Friese taalkwestie in middel
punt der belangstelling
Taken en bevoegdheden van
te stellen Bosschap
Belastingkwesties vormden de
hoofdschotel
Een Rotterdammer
HET HUWELIJKSAANZOEK
VAN DE BRIT
Gloeilampjes
Bevrijding moet
herdacht blijven
rare mensen
Portoricaanse terro
risten m staat van
beschuldiging
Trein reed over
houtwerker
PAGINA 5
DONDERDAG 4 MAART 1954
Amsterdam iteeft stoot
tot actie
Het classificatie-euvel
jÊt naar eerSle
LONDEN:
Rare vraag aan
ONTWIKKELING KOOP- EN
PACHTPRIJZEN BOERDE
RIJEN EN CULTUURLAND
Interpellatie-aanvrage in
Tweede Kamer
Sachets-akker-
NACHTELIJKE KORPSRIT
VOOR OFFICIEREN
Geen verlaging bieraccijns
TROEPENTRANSPORT
SCHIP SOMERSETSHIRE"
WORDT GESLOOPT
Land, lucht en water
(Van onze Amsterdamse redactie!.
..De Tweede Kamer heett gefaald, toen
zij besloot de 5e Mei als herdenkingsdag
van onze bevrijding uit te schakelen en
de viering er van te koppelen aan 30
April, de verjaardag van onze Koningin.
Wij nemen hiermee geen genoegen. Bij de
debatten is door de tegenstanders van de
handhaving van deze herdenkingsdag ge
zegd ,dat men graag bewijzen wil hebben,
dat 5 Mei onder grote lagen van het volk
leeft. Wij zullen trachten dit bewijs te
leveren".
De samenwerkende verzetsorganisaties
in Amsterdam, wier mening wij hierboven
weergeven zijn van oordeel dat de hoofd
stad in deze het voorbeeld moet geven,
opdat in andere delen van het land dit
voorbeeld gevolgd zal worden. Daarom is
in Amsterdam een commissie van voorbe
reiding gevormd, waarin zitting hebben
'n vertegenwoofdiger van de Oud BS-ers,
Expogé, Nat. Federatieve raad van het
voormalig verzet, kunstenaars en studen-
tenverzet. welk comité alle belangrijke
organisaties op maatschappelijk en cul
tureel gebied, ongeacht politieke of gods
dienstige richting en de voorzitters van
de vijf fracties in de raad zal uitnodigen
een afgevaardigde te doen zitting nemen
in een op te richten initiatiefcomité, dat
een gecoördineerde, waardige viering van
5 Mei in Amst>< moet voorbereiden.
Men denkt b.v. ar n Stadionspel. vuur
werk. buurtfeestelijKheden.
Voorts zal gesticht worden een comité
van aanbeveling waarvan naar men
hoopt vooraanstaande Amsterdammers
uit alle lagen van de bevolking deel zul
len uitmaken. Men zal voorts pogen te
bewerkstelligen, dat het personeel van de
grote bedrijven in de hoofdstad de hele
dag vrijaf zal krijgen.
De commissie van samenwerking uit de
verzetsorganisaties in de hoofdstad meent
dat de Tweede Kamer maar een pover
motief hanteerde, toen zij aanvoerde dat
het tijdsverschil tussen 30 April en 5 Mei
zo klein was. Als voorbeeld, dat een be
vrijdingsherdenking onder het volk kan
leven, haalde een woordvoerder van de
commissie de 3e October aan, de dag.
waarop nu al eeuwenlang de Leidenaren
het ontzet van hun stad herdenken. ..Voor
al voor de jeugd ook moet 5 Mei bewaard
worden, dit is onze plicht".
Een andere Britse schone vertelde,
dat ze één ding in haar vriend niet
op' prijs stelde en dat waren z'n
borstelige wenkbrauwen. „Na veel
gekibbel stemde hij erin toe, dat ik
ze uittrok. Toen ik zei, dat hij dit
regelmatig moest laten doen. ant
woordde hij: „Wat zou je ervan den
ken, als jij eens deze baan als levens
positie zou aanvaarden?".
