W
as trotse viermastbark over
bezeild?
Tegenstanders van zeilschool-
'chip kregen nieuwe argumenten
IA
vcm 3OT1C
6BEUW
Boisward gaat 17
ter stembus
Dat moet klaar komen"
December
Bestevaer Tromp verslaat Blake
fa
Postzei
gels
DE HEILIGE VAN DE WEEK
HET GRABBELTONNETJE
even aandacht voor
D
~h
M
5
M^ERDAG 13 DECEMBER 1952
PAGINA 7
De „Pamir" aan de ketting
PAMIROP VOLLE ZEE
Een
schip,
Is dit liet einde?
Ballerina's en zeilschepen
Gebouwd voor zwaarste
stormen
10 December 1652:
DE EERSTE
POELIERSTER
PATERS CAPUCIJNEN KRIJGEiN
NIEUW KLOOSTER IN
VOORBURG
Een Verenigd Europa: ja of neen
Opraak,
V' de
stArde, Zodra
Schliewen redde schepen van
de sloop.
Heel Duitsland stond
achter hem
Zelfs de kleuters
Haar ook de oudjes
Wie moest nu de vlag
strijken
'n Bretonse Heilige: St. Briac17 December
Nieuwe uitgiften
De zoals steeds fraaie Zwitserse Pro Juvenlute-zegels.
NIEUWE SERIES
Aardrijkskunde-puzzle
i» ïimmm
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Een catalogus van ruim
isci
600
X
X
X
X
X
•••X####»
X
X
X
X
CORRESPONDENTIE-ADRES
POSTBUS 8, HILVERSUM.
Hatuurlijk bronwater
In hoge male
spijsveiteiend.
Ook voor
Uw gezondheid
onontbeerlijk
Alom verkrijgbaar
Zoals onze lezers zich herinneren,
maakte een onzer redacteuren deze
zomer nog een reis met deze roman
tische viermaster. Achteraf zal mis
schien blijken dat deze unieke trip
ook de laatste kans was.
(Van onze speciale verslaggever)
"Romanlick loont niet meer.
Rond de verrukkelijk vloeiende romplijnen van de Duitse viermastbark
tïiir"' klotst ihaiis reeds weken liet water van dc Rotterdamse haven,
tet is zeer de vraag of de scherpe boeg nog ooit dc lange Oeeaandeining
I' *a! gooien tot stuivend huiswater: nooit meer misschien zal het schip
"der 2jju hooggetakelde vol bezeilde vier masten over de wijde zeeën
'jleti
dat
wijgelid op zijn vonnis wacht. Ken schip aan dc ketting.
?r, °en deze trolee viermaster ongeveer
jjj weken geleden terugkeerde van zijn
A, reis naar Züid-Amerika en na
jvHwerpen te hebben aangedaan, in
i'"terdahi stukgoederen kwam lossen,
y--.
Toen beid barken nieuwjaar '52 vol
ledig zeilklaar waren, was er ongeveer
Dm. 8 millioen geïnvesteerd. (Alleen de
kleding en uitrusting der leerlingmatro
zen kostte DM 800 per toekomstige zee
man!)
Vrachtprijzen waren echter nog op Ko-
rea-hEusse, olieprijzen stijgend, de wind
v/as gratis en uanvankelijk ncheen bet dat.
be de trotse barken een goede, zelfs -en-
JabeiG toekomst voor de boeg hadden.
Toen scheen echter Schliewen zelf uit
zijn roer te lopen; hij geraakte verwikkeld
in allerlei transacties, financierde zelfs
een.... balletgroep (noemde het kostbaar
luxe jacht dat hij bouwen liet naar de
prima ballerina van die overigens volko
men onbekende groep), bouwde een weids
kantoorflat, maar toen d, fondsen in Ge-
nève opraakten en zijn compag""" Vor.
Suppan daar alarm sloeg, was het reeds
te laat: de door de regering benoemde
supervisor kon slechts een door domme
goedgelovigheid onstaan millioentekort
constateren. Als eerste werden de drie
„Schliewen schepen" geofferd, maar alle
schuld werd geschoven op de twee
viermasters, die op dat moment ergens
volbezeild op de Oceaan voeren: het snel
zinken der vrachtprijzen en de dure be
manning zouden de oorzaak geweest zijn,
dat de Rederij in een half jaar
DM 800.000 verlies boekte.
De „Pamir" bleef aan de ketting in Rot
terdam liggen, haar zusterschip de „Pas
sat" is in Hamburg een zelfde lot bescho
ren.
Ook de Duitse regering, wier Bundes-
verkehrs-minister in 1951 nog geestdriftig
verklaarde, dat zij voor opleiding tot de
„zeilvaart bekeerd was" schijnt thans
haar handen te hebben teruggetrokken,
hoewel een regeringsvertegenwoordiger
enkele dagen geleden in Rottrdam contact
heeft opgenomen met de rederij „Neer-
landia".
Exploitatie schijnt echter in deze tijd
onrendabel te zijn, en als opleidingsschip
zou de luxe te groot zijn geweest.
Duitsland heeft tank- en vrachtboten
tussen 10- en 15000 ton nodig, het tijdperk
van de zeiischoolschepen is voorbij, zeggen
de tegenstanders.
