Zullen Duitsers Nederlandse militaire missie vervangen? Zonderlinge geluiden uit Indonesië Adenauer staat voor een zwaar verkiezings) j aar Na het dieptepunt der laatste maanden Het vraagstuk der Belgische waterwegen Koning Boudewijn zag 't leven van de allerarmsten Urenlang bezoek incognito aan de sloppen van Brussel Mr Van Eeghen benoemd tot Comman deur in de Orde van Oranje Nassau Aanhoudend koud weer Scherpe politiek tegen Nederland? „Leerdam" te koop aangeboden Arnhem bekroont John Grosman Restauratie van Schaepmans geboorte huis De Kon. Familie in Sankt Anton achterstallige BETALINGEN AAN INDISCHE GEREPATRIEERDEN Schacht opent tweede bank Belgisch Limburg wil Caubergkanaal en kanaal Veulo—Ruhr van Ternaaien Stop moet weg Met de bestelwagen van Abbé Froidure PAGINA WOENSDAG 31 DECEMBER 1952 H. A. L. kocht Panamees victory-schip aan Het boze Nederland Veel vrienden van de Eesliof Skitochten in het bergland Commissie deed voorstellen tot herstel van geleden schade MAN IN KANAAL GELO PEN EN VERDRONKEN Karlsruhe niet uitgespeeld Vervroegde verkiezingen? Een nieuwe coalitie gezocht Hartelijk afscheid van de Amsterdamse Kamer va?r Koophandel ,,D'n Keunink" herkend! Mensonwaardige krotten - Ministeriële hulde OMWIKKELD FRL1T UIT LIMBURG Het blad „Merdeka" voorspelt binnenkort aanzienlijke wijzigingen in de buitenlandse politiek van de Indonesische regering. Deze wijzigingen zouden verband houden niet besprekingen, die de minister van buiten landse zaken, de heer Mukarto in Bonn met Adenauer en in Washington met Aclieson heeft gevoerd. Duitsland zou een grotere plaats gaan innemen in de opbouw van Indonesië. De rol van Duitsland zou daarbij waar schijnlijk niet beperkt worden tot bet economische terrein, doch wellicht zou de Nederlandse militaire missie vervangen worden door Duitse militaire instructeurs. Ook zou Indonesië in Moskou een ambassade openen. In Djakarta wilde men van officiële zijde deze berichten noch bevestigen noch ontkennen. Het blad doet in een hoofdartikel een redeloze en volkomen ongemotiveerde aanval op Nederland, welke herinnert aan de zo pas in Indonesië zelf nog als dom en onjuist gekwalificeerde methode welke eindelijk tot het verleden scheen te behoren om als er eens iets niet goed ging Nederland tot zondebok te kiezen en het met grof geschut te lijf te gaan. Het schrijft, dat er tekenen zijn waar te nemen, dat de Indonesische regering bezig is een nieuwe politiek ten aanzien van Nederland voor te bereiden, die ge richt zal zijn tegen de economische belan gen van Nederland in Indonesië. ,De verwaande houding van de Neder landse regering betreffende West-Irian kan men in Indonesië schijnbaar niet uit de gedachten bannen, zodat men zich ge noodzaakt voelt maatregelen te treffen om dat kleine land op de juiste plaats te zetten. Om dit doel te bereiken dienen stappen te worden genomen, waarvan het effect zwaar op Nederland zal drukken, zoals het verminderen van het bordje rpst voor de Nederlanders in Indonesië aldus „Merdeka", dat verder o.a. zegt, dat voor al na de October-affaire het duidelijk is, dat de Nederlandse regering zoveel moge lijk voordeel wil trekken uit de verwarde situatie in Indonesië. „Wij kunnën zonder ons gezicht te ver liezen tegenover andere volkeren de toe stand niet laten voortbestaan, dat het kleine Nederland het grote Indonesië voor de gek kan houden, zonder dat het een klap in het gezicht \.\igt", aldus het blad. Volgens „Merdekheeft Indonesië Ne derland te veel vertrouwen geschonken. De Nederlandse militaire missie zou vol gens het blad voor de Nederlandse regering met gemak dienst kunnen doen als een inlichtingenbron over Indonesië. Het artikel vervolgt dan met te zeggen, dat de verhouding tussen Indonesië en Nederland de mogelijkheid openlaat zo scherp mogelijke maatregelen tegen de Nederlandse economische belangen in In donesië te treffen en de Nederlanders n donesië te treffen en de Nederlanders in het land te verlaten. „Sympathie is een gevoel, dat de Neder landers niet kennen, omdat zij de goodwill, die wij tonen