UHEBT waarschijnlijk wel eens
gehoord van die typisch-Britse
manier van uitdrukken, de „un
derstatement". Dat is een waarheid
bekennen op 'n manier, die de hevig
heid der gevoelens of de ernst der
omstandigheden ten enenmale niet
weerspiegelt. Ais b.v. een Engelse
jongen tegen een meisje zegt. „You
know, ik vind jou toch wel aardig",
dan bedoelt hij: ik
ben gek op je. En
toen een zekere beer
Philip Grimwood in
het Degin van dit
jaar op z'n eentje
strijd leverde tegen
een bende Mau-Mau,
die zijn 1-uis beleger
de, een heldendaad,
waar alle Britse
kranten vol van ston
den, stuurde hij zijn
moeder een telegram: „Alles goed,
ondanks wat grapjasserij met slechte
jongens
Deze beroemde „understatement"
vindt men ook in de manier, waarop
enkelen der brievenschrijfsters wer
den aangezocht. Mrs Hawtin uit Chip
ping Norton schrijft: „Toen mijn man
mij ten huwelijk vroeg, ging dat alle
maal niet romantisch, maar ik denk,
dat duizenden ik weet niet wat zou
den geven om deze woorden te horen:
„Ik heb een huis. Wat denk je er
er van?".
Een andere vrouw schreef: „Mijn
vriendje vroeg mij ten huwelijk toen
we op een erg koude avond afscheid
namen bij het hek. Hij zei: „Liefste,
het is ontzettend koud op deze ma
nier. Laten we gaan trouwen, dan
kan ik jou met comfort het hof ma
ken. Zullen we?".
En wat denkt u van bet volgende
kostelijke verhaal? „Ik ontmoette
mijn man in een bus. Hij vroeg mij
ten huwelijk in een bus. Hij gaf mij
m'n verlovingsring in een bus en we
brachten onze huwelijksreis groten
deels in een bus door. Ik hoop alleen
maar, dat ik nu mijn baby niet óók
in een bus ga krijgen. Dat zou wel
het toppunt zijn
Lilian Haxell uit Little Walding-
field schrijft laconiek: „Mijn vriendje
was in dienst, toen ik een brief van
hem kreeg: „Het lijkt me wel leuk
samen het leven te genieten tot ons
65ste, dan van ons pensioen te gaan
leven, om tenslotte samen begraven
te worden in een mooie eiken dood
kist". Ik heb iemand anders ge
trouwd"
Ja, vreemd volk, die Engelsen.
Maar ik mag ze wel
(Van onze correspondent).
LONDEN, Maart 1954.
VREEMD VOLK, die Engelsen I
Van buiten koel, beheerst. Van
binnen vaak sentimenteel en
romantisch. De voorbeelden ter sta
ving van deze stelling liggen voor het
grijpen. Toen de millionnairsdochter
Isabel Patino met Jimmy Goldsmith
naar Schotland was gevlucht, om daar
te kunnen trouwen, was heel de
Britse pers in rep en roer. Iedereen
zag alleen de romantische kant van
de zaak. Niemand dacht eraan, dat
dit voorbeeld wel eens stimulerend
zou kunnen werken op de fantasie
van aan kalverliefdes onderhevige
pubers. De gevolgen bleven niet uit:
herhaaldelijk brengen de kranten het
bericht, dat ergens een 16- of
17-jarige jongen er
met een meisje is
vandoor gegaan naar
Schotland, „omdat
onze ouders ons hu
welijk ln de weg
staan". Elke krant
heeft een vaste ru
briek, waarin raad
gevingen op liefdes-
en huwelijksgebied
worden verstrekt. En
hoe sappiger een ro
mantisch verhaal, hoe heerlijker de
Engelsen het vinden. U moet maar
eens met de Underground meereizen
en er op letten wat al d-e kranten
lezende mensen aan het verslinden
zijn: tien tegen één, dat het een
liefdeshistorie of een tot in de
finesses beschreven moord is.
Mag ik u eens laten meegenieten?