Er is in Duitsland begrijpelijkerwijze
nogal een en ander te doen over deze af
faire: momenteel laren er alweer 1700
schepen onder 'Uitse vlag (meer dan 1/0/
van de vooroorldgse tonnage), maar nu
het experiment met de zeilschoolschepen
mislukt schijnt, rijst andermaal de Vraag,
waar men ervt ren "zeelui vandaan moet
haien.
Maar met de constatering „Romantik
macht sich icht bezalilt" schijnt het lot
van de beide viermasters, „the flying P.
Liners", in het begin dezer eeuw gebouwd
„für allen Wetter" wel bezegeld.
Deze snelle jagers, die in geen storm
hoefden bij te draaien, hebben thans alle
zeilen moeten reven voor financieel zwaar
weer, voor schandaal en al of niet ge
rechtigde verdachtmakingen.
„Pamir" en „Passat", de laatste der zeil
schepen, wachten thans gelaten op de be
slissing.
Romantiek loont niet meer
'Minouo
(Van onze correspondent)
Ons land heeft dezer dagen, voor zover
ons bekend, de eerste officiële vrouwelijke
poelier gekregen. Zij woont in Kerkrade
en heet Mej. Kitty Dassen. Als eerste
vrouw kreeg zij deze week na een te Maas
tricht gehouden vakbekwaamheidsexamen
van de betrokken vakgroep het vakdi
ploma „poelier in wild en gevogelte". Zal
zij zich nu „poellerster" of „poelière" moe
ten noemen?
(Van onze correspondent)
Naar wij van de overste van een der
Capucynen-kloosters vernemen is in
Voorburg aangekocht het pand Oost
einde no. 100, voormalig bewoond door
wijlen oud-minister 'erschuur. De bedoe
ling is in dit kapitale pand waarachter
een grote tuin is, een klooster te ves
tigen voor gedeeltelijk paters Capucijnen
van de Oosterse ritus en van paters van
de Nederlandse provincie.
Daar het pand eerst nog de nodige
inwendige verbouwing moet ondergaan
zal het waarschijnlijk nog wel enige
maanden duren vooraleer de paters het
pand kunnen betrekken.
li.,ng op de eigenaar van dc ..Ptinin
Al, 'welke tegen de 40.000 liep, het
mip aan de ketting leggen.
I'm0 vordGringen stammen alle uit Juni
U,52, maar ondanks herhaalde aanma-
%en bleef men in Hamburg, waar
iz Schliewen, de eigenaar van de
jr'mir" resideert, volkomen doof, rea-
j.'/de de Duitse rederij ook niet toen
Ik ..Neerland!?" 14 dagen vóór de „Pa-
I binnen zou lopen aan Hamburg we
ll''1 liet, dat de Duitse viermaster on-
Vroepeiijk aan de ketting zou gaan,
to Oneer de achterstallige vorderingen
f't werden aangezuiverd,
fl.^oen de „Pamir" binnen kwam, werd
k kapitein officieel meegedeeld, dat er
\.,*h loods meer zou worden afgegeven
"r de uitreis.
iPp 10 December j.l. deed de rechtbank
erkende
.VPft
de inbeslagneming
de rederij „Neerlandia" van
Zodra deze gerechtelijke uit-
rlf.'aak via diplomatieke weg door de
ffkeier van Justitie aan de rederij in
Chlburg zal zijn meegedeeld, heeft he
li, ^fle redery nog veertien dagen tHd om
i hoger beroep te gaan; daarna wordt
''TJderei Heinz Schliewen" geëxecuteerd.
K^a) dit het einde betekenen van de
b amir" en haar zusterschip de „Passat?
ziet er in ieder geval naar uit, dat
i hele geschiedenis rond dit schip reeds
K einde betekend heeft voor Heinz
k/diewen zélf, die in Augustus van dit
L l' ter observatie moest worden opge
lden in een zenuwkliniek in ZUrich.
T'lgezien zl|n „grootscheepse zaken"
dl over het hoofd gegroeid waren.
„Pfzo Duitse vlieger uit de eerste we-
W3°örlög verbleef gedurende de tweede
,,'f/Gtkrleg" in Zwitserland, was daar
L'h.tlsch adviseur" voor de voedsel- en
Kg3'taaischepen van het Internationale
Kruis en keerde in 3 948 naai'
lA'tsland terug, een welgestelde „devie-
K.duitser" met internationale relaties.
vJ bezat, reeds een kleine rederij van
K?,r de oorlog („Reederei Breyer en
lij( met drie kleine schepen, waarvan
V, ®hige bezitter was. Met. een in Ge
in,',0 gestichte maatschappij, waarin een
A 'Ogsreiatie, de Hongaar Von Suppan,
tj DCt. van het kapitaal had ingebracht,
th'dncierde hij de bouw van drie grotere
Ih.tbrsehepen, de ..Fritz, Jutta en Ger-
Vj) Schliewen" (alle drie tussen de 3000
V 5000 ton). Naast dc „Reederei Breyer"
kf.V i'.gde hij toen ook de „Reederei Heinz
l-AHewen", zou vervolgens door een ze-
V® Herr Grubbe, voormalig matroos op
tv'. '-Pamir", Luftwaffe soldaat uit de
\v/°do wereldoorlog met romantische
Vj. alen zijn overgehaald om de beide
b.r,Rasters te kopen, die voor de sloop
0p weg waren naar Antwerpen.
