eeuwen geleden stierf
Franciscus Xaverius
Vier
St.
De Saro „Princess" vliegboot
I
Banierdrager van christelijk
in het Oosten
geloof
89.25
25.
De laatste der Mohikanen
mm
Plaats en taak van „St. Adelbert
Betere vooruitzichten op cle vrachten-
markt
Allen zi jn wij moordenaars" van André Cayatte
Duitse eenheid, desnoods ten
koste van zware offers"
-Tl
V-
VRIJDAG 26 SEPTEMBER 1952
PAGINA 3
Rusteloos zwoeger en vooruitziend pionier
Tweede Sint Paulus
HERFST 1952
Esders geeft de
toon aan in de
nieuwste model-
1 cn en tie
laagste
prijzen!
voor
nieuwe
WINTERMANTEL
WINTERJAPON
Deze beide modellen wor
den met groot succes op
onze Najaarsshow getoond.
STATENWEG 184
WINKELSTAD BLIJDORP
PLEINWEG hoek Wolphaartsboeht
Vermoeid van het vele dopen
Een geboren leider
,-v
s v- 1 J
Steeds in nieuwe
cultuurkringen
alph. mulders.
CONSOLIDATIE DER TARIEVEN
VERWACHT
Voorzitter pleit voor samenwerking van
sociale organisaties
Veelzijdige Kerkvorst
Braintrust
Sprekend over de interne taak der
vereniging bracht spreker naar voren,
dat gepoogd wordt het Thijmgonoot-
schap, de vereniging tot het bevorderen
van de beoefening der wetenschap
onder de Katholieken in Nederland, als
braintrust van Katholiek Nederland in
99'
verfilmd
Geen probleemfilmmaar een
probleem
Ollenhauer volgt Schumacher
De kleine wereld van
Don Camillo"
Samemcerking
Vertrouwen
Zes jaar nadat Columbus Amerika ontdekt bad, landde de Portugees
asco da Gama op de kust van Malabar in Voor-Indië (1498). De out-
nieuwe perspectieven. Van de eerste tocht af werden de Portugese zee
vaarders door u aantal missionarissen vergezeld, t raneiseo de Jassu v
Xavier, bekend en vereerd als de H. Franciscus Xaverius, t vierde eeuw
feest van zijn verscheiden wordt Zondag in Nederland gevierd zou de
banierdrager worden van 't christelijk geloof in de Indische gewesten, waar
zijn medebroeders in de pas gestichte Sociëteit van Jesus zich allengs de
eerste plaats veroverden onder de missionarissen. De vurige aard van de
Navarrees, de tact van de edelman, de wetenschap van de Parijse magister
en de taaie moed van de Bask waren bij deze tweede Sint Paulus in één
persoon verenigd.
Op 7 April 1306 op het Castillo de Xavier
In Navarra geboren, studeerde hi.i in zijn
jeugd vele jaren aan de universiteit van
Parijs en schaarde zich bij de eerste vol
gelingen van Ignatius van Loyola. Deze
ontbood hem in 1540 te Rome bij zich en
gelastte hem, in plaats van Bobadilla, die
aanvankelijk hiervoor bestemd, doch door
ziekte verhinderd was, als missionaris naar
Indië te vertrekken. Aanstonds ondernam
Xaverius de moeilijke reis van Italië over
de Alpen naar Portugal en scheepte zich
op zijn 35c verjaardag te Lissabon in. Na
ccn langdurige en afmattende zeereis ver-
scheert Xaverius in 1542 als apostolisch
gezant in opdracht van de Koning van
Portugal te Goa in Voor-Indië.
Eerst werkte hij hier enige maanden on
der de losbandige kolonisten en de be
keerde inheemsen, daarna drie jaar lang
onder de Paravers aan de Visserskust cn
'n het nabije Travancore, met veel vrucht,
doch niet zonder grote moeilijkheden. De
schone verwachtingen, die hij koesterde
ten opzichte van de missie-arbeid op Cey
lon, dat hij in 1544 bezocht, werden ver
ijdeld door de vijandige gezindheid der re
gering van Jafnapatam. In 1543 ver
trok hij over Madras en Malakka
naar de Molukkcn; op Ambon gelukte
het hem het geloof der pasbekeerden op
nieuw te bezielen en in de vesting Ternate
trachtte hij een centraal punt voor de
missionering te vestigen. Na twee jaar
keerde hij naar Voor-Indië terug; hier
wachtte hem bittere teleurstelling door de
vervolgingen in Travancore, de ergerlijke
levenswijze der Portugezen cn de ver
deeldheid der priesters te Goa.
