Jeugdtoneel is geen terrein
voor beunhazen
E
1
r
llll
Scholieren weerden zich met
kinderpostzegels
Conventies van Bonn in tweede
lezing goedgekeurd
Eindbeslissing echter nog verre
Doof voor eigentijdse
VRIJHEID EN GEHOORZAAMHEID
D
#1
'7®
V,4i
'NV*
8i§
Meisje en man
verdronken
Een millioen voor het
kind?
Bandeloos tumult in Duitse Bondsdag
Prins Bernliard bracht
verslag uit
Ned. Opera verstard in oud repertoire
od en wereld
„North Queen" wordt
gelost
Polen uit de Unesco
:Sjte&V-a
ZATERDAG 6 DECEMBER 195!
PAGINA
V ooruitgang
De Witte Vogel
Pm?1
lm*
Op ondergelopen veerweg
te Wamel
NU DE NEDERLANDSE OPERA de eerste lielft van haar speelseizoen
haast achter de rug heeft, lijkt 't moment gekomen zich een ogenblik
le bezinnen over haar activiteit. Zoals we reeds verschillende malen hebben
geconstateerd, heeft deze Nederlandse speelgroep bewezen tot méér dan
middelmatige vertoningen in staat te zijn. Met name wanneer leiders
van ongewoon formaat als Jozef Krips of Charles Bruck de scepter over
deze muzikale gemeenschap zwaaien, blijkt tot welke bijzondere prestaties
men in staat is.
sséBBj&g'.s
\'ijf sleepboten trokken vergeefs
Het meest gevoelige publiek:
R WORDEN in ons land heel wat toneelstukken voor de jeugd
geschreven en opgevoerd. En voor het overgrote deel zijn ze van bitter
weinig waarde. Lang hebben voor liet jeugdtoneel dezelfde richtlijnen
gegolden als voor de jeugdboeken: hoe meer er in gemoraliseerd werd hoe
heter men het vond. De beste „predikanten" waren hij gevolg de beste
toneelschrijvers. Een reactie op deze hand over hand toenemende planlten-
paedagogie was het amusementsspelhet moraaltje werd wat verdonkere
maand, de óóóóóóh zo grappige kaboutertjes, de streken van de oliedomme
Hans en de griezel van 'n heks toonden een andere mogelijkheid, het
kinderstuk als louter tijdverdrijf. Van het ene uiterste viel men in het
andere: naast het stemmige processievaandel met de symbolen van alle
fchone deugden werd nu de bonte vlag met het „lachen-gieren-brullen"
geheven.
De koning heeft een haar in de soep gevonden en van zijn slecht humeur
daarover wordt tenslotte de kleermaker het slachtoffer. Dat is het begin
van een hele reeks verwikkelingen die tezamen het. spel
„Van de koning die een kip werd".
vormen
't Is inmiddels al lang geleden dat deze
uitersten zo scherp tegenover elkaar ston
den; het onderwijs is veranderd, en het
opgelegd pandoer in het paedagogisch ge
lichte toneel voor de jeugd werd steeds
meer naar de achtergrond gedrongen,
voor kinderfeesten in school en parochie
zocht men naar betere stukken, naar
stukken die de feeststemming in de kin
derziel geen geweld aandeden door hun
moraliserend toontje, Wanneer men nu aan
de zijde der principiële leukerds ook maar
een ontwikkeling in de richting van de
gulden middenweg had doorgemaakt, zou
alles in orde geweest zijn. Maar dat was
niet zo, en daardoor kwam men bij de
duvel te biechten.
Bij de grappigaards bleef het lachen-
gieren-brullen het hoogste ideaal. Het
had succes, zonder twijfel; de kinderen
lachten zich tranen, praatten thuis hon
derd-uit over wat ze gezien en gehoord
hadden; ze mochten van hun ouders ook
naar de volgende voorstellingen van dat
zelfde getzelschap en wisten er gemakke
lijk vriendjes voor warm te krijgen. Het
jeugdtoneéil werd een winstgevend bedrijf
voor wier er uit wist te halen wat er in
zat. Driehonderd maal vijftig cent is een
niet te versmalden bedrag, wanneer men
de onkosten tot een minimum weet te be
perken. En wat is gemakkelijker dan dat?
