m
tenten
graden vorst
Duizend man
dertien
„Op Korea was kou beter te
verdragen
bij
GiD
BIJ RESEARCHWERK VOOR
HETELUCHTMOTOR
Noodwet radio-amateurs in
oprichting
m
SLAGEN
ZUIGELING BRACHT GEMEENTE
BESTUUR IN IMPASSE
WINTERHANDEN EN WINTERVOETEN
HET VONNIS DER KINDEREN
Surprise" bracht winterse verrassingen
„Veel geleerd"
7
Werd koudgas-koelmacliiiie uitgevonden
School zonder leerlingen
3V4 pet. Ned. Staats
lening 1954
Deventernaren niet te spreken over
aan te bieden liuis
Geen vogelpark in
Apeldoorn
Nieuwe film van Claude Autant Lara
Les uit de ramp
Romme en Rome
Fokkers S14 voor
Amerika?
PAGINA 3
VRIJDAG 29 JANUARI 1954
V)
Kap. Spier had géén koude
voeten
„Nog een paar dagen blijven
Vochtig en guur
PAAR
Eert buitenkansje
voor de Dames!
dupont
kristal nylons
Hoofdonderwijzer bleef alleen
over
Op inschrijvingen 34 pet.
toegewezen
Van het gisteren op de drie en een
kwart procent Nederlandse Staatslening
1954 ingeschreven bedrag wordt 34 pet
toegewezen, zo deelt het ministerie van
Financiën mede.
COLLECTE IVAS SLECHT
jnn
„SADKO", EEN RUSSISCH
SPROOKJE
Burgerlijkefilm van
Alexander Ptoesjko
Henk van der Maze.
Onderhandelingen tussen
Nederland en de V. S.
„Een lange onderbroek en daarover nog een korte was liet voorschrift
voor de 1000 militairen, die gisterennacht in Twenthe bij dertien graden
onder nul in tenten op de Holterberg kampeerden. En over die twee
onderbroeken de broek van de battledress en daarover nog een werkbroek,
die tegen de wind de beste beschutting bood. Van boven enige lagen
kleren: een hemd, een borstrok met lange mouwen, een overhemd, een
pullover en het jasje van de batlledress en tenslotte dan nog daarover e
lange winterjas. Ziedaar het tenue voor oefening „Surprise
Maar al deze voorzorgsmaatregelen konden niet verhindcien, r at e
lage temperatuur de dapperen nog tal van verrassingen bood. Zo ontdekte
de. man, die, keurig als thuis, zijn gebit 's avonds in een kopje water
bij zijn slaapstee had gezet de volgende morgen zijn tanden in een
ijsklompje waren geconserveerd. En dan de kolonel, die s avonds netjes
u^ekleed in zijn slaapzak was gekropen, maar de volgende morgen
ei oer, dat hij met zijn verkleumde vingers een uur nodig had om zijn
toilet te maken. Van dit moment sliep hij maar als de anderen in zijn
batlledress en hij heeft zich er best bij bevonden.
'VV.VVVW"I
Dat waren dan een paar ervaringen,
die de mannen van de staf van het
Eerste Legerkorps opdeden sinds zij
Dinsdag voor de oefening „Surprise (de
verbindingsdienst was Maandag al ter
plaatse) naar de Holterberg waren ver
trokken om nu eens precies uit te zoe
ken. wat een soldaat in de koude nodig
lieeft. Vandaag zouden zij weer naar
huis teruggaan.
Al waren de ervaringen vaak negatief,
men heeft er, zoals generaal Opsomer
zeide, zeer veel van geleerd en men is
in Nederland weer een stapje dichter ge
komen bij de oplossing van het probleem,
hoe de soldaat het beste te kleden tegen
winterso omstandigheden. Tot dusverre
hestaat in het Nederlandse leger geen
speciale kledij, die bescherming p1®"*
tegen grote koude, maar het rapport, dat
over deze oefening wordt uitgebracht,
zal waarschijnlijk een aantal suggesties
op het terrein der speciale winterkleding
opleveren en daarmee misschien de
stoot geven voor een aanpassing in deze.
Winddichte overkleding is volgens des
kundigen een eerste vereiste.
Het juiste schoeisel voor de winter
is een probleem, waarmee men zich
ook in het buitenland sinds jaren be
zig houdt. Het dichtst bij de oplossing
ervan is men misschien gekomen in
Korea, waar de Amerikanen thans
speciale laarzen dragen, die beschut
ting bieden en tegelijk niet te zwaar
zijn om er een mars mee te maken.