Van Malakka uit vertrok hij in 1549
naar het pas ontdekte Japan eft wist
hier ondanks 't Boeddhisme, onder ein
deloze opofferingen en ontberingen een
kern te vormen voor een later bloeien
de Christenheid. Tot overste benoemd
van de pas opgerichte Indische provin
cie der Sociëteit, keerde hij in 1551
naar Goa terug, regelde er de gehele
missie, schreef om medewerkers naar
Vlotte en royale
van zuiver wollen fantasie
mohair in geraffineerde kleur
stellingen Deze mantel heeft
een brede shawl en is zowel
met als zonder ceintuur te
dragen.
Elegante
in moderne grijze anthraciet
kleur met zeer apart streep-
dessin nc 75
Ook in geklede wintermantels
en speciaal jn grote maten
zijn wij zeer ruim gesorteerd
„Winkelcentrum Wereldhaven Zuid"
Ignatius en Simon Rodriguez, de pro
vinciaal van Portugal, en vertrok naar
China. In de vroege ochtend van 3
December 1552 stierf hij op 46 jarige
leeftijd, in de uiterste verlatenheid, op
het eilandje San-tsjan voor de haven
van Kanton, waar hij op scheepsgele
genheid wachtte om het felbegeerde
Chinese rijk te betreden. In 1622, het
oprichtingsjaar van de S. Congregatie
de Propaganda Fide, werd Franciscus
Xaverius door Paus Gregorius XV hei
lig verklaard en Paus Pius X verhief
hem in 1904 tot patroon van het Ge
nootschap tot Voortplanting des Ge-
loofs.
De bestudering van zijn levensbeschrij
ving. gebaseerd op de bronnen, en zijn
talrijke brieven, thans in critische uit
gave voorhanden, doen ons Franciscus
Xaverius kennen als een vurig missiona-
lis, een energiek leider, een vooruitziend
pionier.
Als vurig missionaris was Xaverius
bezield met een brandende zielenijver.
In dc leerschool van Ignatius had hij
het woord van ChristA; leren verstaan:
..Wat baat het de mens, dat hij de hele
wereld wint, doch schade lijdt aan
zijne ziel". (Luc. 9.25). Deze gedachte
liet hem niet los, zodat hij in een van
zijn brieven schreef: „ï-toeveel mensen
zou men hier kunnen bekeren, als de
mannen maar niet ontbraken, om dit
heilig werk op te nemen
Bjj millioencn cn millioencn zouden de
heidenen Christen worden, als cr maar
werklieden waren. Dikwijls komt bij mij
dc gedachte op naar al dc universiteiten
van Europa en vooral naar dc Sorbonnc
te Parijs te gaan, om daar als een dwaas
allen, die meer geleerdheid bezitten dan
ijver om deze nuttig te gebruiken, toe te
roepen, hoeveel zielen door hun nalatig
heid van dc hemelse glorie beroofd blij
ven en naar dc hel gaan. Wilden zij maar,
naast dc studie, zich evenzeer toeleggen
op de overweging, hoe God hun eens
rekenschap zal vragen; dan zouden zij zich
meer naar Gods wil schikken dan naar
eigen neigingen en zij zouden zeggen:
„Hier ben ik, Heer, wat wilt Gp dat ik
doe" Zend mij, waarheen Gij wilt, ook
„aar Indië. „Zo groot is het getal van
degenen, die zich in dit land ^a^wills
keren. - schreef h« elders - dat dikwtfIs
mijn armen vermoeid zijn van het vele
dopen cn de stem mij in de steek laatdo°r
•t onophoudelijk herhalen van de geloofs
belijdenis". _j._
Het is hier niet de plaats om te onaer-
zoeken, of wellicht de toenmalige theolo
gische opvatting omtrent de heilsmogelijk-
heid van de heidenen van invloed geweest
js op Xaverius' missiemethode. Zijn me
thode was overigens verschillend naar ge-
(ang de personen tot wie hij zich richtte.
z,eker is ook, dat hij, in tegenstelling tot
andere missionarissen van zijn tijd, het
?r aanpassing erkend heeft. In
kiam 'net de Japansen bonzen
kwam hij tot het inzicht., hoe hoog het
waaruit Vhii rie hCn ,stond aangeschreven,
waaruit hij de conclusie trok- aio bet
Christendom langs China tot hen kwam!
zouden de Japanners bereid zijn het aan
16 tbeTnb Va°°r de beoordeling van zhn
methode houde men trouwens het kenmer
kend karakter van zijn missie-arbeid in
het oog, hetwelk hierin bestond, dat hii
pionierswerk verrichtte; pioniers brengen
de zaken, die door hen ondernomen wor
den, niet tot volmaaktheid, maar hun ver
dienste is hierin gelegen, dat zij de eersten
zijn, die op een bepaald gebied iets doen.