Een stuk vol dwaze achtervolgingen, dom
me streken, gekke verkleedpartijen is
gauw geschreven als men niet vies is van
afgezaagde mopjes en grove effecten; spe
lers zijn gauw gevonden als men ze zoekt
onder lieden die dit alleen maar als een
bijverdienste na hun dagtaak beschouwen,
die daarom niet zo ruim betaald behoeven
te worden (cn in dat geringe honorarium
weer reden vinden om zich niet te moe
te maken op hun rol). Per slot van reke
ning: hel waren toch maar kinderen waar
voor je speelt! Die waren nog niet zo
verwend.
AI mei al werd er geducht met het be
kende petje naar gegooid en was het
schmieren niet van de lucht. Tal van
semi-professionelc dilettantcngezelschap-
•ies speelden en bloeiden bjj de gratie van
het feit dat de Schepper het kind niet
onmiddellijk na zijn geboorte de gave des
onderscheids gegeven heeft. Bovendien,
er bestond eenvoudig geen goed vergelij
kingsmateriaal!
Dat is er pas later gekomen. Eerst was
het Bob Geraerds die tegen de stroom op
durfde roeien. Zijn stukken waren meer
en beter op de kinderen afgestemd dan
die der andere groepjes. Had hij die stuk
ken willen laten spelen door goede ac
teurs en er de nodige voorbereiding aan
willen besteden, dan had hem dit op kos
ten gebracht die de concurrentie met de
slechts bijverdienste zoekende en dus veel
goedkopere schmiergroepjes onmogelijk
had gemaakt. En toch, misschien juist zijn
streven naar de goedkope krachten (waar
door zijn gezelschap een steeds anders be
volkt doorgangshuis werd voor jonge ac
teurs die tijdelijk geen emplooi hadden)
deed hem tenslotte het loodje leggen.
Na de oorlog is er echter een duidelijke
veraijdering ten goede waar te nemen.
Drie groepen hebben ernstig getracht om
op een behoorlijke financiële basis, die het
contracteren van goede acteurs en het
spelen van goede en goedgemonteerde
stukken mogelijk maakte, te komen tot 'n
verantwoord jeugdrepertoire.
..De Gong" in Den Haag was daarin het
minst consequent, en als we haar huidige
manipulaties met „improvisatie" betitelen,
dan is die benaming vrij galant.
Beter slaagde „Puck" in Amsterdam, to
neelgroep van en voor jongeren Dank zij
de steun van verschillende regerings
instanties, dank zij ook het grote aantal
voorstellingen voor opgroeiende jeugd,
kon deze groep het niveau dat ze zich
als ideaal gesteld had, handhaven. Naast
stukken van Vondel, Michiel de Swaan
e.a. voor het middelbaar onderwijs
heeft ze nu drie kinderstukken op het
repertoire waarvan we er één „Als ik
koning was....'', het prachtige fantasie
tje over levend geworden poppen dat
Jaap Hoogstra voor „Puck" schreef, ge
heel geslaagd zouden willen noemen.
„Feest in het Spinnebos" mist, met hoe
veel fantasie en charme het ook gespeeld
wordt en hoeveel trouvailles de regie
ook vertoont, een strakke draad en gaat
uit als een nachtkaars. Het laatste „Het
geheim van de prins" is echter wel het
zwakste het heeft verscheidene kinder
lijke facetten maar is als totaal toch
iets te intellectualistisch.
Wat „Puck" die zeker de beste acteurs
heeft en aan de entourage de grootste
kosten en moeiten besteedt mist is een fi
guur als Rolf Petersen, de leider van het
derde gezelschap „De witte vogel" in Den
Haag. De drie laatste stukken van dit
groepjA zijn juweeltjes van kinderpsycho
logie, het resultaat van jarenlange expe
rimenten en wijzigingen, pogingen om de
kinderziel te doorgronden, wéér experi
menten en wéér wijzigingen. Petersen die
zijn stukken zelf schrijft en regisseert
spreekt niet tot de kinderen als een vol
wassene die zijn taaltje wat naïever
maakt om begrepen te worden; hij pro
beert vanuit het kind zelf te spreken. Hij
moraliseert niet, maar de loop van zijn
verhalen geeft zijn jeugdige toeschouwer-
tjes de gelegenheid zelf stelling te nemen.