Kapitein Spier, die enige tijd geleden
uit Korea is teruggekomen, droeg deze
laarzen op de Holterberg en hij is
waarschijnlijk een van de weinigen
ls het veel droger en dan kun je de kou
beter verdragen". Men kon overigens
niet zeggen, dat hij er niet op gekleed
was met zijn bontmuts en zijn winddicht
jacket en dito broek.
De Nederlanders hebben, reeds gezegd,
getracht zich met de middelen, die hun
ten dienste stonden, zo goed mogelijk te
beschutten. Het dikke pak kleren was
dus een min of meer provisorisch geheel,
dat het overigens niet zo slecht heeft ge
daan, gezien het feit, dat de dokter het
heel stilletjes heeft gehad. Geen enkele
man heeft men, volgens hem, moeten af
voeren en in slechts acht gevallen is
sprake geweest van een lichte bevriezing
van vingers of tenen of bevangen zijn
door de koude.
Voor de dokter zelf was deze oefening
eveneens zeer instructief, omdat hij heeft
gemerkt, dat sommige van zijn zalven bij
lage temperatuur bevriezen en daarmee
onbruikbaar worden.
Een ander probleem waarmee het Eerste
Legercorps te kampen heeft gehad was de
watervoorziening. Een deel van het water
werd aangevoerd uit de Schipbeek, waarin
men een benzinebrander had drijven om
de beek open te houden.
Vandaar werd het water in tankwagens
gepompt, doch bij aankomst in de leger
plaats bleken dan veelal de kranen van
de tanks bevroren te zijn. Omwikkelen
van kranen lijkt in den vervolge dan ook
een eerste vereiste.
De gehele staf sliep in tenten, waarbij
is gebleken, dat het zich ingraven grote
voordelen biedt. Een aatal officieren sliep
de eerste nacht op een stretcher, maar dat
is hun slecht bekomen. Toen zij zich de
volgende dag tot onder het maaiveld had
den ingegraven, bleken de slaapzak en dc-
drie dekens een veel betere beschutting lf
geven dan op de misschien iets comfor
tabeler stretcher.
Aan dit grootscheepse kampement wa>
tevens eer stafoefening gekoppeld en zo
heeft men het deze dagen druk gehad
met de oorlog op papier.
Het moreel van de troep was beter dan
wij het ons in deze barre omstandigheden
hadden kunnen denken. „Wij willen best
nog een paar dagen blijven", zeiden een
paar soldaten, die anders hun militaire tijd
grotendeels op de bureaux van de staf
doorbrengen. En als u het ons vraagt de
generaal ook wel, die als enthousiast berg
beklimmers wel wat, kou is gewend en zich
in zijn bergschoenen kennelijk op zijn ge
mak voelde.
geweest, die geen last van koude voe- worden
Tijdens een vergadering van ingenieurs
en natuurkundigen is gisteren in het ge
bouw van de Technische Hogeschool te
Delft een laboratoriummodel van een zgn.
koudgaskoelmachine gedemonstreerd.
Deze machine, die reeds haar toepassing
vindt in de Philips laboratoria, berust, naar
men ons van de zijde van Philips, mede
deelt, op een geheel ander principe dan
de tot nu toe gebruikte koelmachines. Aan
de kop van de cylinder worden namelijk
zulke lage temperaturen bereikt, dat de
buitenlucht erop condenseert en vloei
baar wordt. Per uur produceert de ma
chine ongeveer zes liter vloeibare lucht.
Zij is uitermate geschikt voor het be
reiken van temperaturen in het gebied
van 80 tot 200 graden Celsius onder nul.
Men mag echter niet verwachten, dat zij
voor het huishoudkoelgebied gebruikt zal
ten heeft gehad.
Koud was het er ongetwijfeld, zo koud
zelfs, dat de Amerikaanse brigade-gene
raal Ward, hoofd van de Shape Trai
nings Missie in Nederland, zeide, in
Korea een vijftien graden lagere tempe
ratuur beter te kunnen verdragen, dan
de tien graden, die het hier gisterenmor
gen nog vroor.
„Het is de vochtige, kou, die het hier
zo guur maakt", zo zeide hij. „Op Korea
Dr J. W. L. Kohier, hoofd-physicus in
het natuurkundige laboratorium van Phi
lips, heeft na afloop van een lezing met
een model het principe gedemonstreerd,
waarop de machine berust.
De vinding werd mogelijk door rescarch-
werk, dat tot dusver aan de hctcluchtmo-
tor is verricht.