Daarbij zag Xaverius als overste van
alle Jesuietenmissionarissen in het Oosten
en als apostolisch gezant zich met de zorg
voor een onmetelijk gebied belast; geen
wonder, dat hij voortdurend vooruit wilde.
Voor de missie in Japan zijn zo
schreef hij aan Ignatius mannen nodig,
die niet alleen bevestigd zijn in de deugd,
maar ook doorkneed in de wetenschap, zo
dat zij in staat zijn om ook in de univer
sitaire milieus op te treden. Tevens moti
veerde hij in zijn brieven, waarom hij zich
voor Japan gaarne bij voorkeur Neder
landse of Duitse missionarissen zou zien
toegewezen.
Xaverius' optreden, dat van gezagbe-
wustheid sprak, zijn manier van bevelen
en besturen, zijn onbevangen en vrijmoe
dige toon tegenover de koning van F°r"
tugal tonen de geboren leider. Veeleisend
voor zijn onderdanen, was hij op zijn beurt
kinderlijk-onderworpen aan zijn eigen
overste Ignatius, de „zeer vereerde vader
van mijn ziel", zoals het in zijn brieven
beet, en nog; „terwijl ik dit schrijf, lig
ik neergeknield op de grond, alsof ik u
hier voor mij tegenwoordig zag".
Als vooruitziend pionier besteedde hij
grote zorg aan de keuze der gebieden
voor de uitbreiding van het Godsrijk op
aarde. Eerst won hij zo goed mogelijk in
lichtingen in, daarna begon hij te wikken
cn te wegen, terwijl hij aldoor bad om de
wil van God te kennen; tenslotte nam hij
een onwrikbaar besluit.
Zijn grootsheid van visie werd ge
ëvenaard door de diepte van inzicht in
d'e vraagstukken, welke voor de missio
nering van belang zijn. In dit verband
vermelden we slechts de opleiding van
de inheemse geestelijkheid; onze natio
nale viering van Xaverius' eeuwfeest wil
trouwens de actie stimuleren, <jie in ons
land zal gevoerd worden ten bate van
het Pauselijk Liefdewerk van de H.
Apostel Petrus t<jt opleiding van de in
heemse geestelijkheid- Niet zodra was
Xaverius te Goa aangekomen, of hij be
gon zich te bemoeien met het aldaar be
staande college voor icte inheemse gees
telijkheid; immers zo schreef hij naar
Ignatius „er is niets dringerder nodig
en deze noodzakelijkheid neemt nog da
gelijks toe".
(Van onze luchtvaartmedewerker).
TIJDENS de grote Farnborougs-luchl-
vaartshow in Engeland verscheen tij
dens de demonstraties, o.a. het groot
ste ooit in Engeland gebouwde vliegtuig
boven het veld. De door haar zeer gra
cieuze lijnen allerminst lomp aandoende
„Princess '-vliegboot gaf hier acte de pre
sence om het publiek een indruk te geven,
waartoe dc Engelse vliegtuigbouwers in
staat zijn. Het ziet er echter naar uit. dal
de rol van deze 140 tons luchtreus al bij
zijn voltooiing is uitgespeeld.
Oorspronkelijk gebouwd voor passa
giersvervoer, bleek de B.O.A.C. er weinig
interesse meer voor te hebben, nadat zij al
haar vliegboten uit de vaart had genomen
en vervangen had door het economischer
landvliegtuig. De fabriek, die een bestel
ling onder handen had van drie stuks,
waaraan de B.O.A.C. contractueel vast
zat, bouwde echter onverstoorbaar ver
der. Goede raad was duur en tenslotte goed weg
werd men het er over eens, dat de toe- mee weet.
stellen zouden worden gebruikt voor ;s dan
troepentransport. |ook ZQ lang_
Thans blijkt echter, dat men voor het j zamerhand
plan om drie „Princess"-vliegboten voor
dit doel in dienst te stellen, toch ook al
niet zo enthousiast meer is. Juist toen
het eerste toestel voltooid was, was de
stand van zaken zo, dat het tweede exem
plaar, keurig ingepakt doch zonder mo
toren, in reserve werd gehouden, terwijl
de derde machine in onderdelen werd op
geslagen. Het ziet er dus naar uit, dat de
Princess dezelfde weg opgaat als de
Bristol Brabazon, waarvoor men ook geen
emplooi heeft.
verlegen zit. Toestellen met een accom
modatie van maximaal 100 passagiers zijn
thans wel de grens.
