.J. Wanneer wij nu in de crypte een ogenblik stilstaan bij de tegel achterin links, die ons dit droevig gebeu ren in herinnering brengt, dan gedenken wij eerbiedig deze eenvoudige Londena- ren, dapper en trouw in hun geloof mr Prierson, zijn vrouw en twee zonen uit Shoe Lane; John Percy, een knecht; Clarentia, een dienstbode; mr Knuckle, 'een schilder, en tien anderen, die hier met Father Drury begraven liggen. Dat de katholieke Londenaren vandaag weer in dit historisch heiligdom ter kerke kunnen gaan danken zij aan de scherpe visie van Father Lockhart, de eerste van de bekeerlingen der Oxford-beweging, over wien Newman sprak in die ontroe rende preek in de Universiteltskerk van Oxford, getiteld: „Het uiteengaan van vrienden". Deze Anglikaanse bekeerling begreep dat het bezit van St Etheldreda de katholieken een sprekend stenen ge tuigenis in handen zou geven van de continuïteit der katholieke kerk in En geland, waar de talrijke prachtige mid deleeuwse protestantse kathedralen schij nen te getuigen van de eenheid van de Anglikaanse kerk met de kerk, die de eerste geloofsverkondigers uit Rome op Engelse bodem stichtten. loen de kerk van St Etheldreda na bijna 300 jaar in protestantse handen te zijn geweest in 1874 te koop werd aan geboden, was het Father Lockhart zelf intussen overste geworden van de Paters Rosminianen die dit kostbare heiligdom in Maart van dat jaar voor de katholieken wist terug te kopen. Na de nodige restauratie werd de kerk in 1876 weer opengesteld met een pontificale Hoogmis, gecelebreerd door Kardinaal Manning. Vanaf dat ogenblik is St Ethel dreda, evenals het Bagijnhof en de „Pa pegaai" in Amsterdam, een geestelijke oase geworden voor allen, die even het geroezemoes en de drukte van de City willen ontvluchten. In zijn autobiographie „I Believed" vertelt de bekeerde communist, Douglas Hyde, hoe hij weken achtereen van het redactie-bureau van de Daily Worker naar St Etheldreda ging om daar in die rust en stilte van de crypte te wachten op God's genade, de genade om de knie te kunnen buigen en te bidden en hoe hij op een morgen in diezelfde kerk door God's genade werd getroffen. Deze indrukwekkende geschiedenis van God's genadewerking is niet zonder een komische noot. In diezellde tijd dat Dou glas Hyde iedere dag °P de achterste bank in de kerk van SI Etheldreda wachtte op God's genade, werden de of ferblokken in de kerk geregeld gefor ceerd en de broeder-koster koesterde ern stige verdenking tegen deze trouwe kerk bezoeker, die nooit knielde. Na enige tfjd echter werd de echte dief gesnapt en spoedig hoorde de broeder, wie de eerste verdachte geweest was die hy van achter beelden en door biechtstoel-gordijntjes bespied had. ,,En inplaats van de offerblokken te lichten", zo vertelt mij de broeder, „heeft Douglas Hyde deze gevuld. Door te schrijven over dit pronkjuweel der go- thiek", heeft hij de aandacht van heel de wereld op onze kerk gericht, zodat wij nu ook vele buitenlandse katholieke be zoekers naar onze kerk zien komen en giften hebben ontvangen". Het geld is goed besteed geworden; de restauratie had niet beter kunnen verricht, worden. De eerste vraag, die iedere katholieke Londenaar tot je richt, wanneer je hem in de city tegenkomt, is: „Hob je St Etlieldreda al gezien? Voortreffelijk werk!" ■Drs Th. ZWARTKRUIS, pr. Drie dagen achter elkaar hebben de inwoners van Baarlo nu het interessante spel kunnen volgen van het weghalen en weer terug plaatsen van de afrastering om het omstreden bouwterrein, dat de gemeente en baron De Weichs de Wenne elkaar