„Het wonderpaard van Marjolijntje",
spelend in de poppenwereld der klein
sten met een eenvoudig zwart-wit-con-
trast in de tekening der verschillende
karakters, „Van de koning die een kip
werd" voor iets ouderen die al kunnen
onderscheiden hoe de omstandigheden
een goed karakter tot slechte daden
kunnen brengen, „De mantel van de
zonnebloem", het zijn evenzoveel bewij
zen van Petersen's liefde en begrip voor
het kind, van z\jn rijke verbeeldings
kracht en fijne smaak.
Rolf Petersen is een man die bezeten is
van jeugdtoneel: die een lucratieve posi
tie vrijwillig verliet voor het ongewisse
leven dat de leider van een goedwillende
jeugdtoneelgroep nu eenmaal leiden moet.
Want er zijn nog maar steeds te veel lie
den die overdag in een winkel staan of
fietsen repareren (gelijk de leiders van
een der geregeld voor de jeugd spelende
gezelschapjes inderdaad doen) en des
avonds of m yC weekends een paar tien
tjes willen bijverdienen aan de wens van
de jeugd om in een andere wereld op te
gaan. Een wereld die bij deze dilettanten
bestaat uit een slecht geschreven stuk, uit
slecht spel met maar half gekende rollen,
'n grove typering, schromelijke Overdrij
vingen, botte grappen en goedkope effec
ten, in veelal smakeloze décors en costu
mes.
De jeugd is immers nog niet zo ver
wend? Neen. maar ze is ook nog niet be
dorven. En het is niet te peilen hoeveel
kwaad dergelijke vertoningen doen aan de
zo gevoelige ziel van het kind dat door de
volwassenen waar het tegen op ziet der
gelijke botheden te aanvaarden krijgt
voorgezet. Wie zal durven zeggen dat hier
niet de kiem ligt voor het gebrek aan fijne
smaak die deze kinderen in hun later le
ven de ergste Kitsch op alle terrein als
cultuur-ideaal doet zien?
Het is duidelijk dat zij die geen tijd,
moeite of geld sparen om tot een verant
woorde en smaakvolle yerzorging van de
hele opvoering in al haar onderdelen te
komen, een hoger honorarium moeten be-
kinderen
dingen om het hoofd boven water te kun
nen blijven houden. Het zou even duide-
lijk moeten zijn dat ouders hun kinderen
het goede niet mogen onthouden, ook al i
is het slechte twee kwartjes goedkoper.
LOU HOEFNAGELS
N/
"j
Een meisje, dat gisterenmiddag om
streeks half zes over de overstroomde
Veerweg te Wamel fietste, is tengevolge
van de sterke stroom van het ongeveer
30 cm hoge water van haar rijwiel ge
slingerd en verdronken. Een man, die
achter haar fietste en het ongeval zag
gebeuren, trachtte het meisje te redden.
Ook hjj verdronk echter.
Ondanks herhaalde waarschuwingen,
reed omstreeks half zes een aantal wiel
rijders over de ondergelopen veerweg.
Zij waren juist door de veerdienst van
Tiel naar Wamel overgezet in verband
met het hoge water dat de uiterwaarden
en ook de Veerweg heeft overstroomd.
Daarom wordt van de aanlegplaats van
de veerdienst af met kleine motorboten
over het ondergelopen land een dienst
onderhouden tot de dijk. Omdat deze
motorboten een geringe accommodatie
hebben, moeten degenen, die door de
veerdienst zijn overgezet, enige tijd
wachten bij de aanlegplaats.
Een "aantal arbeiders en vrouwelijke
werknemers van Tielse fabrieken stapte
evenwel direct op de fiets. Zij stoorden
zich niet aan de waarschuwingen van
het veerpersoneel. Op de Veerweg ver
loor plotseling een van de wielrijdsters
de macht over het stuur. Zij kwam te
vallen en werd door de sterke stroom
meegesleurd. Een man, die achter haar
reed, wilde het meisje hulp bieden, doch
ook hij werd door de stroom meege
sleurd.
Het personeel van de veerdienst, dat
het drama op enige afstaad zag gebeuren,
spoedde zich naar de Veerweg om de
drenkelingen hulp te bieden. Hun poging
faalde evenwel. Men had te middernacht
de lichamen van de slachtoffers nog niet
gevonden.
Een scène uit „Het wopderpaard van Marjolijntje Marjolijntje te midden van de levend geworden poppen,
de koningin en haar slechte raadsheren. Op de achter grond links de poppendokter die ingrijpt als de poppen
het te bont maken.