Wat de vliegboot betreft: groot of klein,
deze heeft, wat de burgerluchtvaart be-
I treft, haar tijd gehad. Op de laatste po
ging van Engeland om met de „Princess"
aan te tonen, dat de vliegboot zich zou
kunnen handhaven, is wel een zeer duide
lijk antwoord gevolgd.
Iets anders is het met de militaire
luchtvaart. Hiervoor zal de vliegboot nog
zeer bruikbaar zijn, we denken alleen
maar aan het reddingswerk op zee al
hoewel daarbij zeker geen vraag zal zijn
Het verschijnsel doet zich niet alleen in
Engeland voor, dat luchtreuzen uit eco
nomisch oogpunt bekeken geen succes
zijn. Hetzelfde is het geval in Amerika, J naar boten van reusachtige afmetingen,
waar we b.v.
de grote
Lockheed
„Constitu
tion" aan
treffen en
de reusach
tige Convair
XC-99, waar
wel duide
lijk gewor
den, dat de
heden ten
dage aller
minst om
luchtreuzen
(Advertentie)
Als men Xaverius belangstellend volgt
op zijn apostolische tochten, vraagt men
zich af, welke de drijfveer was van dit
rusteloos zwoegen? Het levendig bewust
zijn van de algemene bestemming van
de blijde boodschap gaf Franciscus Xave
rius durf en moed om zich telkens op
nieuw in nieuwe cultuurkringen te wa
gen Vurig en vasthoudend van aard,
vervuld van Godsvertrouwen, begeesterd
voor de eer van Christus, werd h(j j
voortdurend voortgejaagd om het „lu
men ad revelationeni gentium" te doen
schijnen.
Talloos velen zij" getreden in het
lichtend spoor van deze Pionicr. van liet
Godsrijk op aarde cn hebben zich laten
bezielen door zijn begeesterend voor
beeld. Zelfs dc herinnering aan zijn tra
gische dood, nog aangrijpender mis
schien dan zijn leven door de uiterste
ontbering, de diepste verlatenheid cn
de bitterste teleurstelling- heeft naar
wij mogen veronderstellen reeds me
nige missionaris gesterkt en getroost.
Moge de viering van het vierde eeuw
feest van Xaverius' verscheiden de volle
nadruk leggen op de geestelijke achter- j
- doen m -t'inc.
Tien motoren met. teza
men 35.000 paardekrach-
ten, trekken de 1>i0 tons
Saro ,,Princess"-vlicgboot
naar hoger sferen. Op
bovenste foto is duidelijk
zichtbaar, dat de vleugel
tips, wanneer de boot op
het water rust, omlaag
hangen; terwijl in de lucht
de draagvlakken iets naar
boven doorbuigen.
bare mislukking pijnlijke ontgoocheling,
lijden en leed op bovennatuurlijke wijze
gedragen, de bouwstenen zijn, waarme
de het nieuwe Jerusalem moet worden
opgebouwd
Zondag a.s. zal het honderd jaar gele
den zijn dat mgr Paul Wilhelm Keppler
werd geboren. Veelzijdiger figuur is zel
den op de bisschopszetel van Rottenburg,
die hij van 18981926 bekleedde, versche
vervoer
van Queenslandsuiker, hetgeen 27 sh. 6 d.
meer is dan verleden maand en 37 sh. 6 d.
meer dan de tarieven van eind Juli. Voor
de verscheping van graan van de West
kust van Amerika naar 't Ver. Koninkrijk
werd 81 sh. 3 d. per ton bedongen, ver
geleken met 72 sh. 6 d. per ton begin Sep
tember cn 70 sh. midden van deze maand.
Voor het vervoer van tarwe naar Japan
betaalt men nu 3 8.25 tot 8.50 per ton,
tegenover 5.85 begin September.
Op dc Londensc vrachtenmarkt werden 1 j20 sh oer ton betaald voor het
gisteren door het Engelse ministerie van van o.'.A.n.landsuiker, hetgeen 27
voedselvoorziening inlichtingen ingewon
nen t.a.v. het vervoer van graan van de
Zwarte Zee naar het Ver. Koninkrijk. De
tarieven lagen op omstreeks 40 sh. per ton,
vergeleken met 92 sh. 6 d. per ton. die in
September van het vorige jaar betaald
werden, toen het ministerie, als gevolg
van ccn handelsovereenkomst met Rus
land, 1 milliocn ton graan moest versche
pen.