Hi?he werd" „Inspekteur für Segel-
fahrt. der Reederei H.S.", gaf hoog
'd;*1 de gouden bergen, die met deze
schepen te verdienen zouden
hij de toenmalige vrachtenhausse.
Mó'l.€t alleen was Duitslands handels-
"Nn na dc oorlog practisch t.otaal ver-
§|.Q "bn, waren de scheepswerven ofwel
i'K vernietigd (Blohm u. Voss, waar
|W'Pamir" en „Passat" in het begin
Jo0*p eeuw gebouwd waren) dan wel
V allerlei maatregelen van dc bezet-
Onin ze?rste in hun activiteit beperkt,
Hnw aan ervaren scheepsbemanningen
het Duitsland.
reder Schliewen begon onder
Gn'housiasnie van heel de „Was-
hte" mot de opleiding van streng
cteerde jongens voor z'n „Pamir"
5° br>°^ bat. schip aan de hoogste t.op van
?ïttiJZaarismast bovendien J~ Bj"""|jf
dpr C.h t*i «Kolft lr
de Europese
zeevaart." en
i-Te» her „Christelijke
J/Tr» z.Plfs gedaan dat kardinaal Frings
Mis 1951 de geheel verbouwde „Pa-
kvvam inzegenen en dat de Bonner
°nihH
R ue deze inwijdingsplechtigheid bij.
®PKekoehte sloop had DM. 1.200.000
tot
DM. 2 millioen voorschot finan-
hd ^'e'fs President Heuss uit Bonn
aeht omhouw van deze bark
tu al
en opleidingsvaartuig kostte ccli-
sdu* k meer dan het voorschot uit
K °siv'-i<lroes:' 7°dat ook de Regering
'f nn Dolstein nog eens met ander-
««hoen bijsprong.
(Van onze correspondent)
Over enkele dagen, om precies te zijn
op 17 December, zullen de ogen van heel
Nederland en die niet alieen, gericht zijn
op twee plaatsen, namelijk Dcirt en de
oude Hanzestad Boisward. De Inwoners
van die plaatsen zijn in de afgelopen da-
«en eigenlijk een beetje e.It lino dagelijkse
doen gehaald, want van alle kan'cn wor-
den ï;J opgewekt zich voor ie bereide»,
te oriënteren op en zich een oordeel te
vormen ever de Europese eenheid, om op
17 December ja of neen te kunnen zeggen
op een aantal vragen, die Voorkomen op
het stembiljet, dat voor het referendum
over dc eenwording vr.n Europa is sa
mengesteld. IJolsward, dc oude Hanze
stad, waar door dc tijden heen op het
juiste moment de bakehs zijn verzet en
waar nog wel herinneringen aan dc vroe
gere roem van dit centrum in het Friese
weidegebied te vinden ztjn, doch die nu,
wellicht dartk zij de grote voortvarend
heid van z'n nijvere burgervader, burge
meester J. G. S. Bruinsma, weer cèn
aparte, waardevolle plaats inneemt en
voor de toekomst niet bevreesd hoeft te
zijn, doet serieuze pogingen om zich in te
Werken in dc problemen, de voor- en de
nadelen van de Europese eenwording.
Boisward is er zich namelijk van be
wust, dat deze plaats bij deze stemming
meer dan ooit aan de weg timmert, en het
is tenslotte geen kleinigheid, om zo maar
eventjes, naar beste weten, te antwoor
den op vragen als: Meent U, dat de
Europese volkeren bepaalde gemeen
schappelijke belangen voortaan gezamen
lijk dienen te behartigen cn wenst U
daartoe een Verenigd Europa, onder een
Europese overheid en met een democra
tische volksvertegenwoordiging, te om
schrijven in een Europese grondwet?
Edoch, wanneer de 4710 stemgerechtig
den van Boisward op 17 December met
hun oproepingsliaart, als gold het gewone
verkiezingen, naar het stembureau gaan
en ze krijgen hun stembiljet voor zich,
dan komen die vragen niet als een don-
derslag bij heldere hemel. Ewastu' hellen'ga9thUlJ wordt d0ZG
Het; referendum in Delft en Boisward I kwestie besproken.
komt niet onverwachts, De voorbereidin
gen zijn al weken aan de gang, en er
is grondig voorbereid! Burgemeester
Bruinsma heeft zich met grote voortva
rendheid achter deze voor Bolstvard (en
voor Delft) zo ongewone stemming ge
stold. Hij heeft schier talloze besprekin
gen gevoerd en er is in Boisward zo het
een en ander gebeurd. Het is niet geble-
von by spandoeken, die overal in de stad
zijn opgehangen, met leuzen als „Eén
Europa of géén Europa" en het is ook
niet gebleven bij de verlichting van het
fraaie stadhuis cn bij het ophangen van
vlaggen met de enorme groene ..E" van
Europa Een. Wat in Boisward bij het
voorbereiden van het referendum, by de
voorlichting over een verenigd Europa
en bij de propaganda daarvoor ingescha
keld kon worden, is ingeschakeld. Er
wordt op dc scholen over de éénwording
gesproken. Er is een opstelwedstrijd ge
organiseerd voop de leerlingen van mid
delbare. nijverheids- en uloscholen.