betwisten. Nadat, zoals wij be richtten, de gemeente Zaterdagmorgen een proces-verbaal had opgelopen, omdat zij de negen bordjes met „Verboden toe gang" had weggehaald en de afrastering had afgebroken, die de baron 's avonds tevoren had laten aanleggen, zijn de gemeentewerklieden er Maandagmorgen weer op uitgestuurd om de inmiddels weer opgerichte afrastering en opnieuw geplaatste bordjes ten tweede male lieer te lialen. Het kwam niet tot tweede bekeu ring want ditmaal zorgden de mannen van'de gemeente ervoor, dat afraste ring en bordjes niet beschadigd werden. Maandag is, zoals wij reeds meldden, In verband met de plechtige opening van de zitting der Staten-Generaal door H M de Koningin op Dinsdag 16 Sep- temiber a-s„ heeft de gouverneur der Residentie, generaal-majoor ir M. Tans, ten aanzien van het militaire eerbetoon het volgende bepaald: Het ere-escorte zal bestaan uit een detachement Koninklijke Marechaussee, de Koninklijke Militaire Kapel met da Grenadiersdrumband, een compagnie Jasers van het Garderegiment Grenadiers en Jagers met vaandelwacht en een ere- escorté van de Rijkspolitie te Paard. Voor het palels Noordeinde zullen honderd man van het Regiment Infan terie Johan Willem Friso de erewacht betrekken. Hierbij zijn tevens ingedeeld het vaandel met vaandelwacht en het muziekkorps van ditzelfde Regiment. Aan de Ridderzaal wordt de erewacht geleverd door het Korps Mariniers ter sterkte van zeventig man. Hierbij zijn ingedeeld het vaandel met vaandelwacht van genoemd Korps en de Marinierskapel der Koninklijke Marine. De volgende troepen zijn bestemd voor de afzetting langs de door de Koninklijke stoet te volgen weg: honderd man van de Koninklijke Marine (matrozen), hon derd man van het Bewakingskorps Ko ninklijke Landmacht, tweehonderd man van het Regiment Infanterie Limburgse Jagers, driehonderd man van het Regi ment Zware Luchtdoelartillerie „Rhe- nen" tweehonderd man Luchtvaarttroe pen en een detachement van gelijke sterkte van het wapen der Koninklijke Marechaussée. Op het Binnenhof treft men nog een ere-afzetting van het Garde regiment Fuseliers „Prinses Irene" ter sterkte van honderd man aan. Behalve de reeds genoemde muziek korpsen laat het muziekkorps van het Regiment Infanterie Limburgse Jagers zich bij het paleis Kneuterdijk horen, bevindt de Luchtmachtkapel zich op de hoek van de Korte Vijverberg en Lange Vijverberg en staan de drumband van de Koninklijke Marechaussée en de drum band van het Regiment Zware Lucht doelartillerie „Rhenen" resp- op het Plein en in de bocht van het Lange Voorhout opgesteld. De minuutschoten worden afgevuurd door een batterij artillerie, bestaande uit zes stukken. Deze batterij staat opgesteld op het Malieveld. de bouw van de school op het betwiste terrein zelfs hei-vat, daar de vertegen woordigers van beide partijen blijkbaar een wapenstilstand hadden gesloten. Maandagavond stonden de bordjes en de afrastering er echter weer, met als ge volg, dat de volgende morgen prompt de gemeentewerklieden op het strijdtoneel verschenen, omde zaak voor de derde maal neer te 'halen. Zij kwamen ditmaal versterkt met de chef-monteur der ge meente, omdat een grappenmaker een bordje met „Pas op, schrikdraad!" aan de afrastering had gehangen. De chef monteur had echter zijn klemiizers en andere gereedschappen niet nodig, want de draad stond niet onder stroom en het bordje was inmiddels reeds door de politie verwijderd. Dinsdagavond heeft de tegenpartij de afrastering weer in orde gebracht en de bordjes weer netjes neergezet. Het spel kan