De postzegel voor het kind heeft nu
hier te lande ook wel definitief zijn
plaats veroverd. Het idee om de jeugd
hij de verkoopactie in te schakelen is een
ongekend succes geworden. De opbrengst
ging sindsdien met sprongen vooruit en
dit jaar is het alweer beter. Ofschoon de
verkoop nog meer dan drie weken duurt
(de scholen-actie is beëindigd) meent het
bestuur van de vereniging „Voor het
Kind" te mogen zeggen, dat men dit jaar
het millioen wel eens zou kunnen nade
ren.
Zoals dat sinds een paar jaar de ge
woonte is, bracht Sint N-ieolaasavond ook
gistenen weey voor de kinderen, die zich
by de propaganda haddén ingezet de
grote verrassing. .Voor de microfoon van
Hilversum werd de uitspraak bekend ge
maakt van de wedstrijd, welke aan de
verkoop verbonden is: welke schoolklas
sen namelijk de meeste kinderpostzegels
hebben verkocht. Want de winnaars heb
ben als klas een reis of reisje of 1 een
radiotoestel voor schoolgebruik gewon
nen. De verkoopactie had zo twintig prij
zen, de klassikale luisterwedstrijd vijf.
We vermelden er hier enkele van.
Verkoopactie: le prijs (14 dagen vaean-
tie in Nederland) de zesde klas van de
openbare lagere Jan Ligthartschool te
Delfzijl; 2e prijs (7 dagen vacantic) zesde
klas St. Josephschool Hoensbroek; 3e
prijs (schoolreisje van 2 dagen) klas 2a
Dp Bazelschool, A'dam (N.) (van deze
zelfde school won klas 1c de 7e prijs!
4e Prijs (schoolreisje van 1 dag) 2e klas
RH BS. Assen; 5e prijs (id.) klas lb In
dustrieschool voor meisjes, Blokland
straat. Rotterdam.
Luisterwedstryd: le prijs (7 dagen va-
cantiel) 3e en 4c klas Chr. Nat. school,
Akknam; 2e prijs (1 dag reisje) le klas
M.M.S. Schiedamsesingel Rotterdam; 3e
Prijs Creisje 1 dag) klas 5b St. Barbara-
school, Leiden.
Van de individuele inzendingen van
°?fe zelfde luislerwedstrijd is die van
tilke Smeets te Amstenrade met de
eerste prjjs (een fiets) bekroond.
(Telefonisch van onze correspondent)
BONN, Zaterdagmorgen.
In een rumoerige nachtelijke slag, waarin de afgevaardigden van links
en rechts soms vrtislballend opstoven en de sprekers hun redevoeringen bij
stukjes en beetjes moesten voltooien, is de strijd om de Europese verdragen
in de Duitse Bondsdag voorlopig beslist. Dc Bondsdag heeft namelijk met
een meerderheid van 54 stemmen de verdragen in tweede lezing aanvaard.
De voormannen der regeringscoalitie wilden deze stemming nu laten fun
geren als de politieke beslissing, die kanselier Adenauer heeft nodig geoor
deeld, om de raderen van de Europese machine weer op gang te brengen.
Het is echter duidelijk, dat van een echte beslissing nog geen sprake is.
Deze valt hij dc procedure van de Bondsdag eerst na de derde lezing en
die zal eerst plaats hebben, nadat het staatsgerechtsliof het zijne over het
project zal hebben gezegd.
Prins Bernliard was vanochtend in een
I bijzondere vergadering van de Minister-
1 ajereel uit de opvoering van „Aida door de Nederlandse Opera. Goealioop raad aanwezig. D© prins heeft aan de Maar dan zal dit binnen een heel ander
Het is bovendien nog niet zeker, dat de
nu door de regeringscoalitie aan het Hof
gerichte vragen alle twijfel#>unten zullen
ophelderen. De geleerden schijnen er nog
niet zeker van dat het gerecht op grond
van deze klacht nu ook zal beslissen over
de vraag, of de verdragen onder het veto
recht van de Bondsi-aad zouden vallen.
Zou dit niet het geval zijn, dan blijft de
dreiging van 'n langdurig slepend blijven
van de zaken ook na de derde lezing nog
voortbestaan.
Het sein stond op storm In de laatste
uren van deze driedaagse debatten, waar
in zeventig sprekers aan het woord kwa
men. Zelden nog hebben in de Bondsdag
de fronten van regering en oppositie zo
vijandig tegenover elkaar gestaan.