De ervaring- die men in dit research-
werk heeft opgedaan, maakte hel mogelijk
de koelmachine in betrekkelijk korte tijd
te realiseren, al zal de productie in de
fabriek uit dc aard der zaak nog wel enige
tijd vergen.
De vinding mag overigens gelden als
een voorbeeld, waaruit blijkt, dat fun
damenteel onderzoek op een gebied be
langwekkende technische toepassing op
een ander gebied tot gevolg kan hebben.
Het ziet er naar uit- dat de betrekkelijk
eenvoudige koelmachine, die klein is van
formaat, ten opzichte van de thans ge
bruikte grote aggregaten, in de behoefte
aan vloeibare lucht zal kunnen voorzien
op die plaatsen, waar men niet al te grote
hoeveelheden tegelijk nodig heeft-
Donderdag hebben stafofficieren van
het eerste legercorps op de Holterberg
tussen Deventer en Almelo een icinter-
oefening gehouden. Dc oefening „Sur
prise" geheten beoogde o.a. een studie
te maken van nog ontbrekende winter-
uitrustingVerrassend was dan ook.
het verschil in ivinteruitmsting van deze
geallieerde officieren. Van links naar
rechts majoor M. Wolfson (Ver. Staten
kolonel D. G. Loch (Engeland), luit.-
gen. A. Th. C. Opsomer, commandant
van het eerste Nederlandse leger
corps, brigade-generaal R. W. Ward
(Ver. Staten) en luit.-kol. P. D. Boy
(Ver. Staten).
Morgen 9 uur beginnen wij met de
verkoop van fantastische partij
Eerste keus. Lang model met naad,
"ersterkte hiel en
teen en e-l-a-s-t-i-s-c-h
boord. 15 denier,
51 gauge.
I oor ongekend
lage prijs.
PLEINWEG 196
BINNENWEG
(Van onze correspondent.)
De gemeenteraad van Kcrkkrade heeft
Donderdagavond besloten de Kroon ont
heffing te vragen van de verplichting tot
het instandhouden van een openbare
lagere school ter plaatse. De raad is
daartoe overgegaan roet het oog op het
feit, dat de Kcrkraadse openbare school
een niet bepaald florerend bestaan leidt.
Zjj bestaat namelijk alleen uit een
„hoofd", de heer J. Wetzeler, die met
kerstmis zijn enige en laatste leerling
zag vertrekken. Met deze éne leerling
had meester Wetzeler tenminste nog iets
om handen. Nu kan hij niets anders
meer doen dan rustig zyn eervol ontslag,
dat hem met ingang van 1 Mei a.s. zal
worden verleend, afwachten.
De school heeft niet altijd zo'n kwij
nend bestaan geleid. Een eeuw geleden
startte zij met een dikke honderd leer
lingen en vijftig jaar geleden telde zij er
zelfs bijna vierhonderd.
De drukte van toen kent meester Wet
zeler echter alleen van horen zeggen. Op
een andere manier heeft hij het intussen
toch ook wel een tijd lang erg druk ge
had. Dat was enkele jaren geleden, toen
zijn school nog zeven leerlingen telde.
Die hoorden namelijk alle zeven in een
andere klas thuis, zodat meester Wetze
ler destijds zevenvoudig meester en
nog hoofd ook moest zijn.
Het gemeentebestuur van Deventer had
zich oorspronkelijk voorgesteld om Za
terdag a.s. ter gelegenheid van de viering
van de geboorte van de 50.000ste inwoner
van de koekstad, een receptie ten gemcen-
tehuize te houden. Hiervoor waren „alle
Deventenaren uitgenodigd". Thans heeft
het gemeentebestuur bekend gemaakt, dat
deze receptie wellicht geen doorgang zal
vinden. Men heeft geen reden hiervoor
opgegeven.
De burgerij heeft nogal flauwtjes ge
reageerd op de oproep van het gemeente
bestuur tot het vormen van een fonds,
waaruit het bouwkapitaal van het aan de
50.000ste te schenken huis zou moeten
worden gefinancierd. Zaterdag was een
collecte gehouden, maar de opbrengst is
(Advertentie)
Als het weer koud en nat tegelijk is, I kachel of droogstraler daarvoor ge-
beginnen bij sommige mensen handen en geschikt. Maar dat is niet zo, omdat het
voeten te jeuken en krijgen een paarse
kleur. In ernstige gevallen ontstaan er
zweren, die moeilijk genezen.