slechts als zwakheid zullen beschouwen". Het blad besluit, dat Indo nesië niet kan voortgaan „gentlemanlike tegen Nederland op te treden" en stelt de regering voor zo scherp mogelijke maat regelen tegen Nederland te nemen. Het 8.815 brt. metende s.s. „Leerdam" van de HollandAmerika Ljjn is in Londen te koop aangeboden. Het had in ons land geen certificaat van zeewaardigheid meer gekregen, doch indien er een koper op daagt, wat tot nu toe niet het geval is, kan het schip na een survey wel weer een certificaat krijgen. Ook kan een eventuele koper tot slopen besluiten, doch wat het lot van de „Leerdam" zal zijn, moet wor den afgewacht. De „Leerdam" zal worden vervangen door het door de Holland—Amerika Lijn aangekochte Panamese victoryschip „Has san". Thans ligt dit schip voor het aan brengen van de nodige voorzieningen bij de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij. Verwacht wordt, dat het schip, dat „Appingedyk" zal worden genoemd, over ongeveer vier weken in de lijndienst zal worden opgenomen. De culturele prijs der gemeente Arn hem voor 1952 is toegekend aan de Arn hemse beeldhouwer John Grosman. De jury kenschetste in het door haar uitge brachte rapport de heer Grosman als een „sterke figuur in de beeldhouwkunst", ter wijl ook op bouwkundig gebied zijn sa menwerking met architecten tot uitsteken de resultaten heeft geleid. Hij is talent vol, veelzijdig en veelbelovend. Zijn wer ken zowel in brons als in steen, getuigen van een kunstenaarschap. De uitreiking van de prijs zal Vrijdag 9 Januari a.s. in het stadhuis te Arnhem geschieden. Door de gladheid, en de mist is gistermorgen op de Rijksweg Am sterdamDen Haag, tussen de Kruisweg en de Vijfhuizerweg een zware oplegger bij het afrem men over de kop geslagen. Per soonlijke ongelukken kwamen niet voor. Het rerkeer van Amster dam naar Den Haag ondervond plm. li uur vertraging. Overzicht na het ongeval. Rijks Geneeskundige Dienst. De werk zaamheden van de Rijks Geneeskundige Dienst worden met ingang van 1 Januari 1953 overgedragen aan de zorg van het hoofd van het departement van Binnen landse Zaken. Zaterdag 27 December is, na het passe ren der stichtingsacte van het Dr Schaep- manfonds, op 11 December jl. voor notaris Staverman te Tubbergen, de eerste offi ciële vergadering van dit fonds gehouden- De voorzitter, de heer A. Platvoet, te En- schede, installeerde het definitieve be stuur. Dit wordt gevormd door de heren A. Platvoet, Enschedé, voorzitter, G. Uit zetter, Enschedé, vice-voorzitter, J. H. Linnemeijer, Oldenzaal, secretaris, A. v. Horst, Leiden, penningmeester, B. Boer stal pr„ Enschedé, lid, Broeder Christiaan F.S.C., Roermond, lid. Op deze vergadering werd een concept- huishoudelijk reglement besproken en m principe aangenomen. Ook werden be sproken de acties voor het op korte ter mijn bijeenbrengen van het vereiste kapi taal voor de Stichting „De Eeshof" tot restauratie van „De Eeshof", het geboorte huis van mgr dr Schaep™an. De Eeshof v°rmt in zijn huidige staat een ergernis voor elke ingezetene en bezoeker van Tub bergen. De Stichting „De Eeshof wil het huis restaureren (het oorspronkelijke aan zien der havezathe zal bewaard blijven) en er een charitatief-sociale bestemming aan geven, de grote pionier waardig* Zoals gemeld wil men er een tehuis voor mis deelde jongens in vestigen. Reeds velen gaven een bijdrage voor genoemd doel. Bij sommige overschrijvin gen waren bijschriften, die getuigen van dankbaarheid jegens dr Schaepman of waardering van de bestemming, die aan ziin geboortehuis gegeven zal worden. Het fonds staat pas aan het begin; het is er nog lang niet. Maar gezien deze re acties en de vele bijdragen, die het reeds ontving, is het comité stellig overtuigd, dat het nodige startkapitaal binnen afzien bare tijd bijeenkomt. De vacantie van H. M. de Koningin in Sankt Anton voltrekt zich onder gunstige weersomstandigheden. Hoewel de zon niet voortdurend schijnt, heeft het sinds de aankomst van de vorstin niet gesneeuwd en geregeld maakten de Koningin, de prinsessen en haar