Wanneer het debat één ding heeft be
wezen, dan is het wel, dat de Europese
plannen een gevaarlijk diepe kloof tus
sen beide helften van het ernstige
politieke leven in Duitsland hebben ge
schapen. De socialisten dreigen ermee,
dat de vorming van een Duits troëpen-
contingent op basis van de nu bestaande
plannen deze scheidslijn ook dwars door
het Duitse volk za) gaan trekken. Zij
voorspellen zoveel onwil bij een groot
deel van het volk on de weg der ver
dragen mee verder te gaan, dat daardoor
de Duitse soldaat bij voorbaat al een
moreel geknakte figuur zou worden.
Al de onheilen, die de socialisten nu al
een jaar lang van de bewapening hebben
geschilderd werden nog eens uitgestald.
Duitsland zou volgens hen niet ais gelijke
worden behandeld en het zou zijn kan
sen op het verlossen van de 18 millioen
Duitsers achter het IJzeren gordijn ver
minderen. Pas wanneer de laatste kans
op een conferentie der grote vier verke
ken zou zijn, zouden de socialisten er
volgens hun leider Ollenhauer over gaan
denken, Duitsland te gaan bewapenen.
ligheidsklep voor Duitse gevaren was be
doeld.
Heel het Straatsburgse samenstel van
Europese plannen moet overigens vol
gens de socialist naar de rommelzolder
worden gezonden. Het was alleen maar
ontstaan, omdat de regeringen niet vol
doende Ijver hadden getoond, om Etiropa
via de O.E.E.C. tot een economisch ge
heel samen te smelten. Men moest vol
gens ihem volledig en opnieuw starten
en de afwijzing van het verdrag zou het
startsein kunnen geven. „De Westelijke
landen zijn, omdat zij ons niet kunnen
missen, gedwongendaags na de afwijzing
nieuwe onderhandelingen te beginnen",
2o zeide de socialist Erler.
Dr Adenauer heeft deze socialistische
illusie met vlijmende scherpte beant
woord. De oppositieleiders hadden door
menige verklaring het wantrouwen tegen
Duitsland versterkt en ook hun crediet
bij buitenlandse socialisten goeddeels ver
speeld, zo zeide hij.
Dit onverkwikkelijke dispuut werd
gevoerd temidden van een soms bande
loos tumult, waarin de president zich
nauwelijks verstaanbaar kon maken, bo
ven de kreten die van alle kanten op
stegen. De Bondsdag heeft tegelijk met
de verdragen besluiten aangenomen,
waarin de Duitse wens tot revisie, van
verschillende bepalingen werd aange
meld en waarin werd verklaard. dat
Duitsland zijn grenseisen in Oost en
West blijft stellen. Voorts werd een be
sluit aangenomen, volgens hetwelk bet
Duitse contingent zo lang mogelijk uit
vrijwilligers zou moeten bestaan, ,'j
ziet het er niet bepaald uit.
ministers verslag uitgebracht over zijn j kader moeten gebeuren dan dat van de
reis door Zuid-Amerika. E.D.G., die volgens hem te zeer als vei-
WIE als mens op aarde leeft, heeft zich aan tal
loze dingen te onderwerpen. Hij vangt het
- angt
leven aan in strikte afhankelijkheid, ontvan
kelijk voor alle komende indrukken cn invloeden,
maar evenzeer daaraan onderworpen, daarop aan
gewezen. Hij kan zichzelf niet redden en dient te
aanvaarden, dat er huiten hem om machten zijn, die,
in volledig bewustzijn of volstrekt willekeurig, op
hem jnwerken, en waaraan hij zich niet kan onttrek
ken, nat Miift zo, heel het mensenleven lang. De
physieke natuurwetten verliezen hun algemene gel
ding niet voor de mens. Als organisch levend
wezen is hij gebonden aan de golfslag, het rhythine
en de wetmatigheid van het leven, dat gevoed en be
schermd nioet worden, dat zich moet uiten en ont
wikkelen. Levend naar de geest, als mens, ervaart
hij de druk der materie en dc binding aan onover
komelijke psychische wetten. Hij onderwerpt zich; hij
kan niet anders.
Tóch is de mens vrij. D.w.z.: naar de hoofdlijnen
bepaalt, de mens zélf het verloop van zyn bestaan.