De oorzaak van deze aandoening is een
storing in dc regeling van de bloedsom
loop, die wordt bevorderd door het lopen
met dunne kousen cn met onbeschermde
handen.
In het onderhuidse weefsel liggen
zenuwlichaampjes, die de bloedsomloop
regelen en die bij verwarming verwijding
der bloedvaten ten gevolge hebben. Het
verwarmde gebied wordt sterker door
bloed, waardoor bouwstoffen in grotere
hoeveelheden worden aangevoerd en af
braakproducten sneller worden afgevoerd
De moeilijkheid is om voldoende
warmte te krijgen op de plaats, waar de
regulateurs liggen. Warme doeken of
kruiken moet men zó heet maken, dat
men, voordat dit resultaat wordt bereikt,
grote kans heeft het huidoppervlak te
verbranden.
Beter is het dan ook om warmte toe
te voeren in de vorm van straling, waar
bij alleen daar warmte ontstaat, waar de
straling wordt vastgehouden in het
weefsel. Dat is mooi, zal men zeggen,
want dan is dus iedere kachel, straal-
doordringend vermogen van stralen
afhankelijk is van hun golflengte. De
meeste stralen dringen niet door en zijn
dus onbruikbaar. Slechts zeer bepaalde
stralen uit het z.g. infrarood-gebied kun
nen tot in het onderhuidse weefsel, waarin
de regulateurs gelegen zijn, doordringen
Philips „Infraphil" levert deze stralen
van de enig juiste golflengte in maximale
hoeveelheid
Bij bestraling van winterhanden en
wintervoeten door rhiddel van de Philips
„Infraphil" verdwijnen de jeuk de pijn
en de zwelling spoedig, de gezonde huids
kleur keert weer en ook de zweren
genezen sneller door de verbetering van
de bloedsomloop.
Men kan ook deze aandoening beter
voorkomen dan genezen, door een goede
voeding met een voldoend kalkgehalte
(Yi liter melk per dag) te gebruiken, door
warme kleding te dragen, door te zorgen
voor lichaamsbeweging, die de bloeds
omloop bevordert en door in dit seizoen
1 of 2 maal per dag 5—15 minuten te
bestralen met de Philips „Infraphil".
Bovendien kan Philips „Infraphil" (prijs
37.50), een uitkomst betekenen voor de
behandeling van o.a. wonden, kneu
zingen, ontstekingen en spierrheumatiek.
zeer slecht geweest, hetgeen overigens
door de burgemeester in de Maandag
avond gehouden raadsvergadering ook is
medegedeeld. Geruchten willen men
heeft in tegenstelling tot vroeger geen
opgave van de opbrengst verstrekt dat
de collecte slechts ruim honderd gulden
zou hebben opgebracht. Normaal rekent
men toch altijd op zeker duizend gulden
voor zo'n openbare inzameling.
Tot nu toe heeft men voor een „eigen
huis" voor de 50.000ste bij elkaar: bouw
grond van de gemeente a 1500, mits ho
gere organen de goedkeuring hieraan niet
onthouden, een collecte-opbrengst (welke
..droevig" is genoemd) voor het bouwka
pitaal en slechts hang-' en slotwerk van
een firma, terwijl men een beroep op be
drijven en middenstand -had gedaan om
.•materialen", zoals behangsel, meubile
ring enz. te schenken.
Er is druk gepolemiseerd, op straat, in
wacht- en huiskamers en ook in de plaat
selijke pers over het idee van het ge
schenk. De burgemeester heeft in het
openbaar scherp gereageerd op sommige
uitlatingen. Maar dat neemt niet weg, dat
nagenoeg iedere Deventênaar liever een
blijvend gemeenschappelijk .iets als „ter
eeuwige gedachtenis" zou hebben willen
zien bij deze gelegenheid. Men heeft voor
namelijk meer gevoeld voor een fonds
voor het jeugd-werk zoals ook de raad
te kennen heeft gegeven.
Nu hebben enkele zakenlieden het ge
meentebestuur in zoverre uit de impasse
geholpen, dat men heeft beloofd het be
nodigde kapitaal bijeen te brengen- De
gelukkige vader echter heeft nog steeds
geen beslissing genomen over wat hij wil.
De feestvreugde is met dat al danig ge
zakt, maar daar voelt de ruim drie da
gen oude Lembertus Kwakkel zich hele
maal niet schuldig aan en, hoe onmondig
en jong hij ook is, het gemeentebestuur
van zijn stad heeft hij reeds nu al in een
impasse gebracht
Apeldoorn krygt goen vogelpark. In de
Donderdagmiddag gehouden raadszitting
is namelyk het voorstel om aan de stich
ting, welke het park zou gaan beheren,
een geldlening van f 365.000 te verstrek
ken, met 19 tegen 17 stemmen verworpen.