gezelschap skitochten in de omgeving. Vooral de drie prinsessen ondernemen grote tochten. v,„„„ De Koningin werkt s morgens in haar kamer in het hotel en wanneer haar da gelijkse plichten volbracht zijn, bindt ook tij 'de ski's onder. H. M. is gisteren met een deel van het gezelschap de oergen in getrokken en hoog boven in de sneeuw werden de lunchpakketten aangesproken. Later op de dag heeft de Koningin een bezoek afgelegd bij oude vrienden, die een deel van het jaar in een villa in bankt Anton doorbrengen. Wij vernemen, dat de commissie Achter stallige Betalingen met haar verslag is ge reed gekomen en dit te bevoegder plaatse hï'.U»SSSi. werd ingesteld bij be- sluit van de staatssecretaris voor Umeza- ken en Overzeese "indelen d-d. 4 Decem ber 1951 om een onderzoek in te stenen naar de schaden, die door Indische sere- patrieërden werden geleden °nd®r m als gevolg van het feit, dat door de Indo nesische regering na de souvereimteits- ovevdracht de rehabilitatieregehngen voor Indische oorlogsslachtoffers met weiden uitgevoerd. Tevens werd aan de geleden materiële oorlogsschade aandacht gewijd op grond van de destijds in de Tweede Kamer aangenomen motie-De Graaf.. De commissie, die uit vijf ambtelijke en vijf niet-ambtel'jke leden bestond, heeft na een jaar intensieve arbeid de omvang rijke stof geordend en voorstellen gedaan om tot een herstel van de geleden schade te geraken. De 26-jarige arbeider A. van S„ wo nende in de Hoefstraat te Tilburg, is in de nacht van Maandtg op Dinsdag bij de brug van het Moleneind over het Wil- helminakanaal te water geraakt en ver dronken De man is waarschijnlijk door de duisternis misleid. Hoewel een voor bijganger nog pogingen in het werk stelde de drenkeling te redden, slaagde hij daarin niet. Later in de nacht is het stof felijk overschot opgehaald. Dr Schacht, de vroegere financiële ad viseur van Hitier, heeft tezamen met een voormalig directeur van de Reichsbank, Waldemar Ludwig, een bank geopend te Aumuehle nabij Hamburg. Het bedrijf draagt de naam „Bankhaus Schacht und Ludwig" en is stille vennoot in het bank bedrijf „Schacht und Co", dat te Dussel- dorf werd opgericht en op 2 Januari a.s. zal openen. Zoals bekend, heeft de senaat van Ham burg er zich tegen verzet, dat Schacht in de stad Hamburg een bank zou openen. Hoofdingenieur A. Hellemans, de nieu we directeur van de Staatsmijnen, die dr ir Ch. Th. Groothoff per 1 April 1953 zal opvolgen. BONN, eind December. De. grauwe Kerst, die zich over de zetel van de Bondsregering heeft uit gespreid, weerspiegelt de stemming, waarin de politieke heren van Bonn het nieuwe jaar tegemoet treden. Er hangen diclite nevels over de overstroomde oevers van de Rijn, dicht als het gordijn dat voor de gebeurtenissen in 1953 is gespannen. Als een Kersthymne in de soldatenbarakken in Korea heeft een hooggestemd jaaroverzicht van de christelijke partij geklonken: vol jubel, maar zonder uitzicht op een aardse vrede. De Belgisch—Limburgse Economische Raad heeft een brochure uitgegeven over „Het verkeer in Limburg". De raad on derschrijft daarin de oplossing, welke wordt aanbevolen door de bijzondere commissie voor de waterwegen en volgens welke dc Stop van Ternaaien moet wor den opgeheven, doch vraagt zich af op weike wijze dit moet geschieden. Bel gisch Limburg ziet de kwestie niet op gewestelijk plan, zo wordt betoogd, doch internationaal, omdat de opheffing van deze stop tenslotte een schakel is in een geheel. Was het er alleen om te doen de door vaart van het Albertkanaal naar het Ju- lianakanaal mogelijk te maken, dan zou Limburg niet het minste bezwaar kunnen aanvoeren tegen het Zuidelijke traject met een sluis op Belgisch grondgebied tegen over Ternaaien en afdalend in de geka naliseerde Maas, doch Maastricht is niet alleen het knooppunt van waterwegen in de richting Zuid—Noord, de stop bij Maastricht is ook een stop in de water verbinding West—Oost en meer bijzonder in de Oostelijk gerichte Schelde—Rijnver. binding, die in het scheidingstractaat van 1839 in het vooruitzicht werd gesteld. Waren