Door een zegsman van het ministerie
werd verklaard, dat de regering nog geen
contract voor 1952 met Rusland heeft ge
sloten, doch in voortdurend contact stond
met de Russische handelsdelegatie. Het
was daarom niet meer dan natuurlijk, dat
men zich ook van de beweging op de
vrachtenmarkt op de hoogte hield.
Als gevolg van de vastere tendenzen,
waarover wij reeds eerder berichtten, in
de vaart op de Stille Oceaan en op Austra
lië, en de bedrijvigheid in andere sectoren,
mag men aannemen dat, alhoewel de
vraag naar Amerikaanse steenkool dit
jaar niet zo groot zal zijn als verleden
jaar, de tarieven zich ongeveer op het
huidige gestegen' niveau of misschien nog
iets hoger zullen consolideren.
Door 't Engelse ministerie van voedsel- r v,_ l
voorziening werd enkele dagen geleden (jie langs elkaar heen werken. Vooral in
(Van onze Amsterdamse redactie)
De voorzitter van het hoofdbestuur
van dc St Adelbert Vereniging heeft gis
teren tijdens een lunch, die was belegd
door de hoofdstedelijke afdeling \an de
vereniging, gesproken over plaats cn taak
van „St Adelbert" in de komende jaren.
Mr F. J. G. Baron van Voorst tot Voorst
gaf als zijn mening te kennén, dat er
voor de katholieke intellectueel te veel
beroeps- eii standsorganisaties bestaan,
de afdelingen van de St Adelbert Vereni
ging zal ernaar gestreefd dienen te wor
den. dat de standsorganisaties met de
beroepsorganisaties gaan samenwerken.
„St Adelbert" moet een homogene groep
zijn om daar door te dringen, waar de
leden nog worden geweerd.
Ontiars taande verdere yellklaringen
van genoemde voorzitter brengen wij om
reden van informatie, aangezien we van
mening zijn, dat zijn mededelingen nog t
wel st-of voor discussie zullen opleveren-
In principe is de St Adelbert Vereni
ging de prima inter pares als stands-1
organisatie, omdat zij als leden telt j
degenen, die door hun ontwikkeling,
maatschappelijke functie, cultuur en bc-
schaving geacht kunnen worden te be- j
horen tot de leidende stand. De Katho-
lieke Arbeiders Beweging heeft zich wel- j
iswaar prachtig ontwikkeld, maar het
gevaar bestaat, dat zij als alleenstaande
organisatie ook meent alleenzaligmakend
te zijn.
te bouwen in de St Adelbert Vereni
ging. Als doel stelde rar Van Voorst tot
t oorts, dat het lidmaatschap van een
vereniging, in casu St Adelbert Vereni
ging. met z.icb brengt het automatische
lidmaatschap van een bepaalde be
roepsorganisatie en van 't Thijmgenoot-
schap.
Als externe taak voor de St Adelbert
Vereniging ziet spreker het doordrin
gen van de leden in andere organisa
ties en instellingen, ook daar waar zij
nog geweerd worden. In dit verband
werd als voorbeeld de Anti-Revolutio
naire partij gesteld, waar een soort
gelijk strelen zeer sterk wordt ge
steund.