Precies een jaar na de watersnoodramp j PTT. ir H. Mak
heeft men van overheidswege P
gelanceerd een noodnet in 'iet leven e
roepen voor radio-zendamateurs. "et
werk van deze kleine amateurzendertjes is
in de dagen van de ramp van dc aller
grootste betekenis geweest.
Dc directeur-generaal van PTT, dc heer
L. Neher. heeft een rondschrijven gezon
den aan alle radiozendamateurs, die in
ons land ovcr een zendvergunning be
schikken. met het verzoek zich beschik
baar te stellen voor dc vorming van zulk
een noodnet, dat in mogelijke dagen van
rampspoed grote diensten zou kunnen be-
wijzen.
Gebleken is - zo schrijft de heer Neher
in deze brief - dat het werk der radio
amateurs bij de Februanramp 1953 van
onschatbare waarde is geweest Daarom
wordt er naar gestreefd een amateurnood-
net op te bouwen, waarvan de leiding in
handen zal worden gelegd van de heer A.
S. M van Schendel, hoofd van de bijzon-
dcre radiodienst bij de PTT, onder suPev-
visie van de hoofdingenieur, belast met
de leiding van het radiolaboratonum var.
In het afgelopen jaar is
de vorming van dit noodnet voorbereid
door hel bestuderen en vaststellen van de
frequenties, welke voor dit doel het meest
geschikt zijn; van de werkwijze, die moet
worden toegepast en het nemen van ad
ministratieve maatregelen.
Over hun werk in de rampdagen van
vorig jaar hebben dc amateurs rapporten
ingediend, die hebben geleid tot een ge
bundeld uittreksel. Op l Februari a.s., de
herdenkingsdag van de ramp, zal het
boekje „Kanaal 3700", dat over dit werk
alles vertelt, het licht zien. De titel van
dit herdenkingsboekje is ontleend aan het
feit dat Kanaal 3700 het kanaal op de 80
meter band was, waarop de amateurs
Claude Autant Lara heeft
met de verfilming van de
roman van Paul Vialar
„Monsieur Dupont est mort"
een product gemaakt, dat
in vele opzichten interessant
is, maar ook veel feilen
vertoont. Men kan zeggen,
dat deze nieuwe film van
de Franse regisseur, die hij
uoemde „Le bon Dieu sans
confession" eti die in Neder
land wordt vertoond onder
de titel „Hét Vonnis der
kinderen", op meesterlijke
wijze dc bourgeoisie in
Frankrijk tekent, maar dat
dit geschiedt volgens een
reeds bekend procédé, waar
bij voornamelijk het acteer
talent van Henri Vilbert hei
geheel draagt. Deze acteur
kreeg voor zijn creatie van
Monsieur Dupont tijdens het
filmfestival te Cannes de
prijs voor de beste acteer
prestatie.
Wlnkdenkring van de radio-amateurs hoopt
men, dat het noodnet spoedig gevormd
zal zijn, zodat men kan aanvangen met
oefeningen, welke een paraatheid in g
van nood zouden garanderen. Deze n°°d-
netten bestonden reeds lang in
sinds kort ook in Engeland, waar men een
les heeft getrokken uit het grote nut, dat
het, geïmproviseerde noodnet tijdens de
ramp in ons land heeft bewezen.
ffl«S
In Claude Autant Lara's film „Het vonnis der
kinderen" speelt Danielle Darrieux een vrome,
die alles doet om zich te verzekeren van een
mate van welstand, die zij door haar afkomst
kent en onmisbaar acht voor haar geluk.
De Franse titel slaat op de opvatting,
dat iemand, die volkomen rechtschapen
leeft, de H. Communie kan ontvangen
zonder te hoeven biechten Deze figuur
is in de film Janine Prèjoul (Danielle
Darrieux) een vrouw, die echter alles
behalve een heilige kan worden ge
noemd, maar die eerder een onscrupu
leus wezen is, dat voor niets uit de weg
gaat om het familiekasteei, waarop zij
woont en dat in staat van verval is;
zonder dat haai echtgenoot kans ziet
voldoende geld te verdienen om het
landgoed te onderhouden, te redden en
zichzelf een materieel onbezorgd leven te
verzekeren. Zij gaat daartoe een soort
verhouding aan met Dupont maar een
verhouding, die nauwelijks deze kwalifi
catie verdient, omdat zij steeds Dupont
herinnert aan zijn gezin en alles in het
werk stelt om hem bij zijn gezin te hou
den door zichzelf „weg te cijferen" in
de hoop, dat de tijd uitkomst zal brengen
en dat zij door één van haar handige
manipulaties kans zal zien, een deel van
het vermogen van Dupont in handen te
krijgen, zonder daartoe „onoorbare" din
gen te hebben gedaan.