Albert- en Julianakanaal niet ge graven, dan kon de Oostelijke Schelde Rijnverbinding worden aanbevolen via de historische route AntwerpenHerenthals Bocht—OltVenlo—Ruhr. De beide grote waterwegen op Belgisch en Nederlands grondgebied en hun eco nomische functie om van dienst te zijn voor de mingebieden van Belgisch en Nederlands Limburg, maken het echter noodzakelij de conceptie van een Oos telijk gerichte Schelde—Rijnverbinding aan de bestaande toestand aan te pas sen. Limburg verdedigt daarom princi pieel en hardnekkig, zo heet het verder in de brochure, het Caubergkanaal ten Noorden van Maastricht als verbinding lussen het Albert- en Julianakanaal en terzelfdertijd een waterverbinding tus sen Maas en Rijn over Nederlands en Duits grondgebied. Een kort kanaal VenloRuhr (40 km. met één sluis), acht men hier de gemakkelijkste oplossing. Een dergelijke Noordelijke verbinding zou ook aan Luikse kringen, die zo snel mogelijk een verbinding tussen Albertka naal en Julianakanaal tot stand wensen te brengen, volledig voldoening schenken. De geringe omweg van 6 km. wordt im mers gecompenseerd door het feit, dat de schepen niet over de open Maas behoe ven te varen en de hinderlijke bruggen i Maastricht vermijden. Tot besluit zegt deze Belgische brochure, dat het Noordelijke tracé, gekoppeld aan een Maas—Rijnverbinding, een gelukkige verzoening zou tot stand brengen tussen de belangen van Luik, Belgisch en Ne derlands Limburg, Antwerpen, Rotterdam en de havens van het Ruhrgebied. Tevens zou Aken op deze waterverbinding kun nen worden aangesloten. In fèite heeft dr Adenauer zojuist de zwaarste maand doorworsteld van zjjn nu bijna vierjarig regiem. De trouw, die zijn volgelingen in de Bondsdag hem bewezen hebben by de tweede lezing van „de ver dragen", is slechts een heel klein tegen wicht tegen de zware troeven, die de op positie in de weegschaal der Europese politiek heeft gegooid. Wanneer de geplaagde kanselier de ge volgen had voorzien van de tactische kronkelingen, waartoe hij eind November zijn toevlucht nam een gerechtelijk dood vonnis over zijn verdragen te ontlopen, dan zou hij zich vermoedelijk nog wel eens bedacht hebben. De vruchten, die hij geplukt heeft van de spionnage, die zijn medewerkers in het staatsgerechtshof hebbben verricht, zijn wel bijzonder zuur. Een heilloze strijd tussen regering en hoogste gerecht eindigde voorlopig in een weinig overtuigend Kerst-bestand. De in tegriteit van de bondspresident heeft een deuk gekregen. De minister van justitie is welhaast gevallen wegens belediging van zijn eigen gerecht. Het buitenland is voor het eerst geconfronteerd met een Duitse regering, die het vervullen van haar beloften niet meer in eigen hand schijnt te hebben. Het is geschrokken van de methoden, waartoe men in Bonn toe vlucht heeft moeten nemen, en van de revisie-eisen, dlè 'tot' dusverre het enige zijn, wat dr Adenauer op het stuk der verdragen met zekerheid heeft aan te bie den. De Bondsraad, het college der fede rale voogden over de bondsrepubliek, is in het harnas gejaagd en aan het complot teren geslagen- In Audenauer's partij en in zijn coalitie gist het onbegrip voor die capriolen, waarin de kanselier en zijn raadgevers hen hebben getrokken. En wat staat er tegenover deze welge vulde debetzjjde van de balans der laat ste maand? Niets anders dan dat de be slissing van het gerecht over de grond- wetteiykheid der verdragen verder is op geschort. Het wordt eind Januari vooraleer het gerecht erover zal gaan beslissen of zij aan het verlangen van de regeringspar tijen zal voldoen om een bindende uit spraak te geven nog voordat de Bondsdag zal hebben geratificeerd. Voor zulk een uitspraak gedaan zal worden, zullen er zeer zeker nog wel een paar maanden moeten verstrijken. En dan nog is er geen enkele garantie, dat de opposanten de gehele procedure niet weer opnieuw zullen kunnen openen met als uiteindelijk gevolg een beslissing door het voltallige rechtercollege, welke uit spraak door de regering zozeer wordt ge vreesd. In deze onvoordelige positie