Deze film is door de Franse regisseur
Julien Duvivier vervaardigd naar het be
faamde boek „Don Camillo" van Giovanni
Guareschi, die met het scheipste wapen,
dat hem ten dienste stond: de humor, het
communisme in z'n land te lijf ging-
In zijn film „N«us sommes tous des as- zaak met hartstochtelijk vuur bepleit- Hij boek scp,iidert Guareschi de fi-
sassins", die hier te lande zal worden heeft zich niet voldoende gerealiseerd, dat ur van een strijdvaardige pastoor in een
vertoond onder de titel „Allen zijn wij overdrijving het evenwicht verstooit cn kjejn Italiaans dorpje, waar de polemie-
moordenaars". houdt dc Franse regisseur innerlijke reacties kan wekken, die twij- kcn tussen zwart en rood worden gevoerd
André Cayatte, die y.yn loopbaan begon fel doen ontstaan aan de juistheid van cadans van vuistslagen en waar
als advocaat, een fel requisitoir tegen de zijn betoog. Geen wonder, dat de uit- geweerschoten beter worden verstaan dan
doodstraf. spraak van de jury die op het Filrofesti- umenten. De zeer menselijke pastoor,
De verschrikkingen van de cel, waar de val te Cannes aan ,,Nous sommes tous hes jneer vertrouwt op zijn lichaams
ten dode gedoemden in worgende angst assissins" de „Grand prix spécial' toe- <3^ 0p de zegen van boven en de
wachten op de komst van de beul, en de kende, verzet heeft uitgelokt. communistische burgemeester, die meer
nen In het episcopaal vervulde hifTVn laatste ogenblikken van mensen, die aan Deze overdrijving moet des temeer heü ziet in een dikke stok dan in de de-
leidende positie. Vooral gedurende dc handen en voeten gebonden naar de guil- worden betreurd^ omdat CayaUes^wer^, mocratie, z,jn vrienden en vijanden te-
strijd tegen het Reform-katholicisme, als
theoloog en als predikant had hij 'n grote
reputatie, hij was voorts een bekwaam
kunsthistoricus en schreef bovendien een
bestseller over de kunst van het leven, ge
titeld „Mehr Freude". Misschien heeft dit
werk, dat in honderdduizenden exempla
ren werd gedrukt en in 13 talen vertaald,
voor mgr Keppler de weg naar de publie
ke roem geëffend; zeker is dat zijn groot
ste verdiensten lagen op het terrein van
de kerkelijke politiek en van de gewijde
welsprekendheid. Verschillende bundels
met preken en homilieën, die een ware re
volutie in de preekstijl teweeg brachten,
zagen van zijn hand het licht, o. a. het
postume „Wasser aus dem Felsen", dat in
1927, een jaar na mgr Keppler's dood ver
scheen.
r>c waarnemende voorzitter van de West-
duitse socialistische partij, Erich Ollen
hauer, heeft gisteren in een grote rede
voor bet jaarlijkse partijcongres te Dort
mund een felle strijd tegen de buitenlandse
nolitiek van dc Wcstduitse regering aan
gekondigd. Zijn standpunt week niet af
van het program van dc onlangs over
leden socialistische ieider Kurt Schuma
cher. De socialistische partij stelt als voor
naamste doel dc hereniging van geheel
Duitsland, ook al zou de Sovjet-Unie daar
een zware prijs voor vragen, aldus Ollen
hauer.
Hij kondigde een grote campagne aan
tegen de ratificatie van de conventies van
Bonn en het Europese Defensieverdrag.
Mochten de verdragen geratificeerd wor
den, dan zou de socialistische partij de
strijd om een herziening aanbinden.
Ollenhauer eiste een onmiddellijke
Viermogendheden-conferentie over de
Duitse eenheid, „want de verdeeldheid
van Duitsland is de verdeeldheid van de
wereld". Niet de volgorde van de agen
dapunten, maar de uiteindelijk onder
nomen actie is beslissend, zei hij, hier
mee indirect de jongste Westerse nota
aan Moskou critiserend. Ollenhauer
vroeg zich af, waarom het Westen niet
hetzelfde geduld in Europa aan de dag
legde, als de V. S. in Korea doen.
Ook de socialistische afwijzing van het
Schuman-plan werd bevestigd, met de
zelfde argumenten ais ook thans weer in
Straatsburg kunnen worden vernomen.
Congresvoorzitter Henssen zei na liet
donderende applaus, dat Oilenhauer's rede
ontlokte, dat door deze bijval het congres
Ollenhauer voor alle practische doeleinden
reeds tot opvolger van Schumachter had
gekozen. De formele verkiezing moet eerst
morgen plaats vinden.
Als écn der buitenlandse gasten voerde
onze landgenoot Koos Vorrink het woord,
die de nadruk legde op de band welke het
gehele Westen in een strijd op leven en
dood tezamen bond. Hij wees op de schul
dige passiviteit der democratieën en der
democratische socialisten jegens Hitier.
Vorrink drong aan op een gemeenschap
pelijke internationale socialistische poli
tiek. Hij hoopte, dat een oplossing der ge
schillen nog mogelijk is.