Het gaat om het beste opstel over de
„Eenwording van Europa" en vijï-en-
zeventig leerlingen hebben kans op een
prijs of een troostprps. De winkeliers
verenigingen hebben haar leden aange
zet om deel te nemen aan een etalage-
wedstrüd. waarbij het erom gaat de
éénwording uit: te beelden. De leerlin
gen van de St. Josephkleuterschool
plakken van sluitzegels bladwyzers en
kleine stukjes wandversiering voor
hun ouders die dug ook op deze wijze
door de sluitzegels, met het vraagstuk
van de eenwording worden geconfron
teerd En een melkfabriek zal zelfs
blikjes koffieroom verstrekken, waar
op een Verenigd Europa wordt gepro
pageerd.
Er zjjn stapels propagandamateriaal
verspreid en het gevolg van dit alles :s,
dat momenteel de Eenwording van Euro
pa in Boisward ongetwyfeld het meest
besproken onderwérp vormt. Op straat,
in de scholen, in de huiskamers en ook in
het St. Marti nusgasthuis wordt
Ja, ook in liet gasthuis, want de oudjes
worden bij dit referendum niet vergeten.
Onder de 4170 stemgerechtigden van Bois
ward zijn namelijk bijna duizend ouderen
en Vrijdagmiddag ig er in „De Doele" zelfs
een speciale vergadering belegd voor
ouderen boven 65 jaar, waarop die werden
ingelicht over de éénwording. En wie ge
dacht had, dat de oudjes het wel zouden
geloven, heeft de plank misgeslagen, want
de zaal was stampvol en zij toonden grote
belangstelling, toen bleek, dat nog lang
niet iedereen doordrongen was van waar
het eigenlijk om gaat. Menigeen moet over
de hele zaak nog eens rustig slapen. Maar
de 83-jarige F. Bergsma verklaarde zonder
omhaal: „Dat moet klaar komen hè?" We
hebben nog meer mensen, die de acht
kruisjes al wa.en gepasseerd, naar hun
mening gevraagd. ..Twc is meer dan één",
zei de 82-jarige D. Klom. „Ik wil hier eerst
nog eens horen, maar voordat ik hier
kwam, had ik ai - tgemaakt, dat ik vóór
zal stemmen". „Se hewwe mij forteld, dat
als je „ja" stemj, kojnt er nooit meer oor
log", verklaarde zijn buurman, de even
oude S. van der Meer. Het standpunt van
een echte Friese ..beppe", met een onver
valst gouden oorijzer, de wed. Wijnia—
Walstra: „Wat za'k zegge, ondervinding
hebben we d'r niet van. Wij hebben dr
ook niks meer an, maar 't is voor de
jeugd, voor onze kinderen".
Boisward en Delft gaan volgende week
ter stembus, om zich uit te spreken over
een Verenigd Europa en beide plaatsen
danken dit aan het feit, dat zij gezamen
lijk representatief geacht kunnen worden
voor de gemiddelde maatschappelijke
structuur van het Nederlandse volk. Dc
godsdienstige gezindheid van de bevol
king van Boisward en Delft, de politieke
overtuigingen van dc inwoners van deze
plaatsen, het aantal kiesgerechtigden en
zelfs het aantal blanco cn ongeldig stem
mers, de laatste factoren gerekend naai
de uitslagen van dc jongste verkiezingen,
benaderen het gemiddelde van heel Ne
derland zeer goed. Daarom gaan Boisward
cn Delft ter stembus, daarom zijn er in
Boisward al twee vergaderingen gehouden
om het publiek voor te lichten; daarom
zal ook onder meer minister Witte vol
gende week nog naar Boisward komen
om over een Verenigd Europa te praten
en zal burgemeester Bruinsma volgende
week Woensdag op het bordes van het
raadhuis bekend maken, hoe de 4719 stem
gerechtigden van zijn gemeente denken
over een Verenigd Europa.
10 December 1652!
10 December 1952!
Dat scheelt, op de kop af, drie eeuwen
Drie volle eeuwen is het geleden, dat „Van Tromp", gelijk de EngeKen hem
zijn blijven noemen, hun admiraal in de buurt van Dungeness deed wijken.
„Van Tromp?". Wie was
hoe kwamen de poppen aan
Wie was
„Blake?". En
het dansen?
Robert Blake staat, als vaderlander, bij
het Engelse volk net zo hoog aangeschre
ven ais Tromp bij het onze. Moed'.g,
ridderiyk, een bekwaam leider der vloot.
In tal van zeeslagen wist hü zijn naam
met roem te tooien. Niet, gelijk Tromp,
sneuvelde hij tijdens een gevecht.
Hij overleed tengevolge van scheurbuik,
in die dagen een kwaal, welke honderden
varensgasten ten grave sleepte ên die op
rekening van gebrek-aan-bepaalde-vita-
minen komt.