Zorgvuldig bouwt zij haar plannen,
maar de fundamenten van haar handige
bedrog bezwijker en men kan zeggen,
dat Dupont's dood haar gedeeltelijk
weliswaar de satisfactie bezorgt dat zij
een schuldbekentenis krijgt, maar dat
haar opzet haar eigen man te behou
den mislukt.
De Nederlandse titel legt het zwaarte
punt meer op een ander facet, n.l.
op de verhouding van Dupont tot
zijn kinderen. Het gezinsleven van de
Dupont's is verre van ideaal. De vrouw
is een luxueuse domoor en de kinderen
weten, dat het tussen de ouders niet
volmaakt harmonieert. De zoon verwijt
zijn vader, dat hij oneerlijk is. De doch
ter echter beschouwt haar vader als
iemand, die zij haar moeilijkheden kan
vertellen.
In de dialogen tussen vader en kinde
ren komt een opvatting naar voren, die
misschien voor bepaalde kringen kenmer
kend is, maar die in haar algemeenheid
toch niet opgaat. „Wij nemen wat we
kunnen krijgen, omdat we niet weten, of
we er morgen nog zijn", zegt de dochter.
Wij beschouwen dit als een leuze, die
eenzijdig het probleem van de losgesla
gen jeugd stelt De stemming om van
het moment te profiteren, is niet_ ken
merkend voor de hedendaagse jeugd,
alleen voor bepaalde categorieën.
Het procédé van Claude Autant Lara
roept reminiscenties op aan zijn vorige
film „Le Diable au corps". Hij spint zijn
verhaal uit als een retrospectie rond een
begrafenis, zodat gaandeweg de zin van
het geheel uit de vaagheid naar voren
treedt, waarbij steeds vooral de uitmun
tende sfeertypering treft
Ons bezwaar is, dat de dialogen elkaar
opvolgen, zonder dat aan de camera een
andere functie is toebedeeld dan te zor
gen voor een goede fotografie. Van een
beweging tussen de beelden is nauwe
lijks enige sprake. Op zijn best is de in
stelling van de camera soms interessant,
maar het geheel maakt een indruk van
langdradigheid en men moet wel zeer
veel belangstellen in het werk van deze
cineast, wil de toeschouwer zich door de
vele dialogen niet vervelen.
Bu.
Het Russische volk heeft een kinder
lijke ziel, 10 hoort men wel eens
beweren. Hoe dat zij dc Russische
film .Sadko", die aangekondigd is als het
nieuwste meesterwerk van regisseur
Alexander Ptoesjko, geeft wel aanleiding
tot de conclusie dat er in dit bewering
een flinke dosis waarheid schuilt. Daar
mee wil niets kwaads gezegd zijn Want
in dc film „Sadko" wordt op charmante
wijze aan die kinderlijkheid tegemoet
gekomen. Het verhaal is een sprookje,
dat als alle goede sprookjes een edele
strekking heeft. Een strekking, die niets
te maken heeft met verhoogde productie
of vijfjarenplannen. Wat dit betreft zou
het evengoed een Hollywoodproduct kun
nen zijn, of wat men achter het IJzeren
Gordijn een „burgerlijke" film noemt.
De toeschouwer volgt de rechtschapen
held en zijn wakkere metgezellen op een
tocht over de wereld, speurend naar het
geluk, dat zij willen veroveren voor de
goede oude stad Novgorod. Dat geluk
zou belichaamd zijn in een wondervogel,
die zij na vele avonturen eindelijk vin
den in een ver Indisch land. Zij weten
die vogel in hun bezit te krijgen, doch
daarmee blijkt het vurig gewenste geluk
niet verkregen. Dit doet hen beseffen,
dat ieder het geluk in zijn eigen om
geving moet zoeken. De terugreis wordt
aanvaard en in Novgorod blijkt de ge
liefde van de held al te wachten om hem
het ware geluk te geven.