Een prachtig voorbeeld vinden we in
de „Daily Mirror", het krantachtige
dagdrukwerk (ik weet niet hoe ik het
anders moet noemen), dat elke mor
gen 4% millioen Britten samen met
hun ham and eggs savoureren. Eén
van de redactrices vroeg vorige week.
of de lezeressen eens wilden schrij
ven, of zij de laatste tijd ook een
huwelijksaanzoek hadden gehad, en
zo ja. hoe. Geen enkele krant in ons
goede vaderland zou het wagen een
dergelijke vraag te stellen, want alle
lezers zouden het maar een brutale
vraag vinden, met het antwoord
waarop niemand iets te maken had.
Niet alzo de Engelsen. Waar ze in het
publiek voor geen geld ter wereld
over zouden willen spreken, dat zien
ze maar al te graag n et naam en
toenaam gedrukt in de krant. De ant
woorden stroomden binnen en elk
afgedrukt antwoord werd bekroond
met een guinea, dat is ongeveer 11.
Een zekere mej. Seahill uit Liver
pool schrijft: „Toen ik vorige zomer
in zee zwom, raakte ik in moeilijk
heden en werd gered door een jonge
man. Hij vertelde me, dat alles, wat
in zee gevonden werd, het wettig
eigendom was van de vinder. Daar ik
niet van de wet op de hoogte was,
stemde ik toe. We gaan nu gauw
trouwen".
sum, bepaal mij tot de ontvangst van
Sint Nicolaas, maar dat doe ik dan ook
met passie. Die ontvang ik met even
veel égards als de hoogste persoon.
Waarom niet?, zo vroeg hij. Men moet
het spelelement in het openbare leven
niet verliezen.
Voorts pleitte hij nog voor verhoging
van de burgemeesterssalarissen. Met de
salarissen van de topambtenaren was het
neel wat vlotter gegaan. De heer Van
Walsum herinnert zich wellicht niet, dat
daarover destijds in de Tweede Kamer
ook heel wat te doen is geweest. Zó vlot
is dat nu ook weer niet gegaan. Voor het
beleid inzake de wethouderssaiarissen
had hij geen bewondering, de wachtgeld
en pensioenregeling voor deze functiona
rissen moest nodig worden herzien.
Prof. Gerretson (C.H.) hield een hoog
geleerd historisch college om te bewijzen
dat Amsterdam wel degelijk aanspraak
mocht maken op de titel van hoofdstad
des lands.
De heer Van Lieshout (K.V.P.) sloot
zich bij het betoog van de heer Van Wal
sum aan toen hij zeide, dat de regering
zich onthouden moest van beïnvloeden
der vrije sfeer der gemeenten. Sterk be
pleitte hij verhoging van de uitkeringen
aan de gemeenten, die door de jongste
maatregelen van huurverhoging en be
lastingverlaging verhoogde uitgaven had
den of inkomsten derfden zonder dat er
compenserende maatregelen waren ge
troffen Hiermee moest de minister haast
maken, want de gemeenten dienden tijdig
te weten over welke middelen zij konden
hptiphilf kpn
De heer Witteman (K.V.P.) pleitte ten
slotte voor verlaging der vermakelijk
heidsbelasting voor bioscopen nu de Ned.
Bioscoopbond getoond had een open oog
te hebben voor het belang van een Ned.
Filmindustrie.
De volgende week zal minister Beel
antwoorden.
F. S.
moest zij ook iedere „vergelijkbare ar
beid" steunen.
De heer Derk-
sen (K.V.P.)
stig woord over
I»: d'ssiffcatuTnte*
treft talloze mu-
taties in de
#31111 hand werkte
v T door sollicitaties
J H. M. DERKSEN
geen standplaatsaftrek gewerkt door
het loonbeleid van de overheid, alleen
een opheffing van de gemeenteclassifi
catie zou dit euvel kunnen beperken.
Hij bepleitte ook volledige afschaffing
van de standplaatsaftrek voor overheids-
en onderwijzend personeel en drong
vooral nog eens aan op spoed met het
wetsontwerp voor de verhoging der pen
sioenen van oud-gepensionneerden, die
hiernaar smachtend uitzagen.