doorgaan. Vandaag dient de kwestie te Roer mond in kort geding. In paleis Noordeinde te Den Haag In de Rolzaal op het Binnenhof open de prof. dr Kranenburg Maandag het tweede congres van de Internationale Vereniging voor Politieke Wetenschap pen (Association internationale de science politique). Het congres wordt gehouden in het voormalige Koninklijke Paleis aan het Noordeinde. De internationale vereni ging voor politieke wetenschappen is daar de eerste gaste van de Stichting voor Internationale Samenwerking dei- Nederlandse Universiteiten. Aan dit congres wordt door een tweehonderd tal personen uit dertig verschillende landen deelgenomen. De plechtige openingsbijeenkomst werd door vele autoriteiten bijgewoond. Aanwezig waren jhr mr F. Beelaerts van Blokland, vice-president van de Raad van State, mr J. Jonkman, voor zitter van de Eerste Kamer, mr F. Schokking, burgemeester van Den Haag, dr A. Loudon, secretaris-generaal van het Permanente Hof van Arbitrage en mr J. van Schaik, minister van Staat. Ook van de zijde van liet Corps Diplo matique werd voor de opening van dit congres grote belangstetling betoond. Prof. Kranenburg ging in zijn openingswoord uitvoerig :n op de be tekenis van de politieke wetenschappen en de aanrakingspunten met bijvoor beeld de economie, de psychologie, de sociologie en de geschiedenis. Het on derzoek en de studie op het gebied der politieke wetenschappen achtte hii voor de toekomst van zeer groot belang. Op dit tweede congres worden de vier vol gende onderwerpen behandeld: „De in vloeden van ideologieën op politieke veranderingen", „Plaatseliji: zelfbestuur als fundament der democratie", De rol van de vrouw in de politiek" en „Het onderwijs in de politieke wetenschap pen". Volgende week Donderdag zal H.M. Koningin Juliana een bezoek brengen aan Limburg. Haar komst geldt vooral de Limburgse Boerinnenbond, die op die dag in het Harmonie-theater te Roer mond zijn jaarlijkse studiedag houdt. Hare Majesteit zal een gedeelte van deze De militairen van het Garderegiment j studiedag bijwonen en met de deelneem Grenadiers en Jagers, het Garderegiment Fuselier „Prinses Irene" en de Konink lijke Militaire Kapel zullen in de cere moniële tenue gekleed zijn. De veerboot „Misj", welke een uur-I gegaan en hadden een plaats gezocht in De directie van de N.V. Cultuur Mij „Ngombezi deelt mede, dat de sisal- productie van de onder haar controle staande ondernemingen heeft bedragen g£!ju,le f n?iaand Augustus 1952: 230 ton, teBcn 226 ton in Juli. De pro ductie in de maanden Jan./Aug is hier door gestegen tot 1595 ton tegen 1251 ton in dezeltde periode van 1951. dienst over de Donau onderhield tussen Belgrado en de voorstad Zemun, is, tijdens noodweer, op een punt waar Donau en Sau samenvloeien omgeslagen. Ongeveer negentig van de naar schatting honderd twintig opvarenden zqn met het gekap seisde scheepje in de diepte verdwenen. Slechts een dertigtal personen, die zich aan dek bevonden onder wie de be manning, met de kapitein Nobilo kon den door overboord te springen en naar de oever te zwemmen het vege lijf redden. Later zijn nog acht van hen in het ziekenhuis overleden. De ramp werd veroorzaakt door een storm, welke over de Donau woedde. Wegens herstelwerkzaamheden aan, één der bruggen over de rivier was het aan tal passagiers bijzonder groot. De kapitein die overbelasting vreesde, was reeds eer der dan zijn tijdschema toestond, afgeva ren. om niet meer passagiers mee te be hoeven nemen. Door de slagregen en de hagelbuien waren de meeste opvarenden van dek sters de lunch