„Sadko" kan men waarderen, zoals
men van en met rijke kleuren geïllus-
MARCUS BAKKER van „De Waarheid"
heeft zijn rode vrienden (nou vrien
den) van de P.v.d.A. een alarmkreet
doen horen. „Kijk uit voor die Romme",
want hij is op de Partijraad van de K.V.P.
bezig geweest jullie partij een loer 1e
draaien met zijn dwang tot kleur beken
nen. Die Romme zegt, dat het om de zie
len gaat. Maar daarom gaat het niet in
de eerste plaats. Het gaat om de centjes.
Het is nodig, dat de P.v.d.A.-ers en
N.V.V.-ers deze dreiging achter Romme's
woorden zullen doorzien.
Rode Marcus geeft (rara wat is dat'i
anderzijds ook weer volkomen toe, dat de
strijd die om de zielen een belang
rijke plaats inneemt. U wenst de reden
waarom te weten. Marcus Bakker fluistert
het u in.
De ondernemers hebben er nog altijd
belang bij, dat de arbeiders in de kerk
tot gehoorzaamheid en lijdzaamheid
worden aangemaand.
Het zou meer „volgens Marcus zijn,
als die rode Bakker eens een jaar in de
verschillende katholieke kerken de predi-
caties volgde en eens terdege kennis nam
van Pauselijke cn bisschoppelijke brieven.
Kolommen „flinke taal" over rechten der
arbeiders en tekortkomingen van onder
nemers en bezitters zou de „Waarheid"-
schrijvermet citaten van herderlijke schrij-
vens kunnen vullen. Doch de „Waarheid"-
redactie kijkt wel uit. Alle heil komt
alleen van Moskou.
„Het Vrije Volk" daarentegen stelt
Romme naar aanleiding van zijn rede heel
rustig een vraag, n.l. Onwil of onbegrip?
Heel deftig schrijft de hoofdredactie van
-t rose blad:
„Het is bijzonder teleurstellend, dat
een figuur als prof. Romme, die beter
weten kan en moet, de behoefte heeft
om nog eens met een dergelijke bewe
ring te komen aandragen. In het begin
selprogram van de PvdA staat met
evenveel woorden: „Zij erkent het innig
verband tussen levensovertuiging en
politiek inzicht en waardeert het in haar
leden, als zij dit verband ook in hun
arbeid voor de Partij duidelijk doen blij
ken". Kan men van een politieke partij,
die dit in haar beginselprogram heeft
staan en dit acht jaar in de practiik
heeft gestaafd, in ernst volhouden, dat
een dergelijke partij zich verschuilt ach
ter het scherm der neutraliteit?"
We hebben een sterk vermoeden, dat
Romme dat beginselprogram van de
P.v.d.A. uitstekend kent, maar dat hij zich
evenals wij in de practijk genomen voelt.
Een partij kan alles, ook handelen „in
verband met levensovertuiging" wel be
amen, doch wat is het resultaat van die
beamingsactie? Nul voor het katholieke
standpunt. De P.v.d.A. heeft in de afgelo
pen acht jaar gelaveerd, omdat de K.V.P.
een uitermate belangrijke partner was.
Hoe zou de politieke en sociaal-econo
mische lijn zijn geweest wanneer de
P.v.d.A. het dubbel aantal leden van nu
en de K.V.P. de helft van haar getal had
gehad. Bijv. ten aanzien van de kinder
bijslag, en het beleid ten aanzien van het
katholieke grote gezin in het algemeen,
hulp aan de middenstand en bedrijfs
beheer.
De grote massa van de P.v.d.A. staat
krachtens haar leer het doet er niet
toe of zulks in een program min of meer
wordt verdoezeld op een levensbasis
zonder God, op de grondslag van het ma
terialisme. Nu kan men in dat Groothan
delsgebouw van de P.v.d.A. een kamertje
inruimen voor katholieken en christelijke
broeders. Hun stem wordt gesnlbord en
overstemd. De signatuur van de P.v.d.A.
is rood. Het voor zijh houden van deze
erkenning is van een zekere huichelachtig
heid niet vrij te pleiten.
De-hoofdredacteur-van-Het-Vrije-Volk
kan dat misschien gereserveerdheid noe
men. Het feit blijft. In diepste wezen is
de P.v.d.A. godloos en materialistisch.
Daarom eisen we als Romme: kleur
bekennen.
En voor de rest houden we naast Romme
aan Rome overeenkomstig het jongste
advies van de Franse kardinalen en bis
schoppen inzake het probleem van de
priester-arbeider.