De heer Van Walsum kwam nog even
terug op de uitlating van de minister van
Binnenlandse Zaken inzake de veelsoor
tige koninginnen en de bemoeienissen
van de burgemeesters daarmee, wat be
neden de waardigheid van de burgemees
ter zou zijn. De minister had dat vol
gens hem beter niet kunnen zeggen, om
dat hij daarmee de vrijheid van de bur
gemeesters aantastte.
Ik zelf, aldus burgemeester Van Wal-
verbeteren van de bodem voor de uitoefe
ning van de bosbouw, de bevordering van
de gezondheidstoestand, de zuiverheid en
de kwaliteit van bosbouwgewassen en bos-
bouwproducten en het tegengaan van
brandgevaar; de opslag en de bewerking
van bosbouwproducten; de rationalisatie
van bosbouwondernemingen; de normali
satie van bosbouwproducten; de lonen en
de andere arbeidsvoorwaarden, met uit
zondering van die van ambtenaren; de
aanstelling en het ontslag van werkne
mers, met uitzondering van ambtenaren;
de registratie van de bosbouwonderne
mingen en van de in die ondernemingen
werkzame personen; het verstrekken van
de voor de invulling van de taak van het
bosschap nodige gegevens en het toezicht
op de juistheid van deze; de voor de ver
vulling van de taak van het Bosschap no
dige bezichtiging en opneming van gewas
sen, bosbouwproducten en bedrijfsmidde
len van ondernemingen; de administratie
van bosbouwondernemingen, voor zover
regeling daarvan voor de vervulling van
de taak van het. bosschap nodig is.
In het Staatsblad is, zoals reeds werd
bericht, afgekondigd een K. B„ waarbij
voor ondernemingen, waarin de bosbouw
of de houtteelt wordt uitgeoefend, wordt
ingesteld een bedrijfschap voor de bos
bouw en de houtteelt, genaamd Bosschap,
dat zfln zetel zal hebben in 's-Gravenhage.
Nadat reeds in 1917 een nood-Boswet was
in werking getreden, welke beoogde te
voorkomen, dat onder de druk der tijds
omstandigheden tot roekeloze ontbossing
zou worden overgegaan, kwam in 1922 een
Boswet tot stand.
Ten aanzien van het technische beheer
van bossen van particulieren bevatte de
Boswet 1922 geen bepalingen. Daar rond
65 pet van de totale oppervlakte aan bos
in Nederland in handen van particulieren
is, is het duidelijk, dat de invloed van de
Boswet 1922 op de houtproductie, derhalve
op het economisch gebied van de bosbouw,
slechts gering is geweest.
Aan het Bosschap is overgelaten de re
geling of de nadere regeling van de vol
gende onderwerpen; de teelt van bosbouw
gewassen en de voortbrenging van bos
bouwproducten, daaronder begrepen het
De vier Puertoricanen, Lolita Lebron,
Rafael Cancel Miranda, Andres Figueroa
Cordero en Irving Flores Rodrigez, die de
aanslag in het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden hebben gepleegd, zijn
door een federale hoge jury in staat van
beschuldiging gesteld. Zes getuigen wa
ren gehoord.
Zij zullen ieder beschuldigd worden van
het plegen van een aanslag op vjjf per
sonen met het doel te doden.
Het ernstigste slachtoffer van hun ter
reurdaad, het Congreslid Bentley, die bij
de schietpartij in het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden gewond werd, is
thans in het ziekenhuis, waar hij ver
pleegd wordt, van de lijst van personen
wier toestand kritiek is, afgevoerd. Hij
is echter nog niet geheel buiten gevaar.
De heer Engelbertink (KVP) heeft gis
teren in de Tweede Kamer verlof ge
vraagd om minister Mansholt vragen te
stellen over de ontwikkeling van de koop-
en pachtprijzen van boerderijen en cul
tuurland n.a.v de uitvoeringsbeschikking
krachtens de wet-Rechtshandelingen land
bouwgronden.
Op deze interpellatie-aanvrage zoj
vandaag worden beslist.
Het wetsontwerp Overlevering oorlogs
misdadigers, dat vorige week werd aan
gehouden, is gisteren z.h.s. aangenomen.