Tromp, Maerten Harpertszoon Tromp
niet te verwarren met Cornelia, zijn zoon
was hem in „soldaet en zeemanschap"
de baas.
Harpert. zijn vader, sneuvelde in een
ongelijke strijd tegen Engelse zeerovers
en vond zijn graf in de golven. Als jon
gen van elf jaar moest Maerten daarna
de roverhoofdman dietien, die het schip
van z'n vader had aangevallen. Later Viel
hij in handen der Noordafrikaanse zee
schuimers. De Bassa van Tunis, Joessoef,
wilde hem tot een hoge rang verheffen.
Tramp wees het aanbod af en.... werd
door de Bassa in vrijheid gesteld. Hij
wenste zijn vaderland te gaan helpen in
de strijd tegen Spanje. Onder zijn leiding
vond de befaamde zeeslag bij Duins plaats
(1639). die vrywel een eind maakte aan
het Spaanse prestige ter zee.
Na de vrede van Munster, die de
Tachtigjarige oorlog afsloot, werden de
betrekkingen tussen ons land en Enge
land hoe langer hoe slechter. Het geschil
liep hierover: is de zee vrij, of niet? Of
behoort een deel van de zee bij een be
paald Rijk? Hoor1, bijv., de zee rond de
Oostindische bezittingen aan de Neder
landers? Wij vonden van wel en joegen
er de vreemdelingen uit. Op hun baurt
meenden de Engelsen, dat een deel van
de Noordzee hun toebehoorde. Zij vor
derden duizenden guldens vgn onze vis
sers, die bij de Engelse kust hun netten
uitwierpen. Onder Cromwell werden de
puntjes precies op de i gezet. En eisten
de Engelsen, dat „vreemde" schepen in
„Engelse wateren" en die breidden
zich met de dag meer uit verschuldig
de eerbied zouden bewijzen door, met
name, vlag en marszeilen te strijken
jegens hun oorlogsschepen.
Van „vrije zee" wilden machtige groe
pen daarginder niets weten. Bovendien
snuffelden de Engelsen onze koopvaarders
na. om te zien, of ze geen door hen ver
boden waren vervoerden. Een kind kon
begrijpen, dat dit alles op oorlog moest
uitdraaien.
De S'aten-Generaal hadden zulks ook
door. Onder Trotnp's bevelen stak een
Nederlandse vloot in zee. Niet om de
Engelsen mores te Ieren. Maar om toe te
zien. dat dezen niet al te ver gingen bij
't visiteren onzer handelsschepen. Tromp
werd bezworen, de uiterste voorzichtig
heid in acht te nemen. Maar, aan de
andere kant zou „de Staet geen kleynig-
heyt (smaad) mogen lijden Een kiese
opdracht I
Eigenlijk niets voor de held van Duins.
Uit beleefdheid de Engelsen te groeten.
nou ja. Maar: gedwongen? Daar hielden
de pekbroeken uit ons Heldentijdperk
I niet van.
Voorzichtigheidshalve bleef Bestevaer
Tromp een beetje uit de Engelse buurt.
Hij zocht het meer onder de Vlaamse,
dan onder hun kust. Vooral, toen hij
hoorde, dat van tWee kanten gevaar voor
een ontmoeting dreigde. Een van die
„kanten" stond ond'er bevel van Blake
(bleek). Voor geen geld ter wereld wou
Tromp aanleiding geven tot ruzie: Im
mers, dat zou hem in conflict met de
Staten-Generaal brengen en daar zaten
lieden in, welke de Oranje-gezinde admi
raal geen al te goed hart toedroegen.
Wat zegt Vondel ook weer in de Gijs-
breeht? of liever, wat zegt daar Vosmeer,
dé Spie (spion)? ,,'t Noodlot, lek beken
't, is stereker dan de mensch, of zijn
geboortestarre".
Het noodlot wilde, dat er zeven Neder
landse „straatvaarders" (schepen voor of
van de'vaart door de Straat van Gibral
tar) in Engelse handen waren geraakt,
gelijk ónze kapitein Joris van der Zaen
de vlootvoogd meedeelde. En die handen
waren nu juist uitgerekend: de weinig-
zachtzinnige handen van Blake. Hijzelf,
Van der Zaen, had nijdig van zich af
geschoten.én, of Tromp maar even
wou komen helpen?
Nou, dat wou Tromp wei. Dat moest hij
zelfs wel. En.... zo zeilden de veertig
schepen van Bestevaer 9P..d'e Sedenk-
waardige namiddag de vijftien oorlogs
bodems van Blake tegemoet
Op Bestevaer's vlaggeschip, de ,.Bre-
derode", steeg de spanning ten top- Daar
kwam het bevel: de zeiien le bergen,
„uytgesondert" verzekerde Tromp la
ter „beyde mijne marszeylen, tot
respect van den Admirael". Een matroos
moest de mast in: „die den heer Admi
rael Blake selve heeft connen sien op-
climmen", om alvast óe wimpel onder de
vlag in te nemen; de vlag zelf niet.
Blake was blijkbaar 'n haastig-geba
kerd man! „Datelick heeft hij een ijser
(kogel) over ons heen geschooten; wey-
nich daernae nóch een schoot geschoo
ten!" (Tromp). Tenslotte kwam alle
goeie dingen in drieën het derde
schot en dat was lelpk raak.