staat de regering-Adenauer voor een nieuw jaar, dat beginnen zal met nieuwe onverkwik kelijke woordgevechten in de Bondsdag en dat straks de dertig millioen kiezers ter stembus zal roepen. De snelle nadering van het einde der eerste parlementaire periode der Bonds republiek heeft de socialistische eis „geen verdragen zonder nieuwe verkiezingen" meer kracht bijgezet. Dat de socialisten in deze onverzettelijk zijn heeft de kanse lier reeds moeten ondervinden, toen hij in de dagen vóór Kerstmis onder de druk van zijn misère hoofse buigingen naar de oppositie begon te maken. Hoe een beza digde natuur de burgerlijke leider der so cialisten, de Maagdenburgse metselaars- zoon Erich Ollenhauer, ook moge hebben, niemand verwacht van hem een radicale koerswijziging, die zijn volgelingen in het gezicht der verkiezingen voor raadselen zou plaatsen. De socialisten hebben dank zij de juridische knopen, waarin zij Aden auer verstrikt hebben, meer wind in hun zeilen gekregen dan zij zelf ooit hebben durven vermoeden. Bakzeil halen is van hen in deze omstandigheden niet te verwachten. De regering staat nu voor de ernstige dreiging, dat de verdragen zonder de me dewerking van de socialisten niet te ver- wezeniqken zullen biyken. Wordt die dreiging waarheid, dan rest er wel geen andere uitweg dan vervroegde verkiezin gen, die een nieuwe basis voor het be wind zouden moeten leggen. Dat nieuwe bewind zou dan een herzie ning der verdragen nog vóór de ratifica tie vragen, dezelfde revisie, die de hui dige regeringsmeerderheid denkt na de aanvaarding te kunnen doorzetten. De zaken liggen echter niet zo, dat de socia listen principieel de herwapening van zich afwijzen. Zij hebben steeds zorgvuldig afstand bewaard van de religieuze, com munistische en nationalistische „Ohne Mich'-profeten. Wat zij wensen is een ho gere prijs voor hun soldaten voornamelijk in de vorm van een grotere armslag voor een Duitse regering om de Duitse eenheid na te streven. Eerst souverein zijn en pas dan op gelijke basis praten over een ge meenschappelijke verdediging, dat is hun recept, hoe onwelkom het voor de Weste lijke partners ook moge klinken. Dr Adenauer, die meent toch reeds het onderste uit de Franse kan te hebben ge haald, is ervan overtuigd, dat op die basis niet meer te praten valt en dat de ver dragen dood zouden zijn, wanneer de socialisten hun zinnen zouden kunnen doorzetten- Vandaar dat hij met aïle macht blijft strijden om de verdragsbuit binnen te halen vooraleer de verkiezingen alles zouden kunnen veranderen. Hij wi; liever de verkiezing van Juli naar Sep tember verschuiven dan het volk reeds in het voorjaar raadplegen. Er is zoveel politieke hartstocht over het thema uitgegoten, dat men inderdaad zijn hart vast houdt bij de gedachte, dat men tot een verkiezing zou komen, die het karakter van een volksstemming over het Europese leger zou hebben. Onafhankeiyk van de vraag wanneer er gestemd zal moeten worden dringt zich nu toch in de Bondsrepubliek de oude vraag op de voorgrond of een regerings coalitie tussen de beide grote partyen, de christeiyke en de socialistische, niet heil zamer zou zyn dan de steeds verder naar rechts giydende huidige constellatie. Verantwoordelijke politici geraken er steeds meer van overtuigd, dat het raad zaam zou zijn de socialisten in de regering te betrekken indien het straks zover mocht komen dat er inderdaad bewapend zou moeten worden. De nationalistische zangers, die steeds meer het koor der beide rechtse regeringspartijen gaan be heersen, hebben velen hier klaarblijkelijk tot nadenken gestemd. Onlangs hebben zich nu de negen re geringshoofden der Duitse staten weer eens om de tafel geschaard, vier socia listen en vijf aanhangers der regerings partijen. Hun doel is kennelijk geweest het pad naar een „grote coalitie" ta effenen. Er zijn zelfs al namen genoemd van would-be leiders van een brede coalitie. In het christelijke kamp wordt de Beierse ministerpresident Ehard als de kansrijk ste beschouwd. Hij regeert in München ook tesamen met de socialisten. Dat de