gebruiken. Tevoren zal de Koningin de Landbouwhuishoudschool te Posterho't bezoeken en na de lunch reist zij naar Vonray, waar zij een eindles zal bijwonen van de emigratiecursus van de L.L.T.B. de beperkte ruimte aan de lijzijde bene dendeks. Men vreest, dat daardoor het schip uit zijn balans is geraakt en niet bestand was tegen de plotselinge zeer i hevige windstoot, welke het deed omslaan. Onmiddellijk georganiseerde reddings werkzaamheden ondervonden grote hinder van het slechte weer, dat het uitzicht be lemmerde. Duikers zullen beproeven het wrak te bereiken teneinde de slachtoffers te bergen. Het juiste aantal omgekomenen is nog niet bekend. Kapitein Nobilo verklaarde, dat hij al vorens overboord te springen, nog een aantal ruiten van het benedendek had ingeslagen. Op deze wijze had hij nog enkele passagiers naar buiten kunnen trekken. Een tragische omstandigheid was, dat, volgens vissers, die in de om' President Betsjari al Choery van de Libanon heelt het ontslag van de Liba nese regering aanvaard en een „nood- kabinet" van drie man aangesteld voor de behandeling der lopende zaken. De kabinetscrisis dreigde sinds geruime Op het nieuwe goudveld van Zuid- Afrika in de Oranje-Vrjjstaat gaat men uranium produceren. De Anglo American Corporation of South Africa heeft Dins dag bekendgemaakt, dat vjjf van haar mijnen de Free State Geduld. Presi dent Brand, President Steyn, Welkom en Western Holdings uranium zullen gaan produceren uit het slikresidu van deze mijnen, in verband met een over eenkomst, die gesloten werd met de Zuidafrikaanse commissie voor atoom energie. Ook de Virginia Orange Free State Goldmining Company in het Zuidooste lijke deel van het goudveld in de Oranje- Vrijstaat heeft aangekondigd, dat zij een installatie gaat inrichten voor het ont trekken van uranium uit slikresidu. Een andere Zuidafrikaanse goudmijn- maatschappij, de Luipaards Vel, een niet in de Vrijstaat gelegen oude rand-mijn, heeft bekendgemaakt, dat een rif. dat niet de moeite loonde om alleen voor goud geëxploiteerd te worden, voor het winnen van uranium bewerkt zal wor den. Volgens de Anglo-American Corp. zul len de vijf mijnen residu leveren aan de twee uranium-looginstallaties. die in het gebied van Welkom, in het hart van het nieuwe goudveld, zullen worden geves tigd. Eén der installaties zal tegen het einde van 1954 kunnen gaan produceren, de andere enkele maanden later. De in stallaties zullen elk 100.000 ton slik per maand kunnen verwerken. De heer H. C. Hillman. lecior in de economie aan de universiteit van Leeds, heeft op een bijeenkomst van de British Association te Belfast gesproken over de Duitse economische politiek sedert 1948. Hij zeide, dat Duitsland zijn toe genomen technische productie heeft ge bruikt voor interne investering en ex port. Terwijl de Engelse leveringstiiden voor export langer werden en de bin nenlandse investeringen ten dele be perkt m-oesten worden wegens de herbe wapening, slaagde Duitsland, dat nog steeds geen grote bewapeningslast te dragen had, er in de leverancier van Europa te worden, aldus Hillman. Toch mag het Duitse exportsucces niet over schat worden, daar het Duitse aandeel in de wereldexport nog slechts 4,5 pet bedraagt tegen voor de oorlog 7.5 pet. Hillman is van mening, dat in Duits land maatregelen moeten worden geno men tot verhoging van de consumenten- uitgaven of van de investeringen d.m.v. belastingverlaging of toeneming van de overheidsuitgaven, anders zou de werk loosheid. die thans ca. 8 oct van de ar beiders treft scherp stijgen. tijd. De