Tromp schoot, waarschuwend, terug.
En kreeg toen de volle laag van Blake.
Dat liet Bestevaer niet op zich zitten.
Hij hees „de roode vlagge onder de
Prince-vlag", de Bloedvlag. (Eigenlijk
had Tromp moeten schrijven: de Staten-
vlag! De Prince-vlag bestond niet meer).
Endaar had je de poppen aan 't
dansen. De 29e Mei 1652, bü Dover in
de buurt! 'n Zeegevecht, dat vijf uur
duurde. En... dat door Blake was uiiga-
iokt; zonder enige twyfel. „Het ware wel
te wenschen" schreef Jan de Wilt 'n
week later „dat sulx door de voo--
sichticheyt van d'een of d'ander der Ad-
miraels Godt weet wie de schuil he t
waere voorgecomen". „De kanonnaJe
op de reede van Dover is het sein -
weest tot het uitbreken van den vooi ors
zoo noodlottigen Eersten Engeischcn zee
oorlog" (Been; M. H. Tromp).
Wij slaan de korte tijd over van
Tromp's ongenade bewerkt door he
den, die hem, ais Oranjegezind, niet
mochten; ook Amsterdam was niet op
Bestevaer's hand.
De 6e November ontving Tromp bevel
het commando weer op zich te nemen.
De admiraal schreef, dat hij zijn leven
„voor mijn lieve vaderlant met bllj-
schap sal avonturen en liever 't seiv#
verliesen als geen eer in te leggen",
'n Zeer edelmoedige houding jegens zijn
Overheid.
Ter hoogte van Kaap Dungeness (in
gang Nauw van Calais) ontmoette
Tromp zijn vroegere tegenstander: Blake.
Grote vlootvoogden als De Ruyter en Jan
Evertsen, bevel voerend over onze snel
ste schepen stonden de Admiraal met hun
wereldvermaarde kloekheid ter zijde;
Witte de With als Tromp eveneens
uit Den Briel afkomstig onze enigste
admiraal, die nooit overwonnen werd,
was toen juist ziek.
De Engelsen kregen 't zwaar te ver
antwoorden. Hun vlaggeschip werd zo
reddeloos toegetakeld, dat Blake, gewond,
het moest verlaten. De vroeg invallende
duisternis van die gedenkwaardige tien
de December 1652 spaarde de vijande
lijke vloot voor verdere vernietiging.
Enkele dagen later was er practisch geen
Engels oorlogsschip meer op zee te be
kennen en toen ontstond het praatje,
dat Tromp de bezem in de mast voerde:
hij had de zee van vijanden gezuiverd.
Op Zondag, de 10e Augustus 1653, is,
in het gezicht van de Brielsc Sinte-Ca-
tharina-toren, de doorluchtige zeeheld:
Maerten Har-pertszoon Tromp aan boord
van de Brederode gesneuveld.
Z'n laatste woorden tot „zijn kinderen"
waren: „Ik heb gedaan; houdt goeden
moed".
De Oude Kerk te Delft bewaart zijn
graftombe.
De 17e December vieren de gé-
Jovlgen van Bretagno het feest van
een hunnér grootste heiligen: Saint
Briac, die vooral wordt aangeroe
pen tegen vallende ziekte en afwij
kingen van het zenuwstelsel.
Er zijn veel dopelingetjes in Bre-
tagne die naar St. Briac worden
genoemd; en „pardons", bedevaar
ten, houden eveneens de herinne
ring aan hem springlevend. De Hei
lige zelf hield ook van processies;
die rond zijn klooster strekt zich uit
over een lengte van drie kilometer.
Saint Briac was eigenlijk van ge
boorte een Ier en een geleerde Ier
ook. Pas later slak hij naar Bre-
lagne over. Daar leidde hij een ver
storven leven. Arbeid, die anderen
bij voorkeur niet verrichtten, zocht
hij op, hij kleedde zich in afgedra
gen kleren, vastte op water en brood
en sliep op de barre grond. Slechts
een bevel van zijn overste kon hem
bewegen de wijding van het H.
Priesterschap te aanvaarden.
Voor de armen toonde hij ach
een vader; bezetenen bevrijdde hij
van duivelse macht; zieken gaf hij
de gezondheid weer; wie door gif
tige slangen waren gebeten, genas
hij; op zijn gebed ging zelfs de
stormwind liggen van daar. dat
Bretonse matrozen hem als hun H.
Beschermer vereren.
De 17e December 555 zou de
H. Abt zijn gestorven. Zijn relikwie
werd zelfs door de woede der inval
lende Noormannen gespaard. De
derde Zondag van de maand Juli
wordt zij vooral vereerd door lijders
aan vallende wekte.
Ergens in een schuurtje lag een bloem
bol. Het ding zag er niet mooi Uit. Zelfs
de muizen, die er langs trippelden, keken
er niet eens naar. Geen zonnestraaltje
streek over de rimpelige huid van de bol.
En 's avonds, als de tuinman het gereed
schap weer op z'n plaats zette, hield de
schoffel het rare, dooie ding voor de gek.