(Van onze correspondent)
In een stromende regen startte gister
avond om tien uur precies het eerste team
in de nachtelijke korps-teamrit voor offi
cieren, welke rit door de Militaire Com
missie voor automobiel- en motor-oefen
en betrouwbaarheidsritten op de Noord-
Veluwe werd georganiseerd. Aan deze rit
namen in totaal 79 teams van alle onder
delen, wapens en dienstvakken van hit
Nederlandse leger deel. Elk deelnemend
team omvatte drie jeeps, die ieder met
twee officieren bemand waren. De rit be
stond uit routerijden, oriëntatierit, kaart
lezen, het uitvoeren van opdrachten onder
oorlogsomstandigheden en routerijden
met speciale opdracht. De aankomst van
het eerste team had vanochtend om negen
uur plaats.
Bij de start waren o.m. aanwezig luit.-
generaal B. Hasselman, chef generale staf,
luit.-gen. A. Opzomer, commandant Eerste
Legerkorps en luit.-gen. D. Buurman van
Vreeden, Nederlands Territoriaal Bevel
hebber.
smaakloos,
snel, zeker
Eerst nu is bekend geworden, dat Maan
dagmiddag omstreeks vjjf uur de 19-jarige
houtwerker H. D. uit Krommenie een
merkwaardig ongeval is overkomen. Hjj
zag nameipk twaalf spoorwagons over
zich heenrijden.
De jongeman, werkzaam bij een houtbe
drijf, moest, om naar buis te komen, de
spoorbaan ZaandamAlkmaar oversteken.
Hij deed dit op het moment, dat een ran
gerende trein op korte afstand naderde.
Hij nam de fiets op de schouders, holde
over de spoorlijn, struikelde en viel tussen
de rails. Enige seconden later dreunden
de wagens over zijn hoofd. Zijn fiets werd
volkomen vernield, doch de jongeman
kwam na een paar seconden weer boven
de rails uit met slechts enkele wonden aan
zijn neus. Deze wondjes dankte hij aan
de koppelingen, die onder de spoorwagons
hingen. Na te zijn verbonden kon hij zijn
weg naar huis vervolgen, zij het niet op
i de fiets.
Dat de unificatie der accijnzen nog
steeds niet ln werking was getreden,
kwam omdat men tenslotte zonder ratifi
catie ervan vrij bleef en de regering wilde
om economische redenen b.v. de bier
accijns niet verlagen.
De hardheidsclausule was bedoeld ge
weest voor gevallen „van zeer bijzondere
aard", de opmerkingen zouden heus echter
aanleiding geven zich persoonlijk hiermee
nog sterker te bemoeien zowel voor de
gevallen van de heffing-ineens als voor
de normale belastingheffing.
Dan was er tenslotte nog de kwestie
van de invoerrechten- welke voor de Wes
telijke landen volgens afspraak werden
berekend naar de waarde van het goed
én van de vracht tot aan de grens van
het land van invoer. Hiertegen had de
heer Van Tilburg (P.v.d.A.) zich verzet
met het argument.dat dit nadelig wis
voor Rotterdam, dat bij invoer in deze
haven goederen voor Duitsland óók nog
de vracht zouden kosten over land tot
aan de Duitse grens Hij had in plaats
daarvan een gemeenschappelijke grens
bepleit, namelijk tot aan de kust. Maar
de staatssecretaris zette uiteen, dat er
geen gemeenschappelijke grens was, om
dat er tussen deze landen geen douane
gemeenschap was. Ieder land was auto
noom gebleven. Het niet berekenen van
deze vrachtkosten zou protesten van niet
aangesloten landen uitlokken en in strijd
zijn met het G.A.T.T. (General Agree
ment on Tariffs en Trade).
De volgende week zullen de replieken
worden gehouden-
Frankfort
De politie, die eens een onderzoek in
stelde naar de stand van de veiligheid
bij het autoverkeer, ontdekte daarbij,
dat een automobilist in zijn wagen geen
benzinetank had. Toch reed hij op ben
zine. Hij had naast zich een blik met
deze onontbeerlijke vloeistof staan en
via een slangetje werd de benzine naar
de carburateur geleid. Dat de auto en
de man nog niet ontploft waren, is een
waar raadsel. Dat de controlerende
politieman niet ontplofte van woede, is
eveneens een wonderlijk iets. Verder
bleken van de 20.000 aangehouden
auto's er liefst de helft op de een of
andere wijze gebreken te hebben aan
de remmen, de wielen of de verlich
ting.