meerderheid in het parlement nam geen genoegen met de naar haar mening, te trage hervormingspolitiek der regering. Het hoofd van dit zakenkabinet is Nazim Akkari, lot nu toe hoofd van het kabinet van de eerste minister. Hii wordt premier en krijgt de oortefeuilles van binnenlandse zaken, buitenlandse zaken, defensie, landbouw en voorlich ting. Basil Trad. lid van de hoge douane- raad, wordt minister van financiën, economie, openbare werken en gezond heid en onderwijs. De directeur van genoemde raad, Moessa Moebarak, krijgt justitie, F.T.T. en sociale zaken. De vorming van dit ministerie wordt omzetten jn_ae; De diamantopbrengst in de Unie van Zuid-Afrika bedroeg over het eerste halfjaar van 1952 38.289.457, tegen 34.596.275 over het eersie halfjaar van 1951. De stijging is in hoofdzaak te dan ken aan de toegenomen vraag naar in dustriediamant waardoor de verminder de vraag en de prijsdaling van geslept I diamanten werd gecompenseerd. Tenge volge van deze verminderde vraag is de voorraad geslepen diamanten bij de diamantindustrie groter dan gewoon lijk. De tarweverkopen aan Indonesië onder het quotum voor 1952/53 van de interna tionale Tarwe-overeenkomst zijn vandaag hervat, nadat de Internationale Tarwe- raad de verkopen heeft geannuleerd, waartegen de Indon. regering bezwaar had gemaakt wegens de moeilijkheden, die Indonesië ondervond bij de invoer van tarwebloem onder 't quotum van de inter nationale tarwe-overeenkomst. De Internationale Tarweraad heeft het Amerikaanse departement van landbouw medegedeeld dat de Indonesische regering alle uitstaande valutavergunningen voor tarwe-aankopen onder het quotum van de overeenkomst, waarvoor onherroep bare credieten waren geopend, heeft in getrokken, en dat Indonesië een nieuwe regeling heeft getroffen, waarbij de im porteurs worden verplicht bij het aan vragen van valuta-vergunningen het equi valent van 40 pet van de c.i.f. waarde van van de bloemimport bij een bank te geving van de „Misj" voeren, zeker nog beschouwd als een tijdelijke maatregel, een dertig a veertig mensen van boord i r]ie zal gelden totdat een coalitieregering hadden kunnen komen, als zij maar had den kunnen zwemmen. Thans stonden zij vol angst, maar volkomen passief af te wachten tot het schip in de diepte ver dween. (Van onze Amstesrdatnse redactie) Maandag 15 September herdenkt de K°n- Java-China-Paketvaart N.V. het ^tiftigjaj-ij, bestaan. Hiermee is een in teressant stuk moderne scheepvaart- geschiedenis afgeslot en waarbij een har tje strjjd om de Nederlandse invloed in e internationale scheepvaart is gestre- cn en met succes is bekroond. was^dp'VSV ,eindie van de vorige eeuw in het Ven^ A""3?6 vla§' die eens ovel'ai1 Trmnn rnn lwee eeuwen, toen scheepvaart slpo? ™°rt '^!"niandse enigie was die toa°.a.n.a Ohmese de bijna geheel uit de^Ooïtariaf °h Jaip?,n' ren verdwenen. De HollaAef wa ,e" Hongkong to* stand te brengen' Omstreeks 1900 zocht een tiefnemers wederom contact,noi d" rl" gericht. De regering' zegd^ee'XiX toe. terwijl de nieuwe maatscharatpii zich verplichtte vierweikeilykse diensten o,p Ohin-a en J a (pan te ond'erlhoiMdien In 1903 werd gestart met een drietal Tji-scbepen. Als basis voor het vervoer wend' aan vankelijk beschouwd het transport van suiker van Java naar Honikiong, China en Japan en van Japanse steenkolen naar Ned, Inddë, tevena het vervoer van Chinese koelies voor de tinmijnen ctp Banika en BiHiton. De eerste jaren waren voorspoedig, mede door de pro te behoefte aan scheepsruimte tn verband met de Rus- sisdh-Japanse oorlog in 