In moreel opzicht, h.v. kwalificeert, hy zichzelf tot
een goed of,slecht mens; zelf maakt hy uiteindelyk
en koninklijke onderwerping aan de Schepper en
Zijn Schepping.
'T^OEN Christus in onze wereld kwam heeft Hy
X zich volkomen in deze orde der dingen ingeleefd,
zó grondig en zonder omzien, dat. Hij eraan ge
storven is. Zijn onderwerping en Zijn gehoorzaamheid
droegen het, kenmerk ener absolute, goddelijke vrij
heid. Er was voor Hém geen enkele noodzaak hiér
te zijn en in afhankelijkheid te leven. Hij kwam en
stelde zich zelf in afhankelijkheid, naar vrije keuze,
in een onafhankelijke beslissing. Zo was Zijn levens
loop volstrekt dienstbaar zonder enige slaafsheid;
onder,worpen schijnbaar aan een heilig noodlot (Hij
moet lijden, Hij moet sterven), maar toch boven alle
noorlint uit doelbewust geleid volgens de wil van de
Vader.
itTt'nf"hU rhdTnl'dienen ia of neen, of hij een offer 1>c gehoorzaamheid van .Tesus Christus is niets an-
Ifit °f- _hi! .God 5aLizol Ziin cn eerliik. ders dan bet vrijwillig Offer, dat Hij ter verlossing
van de wereld m deemoed brengt, als middelaar tus-
sen,.., en de mensen. Zijn gehoorzaamheid ligt we-
zenlyk verankerd in Zijn priesterschap.
Zó, niet deze wezenlijke gehoorzaamheid, deelt Hij
Zijn priesterschap ook nice aan Anderen, aan de
priesters en de lekengelovigen die Zijn arbeid in de
geschiedenis hebben voort te zetten. Deze mensen,
die geen eigen, persoonlijk verworven of uit hun
eigen krachten opbloeiend apostolisch middelaar
schap bezitten, zijn dragers van een eeuwig en on
veranderlijk priesterschap, dat zij zelf niet kunnen
beëindigen of wijzigen. In hen leeft het priesterschap
van Jcsus, en dat priesterschap is voor ééns en voor
altijd een stuk gehoorzaamheid aan de belangen van
God en de belangen der mensen.
MET dat priesterschap staat de christen dus niet
verloren in de ruimte der talloze ondoorgron
delijke werkelijkheden, eenzaam, onafhankelijk
en zelfstandig. Hij is ergens geplaatst, opgenomen in
een levend geheel, in een georganiseerde gemeen
schap, in het Rijk van God, in de Kerk. De christen
kan niet tot God zeggen: „Ik dank U voor het apos
tolaat van Uw Zoon, dat Gij mede in mijn handen
hebt gelegd. Nu zal ik' het als een kostbaar geheim
zal brengen, of hy rechtvaardig zal zyn en eerlijk
consequent, en edelmoedig, dienstvaardig en menslie
vend. Maar zélfs om deze vrijheid te kunnen verwer
kelijken, heeft hij God en de mensen nodig, tegen
over wie zou hij anders rechtvaardig, eerlijk conse
quent, edelmoedig, dienstvaardig en menslievend
moeten zijn? Bovendien: de mens js zich op sommige
ogenblikken fel bewust van zijn menselijke beperkt
heid, zodat hij beseft niet zonder meer, roekeloos en
ongereserveerd, uit eigen kracht te kunnen putten.
Ook hier stoot zijn menselijke vrijheid op onverbid
delijke barricades en heeft de mens zich te onderwer
pen; hij gehoorzaamt, of hij wil of niet, aan de heer
schappij van het leven.
Zo is de mens van nature iemand, die gehoor
zaamt, iemand die opgenomen is in een groot, har
monisch geheel, in een kosmos, die samengebonden
wordt door ijzeren wetten, een samenhang van din
gen en verschijnselen, waar hy zich onmogelijk in
absolute zelfstandigheid buiten kan plaatsen.
Deze natuurlijke gehoorzaamheid kan in vrijheid
worden aanvaard; dat. betekent: wat in de mense
lijke natuur gegeven is kan men erkennen als goed
en dus ook buiten alle noodzakelijkheid om aan
vaardbaar. Men kan m.a.w. deze gehoorzaamheid
cultiveren tot een heilige gehoorzaamheid, een vrije
In mijzelf bewaren en er goed mee doen en mee han
delen, naar gelang het. mij zélf uil komt. Ik zal mijn
plaats en mijn gelegenheid wel zoeken en vrucht
baar zijn, daar waar ik naar eigen keuze zal gaan.