Amerikaanse regering na alle moeilijkheden met het project voor het Europese leger tenslotte bereid zou zijn om terug te keren tot de oorspronkelijke gedachte van een rechtstreekse bewape ning van de Bondsrepubliek en haar toe treding tot het Atlantische Pact wordt hier door vele politici als een vaststaand feit beschouwd. Daarom temeer vraagt men zich hier af of de „Washington Post niet een balletje heeft opgegooid toen zij schreef, dat de Verenigde Staten in het gezicht van de grondwettelijke bezwaren der Duitse socialisten een heroriëntering van hun Europese politiek zouden moeten doorvoeren. In elk geval hebben sommi gen hier daaruit al afgeleid, dat nu ook van over de Oceaan een zachte drang zal worden uitgeoefend om het bewind m Bonn een bredere grondslag te geven. Tijdens de buitengew one openbare ver- Kadering van de Kamer van. Koophandel voor Amsterdam ter gelegenheid van het afscheid van de voorzitter, inr Chr. P. van Eeghen heeft de Minister van Economi sche Zaken, prof. dr J. Zyistra, medege deeld. dat het H. M. de Koningin be haagd heeft mr Van Eeghen te bevorde ren tot Commandeur in de Orde van Oranje Nassau. Van de Kamer van Koophandel kreeg mr Van Eeghen de gouden medaille, wel ke hem werd uitgereikt door de onder voorzitter, mr D. Delprat, nadat deze tevoren namens de Kamer de scheidende voorzitter de versierselen van het com mandeurskruis had geschonken. Het K.N.M.I. deelt mede: In bijna geheel Europa zijn de tempe raturen de laatste dagen langzaam ge daald. Strenge vorst komt echter alleen in Noord-Zweden en Rusland voor. In Denemarken, Duitsland en Frankrijk vriest het over het algemeen slechts licht. Boven Engeland bevindt zich een hoe veelheid minder koude lucht, die gisteren op weg was in de richting van ons land, maar die door de ontwikkelingen van de afgelopen nacht nu naar het Zuiden wegstroomt,. Bij Schotland is namelijk 'n diepe depressie verschenen, die zich langs de Engelse Noordzeèkunst naar het Zui den beweegt. Deze storing veroorzaakte vanochtend in het Westen van het land reeds sneeuw. De krachtige wind neemt geleidelijk af en draait naar richtingen tussen Noord en Oost, waarbij in de kustgebieden tijdelijk Noordzeelucht kan binnenstromen met temperaturen even boven het vriespunt. Het koude weer duurt echter voort. In het binnenland, waar sneeuw is blijven liggen, is in een van de komende nachten matige vorst waarschijnlijk. (Van onze Brusselse correspondent) BRUSSEL, Donderdag. Men zal er nog lang over spreken, in de typische maar ook armoedige Marollenwijk der trotse lichtstad Brussel, over het bezoek dat de jonge Koning der Belgen daar zes uren lang, in regen en wind en geheel incognito heeft gebracht aan de armsten onder de armen. Dat was niet zo maar een contact vanop afstand, maar letterlijk van mens tot mens. Er ging daar bovendien niet de minste mise en scène mee gepaard, want behoudens de koning, waren slechts twee personen op de hoogte van deze tocht zon der precedent dwars door de miserie van de grootstad. Dat waren de minister van Openbare Gezondheid, de Taeije, en een geestelijke, de hier zeer bekende abbé Froidure, een apostel onder de arme kin deren, waarvan hij er elk jaar duizenden naar vacantiekolonies zendt. Met een schamel bestelwagentje, dat hy zelf stuurde, was de abbé de koning in het Paleis van Laeken gaan afhalen. Onder weg pikten zü de minister op, die achterin plaats nam. Zo kwamen zij, geheel onopgemerkt, op de kankerplek in het lichaam van Brussel, een vlak bij het Justitiepaleis gelegen complex krotwoningen, over een op pervlakte van nagenoeg vier hectaren verspreid en waar plusminus vijf-en-der tig duizend mensen wonen. De koning en zijn twee gezellen zijn daar, onaangemeld en volkomen onver wachts, in meer dan dertig huizen ge gaan, om te zien hoe wraakroepend som mige woontoestanden nog zijn. De vorst, die in civiel was, droeg een eenvoudige regenjas. Hij was blootshoofds en in veel gevallen werd hij niet herkend. Uren lang. trok men van de ene krot woning naar de andere, in stralen met mooie oude