Stockholm
De organisatoren van 'n uiterst populair
Zweeds radioprogramma hebben enige
tijd geleden de 24ste Januari tot vacan-
tiedag voor de huisvrouwen geprocla
meerd. Omdat er op die dag toch iets
aan het huishouden gedaan moest wor
den. werden de heren echtgenoten op
geroepen om op die dag de vaat te was
sen, de kinderen te verzorgen en ver
dere voorkomende huishoudelijke
werkzaamheden te verrichten. Ook de
Zweedse spoorwegen wilden bij deze
vrolijke boel niet achterblijven en
boden alle Zwitserse huismoeders op
die 24ste Januari een gratis reis aan; ze
moesten echter op diezelfde dag heen
en terug reizen. Nu pas heeft men kun
nen nagaan hoeveel dames van die ge
legenheid gebruik gemaakt hebben. Dat
was het formidabele aantal van 41.123.
Iets voor de gulle Nederlandse Spoor
wegen ter navolging?
Huissen
Na de lammetjes, de vroege trekvogels,
de nieuwe voorjaarsstoffen, nóg een
teken van het naderende jaargetij, dat
we met lente plegen aan te duiden. Op
de groentenveiling hebben de kwekers
J. Hubers en W. Kemperman de eerste
groene kaskomkommers aangevoerd. Ze
haalden op de veiling prijzen van 56 tot
72 cent per stuk.
Inverness Schotland
Eerst zagen de stomverbaasde klanten
in een winkel een paar koeienpoten
door de zoldering zakken. Daarna een
omvangrijk koeienlijf en voordat het
hele gevaarte met een dreunende klap
op de winkelvloer terecht kwam. zette
iedereen het gillend op een lopen. De
winkelier had niet ergens clandestien
een koe op zolder staan, het beest was
op de markt wild geworden gaan
hollen, via een trap werkelijk naar
boven weten te komen en aan al het
plezier kwam een eind, toen het koe
beest door de zoldering zakte.
Het 9787 br.t. metende dubbelschroef mo
torschip „Somersetshire", waarmee des
tijds tal van Nederlandse militairen van
Indonesië naar Nederland zijn gerepa
trieerd, zal worden gesloopt. Het schip
werd in 1921 in Belfast gebouwd
Een der geëxposeerde werken van Van Hasselt („Kreek hij Etel")
Land, lucht en water, dat zoekt Van
Hasselt in die mate, dat als hij het silhouet
geeft van de kathedraal van Mantes het
schilderij toch een rivierlandschap blijft.
Het zoeken naar de fijne nuanceringen
van het licht gaat steeds voorop. Naar het
ijle, maar toch in stemming getemperde
zoals in dat straatje op het eiland Yeu,
maar vooral in de landschappen van dich
ter bij huis. die in het zo bijzonder trans
parante licht van het lie de France zijn
gelegen.
Als Van Hasselt tuinen of akkers of
binnenplaatsen schildert, dan ka-n men
er op rekenen dat hi.1 er iets idyllisch aan
heeft gevonden. Dat rustige, die stille
stemmingen vindt men terug in zijn inte
rieurs. die een op zich zelf ook zeer be-
I ngrijk deel van zijn oeuvre uitmaken,
maar van factie geheel anders zijn dan
zijn werken als paysaigist. Ontegenzeg
lijk van anders aangewende kracht In de
vormgeving zijn de Parijse ontwikkelings
gangen niet zonder invloed geweest. Zijn
toets is steeds eenvoudiger en directer
geworden en de dispositie der kleuren van
levendiger muziek. Het was hem altijd
eigen door de composities stemmingen
van opmerkelijke ontroeringskracht te
wekken.
Vijftig jaren Parijs hebben Van H sselt
nimmer gebracht tot „aan de weg timme
ren"; niettemin hebben ze hem de zeer
fcenijdens waardige plaats gegeven die
deze Rotterdammer in het Parijse kunst
leven inneemt.