Kardinaal Feltin, aartsbisschop van
Parijs, heeft in een toespraak tot leiders
van de Katholieke Actie erop gewezen,
dat „er gebeden moet worden voor de
priester-arbeiders, wier zaak moeilijk en
gecompliceerd is, opdat zij gehoorzaam en
gedisciplineerd blijven".
De bekende, oude kardinaal Saliège van
Toulouse verklaarde tijdens een diocesane
priestervergadering nadrukkelijk, dat de
katholieken zich moeten hoeden voor ver
standelijke hoogmoed.
Mgr Alfred Ancel, wijbisschop van Lvon,
voor zijn bisschopswijding zelf directeur
van een groep priester-arbeiders en een
van de grootste voorstanders ervan, gaf
toe, dat de beperkingen, opgelegd dooi
de H. Stoel, het gevolg zijn van fouten en
dwalingen, die de priester-arbeiders be
gaan hebben.
Mgr Ancel verklaarde tenslotte, dat het
probleem van de H. Vader hierin bestaat,
dat Hij de ongeschondenheid van het pries
terschap wil bewaren zonder het noodza
kelijke werk onder de arbeiders op te
geven.
De Paus zal ons zeggen wat er van de
nacht is. We verwachten richtlijnen van
het Vaticaan.
Jammer, dat nog in zovele katholieke
gezinnen K. Voskuil zijn predicaties houdt
of Marcus Bakker en andere rode profe
ten mogen komen zwammen.
treerd sprookjesboek geniet. Het verhaal
wordt op boeiende wijze verteld. De ta
ferelen, die voorbij trekken, zijn een lust
voor het oog.
Op een fantasietje meer of minder
wordt niet gekeken. De held wordt aan de
financiële middelen voor zijn onder
neming geholpen door een dochter van
Neptunus. die gecharmeerd door zijn
zang en muziek plotseling uit het
water tevoorschijn komt, hetgeen op
nuchtere geesten een komische indruk
maakt. Later wordt nog alweer door
toedoen van deze verliefde Neptunus-
dochter door Sadko een tochtje onder
water op een zeepaardje gemaakt.
Toch is er een typisch verschil met de
wijze, waarop Hollywood bijvoorbeeld
een Oosters sprookje pleegt te verfilmen.
Een verschil, waaraan het meer beschou
wende karakter van de Slavische ziel in
tegenstelling tot de Westerse dadendrang
ten grondslag ligt. Dit doet weldadig aan.
Het is de verdienste van dit Russische
product, van het begin tot het einde te
boeien, zonder dat daarbij zeer opwinden
de tonelen en muziek te hulp moeten
worden geroepen.
Kinderen van alle leeftijden zullen zich
met „Sadko" ongetwijfeld kostelijk kun
nen amuseron, zonder dat nochtans de
muren zullen daveren van het lachen.
De H.
'Van onze Haagse redactie)
T. Nederland en de Ver. Staten zijn
sindi je tijd onderhandelingen gaande
over de levering van een aantal Fokker
S 14 toestellen. Dit zijn militaire lesvlieg-
tuigen met straalaandrijving.
Zoals men zich zal herinneren, heeft
minister Algera bij de behandeling van
zijn begroting in de Tweede Kamer mede
gedeeld, dat deskundigen van de Nato dit
toestel zouden beproeven op zijn kwali
teiten. Dit is inmiddels geschied, maar
omtrent de resultaten kan nog niets wor
den bekendgemaakt, zo werd ons gisteren
door de luchtmachtvoorlichtingsdienst me
degedeeld.
De bovenvermelde onderhandelingen
wettigen echter enig optimisme dienaan
gaande. Toch is er, zijn wij wel ingelicht,
geen sprake van een zeer grote order- Hit
zou namelijk om acht a tien toestellen
gaan. Zoals bekend, heeft de Nederlandse
luchtmacht een order van twintig machi
nes lopen.
Naar verluidt zou de Amerikaanse be
stelling als tegenprestatie gelden voor de
Nederlandse bereidheid om oliën en vas
ten uit de Amerikaanse surplusvoorraden
te kopen. Het knelpunt in deze kwestie
is, hoe Amerika de tegenwaarde in gul
dens denkt te besteden. Daaromtrent is
nog geen overeenstemming bereikt. Het
is niet vreemd, dat Nederland althans een
deel van deze guldens voor de aanko. p
van S 14 toestellen besteed zou will sn
zien Of de Ver. Staten daartoe bereid
zijn hangt af van de vraag, hoe het Ame
rikaanse ministerie van oorlog, dat de'?
kwestie nog steeds in studie heeft, daar
over denkt.