namen en soms zeer schilder- achting. Maar daar hadden de vreemde bezoekers geen oog voor. Zij waren ge komen, om alleen maar ellende te aan schouwen. Het gure weer en de steeds maar neerplassende regen, schiepen een atmosfeer, waardig van da somberste „roman noir". Zelfs wat licht vóór een Mariabeeld in een verweerde nis, kon die hallucinante stemming' niet milderen. De eerste die het bezoek van de drie mannen ontving, was een oude vrouw, naaister van beroep. Het was er zindelijk, want de mensen van de Marollen zijn „arm maar proper", zoals zij het zelf met een zekere trots zeggen. Het vrouwtje kon maar niet begrijpen, dat een koning nog tijd genoeg vohd om zich voor sukkelaars van haar soort te in teresseren. Zij weigerde een bankbiljet, dat de bezoekers haar bij het vertrek in de hand wilden stoppen, „omdat het beter besteed zou zijn aan nóg groter sukkelaars dan zij!" Hetzelfde gebeurde even later,; bij een tijdelijk werkeloos arbeider, die met zijn vrouw en vier kinderen in een paar kamers woont: "Merci, mijnheer, ik kan nog werken. Verderop is er groter miserie dan hier bij mij". Een paar Brusselse ..ketjes" hadden de vorst herkend: „Mö, d'as or.ze Keunink!" Het duurde niet lang. of heel de steeg wist het. Men kwam rond de bezoekers staan en iedereen wilde Boudewijn ver welkomen: „Leve de Keunink!Dag, menier de KeuninkDag, Zaïne ma- jestaït". Het bestelwagentje met de abbé aan het stuur, de koning naast hem en de minis ter achtein. trok dan maar weer een paar stegen verder, waar het incognito kon her vat worden, want wegens het zeer slechte weer waren niet veel mensen op de been. sen in een toestand die aan het on gelooflijke grenst. Boudewijn bezocht er een gezin dat vijftien kinderen heeft gehad en waarvan er „maar" negen meer in leven zijn, dat slechts één woon- en één slaapkamer heeft. „Kamer", in dit geval een weids woord, want eigenlijk huizen die mensen daar in hokken. Op die slaap kamer staan twee bedden en een soort bak, voor elf personen! Hoe de moeder het klaar speelde om aan die vertrekken nog een aspect van zindelijkheid te geven en de kinderen er naar omstandigheden nog goed te doen voorkomen, is een raad sel. Er zijn daar ook „huizen", waar een tiental gezinnen maar over één WC be schikken, als men tenminste die naam mag geven aan een gat in de vloer. Elders is maar één kraan met lopend water, voor zeventien gezinnen. En nergens is daar electriciteit. Alle verlichting geschiedt nog met gas, petroleum of.kaarsen! Nu moet men niet denken, dat het alle maal paupers zijn, die daar wonen. Er zijn mensen die in deze stegen geboren en ge togen zijn, zoals men hier zegt, en die haar niet willen verlaten. Toen enkele jaren ge leden de stad Brussel een onbewoonbaar geworden wijk deed afbreken, kwam er al gemeen protest van de zijde der bewoners! In 'een door de souverein zo juist in de Marollen bezochte steeg, warén onlangs twee broers gestorven, zogenaamd van honger en ellende. Haast geheel hun leven lang, hadden zij zich gevoed met afval van de markten of uit vuilnisbakken „omdat zij toch zeu deudarus waren, die arreme kapoebereers". Maar jawel, als die „ka- joebereers" van hun mansarde naar Evere het kerkhof van Brussel waren ver huisd, vond men in hun matras een „ponk" van een goede twintig duizend frank.... Het was al lang avond, met bleek licht van oude lantaarns in de steeg, toen de on gewone koninklijke tocht in het rijk der schamelen, eindigde. Soms moest de vorst zich van een electrische lamp bedienen om waterplassen te ontwijken. Een kilometer verder, schitterde de grootstad in de he vige gloed van haar lichtfeeërie En terwijl duizenden luxe-auto's glan zend langs de a giorno verlichte boule vards reden, bracht het rammelend bestel wagentje van abbé Froidure de koning der Belgen, die de armsten van zijn on derdanen had bezocht, naar Laeken terug, waar Zijne Majesteit nog lang zal hebben gedacht aan de donkere, etterende plek in het lichaam van Brussel, welks laaien de lichtgloed niet alles kan verbergen... De Amerikaanse marine heeft thans de