Toch had de bol dikwijls de mooiste
dromen. Hij droomde, dat hij een prachtige
bloem werd. Aan de stengel zaten alle
maal hemelsblauwe klokjes. En als die
luidden, kwam er een geur uit als van
rozen in de zomer.
De bol vertelde, wat ze gedroomd had,
aan de lange schoffel. De schoffel begon
hard te lachen. „Hoor eens!" zei de
schoffel „ik ben hier lang genoeg om
verstand van bloemen te hebben. Wat de
tuinman in een donker hoekje neerlegt,
raakt niet tot bloei. Bovendien, dromen
kómen nooit uit. Maak je dus niks wijs,
bol! Aan zo'n verdord geval groeien geen
blauwe klokjes, die als rozen geuren!
Maar de bol droomde maar voort. Op
zekere dag kwam de schoffel 's avonds
in het schuurtje terug: de bol was weg.
„O. die is naar de mesthoop natuurlijk!
lachte de schoffel. „Dat komt er van
als je zo'n dromer bent!"
Na een paar weken gebeurde 't, dat de
schoffel tegen het raam van de huiskamer
leunde. Daar zag hij, op 'n glas, de prach
tigste blauwe hyacinth staan, die hij ooit
van zijn leven gezien had. En toen hij de
bol herkende uit het schuurtje, keek hij
lelijk op z'n neus. De droom was toch
waar geworden.
E KOMENDE WEKEN zal het Kerstkindje opnieuw in het middelpunt
van de belangstelling staan van de. gehele christelijke wereld. Geen
ivonder dat vooral in deze tijd een poststempel, waarop het Christuskindje
afgebeeld, de aandacht van postzegelverzamelaars zal weten te trekken.
is
Dit jaar is wederom door de Oosten
rijkse Posterijen voor de duur van een
maand een speciaal postkantoor geopend
in een afgelegen dorpje in de bergen, dat
de liefelijke naam van Christkindi draagt.
De bedoeling van deze geste is verzame
laars In de gelegenheid te stellen om voor
hun Kerstpost in het bezit te komen van
een poststempel, geheel in de stijl van
het Kerstfeest.
Het postkantoor is ingericht van 7 De
cember tot 6 Januari a.s. Alle post die
in deze periode uit dit bergdorpje wordt
verzonden, zal worden voorzien van de
stempel: „Christkindi bei Unterhimmel,
Dezember 24", waarbij de datum steeds
onveranderd zal blijven.
Van verzamelaars uit de gehele wereld
worden in dit postkantoortje elk jaar op
nieuw duizenden brieven ontvangen,
welke een enveloppe of kaart bevatten,
die aan afzender of een ander daarop
vermeld adres wordt gezonden na van
genoemd bijzonder stempel te zijn voor
zien.
Wanneer men weet, hoe b.v. in de Ver
enigde Staten veel meer dan in ons land
de gewoonte is verbreid om Kerstwensen
te zenden in de vorm van veelkleurige
naar onze smaak wel eens te bonte
afbeeldingen of door middel van Kerst
kaarten, dan is het begrijpelijk dat van
de gelegenheid om zulk een wens te doen
voorzien van een poststempel met het
Kerstkindje maar al te gretig wordt ge
bruik gemaakt. Een afdruk van de stem
pel van verleden jaar vindt men hierbij
afgebeeld.
Ook Nederlandse verzamelaars kunnen
thans in het bezit komen van een derge
lijk stempel of kunnen familie en vrien
den met post, voorzien van zulk een af
stempeling, verrassen. Sinds enige tijd
bestaat nl. weer de mogelijkheid om in
brieven naar het buitenland het porto
voor antwoord in te sluiten in de vorm
van
Men moet echter daartoe wel de brief
geopend aan het loket van het postkantoor
aanbieden, terwyi niet meer dan één cou
pon per brief wordt verstrekt.
Als gevolg van deze laatste bepaling is
het niet mógelijk om een brief geretour
neerd te krijgen, omdet behalve het ge
bruikelijke porto van 2,40 Schilling ook
nog een toeslag van 50 Groschen wordt
berekend voor eik poststuk dat met de
bijzondere stempel wordt voorzien. Wii
men dus een stempelafdruk ontvangen,
dan kan dat alleen op een drukwerk, om
dat het porto daarvoor plus de toeslag
niet hoger is dan de waarde van een
antwoordcoupon. Brieven met als inhoud:
te retourneren kaart of drukwerkje plus
antwoordcoupon kunnen worden geadres
seerd aan: Postamt Christkindi.
België: Woensdag 1.1. kwamen de
eerste zegels met de beeltenis van koning
Boudewijn in koers en wel: fr. 1,50 (grijs),
fr. 2 (rood) en fr. 4 (blauw). In onze
rubriek van 9 October 1.1. wijdden wij er
reeds een beschouwing aan. Deze waarden
zijn aangepast aan de verhoogde post-
tarieven, die 15 December a.s. van kracht
worden.
G r o o t-B rittannlë heeft zijn
eerste zegels met het portret van konin
gin Elizabeth II. Op 5 December 1.1. kws-
een internationale antwoordcoupon. men de 114 d. (groen) en 2(4 d. (rood) In
A
t v 'i 4
i
Advertentie
reeds enkele dagen na uitgifte voorradig.