Ik zal arbeiden op m ij n manier; de anderen zullen
ongetwijfeld hun weg wel vinden, en waar ik^ niet
kan komen, zullen zij apostolisch aanwezig zijn". Zo
opgevat, zou het priesterschap van alle gelovigen,
dat wij kennen, een versplinterd priesterschap zijn,
willekeurig en zonder enige ordening uitgebreid over
duizenden individuele mensen, die Jos van elkaar een
priesterlijke functie uitoefenen, in het wilde weg en
dus inefficient.
IN werkelijkheid ontleent elke christen het geheim
van zijn priesterlijk apostolaat aan de Kerk. De
Kerk is immers het mysterie van de voortlevende
Heiland, Zijn menswording, Zon concrete aanwezig
heid in ons midden. De Kerk is de gemeenschap van
mensen, waarin over alle grenzen van individu,
nationaliteit, cultuur en ras neen-- Christus, met de
rijkdommen van Zyn godmenselykheid en van Zijn
verlossing, levend tegenwoordig is.
E jonge Kerk luisterde en boog het hoofd voor
zóveel goddelyke, universele en stoutmoedige
opdrachten, aan de uitvoering waarvan zii niet
kon beginnen, vóórdat de Heilige Geest over de ge
meenschap der apostelen en gelovigen was neerge
daald. Van dat moment af werd de Kerk gestuwd
en bijeengehouden tot een levende eenheid door die
goddelijke Geest. Waar de Kerk van Jesus is,- daér
is de Geest des Heren. Waar de arbeid van Jesus
wordt voortgezet, daar geschiedt dit uit kracht van
die Geest.
Waar het priesterschap van Jesus van geslacht op
geslacht, tot het einde der dagen, aan mensen wordt
meegedeeld, daar wordt dit gedaan door dezelfde
Geest, die alles doet leven en groeien en die alles in
stand houdt. Hij maakt liet priesterschap van ons
allen tot het éne priesterschap der Kerk van Chris
tus, waarin de functies worden verdeeld en de krach
ten gebundeld, waarin alles deel uitmaakt van één
samengegroeide gemeenschap, één Heilige Kerk.
Niets van hetgeen wij met apostolische vruchtbaar
heid doen, gaat huiten die Kerk om. In deze Kerk
zijn wij tot apostelen gewyd in Doopsel, Vormsel (en
Wijding)in gehoorzaamheid en totale afhankelijk
heid. Het is wezenlijk een gehoorzaam aposto-
laat.
te-, s S. JELSM-A
Dit alles is echter niet voloende om een
opera te fhrmeren. Daarvoor is ook een
doelbewuste leiding nodig met inzicht,
èn met durf bezield. \V:j hebben nu niet
het oog op de ups and downs waaraan
iedere artistieke instelling in haar
manifestaties onderhevig is. Dal een
Pêcheurs de Perles een der
laatste creaties over de hele linie mid
delmatig was cn de Noze di Figaro
superieur, houdt met allerlei accidentalia
verband die nu eenmaal aan een muziek-
bedryf zijn verbonden.
Maar als wc voor dc zoveelste maal weer
een uitnodiging tot een persconferentie
krijgen toegezonden en dit voor de zoveel
ste maal verband houdt met een over-
a - i' eJ,cr'°irestuk (in dit geval Verdi's
'j, a_,cn er volstrekt niets gezegd
wordt dat ook maar enig nieuw licht op
deze voorgenomen heropvoering zou kun
nen werpen, dan komt men vanzelf fot de
Beklemmende vraag: „Vervult de Neder
landse Opera ten opzichte van de heden
daagse muziek wel een taak?"
Men werkt met mensen die leven cn den
ken in onze tijdmen put uit materiële
bronnen, die alleen door de hedendaagse
culturele structuur met haar gereglemcn
teerde overheidszorg mogelijk zijn, en
wat het belangrijkste is wij leven in
een tijd die gist van nieuwe ideeën;
mag dan de kracht van de Nederlandse
Opera niet op de eerste plaats op het
eigentijdse gericht worden? Of is het al
leen bij de gratie en donatie van een
Holland-Festival dat het nieuwe, het
eigentijdse kan doorbreken om onmid
dellijk daarna in de doofpot van de rc-
quisietcnbergplaats te verdwijnen?