«aiiUCJl CJI ww «uw» j rl O IllULldUCi É.JJÜ viw.iiwi.ii
lotinc worden gesleept, vormen daarbij naast zijn pleidooi tegen de aooastiai. ae ergjijk, een verhouding die dateert uit de
zijn voornaamste argumenten. toeschouwer confronteert met JjetJjro- toen ?e samen jn de ondergrondse
„Dit is geen probleemfilm. maar een ble(=m van de sociale ve^ntwoordelijk- treden Tegen de Duitse overweldiger.
robleem", heeft André Cayatte ^d^ecn Duvivicr heeft. zondcr het wezen van
zijn we allen geen moordenaars, we zijn het boek aan te tasten, het buitengewoon
tenslotte wèl allen zondaars, die door humoristische relaas van Guareschi in zijn
onze gebreken en tekortkomingen toijdra- éigen, teJwaarderen. weergegej
gen tot de verstoring van de zedelijke en
maatschappelijke orde.
verfilmd pr.
zelf van zijn werk gezegd. ,,Ik heb geen
verhaal willen vertellen, maar een ver
zoek om
gratie willen indienen bij de
ven, waarbij hij van de Franse komiek
Fernandel gebruik maakte om de belli-
gerente Don Camillo een groteske en toch
volkomen aanvaardbare gestalte te geven.
Volop zal men bij het zien van deze film
kunnen genieten van de komische inval
len van Guareschi, die door de geestige
vondsten van de filmer Duvivier nog
worden geaccentueerd. Maar dan moet
De kleine wereld van Don Camillo" men zich bewust zijn van plaats en tijd.
Petit Monde de Don Camillo), de waarin het verhaal speelt. Guareschi
tweede film die van de week de aandacht schreef zijn boek kort na de bevrijding
en zijn artistieke kunnen als filmer in het aj heeft zij een nog veel meer omvattend
geweer geroepen om dit verzoek om gra- probleem de strijd tussen christendom
tic met de meeste klem van argumenten en communisme tot achtergrond,
tc steunen. Argumenten, die niet steeds
president van de republiek, daarbij de re- waarin
denen opsommend, die tegen de doodstraf (Le Petit Monde de Don Camillo), de schrcef
PlCayatte heeft heel zijn kennis als jurist vraagt! houd?zich niet op met problemen v an ttalie toen de verhoudingen daar
artistieke kunnen als filmer in het *i hLrt ,u nosr veel meer omvattend heel anders Jagen dan sinds het Decreet
van het H. Officie: de excommunicatie
van de communisten.
In Italië zelf is men, na
de eerste opgetogen reac
ties in de pers, tot de er
kenning gekomen, dat deze
film hoe voortreffelijk
en humoristisch op zich
ook zonder meer „ge
vaarlijk" is. Guareschi zelf
heeft daarop zoals onze
Romeinse correspondent
indertijd schreef gewe
zen. Wij leggen hierop te
meer de nadruk, omdat de
Katholieke Film Centrale
deze film toelaatbaar heeft
verklaard voor alle leeftij
den, hoewel jeugdige toe
schouwers niet zo gemak
kelijk het vereiste onder
scheid zullen kunnen ma
ken tussen de personen,
zoals de film ze toont en
het beginsel, dat zij ver
tegenwoordigen.
Maar wie zich reken
schap geeft van deze be
zwaren, zal zich onver
deeld met dit meesterlij
ke brokje humor kunnen
amuseren.
F.
van een zekere zucht naar sentimentali
teit en zelfs sensatie zijn vrij te pleiten,
omdat hij ze hoofdzakelijk ontleent aan
de martelgang, die de ter dood veroor
deelde gaat van zijn menselijke rechters
naar de guillotine.
De argumenten van hen, die de moreel
te verdedigen en theoretisch te rechtvaar
digen doodstraf voorstaan, worden daar
entegen minder duidelijk in het licht ge
plaatst van do schijnwerpers, die zijn
camera omringen. Daartoe is het vijftal
gevallen, dat Cayatte zich tot staving van
zijn requisitoir heeft gekozen, te gering.
Met deze vijf willekeurig gekozen geval
len is de veelheid van motieven, die de
mens brengen tot daden, waarop de dood
straf staat, immers nog lang niet uitgeput-
Cayatte geeft in zijn met groot vakman
schap gemaakte film, waarin intussen het
beeld wel eens teveel ondergeschikt is
aan de dialoog, de toeschouwer geen ogen.
blik van verademing. Maar juist deze on
onderbroken dramatische spanning, ge
voegd bij de emotionele, zelfs sensationele
schokken, die hij zijn publiek toebrengt
door een gedetailleerde, van een zeker
ziekelijk welbehagen niet geheel vrij te
pleiten vertoning yan het afschuwelijke,
mensonwaardige ritueel, dat aan de can-
didaten voor de guillotine wordt voltrok
ken. verzwakt veeleer zijn pleidooi tegen
de doodstraf dan dat het er door word)
versterkt. Cayatte is teveel de advocaat
van de verdediging gebleven, die zijn
Don Camillo (Fernandel) weigert aan
vankelijk liet kind van zijn vriend en rivaal,
de communistische burgemeester (Gino
Cervi), te dopen. Beeld uit Julien Duvivier's
film „De Kleine fP ereld van Don Camillo''.