19O4/1905. La ter ging men zich ook meer toeleggen on het vervoer van Chinese passagiers. Het uitbreken van de eerste wereldoor log trof deze maatschappij niet zo erg alg de andere rederijen, omidait het vaarigelbied grotendeels huiten schot lag. Omstreeks 1905 nanu de Jaiva-China- Jaipan-Lijn het initiatief tot het africh ten van de Java Ra!c'I'c L ijnwelke een venbinddnig t.ot stand bracht tussen Indië en die Westkust van Noord Amerika. In 1913 kon een begin worden 'gemaakt met de terugbetaling van de regeringts- sU'bsidies. Van 1918 af stond de maat schappij oip eigen bemen. Twee jaar later was zij één der op richters van de Ve_r. Ned. Scheepvaart Mij, die met dje „-fontein" en ,,-kerk"- scheipen een viertal diensten van Rot terdam uit onderhoudt op Zuid Afrika, Brits Indië. Australië en het Verre Oos ten. De concurrentie van Japan uit kreeg in 1931 pas een ernstig karakter. Enkele jaren later ontbrandde een hevige tarief oorlog. In 1935 werden de drie Japanse lijnen, waartegen de Java-China-Japan- Lijn concurreren moest, onder pressie van de Japanse regering in één nieuwe maatschappij ondergebracht, waarmee onderhandelingen werden gevoerd. In 1938 kwam een overeenkomst tot stand. De vloot, van de Nederlandse rederij bestond bij het uitbreken van de tweede wereldoorlog uit vier passagiers en ze ven flinke vrachtschepen. Toen de oor log met Jaipan uitbrak, was geen enkel schip binnen het bereik dier Japanners. Gedurende de oorlog voeren de schepen voor de .geallieerden: één als hospitaal- schip (Tjitjalemgka), één ais troepen- schip (Tjissdane). terwijl de andere schepen lading vervoerden. Van de elf schepen gingen er tijdens de oorlog zes verloren. Ook een schip, d'at bij de Ned. Scheepsbouw Mij op sta pel stond, ging verloren toen ds Duitsers het schip in September 1944 voor de havens van IJmiuiden tot zinken brach ten. Na afloop van de oorlog werden de vijf over,gebleven schepen door die United Maritime Authority voor de 'bevoorra ding var. Europa en Azië gebruikt. De heropbouw van de maatschappij werd krachtig ter hand genomen, zodat spoedig weer tien schepen in die vaart kwamen. Om het hoofd tp bieden aan de sterke buitenlandse concurrentie werd na.uiw samengewerkt met de Kon. Parket- Vaart Mij, hetgeen er op 2 September toe leididie, dat de K.P.M. haar buiten landse lijnen met een aantal schepen in bracht bij de Java-China-Japan-Lijn, die voortaan onder de naam van Java- China-Parketvaart Lijnen de exploitatie van de gezamenlijke buitenlandse ver bindingen op zich nam. Behalve de diensten op Ghina in verband met d'e politieke situatie is men erin geslaagd de voorloorlogse lijn diensten weer te herstellen en uit te breiden. Zes lijndiensten worden thans geëxploiteerd met 14 motor- en 7 stoom schepen, die tezamen bijna 185.000 b.r.t. vertegenwoordigen. Een passagiers - en een vrachtschip zullen omstreeks 1 Ja nuari 1953 in de vaart worden gebracht, terwijl d.e opdracht is gegeven tot d'e bouw van nog twee vrachtschepen, die resp. December 1953 en September 1954 opgeleverd' pullen worden. is gevormd wordt. of de kamer ontbonden Op de kaasmarkt werden heden 248 partijen kaas aangevoerd. Frljzen: eerste kwaliteit met Rijksmerk 2.3o—2.M), tweede kwaliteit 2,30 2,34; extra kwa liteit t.ot ƒ2,48; extra zware kwaliteit 2,50 per kg. Handel matig. Kon in het in April 1952 verschenen jaarverslag over hot boekjaar 1951 der N.V. Vereenigde Nederlandsche Rubber fabrieken worden medegedeeld, dat de omzetten in do toen reeds verstreken maanden van dit jaar bevredigend wa ren, thans kan worden