Mooie keuze albums enz. P. Wolff, Meent
133, R'dam, Tel. 25655. Dé kleinste nieuw-
bouwwinkel in de city.
omloop. Ze zijn verschillend, maar voor
beide zegels werd als afbeelding een foto
van de koningin gebruikt en niet een
tekening, zöals tot nu toe het geval was.
Op de 214 d. komt de koningin voor in
een krans van lauwertakjes met resp in
de linker- en rechterbovenhoek en letters
E(lizabeth) R(egina). Links beneden vindt
men de in elkaar geweven emblemen: de
roos van Engeland, de Schotse distel, het
Ierse klaverblad en de narcis van Wales.
De 1(4 d. heeft geen initialen; de om
randing met de nationale bloemcnemble-
men geeft echter aan het zegel een meer
decoratief aanzien.
Zoals bü Engelse postzegels gebruike
lijk is, komt de naam van het land er
niet op voor. Typisch is de verklaring
dienaangaande van de Postmaster-Gene
ral bij deze nieuwe uitgifte: „The proud
privilege accorded to us in recognition
of our pioneering place in postal matters"
(het voorrecht waarop we trots zijn en
dat wij genieten als erkenning voor het
pionierswerk op het gebied van de post).
De totale oplaag van beide zegels be
draagt 144 millioen.
Ierland: De Posterijen van dit land
zijn zeer bescheiden
met het uitgeven
van postzegels. Het
is ongeveer twee
jaar geleden dat de
laatste emissie ver
scheen. Dezer da
gen kwam een
tweetal zegels van
de pers ter herden
king van het feit.
dat het dit jaar een
eeuw is geleden,
dat de dichter Tho
mas Moore over
leed. Op beide
waarden, 2(4 d. (wijnrood) en 3(4 d.
(groen), is de dichter afgebeeld, zoals hij
voorkomt op een schilderij ia het Ierse
Rijksmuseum.
Japan: Voor verzamelaars van zegels
die met sport verband houden, maken wij
hier melding van twee nieuwtjes, die in
Japan verschenen bij gelegenheid van de
Op de elf kruisjes komt de naam van
de Zuidelijkste geul in de mond der Wes-
terschelde.
Wat ingevuld moet worden, heeft min
of meer met de aardrijkskunde van Ne
derland te maken. De 1 geven we cadeau:
Latijns getalmerk voor: 500: D.
aldaar gehouden nationale sportfeesten.
Op de hierbij afgedrukte 5 Yell (rood
bruin) ziet men twee worstelaars in actie,
terwijl op een blauwe zegel van gelijke
waarde een bergbeklimmer voorkomt.
Luxemburg: Op 3 December 1.1.
verschenen de gebruikelijke weldadig
heidszegels, ditmaal met de landschap
schilder J. B. Fresez, geboren ln 1800
te Longwy, in 1848 genaturaliseerd als
Luxemburger en overleden in 1867. De
serie bestaat uit vier waarden, n.l. 60 ct
15 ct groen, 2 fr. 25 ct. bruin,
4 fr. 25 ct grUs-,
violet en 8 fr. t
4,75 fr. rood.
Naar gemeld wordt,
sluit deze emissie
de rij van post
zegels met afbeel
dingen van bekende
personen, die in de
negentiende eeuw
zich in kunsten en
wetenschappen heb
ben onderscheiden.
Dezer dagen troffen we in „Graficus"
een berichtje aan, dat stellig de lezers
van deze rubriek ook zal interesseren.
Zoals bekend, geniet tie postzegelcollectie
van het Engelse koningshuis een wereld
vermaardheid. Nog tijdens het leven van
de onlangs overleden koning George VI
werd besloten een catalogus van deze
verzameling uit te geven. Deze catalogus
is een buitengewoon kostbaar werk ge
worden; de reproducties van vele zegels
zijn geheel in offset uitgevoerd en elk
boek is gebonden in zwart leer; voor elke
band was de huid van een hele Afri
kaanse geit nodig. Op de band is het
Engelse koninklijke wapen in goud ge
stempeld. De prijs van deze kostbare uit
gave bedraagt „slechts" 60 per exem
plaar. Naar verluidt, is er reeds een be
hoorlijk aantal exemplaren verkocht.
1. Latijns getalmerk voor 500: D.
2. Rivier, die bij Amersfoort ontstaat.
3. Buurt onder Bakel, bij Helmond, óók
geschreven: Ka weide.
4. Zeer talrijk in Nederland, als inlaat.,
keerduikerenz.
5. Hoogheemraadschap met De Rotte en
de Schie als boezems.
6. Gemeente in Zuid-Holland, ten N. W.
van Gorkum. Schel
7. Voormalig Zuiderzee-eiland.
8. Gezegd van weilanden in Gooiland,
bij Huizen, Naarden, Hilversum; m..
9. Het broodkoren op de zandgronden.
10. Heideplas, bijv. by Oisterwijk.
11. Duidt een windrichting aan.
OPLOSSING DIERENPUZZLE.
MIERENLEEUW.
M voor 1000; hit egels terrier
spreeuwen tandsnavels kabeljauw
vliegen meeuw mus W(esten).
Advertentie
SPA