eerste zee-straaljagers in gebruik ge nomen. We zien hier de Zeepijl de nieuwe XF SY1 tijdens een proefvlucht loskomen van het water in de baai van San Diego. Het is 't eerste vliegtuig van deze soort ter wereld. De Zeepijl eeü jachtvliegtuig heeft geen hori zontaal achterstuk, doch is uitgerust met vertikale vin en roer, evenals de vleugels in driehoeksvorm. -?c w&xmmm-' In de buurt der Visitandinnen. aldus ge naamd naar een klooster dat door de Franse revolutie met de grond gelijk werd gemaakt, daalde de vorst de diepste treden van de miserie af. In krotten zon der rifiten, met deuren die niet meer slui- ten en druipende dakgoten, wonen men- J «SIMM V Voor deze vergadering bestond zeer veel belangstelling. Onder de aanwezi gen bevonden zich de Commissaris van de Koningin in Noord-Holland, dr J- Baron de Vos van Steenwjjk, de bur gemeester van Amsterdam, mr A. d'Ailly, dp secretaris-generaal voor de Midden stand. dr W. Groeneveld Meijer, de oud voorzitter van de K. v. K., dr E. Heldring en familieleden van de scheidende voor zitter. In zijn afscheidsrede gaf mr Van Eeg hen enige beschouwingen over bet bestel der Kamers van Koophandel. Hij nam daarbij „natuurlijk", die voor Amster dam als uitgangspunt. Hij schetste de groei van de hoofdstad als haven- on handelsstad en memoreerde de oprich ting van een Kamer van Koophandel te Amsterdam in 1811 en de opneming van de middenstand in die kamer in 1922. Op 1 April 1942 maakten de Duitse bezetters een eind aan deze instellingen. Zij werden door provinciale lichamen vervangen. Eerst op 1 Januari 1951 werd de oorspronkelijke toestand hersteld. Spreker vroeg vervolgens aandacht voor enkele onderdelen der huidige wet op de Kamers van Koophandel, namelijk het artikel, dat de regeling van de verkiezing der Kamers inhoudt en de slotbepaling, die o.m. vaststelt, dat de wet met ingang van 1 Januari 1959 vervalt. Mr Van Eeghen zei over het laatste: „In 19j0 zal de wetgever toch kwalijk hebben kun nen mënen, dat de Kamers, die ten dole op een bestaan van langer dan een eeuw kunnen bogen, over acht jaren als oude plunje zouden kunnen worden op geruimd". Prof. Zijlstra bracht de dank van de regering aan de scheidende voorzitter over. Hij zei o.m.: „Een afscheid getuigt meestal van een werkzaam leven. Het uwe is tevens gekenmerkt door een war me belangstelling voor Amsterdam en ons gehele vaderland. U hebt steeds op de bres gestaan, vooral als het gold de belangen van handel en nijverheid te die nen. Daarnaast staat uw maatschappe lijk werk in de breedste zin des woords Tenslotte dankte prof. Zfjlstra voor de prettige samenwerking tussen deze Ka mer en het ministerie van Economische Zaken, „dank zij de persoon van de voor zitter". Mr D. Delprat, ondervoorzitter van de Kamer, wenste mr Van Eeghen geluk met diens hoge onderscheiding. „Wij hebben u leren kennen als iemand, die wars is van mooie redevoeringen en gro te woorden, wars van ophef en uiterlijk vertoon". Op een receptie na afloop van de ver gadering hebben vele vooraanstaande personen uit alle geledingen van han del nijverheid, scheepvaart, verkeer en de 'financiële wereld van de gelegenheid gebruik gemaakt de scheidende voorzit ter de hand te drukken. In de avonduren was mr Van Eeghen gastheer aan een galadiner in het Am- stel hotel, waarbij behalve alle leden van. de Kamer o m. ook aanzaten de Commissaris van de Koningin en burge- meeste d'Ailly. De grote overdekte markthal te Horst, die sinds de bevrijding tot de ingebruik- neming van de nieuwe kerk als noodkerk i dienst heeft gedaan, is door de gemeenle Horst voor onbepaalde t'jd verhuurd aan de Coöp. Venlose Veiling. De veiling zal het gebouw inrichten als sorteerplaats i voor fruit, dat hier zal worden omwik keld, zodat het Noordlimburgse product binnenkort zoals de sinaasappels van wikkels voorzien in de handel zal worden gebracht. Bij dit werk zullen ongeveer 50 meisjes emp;ooi kunnen vinder. Verder zal hel gebouw ook als opslagplaats dienst doen. v

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1952 | | pagina 9