Hetzelfde gezelschap dat bewezen heeft
een H a 1 e w ij n van Pijper, als
meest gerijpte product onzer eigen
dramatische muziekkunst, in een zeer
aanvaardbare vorm te kunnen ten tonele
brengen; dezelfde vocale en instrumentale
krachten die Strawinsky's Oedipus
rex of diens Rossi gnol tot evene
menten maakten in ons jong dramatisch-
muzikaal leven, diezelfde krachten blijken
sinds deze gelukkige zomermaanden ver
stard, gelijk met het eigenlijke concert
seizoen. Het is alsof deze brillante ,,be-
drijfsreserve" een „bevroren crediet" ge
worden is zodra de winter aanbreekt.
Op onze vraag naar hedendaagse wer
ken in het ktjmend repertoire gaf de lei
onze kleinere theaters
niet mogelijk".
en instellingen
Maar in meer beperkte verhoudingen
blijft zulk een Aïda-opvoering hoe-sneu
het accent ook legt een bijzonder Kost
bare aangelegenheid. Zou nu een heden
daags werk nóg meer eisen stellen aan
het opera-budget?
Er is geen eigentijds werk, van Debus
sy's „P e 11 a s" tot Berg's ,,W o 7.7.0 k",
dat ook maar bij benadering zulk eau
bombastisch décor vereist als Aïda. Inte
gendeel: Debussy, Berg en Pijper streven
naar zakelijke versobering, en Strawinsky
voert zelfs deze tendens tot het uiterste
door met zijn bijna schematische aandui-
dingen'en bezettingen.
We kunnen ons dus moeilijk voorstellen
dat hier niéér eisen van materiële aard
gesteld zouden worden dan aan pathetisch-
spectaculaire vertoningen als een „Aïda".
Tot dusver neemt men in Nederland uit
sluitend eigentijdse stemmen waar in .het
repertoire der orkesten en koorverenigin
gen. Daartegenover brengt de Nederlandse
Opera een exclusief huldebetoon aan het
voorgeslacht. Maar het gevaar bestaat dat
daarmee de tijdgenoot doof wordt voor
zijn eigen spraakvermogen.
MARIUS MONNIKENDAM.
der van de Nederlandse Opera als enig
bescheid: „De financiën!"
Nu is op bedoelde persconferentie voor
de heropvoering van „A d a" door de
regisseur de volgende opmerking ge
maakt; „De Aïda is een werk dat,
geschreven als het destijds is voor de
opening van het Suezkanaal, een Oos
terse praal vereist. „De Ned. Opera",
aldus de woordvoerder, „kan wat pronk
betreft niet concurreren met Hollywood.
En wat men in een arena van Verona
of in een Staatsopera te Wenen zich kan
veroorloven waar men 50 olifanten,
dromedarissen en een hele exotische
menagerie ten tonele brengt is..met
Gisteravond tijdens hoog water hebben
de sleepboten „Humber", „Blankenburg",
„Argus", ..Pernis" en .-Kinderdijk" van L.
Smit en Co's Intern. Sleepdienst voor de
derde maal tevergeefs getracht het Don
derdagavond bij de Zuidwal even beneden
de haven van Maassluis gestrande
Panamese schip „North Queen" vlot te
trekken. Het schip maakt bij laag water
enigszins slagzij. Gisteravond zou nog
een aanvang worden gemaakt met het
gedeeltelijk lossen van de lading, be
staande uit stukgoederen. Zondag zullen
de sleepboten van L. Smit en Co dan
opnieuw een poging doen om het schip
vlot te trekken.
Polen is. uit protest tegen de toela
ting van Spanje, uit de Unesco, de V.N.-
organisatie voor onderwijs, wetenschap
en cultuur, getreden.
Radio-Warschau heeft omgeroepen,
dat de Poolse zaakgelastigde in Parijs-
op het secretariaat van de Unesco een
nota heeft overhandigd waarin werd
verklaard, dat Polen zich terugtrok om
dat „de Unesco een gehoorzaam werk
tuig in de door liet Amerikaanse im
perialisme ontketende koude oorlog is
geworden". De toelating van Spanje was
„de bekroning van dit soort activiteit*
aldus de nota,
-