Er zyn tal van werkzaamheden, waar
mee de St Adelberlsleden zich moeten
bezighouden. Zo b.v. de onderwijsver
nieuwing (zowel functioneel als persoon
lijk, de ouders moeten doordringen in de
schoolbesturen, een onderwerp waarover
wij enige tijd geleden in dit blad reeds
uitvoerig spraken), de strijd tegen de
nivellering, de positie van de midden
groepen (waarbij het niet primair om
materiële belangen gaat).
In het Bureau voor Maatschappelijk
en Cultureel Overleg, (de officiële voort
zetting van de vroegere Raad van Over
leg tussen de Katholieke Standsorgani-
saties en de Katholieke Actie in Neder-
I land, gevormd door St Adelbert Vereni-
ging, Alg. Kath. Werkgeversver., Kalh.
Ned. Boeren- en Tuindersbond, K.A.B.,
Ned. Kath. Middenstandsbond. Katho
lieke Actie in Nederland en de Werk-
nemende Middenstand met doel o.a. de
homogeniteit van het maatschappelijk en
cultureel beleid van de samenwerkende
standsorganisaties te bevorderen door
permanent overleg), zullen de grote
vraagstukken van de toekomst dienen te
worden besproken. Tot nog toe is er te
weinig samenwerking geweest tussen de
grote sociale organisaties.
Er is onvoldoende samenwerking en
begrip geweest, omdat de eenheid, die in
de oorlog was verkregen, weggevallen is;
door dc omslag van de S.D.A.P. naar een
burgerlijke P.v.d.A. en door het doorzet
ten van het N.V.V. inzake de gerecht
vaardigde verlangens van de arbeiders.
Maar de nieuwe basis is er en er is een
kentering in zicht.
De Herdenking 1853—1953 zal een
prachtig aanknopingspunt zijn om de
eenheid onder de katholieken te stimu
leren. De K.V.P. moet een katholieke
partij zijn en de katholieke staatkunde
is progressief noch conservatief. „Wij
hebben heel wat beters te brengen in
Nederland dan De Weg naar de Vrijheid.
Waarom komen wij niet met promineme
katholieken uit de P.v.d.A. en K.N.P.
samen?" vroeg de voorzitter zich af.
Er Is een ontzettend tekort aan
vertrouwen. De heer Dc Bruijn ver
trouwt professor Duynstee niet; de
K. V. F. vertrouwt Adelbert niet, maar
ieder van hen heeft goede dingen
te zeggen. Alle katholieken, ook uit de
P.v.d.A. en K.N.P. kunnen meewerken,
stelling nemend tegen de suprematie van
de staat en de ongebonden vrijheid".
Deze desiderata zijn reeds door het
bestuur van dc St Adelbert Vereniging
aan het Bureau voor Maatschappelijk en
Cultureel Overleg doorgegeven. Er zal
een commissie door dit bureau worden
benoemd om een en ander te bestuderen.
De St Adelbert Vereniging heeft ten
aanzien van deze commissie reeds con
crete wensen. Z(j moet breed van opzet
z(jn; duidelijk afstand nemen van het
socialisme in de P.v.d.A. en hei neo-
liberalisme in de V.V.D.: zich ook duide
lijk distantiëren van A.R. en C.H.U. Zij
moet voor alles in hoofdlijnen aan
geven het eigene van de katholieke poli
tiek in de komende jaren. Zij moet aan
dacht besteden aan de persoonswisseling
in de organen van de katholieken (in dit
verband memoreerde spreker een uit
lating van prof. Duynstee of de huidige
fractieleiding van de K.V.P. wel het
katholieke volk vertegenwoordigt, een
vraag, die mr Van Voorst tot Voorst
uiterst gerechtvaardigd achtte). De voor
lichting moet niet worden verwaarloosd
maar op het tweede plan worden gesteld
de bestudering van de sociale eendracht
moet die van de bestudering van de
politieke eenheid voorafgaan. De waarde
en plaats van de diverse standsdrgari-
saties zal duidelijk door de commissie
moeten worden bestudeerd en levens
moet zii een uitsluitsel geven over de
principiële noodzaak van de vakorgani
saties. En vóór alles: vertrouwen in
elkaar.