berichtdat deze gunstige gang van zaken zich tot. dus verre heeft voortgezet. Het. bedrijf is momenteel nog zeer ruim van orders voorzien, in verband waarmede tot aan neming van personeel moest worden overgegaan Binnenkort kan de indienst treding van de vijftienhonderdste werk nemer legemoet worden gezien. Het vertrouwen bestaat derhalve, dat de resultaten van het lopende boekjaar niet hij die van het vorige jaar achter zullen blijven. ER IS REEDS door Amerikanen dui zend pond geboden voor een plaatsje langs de weg, welke het. volgend jaar op 3 Juni de stoet zal gaan, ter ge legenheid van de kroningsplechtigheid van Elizabeth II. En er zijn bij de bureaux, die plaat sen reserveren, al zes honderd duizend aanvragen binnengekomen. Eer. dier bureaux schreef er vijftig duizend in, maar de andere der vijftien boekten er tot dusver gemiddeld „slechts" een klei ne twintig duizend. Men zal in totaal overigens slechts plaatsen voor honderd duizend toeschou wers kunnen maken, op tribunes en dergelijke. Voor de vensiei s van woon huizen en zaken, die langs het parcours staan, zullen nog een flinke twee hon derd duizend mensen gelegenheid vin den, om de stoet gade te slaan. Dit is dan echter nog slechts de helft van het aantal, dat zich thans reeds voor het verkrijgen van een plaats heeft doen inschrijven. De lengte van de weg, die de stoet zal volgen, zal iets meer dan elf kilo meter bedragen, maar dit is toch onge veer één en een kwart kilometer min der dan- het geval was bij de kroning van George VI. En als Engeland blijft bezuinigen, is het de vraag, of het Office of Works, dat met de bouw van de houten tribu nes belast is, zich wel de nodige gel den voor de import van voldoende hout zal zien toegewezen. Duizend pond voor een plaatsje! Er zijn mensen, die menen dat niemand het recht heeft, een dergelijk hedrag te vragen. Doch er bestaat geen en kele mogelijkheid tot het verbieden van het opdrijven der prijzen Toch zullen voor zover men het althans op het ogenblik bekijken kan, goede plaat sen aan een raam tussen de bzintig en de vijftig pond sterling gaan kos ten, wanneer de prijzen niet ai te hoog worden opgedreven. Er zullen inmiddels vele zaken zijn, kantoren en vooral winkels, die een plaatsje aan een raam wor hun per soneel. vrienden en klanten zullen re serveren, zonder enige betaling te eisen, tenzij dan een bijdrage voor het een of ander liefdadig doel. Trouwens, talrijke rijke Engelsen hebben zich voor etteiijke honderden plaatsen op de tribunes laten inschrijven, met geen an der doel dan om ze later te verdelen onder mensen, die geen dure plaats kunnen betalen. Ondertussen heeft het „Office of Works" reeds een maquette laten ma ken van de weg, die de koninklijke stoot nemen zal. Deze loopt van her Bucking ham Palace naar Westminster en ver volgens over Pall Mall. Piccadilly, Park- Lane, Oxford Street en Regent Street, daarna weer via de Pall Mali naar het Buckingham Palace terug. Zes honderd duizend personen heb ben zoals gezegd plaatsen gereserveerd. Het is nog pas een begin, wam iedere dag blijkt meer en meer, dat de belang stelling voor deze kroningsplechtig heid de grootste is, welke ooit in üe geschiedenis gesignaleerd werd. Er zullen millioenen naar Londen komen. Slechts een gedee.te van deze menigte zal de kroningsstoet aanschou wen, althans met eigen ogen. Men wacht intussen met belangstel ling af, in hoeverre de t»lev'Si" de liefhebbers er van zal a-eerlicuden, e«- horbitante prijzen te betalen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1952 | | pagina 5